ONS BLAD
I
R
I
Het nieuws van heden
De credieten van
het Derde Rijk
De beschuldiging
van Gomez
Ontspanning in
China?
g
F
IS
Verbitterde strijd
DE BAROMETER
s1
De gezondheid van
Z.H. den Paus
Vliegtuigen in
nood
Brandende1 mijn
afgesloten
Mgr. Orsenigo bij
von Neurath
Persvrijheid in
Duitschland
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BUIKBANDEN
N
DE VRIJE VRIJE STAD”
1
Ontploffing in een
kolenmijn
Wt
I
K. party ,^iet Centrum”
il
n
Stuwdam bezweken
f,
Opsporingswerk in de Ver. Staten
1
UT
us
£)e president van Cuba verdenkt
Batista van fascistische
neigingen
Het conflict in den
Senaat gebracht
Wang Tsjing, Wei keert
terug naar China
Duitsche goederen tegen
Koloniale grondstoffen
Britsche maatschappijen voor
transacties op ruilbasis
Buiten de thans verkochte zilver-
schat geen persoonlijk
bezit meer
De middelen van den
Keizer van Abessinië
PIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
De aardbeving in San
Salvador
Energieke protesten tegen de rede
van Streicher
Minstens 75 mijnwerkers
werden gedood
Berliner Tageblatt gn Frankfurter
Zeitung qnder nazi-leiding
too
Schade te San Vicente ruim
10 millioen dollar
WOENSDAG 23 DECEMBER 1936
DERTIGSTE JAARGANG No. 72
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op peg. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
RT
Het Vredescongres te
Buenos Aires
in verband met het Hoogfeest
van Kerstmis zal dit blad na
Donderdagavond niet eerder ver
schijnen dan Maandagavond.
DE DIRECTIE
1
Mevr. Tsjang Kai Sjek en Soeng
te Sianfoe aangekomen
yEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Opnieuw 8 dooden en 36 gewonden
De onwillige Hagens met
pensioen gezonden
(Havas)/ De te
Dansjg ingezette actie tegen de R.K. pnrtU
„Het Centrum" wordt voortgeaet.
I
.00
■■■■I
«UK
de
WARSCHAU,
n Dee.
i
NEW
f
Het schijnt, dat het uitbreken der muiterij
N
lïw»
i m
Stand op Woenedag aar vjn.: TIM
Vorige stand: 78R»
»r
tl
17»
n
b-
J»
P
f
p
p
0
44
4»
vervolgens stelde de senaat zichzelf aan tot
hooggerechtshof onder voorzitterschap van den
president van het opperste gerechtshof Edelman.
Naar vernomen wordt is Wang Tsjing Wei
uit Genua scheep gegaan naar China.
De feestelijke verlichting van de Groote Kerk te Den Haag in den bruidstijd
van Prinses Juliana en Prins Bernhard komt op deze foto?bijzonder goed uit
Vier passagiers werden daarbij ernstig ge
wond. Sléchts aan de bekwaamheid en moed der
bemanning is het te danken, dat het ongeluk
geen grooteren omvang heeft genomen.
Wanneer dergelUke mogelijkheden van nu
af aan naar het schijnt verworpen warden,
lijkt men daarentegen wel met een zekere
belangstelling het door verschillende bank
instellingen te Londen naar voren gebrachte
plan te bestudeeren.
HU heeft energiek geprotesteerd tegen een
g»de, die eenlge weken geleden te Keulen is ge
houden door Streicher, den leider van het na-
tlonaal-sociallstlsche district Neurenberg.
het
de
De bekende filmster Olga Tsfechowa is te
Berlijn tn het huwelijk getreden .met
den Belg Marcel Robijns
Voorts kan gemeld worden, dat dr. H. von
Hagens, de voorzitter van het Danzlgsche
gerechtshof, per 31 December met pensioen
Is gezonden.
<00
40
41
40
VATICAAN-STAD, 22 Dec. (Havas) De alge-
meene gesqndheidstoestand van Z. H. den Paus
Is statkmn^. Hoewel het rechterbeen Hem pijn
Wt veroorzaken, heeft de H. Vader vandaag
Kardinaal PaceHl, den Kardinaal-staatssecreta-
ris en Mgr. Ouiseppe Pizzardol zijn secretaris
voer kerkelijke zaken, ontvangen.
richten uit Loyang zouden nog slechts zes man
van de uit 52 soldaten bestaande lijfwacht van
Tsjang Kal Sjek in leven zUn.
Een Dultsch tandarts zou door een verdwaal
den kogel gedood zUn.
SJANGHAI, 22 Dee. (Havas). Mevrouw
Tsjang Kai Sjek, Soeng, de zwager van
Tsjang Kal Sjek en hun reisgemooten zijn
te Sianfoe aangekomen.
Men slaat geen enkel geloof aan de geruchten
die met mln of meer tusschenpooeen de ronde
doen over het uitschrijven van een leenlng voor
Duitschland.
Deze firma’s zouden hun pogingen tot dus
verre beperkt hebben tot het In het leven roepen
van twee maatschappijen, die ten doel zouden
hebben den verkoop te begynstlgen van Duit
sche producten der zware industrie, waaraan de
koloniën en dominions behoefte kunnen hebben
en die zU zich niet in Engeland kunnen ver-
Aan het front in Andaluzle is gisteren een
belangrijk gevecht geleverd, dat vijf uren heeft
geduurd. BUna alle in dezen sector gelegerde
troepen hebben aan den strijd deelgenomen.
schaffen, tengevolge van het herbewapenlngs-
plan.
In ruil voor deze verkoopen in Britsche ge
bieden zou Duitschland, dat gebrek heeft aan
bultenlandsche ’deviezen, dank zij de tusschen-
komst van deze beide maatschappijen, in de
zelfde gebieden de grondstoffen kunnen krijgen,
waaraan het behoefte heeft.
De maatschappUen vergenoegen zich er mede
de koopers en verkoopers met elkaar in contact
te brengen, hetgeen in staat stelt tal van tus-
schenpersonen uit te schakelen.
De door Duitschland te koopen grondstoffen
omvatten o.m. katoen, wol, oliën. Wat de katoen
betreft, wijst men er op, dat de te verhandelen
kwaliteiten goed zijn, hetgeen het gebruik voor
munitlefabricatie schijnt uit te sluiten. De be
langhebbende maatschappijen hebben Havas te
kennen gegeven, dat zij zich voorstellen haar
activiteit later uit te breiden, teneinde ook met
andere landen, en met name met Italië, handel
te drijven.
BERLIJN. 22 Dec. (Havas). De Pauseltjke
nuntius, Mgr. Onenige, heeft b(j zijn laat
ste onderhoud met den minister van buiten-
landsche zaken, von Neurath, gelegenheid
gehad, alle vraagstukken, die dé Roomach-
Katholieke kerk in Duitschland aangaan, te
bespreken.
Vele mijnwerkers werden in de mijnschachten
Ingesloten door instortingen door de explosie
veroorzaakt.
De ontploffing was zoo hevig, dat in de mün-
werkersstad Rosita de grond trilde en de ruiten
der woonhuizen rinkelden.
D»
2.46
.15
44
4t
<20
-12
President Gomez werd 24 uur gegeven om zijn
verdediging voor te bereiden. Gomez heeft den
senaat medegedeeld, dat hij zich •persoonlijk,
Wdens de zitting van den senaat, morgen, zal
verdedigen;
Voor
HAVANA. 22 Dec. (Reuter) Het wetsont
werp inzake de beschuldigingen van verraad,
welke tegen president Gomes waren ingé
bracht, is door de Kamer van afgevaardig
den aangenomen met 111 tegen 48 stemmen.
r
Duitschland heeft te Berlijn een speciaal de
partement Ingericht voor de centralisatie van
deze zaken. Van Engelschen kant doet men ver
staan, dat de Bank of England en de autoriteiten
zich hebben uitgesproken ten gunste van dezen
maatregel.
m
lELHI, 21 Dec. (Reuter.) De mijn
autoriteiten zUn van meening, dat niemand
van de 208 personen, die zich in de branden
de mUn bevinden, meer in leven kan zijn. ZU
hebben derhalve opdracht gegeven de mjjn
dicht te metselen, totdat vast zal staan dat
de brand, welke aan het einde van de vorijje
week Is ontstaan door een ontploffing, is ge
doofd.
2.9»
1-55
34»
2.43
l.«
1.73
2.93
rul-,
r tot
hSB-
bten
inde!
te
indel
srtn-
ortg»
»ien
iTtr-
oder,
M&v'
na-
uutel
EEGLE PASS (Texas), 32 Deo. (Reuter).
Tengevolge van een eslzsirophsl» ontplof
fing In een kolenmijn, negentig mijl ten
ZuM-Westen van Piedras Negroe (Mexteo)
yerd een groet aantal mijnwerkers gedeed.
Men is.nu reeds zeker, dat minstens 78 mijn
werkers bij deze ontploffing den dood hebben
gevonden.
De syndicalisten keuren het zelfs af, dat
de minister van Onderwijs, de communist
Hernandez, uit Valencia speelgoed naar de
Madrileensche kinderen wil zenden. ZU
meenen, dat het beter is, dat er wat meer
spoed wordt gemaakt met het lossen der
wagons met levensmiddelen. De kinderen
hebben voedsel noodig en geen treintjes en
houten paarden, aldus hun antwoord aan
den minister.
NEW YORK, 22 Dec. (D.N.B.) Volgens een
rafllotelegram uit Salt-Lake City (Utah) heeft
luitenant Cooper Maandag de overblUfselen van
het sedert enkele dagen verdwenen postvliegtuig
in sen ontoegankelUk berggebied in de nabijheid
van Calder in Idaho teruggevonden. De belde
inzittenden waren gedood.
ZUn opvolger is nog niet bekend, doch men
meent, dat dit een Journalist van de firma
Scherl zal zUn. In de directie van de uitgeverU
van het Berjlner Tageblatt bevindt zich reeds
een belangrijk lid van de nat.-soc. partU, dr.
Ludwig Jahnke, voormalig adjunct-perachef van
de rUkzregeering.
BUENOS AIRES, 22 Dec. (Havas) Nadat ver-
acheidspe sprekers op de Pan-Amerikaansche
conferentie het woord hadden gevoerd en gewe-
Het blad zelf wordt gecontroleerd door de
Dreadener bank, die tegenstander is van staats
ondernemingen. Ook de reorganisatie van de
Frankfurter Zeitung zal binnenkort haar, be
slag krUgen. De hootdredacteur. Rudolf Kir
cher, zal gehandhaafd blUven, tenminste als
chef voor de bultenlandsche politiek van het
blad. Daarentegen is het ministerie van propa
ganda vast besloten, dit blad ta doen contro-
leeren door een nat.-soc. persoonlijkheid.
zen hadden op het succes van de conferentie,
dankte de voorzitter, Saavedra Lamas, alle aan
wezigen, HU zelde verder te hopen, dat het
Chaco-geschil binnenkort definitief zal worden
opgelost.
De conferentie nam een motie van den Chl-
leenschen kanselier Oruchaga aan. waarin wero
voorgesteld Z. H. den Paus en den Volkenbond
in kennis te stellen met de beslissingen van do
conferentie tot bevordering van het ideaal van
den vrede.
BERLIJN, 22 Dec. (Havas.) De hoofdre
dacteur van het Berliner Tageblatt, Paul
Scheffer, zal binnenkort uit de leiding van
dit blad vertrekken en de functie van cor
respondent, waarschUnHjk te Washington,
aanvaarden.
De praawroovers In Indie gearresteerd.
De treinramp b(j Woerden; tegen den machi
nist drie maanden gevangenisstraf geëischt.
Amsterdamsche agenten in hooger beroep tot
zwaarder straffen veroordeeld.
^ïadat de vestigingswet en de‘lijdelijke verlen
ging van de korting op de Indische pensioenen
aanvaard waren, is de Tweede Kamer tot 26
Januari op Kerstreces gegaan.
PiWtf Bernhard bezocht het hoofdkantoor van
den A. N. W. B. in Pen Haag.
O O
Het betreft hier uitsluitend dus transacties op
ruilbasis, zoodat alleen de landen, die met
Duitschland geen compensatie-verdrag hebben,
zich er voor kunnen Interesseeren.
Voor zUn vertrek heeft Wang Tsjing Wel
machtiging gegeven tot publicatie van de vol
gende verklaring:
Gedurende de laatste Jaren heeft China ge
streden tegen moellUkheden van binnenland-
schen aard en van bultenlandsche agressie, ten
einde eigen huls in orde te brengen en eenheid
van doelstelling tot stand te brengen ter voor
bereiding van de uiterste opoffering In de ver
dediging van de nationale onafhankelUkheld.
Dit la ten zeerste afhankelUk van de leiding van
Tsjang Kal Sjek. Daarom moeten wU ons best
doen om zUn InvrUheldstelllng te verzekeren.
BU mUn terugkeer naar mUn land zal Ik mUn
pogingen vereenigen met die van mUn collega's
en kameraden om China heen te leiden door de
tegenwoordige crisis.
De president heeft, zooals bekend, zjjn veto
wt (gesproken tegen het wetsontwerp dat een
accijns instelt op suiker. De opbrengst moet
warden besteed voor Me stichting van scholen,
welke onder civiele en' militaire contrdle zullen
staan. De president acht dezen maatregel anti
democratisch en de mogelUkheld openend fas
cistische opvattingen Ingang te doen vinden bU
de Jeugd. Batista zou, naar men meent, voor
nemens zjjn 3000 dezer scholen te laten Inrich
ten.
De president wot^au van beschuldigd
atabillteit van de natie In gevaar te hebben
gebracht, de grondwet te hebben geschonden en
tegen de Kamer te hebben samengespannen.
Deze wetsvoorstellen zjjn het resultaat
van de spanning tusschen den president en
kolonel Batista, den chef van den generalen
staf, dien de president er van verdenkt
fascistische neigingen te hebben.
Dinsdagmiddag hebben de nationalisten de
telefoon-centrale van Madrid gebombardeerd.
Drie granaten troffen het gebouw waar de bul
tenlandsche Journalisten hun berichten op
stelden.
Het bombardement eindigde omstreeks use
uur in den avond.
Tot nu toe werd niemand gewond.
LONDEN, 22 Dec. (Reuter). De
Britsche regeering heeft, naar Reuter
meldt, alle hoop laten varen, dat met
de Kerstdagen in Spanje de vijande
lijkheden zullen worden gestaakt.
De „Tlmes”-correspondent deelt eveneens me
de, dat er geen sprake Is van een wapenstil
stand voor de Kerstdagen. Er is wel een op
roep gepubliceerd, om het den mannen aan
front wat gerlefeUJker te maken, doch
waakzaamheid moet onverzwakt blijven.
Streicher had in die rede heftige aanvallen
op de Roomsch-Katholieke kringen In Duitsch
land gedaan en beschuldigingen aan het adres
van het Episcopaat geult, die protesten van den
Kardinaal-Aartsbisschop van .Keulen en de Bis
schoppen van de kerkprovincie uitlokten. Mgr.
Orsenigo heeft verder ophetaerlng gevraagd ten
aanzien van de opvoeding oor katholieke jeugd
en het schoolonderwijs.
Gisteren zUn huiszoekingen verricht bU de
■voornaamste, leden der partU. De nattanaal-
soclallstet^ zouden de lelSers gesommeerd heb
ben de partU te ontbinden.
De politie heeft den leider der Roomsch-
Katholieke gemeenteraadafractle, Berman, ge
arresteerd.
Edelman werd opgedragen den president een
eopie te overhandigen van de beschuldigingen,
welke tegen hem worden ingebracht en hem te
verzoeken zijn verdedigers te benoemen.
De bekende vllegster Emilia Earhart !s te Salt-
Lake City aangekomen, waar zU zal deelnemen
aan de nasporingen naar een sedert een weex
verdwenen passagiersvliegtufg, dat zeven per
sonen aan boord had, en in het onherbergzame
gebied van Utah waarschjjnlUk verongelukt is.
Vele vliegtuigen en honderden personen nemen
aan het opsporingswerk deel.
Naar uit Fort Jervis in den staat New York
wordt gemeld, is aldaar tUdens een zwaren storm
een passagiersvliegtuig met elf personen aan
boord tijdens een gevaarUjke noodlanding zwaar
beschadigd.
De Kamer zal een commissie benoemen om
Voor de senaatsrechtbank de beschuldigingen
Staande te houden.
De senaat Is tegen vanmiddag in buitenge
wone vergadering bUeengeroepen ter behande
ling van de tegen president Gomez Ingebrachte
beschuldiging.
De senaat heeft een resolutie aangenomen,
wsarbü onbeperkte spreektUd wordt toegestaan
ten behoeve van de verdediging van Gomez.
De minister van volksopvoeding, Martinez,
heeft verklaard, dat de tot de partUen der lin
kerzijde behoorende leden van het kabinet hun
portefeuUles ter beschikking van den president
hebben gesteld.
HAVANNA, 22 Dec. (Havas). De senaat
heeft heden de kwestie van het in staat van
besdiuldiEtng stellen van president O Bros»
bssprokezi.
In de afgeloopen 24 uur zUii .meer dan 100
•stdschokken geregistreerd; men verwacht nog
meer schokken. De b|j den vulkaan gelegen dor-
Pen worden nog steeds bedreigd.
San Vicente is geheel ontruimd. Het Roode
Kruis werkt zonder onderbreking.
Het aantal slachtoffers in San Vicente Is
*°t 1300 gestegen. 400 lijken werden herkend
U dorpen In den omtrek werden gedeeltelijk
Belanghebbende financieele kringen ver
klaren nader, dat de Duitsche en Engelsche
regeeringen op de hoogte gs^onden sjjn van
de onderhandelingen, die tot resultaat zullen
hebben het in het leven roepen van twee
maatachappUen voor den ruilhandel tus-
schen Duitschland en de Brltoche dominions
en koloniën.
Generaal Tsjang Tin Wen, de eerste gijzelaar
van Tsjang Boe Liang, die in vrijheid werd ge
steld, heeft Soeng, Donald en mevrouw Tsjang
Kal Sjek naar Sianfoe vergezeld.
V
In welingelichte kringen is men van
meening, dat het feit dat Tsjang Tin Wen,
die had moeten deelnemen aan de onder
drukking van de révolte, naar Sianfoe terug
keert, moet worden uitgelegd als een teeken
van ontspanning In den toestand.
LONDEN, 22 Dec. (Havas). In bank-
kringen van de city stelt men steeds meer
de mogelijkheid ter zijde van het verieenen
van nieuwe credieten aan Duitschland.
WaarschUnlUk zal hU worden vervangen door
dr. Wohler, Intiem medewerker van den presi
dent van den Senaat en opsteller van de korte
lings uitgevaardigde decreten van den Dan-
zigschen gouverneur. Von Hagens had gewei
gerd zichzelf gelijk te schakelen met de
Danzlgsche magistratuur.
Het conflict tusschen president Gomes en kolo
nel Batiste In den Senaat van Cuba.
Mevr. Tsjang Kal 8jek en Soeng te Sianfoe
aangekomen.
Voortzetting der actie tegen de R.K. partU „Het
Centrum" te Danzig.
De mijn bU New Delhi, waarin brand ontstond,
wordt dichtgemetseld. 208 Personen worden als
omfskomen iwhaawti.
Plannen tot oprichting van Britsche maat
schappijen voor transacties op ruilbasis met
Duitechland. daar men twijfelt aan de mogelUk-
heid van bet verieenen van nieuwe credieten
aan het Derde R(jk.
Berliner TageblaU en Frankfurter Zeitung ge
heel onder nazi-contróle.
N00RD-H0LLAND8CB DAGBLAD
Dagblgd uitgegavan door do
K V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
LONDEN. 22 Dec. (D.NB.) Do verkoop
van zijn zllverschat heeft den Negus een totaal-
bedrad van ongeveer 2500 pond opgebracht.
In bepaalde kringen wordt verondersteld,
dat Halle Selassie hiermede aan het eind van
zijn middelen is gekomen. Hoewel hU nog W liet
bezit moet zUn van aandeelen van den spoor
weg Addis Abeba—Djibuti tot een waarde van
150.000 tot 200.000 pond, meent men, dat Italië
zich tegen den verkoop daarvan zou verzetten
onder aanvoering, dat deze aandeelen niet een
persoonlUk eigendom van den Keizer vormen,
doch het keizerrijk Abessinië toebehooren. In
dit verband zouden de aandeelen dan aan Italië
moeten worden uitgeleverd. In financieele krin
gen hoort men, dat Frankrijk zich tot voor ort
voor deze aandeelen zou hebben geïnteresseerd,
doch nadat op de Italiaansche aanspraken de
aandacht was gevestigd, schijnt er geen verdere
poging ondernomen te zijn de aandeelen aan te
Vandaag zUn by een luchtgevecht twee toe
stellen der rechtschen neergeschoten. Een toe
stel der regeeringsluchtmacht werd eveneens
getroffen, doch het kon nog landen op ’t vlieg
veld Barajas.
BAN SALVADOR, 22 Dec. (Havas) Het epi
centrum van de aardbeving is de vulkaan Chl-
chonpenpec, op welks hellingen San Vicente Is
tebovwd.
Uit het puin heeft men bUna lOO dooden ge
borgen, terwül meer dan 220 gewonden naar
het ziekenhuis van San Salvador zUn overge- te Sianfoe niet zoo onbloedig geweest is als
bmcht. De schade te San Vicente wordt op 10 J aanvankelUk werd aangenomen. Volgens be-
mlUioen dollars geschat. - - -
Tokio, 32 Dec. (A. N. P.) De stuwdam
de kopermün van Osaruzawa (provincie
“Ita) is vanochtend opnieuw besweken. Acht
arbeiders kwamen om het leven; 38 werden
•eirond.
T^»n de dam het op 20 November JJ. begaf,
"""en 700 peaeonen om bet leven.
MADRID, 22 Dec. (HsvssL^ Reeds
eenlge dngen wordt in de omgeving van
Pozuelo verbitterd gevochten. Over den uit
slag van dit gevecht kan nog niet» gezegd
Zrorden. S