ONS BLAD
De moeilijkheden in Engeland
o
DE TRAGEDIE EENS
KONINGS
L
Het nieuws
I
van heden
I
De Times over den
aard van het verzet
SPORTVLIEGER VAN DER
LEEUW OMGEKOMEN
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEYERANCIU
WW
VRIJ I AG 4 DEC
t
en
N
Mevrouw Simpson
Finland verdedigt zich
Hitler wil tijd winnen
Een vliegveld bij Berchtesgaden
'f
De Pan-Amerikaansche
conferentie
Saavedra Lama» tot voorzitter
gekozen
J apansch-Chineesche
onderhandelingen
Mevrouw Simpson heeft
Londen verlaten
De koning naar Londen
teruggekeerd
Ten behoeve van de vorming van
meer reterve-officieren
Hevige sneeuwval in de
Fransche Alpen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
De ingewikkelde formaliteiten, by
een afstand doen van
den troon
Vroeger eindexamen op
Duitsche scholen
Oorlogstoestand in
Sandschak
Geen aanleiding voor de aanvallen
van de Sovjet-per»
Chineesch protest bi’
Japan
Tegen dan Japanachen inval in
de bureaux van de Kwo
Min Tang
n 1934 - MOIBHM
Da publieke opinie
I
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
-
DERTIGSTE /AAN GANG No. 56
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c., ingez. med. 40 c
p. regel; idem op peg. één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Het W eer iihiiiiiiiihhiiiiiiiiiuiiiiiihuihmiiiiiii
t'&j
Xms Edward VHZ als „Prince charming"
elt
«e
r-
Het Hoogerhuis byeen
(er
iel
Dat de mogelijkheid van abdicatie echter
niet is uitgesloten, blijkt uit een hoofdarti
kel van de „Daily Telegraph", welk blad
op den achtergrond der gebeurtenissen het
aftreden des konlngs ziet opdoemen.
Een troonsafstand van den Koning zou
Intusschen geen eenvoudige zaak zijn.
Met vreugde voeren de bewoners
voor de anarchisten en roode militie
De particuliere secretaris van den hertog van
York, sir Eric Miëville, is hedenochtend 10 uur
In Downingstreet ontvangen.
Tot mijn spijt moet Ik zeggen, dat Ik op
het oogenbllk niets heb toe te voegen aan
hetgeen Ik gisteren zeide."
BUENOS AIRES. 3 Dec. (Havas). De Initia
tief-commissie heeft met algemeens stemmen
Saavedra Lamas tot voorzitter der. Pan-Ame-
nkaansche conferentie gekoeen.
BERLIJN. 3 Dec. (Havas De Duitsche mid
delbare scholen zullen In het vervolg het eind
examen afnemen aan het einde van de ..Eer
ste Klas”. In nlaats van aan het eind van de
..Oberprima". welke klas wordt afgeschaft. De
leerlingen, die door het eindexamen zullen zijn
gekomen. zullen bij den arbeidsdienst worden
ingelijfd.
VERWACHTING:
later
Deze laatste formaliteit is het groote vraag-
teeken, want als Groot-Brittannië's Instanties
met de abdicatie accoord gaan, en er is één
domlnion-parlement, dat weigert kan het af
treden niet geldig worden. Dit !s in het statuut
van Westminster vastgelegd.
Wat mevrouw Wally Simpson betreft, deelde
Havas mede, dat zij tengevolge van de opwin
ding door de gebeurtenissen niet wel zou zijn.
Men kan aannemen, dat de grootste druk
op den koning zal worden uitgeoefend om
zijn verzet te laten varen en een zuivere si
tuatie te herstellen.
De Daily Telegraph to van oordeel, dat
de hoogste belangen, welke bij deze crisis
betrokken zijn, grootet* zijn dan die van de
kroon zelf of van haar huldigen drager. De
toejuichingen, waarmede Baldwin gisteren
werd ontvangen, toonden, dat de houding
van het kabinet den steun heeft van alle
politieke partijen.
Ook het Lagerhuis byeen
Hedenochtend elf uur is het Lagerhuis bijeen
gekomen.
StormwaarachuwingsdienatGeseind 4 De
cember te 11.35 aan alle posten: „Wordt
verwacht storm uit het Noord-Westen".
ren
rflf
het
so
len
ae-
In andere landen is beweerd en dat is hier
herhaald, dat de oorzaak ligt in een ouderwet-
schen, conventioneelen afkeer van een huwe
lijk van den koning met een nlet-aoellijke of
Amerikaansche. Niets is verder van de waar
heid. Indien Zijne Majesteit zoo gelukkig sou
zjjn de genegenheid van een van zijn onder
danen voor zich te winnen, zou het geheele
volk in zijn geluk deelen.
't
De nationalisten hebben een dorp bezet.
Madonnabeeld door de straten, dat zij
hadden verborgen
roepen.
Men vermoedt, dat in deze zitting een
verklaring zal worden af gelegd om-,
trent het besluit van den Koning.
len,
on-
'Pel
op.
on-
os
net
het
'01-
oot
het
ler-
sr-
Dit schijnt echter niet juist te zijn, In leder
geval is haar ongesteldheid niet ernstig. Ver
volgens berichtte Havas, dat het niet mogelijk
was vast te stellen, of mevrouw Simpson zich
in haar woning te Londen bevond. Het stond
wel vast, dat haar bagage weggehaald was en
'n cordon politie den ingang bewaakte van haar
woning.
Elke oplossing, waarbij de positie van mrs.
Simpson als rchtgenoote van den koning
op de een of andere wflae wordt gelegali
seerd, zal op groot verzet stuiten van de
geestelijkheid en andere invloedrijke krin
gen.
nog geen beslissing ge-
vprriipnpn in rif*-st
Simpson volkomen had geïgnoreerd, thans een
korte officieele mededeeling door het Propa-
ganda-mlnisterle is uitgegeven.
Het communiqué luidt als volgt: Naar ver
luidt bestaan er tusschen den koning van En
geland en de Britsche regeerlng geschilpunten
Daar de oorzaak hiervan van persoonlijken aard
blijkt te zijn, zal de Duitsche pers in eigen
berichtgeving of commentaar geen stelling kie
zen in deze aangelegenheid.
New York Times schrijft, dat nog vele andere
wegen open staan dan troonsafstand. De Brit
sche gave om een compromis te vinden schijnt
dikwijls onultputtelljk en kan misschien ook In
de huidige crisis een oplossing vinden.
Later werd echter medegedeeld, dat mevr.
Simpson Londen heeft verlaten en thans
waarschijnlijk bij vrienden In Surrey ver
blijft.
„Thans wordt voorgesteld,” gaat het blad
voort, „dat de koning met mevrouw Simpson in
zijn kwaliteit van hertog van Cornwall zou
kunnen huwen en dat het parlement een akte
van uitsluiting zou kunnen aannemen, waarbij
alle nakomelinge^ uit dik huwelijk van den
troon zouden worden geweerd. Dit zou niet in
het minst de positie van de kerk veranderen.
Indien de koning met mevrouw Simpson In het
huwelijk treedt, zullen de betrekkingen tusschen
de kerk en den staat tot in den grond worden
aangetast.”
Welke meening In kerkelijke kringen heerscht,
blijkt duidelijk uit het commentaar van de
„Church Times'’, die zegt, dat het voorgestelde
huwelijk des konlngs een fatale slag zou be-
teekenen voor het prestige der Britsche monar
chie.
Deze maatregel wordt gemotiveerd met te
verwijzen naar de .jecruten-arme jaren" en de
noodzakelijkheid, snel officieren voor de reser
ve op te lelden onder de jeugdige Intellectueelen.
In Duitsche schoolkrlngen wordt het thans
ingestelde eindexamen .JCriegsabitur", oor-
logs-eindexamen genoemd.
De Anglikaansche bisschap van Bradford, dr. Blunt, die in een toespraak tot zijn
diocesanen de opvatting van de Engelse tie Kerk over de kerkelijke plechtigheden
in verband met de kroning van koning Edward VIII uiteenzette en daardoor de
Engelsche regeering bewoog stappen bij den koning te doen. Op de foto ziet men
den bisschop in gezelschap van zijn schoonzoon en dochter
GRENOBLE. 4 Dec. (Havas). De hevige
sneeuwval in de Fransche alpen van gisteren en
vandaag heeft aanzienlijke schade aangericht,
vooral in Savoie. Het geheele gebied is verstoken
van electrlsch licht en telefoon. De schade be
draagt enkele millioenen francs.
Hedenochtend tien uur is sir John Simon op
Downingstreet gekomen en 25 minuten later is
hij met Baldwin naar het Lagerhuis gegaan,
waar te half elf een kabinetszittlng werd ge
houden.
Samuel Hoare en Neville Chamberlain ver
lieten Downingstreet te 10.20 uur. De hertog
van York verliet zijn paleis even voor tien uur
cm naar Buckingham Palace te gaan. Te 10.25
keerde hij in zijn paleis terug.
HEU3INSKI. 3 Dec. (D.N.B.). De minister
van Bultenlandsche Zaken heeft In den Rijks
dag ojn. gezegd, dat Finland geen aanleiding
heeft gegeven voor de aanvallen, die den laat»
sten tijd in de Sovjetpers op het land zijn ge
daan. Overigens zal Finland zich verre houden
van alle machtsgroepeertngen, die niet veree-
nigbaar rijn met zijn plichten tegenover den
Volkenbond.
Minister-president Kallio heeft zich, op
wensch van de Flnsche boerenpartij, bereid
verklaard, zich voor die party candidaat te
stellen by de presidentsverkiezingen In Januari
1937.
Er moeten vele formaliteiten vervuld worden,
schrytt de Telegraaf over deze moge ykheld.
Ten eerste moet de koning, Indian hy tot
zulk een stap besluit, den premier daarvan ver
wittigen. Dan moet de privy council worden
bijeengeroepen om de abdicatie goed te keuren.
In de derde plaats moeten de oelde Huizen van
het parlement byeen worden geroepen en het
besluit aanvaarden en ten vierde moeten alle
parlementen der dominions er hun goedkeuring
aan hechten.
Het to moeilijk vast te stellen, hoe het
volk In al zijn geledingen reageert op de
publicaties over den popufalren* vorst en
hoe het denkt over de situatie, schrijft de
Telegraaf.
Er to slechte één tegenwerping en deze to
overweldigend, deze to, dat de dame in
kwestie nog twee gescheiden echtgenooten
In leven heeft.
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Hedenochtend zag men den auto van den
Koning fort Belvedère verlaten en in de rich
ting van Londen vertrekken. Men vermoedt,
dat de Koning in den auto was.
LONDEN, 4 Dec. (DNB-ANP)
Het Hoogerhuis is hedenochtend voor
een buitengewone zitting byeenge-
Het to verder geen geheim, dat de minister
president en de dominions deze kwestie be
schouwen als één, welke het geheele imperium
betreft en niet alleen Engeland zelf.
Ongeregeldheden in de Fransche Kamer by bet
debat over de perswetten.
De snceeasen der nationalisten rendom Madrid
worden ontkend.
Briteche wet op wapenembargo naar Spanje
door Hoogerbais aangenomen en door den Ko-
ning onderteekend.
Tegen verdachte van den moord op een arbei
der, te Heese gepleegd, te tien tear gevange
nisstraf geëlschl.
De bekende sportvlieger Van der Leeuw to Don
derdag met >Un vliegtuig in de Waalhaven ge
vallen en om het leven gekomen.
Drie-verdachten staan In Groningen terecht In
verband met den roofmoord te Opende.
De Tweede Kamer heeft Donderdag de behan
deling der Onderwas-begroeting voortgezet.
Indie's bndgitsiri positie nog zeer zwak;
uiterste soberheid geboden MJ het samenstelten
der begroeting voor 1938.
De moeiiykheden in Engeland nog onopgelost:
mevr. Simpson sou Londen verlaten hebben.
Primes Juliana en Prins Bernhard begeven zich
Zaterdag naar Berlijn voor een bezoek aan de
Moeder van den Prins, die ongesteld il
voornaamste nieuws
Hoogste barometerstand: 787.4 te Toulouse
Laagste barometerstand: 727.5 te Kinn.
De Telegraaf wist tenslotte te berichten, dat
het orgaan der Deensche socialisten „Social-
demokraten” een bericht uit Londen zou bren
gen, dat mevr. Simpson zich waarschynljjk nog
heden per particulier vliegtuig, via Amsterdam,
naar Scandinavië zou begeven. Dit in verbana
met de doórtjit blad gedane publicaties van ge
ruchten, dat mevrouw Simpson vrywlllig zou
afzien van een huwelijk met den koning en En
geland zou verlaten; een ander gerucht voegt
daaraan toe, dat de koning haar naar het bui
tenland zou willen volgen, nadat hy afstand
van den troon zou hebben gedaan en dat zy,
zich, na een verbiyf op het vasteland, in Argen
tinië zouden vestigen.
Vannacht to half twee to de Koning van
Buckingham-Palace naar fort Belvedère terug
gekeerd, waar hy omstreeks twee uur aankwam.
De hertog en de hertogin van York hebben
vannacht kwart over twaalf Marlborough Hous-
verlaten.
United Press meldt uit Beriyn, dat, nadat
de Duitsche pers een week lang de affaire-
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
p«r kwartaal voor Alkmaar
De leider van de Labour-party vroeg den
minister-president of het hem mogeiyk was een
verklaring af te leggen omtrent den constitu-
tioneelen toestand.
Baldwin antwordde: „Attlee is zoo goed ge
weest my tydens de zitting van het kabinet
een mededeeling te zenden, dat hij dit zou
vragen.
I t ,Z-
Voor buiten Alkmaarf 2.50
Dagblad uitgegeven door de
H.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Zon op vjn. 7.53 onder n.m. 3.47 uur.
Licht op n.m. 4.17. Maan op n.m. 15.52,
onder v.m 11.39. Laatste kwartier 5 Deo.
^tllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHHUUUllllllil
Leidt een abdicatie van koning Edward der
halve tot een gecompliceerde situatie, dit is
niet minder het geval, als de regeerlng-Baldwin
zich door het gebeurde tot aftreden genoopt
ziet. Baldwin en zyn collega’s zouden na hun
aftreden weigeren een nieuw kabinet te vor
men; majoor Attlee, de leider der oppositie, zou
dit desgevraagd eveneens weigeren, evenals sir
Archibald Sinclair, de leider der oppositle-
liberalen. De koning kan dan een vooraanstaand
oud-minlster met de kablnetsvorming belasten,
b.v. Lloyd George of Winston Chur.'.hlU, dosh
het to niet waarschjjniyk, dat zy die opdracht
zouden aanvaarden. De koning zou dan ge
noopt zyn zich opnieuw tot Baldwin te wen
den, die dan zyn voorwaarden zou kunnen «tel
len.
De Morning Post schryft In een noofdartl-
kel, dat er op het oogenbllk geen •vnstitutlo-
neele moeilykheid is. Er iq eenige ontspanning
Ingetreden, hoewel de toestand nog angstwek
kend is en zonder eenlg modern precedent of
parallel. Men kan moeiiyk gnooven, dat een
monarch, die zulk een plaats In de harten van
zyn volk wist te veroveren, gcmakxejyk een
dergelyk bezit zou prijsgeven en niet ten koste
van groote persoonlijke offers trouw zou blijven
aan dat, wat beschouwd kan worden als zijn
hoogste en heiligste plicht.
MUENCHEN, 4 Dec. (Havas) Hitler laat op
het oogenbllk een vliegveld by Berchtesgaden
aanleggen, teneinde zich het tijdverlies van het
autotraject Muenchen-Berchtesgaden. 120
K.M. lang, te besparen.
SJANGHAI, 4 Dec. (Havas). Japansche krin
gen te Nanking zyn van meening, dat het gebaar
van den Chlneerschen minister van bultenland
sche zaken, Tsjang Tsjoen, die ’t alde-mémoire,
dat de Japansche ambassadeur Kawagoe hem
gisteren overhandigde, teruggaf, 'n beleediglng to.
öe Japansche. ambassade besloot het alde-
mémoire naar het Chineesche ministerie van
bultenlandsche zaken terug te zenden
In Japansche kringen verklaart men, dat de
Verbreking van de Chineesch-Japansche betrek
kingen een voldongen feit Is en men verwacht,
dat Kawagoe heden naar Sjanghai vertrekt.
Donderdagmiddag vgf minuten
over half vijf ia een sportvliegtuig,
dat op het vliegveld Waalhaven wil
de landen, bjj het dalen afgegleden
en in de Waalhaven terecht geko
men, waar het onmiddellyk zonk.
Uit een boordtaach; welke men het
eerste vond, maakte men op. dat het
hier ging om het Nederlandsche
sportvliegtuig P. H. V. D. L'., dat
Donderdagmiddag om kwart voor
vier, komende uit Londen, van
Oostende naar Ypenburg startte met
den directeur van de N.V. de Erven
de wed. J. van Neilen, den heer M.
A. G. van der Leeuw als bestuurder.
De heer Van der Leeuw is om het
leven gekomen.
(Vervolg elders in dit blad)'
Stormachtige tot
krachtigen. later afnemende Neord-
WestelUke tot Westelijken wind. zwaar
bewolkt met tüde!(jke opklaring, regen-
of hagelbuien; aanvankelijk kouder.
De besprekingen der ontstane moeiiykheden
duren onverminderd voort, zoowel van de zyde
des Konlngs als van die van liet kaolnet. Een
oplossing moet Immers zoo spoedig mogelijk
worden gevonden.
Rustig staan de menschen voor de gebouwen
kalm doet ieder zijn dagelljkschen arbeid, maar
het is wel zeker, dat het gebeurde een omwen
teling beteekent In de tradities, welke men In
Engeland heeft gehuldigd. De krantenhebben
geschreven over personen en dingen, die anders
onbesproken biyven en de menschen spreken
over qnderwerpen, die men anders angstvallig
bulten het domein der discussies houdt.
ANKARA. 4 Dec. (D. N. B.) volgens mededee-
lingen van de Turksche bladen to in Sandgchak
en Alexandrette de oorlopéoestand afgekon-
dlgd.
Tijdens een demonstratie opende de politie het
vuur, waarby drie personen werden gedood on
50 gewond.
NANKING. 3 Dec. (Havas.) De minister van
Bultenlandsche Zaken heeft by den Japanschen
ambassadeur een protest doen hoeren tegen de
recente gebeurtenissen te Tkingtao. waar Ja-
pansche zeelieden een huiszoeking hebben ge
houden In de plaatselyke bureaux van de Kwo
Mln Tang China eischt vergoeding van de aan
gerichte schade en teruggave van de wegge
nomen documenten. De Japansche ambassadeur
verklaarde, dat hy de hem overhandigde nota
zou doorgeven, en vroeg voorts hervatting van
de Japansch-Chineesche onderhandelingen over
een wederaanpassing der betrekkingen. De mi
nister antwoordde, dat de toestand in Boel
Yoean en de incidenten van Tslngtao een voor
de hervatting der onderhandelingen op dit
oogenbllk ongunstige sfeer scheppen.
Sir William Davison vroeg vervolgens den
minister-president, of hy In staat zou zijn later
op den dag Iets mede te deelen aan het Huis,
daar het zeer wenschelyk Is, dat zoo spoedig
mogelljk een verklaring wordt afgelegd.
Baldwin antwoordde: „Ik vrees niets te kun
nen toevoegen aan mUn verklaring"
f y et mag tragisch heeten, dat Enge-
1-4 land zich thans voor een pijnlijke
crisis gesteld ziet, waarvan de po
pulaire figuur van King Edward VUT het
middelpunt en de oorzaak vormt. Als
„prince charming” heeft de Britsche
publieke opinie den troonopvolger meer
vergeven dan wel met de algemeene op
vattingen van het Engelsche maatschap
lijke leven viel te rijmen, maar nu de ge
liefde Prince of Wales de rechten'en
plichten van het Koningschap met al de
daaraan verbonden consequenties een
maal heeft aanvaard, moet het wen-
schen, dat hij zich ook overeenkomstig
dat eenmaal genomen besluit gedraagt.
Wij willen ons op dit oogenbllk en in dit
stadium, nu er
vallen is, niet verdiepen in de^staats-
rechteiljke en constltutioneele mogelijk
heden en onmogelijkheden, welke met
deze kwestie in verband kunnen worden
gebracht, doch slechts de aandacht ves
tigen op het zeer menschelljke conflict,
dat zich hier openbaart, een conflict,
hetwelk zich zóó vaak, zij het ook
op minder opvallende wijze en bij min
der belangrijke personen voordoet, dat-
tnen geneigd zou zijn het als een typisch
verschijnsel van onzen tijd te beschou
wen.
Dit conflict Is er een tusschen leer en
leven, tusschen plicht en verlangen, tus
schen wil en wensch, tusschen functie
en persoonlijkheid. Dit conflict komt
veelvuldiger voor, naarmate de kracht
van de beginselen in den mensch ver
zwakt. Het is een conflict, dat vele men
schen heden ten dage met zichzelf heb
ben uit te vechten, een tragisch conflict,
dat echter beëindigd kan worden met
een schoone en verdienstelijke overwin
ning. De gelukshonger, die het mensch-
dom kwelt, heeft de moderne menschheid
op paden gedreven, die het een doolhof
binnenleiden, waaruit alleen maar een
uitweg te vinden is door een volstrekte
aanvaarding en vervulling van de plich
ten tegenover God, zichzelf, den *ven-
mensch en den staat, waarin rrffcnileeft.
Dit kan moeilijk en zwaar schijnen, het
gevoel kan daartegen zelfs In opstand ko
men als tegen een onmenscheljjke
wreedheid en hardheid, en toch is er
uiteindelijk geen duurzaam geluk noch
in den tijd noch In de eeuwigheid te
bereiken zonder onderwerping aan de
algemeene plichten, die ieder mensch
zijn opgelegd, en aan de bijzondere plich
ten van zijn staat. De plichten van staat
van een Koning zijn zwaarder dan die
van een onderdaan. King Edward moet
dat weten. Het koningschap en zijn
waardigheid vraagt offers van den per
soon des Konlngs, bijzonder zware of
fers, rndar ook het brengen van offers
beteekent geluk. Nelson heeft vóór den
slag bij Trafalgar tot zijn mannen ge
zegd: „Engeland verwacht, dat iedereen
zijn plicht zal doen.” Moge King Edward
In deze menschelijk voor hem zoo moei
lijke uren zich dit woord van den ver
maarden vlootvoogd herinneren en moge
hij met Gods hulp de kracht vinden om
een besluit te nemen, dat zoowel voor
hem als voor zijn volk een in den diep-
sten zin des woord gelukkig besluit mag
heeten.
LONDEN, 4 Dec. (Reuter) In mb
hoofdartikel schrijft de Tune», dat er
een misverstand moet h—tean inzake
den aard van het verzet tegen een
huwelijk, zooals de Koning zou over
wegen.
Churchill vroeg, of hy zyn vraag van gisteren
mocht herhalen of de minister-president kon
verzekeren, dat geen onherstelbare stappen ge
daan zouden worden voor een verklaring was
afgelegd in het Lagerhuis. Ook hierop ant
woordde Baldwin, dat hij niets had toe te voe
gen aan hetgeen hy gisteren zeide.
