F
ONS BLAD
Madrid thans half ingesloten
Crystal Palace
vlammen
m
1
Het pact tegen de Komintern
F
I
heden
Het nieuws
gebouw gade
Een duizendkoppige menigte slaat de ont
zettende vuurzee van het enorme
1
1
SN
STRA TEGISCH SUCCES
E4iV DE WITTEN
'1
van
Uit Vaticaanstad
Twee Kardinalen
bij Hitler
ITALLAANSCHE KAMER
BIJEEN
GEEN GEHEIM VERDRAG
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS
PATGLOP 3
At KM AA R
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
kï
.- I I
T-i
Casanovas naar Parijs
TOREN INGESTORT
Orlcestleden aan het
vuur ontsnapt
De Vader in retraite
De erkenning van Mandsjoekwo
Vrees voor Ned.-Indië
ongegrond
i“
feL
'ft
Aanval van Zondag eerste phase
in operatie*, die met inname
der stad moet eindigen
Besprekingen over de katholieke
school en de jeugdorganisatie*
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
SiS
(—IM
m. n
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DINSDAG 1 DECEMBER 1936
De stichting van het keizerrijk
gevierd
Vliegers blijven onder
de wapenen
Chili erkent Italiaansch
Keizerrijk
Eden verklaarde in het Lagerhuis
ontkenningen van Duitschland
en Japan te hebben
ontvangen
Vele brandweerlieden gewond
Wapenvervoer naar Spanje
Zestig beklaagden komen voor
Joegoslavische rechtbank
Por lossen regel 20 a, ingez. med. 40 a
p. regel; idem op pag. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Otnroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 4330
Diplomaten blijven in Madrid
LONDEN, 30 Nov. (Reuter).
In het beroemde Crystal Pa
lace, het glazen tentoonstel
lingsgebouw in Sydenham te
Londen, is hedenavond een
hevige brand uitgebroken. De
laaiende vlammen van het
brandende gebouw zetten een
groot gedeelte van zuid-oos-
telijk Londen in een feilen
gloed, terwjjl mijlen in den
omtrek het gekraak hoorbaar
is van de brandende balken en
het splinterend glas. Reeds
spoedig stortte *t enorme dak,
dat het middengedeelte van
het gebouw bedekt, ineen.
Duitsche belangen
Complot in Catalonië?
Brokstukken van een tweeden
brandenden toren dreigen
den spoorweg te
versperren
Talrijke arrestaties van
communisten
mA-
5^*3
MÏ
1
«22
OM
f
n te 1
t'
2.11
o o
Ww-
■i 1M
LM»1
hebben
regeeringsvliegtulgen
Verscheidene
I
Nader seint men ons:
ot.
sa
deze
i
LJO-I,
jruiten
o
rt
M
nrde
IBM
rikt
Gt»V»
«•s-
Vends
President Roosevelt te Baenea Aires door en
thousiaste menigte ontvangen.
anker lag. In Alicante is de aangerichte scha
de aanzienlek.
,-s.
Stand op Dinsdag 10 aar »js: 7534
Vorige stand: 7564
r
AP
AP
AP
AP
AP
AP
Algeciras is hedenmorgen gebombardeerd door
een op groote hoogte vliegend vliegtuig-
De „Times” meldt, dat uit betrouwbare
bron te Londen bericht is ontvangen, dat op
21 Nov. op het gewone executie-terrein van
Valencia negen priesters en 32 nonnen door
de Militia xtfn doodgeschoten. Het te niet Be
kend wat hun ten laste werd gelegd.
- Op de marinewerf te Livorno wordt binnen
kort begonnen met den bouw van aes torpedo
jagers voor de Italiaanse he vloot.
vandaag zes bommen op Salamanca geworpen.
ZU werden door rechtsche jachtvliegtuigen ver
dreven.
B|j >un beaoek aan Londen sou van Zrriaad
aan België aatoawttoche Britsche hulp verae-
kerd hebben bU een aanvaL
De aanval op Madrid volgens de Witten een
strategisch succes.
Mt
an
r ox
«n S—
-J».
0.23
«18
De K LM.-piloot von Weyrother, die een ze
vental passagiers van Amsterdam naar Croydon
bracht, vertelde in Londen, dat hij toen hij boven
Margate vloog, het eerste schijnsel van den
brand waarnam. Hij merkte een rooden gloed,
die zich ver in de breedte uitstrekte; doch toen
hij Chatham naderde kon hij reeds zien, dat
het Crystal Palace was, dat In brand stond.
Toen wjj, zoo vertelde hij, Croydon naderden,
vingen wij een radiobericht op, dat particuliere
vliegtuigen waarschuwde, die in de nabijheid
van den brand vlogen. Daarop moesten wi) onze
sterke vleugellichten ontsteken, opdat de ande
ren ons konden zien.
lengte van 490 M.; het middelste dwarsschip is
117 M. lang, 36 M. breed en 53 M. hoog.
ver-
de
HU deelde verder mede, dat de vliegtuigen
meer dan 100 bommen hebben geworpen. Twee
watervliegtuigen, die aan den aanval deelna
men, vulden hun benzine- en munitlevoorraad
aan b|) een Dultsch vrachtschip, dat in volle
zee, tusschen Santa Pola en Ouardamar voor
9
De woordvoerder van het Japansche mi
nisterie legde er den nadruk op, dat er
voor deze bewering, welke ook tn bnlten-
landsche bladen M overgenomen, geen en
kele grond bestaat
De Chlleensche ambassadeur, die deken tv
van het Corps Diplomatique, heeft tegenover de
pers de volgende verklaring af gelegd:
Het Corps Diplomatlqüe tal niet uit Madrid
vertrekken, aangezien het van meening is, dat
dit de plaats is, waar het moet blijven. Wjj zijn
van meening. dat onder de huidige omstan
digheden onze plicht is de bevolking, waarmede
wjj zoo diep verbonden zijn, den moreelen steun
te geven, dien zij behoeft.
SANTA CRUZ, 30 Nov. (Teneriffe.) De zen
der van Teneriffe deelt mede, dat 27 vliegtui
gen vandaag boven Madrid zijn verschenen, die
militaire doelen hebben bestookt. In den Zuide
lijken sector hebben de rechtsche strijdkrach
ten eveneens de regeeringsstelllngen gebom
bardeerd in de Sierra Cordoba.
In het Londensche Crystal-Palace to soa he
vige brand uitgebroken.
Ingediend zijn wetsontwerpen tot goedkeuring
van een aantal besluiten van den Gouvemeur-
Generaal van Ned.-Indië. houdende vaststelling
i rihr-
■erboo-
ege
er dan
048
«II
«14
0.M
«11
040
«12
«12
«00
verdrag, aan het internationale comité zijn
doorgegeven
Eden zeide te weten, dat er op Mallofcr. Ita-
liaansche vrijwilligers zijn, zoo goed als in afle
deelen van Spanje, maar daarmede kan men
zich niet gaan bezighouden.
ISO—
140
ndache
-» cent
tiandet
n
ooo^kg-
4 cent
F i
NOORD HOLLANDSCH DAGBLAD
Volgens te Gibraltar ontvangen berichten
souden honderd Russische officieren, onder
wie een generaal, te Malaga zijn aangeko
men. Zij zouden het commando op zich ge
nomen hebben van de mill tie troepen, welke
zij thans oefenen. Tevens meent men te
weten, dat twintig drie-motorige vliegtuigen
van buitenlandocb fabrikaat, Basatoch naar
men denkt, ever een week te Malaga ver
wacht worden.
Na nieuwe besprekingen tusschen het Ita-
liaansch ministerie van Buitenlandsche
Zaken en de Japansche ambassade is, vol
gens Havaa, een nieuwe formule opgesteld
voor de overeenkomst, teneinde alle ge
voeligheden te sparen bjj de erkenning van
Mandsjoekwo. De erkenning zal meer fei
telijk dan rechtens geschieden.
Blijkens een verklaring van Eden ontkennen
Duitschland en Japan het bestaan van een
geheim verdrag.
Volgens mededeeling van het hoofdkwartier
der opstandelingen was het gisteren een
dag van overwinningen. Het weer maakte ón
mogelijk. dat de kolonne, welke den rechter
vleugel van het leger van generaal Varela uit
maakt, tot den aanval overging, dè vijand bood
weerstand, doch werd tenslotte teruggeslagen.
In dezen strijd sneuvelden 600 man en velen
werden gekwetst. Een groote hoeveelheid oor
logsmateriaal viel In handen der rechtechen.
De internationale kolonne van de regeerlngs-
troepen viel den rechtervleugel van de opstan
delingen voor Madrid aan. doch werd door het
artillerievuur teruggedreven. De opstandelingen
maakten zich meester van een huls van zes
verdiepingen, dat tot een fort was omgebouwd.
Aan den rand van het Casa dék Campo viel een
afdeeling Russen aan, doch zij werd door de
rechtechen teruggeslagen.
De luchtmacht trad niet nader in actie.
Welle een vernietiging de bombardemente n teweeg brengen toont deze foto van een
der drukke winkelstraten van Madrid
Graaf Ciano heeft heden den nieuwen am
bassadeur van Chili te Rome, Carmola, ont
vangen.
De voorzitter van het Catalaansche parle
ment, Casanovas, is hedenmiddag naar Parijs
vertrokken. Naar men zegt, heeft hij eenigen
tijd verlof gevraagd
Onze Romelnsche correspondent seint ons
d.d. 30 November:
De Pauselijke retraite in het Vaticaan te gis
teren begonnen en zal tot Zaterdagochtend as.
duren. Gedurende deze dagen blijven alle amb-
telijke en openbare audiënties achterwege en
hebben slechts in buitengewone en dringende
aangelegenheden audiënties plaats. De retraite
wordt gepredikt door Pater Magni S. J.
LONDEN, 30 Nov. (Bonter) Terwijl de
vlammen hoog blijven ópschieten uit bet
pructisch geheel verforen Crystal Palace,
hoop* men toch nog in staat te sullen zjjn
een der twee torens te behouden, hoewel ook
deer uiteraard zwaar beurha<*‘s<* zal worden.
Van den tweeden teren stunt vrijwel ntete
meer evevstad -dan bet rtasrifo de inwen
dige bouw fa volkomen ingestort.
Het wordt in Londen waarschijnlijk geacht,
dat de arbeiders-opposltie tegen het wetsont
werp, dat het vervoer -van krijgstuig naar Span
je met Britsche schepen verbiedt, zal stemmen,
daar zjj van meening is. dat het eveneens van
toepassing zou moeten zijn op het vervoer naar
Portugeesche havens en een eenzijdige actie
van de zijete der Britsche regeering vormt. Zjj
is van oordeel, dat alle mogendheden, die in
de non-lnterventlecommlssie vertegenwoordigd
zijn, eenzelfdën maatregel als Engeland moeten
nemen.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS i
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.
Voor buiten Alkmaarf 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
Een deel der burgerbevolking van Madrid zoekt een schuilplaats in den onder-
grondschen spoorweg en tracht zich aldus aan We gevolgen van de hevige bombar
dementen te onttrekken
Ook de andere toren wordt door Instorting
bedreigd; men vreest, dat de brokstukken er
van den spoorweg, die in de nabijheid ligt, zul
ten versperren. De centrale bouw stort bij ge
deelten In.
Leden van het orkest, die Juist in het ge
bouw bezig waren met repeteeren, konden nog
net ontsnappen aan den vuurdood. Op het ter
ras van bet Londensche parlement komen de
afgevaardigden kijken naar het roode schijnsel
van den brand.
De getroffen objectieven zijn niet van mili
tairen aard, doch particuliere woningen. In den
loop van den dag hebben talrijke gezinnen een
toevlucht op het open veld gezocht.
In te Londen ontvangen offlcleele berichten
woedt bevestigd, dat Cartagena en Alicante In
den nacht van Zaterdag op 2kmdag gebom
bardeerd zijn. Eenige bommen werden gewor
pen in de neutrale zone van de haven van
Alicante, waarop de zich daar bevindende
schepen terstond het anker lichtten.
Eenige honderden anti-fascistlsche buitenlan
ders, bestaande uit Italianen. Duitschers, Fran-
schen. Polen. Belgen, Oostenrijkers en Hongaren
zijn te Barcelona aangekomen om kort daarop
zich aan te sluiten bij de internationale colon
ne te Madrid.
De civiele gouverneur van Alicante heeft
aan een correspondent van Havaa ver
klaard, dat het bombardement in den nacht
van Zaterdag op Zondag een doode en
seven gewonden heeft geëischt
Diplomatieke waarnemers, zeide hij, zfln van
meening, dat deze bewering waarschijnlijk Is
voortgekomen uit de vrees, dat Nederland zlcb
OU de Dultsch-Japansche overeenkomst zou
aansluiten.
Zoodoende Is, aldus Rahlo-Sevilla, het radio
bericht der regeering, volgens hetwelk de recht
sche troepen ontmoedigd zouden zjjn, en varf
'de Inneming van Madrid zouden hebben af-
gezlen, wel voldoende weerlegd.
Ik heb, aldus verklaarde Eden verder, geen
enkel bericht ontvangen, dat Italië met Japan
een soortgelijk verdrag heeft gesloten. Wat het
Britsche standpunt betreft, het Lagerhuis weet,
dat de Britsche regeering uitdrukkelijk Iedere
neiging om de wereld in twee kampen te ver
deden, Inzonderheid wegens Ideologische mo
tieven, afkeurt. De politiek der Britsche regee
ring blijft er op gericht, de vriendschappelijke
betrekkingen tusschen alle landen zooveel als
In haar vermogen ligt te bevorderen.
De woordvoerder van het Japansche ministe
rie van Buitenlandsche Zaken heeft in ant
woord op vragen, welke hem door buitenland
sche journalisten waren gesteld, gezegd, dat
de reactie In het buitenland op het Dultsch-
Japansche verdrag tegen de Komintern vrij
goed Is geweest.
HU uitte echter (volgens het agentschap
Domei) zijn verbazing over de bewering In de
Londensche „Times” van 26 November, volgens
welke „de geruchten waarschijnlijk niet geheel
ongegrond sUn, dat bU de overeenkomst de
Dultsche en Japansche Invloedssferen In NV-
derlandsch-Indlë, die zich later tot politieke
invloedssferen zouden ontwikkelen, zUn vast
gesteld."
DERTIGSTE JAARGANG No. 53
■ADVERTENTIEPRIJZEN:
Verscheidene brandweerlieden hebben Bchte
kwetsuren bekomen. Honderden gezinnen, die in
de omgeving woonden, hebben hun bedreigde
woningen moeten ontruimen. De vuurgloed was
zelfs zichtbaar op de rotsen bU Brighton, die
65 kilometer van Londen zUn gelegen.
Later op den avond werden de vlammen min
der hevig. Men rekent er echter op, dat de
brandweer nog verscheidene uren den vreeselU-
ken strUd zal moeten voortzetten.
BELGRADO, 30 Nov. (Havas). Er is jiog geen
enkel communiqué gepubliceerd, betreffende de
talrijke arrestaties van communisten, die de
laatste dagen te Belgrado en in de provincie
zijn verricht. Een aantal hiervan zijn niet ge
handhaafd. Een zestigtal beklaagden zal zich
voor de rechtbanken tot bescherming van den
staat hebben te verantwoorden. i
Duizenden toeschouwers slaan in de nabij-
gelegen straten de vuurzee gade. De vlammen
laaien tot een hoogte van honderd vijf tig meter
cp; vonken stuiven in alle richtingen tot over
een afstand van drie kilometer. Vanaf het
centrum van Londen, dat op twaalf kilometer
afstand van den brand ligt, is de glqed van
de vlammenzee waarneembaar.
In dit verband herinnerde de woordvoerder
aan een onlangs uit Singapore ontvangen be
richt, volgens hetwelk kapiteln-ter-zee He*-
frlch, op 16 November JJ„ bU gelegenheid van
een bezoek aan deze Britsche oorlogshaven, In
een gesprek met Journalisten gezegd heeft, dat
„indien Nederland in oorlogstijd Singapore nut
tig zou kunnen vinden, Engeland Soerabaja ook
nuttig zou kunnen vinden”. Zijn verklaring
werd echter door den vlootvoogd In Ned.-Indlé
or 19 November openlijk afgekeurd.
2.2»
«92
2.2o
«92
2-1»
Chrystal Palace Is het grootsche tentoonstel
lingsgebouw bij Sydenham in Z. O. Londen.
Het „glazen Paleis”, dat geheel' uit glas en
Uier van 1851—1854 werd opgetrokken naar de
Plannen van den Londenschen architect Jo
seph Paxton, was bedoeld als onderkomen voor
de eerste wereldtentoonstelling in Hydepark.
De kosten van den bouw bedroegen ongeveer
U mUlloen gulden. Het middenschip beeft een
Het vorstelijk howelUk; keuee gemaakt veer
ofTicteel „Bruidslied”.
RABAT, 30 November. (Havas).
Radio-Sevilla deelde mede, dat de
aanval aan het front van Madrid,
dien de rechtsche troepen gisteren
hebben ondernomen, tot leen waar
strategisch succes is geworden. Thans
blijft ten Oosten van Madrid nog
slechts een halve cirkel open, die het
den regeeringsgezinden mogeljjk
maakt te vluchten. Alle wjjken in
het Noorden van Madrid, welke
thans bedreigd wgrden, worden als
oorlogsobjectieven beschouwd. Daar
de barometer stjjgt, kan men den aan
val van gisteren beschouwen als het
eerste 'hoofdstuk van een nieuwe pha
se in de operaties, die moet eindigen
met de totale inneming van Madrid.
De Dultsche ambassadeur te Buenos Aires
heeft stappen bij de Argentjjnsche tegeering
gedaan om te verzoeken, dat de consul van
Argentinië te Barcelona de belangen van de
Dultsche onderdanen, die nog in die stad ver
toeven. op zich zal nemen.
De Duitsche gezant te Oslo heeft heden na
mens zijn regeering de Noorsche regeering be-
aankt voor het heldhaftig optreden van den
Noorscben zaakgelastigde te Madrid bij,het red
den van de Duitsche onderdanen uit de Duit
sche ambassade en bij de verdediging van de
Spaansche vluchtelingen, die zich in dit ge
bouw bevonden.
In het Lagerhuis deelde Eden heden naar
aanleiding van een vraag over den toestand op
de Balearen mede, dat de Britsche consul te
Palma daaromtrent berichten gezonden heeft
en dat bepaalde mededeellngen, die zoudkn wij
zen op een inbreuk op het-nónJnterventle-
aan het Internationale comité zijn
doorgegeven
MÜNCHEN, 20 Nov. (Havas) Z. Em.
Kardinaal Faulhaber, Aartsbisschop van
München, heeft met Z. Em. Kardinaal
Schulte. Aartsbisschop van Keulen, een
bezoek gebracht aan rijkskanselier Hitler In
Berchtesgarden. In den loop van het onder
houd werden de besprekingen voortgezet
over de toepassing van het concordaat, spe
ciaal met betrekking tot de katholieke scho
len en de jeugdorganisaties.
Deae overhandigde hem het schrijven, waar
in zijn voorganger werd teruggeroepen, en een
afschrift van zijn geloofsbrieven. Deze ge
loofsbrieven zijn gericht aan „Z.M. den Ko-
nlng van Italië en Keizer van Ethiopië",
Volgens uit Barcelona afkomstige aanwij
zingen aouden toespelingen op een complot, die
In verscheidene Catalaansche bladen gemaakt
zijn, betrekking hebben op de volgende ge
beurtenissen:
De secretaris-generaal der separatistische be
weging, „Esta Catala Torres Plcart, is be
trapt op het oogenbllk, dat hij een manoeuvre
voorbereidde tegen de F. A. I„ de Iberische
Anarchistische Federatie. Hierbij was de vroe
gere chef van politie, Reberyes, betrokken.
Eerstgenoemde is zijn partij uitgezet, de twee
de ontslagen.
Kardinaal Innltzer is uit Weenen te Rome
aangekomen en door den H. Vader in audiën
tie ontvangen.
De Weensche Kardinaal, die zijn Intrek ge
nomen heeft in het college van de Anima, zal
nog eenige dagen te Rome verblijven.
BOME. 30 Nov. (Havaa). De eerste bij
eenkomst in de nieuwe zittingsperiode
van de Kamer was geheel gewijd aan de
viering der stichting van het Keizerrijk.
De Duce werd bij zijn aankomst geestdrif
tig begroet.
De geheele structuur van het gebouw to
thans een reusachtige vuurzee, ofschoon de
brand wits met vijfenzestig slangen den
brand aantast. De vlammen bereikten de
beide torens, waarvan er een reeds mei
donderend geweld instortte.
De aanvallen, die de regeerlngstroepen in
Asturlë op de verblndingslinles der opstande
lingen hebben ondernomen, zijn op een misluk
king uitgeloopen. De aanvallers verloren In
totaal 1.000 dooden.
Bij het bombardement van de kust werden
te Andujar In de provincie Jean .vijf vlieg
tuigen op het veld der regeeringsfuchtmacht
vernield.
Twee gedenksteenen, ter herinnering aan de
afgevaardigden Razza en Locatelll, die zjjn
omgekomen bij de luchtvaartramp bij Cairo
en in een hinderla^» der Abeasljnen. werden
onthuld.
Naar verluidt bestaat de formule uit twee
communiqué s. Een. dat heden gepubliceerd zal
worden en een ander, dat over een week za.
worden gepubliceerd. In het eerste zal worden
medegedeeld, dat een Japansch Consulaat-Oe-
neraal zal worden gevestigd te Addis Abeba en
In het tweede, dat een Italiaansoh Consulaat-
Genereal wordt gevestigd te Hslngking.
De nadruk zal vooral gelegd worden op het
commercleele karakter van deze overeenkomst;
de Japansche belangen in Oost-Afrlka zijn
zeer groot.
De voorzitter der Kamer, Costanzo Ciano,
prees het werk, dat Mussolini verricht heeft
voor de wedergeboorte van Italië. Terwijl
obscure krachten aldus Ciano de funda
menten der maatschappij ondermijnen, weet
het Italiaansche volk, dat het zijn rust ver
schuldigd is aan den Duce.
Het staatsblad publiceert een decreet,
krachtens hetwelk alle soldaten van de
lichting 1914, die bij de luchtmacht dienen,
nog voor onbepaalden tijd onder de wape
nen zullen worden gehouden. Deze lich
ting, die in 1935 Is opgekomen, had
maand den dienst moeten verlaten.
LONDEN. 30 Nov. (Reuter). In
het Lagerhuis heeft Eden hedenmid
dag in antwoord op een desbetref
fende vraag geantwoord, dat de
tekst van het Duitsch-Japanache
drag kort voor de publicatie aan
Britsche ambassadeurs te Berlijn en
Tokio is medegedeeld. Bjj het doen
van deze mededeeling heeft de Duit
sche minister van Buitenlandsche
Zaken den BritscKen ambassadeur de
verzekering gegeven, dat tusschen
Duitschland en Japan geen militair
of ander bondgenootschap van wel
ken aard ook is gesloten, terwijl de
Japansche minister van Buitenland
sche Zaken verklaarde, dat er geen
geheim verdrag bestaaL