Het christelijk huisgezin
Massaal protest der Gezellen
tegen Godsonteering
N
EEN BEANGSTIGEND
VRAAGSTUK
1000 LEDEN ZONDAG TE
AMSTERDAM BIJEEN
JOHANNES PETRUS HUIBERS
J
i i I
MAANDAG 8 FEBRUARI 1937
ZALIGHEID IN DEN HEER!
Jaarvergadering te Amsterdam
Utrechtenaar met een mes gestoken
VROUW ERNSTIG GEWOND
Het zesde eeuwfeest
Gezelschap van den
Stillen Omgang
i. Si
w
Ook wij in Nederland
moeten waakzaam zijn
Uit een wagen gesprongen, toen
het paard op hol sloeg
VECHTPARTIJEN
TE DEN BOSCH
AUTO DOOR TREIN MEE
GESLEURD
4
OUDE VEETE UITGE
VOCHTEN
Rede H. de Greeve
Rede van Cent raai-praeses H. A.
DIVM'
AVE MARIA
>r«n te
•n aan
Op last van Z. H. Excellentie,
Revolverheid in arrest
Katholieken worden gemarteld en
Een „Noordam” voor de H.
de
I
uitge-
van het H. Sacrament van
dit
edig
van
Meer dan duizend St. Josephsgezellen
uit de steden en dorpen van het district
Amsterdam zijn op den stralenden Zon
dagmorgen bijeengekomen in den Ge
zellenburcht aan de Stadhouderskade
te Amsterdam, waar zij de beide boven
zalen geheel vulden. Deze indrukwek
kende bijeenkomst heeft bij monde van
centraal-praesea H. Drost een massaal
protest doen hoeren tegen de hemelter
gende Godsonteering, waartoe de cen
trale der Godloosen te Moskou heeft be
sloten.
Reeds bereidt het Gezelschap zich voor op
het zesde eeuwfeest van het H. Mirakel in 1945.
Mogen alsdan de wereldmachten tot bezinning
zijn gekomen en moge er dan vrede heerschen
op aarde.
Zaterdag is in de St. Josephkerk te Ro me het huwelijk ingezegend van Musso
lini’s oudsten zoon, Vittorio, en signorin a Orsola Buvoli, de dochter van 'n zaken
man uit Milaan
een ongewone weg.
Opdat nu onze gezinnen steeds beter aan hun
verheven doel mogen beantwoorden, willen Wij
meenschappelyk vereenlgd is in het avondgebed
en het gebed van den Rozenkrans.
Het is jammer, dat dit niet meer in alle ge-.
H. W. AGTEROF.
Secretaris.
'erjsar-
biedt
nals
p de
ka-
i do
de
izjjn
men
tot
in-
er
H
ou-
van
eener-
plan-
renge
Dek
i van
oor:
ons
;wee-
:oude
11 bij
in ten
nen-
i ka-
Iroog
het
het
hen
laar
htig
iker
van
een,
sl-
i er
men
i: Vi
oter,
hee-
4’ ti
de sociale
mu Europa
geleden het
Bolsjewisme voor de poorten van Warschau
stond en met den jongen Poolschen staat ge
heel het Westen bedreigde, toen de gezanten en
Uit hetgeen Wij hier hebben gezegd, B. G.,
blijkt wel, hoe leder gezin een groote kracht
'kan. worden. Wij ♦eten, hoe degenen, die zich
godloozen noemen, zoogenaamde cellen bouwen
en langzaam en zeker de geheele maatschappij
willen doordringen om het rijk te vestigen van
den Satan. Maar de cel voor het Rijk Gods is
het Christelijk huisgezin. Alle actie tegen de
vijanden van God loopt op niets uit, als het
Christelijk gezin te gronde gaat- Daarom doet,
alles wat mogelijk Is, om van uw gezin een
echt Christelijk gezin te maken een trouwe
afbeelding van het heilig huisgezin van Na
zareth.
Op dezen plechtigen dag. nu Wjj medevieren
de sluiting van het Eucharistisch Congres te
Manilla, wijdt zich heel de wereld opnieuw toe
aan het Goddelijk Hart van Jezus. En Wij In
ons bisdom stellen ons vandaag weer bijzon-
ten, zij weten het roofdier te wekken zelfs In
ons nuchtere, rustige volk, als het vergiftigd is
door den droesem der onderste lagen. En dan
wordt het ook In ons land mogelük zooals
thans In het ongelukkige Spanje dat de roo-
de vlaggen op onze kerken worden geheschen.
dat ook bier de Internationale van 't Godloozen-
dom wordt aangeheven.
looze onderwijzers, er
van kweekelingen met acte,
schoon zij als zelfstandige
het slot van zijn rede keerde spr. zich
het natlonaal-socialisme en waarschuwt
voor, om, den eenen duivel ontvluchtend
door den ander te worden doodgedrukt.
bjizonderen nadruk wijzen Wij
genoeg te loven gebruik om in
het huisgezin gezamenlijk te bidden. Niet alleen
voor en na den maaltijd, maar ook en voorna-
weg. Is het anders, dan is het een uitzondering, meiyk des avonds, wanneer heel het gezin ge-
t JOANNES PETRUS.
Blsschop van Haarlem
Met geheel
hier op het niet
Nogmaals wees spreker op het afschrikwek
kend voorbeeld van het roode Spanje, op lei
ders als Caballero en la Passlonata, handlan
gers van Moskou, op generaal Kleber, die de
verdediging van Madrid organiseerde en er zich
op beroemt, dat zijn internationale brigade voor
99 pCt. uit godloozen bestaat. Vijftigduizend kin
deren zwerven er rond in het roode Spanje,
overgegeven aan honger en ellende In tegen
stelling met het Katholieke deel, waar zich
kloosters en stichtingen nog hun lot aantrekken
Naar wij vernemen. heeft de directie van de
HollandAmerika Lijn t motorvrachtschip met
passagiers-accommodatle, dat voor deze ree-
dery op stapel staat bij de machinefabriek en
scheepswerf van Piet Smit, dit schip den naam
Noordam gegeven.
Wjj Jongeren, doen een beroep op onze
ze Ministers, dat zU maatregelen treffen, om
aan het communistisch gewroet een einde te
maken. Het constructieve deel van ons volk
heeft het recht, dat het destructieve deel
aan banden wordt gelegd.
Kristen,
gestort.
De secretaris, de heer J. B. Takes, bracht ver
volgens het Jaarverslag uit. Thans zijn er 164
afdeelingen met ongeveer 100.000 deelnemers
Daar de termijn van de Pauselijke gunsten
verstreken was heeft de moderator deze opnieuw
te Rome aangevraagd en verkregen.
Hierna volgde het financieel verslag,
bracht door den heer Dickmann.
Het zangkoor van het St. Ignatiuscollege, dat
zich daartoe op het balcoa had opgesteld, zong
vervolgens onder leiding van pater P. Smits van
Waesberghe S.J. het „Gloria” uit de Missa
„Lauda Sion" van da Palestrina en .Ave Virgo
Gratlosa” van Agostino Agazzari, welke beide
nummers een applaus der vergadering ontlokten.
Op de brug over het Twentekanaal tusschen
Eefde en Zutfen, sloeg het paard van een brik
op hol. Terwijl het paard den afrit afholde,
sprong de in het rijtuig zittende vrouw, de 50-
jarlge weduwe H. E. uit Eefde, in haar angst
door het achterportier uit het voertuig, waardoor
zy zoo ernstig kwam te vallen, dat zij een sche-
delbaslsfractuur opliep.
In emstlgen toestand Is het slachtoffer naar
bet algemeen ziekenhuis te Zutfen vervoerd.
W indmolenberg-^
tische propaganda van
den godshaat
der onder de bescherming der Allerheiligste
Maagd en Moeder Gods Maria. Laten wij bij
zonder alle Christelijke huisgezinnen aanbeve
len aan Jezus en Maria en aan den H. Joseph.
Daarvoor ook bijzonder onze gebeden en offers
opdragen In den H. Vastentijd.
Verder vragen Wy uw gebed voor onze Moe
der de H. Kerk, voor onzen H. Vader den Paus,
voor onze geëerbiedigde Koningin en alle leden
van ons vorstelijk Huis, voor 1 ons Vaderland,
voor den vrede en de eendracht over heel de
wereld.
En zal dit. Ons herderlijk schrijven op Zon
dag Quinquagesima in alle Kerken en In de
Kapellen, waarover een Rector Is aangesteld, op
de gebruikelijke wijze worden voorgelezen.
Gegeven te Haarlem, 21 Januari 1937.
beden bijzonder wijzen op drie voorname zaken, zinnen geschiedt. Maar het is toch het goede
die voor het behoud en het goed bestuur van
het gezin' van het hoogste belang zijn en wel
t gezag, het voorbeeld en de huiselijke gebrui
ken.
De inzittenden ongedeerd
Op den onbewaakten overweg aan den Leg-
mecrdyk te Aalsmeer-Oost ia de aardappelen
handelaar G. v. E. met zijn vrachtauto door
den trein gegrepen en een aantal meters weg
geslingerd Het voorste gedeelte van den auto
werd zwaar beschadigd, zoodat het een wonder
mag heeten dat de belde inzittenden ongedeerd
bleven. Het treinverkeer ondervond eenige ver
traging.
God smeeken dat Hij ons genadig zij qn r-~
brood schenke voor de mondjes onzer klhderen.
Het zangkoor voerde daarna de Oberschlesi-
sche Melodie .Maria auf dem Berge” en de
achttiende eeuwsche Kerstmelodie „Noël Nan-
tals" uit.
De hoogeerw. moderator van het Gezelschap.
Mgr. dr. G. C. van Noort. sprak een slotwoord,
waarin hy de vergaderden opwekte allen In
eigen kring een sterke geloofsovertuiging aan te
kweéken en deze daadwerkelijk te beleven, op
dat wanneer gevaren ons komen bedreigen er
voldoende kracht, moed en weerstandsvermogen
zijn.
Laat bjj den komenden Stillen Omgang een
onweerstaanbare bede tot God gaan om dit af
te smeeken.
Met het zingen van het Mirakellied werd de
vergadering besloten.
Eindelyk is er nog een derde punt, dat met
het vorige nauw samenhangt dat zou men
kunnen noemen de katholieke sfeer van het ge
zin: alles wat men thuis ziet en wat de hulse-
lyke gebruiken zyn.
In leder katholiek gezin byvoorbeeld heeft
het kruisbeeld of het beeld van het H. Hart in
ieder vertrek de eereplaats.
Daar vindt men de beeltenissen der H. Maagd
eu van andere heiligen; daar kent men het da-
geiyksch gebruik van het gewyde water en ook
van palmtak en gewyde kaars. Wie er aan ge
woon is dit in zijn huis te zien, voelt zich niet
meer thuis, waar dat ontbreekt. Zoo noemen wy
ook: het meeleven met de H. Kerk in het on
derhouden van vasten- en onthoudlngsdagen,
het biyde meevieren van de kerkelyke feesten,
de echte godsdienstige viering van lederen Zon
dag als den dag des Heeren, als een wekeiyksch
parochiefeest; het deelnemen aan de kerkelyke
oefeningen, het naderen tot de H.H. Sacramen
ten dat alles vormt den katholieken geest,,
en met voorliefde zullen de kinderen vasthou
den aan de goede gebruiken, waarvan zij by
ondervinding de kracht en het nut hebben lee-
ren kennen.
stérle, een biyvende toevlucht.
Het is mogelijk te demonstreeren zonder een
materieelen eisch, zonder een grypbaar ver
werven. Het is een stille manifestatie voor den
Grooten Onzichtbare, in Wlen wij 'gelooven, een
défilé van eerbied voor den Oneindige, tegenover
Wien wy maar arnrêalige menschen zyn.
Hier verdwynt alle bitterheid en verbittering,
tenzy om ze te vergeten. Het mysterie des
geloofs is geworden een mysterie van liefde,
waarby menscheiyke grieven zelfs niet meer
aan het woord komen.
Met een groot geloof en in een onwrikbaar
De zalen van het Gezellenhuls waren voor
deze gelegenheid met dundoek en palmen op
stemmige wyze versierd. Boven het' spreekge
stoelte was een kruis aangebracht tegen een
achtergrond van oranje-zwarte Kolpingskleuren.
De byeenkomst werd bygewoond door districts-
praeses W. H. Simons, oud-centraal-praeses V.
d. Ven en den heer W. A. Schade van Westrum,
secretaris van den Raad van Bestuur van Am
sterdam I.
De Kolpings Lyfwacht opende met haar vlag
gen de byeenkomst, waarna het distrlctskoor
van vice-praeses E. Paap leiding gaf aan den
gezameniyken zang van het Congreslied. De
spreker van dezen morgen, centraal-praeses H.
A. J. Drost, beklom daarop het spreekgestoelte.
Op 7 TFebruari. aldus begint te Mos
kou, het broeinest der godloosheid, een in
ternationaal congres van Godloozen. waar
aan 1600 afgevaardigden uit 46 landen
ook uit Nederland deelnemen. Hier zal de
Godshaat Internationaal worden georgani
seerd, hier worden nieuwe methoden uit
gedacht tot verdrijving van God uit het
zieleleven der menschen. Altyd zyn er men
schen geweest, die persoonlyk met God heb
ben gebroken, maar de systematische be-
strydlng van God kon slechts een uitvin
ding zyn van dezen tyd.
Te Jutphaas, naby de Geinbrug. heeft tus
schen een vyftal Utrechtenaren een vechtpartij
plaats gehad, waarby een van hen zoodanig met
een mes werd toegetakeld, dat opname in het
Stads- en Academisch Ziekenhuis te Utrecht
noodzakeiyk was.
Twee Utrechtenaren, die een besoek hadden
gebracht aan Uselstein en per rijwiel naar huis
terugkeerden, werden ter hoogte van de Gein
brug staande gehouden door drie Utrechtena
ren, die schynbaar voor deze gelegenheid de
anderen per rywiel waren tegemoet gereden.
Er ontstond een woordenwisseling, welke over
ling in handtastelijkheden, het mes werd ge
trokken en een der drie Utrechtenaren, die de
anderen twee waren tegemoetgereden, kreeg
een messteek in zyn linkerschouder en in zijn
linkerzyde. De twee Utrechtenaren komende
uit IJselstein keerden naar laatstgenoemde
plaats terug en deden aldaar aangifte by de
politie en werden terstond Ingesloten. De in
middels gewaarschuwde rijks- en gemeente
politie uit Jutphaas zette de anderen achter
slot en grendel, terwijl de verwonde per politie
auto van de gemeente IJselstein naar het
.Stads- en Academisch Ziekenhuis te Utrecht
werd, overgebracht. De oorzaak van deze
vecht- en steekpartij moet gezocht worden in
een oude veete, waarschijnlijk een geldkwestie.
Voor of tegen God is vandaag de alles beslis
sende vraag en spr. herinnerde met nadruk aan
's Pausen waarschuwing aan al degenen, die uit
geldzucht en harteloosheid het communisme
wapenen in de hand geven tegen de Kerk. Tot
hoe droeve ervaring heeft Katholieke laksheid
op sociaal gebied reeds geleld, wy moeten den
christeiyken geest terugwinnen en daarmee den
chrlsteiyken vrede.
Aan
tegen
er
niet
Want al scheidt een breede kloof belde stelsels,
één brug verbindt hun stroomingen: de bedrei
ging van het Christendom. Als ik dit zeg, riep
praeses Drost uit, ben ik niet politiek, maar ver
dedig ik de heiligste rechten van den Katho
liek, den Christeiyken geest.
Met de verzekering van trouw aan Jezus
Christus, onzen Konlng tot in eeuwigheid, be
ëindigde spr. zyn langdurig toegejuichte rede.
Telegrammen aan Bisschop
en Kamerfractie
Na de akte van Eerherstel en een massaal ge
zongen Credo, deelde praeses Drost onder groo
te Instemming den aanwezigen mede, dat twee
telegrammen zouden worden gezonden: één aan
Z. H. Exc. Mgr. Hulbers. blsschop van Haar
lem. waarin trouw wordt gezworen aan God en
Kerk en één aan den voorzitter der Katholieke
Kamerfractie, waarin namens 12.000 St. Jo-
sephsgezellen in Nederland gevraagd wordt, dat
deze, volgens Christelyke beginselen, tot heil
van gezin en maatschappy, door sociale maat
regelen het communisme en de godloosheid den
voedingsbodem zal ontnemen.
Met den gezameniyken zang van Aan U, o
Konlng der eeuwen gingen de gezellen uiteen.
Hierna was het woord aan den weleerw. heer
H. de Greeve tot het houden van zyn rede.
Ineens duiken midden in den nacht duizen
den op van overal vandaan om zich te bezinnen
op het mysterie
Mirakel.
Wat moet een buitenstaander zich wel af
vragen, wanneer hy die zwygende schare ziet,
zeker in dezen tyd, nu de massa's herhaaldelyk
worden opgeroepen om te demonstreeren voor
allerlei elschen.
Tienduizenden onbekenden treffen zich op
één punt samen en trekken dan langs de zwy-
gende hulzan zonder rumoer, zonder ulteriyk-
heden, zonder wapens. En zy keeren terug met
het gevoel, dat zy voldaan hebben aan een hei
ligen plicht
Het is een zoet mysterie, een onaanvatbare
rykdom, een standvastig, overal aanwezig my-
Zaterdagavond heeft in de
straat te 's Hertogenbosch de 23-jarige H. van
L. by een twist zyn 21-jarige vrouw J. van G
met een mes eenige steken toegebracht in het
gelaat. De vader van de vrouw, die op het hulp
geroep kwam toesnellen, wist erger te voor
komen.
Zondagmiddag omstreeks drie uur is in de
Beurdschestraat een vechtparty ontstaan tus
schen twee mannen. H. en K.
Op een gegeven oogenblik haalde H. een re
volver voor den dag en richtte het wapen op
zyn tegenstander, docl^ door een defect ging
het niet af. Eenige politle-agenten, die zich in
de nabyheid bevonden, snelden toe en arresteer
den den revolverheld.
Gisteren was het 125 jaar geleden, dat de
beroemde Engelsche schrijver Charles
Dickens geboren werd
vertrouwen zullen wy. als wy binnenkort weer
den omgang maken, bidden en danken. Want
wie dankt Gód voor al zyn weldaden? De mees
ten niet, misschien niet omdat zy niet willen,
maar omdat zy er niet aan denken.
Wat is er te vergeiyken met den Eucharisti-
schen Christus, Die er altyd is. Die er is voor
iedereen. Het is een wonder, het is iets om over
te schreien, wanneer wy in een kerk voelen
dat God daar is.
Wy denken aan wie tegen ons zyn, aan wie
ons belagen, maar vergeten wy soms niet, dat
er Een is. Die met ons. Die vóór ons is.
Aan Noë gaf God een regenboog als teeken
van zyn aanwezigheid, ons gaf Hy het Mirakel
van het H. Sacrament, tot ons sprak Hy met
het wonder der Heilige Stede.
De oude hulzen, waarin kaarsjes stonden als
de Processie voorbytrok, zy zyn afgebroken, de
menschen zyn dood, maar gebleven is het
wonder, gebleven Is Hy, Die met ons ls.
Daarom moeten we, daarom zullen'we God
bedanken in de stille Prefatie van duizenden,
die de Stille Omgang zyn zal, maar wy zullen
ook vergeving vragen voor onze geldzucht en
God smeeken dat Hy ons genadig zy en on^
vertegenwoordigers der mogendheden yiings de
wyk namen bleef er één op zyn post en beziel
de door zyn voorbeeld de moedige verdedigers
tot een glorleryke overwinning. Deze ééne was
de Nuntius Achille RatQ. thans Paus Pius XI.
Toen was er in Europa nog van geen Hitler
sprake.
Wanneer wy protesteeren. geldt dit ook den
grootmachten der wereld, die het gewroet van
het communisme zien en die zwygen. WHar
blyft tegenover deze centrale van godloosheid
een centrale van Christelyke actl. wie stelt
tegenover den atheistischen wereldomroep, welke
zal worden gesticht, een Chrlsteiyken wereldom
roep? Onze broeders in Christus in Spanje, Me
xico en Rusland worden vervolgd, maar men
awygt. Wanneer Joden worden vervolgd, komt
heel de wereld in rep en roer en daarmee
kunnen wy instemmen, want een Jood is ook
een mensch maar waarom laat het de wereld
koud, als
vervolgd?
Duistere machten wroetqn. ook hier in Ne
derland. zy speculeeren op de laagste instlnc-
d re?d aU met z^ne ouders niemand, die hy
hoogadtt. niemand die hy van nature zoo
oemint, niemand op wie hy reeds roo gelijkt
in lichamelijke .en geestelijke eigenschappen.
why^t10 Wler navoIglng hem «emakkeiyk
P® gewone regel is. dat de kinderen zullen
bidden. niet zooals hun ouders het zéggen,
maar zooals dezen het hun vóordoen. zooals zy
h®n zi<n bidden. zy zullen spreken zooals
zy hun ouders hóórden sprekenover godsdienst
STZ 2LKerk’ aver k®rk®Hike instellingen, over
kerkelyke personen, over de school, over de *m-
derwijzers. over de overheid. zy zullen zich
voor datgene, waarvoor hun ouders
warende zonde en wat tot de zonde
Door de genade Gods en de
gunst van den Apostolischen Stoel
BISSCHOP VAN HAARLEM
Aan de Geestelijkheid en de
Celoovigen van ons Bisdom
wachten
beducht
leidt.
De rechtvaardigheid, de naastenliefde, de ze
digheid. het geduld, de biymoedlge offervaardig
heid. het Godsvertrouwen, in één woord alle
deugd, die zy in hun ouders zien en zóoals als
zy die zien, zullen ze zeer gemakkelyk in zich
opnemen en heel hun leven bewaren.
Ja zelfs, op lateren leeftyd. als de ouders
reeds lang hun verantwoording aan den goe
den God hebtjen af gelegd, zal niet zelden
de volwassen man of de volwassen vrouw, als er
moellykheden zyn In hun huisgezin, terug den
ken aan het gezin van hun jeugd Het goede
voorbeeld, daar gezien, zal hun niet zelden een
richtsnoer zyn om by de opvoeding van hun
kinderen fouten te vermyden en den juisten
weg te volgen.
Zoo krachtig Is het voorbeeld, dat alle woor
den, beloften en bedreigingen weinig uithalen
zonder het voorbeeld. Maar waar het voorbeeld
wordt gegeven, zyn woorden dlkwyis overbodig.
Dat is de sleutel van het geheim, waardoor
sommigen nooit moeite hebben met de uitoefe
ning van hun gezag.
Hoe gelukkig, hoe duizendwerf gelukkig zyn
dan die kinderen, aan wie God ouders geschon
ken heeft, die door hun voorbeeldig leven als
lichtende engelen zyn op hun levensweg.
Hoe zal de goede God die ouders liefhebben,
die als trouwe werktuigen van Gods genade een
werk volbrengen, dat niemand van hen kan
ovememen. God zelf zal hun dankbaar zyn.
voor hetgeen zy voor zyn glorie hebben gedaan
en de kinderen zullen Juist door hun gelykenis
op hen hun schoonste kroon zyn in de eeuwig
heid.
Het Gezelschap van den Stillen Omgang heeft
Zondagmiddag In Krasnapolsky te Amsterdam
zyn als steeds druk-bezochte Jaarvergadering
gehouden onder leiding van den heer Alph.
Elsenburg en bygewoond door den moderator,
den hoogeerw. heer Mgr. dr. G. C. van Noort,
deken van Amsterdam.
In zyn openingswoord wekte de voorzitter de
Stille Omgangers op het vyftlgjarig bestaan
van de St. Nico laaskerk aan de Prins Hendrik
kade mee te vieren.
Spr. herdacht Z. Exc. Jhr. Ch. Ruys de Bee-
renbrouck, die telken jare den Stillen Omgang
deed en het overleden bestuurslid, den heer P.
voor wier zlelerust een gebed werd
Op de tweede plaats wat tevens de uitoefe
ning van het gezag ^oo gemakkelyk maakt en
tegeiyk het meest doeltreffende middel is In de
gansche opvoeding dat Is: het voorbeeld der
ouders. „Woorden wekken, maar voorbeelden
trekken.” ’t is een waarheid, die wy ten goede
*n ten kwade dageiyks zelf ondervinden.
Dit geldt natuurlyk des te meer, naarmate
het voorbeeld dichter In onze nabyheid is. lan
ger duurt, gemakkeiyker kan worden nagegaan
en alle misleiding Is uitgesloten, wanneer het
gegeven wordt door personen, die wy hoogach
ten. die wy liefhebben, op wie wy graag willen
gelyken en wier navolging ons niet onmogeiyk
•chynt.
Welnu, wat kan er dan in kracht en uitwer
king halen by het voorbeeld, het goede voor
beeld van de ouders? Zy hebben een grooten
voorsprong op alle andere menschen op fa
milieleden, op onderwyzers, op priesters zelfs.
Want met niemand leeft het kind zoo naby en
too intiem en zoo ongekunsteld en zoo voort-
oude gebruik en. Goddank, er zyn toch nog
vele katholieke gezinnen, waar het geen enkelen
avond in het jaar zal worden nagelaten. Dat Is
de hulde aan den goeden God gebracht, niet
van afzonderiyke personen, maar van het gezin
als gezin.
Hier treedt de vader als met een priesteriyk
recht voor Gods troon om namens zyn gezin
en in vereeniging met zyn gezin God te aan
bidden. te danken, te verzoenen en te smeeken.
Daar is God in hun midden. Daar wordt de ze
gen Gods in stroomen uitgestort. Daar is Maria,
de Moeder Gods, de byzondere beschermster.
Houdt toch dit gebruik in eere. al kost het
wat moeite en mocht het in uw gezin nog
geen gebruik zyn, begint er mede, nog dezen
dag en ge zult spoedig ondervinden, dat het u
tot zegen strekt.
en der zeer ernstige gevolgen van
de economische crisis is de toe
stand, welke ontstaan is in de
wereld der onderwijzers, een toestand,
welke niet alleen dleptreurlg. maar ook
beangstigend gevaarlijk is, omdat de
geestelijke belangen van het kind, van
de opgroeiende generatie, van de toe
komst voor een groot deel afhankelijk
zijn van en ten zeerste beïnvloed wor
den door de onderwijzerswereld. De
onderwijzer neemt op school de taak
en de verantwoordelijkheid over van de
ouders. Hij neemt deel aan de opvoe
ding en de onderrichting van het kind.
En als voor onze kinderen, ons kost
baarste van God ontvangen bezit, het
beste nog niet goed genoeg is, hoe kun
nen wij er dan vrede mede hebben,
dat de onderwijzers behooren tot de
zeer beproefde kinderen van de crisis
rekening? Er is een overvloed van werk-
is een overvloed
dié, of-
leerkracht
werkzaam zijn, geen behoorlijk salaris
genieten en niet de minste vooruitzich
ten op een behoorlijk bestaan hebben,
terwijl de veelvuldige aanstellingen van
kweekelingen met acte de vooruitzichten
van de onderwijzers weer benadeelen.
Het lijkt een onoplosbare puzzle om
hierin verbetering te brengen en daarom
heeft men zich maar niet aan een poging
tot oplossing gewaagd. Verlenging van
den leerplicht zou In den socialen en eco-
nomischen toestand, waarin de onder-
wyzerswereld verkeert, misschien eenige
verlichting hebben kunnen brengen,
maar men heeft dezen maatregel niet
aangedurfd. De klassen zijn tengevolge
van bezuinigingen en concentratie uit
gegroeid tot volksverzamelingen van het
lastigste en meest zorg behoevende volk-*
je, dat er is, n.l. de kinderen. De onder
wijzers en zij, die het willen worden,
vormen een groep In de maatschappij,
wier levensverhoudingen en -omstandig
heden niet evenredig zjjn aan de ver
antwoordelijkheid, de teak en de belan
gen, welke hun zijn toevertrouwd of ooit
zullen worden toevertrouwd. Wat kun
nen wij van jonge onderwijzers verwach
ten, die jaren lang werkloos zijn geweest,
die geen vooruitzichten hebben en die
een minder dan zeer bescheiden le
vensstaat kunnen voeren. Hoe zullen de
ze jonge menschen aan geestelijke on-
tevredenheidslnfectles weerstem, hoe
zullen hun persoon en geest onder zulke
omstandigheden gevormd worden, hun.
persoon en geest, die straks of ooit vor
ming en leiding zullen moeten geven
aan persoon en geest van onze kinderen?
Het Is steeds de roem van Nederland ge
weest, dat het onderwijs er op zoo’n“
hoog, misschien wel te hoog peil stond,
maar zijn wij dezen roem niet deerlijk aan
het interen? En belangrijker dan de
roem van de wetenschappelijke voor
treffelijkheid van het onderwijs te nog
het ethische, het cultureele, het paeda-
gogteche gehalte van dat onderwijs. Hoe
kan dat op peil blijven, indien de onder
wijzer, die dat onderwijs moet geven,
wordt prijsgegeven aan omstandigheden,
welke hem moeten knauwen In zijn lief
de voor zijn vak, in zijn besef van
hoogheid van zijn rt>eping en taak?
Er te geen geld, dat te de machtspreuk
van hen. die in dezen toestand weer- en
werkeloos meenen te moeten berusten,
maar boven geld gaan de geestelijke
waarde en het geestelijk belang van ons
volk. Indien het ons ernst is met de leu
ze, dat voor onze kinderen het beste nog
niet goed genoeg te, dienen wij daaraan
de consequentie te verbinden, dat de on
derwijzers van onze kinderen de kansen
moeten krijgen om zóo goed mogelijk te
kunnen zijn.
Verleden jaar hebben wy u gesproken over
het groot geluk, dat God ons heeft geschonken
in het H. Doopsel, toen Hy ons uitverkoos tot
Zijne kinderen, die tot Hem roepen: .Abba,
Vader Vandaag willen wy uw aandacht vra
gen. voor de krachtigste en de door God zelf
gewilde en daartoe aangewezen instelling om
dat kindschap Gods sterk te maken en voor
goed in ons te bewaren d.i. het Christelyk huis
gezin. Daarvan heeft Hy ons Zelf een allerhei
ligst en allervolmaakst voorbeeld willen geven in
het heilig Gezin van Nazareth.
Juist voor onzen tyd achten Wy het
groot belang, hierover te spreken, omdat
zljds het huisgezin bloot staat aan vele gevaren,
waardoor het kan worden ontwricht en uiteen
gerukt, terwyi anderzyds onze jeugd een by-
zonder krachtige opleiding noodlg heeft voor
den haar wachtenden strijd. En de meest nood-
-nkeiyke ondergrond voor alle verdere vorming
wordt nérgens zoo goed gelegd als in het Chris
telijk gezin. Dót Is de beste en meest doeltref
fende leerschool van alle Christelyke deugden.
Nergens leert men iets zoo gemakkelyk en tege-
Ujkertyd zoo grondig, zoo spoedig en toch zoo
voor altoos onvergeteiyk zóó goed begrepen
en meteen zoo onmiddeliyk toegepast op het
leven, als alleen in den huteeiyken kring, wy
hebben prachtige scholen en bloeiende vereeni-
gingen. Deze zyn noodzakeiyk en onmisbaar om
de jeugd ryp te majeeri voor het openbaar en
maatschappeiyk leven, maar zy kunnen
slechts vóórtbouwen, als de grondslag goed ia Is
de grondslag niet goed, dan vermag de béste
school en de bloeiendste vereeniging niets. En
de grondslag wordt gelegd in het huisgezin. Alle
goed, dat wy later hebben geleerd, is een uit
breiding, een verdieping, een voortzetting van
hetgeen in onze kinderharten is ingestort en
vastgelegd door onze vaders en moeders. Zoo
althans is de regel en de gewone, natuuriyke
En deze actie wordt gevoerd, alsof er op aar
de geen vier honderd mlllioen Katholieken zyn,
die heel hun leven willen maken tot één Gods-
beiydenis. De. Amsterdamsche St. Josephsge
zellen. zy, die behooren tot de bloem van dit
machtige leger, willen hiertegenover getuigen
van hun geloof in God. hun trouw aan Chris-
I tus en de Kerk, zy zouden geen Kolplngsbloed
Allereerst het gezag der ouders.
Geen gezag is zoo onbetwistbaar, zoo door
allen erkend als door de natuur gegeven als het
ouderiyk gezag. Geen gezag ook is zoo ge
makkelyk uit te oefenen, daar de kinderen in
alles van de ouders afhankelyk zyn. Aan
geen gezag ook wordt zoo gemakkelyk en met
zooveel liefde gehoorzaamd.
Want nergens ter wereld bestaat er een ge
zag zoo, van nature zelfs, met de liefde verbon
den en zoo duldelyk een gevolg van de liefde,
dat, zoolang er een redeiyk gebruik van ge
maakt wordt, daar niet eens aan getwyfeld kan
worden en de liefde er niet onder lydt. Zelfs al
zyn de maatregelen streng en is de straf soms
zwaar. Een enkel woord, een enkele oogop
slag is gewooniyk voldoende om de meest vol
maakte gehoorzaamheid en de meest liefderijke 1
volgzaamheid te verkrygen.
Waar de ouders van de hun door God gegeven
macht een verstandig gebruik maken, worden
aan de kinderen van zelf de eerbied voor het
gezag en de gehoorzaamheid ook in moeliyke za
ken voor eens en voor goed ingeprent. Dat zal
hun tot geluk strekken want: „een gehoorzaam
mensch zal spreken van overwinningen”.
Maar hieruit volgt dan ook, dat het voor de 1
ouders een heilige en strenge plicht is, dat ge
zag op waardige wyze te handhaven en het nooit
of te nimmer prijs te geven.
Dat zou inderdaad niet getuigen van ware
liefde voor de kinderen, maar dat is niets dan
eigenliefde, een onvergeefiyke zwakheid en laf
heid en een onverantwoordeiyke plichtsverza
king.
Het in zyne handen te hebben, om zoo ge
makkelyk een kinderziel te vormen in de goede
richting, die voert tot het onsterfeiyk geluk,
waarvoor die ziel is geschapen, en dAn uit
gemakzucht of lafheid of wat dan ook zyn
handen terug trekken, en dAn het krachtig
ste middel niet te gebruiken en den hechtsten
steun te laten vallen en het kind weerloos te
laten tegen den komenden strijd dat te een
verraad aan ons eigen kind dat is een ver
raad tegenover God, die het schiep en aan ons
toevertrouwde. Hy zal het uit onze handen op
vragen en Hy zal het wreken, wat wy aiit
schuldige zwakheid hebben nagelaten.
Hoe gelukkig pryst de H. Schrift de kinde
ren, die door hun ouders in goede tucht zyn
grootgebracht en hoe vermaant zy de kinderen
zich asm die tucht te houden en haar niet los
te.laten, maar haar te bewaren: want „zy is
Uw leven”. In ieder Christelyk gezin ibiyve dan
het gezag eerbiedig gehandhaafd en bewaard.
I in de aderen hebben, wanneer heel dat gebeu
ren hen koud liet. Hun protest gaat uit over
stad en land en daarbuiten en moet aanzwel
len naar alle zyden tot een wereldkreet van
verontwaardiging over dit hemeltergend,
menschonteerend dryven.
Hoe ver is Europa, van huis uit Katholiek,
toch af gedwaald na 2000 jaren Christendom!
Is het niet teekenend. dat Juist thans een In
ternationaal Eucharistisch Congres wordt ge
houden met innig meeleven van heel de be
volking. in Azië, op de Phlllppynen, een Missie
land. Onze moderne wereld daarentegen pleegt
socialen Godsmoord. De moderne mensch. zoo
heeft de Paus gezegd, ontsteelt aan God den we
reldtal. Daartegenover moeten wy ons geloof
stellen, om te redden, wat nog te redden is.
te voorkomen, wat nog te voorkomen is. Wy wil
len Gods zegen, niet Gods vervloeking over de
mensch held
Vooral onder de arbeidersklasse wordt in de
zer dagen van crisis, werkloosheid en armoe het
zaad van den godshaat uitgestrooid door sata
nische propagandisten. Het is echter niet Gods
wil, dat al die sociale ellende over de menschen
komt. Het is Gods wil. dat er liefde heerscht en
rechtvaardigheid en zoo een ware vrede op aar
de. Maar juist zy. die er God een verwyt van
durven maken, zyn er zelf schuldig aan. omdat
zy het geloot in God hebben verstikt. Zy, de
moderne materialisten de communisten, socia
listen. liberalen hebben de wereld aan stuk
ken gescheurd en nu wenscht men, dat God
een wonder doet? Er Is slechts één keus tegen
over deze Godslasteringbuigen voor God of
barsten in wereldrampen en wereldrevoluties
Terug naar God beteekent terug naar vrede en
welvaart.
Zoolang zy bestaat heeft de Kerk
rechtvaardigheid gepredikt. Wat
zyn zonder de Kerk? Toen 15 jaar
voor
