Middeleeuwsche Pa Imzondag
Het Zeemonster
Nagasaki
van
wui den da^
I
F 750.-
F 250.-
van
I
De zorgen
Jimmy
Ontsnapt
WOENSDAG 24 MAART 1937
Katholiek leven
In Monaco
Viering in 1938
In Holland staat
Bergen op Zoom
650 jaar
yÏTERLlJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
een huis...
Slechts één processie, waar
aan bijna de geheele stad
deelnam
HONIG S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor 8 ct. en 257. zwaarder dan de jneeste andere.
Mie*
o-
o
ik
heesch
Kremer's
stem.
Het lekkere hapje
die
der
zijn.
oorm (den worm)
sail
X
162 j
alles
Toen de tramconducteur zag, dat er twee grootte koffers op
het balcon stonden met de initialen P. Pr. en Dr. Dr. erop,
gelastte hij ben den wagen dadelijk te verlaten. Hjj vertrouwde
de koffers niet en was bang, dat bet zeemonster erin verbor
gen was.
Ik veronderstel, dat Monaco de eenige staat
ter wereld is waar geen land- of tuinbouw be
staat. behalve in de particuliere tuinen, omdat
het geheele land bebouwd is. Gedurende bijna
1000 Jaar reeds wordt het vorstendom bestuurd
door de Grimaldi’s en hun heerschappij Ijjkt
vandaag nog even goed bevestigd te zijn als
ooit in het verleden. Zij hebben altijd veel ge
daan voor den vooruitgang van hun gebied,
vooral de latere vorsten; en de vader van den
regeerenden vorst stelde een daad van onschat
bare waarde door het Oceanogrsphisch Museum
te stichten, hetwelk eenlg op de wereld is door
zijn verzamelingen en laboratoria en door het
groote aquarium."
Ongetwijfeld was zijn aan
lijk om het complot volledig
dan ook van plan mochten
was het dan nog het beste,
aal binnenshuis te houden,
gauwer zouden ze dan in de gaten
MmHtltlIlllllUUUllltUllllIlllllIlllllllllimilllimilllllllltlIlltlIHIHUttH
DOOR P G WODEHOUSE
Met de tram gingen de beide vrienden naar de andere zijde
van de stad, waar een rij£e Amerikaan woonde, die nog wel
van gekke plannetjes hield. In de tram zat een meneer, die erg
bang voor de belde vrienden was. Hij dacht dat Drein en Plet
stilletjes bet zeemonster de tram' binnengesmokkeld hadden-
voor de ges!
beteekenis. 1
den de hem
menschen a
komst zou [echter het menschdom
Om dit op
werd tot
poort gestage!
Elk jaar wordt het vorstendom bezocht
door anderhalf mlllioen toeristen, grootendeels
Britten en Amerikanen. Er is te Monte Carlo
een Anglicaansche kerk, met. zooals men mij
mededeelde, een flink aantal vaste bezoekers.
Maar, naar men mij vertelde, wordt daar nooit
een hymne gezongen van de nummers vóór no.
37 in „Oude en Nieuwe Gezangen" want als
men een nummer beneden de 37 aankondigde
zou er gevaar bestaan dat sommigen van de
gemeente den heuvel afrenden om hun geld te
zetten op dat bepaalde nummer van de roulette
tafel!
Toen besloot Piet Prikkel een list te gebruiken. Hij belde den
kapitein op en zei, dat hjj een grooten visch naar Nederland
te sturen had. De kapitein bracht hem een bezoek, maar toen
hij zag, dat hij met Plet Prikkel te doen had, schrok hij erg
en liep hard weg.
lat Jerry mocht
ook op had met
rlomfantelük ge-
ig kwam in spijt
m, dat zd hem
rd. Maar nu was
heel duidelijk een
zich om haar heen
in de sterke strategi-
die blijkbaar bedrogen
oe er in het miniatuur-staatje Monaco
aan de Riviera nog iets meer te vinden
is dan roulettes en door speelzucht ver
lepte of verwoeste levens, leerde ons ’n, schets
van den BenedictUner-Abt Hunter Blalr in de
Universe.
..Het doet me genoegen, dat u gekomen bent,
meneer Sturgis," zei mevrouw Pett. „Neemt u
plaats."
Meneer Sturgis ging zitten, trok de pijpen van
zijn broek een beetje op en keek toen mevrouw
Pett scherp aan.
was die
detective
Ujd geld
geweest
een
na
paspe-
aniiiiiii
Ik zegen hier mijn koom.
Tegen den bliksem en den
Tegen melsens en knechten.
Dat zjj het koom niet omme vechten,
en tegen dat duivelsch zwljngere,
dat zoo kwaad om "pikken is. Amen.
Ik meen dat Monaco geen Bisschopszetel
was toen ik er voor het eerst kwam, maar onder
de rechtsmacht stond van een naburigen Fran-
schen Blsschop (Prejus). Het was Monsieur
Blanc, naar ik meen, de mlUionnair-elgenaar
van de groote speelbank men denke hier
aan het oude gezegde: .Soms wint rood, soms
zwart, maar Blanc wint altijd" die de
middelen verschafte om de Kathedraal te bou
wen. op voorwaarde dat Monaco tot een af
zonderlijk diocees zou worden verheven. Som
mige gevoelige menschen maakten er de Kerk
een verwijt van dat zij geld aanvaardde, dat
uit zulk een bron vloeide; maar Paus Leo XIII
kende zijn klassieken goed, citeerde de oude
LatUnsche zegswijze; „Non olet”, nam de gift
aan en zegende den gever.
uitgevoerd en enkele stukken van Bach en
nieuwere Itallaansche componisten er tusschen
door.
ia*
ee/houden te
Complot om
lankbaarheid
It punt van
en-vereering.
bij verlies van een band,
een voet of een oog.
Aï D A D/^A.TATC’ op <Ut blad *Un ingevolge de verzekenngsvoorwaarden tegen kt’ '7^11 bij levenslange geheele
P, IN IN l< O on£ëvallen verzekerd voor een der volgende uitkeerlngen Sj\j» verlies van belde i
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN
Zoo waren sommige kerken dien dag in zwart
laken gekleed. Het aldus in rouw gehulde hoog
altaar was versierd met een aantal zilveren
kandelaars. Een beeld van O. L. Vrouw der
Zeven Weeën was aan den eenen kant geplaatst,
een doodkist met zwarte zijden geborduurde
doeken aan den anderen. Nadat in den middag
de lijdenspreek gehouden was. kwamen de
kloosterlingen in de kerk. De priesters onder
hen herkende men aan de zwarte stool, die zij
boven hun kleed droegen. Men maakte nu den
Christus los van het kruis, en legde Hem in
de kist. In processie ging het naar een rustal-
taar. waar de kist en het beeld van O L. Vr.
der Zeven Weeën werden neergezet. Intusschen
speelden de muzikanten, onder wie veel hoorn
blazers waren, treurliederen.
Het is ook lang gewoonte geweest, dat er op
Goeden Vrijdag gevangenen of ter dood ver
oordeelden gratie werd verleend. In de Augustij
nenkerk te Brussel werd een veroordeelde mis
dadiger gekruisigd, om ten slotte te worden
vrijgelaten om wille van den gekruisigden Ver
losser. Dergffljke vertoonlngen bleken echter
minder geschikt voor een Godshuis, en lang
zamerhand werden zulke uit de meelevende
volksfantasie ontstane gebruiken afgeschaft.
twijfel en verveling uitdrukte. Hij kreeg hoe lin
ker hoe meer de vaste overtuiging, dat zijn /ten
ding op een mislukking ging ultloopen.
,4k kan hem dus zeggen," zei hjj,
in orde is?"
..Dat wat in orde is?"
„Dat hij hier terug kan komen?"
.Absoluut niet”
Mevrouw Pett was voor geen klein, geruchtje
vervaard, maar zü kon zich niet w<
rillen, als zij zag, wat er voor een
haar heen gesmeed werd. Haar c
jegens Lord Wisbeeach werd op dl
het gesprek bevorderd tot held'
Wanneer het niet was om hem en zijn open-
In Heiland staat een wrak gebouw,
Het aanzien haast niet waard,
't Werd plotseling tot ideaal.
Tot „zeer geschikt" verklaard.
Het Ugt vlak &V den zetel van
’t Provinciaal bestuur,
Men vond onlangs: een kleine ton
Was daarvoor niet te duur.
Nu kreeg men 't zelfs voor 60 mille,
Maar jongens, was dat fijn!
Wel moest er vier en twintig ook
Voor de verbouwing zijn
Maar ay. nu gaat het spel niet door.
Al was die prijs zoo laagKT)
We hebben toch gelukkig! nog
Een Kamer in Den Haag!
Die voelde niets voor ‘t Zonnehuis,
Ze vond het véél te duur....
Zet nu dat oude wrak maar weer
Te koop desnoods te huur!
HERMAN KRAMER.
In Holland staat een prachtig huis,
Gewoonweg een paleis,
Als woning van een gouverneur
Volkomen naar den eisch.
‘t Staat aan een mooie, stille gracht.
Een imposant geheel.
Zoo deftige behuizingen
Vindt men hier niet te veel.
De gouverneur was best tevree.
Heeft nooit een klacht geuit,
Maar eensklaps had dat vorst'Hjk huis
Het „hoog er op” verbruid
Pett's afschrik voor Jimmy meer en meer.
„Ik vertelde hem natuurlijk,” zei Jimmy, „dat
u zoo vriendelijk was geweest, mij uit te
noodigen, hier te blijven wonen en toen vertelde
hl) me over zijn moeilijkheden en verzocht me.
een goed woordje voor hem te doen. Als u hem
gezien had, zooals ik hem zag, somber en be
rouwvol. dan zou u werkelijk medelijden met
hem gekregen hebben. Uw vrouwelijk hart...."
Wat Jimmy ook zeggen wilde over mevrouw
Pett’s vrouwelijk hart, het werd plotseling
onderbroken door het opengaan van de deur en
de diepe stem van meneer Crocker;
.Meneer Sturgis
De detective kwam gehaast binnen, alsof
zijnn tijd geld was, wat ook inderdaad het
geval geweest moet zijn, want het Interna
tionale Detective Agentschap dreef een heel
aardige zaak, en Sturgis was er de eigenaar
van. HU was een magere man. en zag er uit,
alsof hij altijd honger had. Hij kon vijftig jaar
zijn en had ingezonken oogen en dunne lippen.
Het was zijn gewoonte, altijd naar de laatste mode
gekleed te gaan; want een van zijn voornaamste
axlomata was, dat iemand detective en toch
een heer kon zijn: hij zag er dan ook uit als
hei gewone type dub-beaoeker. Zijn gunstig
ulterliJk bedroog Jimmy voldoende, en die ging
dan ook de kamer uit, niet anders denkende,
dan dat die meneer een gewone bezoeker was.
De detective keek hem scherp aan, toen hij
langs hem ging. Het was een van zjjn voor
naamste bezigheden, iedereen scherp aan te
kijken. Het kntete niets an Imponeerde lederen
klant.
„Onlangs zóeiff^an vond ik de winterzon in
Monaco, misschien wel het zonnigste van alle
plekjes aan de Riviera en ik heb dtt unieke en
aantrekkelijke kleine vorstendom met groote
belangstelling bestudeerd. Ik spreek over Mo
naco. dat evenveel van Monte Carlo verschilt
als kalk van kaas behalve dan wat het kli
maat betreft.
Rustig, primitief en schilderachtig als het is.
heeft dit hoofdstadje van een mlniatuur-staat
duizend aantrekkelijkheden voor den bezoeker
die zijn oogen gebruikt en de dwaze menigte
links laat liggen. HU mag misschien lachen om
het kleine leger, welgeteld 80 karablniers en
enkele officieren, ongetwijfeld genoeg om een
gebied te verdedigen dat drie mUl lang is en
anderhalve mij! breed; maar hü zal geïmpo
neerd worden door de gendarmerie: 200 flinke
mannen in een vroolüke uniform. Alleen vraag
ik mU met verwondering af vaar zü hun me
dailles kregen en waarvoor!
Het vorstendom van Monaco is Katholiek
en van de 24 000 Inwoners vervult het grootste
deel zijn godsdienstplichten, zoo vertelde mij
de goede pastoor van St. Charles, een mooie
kerk, die door den regeerenden Vorst zestig
Jaar geleden werd gesticht op een heerlUke
plaats, die de saphierkleurige baai over
schouwt, maar vanuit mijn hotel in de diepte
slechts kan worden bereikt langs een lange,
hooge trap met vele treden.
Op Qulnquagesima-Zondag begon t Veertig
urengebed in alle kerken, die vol bezoekers wa
ren, waaronder zich tot mijn vreugde ook vele
mannen van alle leeftijden bevonden. Ik as
sisteerde bU de Hoogmis in de Kathedraal, een
gebouw van nobele lijnen dat een vijftigtal Ja-
ren oud is. De muziek was goed: een polyphone
mis voor drie stemmen, die op devote wijze werd
rele ongeschiktheid tot werken door p* 7^0 bU een ongeval met
armen, belde beenen of beide oogen UV«“ doodelijken afloop
In 1938 herdenkt Bergen op Zoom het 650-
jarig bestaan als stad In 654 stichtte de H.
Geertrulda, dochter Van Pepijn van Landen,
hier een kapel (de tegenwoordige St. Geertruldts
Bronne), waarom ze patrones der stad werd
genoemd. Vroeger vormde Bergen op 'Zoom
met Strijen, Geertruidenberg. Zevenbergen en
Breda bet graafschap Strijen. In pijn. 1200
verloor StrUen zUn titel als graafschap en
werd verdeeld. Het grootste deel kwam aan
Holland, maar Bergen op Zoom kwam aan den
Hertog van Brabant die het in leen gaf aan
Gerrit van Wesemale, een afstammeling van
het huis StrUen. Deze liet de stad met muren
omringen.
Ziehier de vroegste geschiedenis van Bergen
op Zoom. 650 jaren zijn sindsdien verloopen en
thans heeft de burgemeester van Bergen
op Zoom een .stichting" in het leven geroepen,
die tot doel beeft de feestelüke herdenking van
dit feit te vieren. De dagelüksche leiding is in
handen gegeven van de heeren mr J. P. H. M.
van Hasselt, W Asselbergs Chz. en C. J. F.
Slootmans. Reeds zijn diverse heeren ultge-
noodigd om de leiding van de verschillende
feest-commissies op zich te nemen.
Het herdenkingsfeest zal Zaterdag 4 Juni
1938 beginnen en 12 dagen duren. De stad zal
gedurende dien Ujd op feestelijke wijze ver
sierd zijn. De clou van het feest zal een His
torische optocht zün. Hiervoor is reeds een zeer
bekwame leider aangezocht; met dezen heeft
het stichtingsbestuur reeds een eerste oriën-
teerend onderhoud gehad, waarbij zeer duidelUk
is uitgestippeld, wat allereerst moet worden
gedaan. Daarnaast zal op Plein 13 een oud Ber
gen op Zoom, met attractle-terrein verrUaen.
De organisatie hiervan berust in handen van
V. V. V.
baringen over den man. die nu Voor haar stond,
zou zU zeker hebben gezegd,
terugkomen. Want hoe mln
Jerry, zjj had zich toch zoo
voeld, toen Jimmy Crocker té:
van zijn stiefmoeders wencel
zeker niets zou hebben gewelg
de zaak heel anders. ZU Sag
bende samenzweerders
nestelen. ZU bevond zid
sche positie van iemand
wordt, maar gelukkig genoeg weet, dat bet ge
beurt.
ZU overwoog in stilte, of ze Jerry maar niet
moest laten komt
wezlgheld noodzal
te maken, wat z
zUn- En misschlg
om ze maar abt
des te
ou het lukken? Dag en nacht was het deze
vraag, die vier mannen, opgesloten in een
der vele Russische concentratie-kampen
bezig hield. Zoo onopgemerkt mogêlUk bespra
ken zU met elkaar de mogelUkheden van hun
gewaagde onderneming, waartoe het initiatief
van dr. Berger was uitgegaan. Voor wie dezen
man kenden, was dit vanzelfsprekend. Jaren
lang had hU als natuurvorscher door alle stre
ken der wereld gezworven; de ongebonden vrij
heid beteekende voor hem het leven. Was het
wonder, dat het doelloos verblUven in dit bal
lingsoord voor hem. meer, dan vjor eenlg an
der. ook een geestelijke foltering was? Geniaal
was de opzet van zijn plan, waarvan de uit
voering slechts wachtte op het meest juiste
tUdstip. Tot in de kleinste bUzonderheden had
Berger alles voorbereid, niets was zUn aan
dacht ontsnapt; zUn drie wapenbroeders, die
hU in vertrouwen genomen had. konden slechts
Instemmend knikken, toen hU zUn plannen
vertelde. Zóó moest hun ontvluchtlngspoglng
slagen, daar waren ze zeker van.
Ongeduldig wachten op zekeren avond drie
mannen op hun britsen. Hun ooren luisteren
scherp naar het geroep van een uil. het afge
sproken teeken, dat dr. Berger zal geven als
alles veilig is voor hun gedurfden tocht naar
het Oosten en vandaar terug naar het vader
land. Minuut na minuut verstrijkt, en doet het
gesnurk toenemen. Roerloos, de oogen gesloten,
om bU een eventueele onverwachte contróle
geen schUn van argwaan te kunnen opwekken,
wordt het wachten afmattend. Zou Berger be
trapt zUn? Neen, niet zóó denken! Maar hjj
had toch al lang kunnen waarschuwen. Als ze
niet vlug voortmaakten, dan
Bulten fluit iemand. DuidelUk een ullen-
schreeuw. Kremer staat al naast zijn brits en
kUkt Hansen aan. Het is tUd. nu gaat het ge
beuren. Ongemerkt sluipen de drie mannen
door de slaapzaal, geluidloos opent zich de
deur, met enkele stappen een smal gangetje
door, dan verdwUnen zij in het lUkephuisje,
waar Berger hen wacht. Vlug trekken ze ’n
zware Chinecsche overjas over hun schamele
plunje, dan gaat het weer voorwaarts, dr. Ber
ger voorop; een kleine spade draagt hU bU zich.
Enkele minuten later hebben ze een opslag
plaats bereikt, forceeren het slot en gaan bin
nen. Nu is alle waakzaamheid vereischt. Op
onderlinge afstanden van 20 M. posteerden zich
de mannen, terwijl Berger met een ongedachte
vaardigheid zUn schop hanteert. Onder den hou
ten wand door moet een gat gegraven worden,
dat hen meteen bulten het concentratiekamp
brengt.
De nacht is onwezenhjk stil, de hemel git
zwart; geen ster is er waar te nemen. Slechts
het dof stampen van zware, gespoorde laarzen
der op post staande kozakken, nu en dan ver
mengd met het gejank van wolven in de om
ringende woestenij. zUn de eenige levensteeke
nen, die hun oor bereiken.
Weer klinkt de roep van den uil. *t Is. of een
lichte schok door de mannen gaat; nu gaat het
om leven of dood.
„Hierdoor." rustig klinkt Beiger's stem als
de mannen bU het uitgegraven gat gekomen
„Bulten wachten, tot ik bU jullie ben."
Enkele minuten later liggen de drie mannen
plat op hun bulk, hun oogen trachten de duis
ternis te doorboren, op zoek naar tegen
standers.
„Volgen, ik ga voor," een lichte trilling
gaat er door de mannen, wier zenuwen tot het
uiterste gespannen zijn zóó onhoorbaar is Ber
ger bij hen gekomen, dat zUn stem hen een
oogenbllk van de wijs heeft gebracht. Als slan
gen glijden ze verder door het rulle zand, dat
in hun kleeren kruipt. Eindelijk komen ze aan
laag struikgewas, aan den voet van een heu
vel, waarachter een Chinees hen wacht met
vier paarden. Verlicht durven ze ademhalen,
als na enkele oogenbllkken blUkt. dat de man
Zijn afspraak is nagekomen. Door den heuvel
aan vUandige blikken onttrokken, springen
Kremer en Hansen op uit hun gebogen hou
ding. met groote, haastige sprongen zUn ze bU
de paarden en slingeren zich In het zadel.
even later Berger volgen him
loopen. Maar van den anderen kant overwoog
mevrouw Pett. dat Lord Wisbeach en de detec
tive hun handen vol zouden hebben met Skin
ner en Jimmy Crocker. Het zou dwaas zUn, de
zaken onnoodlg nog Ingewikkelder te maken. ZU
keek eens naar de klok op den schoorsteen.
Meneer Sturgis sou aanstonds komen, als hU
tenminste direct van zUn kantoor was heenge
gaan, toen hU gebeld werd. ZUn spoedige komst
bracht mevrouw Pett heelemaal tot kalmte.
Jimmy was halverwege de deur blijven staan
en wachtte nog op het beslissende antwoord.
„Zoolets ais gisteren gebeurd Is, zou zeker
nooit meer voorkomen." zei hU, „daar hoeft u
niet bang voor te zUn."
„Ik ben daar niet bang voor," antwoordde
mevrouw Pett bits.
.Als u hem had kunnen zien, zooals ik!”
„Wanneer was dat eigenlUk? Je bent van
morgen met de boot aangekomen; je ging naar
het kantoor van meneer Pett en Jullie belden
kwamen toen regelrecht hierheen. Ik sou wel
eens willen weten, wanneer JU Jerry Mitchell
gezien hebt?"
ZU betreurde haar uitval wel even, want mis
schien zou die man daardoor meer op zUn tellen
gaan passen. Maar zU had zich niet kunnen
Inhouden, en het deed haar genoegen, te zien,
dat de ander er even door In de war geraakte.
„Ik kwam hem tegen, toen Ik mUn bagage ben
wezen halen!" zei Jimmy.
„Dat was juist een antwoord, sooals ook
,J>e Worger” zou gegeven hebben; die wist
zich ook altUd op dergelUke manieren overal
uit te draaien. Met dat al groeide mevrouw
boksen. HU was een fUne kergl, hU had een uit
stekenden slag, die de kaken van zUn tegen
stander ik bedoel, hU was erg goed begrijpt
u.”
„Och, ik houd niet erg van die vechtjassen,"
zei mevrouw Pett, „en ik ben altUd een beetje
tegen Mitchell gekant geweest, van af het
oogenbllk dat hU hier in huis kwam."
,Dus dan zult u hem zeker liever niet terug
hebben." zei Jimmy.
„Zeker niet. Ik denk er geen oogenbllk aan."
„Het spUt hem anders heel erg.”
„Wanneer hU nog een grijn menschel ijk ge
voel heeft, spreekt dat vanzelf.”
Jimmy peinsde. Het liep heelemaal niet zoo
vlot als hU wel verwacht had. HU vreesde, dat
Annie zich, misschien voor den eersten keer In
haar leven, iets zou moeten-ontzeggen, waarop
zU haar zinnen gezet had. HU dacht eraan,
dat dit misschien wel eens goed voor haar zou
kunnen zUn. maar bedacht meteen, dat zU hem
waarschUnluk voor de mislukking aansprakelUk
zou steflen. en dat was niet prettig.
„Toch houdt hU werkelUk veel van Ogden.”
.Hm." zei mevrouw Pett
,jk denk, dat de hitte hem te pakken heeft
gekregen. In normale omstandigheden zou hu
geen vlieg kwaad doen. Ik heb hem nog heel
goed gekend, toen hU dat deed."
„Wat deed?”
„Geen vlieg kwaad.”
,Jsch," zei mevrouw Pett en dat was de eerste
keer, dat Jimmy dat merkwaardige geluld van
menschelUke lippen hoorde komen. HU hield het,
en zeer terecht voor lens, dat afkeuring.
41
„Mitchell," vervolgde Jimmy, onbewust van
de vermoedens en gevoelens, die leder woord,
dat hU sprak, bU mevrouw Pett opriep, „vertelde
mU een en ander over wat er gisteren gebeurd
1®. HU was er erg van onder den indruk. HU
■el, dat hU zelf niet begrijpen kon, hoe hU
zich zoo had kunnen vergeten. HU verzocht mU,
ten goed woordje voor hem te doen bU u.
HU verzocht mU u te zeggen, dat hU erg veel
«PUt heeft over wat hU heeft gedaan, en ver
zocht mU. er vooral bU te voegen, dat hU tot nu
toe zich nog nooit aan iets dergelUks heeft
schuldig gemaakt." Jimmy hield even op. HU
kreeg niet de minste aanmoediging en scheen
niet den minsten Indruk te maken. Mevrouw
pett zat vierkant rechtop in haar stoel, in een
mln of meer verdedigende houding. Het leek
wel, alsof zU zich absoluut niets aantrok van
sl wat hU vertelde. ,4>us," besloot hU kort, .het
«PUt hem erg."
Er heerschte een oogenbllk diepe stilte.
■Hoe heb JU Mitchell leeren kennen?” vroeg
Mevrouw Pett.
-Wu kenden elkaar, toen Ik hier nog aan de
Kroniek was. Ik heb hem een paar maal zien
Het leggen van den eersten steen van
nieuw te bouwen huis s-erd bU voorkeur
Palmzondag gedaan. Men doopte het P'
wijde palmtakje in wUwater, besproeide daar
mee den steen, en metselde dezen vervolgens
met het takje in.
Vanzelfsprekend waren ’t ook de Goede-week
dagen. en daarvan wel in het bijzonder Witte
Donderdag en Goede Vrijdag, waaraan veel
oude gebruiken waren verbonden
Witte Donderdag was vooral de dag voor de
armen. Er werd In veel plaatsen een extra
maaltijd voor hen klaar gemaakt.
Dien dag ook hadden de passiespelen plaats.
die later weer, wegens de misbruiken die
hiermee Inslopen, werden afgeschaft. In veel
«eden werden boetprocessies gehouden. Zoo
stelden de paters CapucUneh in 1586 te Ant
werpen een boetprocessie In, waarbU een groot
gedeelte, dit in den stoet meetrok, zich voort
durend gceselde. Vaak ook ontaardden zulke
processies in een wat wU zouden noemen his-
torischen optocht. Zoo organiseerden de Capu-
cUnen te Ostende een eeuw later een boetpro
cessie. waarin bUna alle episoden uit het lUden
van Christus aanschouwelijk werden voorge
steld. Voor het gehec> waren driehonderd me-,-
schen noodig. Sommige afbeeldingen van gedeel
ten uit de passie werden door twaalf mannen,
die in grijze klegren en blootsvoets liepen, ge
dragen. Andere gedeelten werden ook door
menschen zelf -voorgesteld. Zoo werd de sto^f.
gesloten door een man. die een kruis droeg en
omringd was door de hjfwachten van Pllatus.
die op paarden reden en in oude wapenrustin
gen gekleed waren. De overige boetelingen
droegen fakkels of houten kruisen, sommigen
sleepten ijzeren ballen aap een ketting mee
aan de voeten.
De boetprocesslën werden ook op Goeden Vrij
dag gehouden. Deze dag kenmerkte zich verder
echter hoofdzakelUk door het vereeren van
relikwieën en het doen van de „Cruysganck
De wijze, waarop men dien dag de processies 1
en de verdere kerkelUke plechtigheden ver-
richtte, verschillen vaak heel wat van elkaar.
„Wie was die jonge man, die hier Juist
wegging?"
„Het is Juist over hem, dat ik u wilde spreken
meneer Sturgis."
Meneer Sturgis leunde achterover in «Qn
stoel en zette zUn vingertoppen tegen elkaar.
„Vertelt u me maar eens. hoe hU hier komt’
.HU beweert, dat hu mUn neef is, James
Crocker.”
„Uw neef? Hebt u uw neef nooit gezienF*
.Hooit Ik moet u eerst vertellen, dat mQn
zuster een jaar geleden voor de tweede maal
getrouwd is. Ik was er tegen en weigerde haar
man of diens zoon te zien het was een weduw
naar. Nu ging ik een paar weken geleden, voor
een psutlculiere aangelegenheid naar Engeland,
waar zU wonen, en vroeg mUn zuster, haar
stiefzoon hier naar toe te laten komen. ZU
weigerde, en mijn echtgenoot en ik keerden
terug naar New York. Dezen morgen werd Ik
verrast door een telefoontje van meneer Pett,
die me vertelde, dat James Crocker onver
wacht toch nog was aangekomen en bU hem
op kantoor was. ZU kwamen beiden hier naar
toe, en de jongeman scheen het werkelijk te ntn
HU heeft ook zoo'n manier van gemaakt-grappiw
soms beleedlgend. spreken, dat geheel overeen
moet komen met *t karakter van James Crocksk."
(Wordt vervolgd»
n de middeleeuwen werd op Palmzondag in
iedere stad slechte één processie gehou
den. yraaraan zoo goed als de heele stad
met de" kloosterorden en geestelUkheld deel
nam. Lag er In de nabUheld van de stad een
heuvel met kerk of kapelletje, dan ging men
zich hier verzamelen, om de gelijkenis hiervan
met den Olüfberg en de Hemelvaartskerk In
de stad Jeruzalem. Voordat de stoet van hier
echter wegtrok, werden de palmtakjes gewUd.
Daarna zette de processie zich zingend en bid
dend in beweging. Eer zU echter haar plaats
van bestemming zou bereikt heboen. ging eerst
nog heel wat ceremonieel vooraf. BU iedere
kerk, die de stoet voorbUtrok, werd stilgehou
den bU het groote kruis aan de deur, dat dien
dag overdag versierd was met palmtakken en
buksboom twijgen. Onder het voorttrekken
wérden hymnen en beurtzangen gezongen. bU
de «stationes’’ echter las men gedeelten uit het
Evangelie voor, waarna een preek volgde.
BU de poorten der stad was de stoet ge
noodzaakt stil te staan. De poorten waren na
melijk gesloten, en op de plaats In de torens,
waar anders de wachters uitzagen, stond nu
een groep jonge zangers, die in Jubel: „Gloria
laus et honSri! begon te zingen. Dit stilhouden
Ai poorten had een zinnebeeldige
pesloten stadspoorten verbeeld-
poorten. die door de erfzonde der
iloten waren geworden. Christus'
verlossen.
.nschouwelUke wUze voor te stellen,
triem aal toe met een staf op de
De poorten werden dan geo
pend, en onder het zingen van „Ingrediënt»
Domino", trok de processie de stad binnen.
In de processie zelf werden vaak de meest won-
derlUke zinnebeelden meegevoerd. Zoo trachtte
men de herinnering aan Christus' feestelUkeu
intocht op den ezel binnen de stad Jeruzalem
te verlevendigen door een van de geestelUken
op een levenden ezel te doen meeriiden. Ook
plaatste men vaak een schilderij of afbeelding,
die betrekking had op het feest van Palm
zondag. of die den zegenenden Zaligmaker
voorstelde, op den ezel. En bU gebrek aan een
levenden ezel trok men maar een houten mee!
De gewoonte der Palmzondag-processic
schUnt een overoud gebruik te zün. Want tij
dens het leven van den heiligen Udalricus be
gon deze zinnebeeldige ceremonie al ingang te
vinden. Dat was dus in de tiende eeuw. En al
die eeuwen lang kregen de palmtakken een bU-
zondere plaats., in het huis of da*r buiten, en
werden ze bevestigd in schuren en stallen, als
voorbehoedmiddel tegen ziekte, bliksem of an
dere ongelukken. In veel ZuidelUke streken was
het onder de boeren ook gebruikelijk, op de
vier hoeken van hun akkers een palmtakje te
steken, waarbij dan het volgende rijmpje werd
opgezegd:
voorbeeld en dan gaat het In gestrekten draf
de woestUn In. De hoefslag der paarden Wordt
gesmoord in het zand, dat flauw opdwarrelt.
VUf. zes minuten misschien rennen as voort,
geen woord wordt er gesproken, leder is ver
vuld van zUn eigen gedachten. Het volgende
oogenbllk klinkt er een schot, onmlddellUk ge
volgd door een tweede, een derde. De kanton-
nementswacht maakt alarm en schiet de kara-
bUnen in de lucht af. Het doordringende geluld
van een commando fluit en giert door den stlk-
donkeren nacht.
Berger, die tot dusver de achterhoede vorm
de. geeft zUn paard de sporen en is even later
aan den kop van den kleinen stoet. .Halt",
even rustig als altijd is zUn stem. „Terug Kre
mer, omkeeren. In het kamp heeft men onze
vlucht bemerkt, wellicht zUn we verraden.
Terug, zeg ik je. met zoo'n kleinen voorsprong
als we nu hebben is verder rijden een zekere
dood.”
„Terugkeeren
.Hooit, hoor je,
nooit.” Met een f
kletterenden slag j
komt zUn zweep
op zUn paard
neer. dat met 5
groote. onregel-
matige sprongen
verder rent.
„En JU. Hansen?" o
.Heen.” sissend komt het vanuit zUn kramp
achtig vertrokken lippen. Voorover gebogen Ugt
hU in het zadel, één lUn met den hals van ZUn
paard.
„Ga JU met me mee terug. Perinsky?"
.Ja. Berger," meer zegt de zwUgzame huzaren
officier niet.
In een wUden boog galoppeeren de beide
mannen naar het kamp terug. Af en toe zien
ze nog eens om in de richting van hun belde
makkers. Kozakkenpatrouilles jagen in de
verte voorbü. de beide vluchteUngen achterna.
Wat Berger verondersteld Mad. blUkt maar al
te waar te zUn. Zinneloos van razernU over de
brutale ontsnappingspoging. zUn de meeste be
wakers er op uitgetrokken om de vluchtelingen z
te achterhalen. En de weinigen, die zUn achter a
gebleven, denken ook aan niets anders en ver-
waarloozen elk voorschrift. Onhoorbaar sluipen
Berger en Perinsky terug naar t gat onder den
houten wand. Eenmaal binnengekomen, dich
ten ze het zoo goed mogelUk. Even later zUn ze
weer terug in de zaal, waar allen opgewonden
door elkaar krioelen. SchUnbaar kwam niemand
op de gedachte dat zU mede de oorzaak van
dit nachtelUk alarm konden zUn geweest; de
spanning van het oogenbllk had hun eenige en
onverdeelde belangstelling. „Wie zouden er van
door zün?" Dit was de eenigste vraag, die hen
bezig hield. Niet voor den volgenden morgen
kwam het antwoord.
Om tien uur werden de krügsgevangenen op
de binnenplaats bU elkaar gebracht. Met tril
lende woorden hield de bevelvoerende officier
een toespraak, die in t kort hierop neerkwam,
dat elkeen drie minuten in het lUkenhuisje sou
moeten doorbrengen, om hem voor eens en
altUd den lust te ontnemen een ontsnappings
poging te wagen.
Op den harden vullen vloer lagen gehuld in
zware overjassen, twee Jonge mannen. Kremer
en Hansen. de een gedood door een kogel, die
hem dwars door het hoofd gegaan was en de
ander onherkenbaar verminkt door diepe sabel
houwen.
Vaalgrauw als een dronken man sluipend op
zün beenen, verliet Perinsky het doodenhuisje;
aan Berger viel niets büzonders te zien. .Hooit
meer. Berger. vreeselUk." Een ondefinieerbaar
knikje van Berger's hoofd was het eenige ant
woord.