ONS BLAD
Koning Edward VIII doet afstand
den troon
van
Na de abdicatie
van
Het nieuws van heden
DE OFFICIEELE MEDEDEELING VAN
HET BESLUIT VAN DEN KONING
De nieuwe Koning,
George VI
Openhartige rede
Baldwin
In het Lagerhuis wordt de Koninklijke
Boodschap onder nimmer gekende
belangstelling voorgelezen
DE DOCUMENTEN BETREFFENDE
DEN TROONSAFSTAND
DE STRIJD OM MADRID
ZONDER VORDERINGEN
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
v$Rg|S|
II
Hulp van Hitler
aan België?
De positie van den
af get reden Koning
VEREENIGDE katholieke pers
r
VRIJDAG 11 DECEMBER 1936
il
DE TEKST DER ABDICATIE
1
(w.g.) EDWARD, rex, imperator.
DE KONINKLIJKE BOODSCHAP
(Hier volgde de hierboven gegeven tekst der abdicatie).
De kroningsdatum blijft
waarschijnlijk dezelfde
Deze abdicatie was vervat in een Koninklijke boodschap,
welke op verzoek van Baldwin door den speaker van het
Lagerhuis werd voorgelezen en den volgenden inhoud had.
Dit document was mede-onderteekend door de her
togen van York, Gloucester en Kent.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Zaterdagmiddag zal de hertog van
York plechtig tot Koning
worden uitgeroepen
LONDEN, 10 Dec. In het Lagerhuis, dat tot op de laatste
plaats was bezet, werd hedenmiddag officieel en plechtig
het besluit tot troonsafstand van Koning Edward VIII bekend
gemaakt.
Ik, Edward Vin, Koning van Groot-BrittanniS, Ierland
en de Britsche Dominions, Keizer van Indlë, verklaar
hiermede mijn onherroepelijk besluit voor mij en mijn
nakomelingen afstand te doen van den troon en mijn
wensch, dat deze acte van abdicatie onmiddellijk van
kracht zal worden. ---
Aldus gedaan, heden 10 December 1938, in tegen
woordigheid van de getuigen.
Vrijwilliger» in Italië
aangeworven
Ik stel grooten prijs op de verschillende beroepen,
die op mij gedaan zijn een andere beslissing te nemen,
maar mijn besluit is genomen. Bovendien, zou een verder
uitstel slechts schade kunnen veroorzaken voor de vol
keren, die ik getracht heb te dienen als prins van Wales
en als Koning. Ik Verlaat mijn volkeren in'de vaste hoop,
dat de weg, dien ik gekozen heb, de beste zal zijn voor
de stabiliteit van den troon en het geluk van mijn vol
keren.
Ik wensch zeer levendig, dat er geenerlei vertraging
zal zijn in het ten uitvoer leggen van het document, dat
ik geteekend heb en dat alle noodige maatregelen on-
middellijk genomen zullen worden om mijn wettigen
opvolger, mijn broeder, den hertog van York, de troons
bestijging te verzekeren.
De Konirtg heeft zyn besluit geheel
vrijwillig en zonder e enige
beïnvloeding genomen
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55a p. regal
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Na langdurige en zorgvuldige overweging heb ik
besloten afstand te doen van den troon, dien ik na den
dood van mijn vader heb bestegen en ik deel thans dit,
mijn definitief en onherroepelijk, besluit mede.
In het bewustzijn van den ernst van dasen stap kan
ik slechts hopen, dat ik begrepen word door mijn vol
keren bij de beslissing, die ik genomen heb en om de
redenen, die mij genoopt hebben deze beslissing te
nemen.
Ik wil thans niet spreken over mijn menschelijke ge
voelens, maat ik zou willen, dat men er aan denken zou,
dat de last, die voortdurend drukt op de schouders van
den vorst, zwaar is, dat deze slechts gedragen kan
worden onder omstandigheden, die anders zijn dan die,
waarin ik mij bevind. Ik geloof niet den plicht te ver
geten, die op mij rust om de belangen van den slaat in
de eerste plaats te doen gelden, wanneer ik verklaar,
dat ik mij ervan bewust ben deze zware taak niet langer
meer dóelmatig of met persoonlijke voldoening te kun
nen vervullen. Ik heb derhalve dezen morgen de abdi
catie onderteekend.
De regeerlng heeft den
juisten weg behandeld
Eenzelfde garantie alt die van
Frankrijk en Engeland
De tegenstand weegt geheel
tegen den aanval op
•-
-
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
V
11
Mr. Windsor
I
I
ia hieromtrent nog geen beaUastng ge-
i
De Koning stelde dien avond nog de Ko-
O
4-
Baldwin vatte teen de meening op. Bat
M needratelUk was, dat temend stek tet
en
de
otf.
BRUSSEL, 10 December (Havas) Men heen
de aandacht gevestigd op een bericht in een
Engelsch blad, volgens hetwelk Hitler voorne
mens sou zijn België binnenkort deselfde ga
rantie tegen lederen niet ultgelokten aanval te
geven- ata Frankrijk jen Groot-Brit tannlë reeds
hebben gegeven.
Het belang van Integriteit van de kroon is
boven lederen twijfel verheven, want deze vormt
niet alleen den laatsten schakel van het im
perium, welke gebleven is, maar bovendien een
waarborg in dit land, zoolang zjj bestaan zal in
deze integriteit, tegen talrijke euvels, die an
dere landen hebben getroffen of aangetast.”
Volgens het blad zou de Rjjkskanselier dezen
waarborg een sensationeel karakter geven.
Belgische officieele kringen verklaren evenwel
niets af te weten van deae Hitler toegeschreven
bedoelingen.
wW
üd-
«n
«Ml
het
I dl
dat
l’e
BU-
U>t-
len.
bet
den Koning wendde en hem waancbwwde
voer den moeilijken toestand, die zich later
sou kunnen voordoen, wanneer men toe
etend, dat deze soort van gepraat en critiek
voortging. Onder deie omstandigheden was
er slechte één man, die deze kwestie met
den Koning kon bespreken, nX de eerste
m latei w.
ningln in kennis van zijn voornemen en la
ter ook .zijn broers. Vervolgens ontbood de
Koning spr. op 25 November en vroeg hem.
of hem een voorstel tot het sluiten van een
morganatisch huwelijk wast gedaan en wat
hij daarvan dacht. Baldwin was toen niet in
staat een overwogen antwoord te geven,
maar zijn eerste reactie was, dat het parle
ment nooit een dergelijken wetgevenden
maatregel zou aanvaarden (applaus).
Toen spr. daarop vroeg, of de Koning wenach-
te, dat hij deze kwestie zou bestudeeren, ant
woordde de Koning bevestigend. De Koning
ging er tevens mee accoord, dat deze kwestie
voorgelegd werd aan het kabinet en de eerste
ministers der Dominions.
De Koning antwoordde toen, dat hjj Iets wil
de zeggen, dat hij reeds lang tot uiting had
willen brengen, nJ. dat hij met mrs. Sim peon
in het huwelijk ging treden, en dat hij bereid
was heen te gaan. Dit was, aldus Baldwin, een
zeer smartelijk bericht en het was spr. ónmoge
lijk daar dien dag nog commentaar op te ie-
VCTCI1.
Onmiddellijk nadat de speaker de Koninklijke
boodschap, waarvan de tekst hiernaast reeds is
afgedrukt, had teneinde gelezen, stond Baldwin
op en stelde voor terstond deze boodschap van
den Koning in behandeling te nemen.
Ik zeide tegen den Koning, dat ik zelf zijn
regeerlng onder oogen had gezien als een groo-
te periode in een nieuwen tijd.
Hij beschikte over zoovele der noodzakelijke
eigenschappen. Ik zeide hem, dat ik met hem
over dit onderwerp wilde spreken als vriend,
ja selfs, wanneer ik kon, hem in deze kwestie
wilde helpen.
Hieraan voegde Baldwin toe, dat dit ge
voel grootendeels een uitvloeisel is, van den
eerbied, die gegroeid is onder de drie laat
ste generaties ten opzichte van de monar
chie. Het zou mogelijk zijn, dat dit gevoel
niet zoo langen tijd stand zou houden te
genover den critieken toestand, waaraan de
monarchie werd blootgesteld, zoodat zij
veel vlugger deze macht zou verliezen dan
zjj was opgebouwd. Wanneer de eerbied
eenmaal verloren is gegaan, betwijfel ik, of
wat het ook zij, hem weer zou kunnen her
stellen. 1
Het is niet waarschijnlijk, dat de kronings
datum, die was vastgesteld voor de kroning
van den Koning, die thanf afstand heeft ge
daan, zal worden veranderd, wanneer-de Her
tog van York op den troon kómt, deelt het
Handelsblad mede. Deze zal dus geschieden op
den 12en Mei.
gen bijeenkomen. De hertog wan
York zal Zaterdagmiddag tot Koning
Naar verluidt, tal de af getreden
Koning onmiddellijk na de regeling
der abdicatie, waarschijnlijk reeds
Vrijdagavond, uit Engeland ver
trekken.
BV zijn abdicatie ziet de Koning
ook al van al z(/» titels. HV zal
nu den naam mr. Windsor aan
nemen. Het is echter waarschijn
lijk, dat zVn opvolger hem een
hoogen titel, waarschijnlijk dien
van Hertog, zal verleenen.
De ingewonnen inlichtingen gaven echter
aan. dat noch in Engeland, noch in de Do
minions eenig vooruitzicht bestond op aan
vaarding van zoodanige wetgevende maat
regelen. Op 2 December deelde spr. óen
Koning mede, dat hij vreesde, dat het voer
stel onuitvoerbaar was, hetgeen den ho
ning niet verraste. Daarna heeft de Ko
ning nooit meer eenlge toespeling op deae
kwestie gemaakt.
(Zie verder elders in dit blad)
KONING EDWARD VIII DOET AFSTAND
VAN DEN ENGELSCHEN TROON EN WORDT
pFGEVOLGD DOOR ZIJN BROEDER DEN
HERTOG VAN YORK.
De geaondheid van Z. H. den Faas wordt sinds
beter.
ROME. 10 Dec. (Havas) Aanwervingen
van vrijwilligers voor onbekende bestemming
worden thans geopend. Men ziet de nieuwe re-
cruten, vooral in de kleine kustplaatsen bjj
Rome en In Rome zelf, gekleed in khakl-jtapot-
jassen en kwartiermutsen. zonder de ster der
geregelde troepen en «onder den fasclstlschen
pijlenbundel der militie. Sommigen dragen op
hun hoofddeksel een geborduurd insigne, dat
een zeer smallen pijlenbundel voorstelt, welke
uit een dubbelen bundel bliksemstralen steekt.
Tot dusverre droegen de manschappen, die voor
Oost-Afrika bestemd waren „en waarvan men
er nog velen ontmoet In de straten der hoofd
stad. een tropenhelm en de kenteekenen van
leger of militie.
De bekende Itaüaanache schrijver Laigi Piran
dello is t« Rome overleden.
De officieele tnededeeling der Koninklijke
Boodschap en het besluit tot trooonsafstand in
het Lagerhuis behandeld; openhartige rede van
Baldwin «ver het verloop van de crisis.
Reeds «4 l»en van slachtoffertjes van de
Inatortingsrasnp le Porte Demes zijn herkend;
het aantal gewonden bedraagt ruim SOO.
Zal Hitler Belg» hulp aanbieden Hj een ntet-
uitgelokten aanval?
De strijd om Madrid voedert uitent langzaam.
Begroeting van het Verkeen!estds deer -d»
Tweede Kamer v h. st. goedgekeurd.
Mislukte poging tot oplichting te Fnerheda
De "eerste steen gelegd veer het Neder'mndeche
paviljoen voer de Wereldtentoonstelling INI te
Parijs.
Toen Baldwin eindelijk binnen
kwam, liep bjj op den speaker toe,
boog en overhandigde hem, met de
woorden: „Een boodschap van Zijne
Majesteit den Koning” een groot
document, dat de speaker vervolgens
voorlas.
„Ik raadpleegde toen mijn collega’s en stelde
er den Honing van in kennis, dat ik hem op
fort Belvedere volstrekt particulier wenschte te
spreken en wij ontmoetten elkaar op fort Bel
vedere den 20en October.
Een raadsman van de kroon kan van geen
enkel nut zijn voor zijn meester, tenzij hij hem
altijd de waarheid, zooals hij die ziet, zegt (ap
plaus) of deze waarheid welkom is, of niet. De
houding van den Koning is voortdurend zoo
danig geweest, dat hij nooit eenig teeken heeft
gegeven van beleedlgd of gekwetst zijn door
wat ook, dat ik hem gezegd heb. Al onze be
sprekingen voltrokken zich 'met zoo mogelijk
nog een toenemen van den wederzijdschen eer
bied en de égards, die tusschen ons hebben be
staan.
Deze overwegingen vormden de basis van
mijn gesprek over dezen kant van de aangele
genheid en ik gaf uiting aan mijn ongerustheid
J en vervolgens aan mijn verlangen, dat derge-
Hjke critiek geen enkele oorzaak mocht hebben.
DERTIGSTE JAARGANG No. 62
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Ik zou willen aanvangen met te zeggen, dat
de Koning, toen hij nog Prins van Wales was,
mij talrijke jaren vereerd heeft met een vriend
schap, die ik op prijs stel. Het was niet alleen
een vriendschap tusschen twee mannen, maar
een vriendschap van diepe aanhankelijkheid.
Ik zou het Huis ook willen mededeelen, dat toen
wU Dinsdagavond op fort Belvedere afscheid
van elkander namen, wij beiden wisten en voel
den, dat wij tegen elkaar gezegd hebben, dat
<nze vriendschap, verre van te zijn aangetast
door de besprekingen van deze afgeloopen we
ken, ons nauwer bindt en ons leven lang zal
duren. (Applaus),
In de veleUvele uren, die wij tezamen heb
ben doorgedacht en vooral tegen het ein
de heeft de Koning mij niet eenmaal, maar
vele malen gezegd:
Wij moeten samen deze kwestie regelen,
ik zal niet dulden, dat wie ook zich hierin
mengt.
Naar Havas bericht, zal de opvol
ger van Koning Edward VIII, da
hertog van York, den titel aannemen
van George VI en dus niet onder ziin
eigen haam ala Albert 1 régeezen.
Het Huls zal willed weten, op welke wijze ik
®ün eerste onderhoud met den Koning heb
tehad.”
Baldwin herinnerde er daarop aan, hoe hem
10 Augustus en September een tijdlang rust was
voorgeschreven en hoe hem half October, toen
bJf terugkeerde, twee dingen verontrustten.
Er kwamen .brieven op zijn bureau yan Brlt-
•che onderdanen, burgers der Vereenlgde Staten
van Noord-Amerika en eenlge uit de Dominions,
welke alle uitdrukking gaven aan verontrusting
t*11 aapxien van hetgeen in de Amerlkaansche
“«Jen gepubliceerd werd. Ook wist hij, dat de
•cheidingskwestie in de onmlddellijke toekomst
verwachten was. De resultaten hiervan deden
hem er zich rekenschap van geven, dat zich
5»*rna een moeilijke toestand wellicht zou
«nnen voordoen.
Slechts twee zetels waren toen nog leeg: die
ran Baldwin en vgn den leider der oppositie
Attlee. De tribune der pers evenals de voor de
diplomaten en de vertegenwoordigers der Do
minions gereserveerde plaatsen waren overval.
10 de wandelgangen heerschte een groote op
winding en bi de zittingszaal zelf waren de ge
sprekken zoo levendig, dat het onmogelijk was
tets te verstaan.
LONDEN, 10 Dec. (Reuter). Nog
nimmer heeft het Engelsche Lager
huis een zóó ontzaglijken toeloop van
belangstellenden gezien als heden
middag. Reeds twintig minuten vóór
de opening van de zitting waren alle
banken en tribunes tot op de laatste
plaats volkomen bezet.
Ik zeide den Koning, dat Ik twee groote
redenen voor ongerustheid had:
Ten eerste de gevolgen van een voortgang
van dit soort dingen in de Amerlkaansche
dagbladen en de Indruk, die gewekt sou
worden in de Dominions, in het bijzonder
in Canada, waar deze bladen veel gelezen
worden, en in dit land zelf; ten tweede
bracht ik den Koning in herinnering, wat ik
vaak tegen hem ael en sijn broeders gezegd
heb in de voorbije jaren, n.l. ^*1 de kroon
in dit land in den loop der eeuwen beroofd
is van tal van prerogatieven, maar dat, of
schoon dit juist was, de kroon toch heden
veel meer vertegenwoordigt dan ooit in de
geschiedenis (applaus).
„Geen ernstiger boodschap is ooit
door het parlement ontvangen
geen zwaarder taak is ooit op
schouders van den eersten* minister
gelegd. Ik ipoet u zeggen, wat ik
naar waarheid oprecht en volledig
zonder eenige poging tot opsmukken
of versieren heb mede te deelen. Ik
zal weinig of niets te zeggen hebben
als commentaar, critiek, lofspraak of
blaam. Mijn beste handelwijze thans
het Huis zoo uitvoerig mogelijk te
vertellen wat geschied is tusschen den
koning en mijzelve en wat geleid
heeft tot den tegenwoordigen too
stand.
De hertog en hertogin van York, die thans als koning en koningin van Engeland den
Brttschen troon zullen bestijgen
MADRID. 10 Dec. (Havas). De aanvallen der
nationalisten stuitten gisteren en vandaag op
heftigen tegenstand der regeeringstroepen, zoo
dat de frontlijn niet veranderd te.
Gisteravond werd vooral bij de universtteits-
wijk heftig gevochten. De rechtsche troepen
trachtten hier terrein te winnen. Zij schijnen
trouwens sedert eenlgen tijd hun aanvate-
kracht hier te concentreeren. De aanval werd
evenwel afgeslagen. Ook aanvallen in de sec
toren Poeuelo-Humera en Carabanchel hadden
geen succes. Tegen middernacht leefde de strijd
weer op, In Madrid werd het geweervuur ge
hoord. In den laten ochtend werd een nieuwe
aanval der rechtechen afgeslagen. Men beeft
den indruk, dat de rechtechen zwakke plekken
in de verdediging trachten te ontdekken.
Vanmiddag hebben drie vliegtuigen der
rechtechen boven Madrid manifesten uitge
strooid, waarin de bevolking tot opstand wordt
aangezet. De vliegtuigen moesten voor het vuur
van het luchtafweergeschut wij
Do luchtmacht der regeerlng een
concentratie van Marokkaanse! op
den weg naar Toledo, aan de andere fronten
hebben geen belangrijke operaties plaats ge
had.
Uit officieuze bron wordt vernomen, dat de
Baskteche separatisten generaal Franco een
wapenstilstand ran acht dagen zouden hebben
gevraagd voor de viering van Kerstfeest en
Nieuwjaar. Op die vraag werd geen enkel ant
woord ontvangen.
Ik wees den Koning op de gevaren van echt
scheiding en op het feit, dat de periode van
afwachten vernietigend zou kunnen zijn.
Toen Baldwin den Koning 18 November ont
moette. toen de echtscheiding uitgesproken
was, geloofde spr., dat het zijn plicht was met
den Koning te spreken over de mogelijke hu-
welijkskwesUe. Hij zeide tot den Koning, dat
hij geloofde, dat dit bijzondere huwelijk niet
de goedkeuring van het land zou wegdragen.
Tevens stelde hij lp het licht, dat de positie
van echtgenoote- van den Koning afwijkt van
die van elk ander burger en dat bij de keuzè
van een Koningin de stem des volks gehoord
moest worden.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
T4Woon Administratis 4330, Radactia 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor Alkmaar f 2.50
Dagblad uitgagavén door da
Drukkarij De Spaarnestad - Haarlem
jVtet geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
