ONS BLAD
Kruiser Java
de Spaansche wateren
naar
I)
De geheimzinnige tocht der
„Mar Cantabrico”
>3'4
W0
I
Het nieuws van heden
Degrelle krygt zijn
zin
van
Een oude bekende vaart
DE FRANSCHE LEENING
VOOR DEFENSIE
DE BAROMETER
Bescherming van de Nederlandsche
koopvaardijvloot
STOOMSCHIP TRITON
AANGEHOUDEN
Nieuwe spanning
in de V.S.
Hongarije wenscht
openbaarheid
MUSSOLINI’S BEZOEK
AAN TRIPOLI
JOH. LAUWERS
rsraor a
alkmaar
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
onder valschen naam
<r
4
WOENSDAG 1O MAART 1937
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Het gaat om de lading
de
van
via
een
Reisplan kruiser bespoedigd
Een verklaring van v. Zeeland
X
'V
Gebombardeerd, ver
brand en gezonken
Het jongste portret van ex-kontng sifons XIII van Spanje met drie van
st/n kleinkinderen
Strenge maatregelen
uitgevaardigd
Van Zeeland candidaat
bij deze krachtmeting
Krachttermen als reactie in
Italiaansche bladen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
De openbare meening wil weten
welk gevaar de regeering
heeft bedreigd
Cranborne’t verklaring
in het Lagerhui*
Maar de Belgische regeering zal
zelf den strijd met hem
aanbinden
Pastoor Roehring te
Berlijn gearresteerd
De Kamer aanvaardt het betref-
fende wetsontwerp
kSJ
Het wetsvoorstel aangenomen
Door gewapenden witten trawler
werd het K.N.S.M.-schip naar
I Ceuta opgebracht
Naar wij vernemen, is het
stoomschip Triton
K.N.S.M., van Barcelona,
Valencia, op weg naar Neder
land, door een gewapenden
trawler van de witte troepen
inde Straat van Gibraltar aan
gehouden en opgebracht naar
Ceuta.
SM
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40c
p. regel; idem op pag. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
De conflicten in de auto-industrie
breken-in verscherpten vorm los
Alle raadsels opgelost door
het verhaal van een der
opvarenden
Op een Arabischen schimmel eed
hü xyn intocht houden in
Libya’s hoofdstad
•i» «i
-
DERTIGSTE JAARGANG No. 133
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
•k’.
t
wijziging te
Bet Nederlandsche motorschip Baltic vermist.
O o
sinaasappelen.
V
bloia
behooren:
Van een hoogst merkwaardige vergissing door
«n
om
Het schip verliet de Vereenlgde Staten met
een lading van acht vliegtuigen, juist toen het
Congres het embargo op den uitvoer van wa
pentuig naar Spanje afkondigde. De Mar Can
tabrico deed daarop Vera Cruz aan, om daar
nog meer oorlogsmateriaal te laden.
samenloop van omstandigheden blijkt hier ech
ter sprake te zijn.
William Green, voorzitter van de Ameri
can Federation of Labor geeft den strijd
tegen zijn grooten tegenstander Lewis van
Het wordt dus thans een strijd en een politie
ke krachtproef Van Zeeland contra Degrelle
Wisseling In de leiding der Katholieke Ver-
kennen.
ngs
net
«o
ma
De geheimzinnigheden, welke het vergaan
van een schip in de Golf van Biskaye had
den omringd, waren reeds eerder in zoover
re opgehelderd, dat men zooals door ons
eerder gemeld had kunnen vaststellen,
dat geen Brltsch schip, doch een vaartuig
van de Spaansche regeering te Valencia was
verbrand en gezonken.
De taxl-chauffeurs te Chicago zijn nog steeds
in staking en de Inwoners der stad zyn aange
wezen op particuliere wagens en de „Elevated".
De stakers hebben zich thans tot John L. Lewis
gewend en verzocht toegelaten te worden tot de
organisaties van het comité voor Industrleele
organisatie.
het comité voor industrleele organisatie niet
op.
De Eerste Kamer la begonnen met de behan
deling van de begroeting van Handel, Nijver
heid en Scheepvaart,
eer
an
cte
iet
ert
M-,
en
en.
var
en
M-
?n,
ike
an
Ier
50
üj-
op
en
en
aL
ar
en
De conflicten in de aetoindestrie ta 4a V. f.
nemen wederom scherpe vormen aan.
H. M. de Koningin sal de tewaterlating van
de „Nieww -Amsterdam** op April bewonen.
Alle onopgeloste raadselen rond de Mar
Cantabrico vinden echter thans hun op
lossing in het verhaal 'van den eer.lgen
matroos, die door een Fransch schip werd
opgepikt
sn
ikt.
«ie
id-
in-
ne-
igd
De Franache Kamer haeit het wetsont
werp, strekkende tot het uitgeven van een
leaning en het opheffen van een vante i
maatregelen van de monetaire wet van 1
Oct. 1936. aangenomen met 470 tegen 33
stemmen.
fW
■ts*
De Kamer heeft met 110 tegen 26 stem-
men en één onthouding het wetsontwerp
aangenomen, waarbij voortaan gedeeltelijke
verkiezingen, in geval van een niet „toe
vallige" vacature, warden af geschaft.
ii
Eén bom deed brand ontstaan in ruim 2. Wy
zonden daarop S. O. S.-seinen uit met gebruik
making van de roepletters van bet schip, waar
van wij ons den naam hadden toegeëigend.
Tenslotte werd onze bemanning door de „Ca
narias’’ aan boord genomen. Wat my betreft, ik
viel in zee en werd door uw schip opgepikt.
Overigens ben ik daar blij om. want ik vrees,
dat mijn kameraden aan boord van de Canarias
gefusilleerd zijn.
Toen bet schip eenmaal naar Spanje in
zee gegaan waa, vuwlaseIde het «|jn naam
voor dien van de ^Adda” New-Castle,
waarvan de tonnage vrijwel overeenkwam
met die van de „Mar Cantabrico”. Heisa»
liet de kruiser C» nar tea zich niet beetnemen
en begon het oorlogsschip on» te bombar-
deeren.
Het schip, aan boord waarvan ik mij be
vond, was het 6000 ton groote motorschip
Mar Cantabrloo, thuis behoorende te Bilbao.
Aan boord bevonden zich een uit 150 per
sonen bestaande bemanning en 17 passa
giers.
r\
Te Detroit staken reeds 50 000 arbeiders der
Chrysler-fabrieken, terwijl 4.500 arbeiders in de
carrosseriefabrieken van Briggs niet kunnen wer
ken tengevolge van deze staking. Voorts zijn
5000 arbeiders der autofabrieken van Hudson
in staking. Ten slotte is een staking uitgebroken
in de carrosseriefabriek van Fisher. waar de ar
beiders onmiddeliyke loonsverhooging eischen
Bjj deze getallen komen nog, zooals reeds ge
meld, duizenden stakers uit andere maatschap
pijen in de auto-industrie.
2500 arbeiders van de Bethlehem Steel en van
de Lebanon-fabrieken zijn in staking gegaan.
Te Seattle dreigen 75 000 arbeiders in de hout
industrie het werk neer te leggen.
De Deensche kolonel Chr. D. O. Lunn,
hoofd der internationale contróle aan
de Fransch-Spaansche grens
Door de leidende partijen wordt
aan de verkiezingen aldua het ka
rakter gegeven van een strijd om het
huidige regeeringabeleid en het hui
dige politieke regiem in België: voor
of tegen de ideologie van Van Zee
land.
Op deze wijze aal hij den kiezer» vragen zich
achter hem te scharen. Hij zal niemand aan
vallen en is niet van plan aan de verkiezing het
constructieve karakter der nationale eenheid te
ontnemen.
Van Zeeland vroeg de Kamer voort te gaan
met de werkzaamheden zonder zich te laten
medesleepen door oproerige agitatie.
HÜ besloot: Ik ben er seker van, dat gij u
aldus het vertrouwen zult vei ae kei en van 9/10
der Belgen. (Aanhoudend applaus).
De Tweede Kamer heeft de
Dienstplichtwet aangenomen.
NEW YORK. 9 Mrt. (Havas). Voor de
tweede maal dit Jaar te de toestand in de
auto-industrie uiterst moeilijk geworden.
enkele organisatie van dien aard bestaat.
Daranyi heeft Marton, die hem een memo-
lardum betreffende verschillende sociale aan
gelegenheden kwam aanbieden, ontvangen. De
minister-president verklaarde het met de op
stellers van het memorandum eens te zijn ten
aanzien van de waarborging der vrijheid van
arbeid. De regeering zal zich bezig houden met
de gedachte van betaalde vacantie en gezinsloo-
nen voor de arbeiders.
„Hoewel de autoriteiten een geruststel
lende verklaring hebben afgelegd, weet men
nog niet, welk gevaar de regeering heeft be
zworen: Daranyi moet het land daarvan In
kennis stellen. Alle partijen sullen hem
steunen, maar h|j moet de geheele waarheid
zeggen. De bescherming van bet land tegen
een door het buitenland reorganiseerden
Staatsgreep is een zaak, die niet alleen Hon
garije. maar geheel Europa aangaat. Daranyi
kan zeker zUn van den steun van het geheele
volk en van alle beschaafde Europeesche
volken."
Alleen de Duitschgezinde pers aanvaardt het
standpunt der regeering volkomen. De Pester
Lloyd, die onder invloed van het departement
van Bultenlandsche Zaken staat, verlangt, dat
de geheele aangelegenheid bekend zal worden
gemaakt Het blad schryft:
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f2
Voor buiten Alkmaar f 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N V. Drukkerij De_ Spaamestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Aste mrt vijf Votendammers tmoe ben Basra
en Volendam In het water gereden: drie
hunner verdronken.
ROME. 9 Mrt. (DJ4.BO. De verklaring, die.
zooals wU reeds hebben gemeld, tort Cran
borne heeft afgelegd over de Italiaansche re
presaille-maatregelen na den bomaanslag te
Addis Abeba, wordt door de Londensche cor
respondenten der Romeinache bladen een
..kwaadwillige verdachtmaking" genoemd. De
Piccolo spreekt van een „nieuwe ongehoorde
beteedigins voor ItaUl",
De minister van Justitie heeft vandaag
een decreet uitgevaardigd, waarbij de
Justitie opdracht krijgt alle strafbare han
delingen. welke de openbare orde en rust In
gevaar brengen, zoo streng en zoo snel mo-
gelijk te bestraffen.
Intusschen was met het bekend worden van
den naam van het geheimzinnig schip en zijn
codergang nog niet opgelost het uitzenden van
8. O- 8.-seinen door de Adda. Dit Britsche schip
kon, zooals gemeld, zich onmogelijk ter hoogte
▼an de Golf van Biskaye bevinden en de Elder
Dempster Line zocht een verklaring door mede
deelen, dat de noodseinen mogelijk waren
uitgezonden door een kleiner pakketvaartig van
haar maatschappij, dat zich toevalligerwijze wel
in deze buurt bevond.
Belga meldt nog: Minister-president Van
Zeeland heeft in de Kamer verklaart, dat
hU door zich candidaat te laten stellen te
genover Degrelle, er slecht» naar streeft een
nationale oplossing te zoeken, een oplossing
tot nationaal herstel.
Het wetsontwerp heeft niet betrekking op de
verkiezing, noodlg geworden door de aftreding
van Van Zeeland.
Verslag over hrt vierde kwartaal 1936 van test
Werkfonds.
Op aandringen der drie regeeringsparttjen.
socialisten, katholieken en liberalen, beeft te
neer van Zeeland aangenomen zich candidaat
te stellen namens dese geconcentreerde drie
partijen. Echter onder voorwaarde, dat bjj per
sonaliteit Is ballen alle pswtljen.
Ven Zeeland zal geen plaatsvervanger heb
ben op «Ijn lijst-
Een speciale correspondent van de Journal
bericht, dat de kruiser Canarias aan de sche
pen. welke de brandende Mar Cantabrico te
hulp snelden heeft medegedeeld: „Wij zijn in
oorlog we zijn Spanjaarden onder elkaar en
uw plaats is ver van ons."
Toen de opvarenden van de Mar Cantabrico
voet op de Canarias netten, hoorde men revol
vers knallen. De Spaansche opvarenden werden
neergeschoten en alleen de Amerikanen en Ita
lianen werden In leven gelaten. Over hun lot
zal later worden beslist. Een Italiaan en een
Spanjaard trachtten te ontvluchten, alleen de
Italiaan slaagde er In aan boort van bet schip
Comeleyre te komen. HU vertelde, hoe de pas
sagiers onmlddellUk nadat zU ontdekt waren,
ter dood' werden gebracht.
Tot deze strafbare handelingen behooren:
hoogverraad, ophitsing en opruiing tegen an
dere volksklassen, nationaliteiten en godsdiens
ten, zoomede daden van geweld tegen leven en
eigendom.
Een der door Engeland onmiddellijk uitge-
Ponden torpedojagers, de „Echo", had contact
gekregen met den kruiser Canarias van de
recbtschen en kon mededeelen, dat het hier be
trof de Mar Cantabrico, een ongeveer 7000 ton
metend munitie-schip.
De Mar Cantabrico had reeds meermalen van
rich doen hooren. In Mexico voorzag het zich
listig en met veel geluk van een groote hoeveel
heid oorlogsmateriaal en tenslotte werd de groo
te reis naar Spanje aanvaart.
Zeven en veertig vüegtnigen had de Mar
Cantebrioo aan boord. 42.000.000 geweer- en
mitrailleurpatronen, 1950 mitrailleurs en 7000
geweren.
Het vergaan van de Mar Cantabrico betee-
kent du» een groote slag voor de linksche
regeering in Spanje.
In verband met het feit, dat de Java naar
de Spaansche wateren gedirigeerd «al worden
ter bescherming der Nederlandsche belangen,
vernemen wij nog, dat het reisplan van den
kruiser, welke naar men weet op weg
naar Colombo is, zooveel mogelijk bespoedigd
zal worden. Het ligt In de bedoeling dat de
Java tegen het einde der maand in de Spaan
sche wateren zal arriveeren.
BERLIJN, 9 Mrt. (Havaa.) De aeereerw heer
Roehring, pastoor van de parochie St. Huber-
tue te Dusseldorp, is door de politiek» politie
gen rresteerd en in preventieve hechtenis ge
steld.
Deze krijgt dus de verkiezingen, die hjj be
oogde, maar de regeering «elf zal den strijd met
hem aanbinden. Op het einde van de kamerzit
ting van dezen namiddag heeft de heer van
Zeeland verzocht het ontslag van het Rexlstl-
sche kamerlid OUvler te aanvaarden en ver
der meegedeeld, dat by bereid was m het ar
rondissement Brussel nieuwe kamerverkiezingen
voor den opengekomen «etel te doen plaats
vinden.
Strijdkrachten van Franco hebben het stoom
schip Triton aangehouden en naar Cewta ge
bracht. De lading wordt In beslag genomen.
De Java naar te Spaansche wateren gediri
geerd.
De Belgische regeering laat te door DcgWe
beoogde tmnehentljdsche vertiierinren toe;
Van Zeeland «telt rieh candidaat tegenover
Degrelle.
Hongarije wenoeht bekendmaking van bet ge
vaar dat de regeering beeft bedreigd en open
baarheid betreffende geruchten over een voer
genomen buitenlandacben staatsgreep.
Geseten op een prachtigen Arabtschen schim
mel zal Mussolini over enkele dagen een trtosn-
falen Intocht houden In Tripoli, de hoofdstad
van Italié’s Noord-Afrikaansche kolonie Llbye.
Aan het hoofd van duizend fakkeldragende
inboorlingen zal hu tegen het vallen van den
avond de stad binnentrekken onder de klanken
van fanfares. De kanonnen sultan buldert^
en de stad «elf aal schitterend geUlumtooesd
worden.
dagen duren en een der grootste demonstraties
vormen, sinds hU van het balcon van bet pa
lazzo Venezia op 9 Mei 1936 het Italiaansche
keizerrijk Abesslnlé proclameerde. Volgens de
Daily Tel. heeft het bezoek ten doel de an
dere Middeilandsche Zee-mogendheden erop te
wUzen. hoe sterk Italié’s positie daar wel aai «Un
in geval van oorlog. Ata het weer goed te aal
de Duce vandaag van Napels naar Tobrach
vliegen, een stad aan de kust nabij de Egypti
sche grens; is het weer minder goed, dan zal
hU met een Italiaanschen kruiser naar Llbye
gaan.
Mussolini zal tUdens «Un bezoek os. den
grooten militairen weg openen, welke 1200 mijl
lang is en van de Egyptische grens tot Tunis
loopt. De Duce zal de eerste persoon zijn die
de route per auto in haar geheel zal afleggen.
Zestig autos, waarin autoriteiten en bui ten-
landsche en Italiaansche journalisten, zullen
den wagen van den Duce volgen. De tocht au
vUf dagen en vier nachten duren. Tweemaal
zal overnacht moeten wos den in tenten, daar
geheele «treken onbewoond «Un. Zooals boven
gemeld, aal de Duce tegen den avond in Tri
poli su-riveeren.
Na opening van een tentoonstelling zal hU
de manoeuvres der Italiaansche vloot aan de
Libysche kust bUwonen. Het doel van dese ma
noeuvres te te onderzoeken of de Ttaliaanwba
vloot en luchtstrUdkrachten sterk genoeg rijn
om in geval van oorlog de Mtaldellandecbe vZ»
van Gibraltar tot Suez, af te sluiten.
Het schip was geladen met 200 ton stuk
goederen en 30.000 kisten
bestemd voor Nederland.
Naar de gezagvoerder aan de K K. S. M.
berichtte, zal te Ceuta de geheele lading
moeten worden gelost en deze zal in beslag
genomen worden.
De directie heeft onmlddellUk den mi
nister van Bultenlandsche Zaken van deze
aanhouding in kennis gesteld.
Op onze vraag of ook het schip in be
slag is genomen, antwoordde de directeur,
dat het schip zal worden vrijgegeven.
Naar het oordeel van de directie betreft
de inbeslagneming alleen de aan een Ne-
derlandsch schip toevertrouwde lading.
Bela Marton, ondervoorzitter van de party der
nationale eenheid en voorzitter van de Move
heeft verklaard, dat hy een volkomen ver
trouwen in Daranyi heeft. Zoolang Daranyi
aan het bewind biyft. zal Marton hem niet be-
stryden. Marton ontkende verder deel te heb
ben aan een onwettige beweging en zeide er
van overtuigd te «Un, dat in Hongarye geen
fisch opdracht heeft gegeven aan den
op de terugreis zijnden kruiser Java,
zich derwaarts te begeven teneinde
voor Nederlandsche koopvaardij
schepen te patrouilleeren en deze zoo
noodig te convoyeeren.
Naar het schynt treft hy thans voorbereiding
gen voor een deflnitiev^n stryd met zyn concur
rent op het gebied der arbeidersorganisatlea
ZUn laatste zet op het schaakbord is de mede-
deeling. die hy gisteravond heeft doen publicee-
ren en waarin hy steun toezegt aan arbeiders,
die zich los maken van de organisaties, welke
onder Lewis staan en zich aansluiten by vak-
vereenigingen. die aangesloten zyn by de Ame-
nkaansche Federatie van den Arbeid.
De overigen waren, zooals gemeld, door den
rechtschen kruiser Canarias aan boord ge
nomen.
Het verhaal van dezen matroos geeft Havas
als volgt weer:
De verkiezingen zullen waarschynlUk plaats
vinden op Zondag 4 of 11 April. Er zullen ver-
moedelyk drie candldaten tegenover elkaar
staan t. w. Van Zeeland, Degrelle en een com
munist.
De Vlaamsche Nationalisten zullen de candt-
datuur Degrelle steunen.
»T V t’
Onze Brusselsche correspondent
seint ons d.d. 9 Maart:
BOEDAPEST, 9 Maart (Havas) De
gisteravond gepubliceerde offideele mede-
deeling heeft de openbare meening In het
land niet tevredengesteld.
v - r
Terwijl de politieke partijen het
inzicht koesterden om zoo spoedig
mogelijk bet ingediende wetsont
werp, waardoor tusschentjjdsche ver
kiezingen onmogelijk gemaakt zon
den worden, aan te nemen, heeft de
regeering na lange beraadslagingen
besloten dezen strijd om de verkie
zing toe te laten en er actief aan deel
te nemen tegen den Rexistischen lei
der Degrelle in.
In de vergadering der Tweede Ka
mer beeft minister Colijn bij de be
handeling van bet wetsontwerp tot
wijziging van de Dienstplichtwet
medegedeeld, dat hij naar aanlei
ding van deze aanhouding telegra-
