DREIN DRENTEL EN PIET PRIKKEL LUX TOILET ZEEP liliiSfiï ^(d w^iaal wm <Un Aaq juffrouw, die daar vroont, wil hem ook graag koopen.” I 4 Earl Douglas Haig en Lloyd George D 4 F 250.- F 750.- erheerschte steeds WRIJVING Wie doodde» -- _L— I Marco Graffi? j W AenA i Criminaliteit op Flores I"""HET PLEKJE WOENSDAG 16 DECEMBER 1936 h.- I -i c 4 k b 4 Een moord weegt niet zwaar by de bevolking ft to 15 ïDi «y* 10 Lux ToiletZeep in feestgewaad! 4 stukken van erkende kwaliteit met nog een keurig shantung zakdoekje er bijl Breng bij Uw kennissen gratis iets geurigs en fleurigs in huis! Geef Lux Toilet Zeep in feestverpakkingl Slechts 50 ets. s o- g i*°x» I Lady Haig schrijft een I biografie <s De a//aire ran Larantoeka Op versoek van den bestolene volgde een met trouweloos- een Waar zou u het liefst wel wonen: Aan de route.... in Den Haag! HERMAN KRAMER zün OP 4 die al I in het Austerlitz „bedenk toch Bulten de groote ma ma steen van het polltle- Er bleef het drietal niets over dan een toevlucht te zoeken op de rots en toen de zon onderging, Was er van het schip en de booten’ niets meer te bekennen. Toen de nacht was gevallen, begon de aee te lichten. De zee gaf zoo'n lichten gloed, dat je er bij kon lezen. Plet voelde in zün binnenzak of hij niets te lezen had. HU vond echter alleen een spoorboekje van de Nederlandsche spoor. Reeds is verdenking aanleiding tot moord 'fs 'en het schouwt, ziet diefstal meer als sport en vooral als aanleiding om elkaar zoo af en toe te be kampen. DERDE DEEL Het verleden «pretkt HOOFDSTUK I Het vooronderzoek K over van hebben voordat steenen jes. mair even goed als de dames uit de hoogere standen of de juffrouwen uit den middenstand, vergeten geen oogenblik hun nieuwsgierigheid om te weten hoe de zaak verloopt. Er wordt niet lederen dag 'n vrouw van adel beschuldigd van een wreeden, laffen moord; en niet eens in de tien jaar zün er dergeljjke romantische om standigheden omheen gevlochten. En dezen middag moet de magistraat onher roepelijk de zaak afhandelen en beslissen of Lady Wargrave in staat van beschuldiging ge steld zal worden en naar de terechtzitting ver wezen zal worden of niet. Niet dat het veel verschil zou maken, als ae vrijgesproken sou ■4 ‘4 den DOW 56W B 14 r kit roert 1 goede l.M— 8-13. Iveren Ofe ITSW4-01MH Vooral Oost-Flores heeft een zeer crlmineele bevolking. Eeuwenoude veeten uiten zich meer malen in sluipmoorden. Aan dit euvel is door voortdurend patrouilleeren in dan laatsten tjjd 14—84 :hter» r t i 0. M. IA», m n ol M >t M lool- I pw Srbot Tong ilddel schol 8.50 leter- S8m. orden tieren -ISO, 8.00- 118.00 in en rugki Het liet i ruggi het heter, veel beter. Mocht u soms iets noodig hebben, het adres is: caroline-street S3. Maar u «oogt vooral Blei met ally over pessimisme of reraarmoedlgbe: spreken. Daar gelooft hü niet aan. •notee. P SSO ika. ndeche *r t- wonen ileche- «M 17 vnzttf Ronde »MUr, i Bet loan, -?x oent, eert- *g. gtor» idem 00-1 Gele 1-ssa- 3 nw- kd. veren, okken 1. S. .Over het algemeen,” aoo besloot de heer Bosch het onderhoud, „valt er in Timor, en On- aerhoorigheden veel natuurschoon, bekorend door zijn afwisseling, te bewonderen. Het is een rrooi gewest. met vele mogelijkheden. Toen het ochtend werd kende hij alle aansluitingen van Gro ningen naar Maastricht van buiten en wilde juist met Den HelderMaastricht beginnen, toen as ontdekten, dat een paar Inboorlingen met een kano aankwamen. blik op Di Spada, .Joint u met dien man trou wen, als u wilt, maan ik denk, dat u er dan niet Kom Lady War- dat trachtte Wanneer men op Flores, en niet alleen daar, vermoedt dat eën man of vrouw het „booee oog" heeft, d.wx. behekst is, dan is de ver dachte zijn of haar leven geen oogenblik zeker. Treedt toevallig een kennis of vriend een huis binnen waar een stervende ligt, en overlijdt deze na korten tijd, dan wordt dit geweten aan „Is die hond te koopt" vroeg Billy. .jawel, mijnheer, maar eigenlijk niet meer. Ziet u, we hebben nóg een logeerkamer, en de e heer J. J. Bosch, resident van Timor en Onderhoorigheden, heeft tijdens zijn ver blijf te Batavia een onderhoud toegestaan aan het „Nieuwe van den Dag van N.-ï.”. Aan het verslag van dit interview, voorkomende in dat blad vin 4 pee., is het volgende ontleend: Over het algemeen wordt in het gewest Ti- itaan...'. ^tirtfordrWVniMMKhaar: D'een wil dit, terwijl de ander Juist van 't omgekeerde houdt: ’t Is maar goed, want anders werd nog Alles op dén plek gebouwd/ Smaak verschilt, ook bt) het wonen, Maar ‘k moet zeggen: ik had graag Thans een huis (met twintig ramen!) SS 4/»v» rl o r n st I o T\osn lïaftal den belangstellenden vriend, wiens dood dan tevens bezegeld is. Deze ag. soeangl-moorden zijn volgens de adat niet strafbaar. Teneinde te voorkomen dat de vermoorde na zijn dood onheil kan stichten, sabelde men het hoofd van den romp en begraaft de lichaamsresten afzonderlijk, bang zijnde dat de doods als een gave geest nor meer ongeluk zou kunnen brengen. ren is, voordat de verslaggevers en de letter zetters het nog voor de kranten hebben kunnen klaarmaken. Ook zjjn er nog velen uit de lagere regionen der maatschappij; er zijn vrouwen, die met de handen in de zfj. met schorre stemmen met elkaar staan te praten. Van tjjd tót tijd trek ken ze met z*n allen, eens van zin. naar een of ander café in de buurt en doen daar de goede oude Londensche gewoonte eer aan. van een stevlgen borrel te drinken, zooals het ook hun voorouders hebben gedaan. En ook staan er de mannelijke habitués van de buurt, de kruiers, de werkloozen, de naamloozen van Covent Gar den. Er zijn bloemenmeisjes bij met breedge rande lioeden op en wijde omslagdoeken om. aee! den morgen bloemen hebben ver kocht ei er zijn fruttjongens bij, die al gewerkt met de vruchten van Moeder Aarde, de zon boven de Londensche schoor- ultrees. Ze lachen, en ze maken grap- ATT T’ A 9C* °P dit blad Ingevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen p bij levenslange geheels ongeschiktheid tot werken door p 7^0 ®*n ongeval met /A I .1 K. IN T*« aj ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeerlngen vve verlies van beide armen, belde t>eenen of belde oogen I uFVFe doodelljken afloop AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERUES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERUJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL Een man van Flores miste een zijner dieren. Van den diefstal verdacht hij. hoewel niet het minste bewijs hebbende, een zijner kennissen Zelf zijn handen niet vuil willende maken, spande hij eenlge vrienden, aan wie hij een schuld van ongeveer 40 had. voor het vuile werk. Kijk vrienden, zoo leidde hij zjjn verzoek In, ik heb aan jullie beiden nog schuld. Doe me het plelzier en vermoordt die en die even, dan zal ik subiet mijn beren betalen. De vrienden, die in het voorstel een prachtige oplossing zagen, legden zich in hinderlaag. De van diefstal verdachte man wist echter te ont komen, doch zijn vijfjarig Boontje werd even wel op gruwelijke wijze omgebracht Wanneer moorden zijn gepleegd, melden zich dikwijls als daders personen, die met het ge- heele geval niets uitstaande hebben gehad. Tien jaar gevangenis beteekent voor hen niet veel en dim.... in het gevang is het goed eten en drinken. Ook aan dergelijke praktijken heeft dijn tilt een 'eigen geMchtshüiek be- SSVM&ll booze oog deur uit. Het was werkelijk aoo ontaard leelijk, dat Billji zich met zijn omgeving terstond verzoende. *Zooiets in zun nabijheid zou hem zijn donkeren kijk op de wereld des te aannemelijker maken. De waard beloofde hem een heerlijken maaltijd en een prachtige kamer. Billy vertrouwde hem geen oogenblik Het eten viel echter geweldig mee, zelfs aoo. dat Billy moeite had zijn pessimisme gelijkmatig te bewaren. Bovendien streelde hij den hond en hjj vond hem toch eigenlijk aoo zielig, dat hij een iets menschelijker. hartelijker gevoel voor den stakker kreeg. Den volgenden morgen, heerlijk uitgerusi, was hij verheugd, dat hij terstond den leelü- ken mopshond ontmoette, waardoor hij aan de hatelijkheid van de wereld en het leven werd herinnerd. HU besloot den hond t>U «ich te houden en riep den waard. tweetal vrienden het spoor van den ongeluk kige, die in een hut van een kennis zijn intrek had genomen. De eigenaar van het huis bood desgevraagd zijn bemiddeling aan om het den moordenaars gemakkelljk te maken en hielp mede het plotseling overvallen slachtoffer naar een diep ravijn te dragen. Een toevallig passeerende landbouwer verleende eveneens gaarne zijn hulp. Na den gevangene te hebben toegetakeld, smeet men hem in een diep ravijn. Het geheel verpletterde Hjk werd evenwel gevonden, evenals de daders die tot de doodstraf werden veroordeeld. Zoo tuk Is mijnheer Spilsbury op de vangst, dat hjj uit den auto springt, voor deze stilhoudt en het huls instormt, op den voet gevolgd door Sir Austin. En dan staan ze plotseling in een kamer, waar al heel wat menschen bijeen zijn. Lady Wargrave, Luclen Dl Spada en iemand, die heel veel op hem lükt en waarschijnlijk tljn broer Stefano is, en een erg zuidelijk uit- - ziende dame, die Stefano’s vrouw wel zal zijn; «n dan zijn er nog dominees vrouw, die niets van dit alles schijnt te begrijpen.en de hulp- dominee zelf, die erg in de war schijnt te zijn en juist aan t spreken is, als de twee indrln- -ECrs binnpnqformAn M....en t sou me veel aangenamer zijn, als J op den dominee zou willen wachten”, zegt “U. ..Dit is zoo iets ongewoons....” .Dat het hierbij moet blijven, mijnheer”, Spilsbury. ,Jk kom zoo juist van uw dominee, ik ben een van de voogden van Sir Robert Wargrave en dit is de andere, Sir Austin Wrexham en wjj moeten dit verhinderen. L«dy Wargrave uw arm. U gaat mee terug naar “®t kasteel, totdat de medfcl uw zoon onder- *°cht hebben. Daarna", veoiolgt hU, met een Dit werd de Inleiding tot «en gesprek, dat vervolgd werd aan een gmwnenHJken maaltijd, waarbij de, mopshond dikwijls nog ter sprake kwam, doch overigens geen blik werd waardig gekeurd. 's Middags werd de beschouwing tijdens een .prettige wandeling te stralend wmlicht voert- ^ezet en 'zavonds werd natuurlijk ook ower allerlei andere dingen gesproken, omdat «zo Den ISden December herdenkt men den ISOsten geboortedag van C. M. von Weber, den hervormer van de huitsche opera, die met zijn Freischütz, Euryanthe en Oberon een groote bekendheid verwierf bureau in Bow Street heeft een even zoo ge weldige massa mannen en vrouwen heel dezen grauwen herfstmiddag staan wachten niet tegenstaande het lichte motregentje, dat leder oogenblik al dichter en harder wordt en-mog geen teeken van ophouden vertoont en dat. zooals de weerprofeten weten te vertellen ook niet zal ophouden, voordat de dag om is. Het ts een verzameling menschen van allerlei slag. Daar ginds, zoo dicht als ze maar kunnen tegen de dikke muren aapgedrongen. portieken en hoekjes bezetten^-dLaar de politie hen maar kalm laat staalr #|n chique dames, die graag den prijs van een Ipge in de opera zouden heb ben betaald voor een klein staanplaatsje bin nen in het gebouw .j Sommigen van hen hebben gezelschap, andere* niet. Maar toch staan er ook mannen van him eigen stand onder de me nigte, leegloopers, die uit hun gewone verblijf plaatsen in het Westen der stad gelokt zjjn, in de hoop binnen te kunnen komen, of iets te kunnen hooren, dat hun honger naar sensatie kan stillen. Ook zijn er vertegenwoordigers van andere lagen der maatschappij, waarvan de orde, door de zaken, die daar In Bow Street behandeld worden, zoo roekeloos wordt verstoord juf frouwen uit den middenstand, die er zulke pak kende verslagen van in de kranten hebben ge lezen. zulke sprekende foto's van In de week bladen hebben gezien, dat ze nu hun huis houdelijke plichten van 's morgens voorbU zUn en ze rustig hun dutje na het middageten ge daan hebben zich naar de plaats voelen ge trokken, waar ze kunnen hooren, wat er te hoo- “tftr aavow mits -ajj». •«■g. «Uren •tut mz: I ‘veras: ;h*Pen •cb». z «tuk. •el». worden van de beschuldiging, die door de po litie tegen haar is ingébracht, want dan blijft er toch nog altijd de uitspraak van de jury die uitspraak, die door twaalf juryleden mannen, let wel. van beproefde eer en deugd zeven Jaar geleden tegen haar is gegeven, op die zitting van den Coroner in Paddington Oreen. Degenen onder die menschen, die de aaak hebben gevolgd, weten precies hoe het er mee staat. ZU weten, dat Lady Wargrave, de weduwe van den bekenden ontdekkingsreiziger, een zeer schoone jonge vrouw, moeder van den jongsten baron van het koninkrijk, rijk en op den dood van haar veel ouderen echtgenoot na, ten zeer ste door het lot begunstigd, in hechtenis is genomen op grond van een dubbel bevel tot arrestatie, een. oorspronkelijk door de p*itte uitgevaardigd en een ander, gegeven door den coroner na de uitspraak van de Jury, en dat ae beschuldigd is van moord op haar grootvader Marco Gram, die woonde Flatgebouw in Malde Vale. Dat weten ze allemaal en vare al de gebeur tenissen van zeven jaar geleden zijn ae ook op de hoogte. Ze zijn aoo op de hoogte van de allereerste geschiedenis der saak-Oraffl, dat ne daar nu nog maar weinig aandacht aan be steden en veel meer geïnteresseerd zijn in den huldigen stand van zaken. C'S; '-Jy - -'7 rnensch nu eenmaal niet altijd maar ower één ding kan bhjven praten. Den volgenden dag zou het meisje vertrek- s ken. maar ae ging niet met den trein. De koffer werd achter in den wagen van Billy Falser gesjouwd. Daar het HHly onverschillig was waarheen hU reed, kon hu evengoed het meisjb naar huis rijden, wendde hU voor. V6ór au vertrokken, zwoegde hy aoo hard hU ban om de bespanning van den wagen toe te maken in den zomer onder een dichte linnen kap te Bitten is veel te warm en bovendien onhygië nisch. Toon bet fordje wegreed, sprong plotseling de schor keffende, oude mopshond hap de treeplank. Het meiaje en Billy keken naar hem „zouden we hem niet meenemen?” vroeg het - niets je. „Voor gesn geld ter wereld!” riep Billy uit. JïU moe* hier blijven ais wondermiddeL* Het volgend jaar verdiende Billy Paleer In sUn zaak een behoortUke boterham. Met e«n geld, waarvan de grootste uitgave voor een mopshond was geweest, begon hU na aljn te em l« Londen een zaak in heorenmodea x ran een vrooltjken jongen kerel was Billy V Pelser een verstokte pessimist geworden Zoolang hü werk had, ging alles best, maar toen de tüdsosnstandigheden ook hem te pekken kregen en hU Mtebetrekking kwijtraak te. begon htj te piekeren en te tobben. De zaak, waar hU werkte, was over den kop gegaan en hoe BUly ook Btjn büna meer dan uiterste best deed, het lukte hem ntet weer aan t werk te koenen. HU werd er onverschil lig onder, daarna begon hU aan steftaelf te twijfelen. Tben constateerde h|j dat hU ner gens meer voor deugde en nog «rat later vond hu de wereld een verschrikking en niet waard nog langer te worden aangekeken. HU maakte heel sUn hebben en houden te gelde, nam sUn spsmrgeld op, paücte HJn koffer en reed zUn fordje voor, om er tusechenuit te trekken. Waarheenf t Kon hem geen oogen blik schelen, als htj er masu* tusschenuit was. HU trok de linnen kap over zijn «regentje en legde den koffer op de plaats naast hem. als om nog nadrukkeljjker aan te geven, dat hU abeoluut alleen BUn reis jtosur onbekende oorden” «rilde beginnen. Dan sloeg h|j zijn motor aan met een grimmig gezicht en liet met een «rilden schok het «regentje vooruit- springen. Daar reed hU. en ««onderlijk kvrem hU aosjder ren ongeval op de bulten«regen. Volkomen on verschillig voor de schoonheid om hem heen, snorde h|j de «tegen af. HU lette niet op tee- kens en wegwUzers; t bleef immers toch alles precies gelijk, «raar hü terecht sou komen. Na een uur of «ret begon bet te schemeren. Het vooruitzicht in een auto langs den weg te moeten slapen, ie niet prettig, evenmin een knagend gevoel van een ntet te weerspraken honger. Er is nog geen zwaarmoedigheid of pessimisme alléén bestand tegen dien knauwen den drang van een normalen' honger van een gezonden mcnscli. Billy Pelser begon uit te sten «raar hü sou kunnen eten en slapen. Tenslotte ontdekte hj langs den weg een herberg, welke naar z|jn meening somber genoeg uitzag. om hem te ont vangen. HU zette zün fordje aan den kant en stapte uit. Juist toen hU de herberg wilde bin nengaan, sprong schor keffend een asthmati- sche, foetleelüke mopshond dier zag er zoo miserabel uit b|j verlies van een hand, een voet at een way. Informeerend naar eenige bijzonderheden omtrent de plaats gehad hebbende mishande lingen van verdachte personen, door BB.-amb- tenaren. deelde de heer Bosch mede, dat van zelfsprekend de bedrijvers daarvan ntet te ver ontschuldigen zün. De mentaliteit van de be volking op Flores staat beneden peil, hetgeen de volgende verhalen, die de resident daarom trent deed, duldelük trachten te maken. Om het minste of geringste wordt al vlug een moord gepleegd, «rearbü dan ntet alleen de man of vrouw, die zich bet misnoegen van de be- leedlgde partü of bestolen partij op den hals beeft gehaald, wordt gedood, doch ook zooveel mogeUjk de naaste familieleden van den dief of dievegge. Zoo werd een man, die van een buurman een biggetje van ongeveer veertien dagen oud had gestolen, met zün geheele familie uitgeroeid. Ah regel bespringt men de slachtoffers vanuit- een hinderlaag. Toen de familie van den dief met diens broer voorop, dan ook langs den weg ging. Het men den voorsten man kalm gaan en slachtte eerst de geheele familie, bestaande uit man, vrouw en tvree kleine kinderen, op gnnselüke wüse af. Daarna wwrd bedacht dat men ook den broer van den dief niet mocht vergeten. wel aoo goed als zeker «en eiad^ gtenaakt. .Al thans is sedert het laatst van 1*35 geen ahiip- moord meer gerapporteerd, welke z|jn ontstaan m een oude veete vond. Het Bestuur heeft namelijk zeer drastische maatregelen getroffen ten aanzien van de hoof den, in toisr gebied moorden, met een veete als ondergrond, plaats vinden. Niet alleen de moor denaars. doch ook de-Jioofden worden nu ld den kraag gegrepen, aangezien langzamerhand is komen vast te staan< dat geen moordpartij plaats heeft sender goedkeuring van.... de hoofdeflf ,jk heb met willen en juffrouwen niets te makëft. Ik koop. Hoeveel voor dat murmel?” DB weard Storesy de sédsette^lksB'iB;—t „Zestig gulden, münteser. mawr....- JJte betaal ik.” verhinderde Bly MM hi^e ren en nam het geM uit slfti pcrtefetdHe. Dan “bood hü den ho«»d saa taaw MM nek «o gtag Ma* hsaa iitatelea, middag kwamen als vrteoden terug, do hf «sas nog even knorrig sn nijdig ate sa waren Op de bank voor de herbreg set tal aardigst meteje. jcosn Duppie, tam «eau b« reu. Dop.” rtapse. ,.Bl|jf hier. Mop,” «rearzchmvde Billy. Het meteje liet toch ntet zonder meer negee- "Twuarom beeft u den hond getaaM, aonder mg te «rearschuwen. ik bad er uimveel voor betaald.” begon re «en schermutseling. „Omdat ik u niet kan. ouzdat ik overigens toch zou doen «vat ik «vil. en tadota qre^t ik altüd meer betaal.*' kwam Billy onmiddeOgk in stelling. „Maar u «reet ntet hoe Bef bet beest is. HU is zoo heerlük leelük. hü blaft zoo afschuwe- hjk. hü i» soo asthmatisch en oud en knorrig dat je «rel medelijden met hem hebben móet." bekende re opeens. BiUy keek geïnteresseerd op: .Meent u dst werkelijk?” Ua.” zei re ..morgen ga ik hier weg. Ik ben hier een maand ge«reest voor m|jn geaondheéd. Ik geloof niet dat je hier van de natuur alleen «veer sterk en gewond «vortft. Dte mopshond Ie het die je beter maakt; telkens als je naar hem kükt. voel je je al iets beter. Ik geloof dat de vergelijking ineti s zsooiets beiüa- gen>waardigs je ei®enlUk doet opknappen.” I -r-, enige dagen geleden verscheen een bio- I H grafie van Earl Douglas Haig, den Brtt- A-* schen opperbevelhebber in den grooten oorlog, van de hand van zün weduwe. Door de I allesbehalve malsche critiek, waaraan Lady Haig in dit boek uiting geeft, wordt een duide- lük Hebt geworpen op de bekende, voortdurende I wrijving, die bestond tusschen den opperbevel- I hebber en Lloyd George. I z|j beschuldigt den politicus van wantrouwen jegens Haig op momenten, die van groot belang H waren in de campagne aan het Westelük front, rjj verhaalt van de ergernis van haar man, I hjj merkte dat Lloyd George andere l I ulthocrde en hun oordeel vroeg over het beleid I ran den opperbevelhebber en beschuldigt Lloyd I George van beleediging van haar echtgenoot na den wapenstilstand, toen de eerste minister I vergeefsche pogingen deed hem over te halen aan een feestelyken rijtoer door Londen. I Volgens Lady Haig voelde haar man I Lloyd George altüd het Engelsche leger I te kleineeren. De lezer krügt een kfjk op het I gebrek aan sympathie tusschen deze twee, I wanneer het contrast gememoreerd wordt tus- I «hen de bezoeken van Mr. Asquith aan het I groote Hoofdkwartier in 1916 en die van Mr. I Lloyd George, welke .Douglas den Indruk gaven I van plezierritjes. Mr. Lloyd George arriveerde.. I vergezeld door een menigte of 't een troep tou- I risten van Cook was....” Mr. Lloyd George gaf Haig voortdurend den I indruk alsof hü al de methoden der Fransche I generaals veel en veel beter vond dan de Brlt- I sche. Hü schéén geheel onder Invloed te staan I van M. Albert Thomas.het leek meestal of I Lloyd George zich bü voorbaat reeds voorgeno- I men had hem van alles te beloven.” I Eenlge bitterheid is begrüpelük, daar Gene- I mal Haig te weten was gekomen dat Lloyd George achter zün rug Foch had opgezocht en dien in büzonderheden had ondervraagd gijn meening omtrent de capaciteiten Haig.., - - TW- -. 1 lid van de I lagen dat hIF.MI I over zün eigen k I held", schrüft Lady Haig „bewees wel dat Dou glas geluk had, de relaties van Mr. Lloyd Geor ge en de Franschen af te keurenIn een I van zün brieven dankte Douglas me voor mün wensch, Lloyd George den hek opj te kunnen draaien om wat hü had gedaan." De geschiedenis van de voorbereidingen, «elke Lloyd George maakte voor een luister rijken rütoer door Londen, hoort thuis in den tijd van de vreugde over den wapenstilstand, toen Haig zeer teleurgesteld was te zien „dat de politici reeds zoo spoedig aan niets anders meer dachten dan aan de verkiezingen.... in plaats van God op hun knieën te danken dat Hij hetnand en de vrüheld gered had, in weer wil van hun blunders." Met opgeschroefd en thousiasme dan nbodigde Lloyd George Haig op 30 November uit, "heel te nemen aan een offl- cieelen rütoer door Londen, in gezelschap van Foch, Clemenceau en een aantal andere staats lieden. „Toen Douglas vernam dat hü zou moe ten zitten in het vüfde rütuig, met generaal Sir Henry Wilson, stond hü verstomd en meende dat dit een grootere beleediging was dan hü. zelfs van den- Eersten Minister, mocht verdra gen.” „Gedurende de laatste drie jaren had Douglas zich geheel op den achtergrond ge houden. omdat hü heel goed inzag dat, om den oorlog té'winnen, het noodzakelük was dat de Fransche en Britsche legers zeer nauw samen werkten. Hü had zich stil gehouden, als Lloyd George prat ging op wat hü bereikt had door zijn voorultzienden blik, door Foch te benoe men tot opperbevelhebber der Geallieerden, hoewel dit een idee was van Douglas, naar vo- ren gebracht op een bespreking in Maart lé!8. Maar nu door de legers In Frankrük de oorlog gewonnen was, bedankte hü er feesteHjk voor, mee te werken aan een politieke v<ytooning en in een triomfstoet door de straten van Londen te rijden, om maar luister bü te zetten aan de glorie van Lloyd George. Hü zond daarom een boodschap dat hü op den eersten December biet naar Londen kon gaan, tenzü hü hiertoe orders kreeg van den Oppersten Legerrhad.” niet r wat - ik - doe", zegt ze. „Ik ben zoo suf.” En ze is nog altüd in de war, als de twee oude heeren haar uit den auto helpen, en haar naar binnen brengen, naar de kamer, waar de drie dokters op hen wachten. En zóó bezorgd zün ze voor haar, dat ze niet eens dien goediguitzlenden, gezetten heer op merken, die hen met iemand anders in de hal staat gade te slaan. Zü lelden Lady Wargrave binnen. Zoo gauw als ze opkükt, herkent deze Adrian Graye, en met een lulden kreet valt ze in z«rüm. Graye vangt haar op en legt haar neer. En terwül Herbert en hij bezig zün met haar bü te bren gen, gaat Sir Beiïjamln Broadstalrs naar de twee voogden toe. ,Dr. Herbert had geluk,” zegt hü zachtjes „Het kind werd langzaam vergiftigd. Maar we zullen het redden, en dan....” Hü zwügt als de deur opengaat en de twee menschen binnenkomen, die Spilsbury in de hal voorbügeloopea was. Münheer Spilsbury staart hen aan. En juist dan kükt Adrian Graye even op en zün niet lallende intuïtie zegt hem, waarom Wirlescombe daar binnenkomt. 4 Later ontdekte men dat de „triomftocht” naar den Franschen Ambassadeur zou gaan, naar een ontvangst, waarvoor Haig heelemaal niet was uitgenoodigd ,Xoo was de opvatting van Lloyd George over hetgeen passend was voor de ontvangst van een generaal bü zün terugkeer aan het hoofd van een zegevierend leger.” De oneenlgheld tusschen minister-president en opperbevelhebber dateerde van 1916 en kwam grootendeels voort uit het hunkeren van Lloyd George naar operaties overal, anders dan aan het Westelük front Toen h|f in December mi nister-president werd, merkte Sir William Robertson op dat het er op leek „alsof hü zich zelf dlrecteur-generaal wilde maken van alle verrichtingen van alle Geallieerden.” Omstreeks dien tüd begon generaal Nivelle naar voren te komen; hü begon Haig bevelen te gqven en rechtstreeks zich met de autoriteiten te Londen in verbinding te stellen. Dat noopte Haig naar Londen te gaan (11 Maart 1917), waar hü ontvangen werd door den Koning en Lord Derby, die hem met aandrang verzoch- 4 ten, zün commando niet neer te leggen. Haig was toen, evenals later, geheel bereid te gaan. Hü hoopte alleen „dat er geen drukte om ge maakt zou worden. Hü voelde er niets voor, hét middelpunt te zün van een politiek relletje." Te Londen werden de plannen van Haig te gengewerkt op den avond zalf voor den slag van Passchendaele; wanneer deze niet lukte „moest hü het zenden van troepen naar Italië voorbe reiden.” De bittere waarheid, zooals Haig die wist (want hü kende het moreel van de Fran sche troepen in 1917!) was, dat „als wü op een of andere manier met onzen opmarsch zouden dralen, de Franschen totaal ontmoedigd zouden worden en gewoonweg zouden ophouden met strijden." Midden in het Passchendaele-offensief werden verscheidene divisies naar Italië gestuurd, te- gelük met Plumer en zün staf, wiens tweede le ger toen juist in den slag de leiding had! Haig moet toen gevoeld hebben „dat de kansen van Allee in den crocketwedstrüd er rooskleurig uit zagen. vergeleken bü de züne aan het Westelük front” Over het lot van het vüfde leger In Maart 1916 zegt het boek: .Douglas was van meening, dat de fout niet zat bü het commando van ge neraal Gough, maar bü het feit, dat het oor- logskablnet zoodanig de troepen had verzwakt, en verzuimd de divisies behoorlijk aan te vul- - -- len, dat er niet genoeg manschappen waren om cT?1.da* «en Wteohen Jtaéal «MMbl tovOlkïn«’ dle «At «"«aanvoerder van het vu d ge In Mr breke gebleven was, en daarom werd hü terug geroepen. Lady Haig publiceert geen nieuwe documen ten: haar boek heeft geen bijlage van kaarten en gegevens. Het is een eenvoudige beschrüving van het leven van haar man. zonder litteraire pretentie, maar geschreven In de overtuiging dat, wül niemand Douglas Haig zoo goed kende als zü. de wereld haar meening in aanmerking moet nemen, voordat zü vonnist. B Waar zou u het liefst wel wonen In de duinen? Aan het strand? Op een berg soms, waar u prachtig Uitzicht hebt naar elhen kant? Voelt u somt iets voor da dreven Met het Jbronsgroen eikenhout?" Moet uw huis soms nietig schuilgaan Btf de reuzen van het woud? Wilt ge soms aan 't water wonen? Aan een kabbelenden stroom. Waar het zeilschip statig voortglijdt Stil en sierlijk, als een droom? Wüt ge wonen in de steden, Op een ruim en zonnig plein? Houdt u meer van leven, drukte? Moeten 't winkelstraten zijn? Ziet u graag de wijde verte Woont u *t liefst op ’t platteland? Hebt u soms aan d’ oude grachten In een stad uw hart verpand? 1 intusschen Lady gadegeslagen, is nauwelüks meer weet wat ze doet. Haar uitdrukking is büna wezenloos, haar oogen staren van den een naar den ander. Automatisch neemt ze den arm van den ouden advocaat. En Sir Au stin duwt plotseling Dl Spada opzü, komt naar voren en neemt haar anderen arm. ,Kom, Lady Wargrave", zegt hü ouden soldatentoon, .Jcom!” Dl Spada tracht hen den weg te versperren. De glimlach is van zün gelaat verdwenen; woest kükt hü hen aan. „Het is een schande!” schreeuwt hü. „Lady Wargrave wordt gedwongen! De wet....” „Wees maar voorzichtig man, dat de wet Jou niet tusschen haar klauwen krügt," zegt Sir Austin. ,jGa op zü!” En als Dl Spada dan niet dadelijk aan het bevel gehoorzaamt,„pakt Sir Austin hem kalm bü den kraag en gooit hem opzü. t Volgende oogenblik zitten zfi al in den auto en rüden in vliegende vaart naar het kasteel terug. En de oude advocaat, die weer een beetje op adem is gekomen, legt vaderlük zün hand op Lady Wargrave’s arm. „Lady Wargrave”, zegt hü, wat u doet. Ze staart hem wezenloos aan. ,Jk - weet - blik op Dl Spada. „kjint veel zin meer in zult hebben, grave!” Sir Austin Wrexham, die Wargrave nauwlettend heeft tot de conclusie gekomen, dat ze weet wat ze doet. Haar uitdrukking 218

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1936 | | pagina 3