ONS BLAD
Churchill lokt hevig
protest uit
Baldwin’s verklaring geen
mededeeling eener beslissing
De toestand van den Het
H. Vader
I
Tot
nu
Auto te water
gereden
De Britsche premier zet in het Lagerhuis
het huidige stadium der constitutioneels
crisis uiteen; zijn verklaring daarna
in het Hoogerhuis voorgelezen
toe geheel
bevredigend
IN
nieuws van
a
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKM AA*
RECHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
DINSDAG 8 DECEMBER 1938
s
van
Auto in de Saóne te
Lyon gereden
I
t
MXWWWUMIIII llll//////////Z^
’raw
Ml
Dn
145
Enorme schade als de
kroning niet doorgaat
u>
u»
M»
Luide sympathiebetuigingen in het
Lagerhuis voor den minister
president
De vertegenwoordiging
van Polen te Danzig
Franco’s troepen werven in de bezette gebieden nieuwe recruten. De belediging
der vrijwilligers
Het internat, statuut
van Luxemburg
Reddingspogingen niet
geslaagd
De Negus gaat zilver
verkoopen
De zeeliedenstaking
in Amerika
Instortingsongeluk
te Praag
Waarom Léon Blum zijn
bewind handhaaft
Groeiend vertrouwen
en optimisme
De vrijwilligers voor het
leger van Franco
Overstroomingen in bet
Turksche Rijk
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Prif-
issr
bes-
WM
gen gemotoriseerde colonne gaj in Wünsdorf bij Berlijn een demonstratie voor de pers
Men hoopt, dat Z. H. de Paus nog
meerdere dagen rust zal wil
len nemen tot volledig
herstel
DERTIGSTE JAARGANG No. 59
advertentieprijzöm.
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 a
p. regel; idem op pag. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
rso
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
De uitgever De Boer uit Den Hel
der en zijn moeder om het
leven gekomen
-
Een verklaring
Mrs. Simpson
I
voor
G
I
m
n
i"
o*
ar
w
M
Stand op Dinsdag van: 778.4
Vorig» stand: 788.4
IF
j»
u>
den. Lord Crewe, van de liberale oppositie, ver
klaarde, dat het inderdaad onjuist is, dat de
regeering onbehoorljjken druk op den Koning
heeft uitgeoefend»
Onze Romeinache correspondent
seint ons d.d. 7 November:
i
-ix
«en
prtf-
M»
>■00
MO
Mo
MO
MO
Zoodra de Koning ijjn beslissing genomen
heeft, sal h(j zeker terstond de regeering
van dese en die van de Dominions verwitti
gen.
Baldwin bedindigde zijn verklaring In het
lagerhuis als volgt:
In het Hoogerhuis heeft lord Halifax de rede
van Baldwin voorgelezen. Lord Snell wees er
vervolgens op. dat Iedere bespreking zonder de
noodige feitenkennis onwerkelijk sou zjjn en
schadelijk zou kunnen worden. De zaak moet
In da wandelgangen van het lagerhuis
wordt het onderwerp van gesprek gevormd
door het slechte onthaal, dat de woorden
van Churchill gevonden hebben. De aan
hangers der regeering beschouwen Chur
chill's vraag meer als één tegen Baldwin
gericht, dan vóór den Koning gesproken.
- i
zijde van mrs. Simpson en als zoodanig door
baar zelf onderteekend.
Personen, die het kunnen weten, zeggen, dat
de door mevrouw Simpson afgelegde verklaring
op haar eigen initiatief berust.
De heer De Boer was met zijn auto, waarin
ook mevrouw De Boer zat, van Alkmaar op weg
naar Den Helder. Tv Schoorldam moest hij even
voor het huis van notaris Pinster langs een
stilstaanden vrachtauto van den heer Louter
uit Schoorldam rijden. BU het passeeren kon
de heer De Boer vermoedelijk wegens gebrek
kige verlichting zich niet goed orlënteeren.
De behandelende geneesheer toonde zich zeer
tevreden over den vooruitgang In den toestand
van den hoogen lijder, dien hij belangrllk ver
beterd achtte. HU kon er zich zelfs mede ver-
eenlgen, dat de H. Vader heden eenigen tijd
het bed verlaat.
IJ»
icbs
soa
Hng.
M7
MS
Ut
111
2.52
2Jt
3.40
Deze verklaring kwam in dese kringen geheel
on vervracht.
Men is van meenlng, dat zij geen einde sal
maken aan de crisis, maar men beschouwt haar
als een uitdrukking van de persoonlijke opvat-
t^gp'Otei mevrouw Bimpson.
Men wijst In het bijzonder op oe zins
wending „Indien door een aergelijke daad
het vraagstuk zou kunnen worden opgelost”,
welke men veelbeteekenend acht.
LONDEN, 7 Dec. (Reuter). Ia hofkringen
heeft men pas uit het Reuter bericht kennis
genomen van de door mevrouw Simpson te
Cannes afgelegde verklaring.
Een teeken van dese neiging des Pausen kon
men heden zien in het feit, dat de H. Vader last
had gegeven om de kapel, waarin de eerste ad-
ventepreek werd gehouden, voor te bereiden voor
zijn eventueele aanwezigheid. De H. Vader heeft
deze preek echter niet bijgewoond. Daarentegen
waren bijna alle Romeinache kardinalen aanwe
zig Na de preek werden zij op de hoogte ge
steld van de gunstige berichten omtrent den ge
zondheidstoestand van den H. Vader.
Het schijnt, dat professor Oemelll. die het
vertrouwen van Z. H. den Paus in hooge mate
geniet, den aandrang van de artsen onder
steunt, die den H. Vader ervan willen weer
houden al te spoedig zijn werkzaamheden
te hervatten.
De nota elscht ook, dat de agenten van de
non-lnterventie-commissie in Spanje ivsnesns
contröle zullen uitoefenen op de aankomst van
dergelijke vrijwilligers.
’•00
Mo
>•00
MO
’•00
1.00
1.00
MO
Ml
In het Lagerhuis zijn Maandagmiddag een
reeks vragen tot de rsgterlng gtriehf over ds
aankomst in Spanje van Dultache vrijwilligers.
i
O
In de omgeving des Pausen hoopt men
integendeel, dat de H. Vader nog meerdere
dagen het bed en rust sal houden om aan
de vermoeide'organen de gelegenheid tot
volledig herstel van hun functie te bieden,
daar btj het snelle hervatten van zijn werk
zaamheden de H. Vader zich sou blootstel
len aan een hernieuwde attaque van uraemie.
Intusschen gaat men daarin niet zoover als
een Zwltsersche poortwachter, die heden de
teleurgestelde jonge paartjes, welke voor de da-
gettjfeeche audiëntie kwamen, troostte met de
verklaring, dat de H. Vader reeds mqjgen weer
ontvangen zou.
De liberale afgevaardigde Lambert vroeg ver
volgens of Baldwin wist, welke krachtige sym
pathie er voor hem bestond, hetgeen luid ap
plaus van alle banken ontlokte Baldwin stond
toen weer op en richtte eenlge verzoenende
woorden tot Churchill, waarmede bet Incident
gesloten was.
iets
time
rug-
W.
•üg.
nige
Kbt.
echt
XIX
ibel-
ners
rest
art
4
Toen Churchill vervolgens d* in de laatste
dagen reeds eenlge malen door hem gestelde
vraag herhaalde, dat geen onherroepelijke
besluiten zouden genomen worden, ant
woordde Baldwin: „Ik moet Churchill er
van in kennis stellen, dat het mjj op dit
•Ogenblik ónmogelijk is een antwoord te
geven. Ik weet nog steeds niet, kan nog
niet weten, wat de Koning sal besluiten, ot
boe hjj Wfl besluiten op te treden. He} is
mij volkomen onmogelijk in te gaan op hy
pothetische overwegingen.** (Applaus).
ANKARA. 7 Dec. (Havas). Tengevolge van
de overstrooming in Adana zijn verscheidene
huizen ingestort. Op sommige plaatsen in da
stad staathet water tot twee meter hoog.
Eenlge honderden personen zijn om bet leven
gekomen en men schat het aantal dakloosen op
30 000.
Dr. Amintl Milanl. die als pauselijk lijf
arts den titel Archlater heeft, is sedert Vrij
dag in het Vaticaan en hééft aldaar ook de
nachten doorgebracht. Dit is echter slechts
een voorzorgsmaatregel, daar de H. Vader
steeds oen flinke nachtrust beeft genoten
en eerst des morgens het bezoek van den
dokter ontving.
Op grond van 't huidige verloop van de ziek
te meent men, dat de H. Vader Zijn werk
zaamheden vrij spoedig zal kunnen hervat
ten, doch men hoopt, dat Hij zich nog ver
scheidene dagen rust zal gunnen in het be
lang van het verdere herstel van krachten.
De woorden van Churchill wekten hevig
Protest en men riep, dat HJ geen vraag
stelde, maar een rede begon te houden. Hjj
had moeite zich verder v^rstaanoaar te
maken. Tenslotte ging hjj zitten, zonder zich
te hebben kunnen uitspreken.
WASHINGTON. 7 Dec. Volgens een schatting
van het departement van arbeid zijn op het
oogenbUk, met inbegrip van de zeelieden aan
de Westkust. 50.000 arbeiders in de Vereenigde
Staten in de zeeliedenstaking betrokken.
LYON, 7 Dec. (Stefanl). In het centrum van
de stad Lyon is een auto in de Saóne góeden.
De chauffeer zag, door het slechte zicht, een
kademuur voor een brug aan. De zes inzitten
den zjjn on^ het leven gekomen.
BRUSSEL, 7 Dec. (Havas). De president der
Luxemburgsche regeering, Bech, heeft vanmor
gen een langdurig onderhoud gehad met van
Zeeland en Spaak.
Men meent te weten. dat het^>nderwerp van
gesprek geweest is het Internationaal statuut
van Luxemburg en de schikkingen die getrof
fen moeten worden bjj een toekomstig Westelijk
pact, zulks in verband met de remllltarlsatie
van den linker-RUnoever.
WARSCHAU, 7 Dec. Papee, tot dusver
Poolsch commissarls-generaal te Danzig, is be
noemd tot gezant te Praag. In zjjn plaats is
de zaakgelastigde te Praag. Marian Chodackl,
tot commissarls-generaal te Danzig benoemd.
Gistermiddag kwam het Lagerhuis
om 3.45 uur bijeen. Attlee, de leider
der Labour-oppositie stelde eenige
vragen aan den minister-president,
Baldwin, die antwoordde met de vol-
gendq verklaring:
Tegelijkertijd is het Kabinet meer dan iemand
anders overtuigd van de noodzaak, dat een
voortduren van de onzekerheid de nationale
belangen schaadt. De minlstenraad heeft den
Koning alleen jnaar raad gegeven betreffende
het morganatisch huwelijk; het onderhoud met
den Koning was strikt persoonlijk en droeg
een Informatief karakter. Overigens werd dit
punt door den Koning zelf het eerst aange
roerd tijdens de besprekingen, die hU met mjj
eenlge weken geleden voerde. HIJ deelde toen
mede, dat hjj voornemens was mrs. Simpson
te huwen, zoodra deze vrij zou zijn.
Eden antwoordde, dat volgens Inlichtin
gen, die dbor hem ontvangen waren. MM
Dnitschen te Cadiz aan land sjjn gegaan.
Dese Inlichtingen had htf ssshtetreeta nM
Cadis ontvangen. Eveaieens heeft hij ver
nomen. dat een groet aantal Italianen Ma
nen bti de troepen op het eiland Majorca
•n dat een belangrijk contingent Basaen
en andere beitenlandeehe elementen dienad
hebben genomen In de gelederen van de
regeering te Madrid.
„Zooals ik reeds de gelegenheid heb gehad
te zeggen, aldus Bden, keurt de Britsche rewes
ring deelneming van vrijwilligers aan den oor
log in Spanje streng <f.
Men is van meenlng, dat slechts een daad
van den Koning een einde sou kunnen maken
aan den tegenwoordlgen toestand en dat alle
andere daden, hoe belangrijk deze ook zouden
zijn, slechts een beperkte uitwerking zouden
kunnen hebben.
„Na de beslissing van den Koning
zal hét de taak zijn dezer regeering
en die der Dominions om te beslis
sen, welken raad zij, wanneer zij dit
haar plicht zouden achten, den
Koning zouden moeten geven betref
fende zjjn besluit. Ik kan deze ver
klaring niet besluiten konder uitdruk
king te geven aan hetgeen het geheele
Huis gevoelt, n.l. onze diepe en eer
biedige sympathie voor' den Koning
in dit oogenblik."
PRAAG, 7 Dec. Vanmiddag is de betonnen
zoldering van de groote zaal der nieuwe Praag-
sche effectenbeurs Ingestort. Slechts een deel
van de arbeiders, die zich in de zaal bevonden,
kon zich redden. De anderen werden bedolven.
Tot dusverre zjjn 20 arbeiders bevrijd, elf
hunner zijn ernstig gewond.
Dez^ verklaring werd door lord Bronley, den
privé-secretarls van Koning EdWard, aan de
Fransche en Britsche journalisten voorgelezen,
onder mededeeling dat mrs. Simpson aan nie
mand een interview jou toestaan. De ver
klaring is als officieel te beschouwen van de
Maandagavond te zeven uur is te
Schoorldam, gemeente Warmenhui
zen, een auto-ongeluk gebeurd, dat
aan den heer C. de Boer Jr., direc-
teur-hoofdredacteur van de Helder-
sche Courant, en zjjn moeder het
leven hedft gekost.
De gezondheidstoestand van den
H. Vader is heden volkomen bevre
digend gebleven. De groote be
zorgdheid die in het Vaticaan overat
merkbaar was, begint plaats te
maken voor vertrouwen en opti
misme.
Hij raakte met «ea voorkant van sjjn
auto den vrachtauto van den heer Louter.
Dit was echter niet soo erg geweest. Indien
zich op den weg niet een laagje ijsel had
gevormd, waardoor de auto van den heer
De Boer slipte eh het diepe Noord-Hol-
landsch kanaal Inreed.
Onmiddellljk schoten een drietal daar ter
plaatse liggende schepen te hulp. De schip
pers probeerden met hun laadboomen den
auto weer op het droge te brengen. Juist
toen men erin sou slsgen, brak echter het
touw, waarmede de auto vast sat, soodat
de wagen weer in het water viel. Na ver
scheidene vergeefsche pogingen gelukte het
den auto op den kant te halen, doch toen
bleken de levensgeesten van beide inzitten
den roods geweken te stjn.
LONDEN. 7 Dec. (Reuter). De Negus van
Abessinië zal een groot deel van zijn züverschat
ten verkoopen, waaronder verscheidene servie
zen, bokalen en zilveren borden, afgezet met
goud en edelgesteenten.
ónmogelijk Is de kwestie behoonlik te bespreken.
Baldwin antwoordde: „Het zal mij ten zeer
ste aangenaam zjjn op het passende oogenbUk
de volledige inlichtingen, die ik in staat zal
zijn te geven, te verstrekken, maar ik hoop, dat
het Huls zal toegeven, dat ik, nu de toestand
zoo ernstig is en de Koning nog oëzig is met
het overwegen van deze problemen en nog geen'
beslissing genomen heeft, groote moeilijkheden
zou ondervinden In het antwoorden op. vragen
om aanvullende inlichtingen, te meer, daar de
antwoorden, die ik geven zou, geïmproviseerd
zouden moeten zijn.”
sSS NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Dagblad uitgegeven door de
H.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
jMet geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
LONDEN,1 Dec. De voorzitter
van de non-interventie-commiaeie te
Londen, lord Plymouth. heeft
door den Sovjet-Russiechen gezant,
Maisky, wederom een protest-nota
ontvangen, welke ditmaal naar den
inhoud veel op een ultimatum ge
lijkt, seint United Press.
De leider der arbeidersopposltle, Attlee, deed
ha het aanhooren van de verklaring van Bald
win opmerken, dat het Huis en Kkt «and leven
dig wenschen soo spoedig mogetljk volledige
inlichtingen te ontvangen, daar zonder deze het
Het publiek stelt groot belang in het feit,
dat op Fort Belvedère de standaard van
den Hertog van Cornwallis wappert. Men
hecht er eenlge beteekenis aan. dat de
Koning zijn tegenwoordigheid aangeeft
door een persoonlijk embleem, waar anders
altijd de koninklijke standaard de residen
tie van een regeerend vorst aangeeft.
Het is vrijwel zeker, dat mevrcAw Bimpson
in de villa „Lou Vlei” aal blijven totdat de ult-
elndeltfke beslissing van den koning bekend zal
zijn.
Winston Churchill heeft in een tafelrede een
dronk uitgebracht op den Koning, zeggende
„Ik heb Z. M. sedert zijn prille Jeugd gekend
en ik kan u zeggen, dat gij er van overtuigd
kimt zijn, dat hU nooit, noch naar de letter,
noch naar den geest, aal handelen in strijd
met de Britsche constitutie.”
Door mevrouw Bimpson Is aan een twintig
journalisten in hotel Majestic te Cannes Maan
dagavond een verklaring verstrekt, welke
luidde:
De nota verlangt os. dat het non-lnter-
ventle-accoord ook van toepassing asl zijn
op het senden van buitenlandache vrijwil
ligers naar Spanje en dat da 27 regeerin-
gra. dis zieh bt) dit pact hebben aangesloten.
de toeeegglng sullen doen, dat over hun
grondgebied troepentransporten naar beide
oorlogvoerende partijen met sullen plaats
vinden;
Dr. van Hesteren paste nog kunstmatige
ademhaling toe, doch dat mocht niet meer
baten.
t
De heer De Boer was vljf-en-veerttg jaar' oud,
terwijl zijn moeder, mevr. wed. M. ie Boer
Jongkeas den leeftijd van 89 jaren had bereikt.
Het stoffelijk overschot, dat Maandagavond
naar het Marine-hospltaal was vervoerd, werd
hedenmorgen naar de woning van den heer De
Boer overgebracht.
Na het debat in de Fransche Kamer over de
bultenlandsche politiek lag de minister van
binnenlandsclie zaken de volgende verklaring
van Blum aan de pers voor:
„Ofschoon de communistische partij niet te
gen de motie van vertrouwen heeft gestemd,
deed zich voor mUn collega's en mjj toch de DE BAROMETER
vraag voor, of de opeettelljk agressieve bewoor- uaw,
dingen, waarin Duclos de onthouding van zijn
vrienden toelichtte, het ons niet ónmogelijk
maakte, onze taak voort te aeten.
Wij hebben eenstemmig besloten, aan *t be
wind te blijven. Wat ons daartoe deed besluiten
Is, dat een openlijke crisis in de tegenwoordige
omstandigheden en op een zoo ernstig oogen
blik noch in Frankrijk, noch in bet buitenland
zou worden begrepen, onrust en verwarring bij
de openbare meenlng, bij het Volksfront en in
de arbeidersklasse zelf zou vexwekken, verzwak
king van het land zou rlskeeren en de zaak der
sociale hervormingen in gevaar aou brengen.
H^t betreft hier niet de moeilijkheden
van het oogenblik te boven te komen. Het
gaat er om, ae op te lossen op aoodanige
wijze, dat morgen de gemeenschappelijke
actie kan worden voortgezet in omstandig
heden van vertrouwen en loyauteit. Zie
hier de kwestie, die gesteld blijft. De naaste
toekomst zal uitwijzen, hoe de communis
tische partij m denkt op te lossen.**
ROME, 8 Dec. M4avas). De ver
betering in den gezondheidstoestand
van Z. H. den Paus blijft aanhouden.
De H. Vader wil heden het bed weer
verlaten.
In dese nota elscht de Bovjet-regeering in
verband met het feit, dat „onlangs duiaend
Dultsche militairen te Cadiz en aan andere
plaatsen van de Bpaanache kust zijn aangeko
men om als vrijwilligers dienst te nemen in het
leger van generaal Franco”, dat de commissie
asn de sending van militaire vrijwilligers naar
Spanje onmiddellljk een halt zal toeroepen.
Ik ben gelukkig, dat ik in de gele
genheid ben een andere verklaring
te geven van de situatie. Het is de
vurigste wensch van de regeering,
om den Kohing ten volle gelegenheid
te geven om zijn beslissing te over
wegen, die zjjn eigen toekomstig ge
luk en dat van zijn onderdanen zal
bepalen.
Naar een lid van het kabinet gisteren mede
deelde, heeft de Australische regeering een be
sluit in voorbereiding, waardoor, indien Koning
Edward afstand doet van den troon en me
vrouw Simpéon huwt, de kinderen uit dit hu
welijk van recht tot opvolging worden uitge
sloten.
Het aan handel en Industrie berokkende
verlies, indien de kroning van den Koning niet
zou doorgaan, wordt geschat op een bedrag
van 100 mlllioen pond sterling. De fabrikanten
van aardewerk, vlaggen, galanterieën, papier
handelaars, drukkers en kleermakers nebben
bil de feestelijkheden groot belang. Den sterk-
sten terugslag zal de aardewerk-industrie van
Staffordshire ondervinden. Hier worden 6 tot
8 mlllioen stuks aardewerk vervaardigd, waar
in 80.000 arbeiders werk vinden. Ook voor het
hotelbedrljf zou de tegenslag groot sljn. Par
ticulieren in Londen rekenden op de huisves
ting van ruim twee mlllioen bezoekers; pen
sions en kleine hotels verwachtten hun 200.000
kamers bezet te krijgen, terwijl het meerendeel
van de 12.000 kamers in de voorname Londen-
sche hotels reeds besproken is.
Da gezondheidstoestand rasLENto Fiws KI
BaMwte's verklaring brengt geen mededeeling
van een beslnlt van Koning Edward; ChwrehUl
lakt hevige protesten alt in bet Lagerhnla.
De bombardementen op Madrid duren veert;
Guadalajara door bommen zwaar beschadigd.
Sovjet-Easland dient oen nieuwe protoetneto in
bij de non-Interventie-commisste Inzake bat
zenden van buitenlandache vrijwilligers naar
Spanje.
Auto te Schoorldam ia het Noord-HoUandseh
kanaal geraakt; twee deaden.
Militair vliegtuig ernstig beschadigd bjj nood
landing te Lekkerkerk.
Memorie van antwoord aan de Tweede
over de begrootingen van Landbouw en Vis-
scherjj en van het Landbouwcrisisfonda.
O O
.Mrs. Simpson heeft gedurende de laat
ste weken slechte het onophoudelijk ver
langen gehad elke handeling of elk voor-
stel te vermijden, dat pijnlijk kon zjjn'of
schade berokkenen sou aan Zijne Majes
teit of aan den troon. Thans Is haar hou
ding in geen enkel opzicht gewijzigd en Is
zü bereid, indien deze daad de moeilijk
heden sou oplossen, zich onmiddellljk terug
te (rekken uit een situatie, welke aanleiding
heeft gegeven tot zoo ongelukkigen en on-
houdbaren toestand.”
