I
ONS
LAD
Begrafenis der slachtoffers
Clichy
van
I
Nieuwe berichten over
der rooden
successen
Belangrijk .Pauselijk schrijven
te Berlijn openbaar gemaakt
nieuwe
Het nieuws van heden
De spanning in de
auto-industrie
Het Concordaat niet
geëerbiedigd
betooging
DE BAROMETER
- 1
Mussolini terug
naar Italië
JOH. LAUWERS
PAÏGLOr 3
ALKMAAR
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
VEREENIGDE katholieke pers
van Guadalajara?
DROEVE PLECHTIGHEDEN
TE NEW LONDON
Opmarsch in den sector
Daladier waar»chuwt
en
HOARE OP VACANTIE
Het officieel onderzoek
meer
Mazelenepidemie
Een stoet van meerdere
kilometers lang
Een verklaring van
Henri Ford
Japansche veerboot
verongelukt
De Duitsche regeering
is' schuldig
Honderden kranten
bloemstukken
Uit Salamanca ontkent het recht-
sche hoofdkwartier beslist
elk verlies
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
ER
ET
Mgr. Pr eyeing, Berlyns Bisschop,
wyst op de dreiging van een
openlyk conflict
Met den kruiser Pola Zondag
middag onder gejuich van
duizenden vertrokken
Vandaag zullen er wederom
dan honderdduizend
stakers zyn
DERTIGSTE JAARGANG No. 145
ADVERTENTIEPRIJZEN*
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40c
p. regel; idem op pag. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
MAANDAG 22 MAART 1937
Honderdduizenden hoorden rouw-
redevoeringen aan met eischen
aan de regeering
Een politieke massa-
Rouwdiensten in alle kerken voor
de kleine slachtoffers der
ontplof fingsramp
nd
Hf -
WW
I
I
p«*-
Mussoltni tijdens den fakkeloptocht tn Tripolis ter eere van zijn bezoek gehouden
innig
ge-
915
maakt.
in
tien
doo-
Bernhard s0n van
Ernstige vechtpartij te Berghem bij On.
Overval Merkelbeek epcehelderd.
Caféhouder
award te
Leek
O
«Üni
er
l
Een der verdachten van den
heeft bekend.
Stand op Maandag M war 748A
Vorig* stand: 7464
De Britsche minister van Marine, Sir Sa
muel Hoare, is te Zuoa in den Ehgadln (Zwit
serland) aangekomen, om daar eenigen tijd
rust te nemen.
toetten. hoe de rechten en vrijheden van
ons kerkdijk reik worden geer honden en
verzaakt."
Honderden kransen en bloemstukken werden
Daladier telde verder, dat het tjjd Is, dat
alle krachten gewijd worden aan het her
stel van den vrede tusschen de Franschen
die een voorwaarde is voor het behoud van
den buitenlandschen vrede.
Middenfront: In den sector van Guada
lajara duren de operaties in verschillende
sectoren met volledig succes voort.
kant
Tien
De wereldvlucht van misa Earhart mislukt;
bet toestel bü den start te Honoloeloe geslipt
en In brand gevlogen.
Prinses Juliana en Prim F
MittersUl naar Rome vertrokken.
Militairen beneden den rang van officier reisen
vaa Donderdag an. af veer halt geld.
Opnieuw meer dan 1M.6M stakers in de Ame-
rikaansche auto-industrie; da toestand emsU-
ger dan tevoren.
Vechtpartij aan beard van da Beaehfantein te
Antwerpen.
re
tter
«40
-j zal het aantal stakers 100.000 be-
waarondef 65.000 bü de Chrysler fa-
medegedeeld. dat hij 'n algemeene staking in
de automobielindustrie zal afkondigen, „indien
de gewelddadige verdrijving der stakende ar
beiders door de politie te Detroit niet onmid-
dellük wordt gestaakt.”
Martin heeft deze verklaring afgelegd na de
verdrijving door de politie van 120 stakers, die
een vleeschconservenfabriek en 75 anderen, die
een sigarenfabriek hadden bezet. By het optre
den der politie werden zes arbeiders gewond.
Dinsdagavond zullen 175.000 arbeiders in de
automobielindustrie bijeenkomen om tegen de
gewelddadige uitzetting te protesteeren.
De opmarsch onzer colonnes gaat op nor
male wjjze voort. Zondagochtend hebben zjj
na een gelukkige manoeuvre Val de Moso
de Tajuna bezet.
Dit schrijven werd in alle katholieke kerken
van den kansel voorgelezen.
Dan beschrijft de encycliek, hoe door elnde-
looze ondérhandelngen tusschen de katholeke
geestelijkheid en de nationaal-socialistlsche re-
geertng gepoogd is verbetering in den toestand
te brengen. „Terwijl wjj in den geest van het
concordaat trachtten te handelen, werd door de
andere zijde het concordaat ondermünd. ont
doken en ten slotte mln of meer openlijk ge
schonden. Dat wij niettemin tot dusver groote
matiging hebben betracht, sproot niet voort uit
zwakte, doch uit de verwachting, dat wellicht
op den duur nog een verbetering zou intreden.
WU zijn het concordaat naar letter en geest
trouw gebleven en hebben ons beheerscht, tot
de Ijzeren taal der werkelijkheid den mantel
had verscheurd, die den opeetteljjken aanval op
de Kerk omhulde en thans duidelijk blijkt» dat
de openlijke strijd is aangezegd tegen de door
het concordaat wettelUk beschermde confessio
neels school.
In het tweede gedeelte van Zijn schrijven
zegt de H. Vader o.m.:
EA-
um
sp
ur.
Onze troepen hebben de dezer dagen verover
de stellingen versterkt en hebben maatregelen
genomen om de functionneering van alle dien
sten in deze zone te verzekeren.
Laat in den avond van Zondag werd ver
zekerd. dat de regeeringstroepen genaderd
zün tot kllometerpaal 113 op den weg naar
Aragon.
Hoewel slechts een minimale hoop over
bluft, dat het alsnog mogelfjk sal zijn de
verdragen to doen handhaven en een draag
lijke overeenstemming te bereiken, kunnen
w(j in de toekomst niet langer stilzwijgend
j|
loper
>8870
STB
fel-
rtj*.
en-
wer.
5250.
Doel-
58800
801
[aar-
>8901
em).
>lad.
NOORD-HOLL ANDSGH DAGBLAD
PARIJS. 21 Mrt. (Havas-ANP)
Zondagmiddag heeft men de laatste
eer bewezen aan de slachtoffers van
de botsingen te Clichy.
te Vlloalngen wil ȟn vrouw
brand steken.
JW
f as
too-
•nx,
ste
ler
■aat
Henry Ford, de eenige groote automobiel-
fabrikant. wiens fabrieken niet van de te
genwoordige stakingsgolf te lijden hebben
gehad, verklaarde, dat hü. indien In één
fabrieken een staking mocht uitbre-
1 ken. (de productie gaande zal houden, zoo
lang er nog één man werkt.
Wjj hebben 61 man Itallaansche troepen ge
vangen genomen en een belangrijke hoeveelheid
oorlogsmateriaal en levensmiddelen bult
Het moreel onzer troepen Is uitstekend
en het opperbevel Is trotsch op de verkregen
resultaten, welke een voorbeeld zijn van opof
fering en moed. Uit de andere sectoren Is niets
te vermelden.”
Homer Martin, de president van den bond
van arbeiden in de automobielindustrie heeft
„God to onse getuige, dat Wü Innig ver
langen naar het herstel vaa een waren vrede
tusschen kerk en staat in Dnlterhland. Wanneer
echter zonder onse schuld geen vrede mogelijk
mocht zijn, dan sal de Kerk Gods haar rech
ten en vrijheden verdedigen In den naam vaa
den Almachtige, wiens arm ook heden ten dage
niet verkort to."
TOKIO. 33 Maart. (Domei) Uit Poesan wordt
gemeld, dat een te zwaar beladen veerboot, die
de waterpolltie wilde ontkomen, haar passa
giers aan land wilde zetten bij een vuurtoren te
Relsoei in Zuld-Korea.
de onweerswolk van een
op het Duitsche volk. Wü
hebben alles gedaan om do Duitsche regeering
attent te maken op de gevolgen, die het dul
den van een niet anti-christelijke actie voor
Duitschla-id zou hebben."
De radicaal-sociallsten hebben zich by het
Volksfront aangesloten, qpidat zij zich tegen
elke dictatuur verzetten. Zonder hen zou het
volksfront niet kunnen blijven bestaan.
Men moet het front dienen en niet zich er
Bij de jongste Engelsche vlootmanoeuvres vormde de luchtafweer een belangrijk
onderdeel. Luchtafweergeschut wordt in stelling gebracht
De secretaris-generaal van het Fransche vak
verbond zeide: „WU weten, dat wij een bolwerk
van de vrijheid zijn. WU vragen de regeering
maatregelen te nemen om een einde te maken
aan de voortdurende uitdagingen om een re
giem van vrUheld voor allen en beveiliging van
de natie In het leven te roepen.”
De secretaris-generaal der communistische
party. Thorez, zeide met name, dat de com
munisten gezworen hebben vereend te bHjven
om de ontwapepfng en ontbinding der strijd
honden te verkrUgen. Er heeft genoeg bloed ge
vloeid, er zyn genoeg bedreigingen geult. „Laten
wü op den dag na deze grootsche manifestatie
den eisch van het volksfront: opruiming der
strüdbonden niet doen verstikken.”
Namens de socialistische partij sprak Beverse
ever de vergaande verantwoordelijkheid der
fascistische organisaties. Voorts sprak nog na
mens de radicaal-sociallsten in het district
Parijs het lid van den algemeenen raad, Pemey,
die zeide, dat het „onze wil is de vereenlglng
te bewerkstelligen van alle Franschen. die ge
hecht zyn aan een vredelievende republiek.
„De Kerk verklaart, aldus Z. H. de Pam,
bid voor allen, die Ifjden om hun geloot.
Tot in de gevangenissen en concentratie
kampen moet men zoo noodig den lijfs
dwang weerstaan".
Het Pauzelljk schrijven bestaat uit drie ge
deelten. Het eerste heeft betrekking op het
eigenlijke concordaat, het tweede behandelt
het geloof in Gbd, Jezus Christus en de kerk,
alsmede de door do christelijke moraal aan de
ouders toegekende rechten.
Het derde deel smeekt de goddelijke genade
af voor allen, die zich hebben laten meeslee-
pen door bedreigingen et beloften tegen Chris
tus te prediken.
„Getoorig to niet hU. die het woord „God”
rethortach gebruikt. Wie in pantheïstische
vaagheid God met de wereld vereenzelvigt, be
hoort niet tot de ware geloovigen. Wie het ras,
het volk, den staat of den staatsvorm en de dra
gers van het staatsgezag tot de hoogste normen
verheft en verafgoodt, die vervalscht de door
God geschapen orde der dingen.”
BAN SALVADOR. 30 Maart (DN.B.) De
minister van Onderwijs heeft last gegeven tot
sluiting der scholen in het geheele land voor
veertien dagen, in verband met het feit. dat
de helft van alle scholieren door mazelen is
aangetast.
Doordat de passagiers naar één
opdrongen, sloeg het vaartuig om.
menschen zyn verdronken, terwijl veertien
opvarenden vermist worden.
Zwaar drukte
godsdienststrijd
MADRID. 33 Mrt. (Havas). De verdedi-
gingsraad van Madrid heeft het volgende offi-
cleele communiqué per radio verspreid:
Honderdduizenden waren tegenwoordig bij de
begrafenis der slachtoffers van Clichy; de
rouwstoet had grootendeels het karakter van
een massa-betooging.
Het In leed gedompelde New London verricht
dr droeve plechtigheden van rouwdienst en be
grafenis der honderden omgekomen kinderen.
Op het ministerie van Binnenlandsche
Zaken schat men het aantal deelnemers
aan de uitvaart van de slachtoffers van 16
Maart op 300.000.
De lijkstoet had een lengte van 8 KM.
Bloedige botsing op Porto Rico tusschen na
tionalisten en politie.
Vandaag
dragen, u.
brieken.
Vannacht heeft Chrysler een verklaring af
gelegd. waarin hij den toestand uiteenzet. en
verklaart: „Wü kunnen niet terugtrekken".
De volgende mededeelingen betreffende dit
Pauselük schrüven lezen we nog In de Cou
rant”
Het Pauselük schrijven, dat door den
H. Vader op den Passie-Zondag Is opgesteld en
dat de Pauselüke onderteekening draagt bestaat
uit drie deelen. In den aanvang wordt de 10-
densweg, sedert in 1933 het concordaat door von
Papen werd onderteekend. geschilderd. .Niet
tegenstaande dit alles aldus de encycliek
hoopten wü op betere tüden en daarom onder-
teekenden wü het concordaat. Het Is niet de
schuld der kerk, wanneer wü thans na vier Jaar
genoopt zün. openhartig te spreken. De ont
wikkeling gedurende deze jaren heeft geleerd,
dat er door verantwoordeiyke kringen opset-
telük naar gestreefd wordt een accoord tegen
de kerk en het geloof te voeren, die tot geen
ander doel kan leiden dan tot de vernietiging
van het kerkelük leven.
De politie heeft zich Zaterdag met geweld
toegang verschaft tot het gebouw van de
Newton Packing Co en 120 „sltdown"-
stakers, waaronder 30 vrouwen, gearresteerd
Veer het nationaal huwelijksgeschenk aan het
Prinselijk Paar Is In totaal f664461 bfjeenge-
bracht. a
De nieuwe Japansche gezant ontkent nadrnk-
keiyk. dat de Japansche regeering bepaalde be
doelingen koestert ten opstokte van Nteaw-
Guinea.
Twee zwaar gewonden en een doode bij motor
ongeluk te Roermond.
De regeeringstroepen hebben de dorpen
Uduez en Utande, die op ongeveer 10 K M. van
Brihuega zün gelegen, bezet.
Zondagavond werd gemeld, dat in de straten
van Padilla de Hita. dat op >15 K.M van Bri
huega is gelegen, gevechten worden geleverd.
Generaal Mlaja heeft een besluit gepubli
ceerd, krachtens hetwelk alle burgers van Ma
drid. die vuurwapenen bezitten, deze binnen 48
uur moeten inleveren bü den commissaris in
hun wük.
Het rechtache hoofdkwartier deelt o.a. uit
Salamanca mede:
.Noordeiyke legers, divisie Boris: Wy hebben
een door tanks gesteunden vüandelüken aanval
op onze stellingen in den sector van Guadala
jara afgeslagen. Twee tanks vleien in onze han
den.
Divisie Madrid: Een aanval van den vüand
op Puesta de la Reina hebben wü afgeslagen.
Per
straat
58838
Een Juichende. onafzienbare menigte deed
den Duce uitgeleide, het geschut der oorlogs
bodems bulderde zün saluutschoten, o
Volgens de Dally Telegraph werd het bezoek
van Mussolini aan Libye met drie volle dagen
ihgekort. omdat wegens hevige zandstormen de
ver afgelegen plaatsen van het land niet be
zocht konden worden.
verschillende sprekers het woord tot de me
nigte richtten.
De burgemeester van Cllchy, Auffray, sprak
over solidariteit en over de noodzakelijkheid de
opnieuw georganiseerde strüdbonden te ont
binden. de leiders er van te arresteeren en de
medeplichtigen der oproermakers van de ver
antwoordelüke posten in het politiecorps te
verwüderen.
TRIPOLIS. 33 Maart (Havas) Musso
lini is Zondagmiddag aan boord van den
kruiser „Pola” op terugreis gegaan naar
Italië.
Tegenover Associated Press heeft Ford het
volgende Verklaard: „be internationale finan
ciers, die achter deze staking staan, hebben wel
wat anders te doen dan de automobielindustrie
te controleeren. Hun doel blijkt te zün, de con
currentie en den geest van vrüe mededinging te
dooden. Daar echter de Industrieelen de eenige
mededingers zyn, zün wü meester van den toe
stand. Zoolang ik in leven ben, zullen zü
□ooit in slagen, mün fabrieken te sluiten.”
tempels, waar de geestelijkheid uit alle
deelen van Texas en Louisiana de diensten
leidden. Er is vrijwel geen familie te New
London, welke voor de ramp is gespaard
gebleven.
BERLIJN, 21 Mrt. (Reuter). Mgr.
Preyaing heeft in de St. Hedwig-
Icathedraal een Pauselijk schrijven
voorgelezen, waarin Z.H. de Paus
het nationaal-socialistisch regiem er
van beschuldigt het concordaat te
hebben geschonden en de anti-chris-
telüke bewegingen aan te moedigen.
De Berlynsche bisschop heeft daar
bij den nadruk gelegd op den ernst
van de situatie en zijn gehoor ver
zocht zich voor te bereiden op een
openlijken strijd.
Op een radlcaal-socialistische betooging te
Maxomme bü Rouaan heeft de president der
Palflé. Daladier, een rede gehouden, waarin hü
onder meer zeide: „De beweging, die de tragi
sche gebeurtenissen te Cllchy in Frankrijk en
in het buitenland hebben veroorzaakt, is nog
lang niet tot bedaren gekomen. Er bestaat een
ernstige ongerustheid in ons land, na dien
avond, waarop betoogers en ordebewaarders
ook zonen van het volk met elkaar in bot
sing kwamen."
Aan dit communiqué is een mededeeling
,-^oegevoegd, wsarin gezegd wordt:
„Alle berichten, die de linkschen door de
radio hebben omgeroepen over bezetting
van dorpen, die wü verdedigden, zfjn vol
komen onwaar.”
Japansche veerboot verongelukt;
den, veertien vermisten.
De rechtsche zender van Sevilla deelt mede,
dat een aanval der regeeringstroepen bü Tala
vera Is afgeslagen. In Cordova Is een klein vü-
andelük garnizoen gevangen genomen. De
krijgsverrichtingen bü Avila kunnen door het
slechte weer niet worden voortgezet: Het ge
schut der rechtschen bombardeert de linièn der
linkschen. In den sector Arganda hebben de
troepen van Franco nieuwe stellingen bezet In
de richting van den weg naar Valencia. In de
universlteitswük en aan de Jarama zün de re
geeringstroepen na hevige gevechten terugge
worpen Bü Oviedo hebben de linkschen de
door generaal Aranda bezette stellingen aan
gevallen. Zü werden afgeslagen.
Intusachen wordt het officieel® onderzoek
naar de oorzaken van de ramp voortgezet. De
meeste deskundigen zün van meening. dat het
gas. dat door het verwarmingssysteem werd
opgewekt, zich opeenhoopte In de holten van
de steenen muren, waardoor de ramp werd
veroorzaakt.
Het onderzoek heeft aan het licht gebracht,
dat na den bouw der school het systeem van
centrale verwarming met stoom werd vervan
gen door het systeem met gas. Volgens den
aannemer, die de school heeft gebouwd, werd
deze wijziging aangebracht uit bezuinigings-
overwegingen.
De procureur heeft verklaard, dat er geen
enkele reden is, om te veronderstellen, dat na
latigheden of onregelmatigheden zün geschied.
De nadere opgave vau ’t aantal slacht
offers is als volgt:
Het aantal dooden bedraagt 455, van wie
drie nog niet geïdentificeerd zün. Verder
worden acht personen vermist, terwül 94
personen gewond zün.
De gouverneur van Texas heeft verklaard, dat
tüdens den duur der werkzaamheden van de
militaire commissie van onderzoek de staat
van beleg zal gelden. De commissie zal Maan-
4ag haar werkzaamheden beginnen. De ver
tegenwoordiger der firma, die de verwarmlngs-
uistallatle heeft geleverd, heeft tegenover de
commissie verklaard, indertijd de schooldirectie
te hebben gewezen op mogelüke gevaren van 't
brengen van wyziging in den gastoevoer.
De stoet vertrok van het gebouw van het vak-
vereenigingsverbond in de rue Lafayette. Aan
het hoofd liepen de leden van het bureau van
den bond; van het dagelyksch bestuur en van
de vakvereenlgingen. Daarna volgden een de
putatie van de gemeente Clichy en gedelegeer
den van de communistische partij, onder wie
de afgevaardigden Cachln. Thorez, Ducloe en
Clamamus, en dan een groep functionarissen
van de socialistische partü en vertegenwoordi
gers der verschillende organisaties van het
volksfront.
De familie der slachtoffers had In auto’s
plaats genomen. Een enorme menigte sloot
zich bü den stoet aan. Voortdurend klonken
kreten „Larocque aan de lantaarn”. „Leve de
sovjets”. De massa zong zonder ophouden de
Internationale, afgewisseld met spreekkoren
van communistische eischen. De groep oud
strijders werd langdurig toegejuicht. Te Clichy
wachtte den stoet een nog grootere menigte dan
In de hoofdstad.
Het was uiterst moeilük
stoet door de dichtopeengepakte
Cllchy ruim baan te maken.
Alle winkels waren gesloten. De delegaties
namen plaats bü de muziektent op de Place
Sacco et Vanzetti. De familieleden der slacht
offers stonden op een verhooging büeen.
Een volkszangkoor zong de Internationale.
De lykkisten werden neergezet voor de plaats,
welke voor <^e familieleden was gereserveerd.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330. Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS,
per kwartaal voor Alkmaar f 2.
Voor buiten Alkmaar I 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. tyukkerij De Spaamestad - Haarlem
voor den rouw-
menigte te
Van het einde van den ochtend tot in den
middag begaven zich lange stoeten langzaam
naar de in den omtrek der stad gelegen be
graafplaatsen. Er zün ook ouders, die het stof-
felük overschot van hun kifideren naar de
begraafplaatsen van hun geboorteplaatsen zul
len doen overbrengen.
De Heilige Vader verklaart, dat Indien het
tusschen het rijk en het Vatlcaan gesloten con
cordaat niet werd geëerbiedigd, de fout daar
voor niet ligt bü de Katholieke Kerk, maar bü
de ryksregeerlng, welke, naar HU zegt, de be
palingen van dit tractaat niet op loyale
beeft geïnterpreteerd.
Indien Z. H. de Paus het concordaat niet
beeft opgezegd Is dat, naar bü zegt, slechts
vanwege de zorg voor het zielenheil, waarmede
Hü belast is. Woordelük wordt gezegd:
.Maar laten Wü voortgaan de rechten der
geloovigen te verdedigen 'tegenover de leiders
van uw volk. Laten WU Ons niet laten beïn
vloeden door voorbügaand succes of tegen
spoed."
Het Pauselük schrüven critiseert vervolgens
de rassentheorie. Het veroordeelt ernstig de'
theorie van „bloed en bodem”. „Wie dergelüke
dwalingen propageert, schendt eens gezworen
trouw. Overal waar men probeert de ouders te
verhinderen hun kinderen op te voeden, sooals
zü dat aanvoelen, schendt men de trouw aan
God. Nooit zal de Kerk vrijelijk de scholen er
kennen, waar de met het kerkelük onderwijs
belaste onderwijzer niet vrij is of waar het on-
derwüs wordt gegeven in antl-chrlstelüken
geest.”
„Ieder woord van dit schrijven aldus
eindigt het Pauselük schrijven hebben wü
gewikt en gewogen op de weegschaal der
waarheid en liefde WU wilden Ons niet
door langer te zwegen schuldig maken aan
het stichten van verdere verwarring der
gewetens, doch evenmin door onnoodige
strengheid en scherpte aan een verbittering
der harten.”
DETROIT. 22 Mrt. (Havas). De
New York Times acht den toestand,
die door de sociale conflicten in de
automobielindustrie is ontstaan, ern
stiger dan deze ooit is geweest.
Zuidelijke legers: De, tegenaanvallen van den
vijand op de onlangs door ons veroverde stel
lingen In de provincie Cordova zün mislukt. Wü
hebben één der stellingen van den vüand be
zet.
Activiteit der luchtmacht: Wü hebben drie
jagers en een bommenwerper van den vüand
neergehaald.”
van bedienen, aldus Daladier.
n.
n.
d.
4.
NEW LONDON (Texas), 31 Maart (Ha
vas) De geheele In rouw gedompelde
stad heeft deelgenomen aan de verschillen
de kerkelüke plechtigheden, die werden
verricht voor de slachtoffers van de ont-
ploffingsramp. De lükklstjes, bedekt met
n-
>8,
