ONS BLAD
De losbarsting der communistische
hartstochten te Clichy
h
heden
nieuws
van
ONLUSTEN OP EEN ZEER
ONGELEGEN OOGENBLIK
DE BAROMETER
De Jonge Johanna
opgebracht
NIEUWE COMMANDANT
VELDLEGER
Rumoer in de
Belgische Kamer
Het overlijden van
sir Chamberlain
Aanslag op graaf
de Chambrun
De honger waart
door China
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BREUKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
«F4
lil*
-
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 18 MAART 1937
j
o o
Relletjes in Algerije
TREIN ONTSPOORD
Nazi-actie ook in de
Unie van Zuid-Af rika
-I
Saint Lazaira
In
Proteststaking te Argenteuil
Aan de Fransche kust heeft de storm flink huisgehouden,
werd een gedeelte van de kust vernield
Na onderzoek door de nationalis
ten heeft het schip zyn reis
voortgezet
O 16 in de Spaanscbe
wateren
EEN GASMASKERFABRIEK
ONTEIGEND
Smokkeldrama nabij
de grens
Verkiezingen voor den
gemeenteraad van Tokio
Spaanscbe voorstellen
te Parijs en Londen?
Tijdens de staking in de Douglas-
fabrieken nam de politie vele wapens
in beslag
Gebiedsafstand in Marokko
tegenover hulp in
den stryd
18 gendarmes en7 inboorlingen
gewond
Honderden zyn reeds gestorven;
honderdduizenden worden
bedreigd
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Is de regeering reeds
in gevaar?
De sociale volkspartij van
2 op 22 zetels
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c.
p. regel; idem op pag. één 55c p. regel
R‘ï contract sterk verlaagde prijzen
x>r de kleine annonces Omroepers
De ernstigste moeilijkheden kun
nen van deze botsingen
het gevolg zyn
P
MACDALRNKNSTR te TIL 1447
Behartiging van de belangen der
Nederlandsche koopvaardij
Generaal-majoor J. J. G. Baron
van Voorst tot Voorst benoemd
Staande op een praetor sprak de Duce
op den autoweg, dien hij in Libye
heeft geopend, de menigte toe-
Met groote meerderheid het ver
trouwen in de regeering
uitgesproken
Een doode en een zwaargewonde
Indrukwekkende rede van
Baldwin in het Lagerhuis
Een vrouw verwondt den oud-
ambassadeur door een
revolverschot
Een valsch communiqué?
DERTIGSTE JAARGANG No. 142
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
graaf
aato-
o
♦b
w
moer Ia de Belgische Kamer; het vertrouwen
de regeering met groote meerderheid aitge-
Hun leider Thorez bepaalde zich vannacht
ertoe de volgelingen tot kalmte aan- te sporen.
De minister van Binnenlandsche Zaken, Dor-
moy, heeft den inspecteur-generaal van den
administratleven dienst van zijn ministerie op
gedragen een onderzoek In te stellen naar de
verantwoordelijkheid voor de onlusten te Clichy
en in het bijzonder naar de omstandigheden,
die den ordedienst dwongen van de wapenen
gebruik te maken.
De ernstige onlusten, aldus de NRC, in
de arbeidersvoorstad Clichy komen bijzon
der ongelegen. Alles van dit oproer is nog
niet duidelijk. In geen geval hebben de ex-
vuurkruisen er aanleiding toe gegeven.
Uit protest tegen de bloedige gebeurtenissen
te Clichy zijn 2500 arbeiders van de motoren-
fabrleken van Lorraine Dietrich te Argenteuil
in staking gegaan. De werklieden hebben de
fabrieken bezet.
Het personeel van de dagbladen is medege
deeld, dat de halve-dag-staklng niet geldt voor
hen en dat zij hun werk als gewoonlijk moeten
vervullen.
LONDEN, 17 Maart. (Reuter) In groote
stilte en met diepe bewogendheid heeft het
Lagerhuis een lange rede van Baldwin aan
gehoord, ■waarin deze de nagedachtenis van
Chamberlain eerde.
Fietser op onbewaakten overweg te Empel door
trein gegrepen en ernstig gewond.
Twee van de vijf slachtoffers van
ramp te Zoeten begraven.
Iwin houdt een groote rede in het Lagerhuis
herdenking van den overleden sir Cham-
PARIJS, 17 Mrt. Havas meent te weten,
dat de regeering voornemens is voortaan
alle betoogingen, die ongeregeldheden kun
nen verwekken, te verbieden.
BU het station te Kamlya (Japan) is een
elcctrische trein ontspoord. Elf menschen wer
den ernstig gewond.
Er is nog tot geen enkelen maatregel be
sloten, daar het onderzoek nog niet beëin
digd is.
PARIJS, 17 Maart. (Havas). In de verga
dering van den ministerraad heeft de minis
ter van binnenlandsche zaken D’Ormoy zijn
collega’s op de hoogte gebracht met de ge
beurtenissen van Clichy.
In de Fransche Staatscourant wordt bekend
gemaakt, dat de fabriek van artikelen tot be
scherming tegen strijdgassen te Saint Priest ten
voordeele van den staat onteigend la.
2 April 1935 ie echter Van Zeeland afgetreden
als vioe-gouvemeur. welk ontslag 30 April daar
aanvolgend bij koninklijk besluit werd aange
nomen. Nadien heeft de minister-president geen
vergoeding meer getoucheerd.
Tenslotte heeft de Kamer met 120 stemmen
tegen 13 bij 2 onthoudingen een dagorder aan
genomen. waarin het vertrouwen in de regee
ring wordt uitgesproken en geprotesteerd wordt
tegen de beschuldigingen, welke tegen den mi
nister-president werden geuit.
Leden van de Kath. Dem. Partij mogen geen
lid meer zijn van bjj bet R. K. Werkliedenver
bond aangesloten organisaties.
botsingen te Clichy uitsluitend veroorzaakt
geprovoceerd door communisten.
er een Nederlandsch schip, de Jonge Johan-
van de .Middellandache Zee Compagnie, naar
ta opgebracht.
Stand op Donderdag 9 mn- von.: ’M g
Vorige stand: 7493
op den oud-ambasaadeur,
in. te Parijs.
r-5
Voor het volksfront is dit een geduchte
tegenslag, die in de Kamer weerklank moet
vinden. Vannacht werd zelfs al over een
ontslag van het ministerie gesproken. Aan
zulke geruchten behoeft geen geloof ge
slagen te worden. Wel beschikken de tegen
standers. OJ. bij de radicalen, nn over een
nieuw en doeltreffend wapen tegen een be
wind, dat meent de communisten ais hulp
troepen te kunnen gebruiken.
van vakvereenigingen te Parijs zijn hou
ding onder allerlei ongeloofwaardlge argu
menten te rechtvaardigen en heeft het be
sluit genomen tot een protest-staking van
een haiven dag.
NANKING, 17 Maart llliZl. D» hon
gersnood In de provincie Sets-Joean neemt
een verachrtkkelijken omvang aan. Volgens
ramingen zien in deze provincie verschei
dene honderdduizenden engelukkigen den
hongerdood tegemoet. In ongeveer 100 van
de 148 districten, waarin dit gebied verdeeld
is. zijn de voorraden levensmiddelen ultge-
puL Reeds zijn honderden van honger ge
storven.
VOETVERZORGING
Woensdagmorgen in de vroegte werd aan boord
van Hr. Ms. Hertog Hendrik draadloos bericht
ontvangen van het s.s. Jonge Johanna, van
de Mlddellandsche Zee Compagnie, dat het naar
Ceuta werd opgebracht door een nationalis
tisch oorlogsschip. Hr. Ms. Hertog Hendrik is
met uiterst vermogen naar de plaats van aan
houding gestoomd, doch toen het pantserschip
om acht uur voor Ceuta aankwam, was de Jonge
Johanna reeds binnen en niet meer bereikbaar.
De Jonge Johanna heeft geen gebruik ge
maakt van de op 17 Maart voor het eerst ge
boden gelegenheid om onder convool van Hr. Ma
Hertog Hendrik Straat Gibraltar te passeeren.
De convod-dienst wordt voortgezet.
Men weet, dat zij zich bij de ontbinding van
4en bond in de Fransche sociale partij omzetten.
De overheid heeft daarop geen vat al zijn de
extremisten van het volksfront nog niet vol
daan. Zij beschuldigen overste de la Rocque van
camouflage en rusten niet voordat de heele
organisatie uiteen is gejaagd. Dat zij daarmee
een fascisme van linksch belijden dringt evenmin
tot hen door, als dat zij hiermee die partij een
martelaarsrol opdringen, die haar uitstekend
te stade komt. De laatste maanden houden zij
zich bijzonder rustig, maar deze stilte prikkelt
de tegenstanders. Gisteren zijn zij niet uit
dagend opgetreden, al beweren Humanité en
Populaire, dat zij door een monsterachtige pro
vocatie de bloedige ongeregeldheden veroor
zaakt hebben. Wel was gezegd, dat de la Rocque
zou komen, maar hij is niet te Parijs en als hij
hier geweest was, zou hij, naar het heet, nog
niet gekomen zijn, want zulke samenkomsten
hebben in grooten getale plaats.
Wel was die van gisteren aanleiding voor de
Populaire en den burgemeester van Clichy om
de partijgenooten tot een tegenbetooging op te
roepen. Daarmee hebben zij een zware verant
woordelijkheid op zich genomen. Om de aan
dacht af te leiden schreeuwen zij nu moord en
brand. Als de arbeiders die filmvertooning ge
negeerd hadden, zou er waarschijnlijk niets ge
beurd zjjn. De zaal bevatte tal van vrouwen
en kinderen. In het geheel waren er enkele
honderden toeschouwers.
Naar verluidt, zijn de volksfronters te
voren, ook per strooibiljet, opgeroepen om
te manlfesteeren. Er is dus sprake van een
georganiseerde communistische manifestatie.
Waarschijnlijk hebben de leiders de volks
woede, eenmaal uitgebroken, niet meer bln-
nen de perken kunnen houden.
door hem bestuurde auto reed in volle vaart
tegen een der in de nabijheid staande woon
huizen. E. G. werd eveneens ernstig aan het
hoofd gewond.
Het stoffelijk overschot van J. B. werd naar
het R. K. ziekenhuis te Hulst overgebracht. E.
G. kon naar huls worden vervoerd, doch hij
verkeert in levensgevaar.
Uit Lissabon wordt bericht, dat de Neder-
landsche onderzeeboot O16, die de vorige
week op den Taag is aangekomen, van^de
Nederlandsche regeering opdracht heeft ge
kregen voorloopig in de Spaanscbe wateren
te Wijven ter behartiging van de belangen
der Nederlandsche koopvaardij.
De Chambrun werd door een kogel getroffen
en overgebracht naar het ziekenhuis Larlbol-
slere.
De rechter van instructie heeft een onderzoek
ter plaatse Ingesteld.
Chamberlain, aldus zelde hij, was in de eer
ste plaats een zeer groot lid van het parlement,
een figuur van beteekenis in de debatten, hof
felijk, ridderlijk. Iemand, die harde slagen kon
toebrengen en ontvangen.
De leiders der liberale en arbeldersfractles
brachten eveneens hulde aan de nagedachtenis
van den overleden staatsman.
Door het overlijden van Chamberlain is een
tusschentüdsche verkiezing te Birmingham noo-
dig geworden. Chamberlain had bU de laatste
verkiezingen een meerderheid van 7000 stem
men tegenover den arbelderscandldaat verwor
ven.
Chamberlain’s dood doet tevens een plaats
vrijkomen in de Orde van den Kousenband.
De uitvaartdiensten voor sir Austen Cham
berlain zullen Vrijdag te 12.30 in de St. Mar-
garetskerk in Westminster worden gehouden.
Hoewel de Spaansche regeering op die voor
stellen nog geen antwoord heeft ontvangen,
verneemt Reuter, dat de Fransche en Britsche
regeeringen geen oogenblik een dergelijken ruil
zouden kunnen overwegen, omdat die in strijd
met haar verplichtingen uit oe verdragen sou
zijn. Een dergelijk antwoord zal de regeering te
Valencia waarschijnlijk binnenkort bereiken.
De politieprefect Langeron heeft een onder
houd gehad met den minister van binnenland
sche zaken D’Ormoy.
Langeron deelde mede, dat vanavond een ver
gadering van het Volksfront zal worden ge
houden in het stadhuis van Clichy. Optochten
zijn verboden.
Voor de protestvergadering is toestemming
verleend, op voorwaarde, dat zij in de zalen van
het raadhuis zal worden gehouden. Tijdens
deze bijeenkomst zal de „daadwerkelijke ont
binding der fascistische bonden” worden ge-
eischt.
Na de bijeenkomst werd het volgende com
muniqué gepubliceerd:
„De regeering vertolkt het gevoel ven het
land en buigt zich met droefheid neer voor de
nagedachtenis van de slachtoffers en geeft
uiting aan haar sympathie met het groot aantal
Franschen, dat bij deze betreurenswaardlge bot
sing werd gewond. De regeering heeft besloten
onverwijld een onderzoek in te stellen en ron
der zwakheid hen te straffen, die de verant
woordelijkheid dragen voor deze droevige ge
beurtenissen. Ook zal de regeering maatregelen
nemen om het handhaven van de openbare
orde te verzekeren.
In dit wreede uur, dat het land moet door
maken, doet de regeering een dringend beroep
op alle burgers en alle partijen, opdat zij zich
onthouden van alle daden of demonstraties,
welke het nationale leven kunnen verontrusten.
De regeering stelt vertrouwen in de arbeiders
klasse, welke haar gedurende tien maanden
heeft gesteund, dat zij zich zal onthouden van
elk provoceerend optreden. De regeering be
waart haar koelbloedigheid.”
ORAN, 17 Maart. (Havas.) Gistermiddag heb
ben werkloozen te Sidl bel Abbes, die te werk
gesteld waren op gemeentelijke werkplaatsen,
betoogd voor de onderprefectuur tegen de voor
genomen sluiting dezer werkplaatsen. Ondanks
het feit, dat steun was toegezegd, werden de
werkloozen toegesproken door volksmenners,
waarop zU de ordebewaarders met steenen be
kogelden. 18 manschappen van de mobiele garde
en zeven inboorlingen werden gewond. De orde
is hersteld.
Met twee auto’s hadden beiden ongeveer veer
tig stuks hoornvee naar België gesmokkeld.
Toen zij, nadat het vee was afgeleverd, wilden
terugkeeren, werden zij aan de grens onder
vuur genomen door de Belgische douane.
J. B. werd getroffen en was op flag dood. De
BRUSSEL. 17 Mrt. (Belga). In een
rumoerige zitting van de Belgische Kamer
werd heden gesproken over de wijze, waar
op de commissie Servals ha#t taak vervulde
en over het onvereenlgbaar zijn van de
functie van minister-president met het
ambt van vice-gouvemeur van de nationale
bank.
KAAPSTAD, 17 Maart (Reuter) Men
meent te weten, dat vrijwel dictatoriale vol
machten gegeven zullen worden aan den ad
ministrateur van Zuld-West-Afrika. ten einde
het nationaal socialisme in dit gebied te ver
pletteren. De regeering der Unie van Zuid-
Afrlka is bezig met het opstellen van een pro
clamatie, waarin weergalooze bevoegdheden,
zooals volmacht tot deportatie van Individuen,
die trachten nationaal soClalistlschen invloed
uit te oefenen op het politieke leven in het
gebied, of die terroriseeren en intimldeeren, of
wel onbehoorlljken druk uitoefenen op anderen
verleend zullen worden.
TOKIO, 17 Mrt. (Domei). De verkiezingen
voor den gemeenteraad van Tokio, die vandaag
gehouden zijn, hebben tot resultaat gehad, dat
de Minselto-partU in den nieuwen raad 65 van
de 160 zetels zal bezetten. De Seyoekai-partij
volgt dan met 51. de sociale volkspartij met 22
en de onafhankelijken met 5 zetels. De andere
minderheidspartijen beschikken tezamen over
17 mandaten.
De groote overwinning van de sociale volks
partij trekt in het bijzonder de aandacht, daar
deze partij haar fractiesterkte ziet vergroot van
twee tot twee-en-twintig zetels.
De Amerikaansche minister van Bultenland-
sche Zaken. Cordell Hull, heeft als zijn mee-
nlng te kennen gegeven, dat thans geen diplo
matieke protesten tusschen Berlijn en Washing
ton meer zullen worden ultgewlsseld. ondanks
de omstandigheid, dat burgemeester La Guardia
van New-York in zijn in Madison Square Gar
den gehouden rede de controverse weer heeft
doen oplaaien.-
De Duitsche ambassadeur te Washington, dr
Luther, heeft gevraagd door staatssecretaris
Huil ontvangen te worden.
In een speciale editie, welke In het begin van
den middag te Parijs werd verkocht, kondigt de
Humanité aan, dat het bestuur van het Fran
sche vakverbond (C.G.T.) vanochtend een dele
gatie heeft ontvangen uit de vakvereenigingen
van het departement van de Seine. v
Voorts wordt in de Humanité een oproep
gepubliceerd voor een betooging, welke Don
derdagavond om half negen zal worden ge
houden In het Vélodrome d’Hiver en waar
o.m. als sprekers zullen optreden Thorez en
Dublos. Zij zullen de ontwapening en ont
binding der strijdllga’s eischen. zoomede
een zuivering van het politiecorps en de
republikeinsche garde.
Hoewel reeds duidelijk is gebleken, dat de
botsingen te Clichy oiUlaitend een gevolg
zijn vkn communistisch stoken en op gee-
nerlei wijze de Parti social, ook in dit ge-
val, iets heeft geprovoceerd, tracht de Bond
„Men vraagt zich overal en niet zonder
bezorgdheid af,” aldus De Telegraaf, „wat
de mogelijke gevolgen van deze uitbarsting
der laagste hartstochten van het gepeupel
kunnen zijn.”
Alle berichten blijken een bevestiging, dat de
strijd te Clichy een volslagen gevecht geweest
Is, waarbij het opwerpen van barricades en
zelfs het op en neer snellen van ambulances en
plunderingen niet ontbraken. De verwarring moet
ontzettend zijn geweest en des morgens was
de aanblik der vernielde straten en huizen een
troosteloos gezicht.
De lijken der slachtoffers van de botsingen
te Clichy zullen worden overgebracht naar het
instituut, waar de lijkschouwingen worden ver
richt. De toestand van Blumel is bevredigend.
Naar vernemen, ia generaal-
majoor J. J. G. baron van Voorst
tot Voorst, commandant van de
vierde divisie, met ingang van 31
Maart a.a. benoemd tot commandant
van bet Veldleger, als opvolger van
luitenant-generaal jhr. W. Röell.
Woensdagmorgen heeft zich onder de ge
meente Stekene (B.) nabij de Nederlandsche
grens een ernstig smokkeldrama afgespeeld,
waarvan twee Nederlanders, de 45-jarige J. B.
uit Cllnge en E. G. uit Hulst, het slachtoffer
zijn geworden.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar s f2.—
Voor buiten Alkmaar I 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
hongersnood bedreigt honderdduizenden te
na; reeds zjjn honderden slachtoffers over-
n. Het provlncale leger houdt dreigende
LONDEN. 17 Mrt. (Reuter). Reuter
meent te weten, dat de regeering te Va
lencia op 9 Februari den regeeringen van
Frankrijk en Engeland zou hebben voorge
steld, dat dezen landen zekere rechten in
Spaansch-Marokko zouden worden toege
kend in ruil voor hun hulp in den strijd.
De bijeenkomst van de Parti social
had geen enkel politiek karakter,
doch was een gewone amusements-
avond, waarom deze bijeenkomst ook
niet verboden werd, zooals de ge
woonte der autoriteiten is, wanneer
het Volksfront protesteert of dreigt
te manifesteeren tegen een of andere
vergadering van zjjn tegenstanders.
de Janeiro heeft e«n straat naar ho-
Wilhelmlna genoemd.
Deze hongersnood is het gevolg van de vrijwel
algeheele mislukking van den oogst. Het provin
ciale leger, dat mede onder den nijpenden toe
stand te lijden heeft, steunt de door het provin
ciaal bestuur aan Tsjang Kal Sjek gestelde
eischen om onmiddellUke hulpverleenlng. Het
is begonnen met uitgebeelde „manoeuvres”,
waaraan door alle troepen wordt deelgenomen.
Het s.s. „Jonge Johanna”, dat, zoo
als gemeld. Woensdagmorgen door
een nationalistisch oorlogsschip naar
Ceuta werd opgebracht, is, na in deze
Noord-Afrikaansche haven te zijn
onderzocht, dadeljjk weer vrijgege
ven. In het bezit van zjjn geheele
lading heeft het schip zjjn reis naar
Cette vervolgd.
Het persbureau der communistische partij
heeft een mededeellng gepubliceerd, waarin ge
zegd wordt, dat Thorez en Dublos vanmorgen
een bezoek hebben gebracht aan Blum en na
mens de partij krachtig hebben geprotesteerd
tegen het optreden der politiechefs, Hie arbel-
dérsbloed te Clichy hebben doen vloeien. Zij
hebben geëischt, aldus de mededeellng, dat
maatregelen worden genomen tegen de verant
woordelijken en dat er versch bloed zal komen
in het politiecorps, omdat de oproermakers
blijkbaar medeplichtigen in dat corps hebben.
Verder hebben de communisten er op aange
drongen, dat de bonden der opstandelingen zon
der verwijl worden ontbonden. Dit is, aldus be
sluit het communiqué, onvoorwaardelijk noodlg
voor de handhaving der orde, zooals het Fran
sche volk die wenscht.
Havas heeft deze mededeellng voorgelegd aan
Léon Blum, die verklaarde, dat zij niet over
eenkwam met het onderhoud, dat TTuyez en
Dublos met hem hadden gehad.
De Bond motiveert dit weinig berouwvolle be
sluit In een communiqué van de volgende be
woordingen:
„De bond van vakvereenigingen is ten aan
zien van de bloedige gebeurtenissen te Clichy,
welke een gevolg zijn van de voortdurende pro
vocatie van de fascistische benden, van oordeel,
dat het thans genoeg is en dat reeds teveel
bloed van arbeiders heeft gevloeid en met het
cog op de spontane stakingsbeweging, welke
Woensdag uitbrak als normale reactie op de
vreeselijke provocatie van Clichy, kondigt z(j
voor morgenochtend een algemeene staking van
een haiven dag af. Het werk moet overal her
vat worden op het gewone uur van aanvang
van den mlddagwerktijd.”
e PARIJS, 17 Mrt. (Havas). Graaf de
Chambrun, de vroegere ambassadeur van
Frankrijk te Rome, is vanmiddag op het
Noordstation het slachtoffer geworden van
een aanslag, welken een vrouw, mevrouw
Fontange, op hem heeft gepleegd met een
revolver.
-r.1
