ONS BLAD
Ontzettende
m
HONDERDEN KINDEREN MET
HUN ONDERWIJZERS GEDOOD
ramp
Texas
De encycliek tegen hetHet
Communisme
I
heden
nieuws van
Staking in Parijs
Bedreiging van gezin
a
DE BAROMETER
Hartverscheurende tooneelen
speelden zich af
Franco wacht
beter weer af
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
„Oudermoord” om het
communisme te redden
en maatschappij
Door ontploffing van een verwarmingsketel wordt het
grootste deel van een school met 1500 leerlingen
in een puinhoop herschapen
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
VRIJDAG 19 MAART 1937
DERTIGSTE JAARGANG No. 143
EN
A
!1S
Gezag van den Staat
geëerbiedigd
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
De wereldvlucht van
Amelia Earhart
Studentenrelletjes te
Giza en Kairo
Boot omgeslagen bü
Angers
Een cholera-plaag in
Britsch-Indië
Op de markten haperde
de „gehoorzaamheid**
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 q.
p. regel; idem op pag. één 55 a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
TYLER (Texas), 18 Mrt. Door ontploffing van een stoomketel der
centrale verwarming zijn honderden kinderen en de meeste onder*
wjjzers van een school op ongeveer 20 K.M. van Tyler gedood.
I
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
vertrekt
vermoedelijk
UMZ8
O
een
van
Kerk en het voorbeeld
van
leven moet heerschen.
V
samen-
Rouw en droefheid
r\
Stand Vrtfdac 1 ra* an.: 15U
Varies And: TSM
geloovigen de
mee te werken
Eén der grootste Pauselijke
leerbrieven van deze eeuw
Rerum No-
„Quadrageaimo Anno**.
KAIRO, IS Maart (Reuter) Studenten
zyn vanmorgen In Olza en Kairo in bot
sing gekomen met de politie.
Naar men segt, zyn reeds driehonderd
lijken geborgen.
NBW-YORK, 18 Maart (Reuter) T» 11.06
Greenwlchtyd beeft Amelia Earhart medege
deeld. dat zy zich op 1400 kilometer van Ho-
noloeloe bevond. Alles waa vel aan boord.
Na een vlucht van 18 uur is zy daarop te
Honoloeloe geland.
Sedertdien la de actie In den geheelen sector
aanzienlijk vertraagd. Het waa gisteren buiten
gewoon rustig aan het front. De regeerings-
troepen alsof zy een list vreesden onder
hielden den geheelen dag een machlnegeweer-
vuur. doch vielen niet aan. Zy zyn meer dan
ooit op hun hoede.
De actie by Guadalajara is
aanzienlijk vertraagd
ar
tel-
in
en
26
jen
ran
iar
ten
ten
lis-
lis-
8 5.
us-
ind
oe-
a al
ike
iter
iak-
iben
>un-
kou,
voor
Ma
ten-
Indien tolk een dwaalsysteem snik een
groote verbreiding kon vinden, is da* een
gevolg van het valsche ideaal van recht
vaardigheid en gelijkheid, dat het com-
monisme de maatschappij voorspiegelt.
Paus Pius XI roept de Staten op,
om met de Kerk te streven naar
een sociale wedergeboorte
De encycliek „Hlvinl Redemptoria" kan reeds
na Mn van de grootste Pauselijke leerbrieven
van dese eeuw genoemd worden.
De Encycliek wijst vervolgens op de heil
middelen van den Godsdienst tegen dit groote
nieuwe kwaad, en vat dese dan samen in een
oproep tot vernieuwing en verdieping van het
Christelijk leven.
In het bijzonder spoort de Paus de geloovi
gen aan tot onthechting aan de aardsche goe
deren, tot christelijke naastenliefde, die deel
neemt in het lijden en de lijdenden helpt, en
in het bijzonder tot rechtvaardigheid, die voor
al do werkgevers en de rijke met goederen ge-
zegenden ertoe moeten brengen het onmisken
bare recht der arbeiders te erkennen om voor
zich en hun gezin een passend loon te ont
vangen en ook by den arbeid hun waardigheid
als mensch en kind van God beschermd te
zien.
Verder spoort de Paus aan' tot ernstige studie
van de leer der Kerk; en by de studie moet
zich de daad voegen om de aanvallen van de
communisten te verijdelen en te weerstaan.
In dezen strijd moeten de priesters in het
voorste gelid staan, terwijl ook de Katholieke
Actie zich daarin moet onderscheiden.
Ook vergeet deJ Paus niet de standsorga-
V
Met donderend geraas stortte de zolde
ring van de groote vergaderzaal in het
schoolgebouw naar beneden.
In dese zaal waren verscheidene honder
den kinderen met hun onderwijzers bijeen.
De dochter van den burchtvoogd van
de Londensche „Tower” trad in het
huwelijk: Het- bruidspaar schreed door
een haag vari hellebaardiers, de Tower-
wachters in hun eigenaardig costuum
De Tweede Kamer heeft bet wetsontwerp in-
sake verbindend- en onverblndendverklaring
van collectieve arbeidsovereenkomsten afgehan
deld; heden eindstemming.
Na de Waterstaatsbegroeting behandeld te heb
ben, is de Eerste Kamer begonnen met de be
groeting van het Verkeersfonds.
ConsumptiemeM-regeling voor 183731.
Het Prlnaeiyk Paar
Maandag uit MittersUl.
Donderdagmorgen is de fiM.eoOste Rotterdam
mer de jonggeborene Theodoor Limpens
aangegeven.
Twee uur na de ramp waren reeds de lyken
van 136 kinderen en tien onderwyzers gevonden
en nog onverminderd duurde het reddingswerk
voort.
Door God bestemd voor het bovenna
tuurlijke door de Eeuwige Zaligheid, moet
de mensch in de huiselijke en burgerlijke
maatschappij, -rite beide door God gewild
zijn, arbeiden voor zijn rechten om zoo te
gemakkelijker sjjn verheven Doel te be
reiken.
De verslagenheid onder de bewoners is niet te
beschrijven en de geheele streek Is in den dlep-
sten rouw gedompeld.
De commentaren, die de Itallaansche bladen
op dit voorstel der llnksche regeering geven zyn
Uiterst scherp. De Spaansche nota wordt let-
teriyk geciteerd en de bladen laten daarby
goed uitkomen, dat del Vayo hier Marokko
aanbiedt in ruil voor wapenen en munitie.
De Jdeasagero” zegt: „Om de zaak van
het communisme te redden, aarzelt Valen
cia niet, op last van Moskou, een „ouder
moord’* te begaan.
De Kerk, die in God erkent den Schepper,
Rechter en Vader, verkondigt daardoor de ge
lijkheid en broederiyke verbondenheid van alle
menschen. zy verdedigt menschelyke vrijheid
en de rechten der persoonlykheid.
Op het terrein van het ongeluk heerachte een
vreeseljjke toestand. Buiten den chaos van stee
nen en binten, tot op 400 meter ver waren
brokstukken van muren en vensters weggeslin
gerd, liepen overal kinderen rond, gewond eC
bedekt met brandwonden, luide jammerend en
zoekend naar hun ouders. Moeders en vaders
liepen schreiend bif de pulnhoopen te soeken
en groeven buiten zichzelf van angst tusschen
de ruines om te trachten hun kind te vinden,
waarvan ztf vreesden, dat het ook was omge
komen.
De ontstellende les der halve-dag-staking te
Parijs; oppermachtige willekeur der communis
ten ontwricht het geheele bedryfsleven.
x By de Humble Oil Company te
Houston is bericht binnengekomen,
dat het aantal omgekomen leerlingen
en onderwijzers meer dan 600 zou
bedragen.
DONDERDAG IS EEN ENCYCLIEK VER
SCHENEN TEGEN HET COMMUNISME.
Waarschijnlijk doordat zich in de ketelruimte van de verwarming gas had
verzameld. is met een ontzettenden knal de ketel ontploft en werd het
grootste deel van de school in de lucht geblazen.
PARIJS, 18 Maart. (ANP) By Angers is een
ernstig bootongeval gebeurd, waarbij vier per
sonen verdronken zyn. Een boot met vyi pio
niers was omgeslagen. Drie hunner wisten zich
zwemmende te redden. Twee voorbijgangers
kwamen de beide anderen In een roeiboot te
hulp. Deze was echter lek; het bootje zonk
en zoowel de beide Inzittenden als de drenke
lingen kwamen om.
De strijd voor Madrid is vanmorgen ont
brand met de ontploffing van verscheidene
mijnen. die de regeeringstroepen cm vyf uur
deden explodeeren voor het ziekenhuis
Cllnico in de UnlverslteMawyk.
Omtrent de oorzaak van de ontplofflngsramp
oppert men thans de veronderstelling, dat deze
niet het gevolg Is van een ketelontplofflng, zoo
als men aanvankeUJk dacht, doch van het ont
ploffen van een buisleidlng, waardoor het gas
van een nabijgelegen olleterreln naar het ge
bouw werd geleld.
Nadere berichten deelen mede, dat tegeiyk
met de ontploffing een geweldige steekvlam de
lucht in sloeg, doch door het neervallend puin
der daken en muren werd een groote uttel» «nde
brand verstikt.
De eerste lezing van dit pauselyk docu
ment leert, dat hier een waarlijk magistraal
leenchrVven van den H. Vader wordt ge
geven. dat ook onder de encyclieken een
meesterwerk mag boeten.
Door deze misleiding zyn de arbeiders het
vaandel van deze leer blindelings gevolgd. Bon
der de zware dwaling van het communisme te
doorschouwen. Bovendien werd de verbreiding
van het communisme begunstigd door de treu
rige conditie, waarin de liberale economie de
arbeiders gebracht had; door epn geraffineer
den oproep, die met diabollschen opzet ge
organiseerd Is; en ten slotte door het onver
klaarbare zwijgen van een groot deel der pers.
De uitwerkingen van dit kwaad zyn reeds
in verschillende landen zichtbaar, zooals In
Maxlco, Spanje en vooral In Rusland, dat als
het ware het bolwerk van de nieuwe leer ge
worden Is. De Paus spreekt zyn Vaderiyk me
delijden uit met het ware Russische volk, dat
onderdrukt en zwaar beproefd Is.
Tegenover de dwalingen van het communis
me stelt de Encycliek vervolgens de leer van
de Katholieke Kerk.
ONTZETTENDE RAMP IN TEXAS; HON
DERDEN KINDEREN OMGEKOMEN DOOR
EEN KETELONTPLOFFING.
Spanje is geneigd een wyslging in de
tegenwoordige positie van Spaansch-Ma-
rokko In overweging te nemen In dien zin,
dat voordeelen, voortvloeiend uit een der-
geiyke wyziging, slechts ten goede komen
aan Frankrijk en Bigeland, met uitsluiting
van elk ander land.
SIGUENZA, 18 Maalt. (Havas) Generaal
Franco zelf heeft by het bezoek, dat hy
Zondag In gezelschap van degeneraals
Mola en Moscardo aan het front van Gua
dalajara heeft gebracht, beslist, dat betere
weersomstandigheden moeten worden af
gewacht, alvorens het offensief hervat
wordt.
De nota van de Spaansche regeering te Valen
cia. urn rechten in Spaansch-Marokko af te
staan tegenover hulp in den burgeroorlog, ver
wekt te Londen een verrassing.
De strijd aan het front van Guadalajara op be
vel van generaal Franco vertraagd door het
slechte weer.
Andere groepen studenten trokken door de
straten van Kairo en deden een aanval op de
bureaux van het dagblad „Roeael Yoeasef’.
Drie politieagenten zijn licht gewond. Negen
studenten liepen eveneens verwondingen cp;
twee hunner verkeeren in ernstlgen toestand.
PARIJS. 18 Maart. De halve-dag-
staking heeft tot resultaat gehad, dat
het verkeer volkomen en het bedrijfs
leven vrijwel volkomen werd stilge
legd voor den vollen tijd, welken de
communisten hadden bevolen.
Uit de talrijke, zy het dan ook niet ernstige
incidenten, biykt, dat de gehoorzaamheid niet
feilloos Is geweest. Talloozen zullen gebukt zyn
voor den dwang en gehoorzaamden uit angst
voor de gevolgen; sommigen verzetten zich en
trachtten werk te verrichten, wat hun spoedigst
onmogeiyk werd gemaakt.
Intusschen Is de ontstellende les van deze
staking in de Pakysche hoofdstad wel op
de eerste plaats <reae, dat de communisten
over de middelen beschikken, urn, wanneer
maar weuschen, het geheele bedrijfsleven
lam te (Man en de economische structuur,
oM in de Fransehe hoofdstad, volkomen te
ontwrichten.
LONDEN. 18 Maart. (DNA.) Naar gemeld
wordt zyn in Britsch-Indië ongeveer 300 pel
grims, die van een godsdienstige plechtigheid
te Coimbatore terugkeerden, aan cholera ge
storven. De autoriteiten hebben alle voorzorgs
maatregelen getroffen, om de patiënten afge
zonderd te houden.
Van natlonaltotische zyde worden de mede-
deelingen omtrent het zenden van een derge-
lyke Spaansche nota aan Parys en Londen be
vestigd. In de nota stelt zich de roode regee
ring op het standpunt van de .actieve samen
werking van Spanje met Engeland en Frankryk
In kwesties, die betrekking hebben op Westelyk
Europa” en jtelt het volgende voor;
Spanje Is geneigd met de belangen van deze
mogendheden rekening te houden in verband
met Spanje’» economischen wederopbouw en de
wederzydsche betrekkingen in zake leger, vloot
en luchtmacht.
Ongeveer 1500 kinderen van arbeiders uit
deze streek, waar een groote petroleummaat-
schappu Is gevestigd, bezochten de school.
De meesten dezer kinderen werden onder
het puin bedolven; de directeur der school
vreest, dat honderden kinderen zyn omge
komen. Van de 40 onderwyzers werden er
Slechts vier teruggevonden.
De arbeiders van de petroieummaatochapptj,
die op het geluld der ontploffing onmiddeliyk
toesnelden, bevestigen dat honderden kinderen
op vreeselyke wyze zijn omgekomen.
De school staat te New London en wordt be
zocht door de kinderen uit alle omliggende
plaatsen. De brandweer uit de geheele omge
ving snelde terstond te hulp om het reddings
werk aan te vangen en de ontstane branden
te blusschen. Geneesheeren, verpleegsters en
ambulances waren spoedig ter plaatse.
De encycliek bepaalt zich niet tot een aan
klacht tegen de verwoestingen, die bet god-
looze communisme aanricht, maar zy laat te
vens op een uiteenzetting van communistische
theorieën een even leerryke en positieve uit
eenzetting van de chrlkteiyke grondgedachten
volgen, die de menschelyke samenleving be-
heerschen.
De In de encycliek neergelegde beginselen en
richtiynen beschrijven dus niet alleen de be
strijding van bet communisme, doch geven te
vens positieve normen voor de gezondheid van
de christelyke samenleving en maatschappy.
De nieuwe encycliek Is een omvangrijk docu
ment, dat zeer systematisch en overzlchteiyk is
Ingedeeld In een Inleiding, vyf hoofdstukken en
een conclusie, welke tezamen 82 genummerde
paragraphen omvatten.
Het geheele bedrijfsleven
volkomen ontwricht en
lamgeslagen
VATICAANSTAD, 18 Mrt. Onze Romeinache
correspondent seint ons naar aanleiding van
de» nieuwe encycliek van den H. Vader tegen
het communisme nog de volgende byaonder-
heden:
De encycliek .JMvlni Redemptoris” gericht
tegen het atheïstische communisme, is heden
avond In de Itallaansche taal door de Oeser
vatore Romano gepubliceerd. De Latynache
publicatie zal nog volgen.
LONDEN, 18 Mrt. Te Londen beeft het
merkwaardig verzoek der Speeneehe re^
geering van Valencia, doer Del Vayo op 8
Februari JX gedaan, om in ruil voer rech
ten in Spaanech-Marokko steun in den bur
geroorlog te verkrijgen, een bepaalde een-
sternatfe gewekt.
Op den grondslag van deze begin
selen erkent en yerdedigt de Kerk
de gezagsordening en de wettige
autoriteit van den ‘Staat, wiens in
vloed tot welzijn van allen kan en
moet werken ook op economisch en
sociaal gebied; dat hy gerechtigd is
regelingen te geven, bindende nor
men te stellen en de wettige midde
len aan te wenden, wanneer de han
delingen van individuen of groe
pen het gemeenschappelijk welzijn
schaden.
Stakende dames in de Vereenigde Staten vliegeh werkwtUigen collega’s letterlijk in
de tsaren
er
Er ontstonden vechtpartijen in de universi-
teitswyk aan de overeyde van den Nyi. De po
litie van Giza heeft Kairo versocht politie
mannen derwaarts te zenden. De aankomst van
deze politie heeft uitbreiding der ongeregeld
heden voorkomen.
De gevolgen van deze ontploffing waren ontzettend, de vreesetijkste
tooneelen hebben zich afgespeeld in enkele oogenblikken tijde.
Voor de regeering-Blum moet dit hernieuwde
bewjjs van de oppermacht der communistische
willekeur wel de onaangenaamste herinnering
vormen aan haar afhankelykheld van de volks
massa en de losheid van haar bestaanszekerheid.
Zooals reeds aangegeven hebben talrijke, zy
het niet ernstige, incidenten zich vanmorgen op
verschillende punten In de hoofdstad voorge-
I daan. Onder de voornaamste worden gerekend
die by het Gare du Nord, waar betoogers be
stelwagens hebben aangehouden en eenlge
taxi’s, terwyi zy tevens beletten, dat voorraden
naar eenlge restaurants werden vervoerd. Bu de
poort Saint Denis en die van St Martin
vormden sich eenlge groepen manifestanten,
die door de politie uiteengedreven werden. Eenl-
ge meters verder kwamen de groepen weer
byeen. Br werd toen een aantal arrestaties ver
richt wegens weigering gehoor te geven aan het
bevel tot doorloopen.
De staking was gedeeltelijk op de markt
van la VUlette en in de centrale markt
hallen. De levensmiddelenzaken bleven
open.
Om elf uur reeds, dus nog een vol uur vöór
de staking mocht beëindigd worden, begonnen
langzamerhand steeds meer taxi’s In de hoofd
straten te verschijnen. Toen ook de autobussen
en de metrotrelnen weer gingen rijden be
stormden drommen voetgangers de verkeers
middelen en al spoedig hernam Parys zyn ge-
bruikeiyk aanzien.
Vanmiddag Is het werk over het algemeen
overal hervat In enkele metaalwarenfa-
brieken konden de arbeiders om technische
redenen nog niet aan het werk gaan.
In verband hiermede heeft men by die fabrie
ken, het betrof o.m. werkplaatsen van Renault
en Citroen, delegaties uit het personeel naar de
directie gezonden, waar de directe heropening
werd gevraagd.
Daar de directies aan dit verzoek geen
gevolg hebben gegeven, hebben de arbeiders
het werk gestaakt
Op de tentoonstellingsterreinen is bet werk
om drie uur vanmiddag hervat
Zooals Donderdag in dit blad reeds
kort is vermeld, is een Pauselijke
Encycliek gepubliceerd tegen het
godlooze communisme, dat een ver
schrikkelijk gevaar voor alle volke
ren genoemd wordt.
Na er aan herinnerd te hebben,
dat zijn voorgangers en hij zelf her
haalde! jjk hun stem verheven heb
ben om de wereld op dit gevaar op
merkzaam te maken, verzekert de
Paus, dat het noodig is thans in
plechtige verklaring de dwaling
het communisme uiteen te zet
ten en de heilzame waarheden, die
de Kérk leert, in herinnering te
brengen.
De leer van het Communisme, aldus de En
cycliek, heeft haar grondslagen In een vol
strekt materialisme, dat alle geesteiyke waar
den loochent. Daarom vernielt het de vrijheid
van den mensch. geen enkel recht wordt aan
zyn persoonlykheid toegekend, daar hy slechts
een rad in het raderwerk van de maat
schappy beteekent. Verder wordt alle hiërarchie
en gezag nietig verklaard.
De waarde en de onontbindbaarheid van het
huweiyk worden vernield, het gezin ontwyd.
de Godsdienst tot opium voor het volk ver
klaard en elk Godsbegrip verloochend en ver
acht.
In het bijzonder stelt de encycliek
op plechtige wjjge dep ^katholieken
vordering krachtig
tan de sociale recht
vaardigheid in de moderne
levin g.
Aldus treedt deze encycliek in één
rij met de encyclieken
varum” en
De Hikjes van honderden kinderen, welke
fbtaal onherkenbaar waren, s0n naar Hen
derson vervoerd, tientallen andere lijkjes
werden in lange rijen neergelegd op het ter
rein bij de school, waar moeders, haast
waanzinnig van smart, en vaders, wien de
tranen over de wangen stroomen, soeken
naar ban omgekomen schat.
De toestand Is onbeschrijfelijk,' de ellende en
droefheid kennen geen grenzen. Het vinden van
hun kinderen tusschen deze hjkjes wordt den
ouders bovendien vooral bemoeiiykt door de
vele verminkingen en doordat de kleeren der
meeste kinderen totaal verscheurd en wegge
rukt zyn tengevolge der explosie en de neer
stortende stukken puin.
vyfhonderd arbeiders van de petroleum-
maatochappy zyn belast met de reddingswerk
zaamheden. De politie heeft het terrein van de
ramp willen afzetten, doch dit gelukte haar
met de grootste moeite slechte ten deele.
Vrouwen en mannen willen zich niet van de
plaats laten verwyderen. waar zy hun kinderen
weten te zyn omgekomen.
De school bestond uit twee vleugels, waarvan
er «én vrijwel volkomen verwoest is, daar de
wanden door de enorme kracht van de ont
ploffing naar buiten werden gedrukt, en het
geheele dak van het twee verdiepingen tellende
gebouw neerkwam op de 700 kinderen, die rich
daar bevonden.
De andere vleugel van het gebouw, welke
ree^s door de leerlingen was verlaten, werd
slechts licht beschadigd.
TYLER (Texas), 18 Maart (Kenter). He*
hoofd der echoot schat het aantel slacht*
etters onder do schalieren en onderwijs»
•P
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar 4 4 f2.—
Voor buiten Alkmaar 50
Dagblad uitgegeven door de
N V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
stjn van den geest van een wijs en goed be
grepen corporattrisme.
Ten slotte doet de Paus een byzonder be
roep op de Katholieke arbeiders en niet-ar-
beiders om nuttelooee en kleine twisten te la
ten varen en zich te vereenigen tot dezen groe
ten stryd. Ook wendt Hy Zich tot allen, die
nog aan God gelooven, en roept hen op weer
stand te bieden aan de woedende aanvallen
der godloozen. Ook de Staat moet de actie der
Kerk ondersteunen door geschikte maatrege
len te treffen en het voorbeeld te geven van
een fielder en wys bestuur.
De Encycliek sluit met den oproep tot ge
bed tot den H. Joseph, den Beschermer der
de Chrlsteiyke
rechtvaardigheid, die in het maatschappéiyk
