H
■i
Memorie van antwoord inzake
de Grondwetsherziening
I
Drukpersvrijheid
Bijzohdere nooden
I
EEN GELUKKIG
WETSONTWERP.
11
NIET REACTIONNAIR
IN HE VAL GELOOPEN
WERKVERSCHAFFING OP
GROOTE SCHAAL
I
r VAN 1
HOUTENS
j^CACAOj
8
DINSDAG 15 DECEMBER 1936
F
Hollend over alle
transen
Haring naar Rusland
Vierde contract afgesloten
Keeper geverbaliseerd
NIEUW SCHIP BESTELD
D
IN HET MOERAS
R.K. Staatspartij
GESLAAGDE NOODLANDING
Maandagavond
Raad van State
VRIJGESPROKEN
i
aan
1
Stemming Staten-Ceneraal
Onschendbaarheid in
het parlement
Politie doet een goede
vangst
N. S. B.-ers wilden den Utrecht-’
schen Domtoren voor hun
propaganda misbruiken
Regeering ziet geen reden vervol
ging te binden aan toestem
ming der Kamer
Na ampele bespreking heeft de
regeering haar besluit, geen
wyzigipg voor te stellen,
genomen -
warme
kop
Geen voorstellen van
verdere strekking
De
Thermometer
daalt
verkwik
u
een
lekkere
Aanbeveling van onze
Prinses
Militaire dienst buiten het Ryk
Titel Prinses van Oranje
Verblijf koeten Eerste Kamer
Inkomen leden Vorstelijk Huis
Radio-propaganda-avond voor
de noodzakdyke actie
van het Fonds
Koningin en Prinses ter kerke
Op weg naar het roode front
Vier inbrekers gearresteerd
Kamer voor het Bedrijfsleven
'Al *Vn wijzigingen niet
belangrijk, herziening der
Grondwet is gerecht-
9 vaardigd
Duitscher waa door slecht weer
verdwaald
Kerk en Staat
Plannen der regeering om deA
lediggang tegen te gaan
Wegens mishandeling tydens een
voetbalwedstrijd
Ministers zonder portefeuille
d
'T
L
t
bil-
zouden
princi-
De ledentoevloed
dat
en
te
h
er
ai
>r\het
SM»
het steeds uw wanne belangstelling hebben eta
sr-
V»
Sr
•s
Overeenkomstig den geuiten wensch, Is het
aantal leden, dat hoofdelijke stemming in de
Staten-Generaal kan eischen, op 3 gesteld.
Schadeloosstelling Tweede
Kamerleden
Ren gemilitariseerde schaapherder drijft sin beestjes naar de slachtplaats om als
voornaamste voedsel te dienen voor de troepen van generaal Franco
«r
rz-
As
ken
sr-
len
in
en
m>
De
nl-k
üt-
eur
Ing
Set
in
be
nt
ed-
In de memorie van antwoord op de voorstel
len tot Grondwetsherziening deelt de regeering
mede, dat zij aanvankelijk het voornemen ge
koesterd heeft, de wijziging te bevorderen van
de grond wettelijke bepaling met betrekking tot
de drukpers.
De Afdeellng Valkenburg heeft haar leden
wervingsactie moeten beëindigen; alle voor het
lidmaatschap der Partij in aanmerking komen
de personen zijn thans Ingeschreven.
Te Leiden werden 50 aspirantleden gewonnen
en 63 leden.
n-
W»
in
16»
op.
len
lijk
■M
C
on
al
het
uitgezonden
Fonds voor
programma
Te Hilversum werd een jongeren-groep op
gericht met 70 leden. In een vergadering van
de afdeellng Heemstede werd het volgende re
sultaat bereikt: 50 aspirant-leden, 10 nieuwe
propagandisten, 13 Opmarach-abonné’s, 3 nieu
we colporteurs voor „De Opmarsch”.
Moet echter deze parlementaire Immuni
teit ook worden Ingeroepen voor het geval,
dat een lid van het parlêment opruit en
daarmede zyn plaats als volksvertegen
woordiger zich onwaardig toont? De par
lementaire immuniteit beeft dan niets
eerbiedswaardlgs meer. Op dien grond ook
ziet de regeering geen reden, de strafrech-
telüke vervolging te binden aan een toe
stemming van de Kamer, waarvan het lid.
dat het feit gepleegd heeft, deel uitmaakt.
beslissingen van bet Weener Congres, den
titel aan van Koning der Nederlanden en
bepaalde hi), dat de vermoedelijke erfge
naam van het koninkrijk den titel zou
dragen van Prins van Oranje, opdat «niet
de naam dien vrij steeds, in alle wisselingen
van de fortuin, met eere gedragen en onder
welken onze voorvaderen aam de zaak
der vrijheid zoo menigvuldige diensten be
wezen hebben, vernietigd worde en ver-
dwjjne”. In den zin van deze proclamatie
behoort de titel tot de mannelijke troon
opvolgers te worden beperkt.
Be regeering moet erkennen, dat aan het in
stituut van staatssecretarissen zekere voordee-
len verbonden kunnen zijn. De moeilijkheden
echter, waarvoor men zou komen te staan, wan
neer het instituut in toepassing zou worden
gebracht, zouden niet gering zijn. Voor een uit
eenzetting van deze moeilijkheden moge zij ver
wijzen naar de Memorie van Toelichting. Zij
zijn door de voorstanders van het instituut niet
weersproken.
De Reedersvereeniging voor de Nederlandsche
harlngvisscherij heeft Maandag een vierde ha-
ringcontract met Rusland afgesloten.
Het betreft ditmaal een kwantum van 13.000
Schotsche tonnen.
De totale hoeveelheid van den export naar
Rusland voor het seizoe^ 1936 is hiermede op-
geloopen tot 91.800 Schotsche tonnen, zoodat
de 100.000 in het zicht komen.
Gaarne wil ik op dezen propaganda-avond
voor het Nationaal Fonds voor Bijzondere Noo
den een enkel woord van warme aanbeveling
spreken voor deze noodzakelijke actie, die een
voortzetting is van een zoo belangrijk
deel van het werk, dat tot voor kort d
Nationaal Crisis Comité werd verricht.
Het gerechtshof te Den Bosch wees in hooger
beroep vonnis tegen K. W. H. of 8.. koopman
te Den Haag, die door de rechtbank veroordeeld
was tot twee maanden hechtenis en een jaar
onthouding van het rijbewijs wegens zeer roe
keloos autobesturen te Eindhoven, waarbij de
heer J. Hendriks uit Aarle-Rixtel, die daar
per motor met zijspan passeerde, werd aange-
reden en aan de gevolgen overleed.
Het gerechtshof heeft den verdachte vrijge
sproken.
Met volle erkenning van den zwaren, Inspan-
nenden arbeid, die bij het voortdurend toene
men van de staatsbemoeiing In steeds grootere
mate van de volksvertegenwoordigers wordt ge
vergd. rekening houdende ook met het feit, dat
het lidmaatschap niet onbelangrijke geldelijke
offers oplegt, meent de regeering het voorstel,
zooals het daar ligt, te moeten handhaven. Zij
deelt de beschouwing, van andere zijde haar
voren gebracht, dat de Schadeloosstelling niet
is een beloonlng voor verrichten arbeid, doch
slechts een middel om personen uit verschil
lenden stand in staat te stellen, lid van de Ka
mer te zijn. In dit licht gezien kan het voor
gestelde bedrag van ƒ4000.redelijk worden
geacht
De vraag of het feit, dat door de werkzaam
heid van den Volkenbond de omstandigheden
gewijzigd zijn, zou moeten leiden tot schrap
ping van artikel 180 der Grondwet, moet ént-
kennend worden beantwoord.
niet Instemmen, naar zij thans in de memorie
van antwoord mededeelt. De parlementaire
Immuniteit beeft in de historie haar ontstaans
grond in den wensch de leden van het parle
ment te beschermen tegen misbruik van macht
van de zijde der regeeering.
1> reyrlng kan zich niet vereenlgen met
“t denlAreld, den Raad van State op te heffen
®et behoud alleen van de afdeellng voor de
ïescHlllen van bestuur.
De regeering vereenlgt zich met de op
merking, van verschillende zijden gemaakt,
dat het onjuist zou zijn, indien in de
Grondwet aan de dochter des konlnps, die
de vermoedelijke erfgename Is van de kroon,
de titel Prinses van Oranje werd verleend.
Zooals bekend, vindt de titel Prins van
Oranje, bestemd voor den oudsten van des
konlngs zonen of verdere mannelijke na
komelingen, die de vermoedeiyke erfgenaam
is van de kroon, zijn wortel in de procla
matie van Willem I van 16 Maart 1815. On
der den indruk van den terugkeer van Na
poleon van Elba nam op genoemden datum
de souvereine vont, vooruitloopend op de
De voorstelling, als zou de geldende regeling
van de verblijfkosten van de leden der Eerste
Kamer tot veel aanstoot aanleiding geven, F
sterk overdreven. J
Nop te meer bestaat voor bet vervangen van
een vergoeding van verblijfkosten door een
schadeloosstelling geen reden, omdat de tegen
woordige regeling leder lid in staat stelt, zon
der finandleele offers zijn plicht te vervullen;
De vraag is gesteld, of het geen aanbeve
ling zou verdienen, in gevallen, waarin bij een
van de Kamers der Staten-Generaal twijfel
bestaat over de vraag, of een tot lid dier Ka
mer verkoeene Nederlander is, de beslissing
van die vraag op te dragen aan een niet po
litiek lichaam. Die vraag worde ontkennend
beantwoord.
Het voor en tegen van een aanvulling van ar
tikel 7 der Grondwet heeft de regeering zoo mo
gelijk met nog meer zorg overwogen dan van
eenlge andere voorgestelde wijziging. ZIJ heeft
daarbij de voorlichting gehad van de Staats
commissie. die in haar meerderheid het aan
vankelijk standpunt der regeering deelde, terwijl
vier harer leden een afwijkende meenlng ver
dedigden in een nota, aan welker argumentatie
beteekenls niet kan worden ontzegd.
Het voorstel tot verlaging vindt zijn grond
In de huidige omstandigheden. Naar den te-
genwoordlgen staat van de Kroon moet mits
dien ook het voorstel werden beoordeeld en
dan-kan de conclusie geen andere zijn dan dat
de Kroon 300.000 minder uit 's Rijks kas zal
kunnen ontvangen.
De regeering bestrijdt, dat geen aanleiding
bestaat, een verlaging van het vaste Inkomen
der Kroon in de Grondwet neer te leggen.
De minister van Buitenlandsche Zaken heeft
opdracht verleend inlichtingen in te winnen
omtrent het Inkomen van staatshoofden in
verschillende landen. Zoodra deze inlichtingen
zfjn ontvangen, zullen de resultaten aan de
Kamer worden medegedeeld.
Het was der regeering aangenaam te mogen
vernemen, dat het voorstel tot het verleenen
van een jaariyksch Inkomen uit ’s Rijks kas
aan den Prlns-Gemaal door vele leden werd
toegejuicht.
Alsnog is een voorziening getroffen ten aan
zien van de weduwe van den Prins van Oranje.
Ongeveer 23 N S B.ers hebben Maandagmor
gen den Utrechtachen Domtoren tot een object
van propaganda gemaakt door van den hoogsten
omloop een tien meter langen wimpel af te rol
len in de kleuren rood-zwart. Op deze lange vlag
waren groote witte letters aangebracht, welke
vanaf den grond echter niet te lezen waren.
Midden op het vlaggedoek was ook in witte verf
het embleem van de beweging geschilderd.
De politie was onmiddeliyk ter plaatse en een
drietal rechercheurs onder leiding van den heer
J. C. M. Bwertz. inspecteur der centrale re
cherche te Utrecht, konden het troepje N. 8.
B.-ers nog aanhouden, voor dat het den bega-
nen grond had bereikt.
In het voorlooplg verslag op de voorstellen
tot Grondwetsherziening is bezwaar geopperd
tegen de opheffing van de immuniteit van
volksvertegenwoordigers in geval van opruiing.
Deze opheffing toch zou-hier de mogelijkheid
openen van ingrijpen door het openbaar
ministerie in de ambtsvervulling van een volks
vertegenwoordiger, hetgeen zou kunnen leiden
tot de politieke vrljheldsbelemmering, waar
aan de leden der vertegenwoordigende colleges
en van de besturende lichamen van de lagere
publiekrechtelijke organen niet mogen bloot
staan.
De regeering kan met dezen gedachtengang
Inzake het denkbeeld, door sommige leden
naar voren gebracht, de scheiding van Kerk
en Staat verder door te trekken, door den fi-
n^pcieelen band tusschen beide op te heffen,
wordt medegedeeld, dat van de regeering in
de gewenschte richting geen voorstel te ver
wachten is.
Midden in het z.g. Venn, nabij 8art, bjj de
Dultech-Belglsche grens, werd door een veld
wachter aangetroffen een jongeman, die zóó
uitgeput was, dat hij niet meer verder kon. De
veldwachter verleende den beklagenswaardige,
die van Nederlandsche nationaliteit bleek te
zyn, onderdak. Uit het onderzoek is gebleken,
dat hü zich in België wilde laten aanwerven
voor bet roode Spaansche front. Later is het
avontuurlijke jongmensch naar Verviers ge
bracht en vervolgens over de grens naar Ne
derland uitgeleid.
Met de arrestatie van vier inbrekers heeft de
politie te Delft, in samenwerking met de Rot-
terdamsche politie, een goede vangst gedaan.
Kort geleden werd Ingebroken in het kantoor
van de Vereenigde Blikfabrleken te Delft. Er
was gepoogd de brandkast te forceeren, met
behulp van een brandkastschroef, een apparaat,
dat tot nog toe slechts enkele malen in Rotter
dam en omgeving bij Inbraken was gebruikt.
De Rotterdamsthe politie ging daarom de
gangen na van een aantal personen, dat met
zulk een apparaat had gewerkt.
Donderdag JJ. werd, tezamen met de politie
te Delft, een huiszoeking verricht bij den 46-
jarigen D. te Rotterdam, van beroep bankwer-
ker-monteur. D. wilde de politie te lijf, doch kon
spoedig worden overmeesterd. Bij deze huis
zoeking werd de bewuste brandkastschroef en
kisten vol inbrekerswerktuigen in beslag geno
men. D. werd gearresteerd.
Later werden nog in. arrest gesteld de 41-
jarige broer van D., de 33-jarige Van O. ie Rot
terdam en de 41-jarige Li uit ’s Gravenhage.
Het viertal werd op transport naar Delft ge
steld en is ter beschikking van den officier van
justitie gesteld.
De Ver. Ned.'ScheepvaartmlJ. heeft aan de
Schlchauwerven te Danzig opdracht gegeven
voor het bouwen van een motorschip van 10.000
tón. Het schip is bestemd voor de vaart op
Australië en is bedoeld als vrachtboot met ac
commodatie voor enkele pesaagiesr.
Onze eigen redactëur^meldt nog, dat te onge
veer half elf Maandagmorgen de NB B.-ers bij
een kwamen voor perceel Achter Sint Pieter 4,
waarin tot voor kort het kringhuis I gevestigd
was. BIJ het gezelschap waren ook twee dames.
Tegen elf uur begaf men ‘fcich naar het Dom
plein. Onder leiding van den bewaker van den
Domtoren werd een tocht na»r boven onderno
men. In gewone gevallen duurt een bezichtiging
drie kwartier, doch er was al een uur verstreken
en nog vertoefden de N. S B.-ers boven.
Het was duidelijk, dat zij den geleider tracht
ten te misleiden door zich te verspreiden. Er lie
pen N.S.B -ers op alle verdiepingen en om tien
voor twaalf uur kon men van den grond af zien,
dat een rood doek ontrold werd. En even later
wapperde van den hoogsten omloop de N. 8. B.-
vlag.
Maar de rechercheur die zich ongemerkt on
der de N. 8. B.-ers had begeven, was tevens
ooggetuige van dit feit. Blijkbaar wilde de po
litieman terstond de hand leggen op de daders,
want, zooals wij van den grond af konden zien,
ontstond er een verward heen-en-weer-gehol
boven op den hoogsten torentrans. Niet lang
daarna kon men op alle verdiepingen N.8.B.-ers
zien weg hollen Doch Inspecteur Swertz
stond met zjjn mannen het geheele gezelschap
op te wachten. Opgejaagd van achteren renden
allen zoo in de armen van de politie.
Het geheele gezelschap werd vervolgens naar
het hoofdbureau van politie overgebracht, ter
wijl de vlag, waarop geschreven stond 1931—
1936 waartusschen het embleem in beslag
werd genomen.
H. M. de Koningin en Prinses Juliana heb
ben Zondag de avondgodsdienstoefening 'by-
gewooqd te-ile Bethlehemkerk te Den Haag.
Naar wjj van bevoegde zijde vernemen,
heeft de regeering plannen in voorberei
ding voor het op groote schaal tewerk stel
len van werkloozen, met het doel den ledig
gang zooveel mogelijk op te heffen.
In het bijzonder mist men vooralsnog vol
doende consolidatie van denkbeelden met be
trekking tot het vraagstuk van de ordening
van het maatschappelijk leven.
Voor zoover de denkbeelden omtrent de or
dening van het maatschappelijk leven veran
deringen in de Grondwet medebrengen, zijn
deze denkbeelden nog te vaag, te weinig om-
Ijjnd en zelfs bjj hunne aanhangers onderling
nog te zeer uiteenloopend, dan dat zij een
eenigszins vasten grondslag zouden kunnen
vormen voor zoodanige veranderingen.
f et reeds in de Troonrede in het
t-1». vooruitzicht gestelde wetsontwerp
tot het algemeen bindend verkla
ren van collectieve arbeidsovereenkom
sten is thans ingediend. Al zijn er tegen
de bindend verklaring van collectieve
arbeidsovereenkomsten wel bezwaren en
bedenkingen aan te voeren, toch zijn wij
van meenlng, dat de zekere voordeelen
de mogelijke nadeelen ervan veruit over
treffen, zoodat wij hier gerust mogen
spreken van een gelukkig wetsontwerp.
Dit wetsontwerp vormt niet alleen een
noodzakelijke aanvulling op dat betref
fende de bindendverklaring van onder-
nemersovereenkomsten, maar Is in zich
zelf van groot belang voor het paclficee-
ren van den nog altijd gepredlkten
klassenstrijd en het scheppen en beves
tigen van den socialen vrede op een
duurzamen rechtvaardigen grondslag.
De leuze „gemeenschapsbelang gaat vóór
eigenbelang,” welke door de onte
vredenheid zaaiende en aanwakkerende
nationaal-socialisten in alle toonaarden
wordt aangeheven en herhaald, wordt in
dit wetsontwerp toegepast. Terecht wordt
in de memorie van toelichting op dit
ontwerp dan ook opgemerkt, dat de
collectieve arbeidsovereenkomsten voor
den behoorlijken gang van het bedrijfs
leven, het bevorderen van de samenwer
king tusschen werkgevers en arbeiders
en het scheppen van redelijke arbeids
voorwaarden van zoo groote beteekenls
zijn gebleken, dat 1 wegruimen van be
lemmeringen, die haar verdere ontwik
keling in den weg staan, van groot
maatschappelijk nut is te achten.
moge de steun en de sympathie, die ge ook
het Nationaal Crisis Comité hebt geschonken,
thans op het Fonds overgaan. Het Fonds biedt
u de gelegenheid, uw landgenooten, die door
de zware omstandigheden van onzen tijd ge
troffen zijn, metterdaad te helpen.
Na een intermezzo van symphonlsche muziek
sprak Z. Exc. dr. H. Coljjn, minister-president,
een opwekkend woord, waarin spr. er vooral op
wees, dat in deze dagen van vreugde over het
geluk van het jonge Vorstenpaar juist onze
landgenooten niet vergeten mogen worden, die
als stille armen zooveel van bittere crisis te
lijden hebben.
Ieder waar Nederlander, oie daartoe in staat
is, moet met milde hand geven, allereerst uit
aanhankelijkheid voor onze Prinses, die vier
jaar lang haar krachten wijdde aan het moei
lijke werk van het Crisiscomité en vervolgens
omdat er honderdduizenden zijn, die noch door
Burgerlijk Armbestuur noch door Maatschap
pelijk Hulpbetoon kunnen worden geholpen.
Spr. bracht in herinnering, dat ook H. M. de
Koningin het Beschermvrouwschap op zich
heeft willen nemen. Ons antwoord daarop moet
zijn een welgemeende steun aan het Nationaal
Fonds voor Bijzondere Nooden.
Hierna werd een luister wedstrijd gehouden in
zes klankbeelden. Deze werden afgewisseld met
korte toespraken van Z. Exc. dr. J. R. Slote
nmaker de Bruine, minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, Z. Exc. mr. P. J. Oud,
minister van Fthancién. prof. mr. P. J. M. Aal-
berse, minister van Staat, voorzitter der Twee-1
de Kamer, den heer J. van Zutphen, voorzitter
van de vereeniging „Zonnestraal’’ en den heer
Bouwe Vlas, commsmdant van het Leger des
Hells in Nederland.
Prof. mr. P. J. M. Aalberse wees er o.m. op,
dat de katholieke charitatieve instellingen in
Nederland veel en goed werk verrichten, doch
dat er gevallen zijn, waar steun op breeder ter
rein noodig is.
Spr. was er van overtuigd, dat de katholieken
1 van Nederland dit Fonds voor Bijzondere Noo-
I den krachtig zullen steunen.
Hierna werd nog een muzikasd programma
uitgezonden.
Zjj heeft ook den indruk gepeild, dien de
voorstellen van de Staatscommissie hebben
gemaakt op de publieke opinie. Na ampele
overweging is toen het eindoordeel geweest,
niet U volharden bü het aanvankelijk voor
nemen en geen wijziging van het artikel In
zake de vrijheid van drukpers voor te
stellen.
De regeering blijft van meenlng, dat arti
kel 7 niet in den weg staat aan een lijdelijk
verbod van verschijning van een bepaalds
uitgaaf.
Niemand heeft een voorafgaand verlof noo
dig, om Zijn-gedachten en gevoelens door mid
del van de pers te openbaren. Het verbod van
verschijning van een bepaalde uitgaaf tast deze
vrijheid niet aan. Slechte wordt een bepaald
kanaal van openbaring afgesloten. Wel verre
dat zulk een verschijningsverbod preventieve
censuur zou zijn en dan nog wel in haar ern
stigste gedaante, is van censuur hier in het ge
heel geen sprake.
De vraag is gesteld, of naar de meenlng van
de regeering zonder wijziging van de Grondwet
mogelük zou zjjn bladen, die misbruik maken
van de persvrijheid, te verplichten tot het op
nemen van een antwoord van dengene, wiens
wensch daartoe door een bevoegde autoriteit is
rechtmatig geacht De regeering beantwoordt
deze vraag bevestigend.
De grondwettelljke bepaling van de vrijheid
van de pers bevat geen enkel element, dat aan
het vestigen van een zoodanig droit de reponse
in den weg zou staan.
Met de strekking’ van het advies van de
Staatscommissie, om af te zien van voorstel
len, die de mogelijkheid zouden openen vaneen.
Kamer voor het Bedrijfsleven als derde kamer
der Staten-Generaal,heeft de regeering zich
kunnen vereenlgen. Men kan voor het tegen
woordige ook naar haar oordeel volstaan Aet
het scheppen van de mogelijkheid naast open
bare lichamen voor bepaalde beroepen, be
drijven en groepen van beroepen en bedrijven
•en algemeen lichaam voor het beroeps- en be
drijfsleven in te stellen, met als ^aak de werk-
•aamheld der lagere organen te ooördineeren
en zich de meer tdgemeene belangen, van het
beroeps- en bedrijfsleven aan te 'trekken.
Na afloop van den Zondag op het Maurtts-
terrein te Lutterade gespeelden voetbalwedstrijd
MaurlteKilonla heeft de majoor der rljksveld-
wacht te Geleen proces-verbaal opgemaakt te
gen den keeper W. van Kolonia wegens mishan
deling van den speler Reiners van Maurlte, door
dezen opzettelijk, terwijl hij op den grond lag,
een trap in de llnkerllesstreek te geven, waar
door hij bloedend gewond werd.
De wedstrijd had een ruw verloop en na af
loop nam het publiek een dreigende houding
aan.
De politie wist wanordelijkheden te voorkomen
De leden, die in de samenstelling van het
kabinet de verklaring zochten voor de naar hun
Utecht te geringe draagwijdte der herziening,
zyn m gebreke gebleven aan te geven, waarop
hun meenlng steunt. In het streven van de
regeering om In deze moeilijke tijdsomstandig
heden, nu alle nationale krachten zich moeten
vereenlgen, te vermijden, dat politieke en gees
telijke tegenstellingen zich toespitsen, mag mede
niet de reden gezifen worden, dat geen prin-
clpleele herziening van de Grondwet wordt
voorgesteld.
Het kiesrecht zou volgens een aantal le
den dienen te worden gewijzigd in dezen
zin, dat het bestaande Individualistische kies
recht zou worden vervangen door een organisch
kiesrecht met het gezin als uitgangspunt. De
regeering moge zich in dit verband de vraag
veroorloven of'de leden, die‘deze gedachte naar
voren brachten, Inderdaad van meenlng zijn,
dat de tijd voor een prindpieele wijziging van
het kiesrecht in gezegden geest gekomen is,
nu de maatschappij, niet alleen in ons land
maar over de«geheele wereld, in een toestand
van omvorming is als slechte zelden in den
loop der wereldhistorie is aan te wijzen. De
regeering ontkent het en van haar 'is dan ook
thans geen daartoe strekkend voorstel te ver
wachten.
De aanhangige voorstellen
pieel reactlonnalr zijn.
Mag het reactlonnalr worden genoemd, als
de bevoegde macht de bestaande orde verde
digt tegen een streven naar haar omverwerping
door onwettige middelen? Geen staatsorde, hoé
ter wereld georiënteerd, zal nalaten ten deze
maatregelen te nemen. Met reactie heeft deze
defensieve houding tegen gewelddadige versto
ring der orde niets ultetaande.
Van de regeering Is geen voorstel te wachten
«>t beperking van het kiesrecht.
De Centrale Propaganda Dienst meldt,
als gevolg van de 100.000 nieuwe-leden fictie ’n
ware toevloed van leden valt waar te nemen.
Hier volgen enkele opgaven van aanwinsten:
In Voorburg steeg het aantal leden van 400
tot 1.400. In de laatste twee weken werden 335
nieuwe leden Ingeschreven.
Te Breda werden 400 nieuwe leden gewonnen.
Een Afdeellng van Amsterdam <N.) won 34
leden.
Te Rotterdam werd een nieuwe afdeellng op
gericht met 36 leden, thans telt die afdeellng 52
leden in 35 Katholieke gezinnen. De Afdeellng
Tilburg berichtte als voorloopig resultaat 1.000
nieuwe leden.
Te Berlicum werden 70 nieuwe leden inge
schreven; te Kerkrade-kom 120; de Afdeellng
Eygelshoven voerde haar ledenwinst op tot 330;
te Amby (L.) zijn 400 nieuwe leden Ingeschre
ven.
Thans is de memorie van antwoord
inzake de voorstellen tot herziening
der Grondwet verschenen. Het vol
gende is daaraan ontleend:
De regeering heeft aan deze voor
stellen nimmer een grootere^draag-
wijdte toegekend dan zij inderdaad
bezitten, en het is niet geheel duide
lijk. hoe de aankondiging van de hert
ziening van de Grondwet door den
voorzitter van den Raad van Minis-
- ters verwachtingen heeft kunnen wek
ken, zoo groot, dat zjj door de on
derhavige voorstellen niet in vervul
ling zullen gaan.
De regeering volstaat ten deze met
de opmerking, dat,
lende voorgestelde
derdaad niet zeer
wijzigingen in haar
menhang van
zijn, om een
Grondwet te rechtvaardigen.
Voor voorstellen van verdere strek
king acht de regeering den tijd nog
niet gekomen.
al zjjn verschil-
wjjzigingen in-
belangrjjk, deze
onderlingen sa-
voldoende beteekenis
herziening van de
Maandagavond werd over beide
zenders om 8.1 5 uur een programma
voor het „Nationaal
bijzondere Nooden”. Dit
werd verzorgd door de
vier groote omroepen-
Na een inleidend woord van mr.
A. J. A. A. Baron van Heemstra,
Oud-gouverneur van Suriname, als
voorzitter van het „Nationaal Fonds
voor bijzondere Nooden sprak H.
K. H. Prinses Juliana als eere-voor-
zitster van het Fonds als Volgt:
Maandagmiddag heeft een Duitsche korpo-
raal-vUeger, die, naar hij bij zijn verhoor aan
de marechaussee mededeelde, door het slechte
weer verdwaald was geraakt en meende nog op
Dultsch grondgebied te zjjn, met zjjn toestel een
zeer geslaagde noodlanding gemaakt op bouw
land nabij den Odoornerstraatweg te Emmen.
Het toestel bleef geheel onbeschadigd, terwijl
de bestuurder geen enkel letsel had bekomen.
De korporaal-vlieger heeft zijn intrek genomen
in een hotel te Emmen. Het toestel is onder be
waking van de marechaussee gesteld.
Indien de vereischte toestemming van het
departement van Defensie zal zijn verkregen, zal
de bestuurder weer opstijgen en naar zijn
standplaats terugkeeren.
r is hier geen sprake van
redelijken dwang, van een
te autoritair ingrijpen in
bedrijfsleven, maar van een eerlijk
bedoelde algemeen geldende op
lijkheid en wederkeertg goedvinden
gebaseerde regeling van arbeidsverhou
dingen, waarbinnen nog vpldoende
speelruimte overblljft vpor de noodzake
lyke vrijheid in bijzondere gevallen en
byzondere omstandigheden. Dit wets
ontwerp kan het sluiten van collectieve
arbeids-overeenkomsten aanmoedigen,
omdat het a-socialen en egoïstischen
minderheden den pas afsnydt naar het
zoeken van „voordeel” door zich afzydig
te houden van door de meerderheden
gewenschte collectieve contracten. Dat
in het wetsontwerp de mogeiykheid tot
bindendverklaring van loonen niet is
uitgesloten, getuigt van een gezonden
zin voor realiteit. De arbeidsloonen zyn
Immers een voorname factor voor het
vaststellen van productle-kosten en
verkoopsprijzen en waar de ondernemers
Straks onderling door collectieve con
tracten gebonden zullen zyn ook ten
opzichte van de prijzen, kan het niet
meer dan biliyk zyn, dat de loonfactor
een algemeen geldende is. Natuuriyk zal
dit wetsontwerp, wanneer het eenmaal
wet geworden is, alleen dan aan zyn
goede bedoelingen beantwoorden, indien
de collectieve overeenkomsten zelf aan
de eischen van rechtvaardigheid en bil
ly khe ld beantwoorden en niet door al te
machtige en eenzijdig ingestelde ,vak-
vereenigingen worden afgedwongen. Het
feit, dat ongeorganiseerde arbeiders
eventueel in de gelegenheid sullen wor
den gesteld hun bezwaren voor een'on-
partydige instantie kenbaar te maken,
kan in dit verband een gewenschten
waarborg bieden.
In ieder geval mogen wy in dit wets
ontwerp een te waardeeren stap in de
richting van de door ons voorgestane
ordeningsgedachte zien.
JEerhaald$iyk en niet alleen in deh tateren
tyd is in de staaterechtlltteratuur een trfhs* ge
broken voer het instituut vanr ministers zonder
portefeuille. De gronden, waarop het verdedigd
werd, hebben doorgaans niets gemeen met een
streven om de .positie van de regeering tegen
over het Parlement te versterken. Dit streven
heeft ook bü de regeering niet voorgezeten.
*Zoü de regeering zich ten aarizien van het
gebruik maken van het nieuw te scheppen in
stituut niet de noodige zelfbeperking aanleggen,
dan is het Parlement daar, om tot die zelfbe
perking te dwingen.
