het
I
cn
Betere verdeeling van den
beschikbaren arbeid
H
en medewerking van vele katholieken
niet zóó haar vleugels kan uitslaan als
wel wenscheiljk ware, terwijl de neu
trale sportbeweging bij vele katholieken
nog altijd meer belangstelling en zelfs
medewerking en steun oogst dan de eigen
katholieke sportbeweging. In 1933 reeds
heeft het gezamenlijke Episcopaat van
Nederland het zg.n. „sportmandement”
uitgevaardigd, dat op Zondag 8 Augustus
1933 in alle daarvoor in aanmerking
komende kerken en kapellen op de ge
bruikelijke wjjze van den preekstoel werd
voorgelezen. Na een klacht, dat hun
waarschuwingen tegen de neutrale sport
organisaties niet voldoende geholpen
hebben, constateerden de Bisschoppen,
dat zelfs vooraanstaande katholieken
hun lelderstalenten, hun sympathie, hun
geld in dienst stellen der neutrale sport
beweging, en dat mede door de schuld
van dezen de neutrale sport nog hoogtij
viert, terwijl de katholieke door het
Episcopaat gewilde sportbeweging door
dergelijke katholieken wordt geminacht
en tegengewerkt. In verband met dezen
veroordeelenswaardigen stand van zaken
deden de Bisschoppen op de geestelijken,
de katholieke schoolbesturen, de katho-
lieke pers, tenslotte ook op alle katho
lieken een dringend beroep om zich in
geen enkelen vorm in te laten met een
sportvereenlglng, die verderfelijk is voor
onze jeugd (de neutrale), en die daarom
streng door het Episcopaat wordt afge
keurd, en hun belangstelling ten volle
te schenken aan de wedstrijden der eigen
katholieke vereenigingen. ZU besloten
met de woorden: „Wij rekenen er op,
dat dit schrijven aanleiding moge zijn
om allen steun, in welken vorm ook, te
ontzeggen aan de neutrale beweging,
en aan de sportvereeniglngen, die niet
kerkelijk zijn goedgekeurd.”
Meer samenwerking
bedrijfsleven
KRAS?
in
Een merkwaardig
jubileum
’n Barstende Hoofdpijn
dia U kwelt en belet te werken? Neem
een "AKKERTJE" en binnen een kwartier
▼oelt Ge de hoofdpijn wegtrekken als mist
▼oor de zon. Heb steeds AKKER-CACHETS
in huis, vannacht kunnen zij te pas komen
bij Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijn, Spier
pijn. Slechts 52 cent per 12 stuks. Overall
aar droom ueruuld -
NAAR NIEUWE ORGANEN
CONFERENTIE VAN DE.
OSLO-STATEN
TIJDELIJKE BEPALINGEN
VOORGESTELD
5
brUNETTA
VRIJDAG 5 FEBRUARI 1937
over
van
Uitsluiting van verkiesbaarheid
Minister Sandler vertrokken
Kerkelijk leven
HERDENKING PAUSKEUZE
BARON VAN OLDENEEL t
PATER M. VAN EVER DING EN t
JS
JIS
74
18
WASCHPRIJSVERHOOGING
I
ERRATUM
Staatssecretarissen
Volwassen arbeiders
Veerdienst M&rken-Monnikendam
Vervanging volwassen
arbeiders
Binnenkort in Den Haag
te houden?
SO jaar geleden redde Anton
Kabelaar H. M. de Koningin
het leven
Pontificale Hoogmis door
Mgr. Giobbe
Minister de Graeff naar
Zweden
fP"
221
‘IS
buur
Het vereenzaamde
liberalisme
Beperking van den arbeid van
vrouwen en meisjes in
diverse bedrijven
De te treffen voorzieningen
Besprekingen in Kopenhagen?
TWEEDE KAMER
Opheffing onschendbaarheid
Heden zal gestemd worden
de amendementen
mr. Goeeling c.s.
Geen overijlde maatregel
ra
U
R&IN
«mo-onu
C. SMEENK
de
01
b
De besprekingen met de ministers Colijn en
•slo voort te
te vinden.
Eenlge jaren geleden heeft hü het koetslers-
vak er maar aan gegeven, ook al omdat hü er
te oud voor werd. Thans is hü 76 jaar. Het ie
te hopen, dat het Kabelaar, die thans onder
behoeftige omstandigheden leeft, op den dag
van zijn merkwaardig jubileum niet aan be
langstelling mag ontbreken.
De minister wenschte niet te antwoorden op
de vraag of een conferentie tusschen de onder-
teekenaars van het verdrag van Oslo in het
vooruitzicht was en liet ook de vraag ot Neder
land als plaats van samenkomst zou worden
uitverkoren onbeantwoord.
..arbeiders kleiner is dan In andere fabrieken,
die daarmede vergeleken kunnen worden, be
hoeft nog niet te wijzen op een wanverhouding,
welke van overheidswege gecorrigeerd dient te
worden.
Minister Sandler heeft bjj deze gelegenheid
zijn Nederlandschen collega namens de Zweed
sche regeering uitgenoodigd in de maand April
een bezoek aan Stockholm te brengen, welke
uitnoodiging minister De Oraeff heeft aange
nomen onder voorbehoud dat zijn ambtsbezig
heden en andere omstandigheden het toelaten.
de Oraeff, „van sulver informatieven aard",
voegde de minister er haastig bij. hadden een
zeer bevredigend verloop.
Met deze woorden besloot minister Sandler
bet onderhoud.
De trein stopte enkele oogenblikken later in
Gouda, waar de minister en zijn secretaris in
den slaapwagen naar Hamburg overstapten.
De saneeringscommlssie. gevormd uit de ton
den van de WasscherlJ-ondememers heeft zich
tengevolge van de devaluatie genood makt ge
zien de waschprijaen te verhoogen.
Voor zoover dit nog niet geschiedt, zal van
elke wasch een extra-bedrag van 10 ct. worden
geheven, onder den naam van transportkosten.
Daarnaast zullen de waschtarieven zelf een ma
tige verhooglng moeten ondergaan.
Het desbetreffende artikel 3 van het wets
ontwerp zegt dan ook niet, dat bij een derge
lijk verschil in de getalsverhoudingen In elk
geval moet worden Ingegrepen; het schept alleen
de mogelijkheid daartoe. Bij algemeenen maat
regel van bestuur kan In zoo een geval het per
centage worden vastgesteld, dat de volwassen
mannen In de betrokken fabriek of fabrieken
van de totale bezetting moeten uitmaken.
Als volwassen arbeiders noemt het artikel de
mannen van 25 Jaar of ouder. Werkgevers, die er
op uit zijn met goedkoope jonge krachten te wer
ken, houden hun personeel niet tot het 25e jaar.
Men kan wel in het algemeen aannemen, dat
in zoo een fabriek een man, die eenmaal den
25-Jarlgen leeftijd bereikt heeft, niet meer be
hoort tot de groep, welke voor jeugdige arbeiders
het veld zal moeten ruimen.
ïooi
>1 tg
VKBt
n i»
heek-
>a
edr*<
DÜW
..-OHO
WAARBORGEN VOLMAAKTE HAARVERZ
Het enkele feit, dat in een fabriek of in oen
groep van fabrieken, het aantal volwassen man
nen in verhouding tot het aantal der overige
georganiseerde
te bezoeken.
Mocht U dit wat kras lijken, dan zijt
gij volgens Fr. S. Rombouts bekrompen en
vertoont gij neiging een smoesjesmaker
te worden. Men zij dus gewaarschuwd.
Naar het voorloopig Inzicht van den minister
kunnen de te treffen voorzieningen ten aanzien
van de vervanging van vrouwelijke door man
nelijke arbeidskrachten op de volgende soorten
van arbeid betrekking hebben:
arbeid in aardewerkfabrieken, en tegelperse-
rljen. bestaande in aardbereiding, fn tegels per
sen en In het gieten, vernis strijken of vernis
spuiten van sanitair aardewerk;
arbeid in glasfabrieken in de mengkamer, aan
of by de glasovens, of bestaande In het slijpen
van glas;
arbeid in drukkerijen, bestaande in het uit de
hand of machinaal letterzetten;
arbeid in kisten- en timmerfabrieken;
arbeid in borstelfabrieken, met uitzondering
van Inpakarbeid;
arbeid in leerfabrieken, met uitzondering van
inpakarbeid;
arbeid in schoen- en pantoffelfabrieken, met
uitzondering van het stikken, plakken en ver
der bewerken van de schacht en van Inpakar
beid;
arbeid in capsulefabrieken, bestaande in het
bedienen van walsen;
arbeid in fabrieken van bouten, moeren, klink
nagels en draadnagels;
het kloppen en stoppen van zakken;
arbeid in sigarenfabrieken en tabakskerverijen,
bestaande in het aanvochten en mengen van
tabak, het met de hand vervaardigen van si
garen en het aorteeren van sigaren;
het ultbeenen van vleesch;
arbeid In veenderijen, bestaande in het ver
plaatsen van beladen kruiwagens;
arbeid in steenfabrieken;
arbeid, bestaande In het vulcanlseeren van
rijwielbanden.
Tijdens het vriendschappelijk bezoek, dat de
heer Sandler, de Zweedsche minister van Bul
tenlandsche Zaken, aan zijn Nederlandschen
ambtgenoot, jhr. De Oraeff, heeft gebracht, is
naar wjj vernemen, ook de gedachte om tot een
nauwere samenwerking tusschen de Oslo-staten
te geraken ter sprake gekomen. De besprekin
gen. dienaangaande gevoerd en waaraan ook
minister Coljjn heeft deelgenomen, zijn uiter
aard van zeer algemeenen aard geweest en
hebben geheel het karakter van een terreinver
kenning aangenomen.
„Is het juist, dat u ook in Kopenhagen be
sprekingen zult voeren?”
Hierop antwoordde de heer Sandler, dat hU
heden enkele uren in Kopenhagen zal verblij
ven. Over de reden van dit oponthoud kon
hij niets zeggen.
Wat betreft de vervanging van volwassen
mannelijke arbeiders staat de minister niet op
het standpunt, dat, welk beeld de cijfers ook
mogen bieden, in elk geval een regeling tot
stand zou moeten komen, aan de hand van wel
ke systematisch overeenstemming kan worden
gebracht tusschen de samenstelling der fa
brieksbevolking en den algemeenen bevolkings
opbouw in ons land. Aan de hand van de wet
op het algemeen verbindend en het onverbin
dend verklaren van bepalingen van collectieve
arbeidsovereenkomsten, zoo deze tot stand komt,
zal het initiatief der organisaties van werkge
vers en werknemers hier c.q. een taak kunnen
vinden.
De op dit punt voorgestelde voorziening strekt
tot het afsnijden van uitwassen, welke vooral
In tijden van crisis, wanneer de concurrentie
zwaar Is, gemakkelijk ontstaan.
Ingediend is een wetsontwerp,
houdende lijdelijke bepalingen, strek
kende tot het bereiken van een be
tere verdeeling van den beschikbaren
arbeid.
Donderdag is in het 8t. Canislus College te
Nijmegen in den leeftijd van 71 Jaar overleden
pater M. A. van Everdingen 8. J.
Pater Van Everdingen was een bekend docent
in Latijn en heeft heel zijn priesterleven ge
wijd aan de geestelijke en wetenschappelijke
vorming van de jeugd. HU was achtereenvolgens
leeraar en rector te KatwUk. daarna te Amster
dam en de laatste jaren te Nijmegen
De begrafenis is as. Zaterdag, na een plech
tige Requiemmis in de kapel van het 8t. Cani-
slus-College, op Maritndal bü Grave.
Geen del. glansloos haar maar, maar de
natuurlijke, fraaie tint on schitterende glens
door Blondona of Brunette. Beide sijn absoluut
vrij van alkali, waardoor de zo gevreesde witte
neerslag op het haar voorkomen en de lastige
nabehandeling overbodig wordt. Bovendien
droogt het haar opvallend vlug. Blondona Is
het enige speciale haarwasmiddel voor blond
haar, dat het beroemde Kamillollor bevat en
Brunette Is het doeltreffende haarwasmiddel
voor de verzorging van donker haar, dat het
zuiver plantaardige preparaat Hequil bevat.
Volgens het ontwerp zal het werkterrein
der vrouw, voor zoover dit zich, wat den
fabrieksarbeid betreft, na 1 Januari 1935
heeft uitgebreid, tot de toen in acht geno
men grenzen kunnen worden teruggebracht.
Daartoe zal bij algemeenen maatregel van
bestuur het percentage kunnen worden
vastgesteld, dut vrouwen en meisjes mogen
uitmaken van het personeel, dat in een fa
briek of werkplaats met bepaalden arbeid
belast is, dan wel het verrichten van be
paalden fabrieksarbeid door vrouwen of
meisjes verboden of alleen onder zekere
voorwaarden toegelaten kunnen worden.
et is diep te betreuren, dat de RK.
Sportbeweging nog altijd wegens
gebrek aan belangstelling, steun
Naar men ons mededeelde Is de veerdienst
tusschen Marken—Monnikendam gisterenmiddag
weer regelmatig in gebruik gesteld.
Het blUkt thans wel vast te staan, dat mi
nister ColUn’s initiatief om tot een uitbreiding
van de economische betrekkingen tusschen de
Oslo-staten te geraken tot een eerlang te hou
den conferentie zal lelden, die, naar De Te
legraaf uit Brussel verneemt, denkeiyk In Ne
derland zal worden gehouden. Reeds blijkt uit
een mededeellng van den Belgischen minister
van Bultenlandsche Zaken. Spaak, dat de
gedachte van een conferentie vasteren vorm
aannam.
Ter gelegenheid, van den 15en verjaardag
van de pauskeuze van Z. H. Plus XI. zal as.
Zondag te Den Haag In de kerk van O. L. V. V.
Cl. Raad, aan het BezuidenhoUt, de hoogmis te
half elf pontificaliter worden opgedragen door
den Internuntius Mgr. Paolo Oiobbe.
Bovendien wordt in alle kerken dien dag na
de Hoogmis de lofzang Te Deum gezongen.
Voorts was er nog een artikel, dat de S.D AJ».
niet ongemoeid wilde laten. De geldende Grond
wet sluit van verkiesbaarheid tot lid van een
vertegenwoordigend lichaam uit hen, die ver
oordeeld zUn wegens landlooperU, bedelarU of
openbare dronkenschap. Het regeeringsontwerp
wilde dit ultbrelden tot uitsluiting ook wegens
leden- gerechtelUke vrUheldsberoovlng. Doch de
8D.A.P. wilde die uitbreiding weer teniet doen,
teneinde- politieke gevangenen niet van verkies
baarheid uit te sluiten.
De heer GOSELING, evenals de heer TERP-
8TRA vond het regeeringsvoorstel volkomen
redelUk; waarom zouden dergelUke misdadigers
niet op een lijn gesteld moeten worden met
anderen.
Maar de communist DE VISSER sputterde
natuurlük heftig tegen. Het kwam niet te pas
dat politieke? delinquenten werden behandeld
als boeven waarop de liberale heer WENDE-
LAAR interrumpeerde, dat dergelUke menschen
In Rusland eenvoudig werden doodgeschoten.
Hierop bood de heer DE VISSER vflendelUk
aan onder hilariteit van de Kamer om
met goedvinden van den voorzitter hierover een
debat te gaan beginnen.
De MINISTER vond geen reden om derge
lUke Idealisten van straf te vrUwaren.
Volledigheidshalve vermelden wU. lat zonder
stemming in beginsel werd aangenomen, dat
ministers zich in de Kamers door ambtenaren
kunnen laten vertegenwoordigen.
noemingen geen ramp vinden.
De beslissing valt later.
De antl-revolutlonnaire heer SMEENK stem
de in met stichting en bedoeling van het ont
werp en stond over het algemeen ook niet on
welwillend tegenover de amendementen-Gose-
llng cs., waarin de ordeningsgedachte veel di
recter voor practische toepassing In gereedheid
wordt gebracht dan in het plan der Regeering.
De heer Smeenk hoopte, dat de Grondwet op
het thans betreden
terrein geen doode
letter zou blUven en
dat de ontwikkeling
der maatschappelijke
organlsatle-gedachte
en het toenemend af
wenden van de indivi
dualistische gedachte
den gewonen wetgever
spoedig in slaat zouden
stellen om practische
uitvoering te geven
aan de grondwetsar
tikelen betreffende
ordening van het
maatschappelijk le
ven; hU waarschuwde echter ook tegen de op
vatting, dat de Orondwet nu nieuwe, tot dus
verre niet bestaande mogelUkheden zou openen:
de nieuwe artikelen zullen op zich zelf prac-
tisch geen grootere beteekenls hebben dan het
bestaande artikel 194.
Intusschen moest de heer Smeenk toch er
kennen, dat de nieuwe bepalingen een meer ge
detailleerde omschrijving geven en enkele ook
door hem op prijs gestelde richtlUnen trekken,
met name ten aanzien van ’t centraal lichaam
voor het bedryfsleven met advlseerende en
ten slotte uitvoerende bevoegdheid. En bil
erkende daarmede impllclter, dat de Regee-
rlngsvoorstellen, vooral als de amendementen-
Goseling cs. zouden worden aangenomen, dan
toch in leder geval de erkenning der uit het
inaatschappelUk leven opgekomen organisatie
dichter bü een bepaalde practische verwezen
lijking kunnen brengen.
Namens de sociaal-democraten toonde zich
de heer VAN DE& WAERDEN niet hevig
enthousiast; alles was hem nog niet duidelük:
hU vroeg zich ook af, of voor dit alles wel
hU zou
Overgegaan kon worden tot behandeling van
het amendement-OOSELINO, Ijeoogende mo-
gelUk te maken de benoeming van Staatsse
cretarissen Onder-Mlnlsters die door
den Konlng naar welgevallen kunnen worden
ontslagen en die in de plaats zouden komen
vo°r de als ambtenaar veel moeilUker te ver
vangen directeuren-generaal.
Het voorstel vond büval bü den heer JOEKE8
<V. D.) en bestrüding bü de heeren VAN DIJK
<A- R.) en RUTGERS VAN ROZENBURG
<C. HA
De MINISTER achtte Staatssecretarissen niet
Hdodlg, maar sou de mogelijkheid van zulke be-
van het ontwerp werd
uitgesteld tot morgen om den heer Goeeling
gelegenheid te geven, in zün amendementen
nog eenlge technische en redactloneele wUzlgln-
gen aan te brengen.
Toen kwam er wéér een ontwerp aan de orde,
dat beteugeling van politieke heethoofden be
doelde.
De geldende Orondwet bepaalt, dat Ministers
en Kamerleden niet gerechtelUk vervolgbaar zün
wegens hetgeen zü in de vergadering hebben
gezegd of aan haar schriftelijk hebben overge
legd.
Het Regeeringsvoorstel wilde op deze straf
rechterlijke Immuniteit deze uitzonderingen ge
maakt zien, dat wél strafrechterlijke vervolging
zou kunnen plaats hebben ter zake van op
ruiing of schending van geheimen.
De S DAT -er Donker stelde vooreerst voor
de opruiing uit de uitzonderingen te schrappen,
zoodat alleen schending van geheimhouding als
uitsondering zou overblUven.
Vervolgens wilde de heer Donker cs. die
schending van geheimhouding nauwer omschre
ven zien. En ten derde wilde hü een nieuwe be
paling invoegen ten einde vast te stellen dat
gerechtelUke vervolging van een lid der Staten
Generaal (de voorgestelde bepaling zou dus
niet betrekking hebben op ministers, rechters,
commissarissen en ambtenaren) voorzoover deze
volgens het hier behandelde Grondwetsartikel
zou zUn toegelaten, slechts zou kunnen plaats
hebben na vergunning van de Kamer, waarvan
het betrokken lid deel uitmaakt.
De heer DONKek heeft de amendementen
naar best vermogen verdedigd, maar of zUn
betoog succes zal hebben!
Aan baron Van Oldeneel werd in 1913 de ti
tulaire rang van kolonel toegekend. In 1918
werd hem eervol ontslag uit den militairen
dienst verleend.
HU stond bekend als een zeer bekwaam rui
ter en tal van cavalerie-officleren danken hun
vaardigheid aan hem.
In 1923 verkreeg hU den tltulalren rang van
generaal-majoor. HU was officier in de orde
van Oranje-Nassau (met de zwaarden).
Donderdagavond is de Zweedsche minister van
Bultenlandsche Zaken, de heer Sandler, naar
Zweden teruggekeerd. Evenals bü de aankomst
van den Scandinavlschen staatsman waren
minister de Graeff, de heer Vendel. tjjdelUk
Zweedsch zaakgelastigde ten onzent en de rech
ter iu het Permanente Hof van Internationale
Justitie, de heer Hammarskjöld bü het vertrek
uit Den Haag aanwezig. Het afscheid was bü-
zonder hartelijk en toen de minister en zün
secretaris instegen, opende de heer Sandler nog
een raam om zUn Nederlandschen ambtgenoot
en zUn beiden lahdgenooten nog ‘n vaarwel toe
te roepen.
In een niet-gereserveerde eerste klasse coupé
namen de minister en zUn secretaris plaats. Een
verslaggever van het Algemeen Nederlandsch
Persbureau zoch hen daar op en kreeg van den
heer Sandler verlof enkele vragen te stellen.
Het gaat er nu om, aldus de minister, om op
de basis van de conventie van
bouwen en concrete toepassingei
„Ik wil niet beweren, dat de conventie in het
gehee' niet te toegenast. maar Ik constateer dat
zU niet volledig tot haar recht Is gekomen.”
optimistisch gestemd omtrent
..Bent u
toekomst?”
..Mijnheer, ik ben noch optimist, noch pessi
mist. maar een realist", was het bescheid.
In den afgeloopen nacht 1* te Waalre óver-
leden de gepenslonneerde generaal-majoor der
cavalerie, A. G. M. J. baron van Oldeneel.
Baron Van Oldeneel werd In 1878 ingelUfd bü
het 3e regiment huzaren en werd in 1883 be
noemd tot 2en luitenant bü dat regiment. Ach
tereenvolgens werd hU bevorderd tot len lui
tenant, ritmeester en instructeur.
In 1905 werd de thans ontslapene bü de re
organisatie verplaatst bü het eerste depöt hu
zaren en in 1906 volgde zUn benoeming tot
instructeur bü de rUschool.
Twee jaar later in 1908 werd hU tot di
recteur dier school benoemd.
In hetzelfde jaar werd hU bevorderd tot ma
joor en In 1910 tot lultenant-kolonel.
Een merkwaardig gouden jubileum aal
19 Februari de heer Anten Kabelaar vie
ren. Het zal op dien dag vijftig jaar gele
den zijn, dat hü H. M. de Koningin het
leven redde.
Aan de vaststelling van een algetneenen maat
regel van bestuur, als bedoeld, gaat vooraf Het
raadplegen van den betrokken bedrUfsraad en
van een commissie uit den Hoogen Raad van
Arbeid, waarin, zoo er geen bedrUfsraad Is, ook
vertegenwoordigers van werkgevers- en werk-
nemersvakvereenlglngen zitting moeten hebben.
Bovendien zal de commissie ten minste één ver
tegenwoordiger van het departement van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart moeten tellen.
Ook anderen dan leden van den raad kunnen
in de commissie zitting hebben.
AfwUklng van hetgeen krachtens deze wet zal
zijn vastgesteld moet mogelUk blUven. Indien
bijzondere omstandigheden zulks wenachelUk
maken. Artikel 5 voert daartoe, op het voet
spoor der Arbeidswet, het systeem van vergun
ningen in, te verleenen door de districtshoofden
der arbeidsinspectie, of, In beroep of bü groepe-
vergunnlngen, door den Minister. Met het oog
op de bedrUfsbelangen is, waar mogelUk, over
leg met het orgaan der openbare arbeidsbe
middeling voorgeschreven.
Volgens artikel 17 zal de wet een werkings
duur van drie jaren hebben. De Minister hoopt,
dat de tudsomstandigheden dan voldoende ver
beterd zullen zUn om deze crisismaatregelen weer
te kunnen missen.
n het jaarboek 1936 schrijft rector
Vissers, federatie-adviseur van de
R.K. Voetbalbonden In Nederland, dat
het resultaat van het sport-mandement
niet is geweest wat men er van had mo
gen verwachten. Vooral van de zijde der
schoolbesturen werd tot op heden nog
vteinig ol geen medewerking ontvangen.
Aan de hand van het Bisschoppelijk
mandement en van hetgeen rector Vis
sers schrijft, meent de bekende paeda-
goog Frater 8. Rombouts In „Ons Eigen
blad” te moeten concludeeren. niet en
kel, dat het lidmaatschap van een neu
trale sportvereenlglng volgens de bis
schoppelijke directieven verboden moet
worden geacht, maar ook, dat het be
zoeken van door neutrale vereenigingen
georganiseerde sport-demonstratleg tegen
betaling van entrée tot den door de
Bisschoppen verboden steun moet worden
gerekend. Wie daar anders over denkt,
geeft, volgens den Eerw. Frater, daardoor
blijk niet van breedheid, maar van
bekrompenheid van oordeel. Immers, zoo
redeneert hU, als één entréebetaler
niet steunt, steunen ook de 999 anderen
niet, en dus evenmin de 1000 toeschou
wers samen. „ZU, die de entries op-
strljken, denken er anders en
gezonder overl Zelfs al zou in het ge
geven geval van geldehjken steun geen
sprake zijn, dan nóg bleef de zedelijke
steun, en die is véél ernstiger,” aldus.de
hoofdredacteur van „Ons Eigen Blad”,
die alle argumenten om het bljwonen
van neutrale wedstrijden te verdedigen
eenvoudig „smoesjes, om het kromme
recht te praten” noemt. Het komt na
tuurlijk niet bij ons op de interpretatie
van het sportmandement, gegeven door
Fr. 8. Rombouts als onjuist te bestrijden,
want wij houden niet van smoesjes, wij
wenschen het kromme niet recht te
praten, wij stellen breedheid van oor
deel op hoogen prijs en dragen de R.K.
Sportbeweging een vele kolommen groot
en goed hart toe.
Gegeven echter, dat het bezoeken van
neutrale sport-demonstraties tegen en
trée-betaling gerekend zou moeten wor
den onder den door de Bisschoppen voor
katholieken verboden steun aan de
neutrale organisaties, dan volgt daaruit
logisch de consequentie, dat het voor
katholieken Bisschoppelijk verboden
zou zijn door den neutralen K.N.VA
in ter-lande nwedstrl] den
Het was 19 Februari 1887, den verjaardag
van Konlng WlUem III, toen Koningin Emma
met Prinses Wilhelmina was uitgereden voor
een rijtoer door de Residentie. Op Schevenin-
gen sloegen de paarden van het rUtui<. waar
in de vorstelijke personen gezeten waren, op
hol. De postiMons werden er af geworpen en de
koetsier kon de beesten niet meer houden.
Den geheelen Schevenlngschen weg holden
de paarden ongetoomd voort en renden naar
de stallen. Het zou niet te overzien zUn, wat
er gebeurd was. als de paarden met het rijtuig
achter zich aan getracht zouden hebben de
stallen binnen te rennen. Op het Noordeinde
stond Kabelaar met het rUtuig van dr. Stein,
in wiens dienst hU indertijd was, te wachten.
Kabelaar bedacht zich geen oogenblik, toen hU
de hollende paarden zap aankomen, sprong
van den bok en pakte de brieschende paarden
bü de teugels. Hij werd een eind meegasleurd
doch eindelijk gelukte het hem de beesten tot
stilstand te brengen.
Koningin Emma heeft den koenen koetsier
dadelijk aangeboden in dienst te komen van
het Hof. De koetsier heeft deze betrekking
echter niet aangenomen, omdat hU zich te zeer
aan dr. Stein gehecht voelde.
HU ontving van de Koningin een fraai gou
den horloge met inscriptie: Aan Anton Kabe
laar, 19 Februari 1887. Dit souvenir heeft hU
nop steeds zorgvuldig bewaard.
Later, na den dood van dr. Steln, heeft hü
getracht als gewoon koetsier den kost te ver
dienen, wat aanvankelük nog wel ging, maar
omdat rijtuigen nu eenmaal uit dg mode raak
ten, hoe langer hoe minder opleverde.
gedaan zou kunnen worden om de werkloosheid
onder de mannelüke arbeidskrachten eenigs-
zlns te verminderen door op bepaalde terreinen
de bestaande werkgelegenheid voor vrouwen
een weinig in te perken.
Het is den minister uiteraard volkomen be
kend, dat aan het vraagstuk van de vervanging
van vrouwelüke door mannelüke arbeidskrach
ten verschillende moeilükheden vastzitten.
Hü «ebt echter bü den huldigen stand der
werkloosheid langer weifelen niet gewettigd.
Werkloosheid te een ramp voor leder, die er
door getroffen wordt, maar voor hetI gezins
hoofd werkt zU veel meer funest dAi voor
iemand, die niet met de zorg voor het levens
onderhoud van anderen belast is.
hü vroeg zich ook af, of voor dit
Grondwetsherziening noodig was;
het ontwerp én de .onschuldige” amendemen
ten niet beschouwen als een dooie musch,
maar alseen musch en géén paradijsvogel;
het belangrükste van het heele geval lag voor
hem elgenlük in de propagandistische waarde
van deze behandeling voor de bedrüfsorganl-
•atle-gedachte.
Liep ook de vrijzinnig-democratische fractie
leider, de heer JOÊKES, nu niet bepaald heet
voor de voorstellen, hü achtte een nader*
definitie van mogelUkheden op dit gebied, door
de Grondwet erkend, wél van belang.
De liberale heer WENDELAAR wilde van
deze sociale en economische vooruitstrevend
heid niets weten; hü vroeg, of voor zóóiets nu
wel het moment was aangebroken; hü wist niet
precies wat we wél zouden moeten hebben en
HU kan zich ook geen duidelüke voorstelling
maken van wat er komen gaat; hü vreesde in
leder geval onderdrukking van persoonlük Ini
tiatief, verstarring van het bedrüfsleven en „uit
plundering” van den consument.
En waar de heer Geseling ervan gesproken
had om ook het cultureele leven in de ordenings
gedachte te betrekken, schrok de heer Wende-
laar terug voor zooveel driestheid!
De liberalen ware* niet tegen alle ordening,
zoo zouden zü in bepaalde gevallen wel advlsee
rende bevoegdheid willen toekennen, d.w.z.
ordening te goed, als de organen maar niets
te vertellen hebben enalles bü het oude
blijft!
Ons Kamerlid Dr. KORTENHORST wat is
hü toch *n knap en slagvaardig debater! kon
de verleiding niet weerstaan, den recalcitranten
liberaal het onjuiste van zün betoog onder het
oog te toengen; men bedoelt geen initiatief te
onderdrukken, alleen wil men de gedachte toe
passing doen vinden, dat de vrije concurrentie
allerminst „de ziel van de negotie" mag zün,
doch dat het algemeen bedrüfsbelang moet
voorop gaan; goede ordening zou het bedrüfs
leven Juist stimuleeren (India docet op dit ge
biedt), en de overheid zou er heusch wel voor
waken, dat het consumentenbelang niet in de
verdrukking zou komen.
De MINISTER had de gemakkelüke taak te
constateeren, dat er over 't algemeen een pret
tige Instemming heerschte.
De elndbehandeln^
Tengevolge van een misverstand zün in ons
Kamerverslag van gisteren den heer Goee-
11ng woorden In den mond gelegd, die hü niet
gesproken heeft.
Betreffende art. 194 in de Grondwet (Instel
ling nieuwe openbare lichamen) heeft de heer
Goeeling gezegd, dat de grondwet sinds de wij
ziging van 1923 aan nieuwe openbare lichamen
geen beletsel In den weg legde; art. 194 staat
echter op de verkeerde plaats enz.
Ingrüpen van overheidswege zal met behoed
zaamheid moeten geschieden. Stellig Immers
valt tegenover de voordeelen. die. naar het
oordeel van den minister, aan de ontworpen
regeling verbonden zün, op bezwaren te wüzen
Daarom zal alle ruimte gelaten worden voor
de noodlge uitzonderingen. Als een der gewich
tigste bezwaren wordt terecht aangevoerd
de precaire toestand van de Industrie welke er
toe noopt om zooveel mogelUk af te zien van
maatregelen, die als gevolg met zich kunnen
brengen een stüglng van de productiekosten.
Toch behoeft deze bedenklngZnlet zonder kri
tiek aanvaard te worden en houde men In het
oog, dat de eene fabrikant jveel meer arbeid
door vrouwen en meisjes laat verrichten dan
de andere, en dat menigmaal ook verschil op
dit punt te constateeren Is tusschen verschil
lende gedeelten van ons land.
Ten einde de noodlge waarborgen te
scheppen, dat geen overülde maatregelen
genomen worden, te bepaald, dat elk In-
grüpen, ook wanneer het slechte één fabriek
betreft, gebonden Is aan een algemeenen
maatregel van bestuur.
b
In tüden van crisis trachten verschillende
werkgevers te bezuinigen door het vervangen
van volwassen mannen door jeugdig of vrou-
welük personeel.
Door tegen bedoelde vervanging eenlge rem
mende bepalingen uit te vaardigen kan een
eenigszins betere verdeeling van den beschik
baren arbeid bereikt worden. Verkregen kan
worden, dat de werkloosheid van de plaatsen
waar zü het meest schrünt, verschoven wordt
naar plaatsen, waar zü minder ernstig gevoeld
zal worden.
De werkloosheid vertoont bü de vrouwelüke
arbeidskrachten een heel ander beeld dan bü
de mannelüke. De bü de organen van open
bare arbeidsbemiddeling op 14 November 1935
ingeschreven werklooaen omvatten 384.875 man
nen en 17880 vrouwen. Naar raming staan
naast die werkkxne, meerendeels Nederlandsche
vrouwen, thans ruim 45.000 in ons land werk
zame bultenlandsche vrouwen.
Deze cüfers doen de vraag rtjaen, of niet,
naast de bestrüding van de werklooaheld In
het algemeen, als crisismaatregel naar te
hopen 1* Mn kwestie van een paar jaren Iets
DEN HAAG. 4 Februari 1937
Nadat de leider der katholieke fractie gis
terennamiddag in de Kamer reeds zün vol
doening had uitgesproken over de voorstel
len der Regeering inzake de opening der
mogelükheld, openbare lichamen voor be
roep en bedrüf In te stellen en zün amende
menten alleen maar had aanbevolen om de
Regeeringsvoorstellen nog te verbeteren,
hebben vanmiddag ook andere aan het
woord gekomen fracties het wetsontwerp
een welwillende ontvangst bereid.
Alleen de heer Wendelaar, die de weinig
benüdenswaardlge taak heeft, In de Kamer
het zoo droevig vereenzaamde liberalisme te
vertegenwoordigen, kon voor de voorstellen
niets voelen.
ei
or
V0OA
DONKER MAAR
