Paleis Kneuterdijk verkocht
L
De positie van België in den
internationalen toestand
1
Een nachtvergadering van de
Fransche Kamer
HET VERSCHIL
uur m
Legervliegtuig
vernield
Tien maal in een
trance?
WOENSDAG 24 MAART 1937
A
de grootste ruzie
van
Gunstige bepaling nog uitgebreid
Suikerziekte bleek niet
Het drama te Tilburg
De dubbele moord te
Vlissingen
Wat
Het standpunt der
regeering
Dreigend handgemeen
NIEUWE KERK TE DELFT
Blum beschuldigd
De meest delicate kwesties hebben betrekking
van
Bezadigde rede
Campinchi
Het bezoek van Koning
Leopold te Londen
Na de scheepsramp bij
Soerabaja
Lijken van vermiste vrouw
opgehaald
Verschillende bezoeken worden
gebracht
Bruggen weggeslagen; twee
menschen verdronken
De beide inzittenden kregen
slechts lichte verwondingen
Deskundigen, door de rechtbank
gehoord, achten het
onmogelyk
Internationale overeenkomst
onderteekend
Hulde aan omgekomen
rad iotelegrafist
Vertrouwen in de regeering
als slot-accoord
MILITAIREN TEGEN
HALVEN PRIJS
Restauratie vermoedelijk in
September a.s. voltooid
GEWELDIGE BANDJIR NABIJ
AMBOINA
ZEEV1SSCHERIJ OP DEN
ATLANTISCHEN OCEAAN
W3
Schelden, slaan op lessenaars, be
dreigingen met de vuist
en schorsing der
vergadering
De basis der nieuwe politiek is be
sliste zelfstandigheid en vol
komen onafhankelijkheid
I
De handelsmissie in
Zuid-Amerika
Ernstige botsing op de
Nieuwe Maas
en kind
Naar wij vernemen, is dezer dagen de verkoop tot
stand gekomen van het Koninklijk Paleis aan den Kneuter
dijk te *s Gravenhage, met bijbehoorende gebouwen, ter
reinen en tuinen aan de Algemeene Friesche Levensver
zekering Maatschappij, gevestigd te Leeuwarden.
er gestolen werd
Kwakzalfster wegens
„zenuwen” afwezig
Waardige houding van
Campinchi
In de laatste uren
Rynschip lek geslagen tegen een
omhoog geloopen stoomschip
nen,
.T-.J
A
G>
I
dag 25 Maart.
erwijl de
te bestaan
i
9
B-
niet
„zenuwen"
van
vonnis wijzen.
„Wacht lot wjj u roepen”.
hebben:
Koning
Leopold
E
dat hü
Zij vindt de door
de overeenkomsten
verklaarde hierna.
t
Gisterochttend om elf uur is t legervlieg
tuig D 597, komende van Soesterberg, bij
het landen op het vliegterrein nabij Hars
kamp in een dennenbosch terecht gekomen
en totaal versplinterd.
r.
t.
BRUSSEL, 24 Mrt. Havas). Op het oogen-
blik, dat belangrijke internationale onderhan-
delingen zijn aangeknoopt over den internatio
nalen status van België, kan het standpunt der
Belgische regeering als volgt worden samenge
vat:
Men wijst er tenslotte op, dat de socialistische
partij steeds de strikte principes van collectieve
veiligheid heeft gesteund.
ligt voorloopig niet in de bedoeling der
directie, belangrijke wijzigingen in het
hoofdgebouw aan ie brengen.
Het complex strekt zich uit van den
Kneuterdijk tot de Paleisstraat, ter
wijl de belendende gebouwen het mi
nisterie van Financiën en het Agent
schap der Nederlandsche Bank zijn.
dergelijk
sluiten
Rijksregeering.
concordaat
I
Hjj wees er ‘op, dat de Populaire op 31
December JJ. een plan van de P. S. F. be
vatte tot het bezetten van de strategische
punten van Parijs. Ybame Garay ontkende
hartstochtelijk, dat het document juist was,
doch Duclos handhaafde het tegenoverge
stelde.
De regeering is van meening, dat de ont
wikkeling van den internationalen toestand,
met name de opzegging van Locarno, de
herbezetting van het Rijnland en de ver
zwakking van het principe der collectieve
veiligheid als gevolg van het falen in het
ItaliaanschAbesslnisch conflict, een nieu
wen stand van zaken heeft geschapen
Campinchi, Duclos en verscheidenen
hun collega's.
een
de
Een
hét
te -
•Preken
het
ge-
on-
De
een
tSö-
België wenaeht niet te worden medegesleept
in een oorlog, welke veroorzaakt zou zijn door
een eventueel conflict tusschen Duitschland en
de mogendheden in Oost-Europa.
Na Doriot nam de voorzitter van dq radlcaai-
■ocialistische fractie Campinchi het woord. Hjj
verklaarde, dat de regeering de meerderheid
heeft en weet wat zjj wil. De positie'van de ra-
dlcaal-socialisten is zeer eenvoudig: zjj zullen
blijven samenwerken. Evenwel is de vrijheid
niet te verdeelen en niet aan één partij voor
behouden.
slechts ’n uiting van vertrouwen vond in de
vierde dagorder, welke was ingediend door
i van
ste clementie.
In beide zaken zal de Rechtbank op 8 April
Deze rede van Campinchi werd door de lin
kerzijde lulde toegejuicht. Namens de socialis
tische unie beloofde Frossard zijn steun.
Vervolgens verweet de afgevaardigde Dotn-
manges van de onafhankelijk republikelnsche
en nationale unie de regeering, dat de leden
van de regeering geen regeerders, doch partij
mannen zjjn. Toch zal zijn partij hun het ver
trouwen niet onthouden.
Indien de partjj van kolonel De la Roque
onwettig is, dan moet de regeering snel en
krachtig handelen, doch indien zjj wettig a
is, dan moet zjj beschermd worden.
De gebeurtenissen te Clichy waren zeker niet
bet gevolg van een uitdaging van de parti so
cial francais. Misschien waren er agents-provo-
cateurs. De bultenlandsche gelden voor propa
ganda zjjn niet alle verloren, doch een onder
zoek moet worden ingesteld.
zette
voort
kwak-
van
•’..Ml
Na de hervatting besteeg de voorzitter
van de Fransche volkspartij, Doriot, het
spreekgestoelte. Hij stelde voor, dat een
enquéte-conunissle zou worden ingesteld om
een onderzoek te doen naar de inkomsten
van zijn partij en van de communistische
partjj.
Hjj ontkende verder, dat zijn partij uit
Duitschland gelden ontvangt en beschul
digde de communisten uit Moskou rond 250
miUioen francs te hebben gekregen. 150 per
sonen kunnen volgens hem als getuigen
hiervoor worden opgeroepen.
De nieuwe Belgische politiek ia op onaf-
hankatQkbeid gebaseerd. België verstaat het
zjjn internationale duidelijk omijjnde ver
plichtingen in acht te nemen. Het wenscht
evenwel te kunnen beoordeelen met name,
of de omstandigheden de gebruikmaking
van het recht van doortocht van aan de
collectieve verdediging tegen een aanvaller
deelnemende legers wettigen.
Hjj verklaarde dat de communisten de dicta
tuur van het proletariaat in de plaats van de
democratie willen stellen en zette vervolgens de
militaire organisatie van de communisten uit
een. Dank zjj de gebeurtenissen in Spanje werd
over Fransch grondgebied een wapenhandel ge
dreven, doch niét alle Wapens gingen haar
Spanje. Ook de strijdgroepen van de communis
ten werden gewapend, aldus Doriot.
Londen aangegane verplichtingen te zwaar. Zij
aanvaardt in dankbaarheid de verzekeringen
haar door Engeland en Frankrijk gegeven, maar
ir van meening haar eigen waarborg niet ver
der te kunnen geven, zooals bij de overeenkom
sten van Locarno werd vastgesteld. Zjj zou
eveneens het Italiaansche garantle-aanbod aan
vaarden.
Naar wjj vernemen zal de gunstige oepallng
om te, reizen tegen halven prijs, ook toegepast
worden op de nog niet in uniform gekleed zijn
de militairen ,dle juist dezer dagen onder de
wapenen zijn gekomen of zullen komen en de
Paaschdagen met verlof gaan. Zjj moeten dan
echter voorzien zijn van een op naam gestelde
verklaring van den compagniescommandant,
waaruit blijkt, dat zij in werkelijken diens’, zijn
en verlof hebben om te reizen.
Ook vernemen wij, dat militairen, reizende
tegen den halven prijs, evenals gewone reizi
gers, tegen bijbetaling van het prijsverschil, in
de tweede klasse kunnen overgaan. Bij gebruik
van D-trelnen is evenwel de volle D-trein toe
slag verschuldigd.
politieke
teren bij
rft den
De regeering heeft veel gedaan voor de ar
beiders, doch haar moeilijkheden komen van
uiterst linksch. Aan de arbeiders moet gezegd
worden, dat stakingen ernstig zjjn en dat het
bezetten van werkplaatsen onwettig is, de zaken
kunnen niet doorgaan op deze wijze. Toch hoopt
spreker, dat de regeering zal slagen. Het uur
is gekomen, niet voor een nationale unie, doch
Iets diepen, een wapenstilstand tusschen alle
Franschen. welke maanden moet duren.
Ten aanzien van Duitschland is zjj van
meening, dat zijn laatste nota de strekking
heeft haar in een verplichte positie van
neutraliteit te brengen, welke zjj onaan
vaardbaar acht en zjj weigert derhalve een
gemeenschappelijke garantie, daar de wei
gering van één der vier mogendheden den
anderen zou verhinderen op te treden. Zü
wenscht evenmin de verplichting aan te
gaan zich iedere militaire inmenging ten
gunste van statenonderteekenaars te ont
zeggen.
PARIJS, 24 Maart. (Havas.) De vergade
ring van de Fransche Kamer werd des
nachts voortgezet. De links-democraat Co-
lomb herinnerde eraan, dat drie dagéti na
een eerste leening van de regeering di de
valuatie volgde, terwijl drie uur na de het
■luiten van de tweede leening de onlusten
van Clichy volgden. Hjj vraagt zich af of
deze onlusten het slot van de leening of
het voorspel tot de tentoonstelling waren.
Thans hoorde de rechtbank prof. N. Snapper,
die verklaarde, dat het vooral gevaarlijk is,
wanneer patiënten in het beginstadium een
kwakzalver raadplegen. De tijd, waarin door een
arts doeltreffende maatregelen kunnen worden
genomen, verstrijkt. Naar het oordeel van desk,
zijn kwakzalvers een groot gevaar voor de volks
gezondheid. Prof. dr. K. H. Bouman achtte het
onmogelijk, dat deze vrouw tien maal in een
uur in trance geraakt en weer tot bewustzijn
komt. Desk, had niet den indruk, dat verd. in
trance geraakte.
Verd. Mr. Endt: Is er een invloed van imma-
terieele krachten op stoffen?
Prof. Bouman: Ik ben geen filosoof en kan
daar geen antwoord op geven.
Volgens dg Star, vertelt men in
en journalistieke kringen, dat Eden gisl
het onderhoud, dat Koning Leopold
maaltijd in het Belgische ambassadegebouw
met hem en Baldwin had. gezegd zou hebben:
„Gesteld, dat één der drie landen, die de neu
traliteit van België waarborgen, op het denk-
om zjjn
wit overhemd met witten slappen boord
zonder das.
Het tweede signalement is van een persoon
van ongeveer 32 jaar oud, lang ongeveer 1.65
M., gezet postuur, bol en blozend gelaat, dikke
neus, lichtblond achterover gekamd haar, grove
dikke handen, grijze overjas, lichte fietspet en
donker costuum. Belde mannen hadden zwarte
lage lakschoenen aan.
Eveneens in verband met dit misdrijf deelt de
commissaris mede, dat vermist wordt os. een
Ijzeren geldkistje, waarin ten eerste twee obli
gaties van 100 francs stad Antwerpen 1887 serie
40444 no. 12 en serie 40446 no. 18, ten tweede
twee obligaties van 250 tres., van het Verbond
der samenwerkende genootschappen voor oor
logsschade in het verwoeste gebied van België
1921 en wel serie 006302 no. 17 en 20; ten derde
een vervallen lotislcolot en ten vierde een twin
tigste lot van de 474ste staatsloterij. Van de
laatstgenoemde twee stukken zijn de nummers
niet bekend.
beeld komt België binnen te rukken
onafhankelijkheid te beschermen.”
De Koning zou slechts geantwoord
„Wacht tot wij u roepen”.
Men meent te weten, dat
geen onderhoud met Eden of één der andere
ministers meer zal hebben vóór zjjn terugkeer
naar België. Het Dinsdagavond in de Belgische
ambassade gehouden diner zou dus de eenlge
gelegenheid hebben gevormd waarbij de koning
de kwestie der Belgische neutraliteit met de
leden der Brltsche regeering onder de oogen
zou hebben kunnen zien. Indien verdere on-
derhandelingen aangaande deze kwestie zouden
plaats vinden, sou dit langs den gewonen di-
plomatieken weg geschieden.
Het uitgaande Estlandsche stoomschip ..Kal
is Maandagavond op de' Nieuwe Maas nabij de
Steenplaat aan den grond geloopen. Daardoor
is het rijnschip „W. van Drlel 41”, dat gesleept
werd, tegen de achterzijde van de Estlandsche
boot opgetornd, lekgeslagen en eveneens vast-
geloopen. De schipper van het 1000 ton meten
de rjjnschlp slaagde er in zich met zijn vrouw,
belde kinderen en enkele knechts In de jol in
veiligheid te stellen.
Aanvankelijk dacht men, dat ‘het rijnschip
zoodanig was lekgestooten, dat het zou zinken.
Dit is evenwel niet gebeurd. Het schip is blij
ven zitten op den zandbodem en wel zoo, dat
de woonverblijven nog boven water bleven. Na
cenlgen tijd Is de schipper met familie en
knechts dan ook weer aan boord gegaan. Het
rijnscheepje /al worden gelost, wanneer mocht
blijken, dat het lek dan nog niet boven water
komt, zal het vaartuig daarop worden gelicht.
Het Estlandsche schip kreeg weinig schade.
Deze zal in het dok nader worden onderzocht.
De Officier van Justitie hield een kort doch
scherp requisitoir. Het staat absoluut vast, zoo
zelde spr„ dat door deze verdachte strafbare
feiten zijn gepleegd^ Zij heeft niet gestudeerd,
had geen bevoegdheid en zonder dat het nood-
zakeljjk was behandelde zij patiënten. Het Is
merkwaardig, dat een vrouw, die zich niet ont
ziet zieken te behandelen, thans wegens „zenu
wen" niet verschenen is. Aan haar werk dient
paal en perk te worden gesteld.
Een principale hechtenis Is naar het oordeel
van het O. M. een gebiedende elsch. Spr. requi
reerde een hechtenisstraf van veertien dagen.
Hierna werd overgegaan tot het stemmen
ever de verschillende ingediende dagorders. De
dagorders, Ingediend door Xavier Vallat, Doriot
en door Desbons, Avellne. De' Chappedelaine en
Dariac werden allen verworpen.
De dagorder, ingediend door Campinchi,
Duclos en anderen, waaraan de regeering
haar goedkeuring had gehecht, werd met
362 tegen 215 stemmen aangenomen. De
vergadering werd enkele minuten onder
broken voor de telling.
Deze dagorder is als volgt opgesteld: „De
Kamer stelt vertrouwen in de regeering
voor het verzekeren van de vrijheid van
allen in overeenstemming met de wet, het
geen een noodzakelijke voorwaarde is tot het
handhaven van den binnenlandschen vrede
en het normale leven van de democratische
instellingen en gaat over tot de orde van den
dag. met uitsluiting van alle toevoegingen."
Bij K B. is bepaald, dat aan de door den
minister van Binnenlandsche Zaken aangewe
zen nabestaanden van wijlen M J Uijtermerk,
radlotelegraflst van het ss. „Van der Wjjck"
zal worden uitgereikt de gouden eerepenning
voor menschllevend hulpbetoon en "n loffelijk
getuigschrift, wegens de door wijlen M. J. Uijter
merk met verlies van eigen leven verrichte po
gingen tot redding van de opvarenden bij het
vergaan van het ss. „Van der Wjjck” op de
Noordkust van Java bjj Tandjoeng Pakte, op 30
October 1936,
Na de hervatting trachtte -Honel uiteen te
tetten, dat de vergadering van de P. 8. F. te
Clichy een provocatie vormde, doch zjjn gslu
overstemd door het slaan op de lessenaars
d<»r de rechtsche afgevaardigden.
Xavier Vallat stelde vervolgens voor, dat een
commissie van 44 leden wordt samengesteld u
e fracties om de gebeurtenissen van Cllchy
onderzoeken. Ook dezen spreker werd verder
]f’‘eken ónmogelijk gemaakt door het slaat
“«enaars en geschreeuw.
De Inzittenden, de officieren Goedjee er
Schepers, werden uit het toestel geslingerd, doch
kregen slechts lichte verwondingen.
Nadat dokter Beumer uit Otterloo den ge
wonden de eerste geneeskundige hulp had ver
leend, werden zjj naar een ziekenhuis in Utrecht
vervoerd.
De werkzaamheden voor de restauratie van
de Nieuwe Kerk te Delft zijn thans zoover ge
vorderd. dat kerkvoogden in overleg met den
architect het voornemen hebben, het kerkge
bouw In het begin van September weder voor
de gewone godsdienstoefeningen in gebruik te
ste Hen.
Terwijl de communist Honel het spreek
gestoelte besteeg, dreigden de afgevaardig
den van de uiterst llnksche en rechtsche
partijen handgemeen te worden. Zjj wer
den door de deurwaarders gescheiden en de
voorzitter van de Kamer, Herriot, schorste
de zitting tot kwart over vier.
Nadat de kalmte was weergekeerd, zeide
Vallat tot Blum: „Gij verwerpt een enquête
commissie, omdat gjj geen leider van een
fëgeering, doch leider van een partij wilt
Hjn.”
Léon Blum
De vergadering van de Kamer werd daarna
te zes uur ’s morgens gesloten. De volgende
bijeenkomst zal worden gehouden op Donder-
Men bericht ons uit Almanzora. dat een ge
deelte van de handelsmissie in Zuid-Amerika
Dinsdag per vliegtuig vertrok voor een bezoek
aan Rio Grande do Sul. De voorzitter bracht 'n
afscheidsbezoek aan den Gouverneur, om hem
te bedanken voor de buitengewone gastvrije
ontvangst en vertrok naar Santos. Daar zal een
ontvangst in de Koffiebeurs plaats hebben,
waarna het gemeentebestuur en de Kamer van
Koophandel een lunch aanbieden. Tenslotte zal
een bezoek worden gebracht aan de havenin
richtingen.
De voorzitter en eenlge leden der missie zul
len dan naar Buenos Aires vertrekken.
LONDEN, 24 Mrt. Reuter meent te weten,
dat Koning Leopold twee langdurige bespre
kingen met Eden gehad heeft.
Koning Leopold heeft gisteravond in Bucking
ham Palace den maaltijd gebruikt met den
Koning en de Koningin.
op de overeenkomsten van de generale staven.
Men merkt op, dat het Belgische kabinet
nimmer heeft gezegd te weigeren dergelijke be
sprekingen te voeren, indien het zulks oppor
tuun zou achten.
rechtbank
behandeling
tegen de
verdacht
geneeskunde,
kantonrechter had haar veroordeeld tot een
geldboete van 50. Het O. M„ dat
maand gevangenisstraf had geëischt,
kende hooger beroep aan.
Op 9 Februari diende deze zaak voor de
rechtbank. Na een uitvoerig getuigenver
hoor, waarbij de verdediger tien décharge-
getuigen voorbracht, requireerde de Officier
van Justitie,dagvaarding van Prof. dr. Bou
man en Prof. Snapper om verklaringen af
te- leggen over de mogelijkheid van trance
en terzake van het gevaar voor de volksge
zondheid.
Verslach te was wegens
verschenen.
Uit de Plushaven te Tilburg zijn Dinsdag
middag de lijken opgehaald van de vrouw
en haar zes-jarig dochtertje, die, evenals
t twee-jarlge zoontje, sinds einde Februari
vermist werden. Zooals gemeld, werd het
lijkje van het laatstgenoemde kind reeds
Maandagmiddag in genoemde haven ge
vonden.
Spreker verklaarde verder, dat de politie tij
dens de ongeregeldheden haar plicht deed. Als
de regeering de partijen wil ontwapenen, wat
wil zjj dan doen met de communisten?
Vervolgens besteeg de communist Duclos het
spreekgestoelte. HU wierp de schuld van de
onlusten van Cllchy geheel op de parti social
francais en op de Fransche volkspartü
De commissaris van politie te Vlissingen heeft
signalementen verspreid van een tweetal man
nen, die in den avond van 3 Maart JJ. in de
omgeving van het café de Keersluis, te Vlis
singen, waarin dien avond de vreeselUke moord
op het echtpaar Lauwereins plaats had. zün
waargenomen en die men verdenkt schuldig te
zijn aan dit misdrijf.
Het eerste signalement luidt: ongeveer 28 tot
30 Jaar oud, ongeveer 1 80 M. lang, groote scher
pe neus, blauwe oogen. bleeke gelaatskleur, licht
blond achterover gekamd haar met diepe in
snijdingen op het voorhoofd, mooie witte gave
tanden, litteeken, loopende langs de onderzode
van de linkerwang tot den hals. Gekleed in
blauwe overjas, een soort duffel, grüze fietspet,
donker gekleurde fantasiebroekzwarte schoe-
AMBOINA, 23 Maart (Aneta) Te
Namleaboeroe is in den nacht van 13 op
14 Murt een geweldige bandjir opgetre
den, waardoor drie bruggen benevens een
gedeelte van den Asweg zijn vernield.
In den kampong Waeplau zün groote
verwoestingen aangericht. Twee personen
zün verdronken.
Het schUnt zeker, dat België het vliegen
boven zjjn grondgebied door- vüapdelijke
vliegtuigen zou beschouwen als een schen
ding van zUn grondgebied, welke het in
een oorlog zou kunnen meesleepen.
Van de rechterzijde der Kamer werd tot
Duclos ..moordenaars, moordenaars” geroepen,
doch de communlsteh applaudisseerden. Ten
slotte deed Duclos een beroep om de orde te
bewaren, ten einde het succes van de tentoon
stelling te verzekeren.
Vervolgens werd de vergadering van 1.55 uur
tot 2.20 uur onderbroken.
De Amsterdamsche
Dinsdagmorgen de 1
van de strafzaak
zalfster mevr. W. 8.,
bevoegd uitoefenen der
Te Londen is een overeenkomst tusschen
Groot-Brittannië. Duitschland, België. Dene
marken, Ijsland, den lerschen Vrijstaat, Ne
derland, Polen en Zweden tot bescherming van
de zeevisscheru in het Noordelük deel van den
Atlantischen Oceaan onderteekend.
De aanleiding tot het sluiten van deze over
eenkomst is de reeds lang bestaande vrees, dat
door de groote vischvangst op de Noordelijke
zeeën de instandhouding van den vischstand
niet meer gewaarborgd is. In de overeenkomst
is bepaald, dat voortaan in de Oceaan-vlsscherU
slechts netten zullen worden gebezigd met
maaswUdten, die de vangst van jonge visschen
uitsluiten.
-p-y e encycliek van den H. Vader gericht
1 aan de Dultsche Bisschoppen over het
u Dultsche natlonaal-socialisme heeft
evenals de gebeurtenissen, waarvan deze en
cycliek het niet meer te vermijden gevolg te,
de voorzichtigheid, waarmee wU indertijd
het RUkaconcordaat met den H. Stoel heb
ben begroet, als vooruitziende wijsheid be
vestigd. Terwül sommige katholieke bladen
toen voorbarig juichten, dat dit het schoon
ste concordaat was. dat sinds duizend Jaar
gesloten werd en dat het nu alles pais en
vree zou worden tusschen de Dultsche Rüks-
regeering en de Katholieke Kerk, schreven
wij, dat dit concordaat, zooals trouwens elk
concordaat, slechts een compromis was.
waarbij gegeven en genomen wferd, en dat
het eerst op zün wezenlijke beteekenls be
oordeeld en gewaardeerd zou kunnen worden
naar de mate, waarop het zou worden na
geleefd. Wij hebben toen verwijten moeten
hooren, als zouden we katholieker dan de
Paus van Rome willen zün en als zouden wij
hoogere eischen willen stellen dan de H.
Vader zelve. Ja zelfs meenden enkelen ons te
moeten beschuldigen van gebrek aan „sen-
sus catholicus." Wij hebben helaas echter
maar al te zeer gelijk gekregen, want in de
encycliek over het Dultsche nationaal-socia
lisme geeft de H. Vader zelf uitdrukkelijk
toe. dat HU terwllle van de hooge op het
spel staande belangen, van de rechten en
vrijheid der Kerk, genoegen moest nemen
met wat op dat oogenblik bereikbaar
leek. Zü. die nu mochten meenen. dat Z H.
het Dultsche natlonaal-socialisme even vol
strekt heeft veroordeeld als het communis
me. begaan opnieuw de fout van niet scherp
onderscheidende oppervlakkigheid. Immers
er vallen eenlge essentiëele verschillen aan
te wijzen in de houding, welke de H. Vader
in Zün laatste encyclieken aanneemt tegen
over het atheïstisch communisme en het
Dultsche nationaal-sociaüsme. In de ency
cliek- „Divlnl Redemptoris" richt de Paus
zich rot de geheele wereld om het wereld
communisme. dat in Moskou zjjn centrum en
brandpunt heeft, volstrekt en zonder het
minste voorbehoud te veroordeelen als het
groote kwaad en gevaar van onzen tijd, ter
wül in de tot de Dultsche Bisschoppen ge
richte encycliek over het Dultsche natlonaal-
socialisme bepaalde grondstellingen van deze
leer en bepaalde practijken van haar aan
hangers als dwalingen en onrecht worden
gebrandmerkt.
Deze maatschappij, die op verschil
lende plaatsen in ons land bükantoren
heeft gevestigd, waaronder ook te
s-Gravenhage. is voornemens haar
bijkantoor aldaar uit te breiden en te
vestigen in een gedeelte van het
hoofdgebouw aan den Kneuterdük.
Een deel van dat hoofdgebouw zal
verhuurd women aan gegadigden. Het
Vervolgens behandelde de Rechtbank
tweede zaak tegen deze vrouw, waarvoor
kantonrechter 500.— boete had opgelegd.
In dit geval had mevrouw s. een vrouw uit
Alkmaar behandeld. Verdachte had haar op haar
wijze onderzocht en „bestreken”. Getuige zou
suikerziekte hebben, meende verd. Mevr. 8. had
haar kruiden voorgeschreven. Af en toe was de
patiënte teruggekomen om zich opnieuw te la
ten onderzoeken. In Mei kreeg getuige griep,
haar huisdokter had haar onderzocht en.
van suikerziekte was geen sprake. Zü man
keerde behalve een lichte griep niets.
Verdediger: En had u de kruiden van mevr.
8. al gebruikt?
Ja, trouw had deze vrouw hoewel er géén
reden voor bestond de bittere kruiden ge
slikt. Ook haar man was onder behandeling
geweest.
Verd.: Heeft mevr. S. u bedrogen?
Getuige heeft blükbaar ruime opvattingen:
Neen, mevrouw heeft hem goed behandeld en
niet duur.
De officier van Justitie requireerde in dit
geval vernietiging van t vonnis van den kan
tonrechter wegens 'n vormgebrek en verdachte’s
veroordeellng tot veertien dagen hechtenis. „Op
korten termün moet aan det>ractüken van deze
vrouw een einde worden gemaakt.” aldus het
O M.
De verdediger, mr. Endt, drong op ontslag van
rechtsvervolging aan, subs, bepleitte hjj de uiter-
H. Vader met geen woord
zinspeelt op een mogelijke verzoening
tusschen Katholicisme en het atheïs
tisch communisme, geeft HU te kennen, dat
HU een modus vivendi met het Dultsche na-
tionaal-socialisme althans voorloopig nog
niet volkomen uitgeslotert wil achten. In bel
de encyclieken neemt de Paus hetzelfde uit
gangspunt n.l. de onwrikbare leer der H.
Kerk, gebaseerd óp de H. Schrift en de God
delijke Overlevering, en van uit dit onwrik
bare uitgangspunt formuleert HU met onaf
wijsbare logica Zün glansheldere conclusies
voor theorie en practjjk. Noch met Sovjet-
Rusland, noch met het atheïstisch commu
nisme heeft et ooit een compromis, zelfs niet
op papier, bestaan, met de Dultsche Rijks
regeering is echter indertijd een concordaat
gesloten. De encycliek -van den H. Vader
veroordeelt principieel do Dultsche theorieën
over ras. bloed en bodem, over staats- en
persoonsvergodmg. en vefwyt aan de Duit-
sche Rüksregeering. dat zü het vrijwillig
gesloten concordaat bij herhaling ernstig
heeft geschonden Dit verwüt heeft in na-
tianaal-socialistische kringen in Duitschland
verontwaardiging gewekt en deze kringen
weten in antwoord op dit verwüt niets an-„
ders te doen dan de Katholieke geestelijk
heid en de Kerk ervan te beschuldigen, dat
deze begonnen zouden zün met den geest
van het Concordaat te schenden. Wü zien
hier de nazi’s met minder schün van recht
ÏTétzelfde spel spelen als bij dé schending
van het pact van Locarno. Toen beweerden
zij immers ook. dat Frankrijk door zün ver
drag met Moskou liet Locamo-pact eerder
had geschonden. Zü waren toen echter niet
bereid de strijdvraag of het Fransch-Rus-
slsche Pact tegen het Locarno-verdrag in-
druischte, door een onpartüdige instantie te
laten beslissen. Tegenover de beschuldiging
van den Paus, dat de Rüksregeering
vrüwillig gesloten Concordaat heeft
schonden, verklaart de „Völkischer Beobach-
ter”, dat trouw* aan een verdrag alleen maar
zoolang verplicht geacht moet worden als
het belang van den staat ermee gediend is.
standpunt maakt practlsch
van verdragen waardeloos
want zoodra een der contracterende par
tijen het verdrag niet meer in zün belang
zou achten, zou hü gerechtigd zün het te
overtreden. Deze wonderlijke opvattingen
van Dultsche ..iSeue" - ten aanzien van het
eens vrijwillig gegeven woord, maken thans
de mogelijkheid van een overeenkomst tua-
schen de Dultsche Rüksregeering en het
Vaticaan minder dan problematisch, indien
de ofjvattmgen van het orgaan van Hitler
ook die van den „Führer” zelven zouden blü-
ken.
Het bericht dat de „Völkischer Beobachter”
om welke redenen dan ook althans ten
deele zou zün gedésavoueerd. geeft eerugt
hoop. Trouwens met welk recht kan de
„Völkischer Beobachter" de Kerk vermeende
Concordaatsschendingen in de schoenen
schuiven, indien zü eenzüdige contractbreuk
gebaseerd op eigen oordeel van een der con
tractanten, voor geoorloofd houdt?
Dat de Paus deze encycliek heeft moeter
publiceeren bewjjst. dat Hü geen kans mee.
zag langs diplomatleken weg met de natio
naai-socialistische machthebbers in Dultsch
land tot een redelüke verzoening te komen
Dit teekent den ernst van den toestand. Da.
deze encycliek over heel Duitschland in d«
Katholieke Kerken op één en denzelfden daj
kon worden voorgelezen tot volkomen ver
rassing van menige offlcieele instantie dei
nauonaal-socialisten. bewüst, dat de Katho
lieke Kerk een prachtige georganiseerd»
macht is. waarmee zelfs nationaal-sncialis-
ten rekening zullen moeten houden
Mogen de Katholieken in andere landen
die zich, naar wü willen veronderstellen. t<
goeder trouw’ hebben aangesloten by tien
die de Dultsche politiek en haar leiders oo*
ten opzichte van godsdienst en kerk tot nt
toe als voorbeeldig hebben geprezen, uit
deze encycliek de juiste conclusie trókken
Doen zü dit niet dan zullen zü moeilük hun
goede trouw kunnen volhouden, want voor
ieder oprecht en overtuigd katholiek moet
het woord van Christus’ plaatsbekleeder op
aarde in zulke direct het lecht en de vrüheld
der Kerk rakende kwestie» méér gelden dan
de woorden van welken zichzelf tot leider
opwerpenden met-Katholiek ook
