ONS BLAD
den troon
van
Koning Edward VIII doet afstand
jjaimmiimini
Na de abdicatie
van
Het nieuws van heden
De nieuwe Koning,
George VI
DE OFFICIEELE MEDEDEELING VAN
HET BESLUIT VAN DEN KONING
In het Lagerhuis wordt de Koninklijke
Boodschap onder nimmer gekende
belangstelling voorgelezen
Openhartige rede
Baldwin
DE DOCUMENTEN BETREFFENDE
DEN TROONSAFSTAND
II
Hulp van Hitler
aan België?
Z>£ STRIJD OM MADRID
ZONDER VORDERINGEN
JOH. LAUWERS
PAYCLOP 3
ALKMAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
F
DE TEKST DER ABDICATIE
(w.g,) EDWARD, rex, imperator.
DE KONINKLIJKE BOODSCHAP
Vrywilliger* in Italië
aangeworven
(Hier volgde de hierboven gegeven tekst der abdicatie).
I
1
i.
I
aS
De regeering heeft den
juisten weg bewandeld
LONDEN, 10 Dec. In het Lagerhuis, dat tot op de laatste
plaats was bezet, werd hedenmiddag officieel en plechtig
het besluit tot troonsafstand van Koning Edward VIII bekend
gemaakt.
Deze abdicatie was vervat in een Koninklijke boodschap,
welke op verzoek van Baldwin door den speaker van het
Lagerhuis werd voorgelezen en den volgenden inhoud had.
Ik, Edward VIII, Koning van Groot-BrittanniS, Ierland
en de Britsche Dominions, Keixer van Indië, verklaar
hiermede mijn onherroepelijk besluit voor mi) en mijn
nakomelingen afstand te doen van don troon en mijn
wensch, dat deze acte van abdicatie onmiddellijk van
kracht zal worden.
Aldus gedaan, heden 10 December 1936, In tegen
woordigheid van de getuigen.
Dit document was mede-onderteekend door de her
togen van York, Gloucester en Kent.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
De positie van den
afgetreden Koning
c
s
De kroningsdatum blijft
waarschijnlijk dezelfde
Na langdurige en zorgvuldige overweging heb ik
besloten afstand te doen van den troon, dien ik na den
dood van mijn vader hebbestegen en ik deel thans dit,
mijn definitief en onherroepelijk, besluit mede.
In het bewustzijn van den ernst van dezen stap kan
ik slechts hopen, dat ik begrepen word door mijn vol
keren bij de beslissing, die ik genomen heb en om de
redenen, die mij genoopt hebben deze beslissing te
nemen.
Ik wil thans niet spreken over mijn menschel!jke ge
voelens, maar ik zou willen, dat men er aan denken zou,
dat de last, die voortdurend drukt op de schouders van
den vorst, zóó zwaar is, dat deze slechts gedragen kan
worden onder omstandigheden, die anders zijn dan die,
waarin ik mij bevind. Ik geloof niet den plicht te ver
geten, die op mij rust om de belangen van den staat in
tfe eerste plaats te doen gelden, wanneer ik verklaar,
dat ik mij ervan bewust ben deze zware taak niet langer
meer doelmatig of met persoonlijke voldoening te kun
nen vervullen. Ik heb derhalve dezen morgen de abdi
catie onderteekend.
r m
Hr
Zaterdagmiddag zal de hertog van
York plechtig tot Koning
worden uitgeroepen
I
nu
De Koning heeft zijn beeluit geheel
vrijwillig en zonder eenige
^beïnvloeding genomen
4
F
1
VRIJDAG 11 DECEMBER 1936
DERTfCSTE JAARGANG No. 62
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op peg. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
VEREENIGDE katholieke pers
Eenzelfde garantie al» die van
Frankrijk en Engeland
Ik stel grooten prijs op de verschillende beroepen,
die op mij gedaan zijn een andere beslissing te nemen,
maar mijn besluit is genomen. Bovendien zou een verder
uitstel slechts schade kunnen veroorzaken voor de vol
keren, die ik getracht heb te dienen als prins van Wales
en als Koning. Ik verlaat mijn volkeren in de vaste hoop,
dat de weg, dien ik gekozen heb, de beste zal zijn voor
de stabiliteit van den troon en het geluk van mijn vpl-
keren.
Ik wensch zeer levendig, dat er geenerlei vertraging
zal zijn in het ten uitvoer leggen van het document, dat
ik geteekend heb en dat alle-noodige maatregelen on-
mlddellijk genomen ztillen worden om mijn wettigen
opvolger, mijn broeder, den hertog van York, de troons
bestijging te verzekeren.
De tegenetand weegt geheel
tegen den aanval op
■T W
r>
met
Het
iiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiHiiimtii
IIIUIIIII
5,
Mr. Windsor
Bot-
o
s®
tar
De Koning (telde dien avond nog de Ko-
O O
f
tl
iat:
linl
aa
30“
’oet-
eem
Baldwin vatte teen de roeenin* op, dat
M nootzakelijk was, dat Iemand sick tot
«ter
neer
■OO-
na
voer
•M.
aap
die
htte
ooM
das
had
en
de
„Ik raadpleegde toen mtjn collega's en stelde
er den Koning van in kennis, dat ik hem op
fort Belvedere volstrekt particulier wenschte te
spreken en wU ontmoetten elkaar op fort Bel
vedere den 20en October.
I
ren
SM
ek.
ira,
sgen
van
ira.
>JX»
aar-
tar-
kou
acht
kap
toto
Lt ft
dat
UK
iken
heer
en
zich
en
het
Ik sou willen aanvangen met te zeggen, dat
de Koning, toen hU nog Prins van Wales was,
■Uj talrijke jaren vereerd heeft met een vriend
schap, die ik op prijs stel. Het was niet alleen
een vriendschap tusschen twee mannen, maar
een vriendschap van diepe aanhankelijkheid.
Ik zou het Huis ook willen mededeelen, dat toen
wf) Dinsdagavond op fort Belvedere afscheid
van elkander namen, wij beiden wisten en voel
den, dat wij tegen elkaar gezegd hebben, dat
onze vriendschap, verre van te zijn aangetast
door de besprekingen van deze afgeloopen we
ken, ons nauwer bindt en ons leven lang zal
duren. (Applaus),
In de vele, vele uren, die wij tezamen heb
ben doorgebracht en vooral tegen het ein
de heeft de Koning mij niet eenmaal, maar
vele malen gezegd:
Wij moeten samen deze kwestie regelen,
ik zal niet dulden, dat wie ook zich hierin
mengt.
BRUSSEL., 10 December (Havas) Men heeft
de aandacht gevestigd op een bericht in een
Engelsch blad, volgens hetwelk Hitler voorne
mens zou zijn België binnenkort dezelfde ga
rantie tegen lederen niet uitgelokten aanval te
geven als Frankrijk en Groot-Brittannlë reeds
hebben gegeven.
hU
aar
«is
I de
die
«n*
r H
van
film
van
Inia
iuc-
Jro-
Het belang van integriteit van de kroon is
boven lederen twijfel verheven, want deze vormt
niet alleen den laatsten schakel van het im
perium, welke gebleven is, maar bovendien een
waarborg in dit land, zoolang zij bestaan aal in
deze integriteit, tegen talrijke euvels, die an
dere landen hebben getroffen of aangetast."
Volgens het blad zou de Rljkskanselier dezen
waarborg een sensationeel karakter geven.
Belgische offlcleele kringen verklaren evenwel
niets af te weten van deze Hitler toegeschreven
bedoelingen.
de
ulst
i
b k
teen
i «1
kV
.WS
den Koning wendde en hem waarschuwde
voor den moeilijken toestand, die zich later
lol kunnen voordoen, wanneer men toe
stond. dat dese soort van gepraat en critiek
voortging. Onder deze omstandigheden was
sr slechts Mn man, die deze kwestie met
den Koning kon bespreken, nX de eerste
via
3
na-
LONDEN, 10 Dec. (Renter). Nog
nimmer heeft het Engelsche Lager
huis een zóó ontzaglijken toeloop wan
belangstellenden gezien als heden-
middag. Reeds twintig minuten vóór
de opening van de zitting waren alle
banken en tribunes tot op de lutrte
plaats volkomen bezet.
Ik wide tegen den Koning, dat ik zelf zijn
regeering onder oogen had gezien als een groo-
te periode In een nieuwen tijd.
Hij beschikte over zoovele der noodzakelijke
eigenschappen. Ik zeide hem, dat ik met hem
over dit onderwerp wilde spreken als vriend,
ja zelfs, wanneer ik kon, hem in dese kwestie
wilde helpen.
nlngin in kennis van zijn voornemen en la
ter ook zijn broers. Vervolgens ontbood de
Koning spr. op 25 November en vroeg hem.
of hem een voorstel tot het sluiten van een
morganatisch huwelijk was gedaan en wat
hij daarvan dacht. Baldwin was toen niet in
staat een overwogen antwoord te geven,
maar zijn eerste reactie was, dat het parle
ment nooit een dergelijken wetgevenden
maatregel zou aanvaarden (applaus).
Hieraan voegde Baldwin toe, dat dit ge
voel grootendeels een uitvloeisel is van den
eerbied, die gegroeid Is onder de drie laat
ste generaties ten opzichte van de monar
chie. Het zou mogeljjk zijn, dat dit gevoel
niet zoo langen tijd stand zou houden te
genover den uitleken toestand, waaraan de
monarchie werd blootgesteld, aoodat zjj
veel vlugger deze macht zou verliezen dan
zU was opgebouwd. Wanneer de eerbied
eenmaal verloren Is gegaan, betwijfel ik. of
wat het ook zij, hem weer sou kunnen her
stellen.
De ingewonnen inlichtingen gaven echter
aan, dat noch in Engeland, noch in de Do
minions eenig vooruitzicht bestond op aan
vaarding van zoodanige wetgevende maat
regelen. Op l December deelde spr. den
Koning mede, dat h(j vreesde, dat het voor
stel onuitvoerbaar was, hetgeen den ko
ning niet verraste. Daarna heeft de Ko
ning nooit meer eenige toespeling op dons
kwestie gemaakt.
(Zie verder elder» in dit blad)
Slechts twee zetels waren toen nog leeg: die
van Baldwin en van den leider der oppositie
Attlee. De tribune der pers evenals de voor de
diplomaten en de vertegenwoordigers der Do
minions gereserveerde plaatsen waren overvol.
In de wandelgangen heerschte een groots op
winding sa In de zittingszaal zelf waren de ge
sprekken zoo levendig, dat het ónmogelijk was
iets te verstaan.
Een raadsman van de kroon kan van geen
enkel nut zijn voor zijn meester, tenzij hjj hem
altijd de waarheid, zooals hjj die ziet, zegt (ap
plaus) of deze waarheid welkom te, of niet. De
houding van den Koning Is voortdurend zoo
danig geweest, dat hij nooit eenig teeken heeft
gegeven van beleedlgd of gekwetst zijn door
wat ook, dat Ik hem gezegd heb. Al onze be
sprekingen voltrokken zich met zoo mogelijk
nog een toenemen van den wederzjjdschen eer
bied en de égards, die tusschen ons hebben be
staan.
Toen Baldwin eindelijk binnen
kwam. liep bü op den speaker toe,
boogj» en overhandigde hem, met de
woorden: ,,Een boodschap van Zijne
Majesteit den Koning” een groot
document, dat de speaker'vervolgens
voorlaat
Onmiddellijk nadat de speakA' de Koninklijke
boodschap, waarvan de tekst hiernaast reeds is
afgedrukt, had teneinde gelezen, stond Baldwin
op en stelde voor terstond deze boodschap van
den Koning in behandeling te nemen.
Ik zeide dea Koning. dat ik twee groots
redenen voer ongerustheid had:
Ten eerste de gevolgen van een voortgang
van dit soort dingen in de Amerikaansche
dagbladen en de indruk, die gewekt zou
werden in de Dominions, in het bijzonder
in Canada, waar dese bladen veel gelezen
worden, en in dit land zelf; ten tweede
bracht ik den Koning in herinnering, wat ik
vaak tegen hem sei en zijn bi sedert gezegd
heb in de voorbije jaren, nJ. dat de kroee
te dK land te dea Mop der eeuwen beroofd
is van tal van prerogatieven, maar dat, of
schoon dit juist was, de kroon toch heden
veel meer vertegenwoordigt dan ooit in de
geschiedenis (applaus).
De Koning antwoordde toen, dat hU iets wil
de zeggen, dat hU reeds lang tot uiting had
willen brengen, nJ. dat hl) met mrs. Simpson
in het huwelijk ging treden, en dat hij bereid
was heen te gaan. Dit was, aldus Baldwin, een
zeer smartelijk bericht en het was spr. ónmoge
lijk daar dien dag nog commentaar op te le
veren.
Toen spr. daarop vroeg, of de Koning wensch
te, dat hjj dese kwestie zou bestudeeren, ant
woordde de Koning bevestigend. De Koning
ging er tevens mee accoord, dat deze kwestie
voorgelegd werd aan het kabinet en de eerste
ministers der Dominions.
KONING EDWARD VIII DOET AFSTAND
VAN DEN ENGELSCHEN TROON EN WORDT
OFGEVOLGD DOOR ZIJN BROEDER DEN
HERTOG VAN YORK.
De gezondheid van Z. H. den Paus wordt steeds
beter.
Deze overwegingen vormden de paste van
mijn gesprek over dezen kant van deaangele
genheid en ik gaf uiting aan mjjfi ongerustheid
en vervolgens aan mijn verlangen, dat derde
lijke critiek geen enkele oorzaak mocht hebben.
gen bijeenkomen. De hertog vnn
York zal Zaterdagmiddag tot Koning
Het Huls zal willen weten, op welke wijze ik
wijn eerste onderhoud «met den Koning heb
gehad.”
Baldwin herinnerde er daarop aan, hoe hem
In Augustus en September een tijdlang rust was
*°°rgeschreven en hoe hem half October, toen
hli terugkeerde, twee dingen verontrustten.
Er kwamen brieven op zijn bureau van Brit
ste onderdanen, burgers der Vereenigde Staten
’an Noord-Amerlka en eenige uit de Dominions,
welke alle uitdrukking gaven aan verontrusting
ten aanzien van hetgeen in de Amerikaansche
Waden gepubliceerd werd.' Ook wist hU. dat de
■cheldlngskwestie in de onmiddellljke toekomst
k verwachten was. De resultaten hiervan deden
hem er zich rekenschap van geven, dat zich
oaarna een moeilijke toestand wellicht zou
kunnen voordoen.
■Wïï NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Dagblad uitgegevpn door du
N V Drukkerij Du Spaarnuitad - Haarlem
^tei geïllustreerd Zondagsblad 10.60 booger
ROME. 10 Dec (Havas) Aanwervingen
van vrijwilligers voor onbekende bestemming
worden thans geopend. Men ziet de nieuwe re-
crutenvooral in de kleine kustplaatsen BU
Rome en In Rome zelf, gekleed in khaki-kapot-
jassen en kwartlermut^en, zonder da ster der
geregelde troepen en zonder den fasctetlschen
pijlenbundel der militie. Sommigen dragen op
hun hoofddeksel een geborduurd insigne, dat
een zeer smallen pijlenbundel voorstelt, welke
uit een dubbelen bundel bliksemstralen steekt.
Tot dusverre droegen de manschappen, die voor
Oost-Afrika bestemd waren en waarvan men
er nog velen ontmoet In de straten der hoofd
stad. een tropenhelm en de kenteekenen van
leger of militie.
v
Naar verluidt, tal de af getreden
Koning onmiddelltfk na de regeling
der abdicatie, waarschijnlijk reeds
Vrijdagavond, uit ingeland ver
trekken.
Bi) zijn abdicatie tiet de Koning
ook af van al zijn titels. Hij zal
nu den naam mr. Windsor aan
nemen. Het is echter waarschijn
lijk, dat zijn opvolger hem een
hoogen titel, waarschijnlijk dien
van Hertog, zal verleenen.
Naar Havaa bericht, zal de opvol
ger van Koning Edward Vlli, de
hertog van York, den titel aannemen
van George VI en dus niet onder zijn
eigen naarti als Albert I regeeren.
Echter 1* hieromtrent nog geen beslissing gto
nomen.
Ik wees den Koning op de gevaren van echt
scheiding en op het feit, dat de periode van
afwachten vernietigend zou kunnen zijn.
Toen Baldwin den Koning ifl November ont
moette, toen de echtscheiding uitgesproken
was, geloofde spr, dat het zijn plicht was met
den Koning te spreken over de mogelljke hu-
wehjkskwestle. HU zeide tot den Koning, dat
hU geloofde, dat dit bijzondere huwelijk niet
de goedkeuring van het land sou wegdragen.
Tevens stelde hU in het licht, dat de positie
van echtgenoote van den Koning afwijkt van
die van elk ander burger en dat bü de keuze
van een Koningin de stem des volks geoord
moest worden. c
Het te niet waarschUnhjk. dat de krontags-
datum, die was vastgesteld voor de kroning
van den Koning, die thans afstand heeft ge
daan, zal worden veranderd, wanneer de Her
tog van York op den troon komt, deelt het
Handeteblad mede. Dese zal dus geschieden op
den 12en Mei.
„Geen ernstiger boodschap ia ooit
door het parlement ontvangen
geen zwaarder taak is ooit op
schouders van den eersten minister
gelegd. Ik moet u zeggen, wat ik
naar waarheid oprecht en volledig
zonder eenige poging tot opsmukken
of versieren heb mede te deelen. Ik
zal weinig of niets te zeggen hebben
als commentaar, critiek. lofspraak of
blaam. Mjjn beste handelwijze thans
is het Huis zoo uitvoerig mogelijk te
vertellen wat geschied is tusschen den
koning en mijzelve en wat geleid
heeft tot den tegenwoordigen toe
stand.
De hertog en hertogin van Vork, die thans als koning en koningin van ingeland den
Britschen troon zullen bestijgen
MADRID. 10 Dec. (Havas). De aanvallen der
natior^üteten stuitten gisteren en vandaag op
heftigen tegenstand der regeeringstroepen, zoo-
dat de frontlijn niet veranderd te.
Gisteravond werd vooral bU de universiteits-
wljk heftig gevochten. De rechtsche troepen
trachtten hier terrein te winnen. Zfj schijnen
trouwens sedert eenigen tijd hun aanvals-
kracht hier te concentreeren. De aanval werd
evenwel afgeslagen. Ook aanvallen in de sec
toren Poeuelo-Humera en Carabanchel hadden
geen succes. Tegen middernacht leefde de strjjd
weer op, in Madrid werd het geweervuur ge
hoord. In den laten ochtend werd een nieuwe
aanval der rechtschen afgeslagen. Men heeft
den Indruk, dat de rechtschen zwakke plekken
tn de verdediging trachten te ontdekken.
Vanmiddag hebben drie vliegtuigen der
rechtschen boven Madrid^ manifesten uitge
strooid, waarin de bevolkiag tot opstand wordt
aangezet. De vUegtulgenMoesten voor het vuur
van het luchtafweergeschut wijken.
De luchtmacht der regeering verstrooide een
concentratie van Marokkaansche cavalerie op
den weg naar Toledo, aaB de anders fronten
hebben geen belangrijks operaties plaats ge-
had.
Uit officieuze bron wordt vernomen, dat de
Buskjsche separatisten generaal Franco een
wapenstilstand van acht dagen zouden hebben
gevraagd voor de viering van Kerstfeest en
Nieuwjaar. Op die vraag werd geen en^el ant
woord ontvangen.
De bekende Italiaansche schrijver Luigi Fizan-
dello is te Rome overleden.
De pfficieele mededeeling der Koninklijke
Boodschap en het besluit tot trooonsafstand in
het Lagerhuis behandeld; openhartige rede van
Baldwin over het verloop van de crisis.
Reeds 44 IjRen van slachtoffertjes van de
ÜMtortlngaramp te Porte Demos zijn herkend;
het aantal gewonden bedraagt ruim SOS.
Zal Hitler België hulp ssubtoden bij een ntot-
uitgelokten aanval?
De strijd om Madrid vordert uiterst langzaam.
Begroeting vu het Verheersfonds door de
Tweede Kamer a h. st. goedgekeurd.
Mislukte poging tot oplichting te Enschede.
De eerste steen gelegd veer het Neder'amdsehe
paviljoen veer de Wereldtentoonstelling 1S37 to
Parijs.
s
jé, j
4
