ONS BLAD
Fransche intriges
Marokko?
De Europeesche vrede lijkt
-een gewapende vrede
J
Ki
heden
Het nieuws
Oviedo met rust
gelaten
van
Stoyadinowitsj
over
zyn politiek
in
Kee
DE BAROMETER
Politiek gevecht
bij Smyrna
Japans handefs-
betrekkingen
WETTIGE STABILISATIE
VAN DEN FRANC?
JOH. LAUWERS
PAYCLOP 3
ALKMAAR
PLATVOETZOLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
rit Weenen zich
van Rome af?
Mengelberg
toegejuicht
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
VRIJDAG 5 MAART 1937
V
Waarde niet beneden de
huidige pariteit
Toledo geïsoleerd?
Franco eischt een
onderzoek
Al-
De V rij williger s-kwestie
Stilzwijgen in Frankrijk
GEWELDIGE LAWINE
De dame, die naast haar
stoel ging zitten
Tegen restauratie der
Habsburgers
Grieksch tankschip op
myn geloopen
Duitsch protest te
Washington
Italiaansch generaal
bij Malaga gewond
Om de heropening der
kerken
Hy zou vervangen worden door
generaal Baistrocchi
Schuschnigg zou de restauratie
plannen willen door zetten
Verscheidene stakingen dreigen in
Mexico uit te breken
De ministerraad zou vanmorgen
over een desbetreffend
decreet vergaderen
De Burgos-regeering protesteert
tegen gevaarlijke agitatie in
de grensgebieden
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
Vitforio Emanuele, prins van Napels, de
pas geboren troonopvolger van Italië.
Aan zijn wieg de drie-jarige prinses
Maria Pia
TOCH SCHULDIG AAN DEN
KINDERMOORD?
Gunstige atmosfeer voor een over
eenkomst met Ned. Oost-Indië
DE KONING VAN EGYPTE
TE ST. MORITZ
„Wy staan geen eenzijdige opzeg
ging van verdragen toe’’ waar
schuwt hij Oostenrijk
Veertien agenten waren noodig om
haar te vervoeren
vooral
en de
wijze
werd
Het roode bombardement doodde
twaalfhonderd burgers, waar
onder vrouwen en kinderen
Het meerendeel der bemanning
om het leven gekomen
Jonge Amerikanen pleitten op deze wijze voor het Witte Huis te Washington voor
hun eischen. Begrijpelijk, dat de verkee rspolitie er spoedig een einde aan maakte
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 G
p. regel; idem op peg. één 55 g p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Per kwartaal voor Alkmaar i f2.—
^KVXWWWMUII
Oostenrijk
4
Stoyadinowitsj
MAWJöH
HOUH
1£
Op grootsche wyze
werd hij te Rome
gehuldigd
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
DERTIGSTE JAARGANG
No. 131
ir
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'iiiiiiii
760
Lloyds meldt uit Palamos, dat het schip
in brand vloog en onmiddellijk zonk. Vol
gens dit telegram is de geheele bemanning
omgekomen.
BURGOS, 4 Maart. (Havas). De re-
geeringstroepen hebben er, althans voor het
oogenblik, van afgezien te trachten zich van
Oviedo meester te maken.
In de wandelgangen der Kamer verze
kerden verscheidene afgevaardigden, dat de
regeering voornemens zou zijn in deze bij
eenkomst te besluiten tot wettige stabili
satie van den franc.
Fabrieksbrand te Breda.
O
LONDEN, 4 Maart. (Reuter) Aangezien
men vreest, dat het onmogelijk zal zijn voor
de waarnemers, om technische redenen, op
6 Maart, den oorspronkelijk vastgestelden
datum, reeds aanwezig te zijn op de hun
toegewezen posten, is het waarschijnlijk, dat
hiervoor In de plaats de datum 21 Maart
door de niet-inmengingscommissie morgen
zal worden vastgesteld.
PARIJS, 4 Maart (Havas). De „Paris Solr”
meldt, dat het Grleksche tankschip „Loukia"
in de Mlddellandsche Zee, nabij Rossas, op
een mijn is geloopen. De lading benzine ont
plofte. Onder de 24 leden der bemanning zijn
talrijke dooden en gewonden gevallen.
De muntwet van 1 October 1936 machtigt de
regeering bij decreet over te gaan tot vast
legging van de wettelijke waarde van den franc
tusschen minstens 43 milligram en ten hoogste
49 milligram goud. Op t oogenblik is de franc
gestabiliseerd op ongeveer 46 milligram goud.
Enkele parlementsleden verzekerden zelfs, dat
de Wettige stabilisatie van den franc met In
gang van morgen zou kunnen worden vast ge
steld op een gehalte, dat het midden houdt tus
schen het huidige en het mlnimum-gehalte, dus
b.v. op een basis van 44 S milligram goud.
Wetsontwerp ingediend betreffende te nemen
maatregelen in verband met de vijandelijk
heden in Spanje.
Spreker reide verder nop. dat jde Japanscne
regeering er naar streeft, overeenkomsten in
zake het ruilverkeer te sluiten met andere lan
den. met inachtneming van de geldende ten
dens in de internationale handelsbetrekkingen.
I
t
9
GENèVE, 4 Maart (Havas). Koning Faroek
van Egypte is gisteravond met een specialer)
trein hier aangekomen uit Marseille. Om vijf mi
nuten voor half eén vannacht 1* hjj doorgereisd
n
Is
van
voor
over-
door applaus herhaaldelijk onderbroken i
zal er steeds op berekend zijn zijn taak en
plicht jegens het vaderland te vervullen.
De Japansche onderminister van Buitenland-
aebo Zaken acht de atmosfeer gunstig voor
een handelsovereenkomst met Ned. Oost-Indie.
PARIJS, 4 Maart. (Havas) Het bijeenroepen
van den ministerraad tegen Vrijdagmorgen
heeft vandaag in politieke kringen tot de meest
uiteenloopende geruchten aanleiding gegeven.
De deskundigen van de commissie voor de
niet-lnmenglng hebben besloten aan te bevelen,
dat het stelsel van toezicht ook wordt toege
past op de schepen van de Mogendheden, die
de overeenkomst hebben geteekend, welke naar
Spanje vertrekken uit Amerlkaansche of an
dere nlet-Europ^psche havens.
BERLIJN, 4 Maart. (Havas) Officieel wordt
medegedeeld, dat de Duitsche ambassadeur te
Washington opdracht heeft ontvangen bij de
regeering van de Vereenlgde Staten te protes-
teeren tegen een rede van den burgemeester
van New York, La Ouardia. Volgens de Duit
sche pers heeft La Guardia gezegd, dat Dultsch-
land tracht den wereldvrede te vernietigen.
In het kanton Wallis Zwitserland zijn 32 al
penhutten onder' een geweldige lawine bedol
ven. De aangerichte schade wordt geraamd op
100.000 francs.
Scfrusehnicg volgens een Eagolsch blad.-
vastbesloten «ijn de Oostenrijksche restaura
tieplannen door te uetten.
Mengelberg zijn eerste con
cert van dit seizoen te Rome
gegeven. Op het programma
stonden vermeld: de Pasto
rale van Von Beethoven, de
Alcina suite van Handel
Romeinsche fonteinen van
Respighi en Dansen-van Ga-
lantha van Kodaly. Het con
cert en vooral dc Pastorale,
werden een groot succes
voor den hier zeer gewaar-
deerden Nederlandschen di
rigent, die vooral na het
Andante en de Finale op^,
grootsche wijze gehuldigd
TOKIO, 4 Maart (AN P.) In antwoord op
een interpellatie in het Japansche Huls
Afgevaardigden heeft de onder-minister
Buitenlandsche Zaken, Horinoetsji, een
zicht gegeven van de diplomatieke onderhan-
dellngen met andere landen.
ISTANBOEL. 4 Maart. (Stefanl). In
het dorp Tekoli bij Smyrna is een bloedig
conflict ontstaan tusschen de bewoners, die
in twee vijandige kampen zijn verdeeld we
gens de verkiezing van een Monthar (soort
van burgemeester).* Er zijn verscheidene
dooden en gewonden te betreuren.
Nader seint Havas uit Perpignan, dat het
tankschip was geladen met Roemeensche pe
troleum, bestemd voor Barcelona. De kapitein
was den vorlgen avond te Port Vendres aan
land gegaan, teneinde bij de havenautoriteiten
inlichtingen in te winnen aangaande het mij
nenveld langs de Spaansche kust.
Naar vernomen wordt zouden bewoners van
de Spaansche kust twee lijken en verscheidene
gewonden aan land hebben gebracht.
Verondersteld wordt, dat de overige leden dfr
bemanning verdronken zijn.
was een dergelijk geval heel wat rampspoediger.
Zij ging ook per ongeluk naast haar stoel zit
ten, maar deze dame woog niet minder dan 270
pond!
Behalve dat mevrouw Foy erg geschrokken'
was, had ze haar dijbeen bezeerd en kon door
hgar corpulentie niet meer overeind komen. Bu
ren waarschuwden een dokter, die de gewonde
de eerste hulp verleende. Inmiddels was de
echtgenoot van mevrouw Foy thuisgekomen en
met vereende krachten werd geprobeerd me
vrouw in den intusschen voorgereden zieken
auto te dragen. Toen dit niet lukte, werd de
hulp van de politie ingeroepen. Er verschenen
weldra twee pootige politieagenten, maar ook
met deze 'hulp slaagde men er niet in mevrouw
Foy in den zleken-auto te krijgen. Het eind van
het liedje was, dat er ten slotte veertien politie
mannen aan te pas kwamen, alvorens de pa
tiënte goed en wel in den ziekenauto was ge
werkt
De Burgos-regeering protesteert tegen ver
meende Fransche intriges aan de Fransch—
Spaansche grenzen in Marokkb.
De regeeringstroepen laten thans Oviedo met
rust. In Toledo «ouden de reehtechen geïsoleerd
zijn.
Oostenrijk breekt met Mussolini. Dit ver
bazingwekkende gebaar geeft het einde aan
van de nauwe overeenstemming tusschen
Oostenrijk en Italië, welke In het voorjaar
van 1933 ontstond.
De regeering van Joego-Slavlë heeft met zeer
groote en oprechte vreugde het gentlemen’s
agreement tusschen Italië en Groot-Brittannië
begroet.
De betrekkingen met de groote Europeesche
Mogendheden hebben zich in een volkomen
vriendschappelijken geest ontwikkeld. Tusschen
Joego-Slavië en het Duitsche Rijk bestaat thans
geen geschil.
Met Italië, aldus de minister-president, ont
wikkelen zich onze betrekkingen meer en meer.
Het schijnt, dat de horizont op de Adriatlsche
Zee is opgeklaard, en dat er veelbeteekenende
voorboden zijn voor hartelijke betrekkingen tus
schen Italië en Joego-Slavlë.
De Kleine Entente dient nog vandaag de wet
tige en vitale belangen barer leden en in de
eerste plaats de idee van den algemeenen vrede
zelf.
In den Balkan bestaat eenzelfde toestand, die
BELGRADO, 4 Maart. (Havas) De Joe-
go-Slavische minister-president Stoyadino
witsj heeft in het parlement een rede over
de buitenlandsche politiek gehouden, die
door een stampvolle kamer werd aange
hoord.
PrinMlijk jacht zal „Piet Hein" heeten.
Nadatde Justitiebegrooting «.ha. waa aange
nomen, is de Eerste Kamer met Binnenland-
ache Zaken begonnen.
De regeering van Franco heeft den mo
gendheden gevraagd een internationale
commissie in te stellen, welke de gegrond
heid van deze nota zal bestudeeren. Verder
vra^pt de regeering-Franco aan de niet-
inmengingscommissle een einde te maken
intriges.
Aangaande de handelsbetrekkingen met
Nederlandsch-Indië verklaarde hij. dat door
de totstandkoming der schoepvaartovereen-
komsten tusschen Japan on Nederiandseh-
Oost-Indië een gunstige atmosfeer is ge
schapen voor de sluiting van Mn handels
overeenkomst.
Binnenkort zou hij naar Italië terugkeeren en
benoemd worden tot divisie-generaal. Hij zou
onmiddellijk vervangen worden door generaal
graaf Baistrocchi. die onderstaatssecretaris van
oorlog is geweest tijdens den oorlog in Abes-
sinië.
In het begin van dit jaar is de politieke
horizon iets lichter geworden, hoewel men
niet mag verzwijgen, dat de bestaande toe-
Atahd niet is zooals men hem zou wen-
schen. De vrede in Europa Ujkt-zeer veel op
een gewapenden vrede.
Het wetsontwerp tot regeling der «fekenvenor-
ging is nader gewyrigd.
Landbouweraknecht te Groede doodgeaehotea
door een landbouwer met wien h(j een veete
had.
Het agentschap Havas kon daarentegen in
den loop van den avond nader preciseeren.
dat de wettige stabilisatie, zóó deze morgen,
naar men vrjj algemeen in financieels krin
gen schijnt te gelooven, tot stand zou moeten
komen, niet beneden de tegenwoordige pa
riteit van den franc zou geschieden.
Hetzelfde agentschap was verder gemach
tigd med4 te deelen, dat de regeering geen
vervanging van Labeyrie als gouverneur van
de Fransche Bank beoogde.
Verder schijnt het'nlet, dat de beoogde maar
regelen eenj speciaal bijeenroepen van het par
lement tegen as. Zaterdag met zich behoeven
te sleepen. Deze bijeenroeping zou volgens een
hardnekkig gerucht in de wandelgangen der
beide huizen noodig zijn met het oog op een
wettelijke bekrachtiging dezer maatregelen.
Daarentegen is het niet ónmogelijk te ach
ten, dat de ministerraad besluit tot het Instellen
van een commissie van technische raadgevers,
die in nauw contact met den minister van fi
nanciën de ontwikkeling van den financieelen
toestand zou volgen.
Op het ministerie van financiën werd he
denavond verklaard, dat de morgen te houden
ministerraad zich zal bezig houden met den fi
nancieelen toestand en de maatregelen nemen,
die hij noodig acht, doch Been enkele buiten
gewone maatregel behoeft verwacht te worden.
In de diplomatenloge hadden de vertegen
woordigers van vele landen plaats genomen, De
regeering was voltallig aanwezig.
Stogadlnowitsj gaf allereerst de algemeene
lijnen der buitenlandsche politiek aan. Joego
slavië streeft in eerste plaats naar hand
having van den internationalen vrede en naar
het behoud der bestaande Joego-Slavische
grenzen. Het wil versterking van de internatio
nale solidariteit en daadwerkelijke toepassing
van het beginsel van algemeene veiligheid. De
samenwerking tot handhaving^ van den vrede
wordt op Ideale wijze verwezenlijkt in het kader
van den Volkenbond.
In het eerste en tweede geval blijft onze
houding bijgevolg onveranderd:
Wjj zullen geen eenzijdige opzegging van
verdragen toestaan, en ten aanzien van de
restauratie der Habsburgers is de houding
der Koninklijke regeering vastberaden ne
gatief, zooals «ij dat steeds was. (Enthou
siaste algeheele instemming).
Iedereen is wel eens per ongeluk naast zjjn
stoel gaan zitten. Men maakt een vreeselijk be-
lacheljjk figuur, maar overigens loopt zoolets
gewoonlijk, op een tijdelijk pijnlijk gevoel na,
Zonder ernstige gevolgen af.
Voor een Inwoonster van Brooklyn (V, S.)
De betrekkingen met Hongarije en Albanië
zijn goed, die met de Poolsche Republiek ont
wikkelen zich steeds In den geest van gemeen
schappelijk goed begrip en hartelijke sympa
thie.
Ons leger, aldus besloot Stoyadinowitsj zjjn
zijn
LONDEN, 4 Maart (Havas) Volgens
hier ontvangen berichten, zou de brigade
generaal Roata. die aan het hoofd stond
van de Italiaansche troepen, die in Spanje
strijden, gewond zjjn tijdens den strijd om
Malaga.
Intusschen meldt Havas uit Weenen, dat
de reis van Schuschnlgg naar Rome waar
schijnlijk eind Maart zal geschieden. De
voorgenomen reis naar Boedapest zal later
ondernomen worden.
In officleele Fransche kringen bewaart men
een absoluut stilzwijgen over de nota van de
Junta XA13 Burgos aan de - onderteekenaars
van het verdrag van Algeciras.
In politieke kringen is de nota sceptisch
ontvangen. Men is hier van oordeel, dat de
houding van Frankrijk herhaalde malen dui
delijk uiteen Is gezet en men herinnert ayi
de verklaringen van 11 Januari, gewisseld
schen RUkskanseller Hitler en den Franschen^
ambassadeur te Berlijn. Francois Poncet.
In welingelichte Brltsche kringen verklaart
men niets te weten van een nota van de Junta
van Burgos aan de onderteekenaars van het
verdrag van Algeciras.
In parlementaire kringen is men van mee
nin g, dat indien een dergelijke démarche gedaan
zou worden, zij niet ontvankelijk zou worden
geacht. De Mogendheden hebben de regeering
van Burgos niet erkend en alleen de regeering
van Valencia kan dergelijke protesten indienen.
VALENCIA, 4 Maart. (Havas) Na den mi
nisterraad, welke vandaag te Valencia is
gehouden, heeft de regeering medegedeeld,
dat zij er voor is, dat alle buitenlanders,
die aan beide zijden aan den burgeroorlog
deelnemen, het land weder verlaten. Zij
verklaart zich bereid mede te werken tot de
verwezenlijking van dit denkbeeld, zoodra
de onmisbare wederkeerigheld verzekerd
zal, zijn.
De controle op Spanje zou eerst 21 Maart ia
werking treden.
In zjjn rede over de buitenlandsche politiek
liet Stoyadinowitsj waarschuwingen hooren
aan het adres van Oostenrijk.
Omtrent den strijd ten Zuiden van het Ma-
drileensche front zjjn berichten ontvangen, die
er melding van maken, dat de nationalisten
in Toledo zouden zjjn geïsoleerd. De oorzaak
van dit opzienbarenda feit zou volgens dteze
berichten hierin gelegen zjjn, dat vliegtuigen
der rechtschen bjj vergissing een rechtsche
afdeeling, die den laatsten bergpas welke nog
open was, verdedigde, onder mitrailleurvuur
namen en vernietigden.
Duizend Canadeezen hebben een deel van hun
bloed beschikbaar gesteld voor een bloedtrans
fusiedienst te Madrid, die onder leiding van dr.
Norman Bethune uit Montreal staat. Het Ca-
nadecsche bloed wordt in speciale verpakking
naar Spanje overgebracht.
meer en meer het karakter van stabiliteit en
een definitieve regeling aanneemt.
MAR DEL PLATA. 4 Maart. (ANP.) De
veeknecht José Ganoedo. die eerst bekend en
daarna ontkend had schuldig te zjjn aan de
ontvoering en moord op het tweejarig zoontje
van een rijken veefokker, heeft thans toegege
ven de misdaad inderdaad te hebben gepleegd.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor buiten Alkmaar 4 f 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Zjj ondernemen geen massale aanvallen meer
op de stad, en stellen zich tevreden met over
vallen, teneinde de kleine operaties, die de
rechtschen aan dit front ondernemen, ter ver
betering van hun stellingen, te belemmeren.
Het bombardement van Oviedo wordt nog
slechts met tusschenpoozen voortgezet.
De stad heeft verschrikkelijk geleden onder
het geschutvuur der regeerlngstroepen. De
toren der kathedraal is weggeschoten ter hoog
te van het schip der kerk. Het ziekenhuis is
zwaar gehavend.
Het aantal gewonde en gedoode burgers in
den loop der laatste acht dagen wordt ge-
raamd op duizend tot twaalfhonderd, van wie
de helft vrouwen en kinderen zjjn.
Aan het front van Madrid heerscht rust.
LONDEN, 4 Maart (Havas) De Daily
Herald meldt, dat de Oostenrijksche bondskan
selier, Schuschnlgg, zjjn reis naar Rome, die
in den loop van de volgende -week geschieden
zou, afgelast heeft. Het blad schrijft dan
verder:
Meer nog, en dit' is gevaarlijk, Schusch
nlgg schijnt besloten te zjjn voort te gaan
met zjjn plannen tot restauratie der Mabs-
burgers, i ondanks de waarschuwingen van
Berlijn Zn Rome.
LONDElï, 4 Maart. (AK.P.) De „Daily He
rald", dlelmeldt, dat Schuschnlgg sijn reis naar
Rome afgelast heeft, vertelt verder, dat de Oos-
tenvijksche Bondskanselier in het geheim reeds
stappen heeft ondernomen bjj de Tsjecho-Slo-
waaksche regeering, in de hoop, dat deze niet
alleen haar verzet tegen de restauratie der
Habsburgers zal opgeven, maar die zelfs zal
steunen.
Schuschnlgg koestert volgens het Engelsche
blad bovendien de hoop, dat Praag hém ter
zijde zal staan In zjjn pogingen, de goedkeuring
van Engeland en Frankrijk voor de restauraWe
en de bescherming dezer Mogendheden tegen
een Duitsche tusschenkomst te verkrijgen.
MEXICO, 4 Maart (Havas) Te Orizaba
hebben de studenten zich aangesloten bjj de
beweging ten gunste van de heropening der
kerken en vermeerdering van het aantal pries
ters. Zij dreigen in staking te gaan, wanneer
hun ouders geen voldoening krijgen.
In Vera Cruz en Orizaba duurt de staking
der onderwijzers voort. Verscheidene andere
stakingen dreigen uit te breken.
Over de verhouding met de Oostenrijksche
Republiek, zeide Stoyadinowitsj: „Wjj streven
er naar, dat onze betrekkingen correct blijven
en niet zullen worden vertioebeld. hoewel de
Oostenrijksche regeering het noodig heeft ge
oordeeld verleden jaar de militaire clausule van
het vredesverdrag van St. Germain eenzijdig op
te zeggen, een feit, waarvan wij maar niet enkel
acte konden nemen, evenmin als de andere
staten der Kleine Entente.
Hoewel zekere Oostenrijksche kringen vol
harden bij propaganda voor den terugkeer der
Habsburgers, hopen wij toch, dat de verant
woordelijke personen in Oostenrijk niets in dit
opzicht zullen doen, wat ernstige provocaties in
Mldden-Europa zou kunnen uitlokken.
Teneinde nadruk te leggen op de breuk,
doen de regeeringsbladen van Weenen een
aanval op ge» bewapeningspolitiek van Italië.
SALAMANCA. 4 Maart (Havas)
Ra^io-Salamanca heeft een nota van
de regeering van generaal Franco
gepubliceerd, gericht tot de Mogend
heden. welke het verdrag van
geciras hebben onderteekend, waar
in wordt gewezen op zekere intriges
in de grensgebieden van de Fran-
sche en Spaansche protectoraten van
Marokko, met het doel ordever
storingen, *e verwekken in Spaansch
Marokko.
De Fransche autoriteiten, zouden aldus, on
der voorwendsel de orde te herstellen en het
overslaan van het gevaar naar Fransch-
Marokko te voorkomen, de Spaansche zóne
binnen willen rukken:
pp deze wijze zouden alle van kracht
zijnde Internationale verdragen worden ge
schonden, waardoor een gevaarlijke toestand
in het leven zou worden geroepen voor den
vrede in Europa.
aqpt de regeering-Franco aan de nlet-
acin
ëAe
3
f
3
