G
ONS BLAD
E
m
s
Engelsch vliegtuig
neergestort
Sir Austen Chamberlain
overleden
De strijd in de vlakten bij de
Spaansche hoofdstad
I
I
■I
I
I
Het nieuws van heden
Ongeregeldheden
te Clichy
Onrust in Noord-
China
Het Paaschfeest
in Vaticaanstad
Vlotte proefvlucht
Als een Caesar...
DE BAROMETER
De zaak-Smolar
I
I
s
Naar een nieuw
Westelijk pact?
In brandende mijn
ingesloten
DUITSCHLAND, DAT HET
CONCORDAA T SCHENDT
JOH. LAUWERS
FAYCLOP 3
ALK MAAK
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 17 MAART 1937
'O
Het geschut in actie
v.
op het geheele front
3
dooden en tientallen
gewonden
l
gegeven
n
Is
De monniken hebben
overwonnen
e.
Franco keert te Burgos
van het front terug
Samenzweringen tegen
de nazi-regeering
Staatsman van groote
beteekenis
Te Berlijn moet men op
zijn woorden passen
Een plotselinge dood tengevolg
van een hartaandoenin
Alle drie inzittenden vonden in de
Schwabische Alpen den dood
De Osservatore Romano beschul
digt de Duitsche regeering
Veertig Japansche mijnwerkers
reeds omgekomen?
Een hevig luchtgevecht werd
geleverd boven de stad
Guadalajara
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
De inschrijving reeds
volteekend
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
De echtgenoote van Leipart krijgt
zes maanden gevangenisstraf
Drie Koreanen bij smokkelen
van suiker gedood
A
De tweede tranche .der
Fransche leening
Ook de zegen „Urbi et Orbi” zal
door den H. Vader worden
Duitsche kringen wenschen den
terugkeer naar de klassieke
Locarno-gedachte
Een veldslag met de politie door
tegenstanders van de
Parti social francais
Het bevel tot uitzetting voor
onbepaald en tyd in
getrokken
Een triomfale intocht van
Mussolini in Tripolis
ADVERTENTIEPRIJZEN:
"Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op peg. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
De schoolstrijd is een
openlijk conflict
meer dan
N00RD-H0LLANDSCH DAGBLAD
DERTIGSTE JAARGANG No. 141
Sir Austen Chamberlain overleden.
vtoataal-
=x
w
1
ra
Dwitacbe kvingen bepleiten de gedachte van een
nieuw Locamo-pact.
Da derde dader van den mistakten .verval
een postauto te Dan Haag rearresteerd.
Zeedijk te Hoedekenskerke beschadigd.
O O
Steeds weer riet men aanduidingen, wel
ke den weg wijzen, waarlangs men, indien
het mogelQk ware, het christendom wil ver
nietigen.
By Somoslerra hebben de rechtschen sedert
hot aanbreken van den dag de stellingen en de
verbindingslijnen der regeeringstroepen onder
vtfur genomen: de llnkschen reageerden daarop
slechts zwak. Troepenconcentraties achter het
front werden door het geschutvuur der natio
nalisten verspreid.
De regeeringstroepen hebben een krachtlgen
aanval ondernomen op de stellingen, die sinds
twee dagen in den sector ten Noorden van de
Jarama In handen der rechtschen zyn.
Vliegtuigen der regeeringstroepen hebben de
stellingen der rechtschen in en om Brihuega
gedurende verscheidene uren hevig gebombar
deerd.
Na een kort maar zwakr bombardement
der rechtsche Unies drongen de rooden. on
danks het spervuur der rechtsche artillerie
tot de rechtsehe linies door, waar een ver
beten strijd werd aangebonden, die twee uur
duurde. Tengevolge van het feit, dat recht
sche reserves in het veld gebracht werden,
werden de regeeringstroepen teruggeworpen
en achtervolgd.
Ngdere berichten uit Barcelona melden,
dat vanochtend bij het bombardement op
de stad door vliegtuigen der rechtschen ze
ven personen gedood en 34 gewond zijn.
Generaal Varela bekijkt een Russische
tank, die op de rooden in den Jarama-
sector bij Madrid is buitgemaakt
Bij het Escoriaal namen de regeerings
troepen de stellingen der rechtschen onder
vuur; tegen den middag werd dit vuur be
antwoord, zoodat zich tot den avond van
Las Navas tot Robledo de Chavala een on
afgebroken vuur liet hooren. Ook aan de
Westzijde van Madrid, bij de universiteits-
wijk en de Fransche brug. was het geschut
in actie.
Het blad wijst verder op de verklaring van
minister Wagner, die heeft gezegd, dat tot
eiken prijs de eenheidsschool verwezenlijkt
zal worden en de Osservatore voegt hieraan
toe, dat de schoolstrijd een openlijk conflict
is.
PARIJS, 16 Mrt. De heer landau, de direc
teur van het Joodzche telegraafagentschap. die
op het oogenblik te Parijs vertoeft, deelt mede,
dat als gevolg van het protest, dat een commis
sie van drie namens de buitenland ache persver-
eenlging bjj het ryksmlnlsterie van Buitenland-
sche Zaken heeft Ingediend en een onderhoud
van den consul der Vereenigde Staten met Hy-
drick, den medewerker van Himmler, leider der
Gestapo, de verblfjfsontzegglng van den Ameri-
kaanschen journalist Boris Smolar, correspon
dent van het Joodsche telegraafagentschap te
Berlijn, voor onbepaalden tijd la ingetrokken.
Men begrijpt dan ook niet, dat een dergeiyk
voorstel als onvereenigbaar met de Volkenbonds-
gedachte en het Kellogg-pact beschouwd wordt.
Ook het argument, dat de Dultsch-Itallaan-
sche voorstellen het gevaar voor een dictatuur
der vier Westelijke mogendheden In zich sluiten,
wordt hier onjuist geacht.
Naar Duitsche opvatting daarentegen zou
de eerbiediging der Belgische wenschen ge
heel Noord-West Europa er voor bewaren,
een nieuw oorlogstooneel te worden.
B(j incidenten in Noord-China werden drie. Ka-
rennen gedood.
Binnenkort conferentie te Gravenhage ver
wacht ter bespreking van het lange-golfvraag-
stak in Europa.
ROME, 16 Maart. (Havas) Vanavond is
Mussolini te paard, omringd door Arabische
cavalerie, en onmiddellük voorafgegaan van
twee ruiters, die als in de oudheid lictoren
bundels droegen. Tripolis als in een triomf
tocht binnengetrokken.
gen, welke thans worden gevoerd, denkt men, dat
dit onderhoud betrekking heeft gehad op de
voorbereiding van een nieuw pact voor West-
Europa en op de Fransch-Belgteche betrekkin
gen.
De Osservatere Esman» beschatdigt da Daitoche
regeering van flagrante schendingen van hei
Concordaat.
De voorgenomen staking by de verbouwings
werken aan hei Centraal Station te Utrecht is
opgeschort tot s> Vrijdag.
Stand op Woensdag WW 7524
Varige stead: 757A
Sedert eenigen tijd ziekelyk, was sir Austen
Chamberlain juist de laatste dagen iets beter
geworden. Tegen 6 uur hedenavond wilde hjj
zich naar de bibliotheek begeven, toen hy een
hevige hartklopping kreeg en ineen zonk. Enkele
minuten later overleed hij zonder meer bij ken
nis te zijn gekomen.
een
Het toestel werd bestuurd door
den heer Marec, invlieger van
de Tsjechische Avia-fabrieken.
LONDEN, 16 Mrt. (Reuter). He
denavond is in zijn woning te Lon
den sir Austen Chamberlain over
leden in den leeftijd van 73 jaren.
VATIKAANSTAD, 16 Maart. In een lang
artikel over den kerkdijken toestand in
Dtatschland, wfjst de Osat restore Romano
op flagrante schendingen van het Concor
daat.
PEIPING. 16 Maart. (DNA) In Noord-
China heerscht een groote opwinding, ten
gevolge van een incident, dat Donderdag JX
tusschen Tientsin en Tsjang Sjou heeft
plaats gehad, en waarbij twee Koreanen
werden gedood en een zwaar gewond. In
middels is deze laatste overleden in net zie-
kenhuis.
•jMet 't oog op de internationale onderhandelin-
Aldus zal de gewoonte van dezen wereldzegen,
die door Paus Pius XI na zestig jaar weer her
nieuwd werd, door de ziekte van den H. Vader
geenszins worden onderbroken.
Na zijn bezoek aan de linies der verschillen
de fronten in den sector van Guadalajara, is
generaal Franco des nachts; komende uit Soria,
te Burgos gearriveerd.
De chef van het kabinet van den minister
president Blum, is tijdens de ongeregeldheden
te Clichy door een revolverkogel in de borst
gewond. Zijn toestand geeft echter geen reden
tot bezorgdheid.
Minister-president Blum heeft zich te mid
dernacht in gezelschap van den minister van
Binnenlandsche Zaken, Dormoy, naar het zie
kenhuis van Beaujon begeven, om zijn mede
werker een bezoek te brengen.
LONDEN, 16 Maart. (Heater). Het vier
motorige ItjnvHegtuig, van de Imperial
Airways, dat gisteravond van Londen ver
trokken was, en dat hedenmorgen nog niet
in Keulen was aangekomen, is bij Ne
mingen In Württemberg, in de Zwabi-
sche Alpen, geheel verbrand teruggevon
den. Alle drie inzittenden, de piloot, de te
legrafist, en de passagier Wolley Dodd, a(jn
gedood.
Duizenden zwarthemden en Arabieren in hun
wijde mantels met kap, de burnoes, stonden In
dichte rijen, juichend, langs den weg, welken de
‘Duce ging naar het regeeringspaleis aan den
voet van den eitadel.
Deze Koreanen maakten deel uit van bet
personeel van een Japansche firma en waren
met twee vrachtauto’s geladen met suiker op
weg naar het Zuiden. Volgens Chineesche op
vatting was de suiker gesmokkeld.
De Japansche oonsul-geperaal heeft bij de
autoriteiten van Tientsin geprotesteerd, doch
dezen wijzen elke verantwoordelijkheid van de
hand en verwijzen naar de regeering te Nan
king.
In Chineesche kringen verluidt, dat van Ja-
pansche zijde niet-of fideel te kennen te gege
ven, dat een einde zou kunnen worden gemaakt
aan de massale smokkelarij in Noord-China,
wanneer de regeering er in zou willen toestem
men met Japan een breed program voor alge-
meene samenwerking op te stellen.
BERLIJN. 16 Maart (Havas). Heden werd
de echtgenoote van den vroegeren secretaris
generaal van de vak vereen) gingen. Theodor
Leipart, veroordeeld tot zes maanden gevan
genisstraf. omdat zjj een collectant van du
Wlnterhllfe had gezegd: „Hoe kan IV u iets
geven, nu gij ons de mogelijkheid om te wer
ken hebt ontnomen”.
Mevrouw Leipart te 56 jaar oud en huur echt
genoot te thans 70 jaar.
Uit Brussel wordt gemeld: Minister-pre
sident van Zeeland heeft vanmiddag den am
bassadeur van Frankrijk. Laroche, ontvangen.
Het blad beschuldigt de regeering de bepalin
gen inzake het onderwijs te overtreden en wijst
hierbij op Beieren, waar 80 procent van de
leerplichtige jeugd op Katholieke scholen ging
en waar sedert Kerstmis 48 confessioneels
scholen gesloten zijn, terwijl omstreeks Paschen
103 andere zullen volgen.
Het wetsontwerp tot reorganisatie van hei
spoorwegbedrijf door de Tweede Kamer sJcst.
goedgekeurd.
R(jksmiddelen hebben in Februari bijna aes
millioen meer opgebracht dan verleden jaar.
Onderhoud met den nieuwbenoemd
moesetaer, pater Schimmel O.F.M.
Vliegtuigen der rechtschen hebben Gua
dalajara hevig gebombardeerd. Met toe
stellen der regeering, die een achtervolging
trachtten in te setten, .werd echter een fel
luchtgevecht boven de stad geleverd, waar
bij drie toestellen werden neergeschoten.
Geschutvuur dreunt over bet geheele front om
de Spaansche hoof datedhevig luchtgevecht
boven de stad Guadalajara.
De rechtschen veroverden wederom belang
rijke stellingen Aan het einde van den dag de
den de regeeringstroepen wederom een aantal
op de rechtsche linies, maar werden terugge
slagen.
BERLIJN. 16 Maart. (DJ4.B.) In Duit
sche politieke kringen volgt men met groote
aandacht de argumenten, die door een deel
der buitenlandsche pers worden aangevoerd
tegen de Duiteehe opvatting der Locarno-
gedachte.
Veertig Japansebe mijnwerkers zijn te een
brandende mijn opgeeloten. Men vreest, dat ati
reeds gestikt zijn.
Austen Chamberlain werd in 1863 geboren als
zoon van den Britschen staatsman Joseph
Chamberlain. Hij genoot zijn opleiding te Rugby
en Cambridge (Trinity College). Van 1892—1814
was hij Lagerhuislid voor het district East Wor
cestershire en sinds 1914 voor West Birming
ham. Van 18951900 was hjj civiel Lord der
Admiraliteit en van 19001902 financieel secre
taris van het ministerie van Financiën. Austen
Chamberlain was van 19031905 en van 1919—
£21 minister van Financiën, van 1915 tot 1917
minister van Indië en van 19181919 lid van
het Oorlogskabinet. Van 19211922 was hy Lord
Privy Seal en leider van het Lagerhuis. Van
19241929 heeft hij zijn land gediend als mi
nister van Buitenlandsche Zaken. Na de tot
stand komlng /an het Verdrag van Locarno
werd Austen Chamberlain tot Ridder in de cede
van den Kouseband benoemd In de eerste
nationale regeering (1931) werd sir Austen
Chamberlain minister van Marine. Wegens zyn
hoogen leeftijd wenschte hij evenwel geen deel
uit te maken van de tweede nationale regeering
PARIJS, 16 Mrt. (Havas). Vanavond was
op de tweede tranche van de defensleleening
reeds voor een bedrag van meer dan drie mil
liard francs ingeschreven, in verband waar
mede de inschrijving hedenavond te gesloten.
Nader wordt gemeld, dat by den brand in
de myn Sjizoeoka (naar het schijnt geen
steenkool- maar een goudmijn) zouden 41
mijnwerkers den verstikkingsdood zyn gestor
ven. Een detachement soldaten, voorzien van
gasmaskers, te onverwyid te hulp gezonden.
Willy Fritsch is in het huwelijk getreden met de danseres Ddnok Grace. Het
bruidspaar na de huwelijksvoltrekking. Links Lilian Harvey, die als bruidsmeisje
fungeerde
^XWWXWUUlli IIHI////////JZ^
3
veren over het voor-ontwerp
sluit voor hotel- aa teaOtehwte
OvMuteht der wvrfcl.nh»Mfr
Gedachtenwtaaeltag in de Tweede Kamer over
de UaoetanrerwoMenT* a***baar Uehaaa>
Jutet uit den weneeh tot terugkeer naar
de klassieke Locarno-gedachte, die ontspro
ten te aan de noodzakelijkheid van een
waarborging der Franseh-Duiteehe grenzen
en een permanente uitsluiting van oorlogen
tusschen beide tanden. Mfjkt, dat Berlijn en
Rome geen uitbreiding van de rechten der
groote mogendheden willen, maar een be
perking daarvan tot de vraagstukken, die
hen onmiddellijk betreffen.
Niet alleen het onderwijs en de jeugdbonden,
doch het geheele opvoedende leven van het
land wordt op deze wüze behandeld.
Onder de belangstellenden bevond zich
de chef-constructeur van de Nederland-
sche vllegtuigenfabrlek, de heer A.
Schatzkl, de Invlleger dezer fabriek, ir.
Stok, terwyi voorts aanwezig waren de
Nederlandsche sportvlieger Van Tijen en
kapitein Van Weerden Poelman, com
mandant van de jachtvliegtuigenafdee-
Ung.
Om 15.40 uur nam het taxiën een aan
vang. Tien minuten later zakte het toe
stel aan de Noordzyde van het terrein
in de modder weg. Kabels en een sleep
touw brachten echter uitkomst, zoodat
om 16.20 uur het toestel uit zijn hacheiyke
positie kon worden verlost. Eenlge minu
ten later steeg het toestel na een korten
start vlot op. Het bleef gedurende veer
tien minuten in de lucht, en landde ver
volgens in volmaakte orde.
De piloot toonde zich uiterst tevreden
over het vliegtuig.
LONDEN, 16 Maart. (Reuter) Het bericht,
dat sir Austen Chamberlain tengevolge van een
hartverlamming is overleden, heeft groote ont
roering veroorzaakt in het Lagerhuis. Alle letten
van het Huls, ook zyn politieke tegenstanders,
achtten sir Austen hoog. In de wandelgangen
zeide men, dat dit overiyden meer indruk heeft
gemaakt, dan sinds jaren het geval te geweest
by het sterven van een der leden van het Huls
Morgen zullen minister-president Baldwin,
Attlee en Archibald Sinclair in bet Lagerhuis
een lykrede houden.
Morgen zal minister Eden voor den Britschen
radio-omroep een herdenkingsrede uitspreien
De ongeregeldheden ontstonden, doordat een
7000 tegen-betoogers trachtten de politie-afzet
ting daar ter plaatse te doorbreken.
Te half negen reeds hadden tegenstanders ge
tracht de cinema binnen te dringen. Twee uur
tater, te half elf, begonnen deze zelfde demon
stranten de politie met flesscheij. straatsteenen
en dergelijke voorwerpen te gooien, waardoor
ten dertigtal agenten werd gewand.
I De politie maakte verschillende charges
en spoedig knalden geweerschoten en ont
stond een byna geregeld gevecht tegen de
demonstranten, die niet wilden wyken.
Bij nader onderzoek bleek, dat by deze
ongeregeldheden ook 'drie dooden zyn te
betreuren. Gewonden waren er by tien
tallen.
brand uitgebroken,
bestrijden het vuur.
zijn door de vlammen ingesloten. Men
vreest dat zy gestikt zyn.
AVILA, 16 Mrt. (Havas). Gisteren heerschte
in alle sectoren van de vlakte van Madrid
een groote bedryvigheid. Van Somooierra tol
Carabanchel werd aan beide zijden een
seldsaam prachtig geschutvuur onderhouden.
Mussolini reed op e*n schitterend bi^iln
paard voor in den stoet, onmiddeliyk ge
volgd door maarschalk Balbo en de auto
riteiten uit zyn gevolg, allen eveneens te
paard gezeten.
KATRO, 16 Maart. (Reuter) De Kopttache
patriarch. Yoannes, heeft het aftreden van den
abt Sldaroes als hoofd van het klooster te
Deir-el-Moharrak. dat zich zoolang verzet
heeft, aanvaard. In een schrijven aan den pa
triarch zegt Sldaroes: ,MUn broeders wen-
schen my niet als abt en zij hebben vele booze
bedoelingen, die ik niet kan verydelen." Voor-
loopig zal het klooster onder leldipg van den
vroegeren abt Tadros blyven.
TOKIO, 16 Maart. (Reuter). In een der
gaanderijen van de steenkoolmyn in
Tsjoegal, in de prefectuur Sjizoeoka, te
Honderden arbeiders
Veertig mijnwerkers
PARIJS, 16 Maart. (Havas) Tu Clichy
hadden leden van de „parti social francais”
in de cinema Olympia een gala-voorstelling
van de flhn .La bataille” georganiseerd.
Naar ainleiding daarvan zjjn politieke te
genstanders met de politie In botsing ge
komen.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.
Voor buiten Alkmaar f 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 booger
VATICAANSTAD, 16 Mrt. Onm Rmneta-
ache correspondent seint ons:
De H. Vader ts voornemens niet alleen de
pontificale Paaschmis in den St. Pieter bij
te wonen, die door den Deken van het H.
College, Kardinaal Gratata. aal worden-op
gedragen, maar ook wederom den zegen
.Urbi et Orbi” van het baleon van den St.
r MTVYD
Pieter te geven.
Vanmorgen was er ernstige ongerustheid
ontstaan over dit vliegtuig, welks aankomst in
Keulen nog altyd niet gemeld was. Het toe
stel had voldoende benzine, om tot half drie
door te vliegen. Engelsche en ook Belgische
vliegtuigen gingen op onderzoek uit.
De heer Dodd was directeur van den Euro-
peeschen dienst der Imperial Airways.
Daarop volgden allerlei andere voorname
persoonlykheden en de vertegenwoordigers der
pers.
De stad was rijk versierd en een metalen
toren van 120 meter hoog was opgericht, waar
op in reusachtige lichtende letters het woord
.Dux" was aangebracht.
De Duce werd welkom geheeten door prins
Caramanli. een lid van de oudste Arabische
familie in Tripolis.
Te Londen en te Parijs, aldus zegt men.
schynt men vooral de Duitsche erkenning van
het Belgische recht op neutraliteit onaangenaam
te vinden. Hieruit biykt, hoezeer Engeland en
Frankryk nog uitgaan van de gedachte aan een
toekomstigen oorlog, want hun verset tegen een
Belgische neutraliteit heeft slechts zin als men
aanneemt, dat zy het opmarschgebied in Bel
gië niet willen verliezen.
PARUS, 16 Mrt. (Havas). De Petit Pari
sten meldt uit Mulhouse, dat volgens berichten
afkcznstlg van de Dultsch-Zwitsersche grens,
de natlonaal-sociallstische politie in Duitoch-
Jand samenzweringen heeft ontdekt van leiders
van den Stahlhelm en van monarchistische
kringen, en dat de leden van den Stahlhelm
overal onder strenge bewaking zijn gesteld Er
zyn verscheidene arrestaties verricht. De Ge
stapo zoekt naar een kortegolf zender, die zich
In het gebied van Loerrach at Well moet be
Vinden en die lederen avond redevoeringen tegen
het Hitler-bewind uitsendk
I
Dinsdagmiddag heeft het
nieuwe Folcker-vliegtuig G I
waarmede Zondag reeds als
proef getaxied is, gedurende