r
Nog éénmaal H. Mis bij
O.L. Heer op Zolder
'1
11
I
I
14-J
Jan Pietersz. Coen en
de inquisitie
-MINISTERS OP REIS
HINDERÏÏÏK volgen
VERLEDEN KEERT WEER
TE AMSTERDAM
VERLENGING OCTROOI
NEDERLANDSCHE BANK
V
fietser verongelukt
I
f
s
W'!“i
WOENSDAG 13 JANUARI 1937
Door tram gegrepen
van
Bakker overvallen
Meisje doodgereden
Twee paarden gedood
Goudvoorraad
Ned. Bank
VEEL BELANGSTELLING
EEN LOTERIJ-KWESTIE
Meer dan 9000 telegrammen
Pontificale Hoogmis
van Mgr. Huibers
GELUKWENSCHEN VOOR HET
KONINKLIJK HUIS
GEHAKT F ABRI EK KRIJGT
SURSÉANCE
Geen afkeuring
het beleid
Wanneer zjjn de Kamer
verkiezingen
w
ui
et
De plechtige viering van *t gouden
beataanafeeat der St. Nicolaaa-
kerk binnen de Veate
DE GEZONKEN ZEELICHTER
Prof. Geliaaen en dr. Deckera naar
Scandinavië vertrokken
Memorie van antwoord op het
wetaontwerp verachenen
Groentenhandelaar op alag gedood
(Speciale berichtgeving)
om
en
verrezen.
Geen vroege atembuaatryd
Door een auto gegrepen
A ut o beat uur der treft geen achuld
sn
o
st
ag
d
4
ia
4-
a
ie
de
St.
De oude schuilkerk „Het Haantje”, O.Z.
Voorburgwal hoek Heintjehoeksteeg te
Amsterdam
Daar verschillende personen, die het on
geluk hebben zien gebeuren en ook mej. D.
verklaarden, dat den bestuurder van den
wagen geen schuld trof, kon deze, nadat zijn
auto op deugdelijke remmen en stuurinrich
ting was beproefd, zijn reis vervolgen.
Verschenen is de memorie van antwoord
op het voorloopig verslag der Eerste Ka
mer nopens het wetsontwerp tot verlenging
en wijziging van het aan de Nederlandsche
Bank verleende octrooi.
Bezichtiging trouwkamer heeft
1.800 opgebracht
n-
U-
«e
■er
en
OS
u-
Op den avond van den 30en Maart 1887 ver
zamelden zich te Amsterdam op den O. Z.
Voorburgwal bij de Heintje Hoeksteeg groep
jes Katholieken, wier aantal spoedig tot een
vrij grooie menigte aangroeide. Er werd wei
nig gesproken onder de menschen. Men stond
daar zwijgend en zag op naar de bovenverdie
ping van het hoekhuis: het nederig zolder-
kerkje, dat eeuwen achtereen tot woonplaats
had gediend van den Allerhoogste. Nog sche
merde er licht achter de smalle vensters, nog
hield Christus er verblijf in Zijn Heilig Sa
crament, maar het oogenblik kwam nader, dat
Hjj voor goed dit huis zou verlaten.
Meer dan drie kwartier bewuate-
looa tanga den weg gelegen
Ongeveer drie kwartier later heeft een land
bouwer hem daar bewusteloos gevonden. De
man had een zware hoofdwonde en bet is ge
bleken dat de onbekende man hem van zjjn
portemonnaie inhoudende ongeveer f 15 had
beroofd. Per auto is het slachtoffer naar zijn
woning vervoerd, waar hij onder doktersbehan
deling is gesteld. De bakker kon slechts een
vaag signalement van zijn aanvaller geven.
Maandagavond om half zeven is de 31-jarige
wielrijder A. M. uit Blerick op den rijksweg te
Best door een personenauto uit Eindhoven aan
gereden. Dinsdagnacht is het slachtoffer in het
ziekenhuis te Eindhoven aan de bekomen ver
wondingen overleden.
Het slachtoffer stapte uit een stilstaanden
auto, toen het ongeluk plaats greep. Vermoede-
Hjk heeft hij den wagen, welke vlak langs de
rails stond verlaten, uit vrees, dat deze door de
tram zou worden aangereden.
De marechaussee uit Winschoten onderzoekt
de juiste toedracht van het ongeluk.
Dinsdagavond omstreeks zee uur is de
vijftigjarige groentenhandelaar Holman uit
Slochteren in de nabijheid van Helligerlee
door een locomotief van de tramwegmaat-
schappjj Oostelijk Groningen gegrepen en
op slag gedood.
De Haarlemsche rechtbank heeft Dinsdag
morgen een voorloopige surséance van be
taling verleend aan de N V. Vleeschindustrie
te IJmulden, welke onderneming bekend is
geworden door haar mlllioenenlevering van
gehakt in blik voor Sociale Zaken ter dis
tributie onder de werkloozen.
Blijkens den jongsten weekstaat nam de
goudvoorraad van de Nederlandsche Bank
in de afgeloopen berichtperiode met vijf
tig millioen toe.
r-
en
81-
ge-
geze-
en
lid
»n
Q-
n-
en
Betreffende den zeelichter Thames V, welke
33 November 1936 door het s.s. Cranford nabij
Hansweert is aangevaren, ten gevolge waarvan
de Thames V gezonken is, vernemen wij, dat
Maandagmiddag het achterschip van den zee
lichter gelicht en op de dichtst nabij zijnde
zandplaat gezet is, nadat de boot eerst door
de bergers in tweeën was gebrand.
De bergers hoopten Dinsdagmiddag ook bet
voorschip te kunnen bergen en zullen beide
deelen. indien mogelijk, naar Terneuzen bren
gen.
OnvancMke wee» V
Thuis, op kontoor, tojsbrl»
Schouwburg o< op schooi;
TrscM doso, soms toon imooaer*6e
stokto to ooorfcomow door
ü-
B.
li
ar,
dt
Al was het pondenverlies de aanleiding
om een herziening van het octrooi in over
weging te nemen en derhalve, overeen
komstig het gebruik, tot opzegging over te
gaan, dit beteekende geenszins, dat die op
zegging een uiting was van ontevredenheid
over het beleid der bankdirectie.
lang in dit
en vereerd,
r de nieuwe.
Dat men uit de bereidheid van den mi
nister om de instelling te bevorderen der
meergemelde staatscommissie, de conclusie
sou trekken, dat er aan de Nederlandsche
Bank toch blijkbaar iets hapert, acht hy
uitgesloten. Hetgeen door hem met betrek
king tot de instelling dier commissie is ge
zegd, houdt niets in, dat een dergelijke con
clusie zou kunnen rechtvaardigen.
glll
Van de dezer dagen geboden gelegenheid de
kamer van den burgemeester en de trouwkamer
van het Haagsche stadhuis waar het burger
lijk huwelijk tusschen Prinses Juliana en Prins
Bernhard is voltrokken te bezichtigen, heb
ben ongeveer 7400 personen gebruik gemaakt.
Het hierbij geheven entrée-geld heeft een
totaal van ruim ƒ1800 opgeleverd, welk bedrag
ten goede komt aan de algemeene armen te
's Gravenhage.
aan den O. Z.
bekend als
Zolder". Dien
I
I
I
sE
iiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiHiiiiiiiiim
Op den Bezuidenhoutscheweg te Den
Haag, ter hoogte van het Emmapark, zjjn
twee voetgangsters door een personenauto
aangereden en tegen den grond gesmakt,
met het gevolg, dat een van haar, de 25-
jarige mej. M. v. d. L„ aan de bekomen ver
wondingen is overleden. De andere, de 39-
jarige W. M. D, bleef ongedeerd.
Het carillonspel van den Oudekerkstoren,
van de historische St. Nlcolaas, welke
eens in al haar glorie den Koning der
Kortingen tot tempel had gestrekt, tot op
dat rampzalig uur van 1578 de herder der
Oude Zijde, vervolgd en opgejaagd, het Al
lerheiligste moest wegvoeren en verbergen:
het klokkenspel klinkt uit over de oude
daken, de smalle burgwallen van Amster
dam. Zes maal doet de uurslag zich hoo-
ren. Een rijtuig komt aanrollen. De men
schen wijken uiteen, ontblooten eerbiedig
het hoofd. Uit de deur van het huiskerkje
treedt een priester naar buiten, daalt af
van de hooge stoep en reikt het Allerhei
ligste over' aan den herder der parochie,
pastoor Van Born. Dan trekt een zwijgende,
maar diep indrukwekkende stoet achter
het rijtuig aan, langs de avondlijke gracht
en de smalle straten, naar de nieuwe
groote parochiekerk.
Het interieur van
de Amsterdam-
sche schuilkerk
Het Haantje, tot
1887 parochie
kerk van den H.
Nicolaas, en meer
bekend als O. L.
Heer op Zolder,
waar 30 Maart
a.s. nog eenmaal
de H. Mis zal wor
den gelezen
De reporters van de bladen
Stonden grandioos schaakmat,
Want het vorstelijke echtpaar
Heeft hen fijntjes beet gehad;
Onze knapste journalisten
Wisten van den prins geen kwaad,
Totdat hij ze, listig lachend.
Achter ’t net thans visschen laat.
Schoon ’t publiek de laatste nieuwtjes
Graag op tijd krijgt voorgezet,
Heeft heel Neerland om de krijgslist
Van het jonge paar toch pret!
Zóó veel maanden heeft een ieder
Uur na uur haast meegeleefd,
Dat het tijd wordt dat 't jong echtpaar
Ook wat aan elkander heeft
Zonder dat de fotografen
Staan te loeren naar huif prooi;
Neerland moet tevreden wezen,
’t Heeft genoten, nu is 't mooi!
Na de drukte, die het bruidspaar
cAl die weken kalm verdroeg.
Heeft het nu toch voor een poosje
Aan elkander heusch genoeg.
En we moeten niet vergeten
Dat het jonge vorstenpaar
Niet met Jan Publiek getrouwd is,
Maar uitsluitend.... met elkaar!
HERMAN KRAMER
In deze memorie merkt de minister o. m. het
volgende op:
Of de thans voorgestelde herziening van het
octrooi in verband met de voorgenomen instel
ling eener staatscommissie, moet worden be
schouwd als de voorlooper van een ultgebreidere
herziening, kan gevoeglijk in het midden wor
den gelaten. De minister is vooralsnog niet van
meenlng, dat aan een dergelijke herziening be
hoefte bestaat. Het schijnt intusschen. nu. near
hij vertrouwt, binnen korten tijd, deze staats
commissie haar arbeid zal kunnen aanvangen,
weinig doelmatig over deze vraag opnieuw jn
een breede gedachtenwisseling te treden. Ove
rigens moge ter voorkoming van misverstand er
aan worden herinnerd, dat het onderzoek, dat
aan de staatscommissie zal worden opgedragen,
in de eerste plaats het zoogenaamde particu
liere bankwezen zal betreffen, ah zal haar te
vens de gelegenheid worden geboden, indien
zulks haar gewenscht mocht voorkomen, ook
het statuut der Nederlandsche Bank daarbij te
betrekken. Bij de samenstelling der commissie
zal de minister er naar streven, dat de meemng
der onderscheidene richtingen met betrekking
tot het bankwezen daarin tot uitdrukking zal
kunnen worden gebracht.
De leden, die van oordeel' zijn, dat de op
zegging van het octrooi in 1933 minder juist
zou zijn geweest, omdat daardoor de schijn r>u
zjjn gewekt, dat het beleid der bankdirectie
daartoe zou hebben genoopt, moge de mi
nister er op wijzen, datüjjot dusver altijd ge
bruik is geweest, dat, Indien de regeerlng een
herziening vA het bankoctrooi in overweging
wilde nemen, tot opeegglng vhn dit octrooi werd
overgegaan. De regeerlng is dus in 1932 in de
oude lijn gebleven.
Er kwamen na de eerste groote aflevering
strubbelingen over de kwaliteit en zooveel als
men eerst over de fabriek, die speciaal voor dit
doel was Ingericht, hoorde, zoo weinig vemam
men er na deze klachten van verschillende ge
meentebesturen over. De fabriek werkte niet
meer.
De crediteurenvergadering is vastgesteld op
Zaterdag 20 Februari, des morgens om 9.45 uur.
Tot voorloopig bewindvoerder werd benoemt!
mr. P. Tideman te Haarlem.
De directie van de fabriek hoopt, dat zU als
nog aan haar verplichtingen zal kunnen vol
doen voor de crediteurenvergadering.
Geapan door den trein gegrepen
O
Dinsdagmiddag om drie uur is de trein, welke
om 14.34 uit Groningen naar Roodeschool ver
trekt, op een onbewaakten landoverweg tusschen
Sauwerd en Wlnsum in botsing gekomen met
een gespan De wagen met twee paarden, welke
werd bestuurd door den landbouwer J. Bakker
uit Sauwerd zou juist de spoorbaan cvergaan,
toen de trein naderde. Beide paarden werden een
eind meegesleurd en op slag gedood. De wagen
werd slechts even geraakt. De voerman, die
op het laatste oogenblik den trein zag aanko
men. sprong van den wagen en bleef ongedeerd.
De trein had een kwartier vertraging.
De dames, beiden woonachtig te 's-Graven-
hage, stonden op een vluchtheuvel in het mid
den van den weg en wilden gearmd oversteken.
Zij hebben daartoe niet voldoende aandacht aan
het verkeer geschonken en bemerkten daardoor
niet, dat uit de richting van de stad een per
sonenauto, bestuurd door den 45-jarigen H. M.
B. uit Amsterdam, naderde. Door krachtig rem
men trachtte de bestuurder een aanrijding te
voorkomen doch de dames hadden zich zoo plot
seling op den rijweg begeven, dat dit niet meer
mogelijk was. Beiden werden tegen den grond
gegooid, waarbij mej. v. d. L. een schedelbasis-
fractuur kreeg, waaraan zij vrijwel onmiddellijk
overleed. De andere dame kwam met den schrik
vrij.
De parlementaire redacteur van Het Volk
heeft aan de hand van den parlementairen ar
beid, die door de Tweede en door de Eerste
Kamer nog verzet moet worden, alvorens oe
Kamerverkiezingen kunnen worden gehouden,
berekend wanneer ongeveer de belangrijke elec
torale gebeurtenis van dit Jaar op haar vroegst
zal kunnen plaats hebben, en hjj komt tot de
conclusie, dat dit tijdstip in geen geval vóór 15
Mei, doch waarschijnlijk omstreeks half Juni
zal vallen.
Rekening houdende met alle termijnen van
de getaxeerde parlementaire werkzaamheden,
meent de correspondent, dat het Kon. Besluit
tot Kamerontbinding tegen eind April zal kun
nen afkomen, en dat de datum der verkiezingen
hierdoor wel tot half Juni zal worden verscho
ven.
In de meeat bevoegde parlementaire krin
gen verzekert men ons, naar aanleiding van
bovenstaande publicatie, dat de berekening
in het algemeen wel niet onjuist sal blij
ken, doch dat de schatting van den duur
van sommige belangrijke Kamerwerkzaam-
heden waarschijnlijk nog te optimistisch ge
nomen is.
In ieder geval dus geen vroege Kamer
verkiezingen.
Daar wacht vóór den Ingang de geestelijk
heid en een talrijke menigte de komst van het
H. Sacrament. Als pastoor Van Bom de kerk
betreedt, worden de lichten ontstoken, de
schellen geluid. Dan nemen allen hun plaatsen
in en knielen neer. Koorzang vult de hooge
gewelven. Een plechtig lof, waaronder een har-
tclljk woord van pastoor Van Bom, besluit de
plechtigheid. De nieuwe 8t. Nlcolaas, welke
reeds den 7en Februari was gewijd, heeft thans
taMc van haar beide voorgangsters, de oude
Nlïolaas van vóór de Reformatie en het
nederig sehuilkerkje uit eeuwen der verdruk
king, overgenomen. Fier heft zjj haar torens
ten hemel en leder, die de hoofdstad binnen
komt, kent haar profiel, dat in het oude wa
terfront der stad domineert.
doende pastoor ten allen tijde een goed heen
komen kon zoeken, geeft het sehuilkerkje een
duidelijk beeld, hoe onze voorvaderen in die
moeilijke dagen hun geloof moesten beleven.
Door de goede zorgen van den heer C. W. H.
Baard is het kerkje geheel in de atmosfeer
van het verleden behouden. Elk oogenblik als
het ware kan de priester weer aan het altaar
verschijnen, zooals thans ook inderdaad nog
één morgen zal geschieden. Bij de gezongen
H. Mis, die 30 Maart te half tien zal worden
gelezen, zullen de alleroudsten der St. Nlco-
laasparochie, die -nog in hun jeugd in „het
Haantje” ter kerke gingen, tegenwoordig zijn.
Voorts vernemen wij, dat de K. R. O. deze
uitzonderlijke plechtigheid dien morgen zal
uitaenden.
De Haagsche kantonrechter-plaatsvervanger,
mr. D. J. Veegens, heeft schriftelijk vonnis ge
wezen in de zaak tegen de Belgische verzeke
ringsonderneming Fatum, aan welker bestuur
der, A. P. Ch ten laste was gelegd overtreding
van de wet-Oud van 4 Maart 1935 inzake toe
kenning van invloed of het gebruik maken van
trekkingen van de Staatsloterij voor het hou
den van een particuliere loterij.
De ambtenaar van het O. M. had-tegen ver
dachte f 100.subsidiair 40 dagen geëischt en
vrijspraak gevraagd voor zoover is ten laste
gelegd, dat bij afkoop door Fatum ten minste
f 3.60 per verzekering moest worden betaald.
De kantonrechter-plaatsvervanger, bewezen
achtende dat verdachte gebruik heeft gemaakt
van de trekking der 470e Nederlandsche Staats
loterij veroordeelde verdachte te dezer zake
tot f 100.subs. 50 dagen en sprak hem vrij
van het overige ten laste gelegde.
Naar wij vernemen zal verdachte tegen deze
uitspraak hooger beroep aanteekenen.
De ministers Geliaaen en Deckers,
vergezeld van de heeren Lamping,
directeur van de handelsaccoorden en
Peters, secretaris van den minister
van Landbouw en Visscherjj, zijn
Dinsdag om 6.5 I uur uit Den Haag
vertrekken, om via Hamburg naar
Scandinavië te reizen.
Naar men weet geschiedt deze reis
ter bevordering van het handelsver
keer tusschen Nederland en de
Scandinavische staten.
Vijftig jaren zijn voorbijgegaan. De zeer-
eerw. heer P. J. Aarts is thans pastoor van de
Bt. Nicolaas binnen de Veste. Onder zijn be
zielende leiding zal het gouden jubileum der
kerk op grootsche wijze worden gevierd. Zoo
zal op Zondag Beloken Paschen <4 April) Z.
H. Exc. Mgr. J. P. Huibers de pontificale Hoog
mis in de jubileerende kerk opdragen. Maar
ook het oude kerkje wordt niet vergeten. Op
30 Maart, den hlstorischen datum, zal Christus
er. onder het H. Misoffer, nog eenmaal neer
dalen en wonen binnen de muren, ,dle zooveel
heldhaftig en trouw geloof in tijden van zorg
en druk hebben aanschouwd.
Het sehuilkerkje op den O. Z. Voorburgwal,
hoek Heintje Hoeksteeg, werd volgens offi-
cieele gegevens in 1663 als zoodanig Ingericht.
De overlevering echter wil, datvde parochianen
der Oude Zijde, reeds kort nadat zij in 1578
uit hun kerk, de oude St. geblaas, werden
verdreven, er hun toevlucht namen. Het huis,
dat reeds in 1683 was te vinden op de lijst
van „paepsche vergaederplaatsen”, werd pas
in 1845 eigendom der parochie. De voorgevel
typeert het eenvoudig koopmanshuis uit den
Hid van Hendrik de Keyser. Alleen de top is
op nuchtere wijze vernieuwd, zonder dat aan
het karakter van het geheel ernstig afbreuk
werd gedaan
Nog allea in ouden ataat
•w- an Pieterszoon Coen en de Inqulal-
I tie: wat hebben die nu met elkander
te maken? Chronologisch niets. En
toch willen wij even een verband tus
schen hen leggen, naar aanleiding van
hetgeen het „Hbl.” dezer dagen ,Jn Kort
Geding” schreef.
Het ,JIbl.” signaleert een artikeltje in
„Het Volk” over de herdenking van den
350sten geboortedag van Jan Pieterszoon
Coen, waarin vooral hoog opgegeven
wordt van de wreedheid, waarmee Coen
tegen de inlandsche bevolking in onze
Oost optrad. Tegenover de door Coen of
op zijn bevel bedreven wreedheden past
ons, volgens „Het Volk”, een gevoel van
schuld jegens de inheemsche ^bevolking
voor hetgeen haar aan wreedheid en on
recht werd aangedaan, zoodat wij een
groote eereschuld, die om voldoening
roept, zouden hebben tegenover de in
landers.
Het „Hbl.” teekent bij deze uitlating
aan, dat Coen in Indië zeker met groote
gestrengheid is opgetreden, en dat zulk
een optreden in den tegenwoordigen tijd
zeker afgrijzen zou hebben gewekt, ge
lijk waarschijnlijk de Inlanders en Ne
derlanders van de zestiende en zeven
tiende eeuw vol afgrijzen zouden zijn ge
weest voor onze moderne vecht-techniek
met lucht- en gasovervallen, zooals die
in Spanje en kortgeleden ook in den
Italiaanschen kolonialen oorlog tegen
Abessinië is gedemonstreerd. De wreed
heden van Coen, aldus betoogt het libe
rale blad, werden bedreven in een tijd,
waarin foltering van doodgewone ver
dachten een normale zaak was en waar
in de inlandsche vorsten tegenover hun
onderdanen dezelfde wreede methoden
toepasten als de Nederlanders tegenover
wetsovertreders of van wetsovertreding
verdachten in Nederland. Zulke wreed
heden moeten gezien worden in het licht
van hun eigen tijd en het is dwaasheid
thans nog een eereschuld te voelen te
genover de huidige inlanders, voor wat
door onze voorouders aan hun voorouders
werd gedaan overeenkomstig de reden
en gewoonten van hun tijd.
Door den Nederlandschen telegraafdienst
zijn ter gelegenheid van het huwelijk van Prin
ses Juliana en Prins Bernhard rond 9000 fe-
llcitatietelegrammen aan het Koninklijk Huis
afgeleverd. Hierbij waren verscheidene zeer
lange telegrammen. Het langste bevatte niet
minder dan 3.000 woorden.
Van het totale aantal waren ongeveer 2.000
telegrammen uit Indië afkomstig en 7.000 uit
Nederland. Van deze laatsten waren ongeveer
5 000 stuks op het bijzondere daarvoor ontwor
pen formulier aangeboden. De overige waren
deels gewone telegrammen, deels werden deze
aangeboden op een der bestaande 5 soorten
van geluktelegrammen. t-
Van de 5.000 speciale huwelljkstelegrammen,
van welke men, zooals bekend, op hetzelfde
formulier een afschrift kon krijgen, zijn ruim
2500 van deze afschriften verstrekt. Aanvragen
daartoe komen nog steeds binnen, hieraan zal
zoo lang de voorraad formulieren toereikend is.
worden voldaan.
Zooals bekend werd, kort na de sluiting, in
het kerkje gevestigd het Museum Amstelkring,
dat het voor Katholiek Amsterdam en geheel
Roomsch Nederland zoo waardevol interieur
zorgvuldig heeft geconserveerd en aangevuld
Op de benedenverdieping liggen de vroegere
hal en woonvertrekken. Op de bovenverdie
ping bevindt zich de oude kerk. De soldering
van enkele verdiepingen werd eenvoudig door
geslagen en de uitgespaarde bovenverdiepingen
dienden als gaanderijen. Men vindt er het
schilderij van den laatsten pastoor der Oude
Kerk, Jacob Buyck, bekend uit de dagen der
alteratie. Verder tal van curiositeiten; hoe het
spreekstoeltje op vernuftige wijze aan het oog
kon worden onttrokken, als de schout en zijn
rakkers plotseling kwamen opdagen; eea zil
veren doosje met gewijde aarde, welke bij het
begraven der katholieke dooden op de stads
kerkhoven heimelijk werd uitgestrooid enz.
Met zijn vele kleine vertrekjes, draaitrappen
•n verborgen gangen, waarlangs de dienst-
Evenmln kan de minister toegeven, dat die
schijn van ontevredenheid wordt gewekt door
dat de termijn van octrooiverlenglng terugge
bracht is van vijftien jaren tot vift jaren. Die
verkorting toch beteekent in het wezen der
zaak niets anders dan dat de regeerlng en de
bank op 1 April 1937 weder zullen komen te
verkeeren in de positie, waarin zij zich bevon
den op 1 April 1929, de positie, waarin het oc
trooi van beide zijden met een termijn van
eenige jaren zal kunnen worden opgezegd. Het
eenlge verschil is, dat die termijn onder het
thans afloopende octrooi vjjf jaren is, terwijl
hjj bij de nieuwe regeling, te rekenen van 1
April 1939 af, drie jaren zal beloopen.
Een brutale overval met roof had plaats op
den Hoofdweg in de gemeente Capelle aan den
Usel.
Op dien weg reed een 23-jarige broodbezor
ger H. Karreman uit Capelle a. d. Usel op
een driewielige bakfiets. De man was op weg
naar zijn klanten om brood te bezorgen. Op
een gedeelte van den weg. waar het vrij don
ker was, haalde een tot nu toe onbekend
bleven man, op een onverlicht rijwiel
ten, hem in. De onbekende maakte een praatje
over het weer en verzocht daarna den bakker
hem een halfje wittebrood te leveren. Toen
de bakker zjjn voertuig tot stilstand had ge
bracht, aldus meldt het Handelsblad, gaf de
man hem met een zwaar voorwerp een klap op
het hoofd. De bakker viel bewusteloos op den
weg.
T~"v eze redeneering is zeer wel te ver-
Idedlgen en kan ten volle aange
wend worden tegen de verwijten,
welke andersdenkenden, onder wie ook
vele zeer humane liberalen, heden ten
dage nog meenen te mogen richten tegen
de Katholieke Kerk vanwege de wreed
heden, welke door de Spaansche Inqui
sitie eeuwen geleden tegen ware of ver
meende ketters heeten te zijn gepleegd.
Nog altijd doen bij de bestrijders van het
Katholicisme en de Katholieke Kerk de
Inderdaad gruwelijke Inquisltie-verhalen
opgeld ten bewijze van den waren en
verwerpeljjken aard van het Katholicis
me en de Kerk. Welnu, de rechtspraak
en het optreden van de Spaansche In
quisiteurs in hun tijd sloten volkomen
aan bij de wereldlijke gerechtelijke fol
ter- en executle-practijken dier dagen,
en dienen dus binnen dat tjjdskader
beschouwd en beoordeeld te worden.
Bovendien speelde bij de Spaansche In
quisitie de eigen Spaansche volksaard
een gewichtige rol en hoe die aard tot
op den dag van vandaag maar weinig
veranderd is, bewijzen de gruwelen, wel
ke dagelijks aan weerskanten in den
huldigen burgeroorlog worden bedreven.
De Spaansche Inquisitie is niet een
uiting van een speciaal Kerkelijke wreed
heid geweest. De Kerkelijke Inquisiteurs
velden slechts vonnissen, welke door de
burgerlijke autoriteiten overeenkomstig
de wetten en practijken des lands wer
den voltrokken. In vroeger eeuwen heb
ben allerlei soorten van menschen, on
verschillig tot welke gezindte zij behoor
den, daden gepleegd, welke door ons als
gruwelijk en afgrijzenwekkend worden
gevoeld. De gebroeders de Wit, de mar
telaren van Gorkum, om maar bij ons
eigen land te blijven, zijn waarlijk óók
niet zachtzinnig behandeld. Evenmin als
wij twintigste-eeuwsche Nederlanders
een eereschuld zouden hebben tegen
over twintigste eeuwsche inboorlingen,
nazaten van de door Coen onderworpen
inheemsche bevolking, evenmin heeft de
Katholieke Kerk vanwege de Spaansche
Inquisitie een eereschuld tegenover het
Spaansche volk, dat trouwens op dit
oogenblik in wreedheid en gruwelijkheid
de ergste Inquisltie-verhalen zóózeer
overtreft, dat deze verhalen zachtzinnige
sprookjes schijnen uit een ouden tijd,
die zoo niet goed dan toch beter was dan
de onze-
Coen’s hardhandigheid had ten doel
het gezag van de Nederlanden in de ver
overde koloniale gebieden te vestigen,
de Spaansche Inquisitie meende op haax
manier voor de rechten van God en voor
het handhaven van de eenlge eeuwige
waarheid te strijden. Indien de bedoeling
de waarde van een daad bepaalt, ver
dienen de Inquisiteurs meer clementie
dan Jan Pieterszoon Coen. Alle anti
papisten, die tot in den treure Inquisltie-
verhalen oprakelen om de Katholieke
Kerk afbreuk te doen, mogen dit
voortaan goed voor oogen houden.
Voor één enkelen dag zal een
Amsterdamsche schuilkerk de
eenige, welke in haar historischen
vorm bleef bewaard haar oude
bestemming herkrijgen. Met bijzon
dere toestemming van Z. H. Exc.
Mgr. Huibers, Bisschop van Haar
lem. zal op 30 Maart a.s. nog een
maal het H. Misoffer mogen worden
opgedragen in het voormalig kerkge
bouw ,,Het Haantje”
Voorburgwal, meer
„Onze Lieve Heer op
dag toch is het 50 jaar geleden, dat
het Allerheiligste, eeuwen
sehuilkerkje bekraard
werd overgebracht naar
monumentale St. Nicolaaskerk, wel
ke met haar koepel en torens aan
het Amsterdamsche havenfront was
en
6.51
-
1
