ONS BLAD
Britsche critiek op Italië
Mgr. Orsenigo protesteert
te Berlij
K
8
s
Tegen beschuldigingen
over de Encycliek
Het nieuws van heden
LINKSCHE OPMARSCH
VOORTGEZET
DE BAROMETER
Zigeunerkoning
overleden
Het toezicht op
Spanje
Z. H. de Paus blüft
voorzichtig
Italiaansch pact
met Joego-Slavië
Koning Leopold
te Brussel
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
VRIJDAG 26 MAART 1937
DERTIGSTE JAARGANG No. 149
Harde woorden in het
Lagerhuis
Henderson over Addis
Abeba
zoo
John Drinkwater
overleden
o
Zeven spoedvonnissen
Rotsblok stort neer op
soldaten
Toestand gespannen
geacht
Het ongeluk met de
Capricornus
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 g, ingez. med. 40 g
p. regel; idem op pag. één 55g p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
W-
FO-
9
naar
Een Duitsch verweer
over
het
lUn regeering te stemmen.
de
De overledene zal op schitterende wijze ter
760
'S
XE
De gewfaupe massa's drlitiis. die de Memel komen afzakken. veroorzaken groots schade
Stand op Vrijdag aar Tm.: !44_4
Vorige stand: 74M
Ondanks feilen tegenstand
Renales omsingeld zyn
Met het oog op Zyn H. Mis in den
St. Pieter op Papchen
Donderdag te Belgrado
o nd erteehend
Duizenden van zyn onderdanen
zullen aanwezig zyn op
de begrafenis
De regeering wil de moeilijkheden
Spanje niet verscherpen,
zegt Cranborne
Vier dooden, zeven zwaar- en
vyftien lichtgewonden
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
Tegen den middag hebben de regeerings-
troepen na een reeks omsingelende bewegin
gen de bijna algeheele insluiting van Re-
nales tot stand gebracht. Zij hielden toen
de hoogten rondom het dorp bezet, en had
den de ravltailleeringswegen der nationa
listen afgesneden.
Mgr. Cesare Orsenigo, de Pauselijke
Nuntius te Berlijn
Een telegrafisch overgebrachte overzicht foto nap de tragische ramp te Texas. Van alle kanten snelden de ouders toe om
onder de puinhoopen naar hun lievelingen ts zoeken
Nadere bijzonderheden over het overbrengen van
Spanjaarden naar ons land.
Graaf Ciano heeft te Belgrado het Italiaanseh-
Joegoslavische verdrag onderteekend.
eft
dit
hu
LYON, 25 Maart (Havas). Miss Coates, en
niet miss Paterson, de vrouwelijke passagier, die
bij het ongeluk van het Britsche verkeersvlieg
tuig by Couroux werd gewond, is overleden. Het
aantal dooden is hiermede tot vijf gestegen.
Bij de plechtigheden van hedenochtend wa
ren 30 Kardinalen, het diplomatieke corps, het
Pauselijk hof en de Romelnsche edelgarde aan
wezig. De H. Mis werd opgedragen door den
Kardlnaai-deken. Na de H. Mis werd het H.
Sacrament in processie naar de nabijgelegen
Paulijnsche kapel gebracht, waar het in het
H. Graf werd gelegd.
De Nederlandsche delegatie naar de
conferentie te Londen samengesteld;
Coiyn. leider der delegatie.
onderhoud
Spaak
Men vei wacht, dat de controle over Spanje over
14 dagen geheel in toepassing aal zijn. De kwes
tie der vrijwilligers aal vermoedeljjk na Paaehen
in de commissie worden behandeld.
X3
den. Weliswaar wist men in ingewijde kringen
r com-
:b-
:en
Ich
Ing
«n
igt
vie
fe
ut,
in
ter
>r-
re-
in.
fte
dg,
jr-
et-
ip-
DANZIG, 25 Maart (D. N. B.) Zeven per
sonen zyn heden door den spoedrechter wegens
het verspreiden van een ,.antl-Duitsch, cleri-
caal opruiend blad" veroordeeld tot gevangenis
straffen van drie tot negen maanden De voor
naamste beklaagde. Kroemer, eigenaar van een
Katholieken boekhandel, kreeg negen maanden
gevangenisstraf. HU had de verzending van het
verboden blad uit Polen naar Danzig verzorgd.
Nadat Koning Leopold te Brussel was terugge
keerd, had h(j een onderhoud met de ministers
van Zeeland en Spaak.
De rauseiuke Nuntius te Berlijn protesteerde in
de W ilhelmstrasse tegen de bewering, dat de
jongste Encycliek een schending van het Con
cordaat soa beteekenen. Dieckhoff handhaafde
echter dit standpunt. Men acht den toestand
gespannen, mede omdat de Duitsehe ambassa
deur ten Vaticane in Berlijn vertoeft.
Wjj bevinden ons thans, aldus spr., op een
punt, waar een onberaden handeling ge-
makkelijk den slechten toestand tot een nog
ergeren sou kunnen doen worden, en de re
geering wil er niet toe bijdragen den reeds
moeilijken toestand te verscherpen.
Zooals gisteren reeds aangeduid werd, miskent
Als proef aal van 4 April af gedurende uiter-
Ijjk drie maanden de 48-urige werkweek tn
het diamantbedrijf worden Ingevoerd.
Suitoer-
dr. H.
JPegens het Hoogfeest van
Paschen zal dit blad na Zaterdag-
avond niet eerder verschijnen
dan Dinsdagavond.
DE DIRECTIE
Het Is mogelijk, dat de veroordeellng van
het nationaal-sociallsme door het Vaticaan
ook van invloed zal zijn op de verhouding
tusschen het geestelijke en wereldlijke Rome,
dat thans zoo nauw samenwerkt met Ber
lijn.
25 Maart (Kipa)
van hlefruit de situatie
staat het thans reeds
encycliek over den
seer belangrijke
De houding van Italië heeft, naar Reuter
verneemt, geen invloedop hetgeen reeds
tot stand is gekomen. Deze heeft alleen be
trekking op het terugroepen van de vrijwil
ligers; en men blijft hopen, dat dese kwestie
na Paschen door de commissie op construc
tieve wijze zal worden behandeld.
sinds eenigen tijd, dat het bezoek der
missie uit de Duitsehe bisschoppen aan ’t ziek
bed van den H. Vader in het begin van dit
Noch door Frankrijk, noch door een van de
andere Mogendheden is voorgeeteld het pro
bleem van het verbod van het zenden van vrij
willigers voor te leggen aan den Volkenbond,
aangezien men algemeen Inziet, dat dit tot het
terrein van de commissie behoort. Reuter meent
te weten, dat gisteravond te Parijs, bij het on
derhoud tusschen minister Delbos en den Brit-
schen ambassadeur, hieromtrent overeenstem
ming is bereikt.
BRUSSEL, 25 Maart. (Havas). Koning Leo
pold is hedenochtend van zijn bezoek aan En
geland te Brussel teruggekeerd.
Na zijn terugkeer heeft de Koning minister
president Van Zeeland en minister Spaak in
'audiëntie ontvangen. Mededeelingen omtrent
dit onderhoud werden niet verstrekt, doch men
heeft alle reden om aan te nemen, dat de Ko
ning zich met de beide ministers onderhield
over de diplomatieke besprekingen, welke hU
te Londen heeft gevoerd.
Vermoedelijk zal Van Zeeland morgen uit
Brussel vertrekken om enkele dagen rust te
nemen. Men weet niet, waarheen hij zich zal
begeven.
VATICAANSTAD,
Voor zoover men
kan beoordeelen,
vast, dat de jongste
toestand in Duitschland
gevolgen zal hebben.
Dieckhoff houdt vol, dat deze een
schending beteekent van het
Concordaat
Geen woord van protest is in de voornaamste
landen en den Volkenbond hierover gehoord.
Lord Cranborne verklaarde, dat de Inlichtin
gen, waarover de Britsche regeering beschikt,
er op wijzen, dat het vrijwllllgersverbod in acht
Is genomen. Wat de mogelijkheid van een be
roep op den Volkenbond betreft zeide spr. dat
een zoodanige vraag moest uitgaan van de
Spaansche regeering. en dat, wanneer dit ge
schiedde, alle leden van den Volkenbondsraad
met inbegrip van Groot-Brlttannlë er de meest
volledige aandacht aan zouden schenken.
Spr. gaf toe, dat de toestand teleurstellend
is. Hij verzocht echter de oppositie te erkennen,
dat de toestand buitengewoon delicaat is.
VATICAANSTAD, 25 Maart. (Stefani). In
afwijking met de gewoonte was hedenoch
tend Z. H. de Paus niet tegenwoordig by
de Wltte-Donderdag-plechtlgheden in de
Sixtijnsche kapel. De Heilige Vader wil zich
ontzien, in verband met dé H. Mis, welke
Hij met Paschen in den Sint Pieter wil
opdragen.
Contróle-plan over veertien dagen
geheel in toepassing?
LONDEN, 25 Maart. (Reuter). De onlangs
gerezen moeilijkheden Inzake het bezetten van
de administratieve controleposten voor de nlet-
inmenging hebben de toepassing van het con
troleplan vertraagd. Men hoopte, dat het 29
dewer in werking zou treden, doch thans heeft
men alle hoop, dat het plan In zijn geheel over
veertien dagen zal worden toegepast.
Gedurende de Paaschdagen zal de commissie
niet bijeenkomen. De werkzaamheden Inzake de
uitvoering van het plan zijn thans voltooid.
BELGRADO, 25 Maart (D. N. B.)
De Italiaansche minister van Buitenland-
sche Zaken, Ciano, is hedenmorgen te Bel
grado aangekomen. HU werd aan het station
o. a. verwelkomd door den Joego-Slavi-
schen minister-president en minister van
Buitenlandse he Zaken, Stojadinowitsj, met
wien hU terstond een onderhoud had. Ver
volgens werd het accoord geteekend.
Hy had terstond een
met Van Zeeland en
WARSCHAU, 25 Maart. (Stefani). Heden
morgen is in een ziekenhuis alhier de Ko
ning der Zigeuners, Kwik geheeten, over
leden aan de verwondingen, die hU had be
komen tijdens aan vechtpartij met bloedver
wanten. Voor het ziekenhuis waren honder
den zigeuners samengestroomd, die hun
overleden vont beweenden.
aarde worden besteld; duizenden zigeuners zul
len aanwezig zijn en voor deze gelegenheid zul
len uit Roemenië, Tsjecho-SlowakUe en Hon
garije delegaties van de daar levende zigeuners
overkómen. De doode zal met zijn laarzen aan
worden bijgezet, als een symbool voor het no
madendom van zijn ras.
Intusschen is reeds een constltueerende ver
gadering bijeengeroepen, die tot taak zal heb
ben een nieuwen vorst aan te wijzen. Men ver
wacht. dat de vergadering een zeer stormach
tig verloop zal hebben. Reeds thans hebben
zich botsingen voorgedaan en is de spanning
hoog gestegen tusschen de aanhangers van de
beide candidaten. de zoon van den, overleden
koning en een Roemeensch pretendent. De ver
gadering zal lil Warschau bijeenkomen. Alle
stamhoofden uit midden- en oost-Europa zul
len aanwezig zijn.
I
gis-
een opvallend bericht,
ische Persbureau had
een kort uittreksel ge-
'an geheel verdraaid en
en vermaning aan de
Daarentegen werd het
polemische artikel van1 de „Völklscher Beo-
bachter" tegen het Concordaat In groote op
maak overgenomen.
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Dagblad uitgegevan door da
NV Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hoogar
Met betrekking tot de Encycliek over den
toestand der Kerk in Duitschland schrijft de
„Deutsche diplomatisch-politlsche Korrespon-
denz”, het orgaan van de Wilhelmstrasse:
Het Concordaat was In den vorm, waarin het
tn den zomer van 1933 werd gesloten, een sche
matisch verdrag gebleven, en de uitvoe
rende bepalingen, die reeds tdMchen de ver
tegenwoordigers van het Duitsehe Episcopaat
en van de regeering In den zomer van 1934
waren voorbereid, konden niet in werking tre
den, als gevolg van de afwijzende houding van
bet Vaticaan.
Naar aanleiding van het verwijt van Kerke
lijke zijde, dat den Kerkelljken instanties met
name op het gebied van het schoolwezen niet
de voor haar arbeid noodlge vrijheid van be
weging wordt toegestaan, merkt het orgaan der
Wilhelmstrasse op. dat geen waarborg bestond,
dat het onverzett^lijke doel van den nat.-soc.
staat, de volksgemeenschap In alle lagen van
het Duitsehe volk tot stand te brengen, van
de zijde van den clerus ook zonder voorbehoud
en daadwerkelijk zou worden gesteund en be
poederd.
Het blad maakt In dit verband melding van
recente gebeurtenissen in een grooten Europee-
schen staat, waarbij het ging om de uitscha
keling van het godsdienstig onderwijs in be
paalde deelen des lands, zonder dat een scherpe
reactie van bevoegde Kerkelijke kringen te
bespeuren was. (Is hiermede soms de Elzas
bedoeld, waar een storm van protesten op
ging? Red.)
De Pauselijke Encycliek, zoo vervolgt het
blad dan, moet derhalve in het Duitsehe rijk
bevreemding wekken, daar hieruit de bedoe
ling zou kunnen blijken, een deel van het Duit
se volk wantrouwend, ja zelfs vijandig, tegen
de regeering niet den ernstigen aard van den
toestand, en het Lagerhuis kan er zeker van
zijn, dat zU voortdurend een mogelijke oplos
sing tracht te vinden.
Ten aanzien van wat spr. de hoogst tragische
gebeurtenissen na de poging tot een aanslag
op maarschalk Graziani noemde, zeide Cran-
bome het niet noodlg te achten iets toe te voe
gen aan hetgeen reeds gezegd is. Spr. was van
oordeel, dat het nauwelijks passend Is nog Iets
meer te zeggen.
Het Hoogerhuis is tot 7 April op receg ge
gaan
LONDEN, 25 Maart. (Havas). In zijn rede In
het Engelsche Lagerhuis heeft de Labour-afge-
vaardlgde Henderson er op gewezen, dat naar
zjjn meening opheldering moet worden ge
bracht in hetgeen een vitaal punt Is voor den
Europeeschen vrede, nJ. in de vraag of er al
dan niet door Italiaansche troepen wordt deel-'
genome^ aan den strijd tegen de Spaansche
regeering. Een enquëte-commlssie zou naar
Spanje moeten worden gezonden en spr. ziet
er geen Inconvenient in, dat in belde kampen
een onderzoek wordt ingesteld.
Verder vestigde de Labour-afgevaardigde
Henderson de aandacht op de jongste gebeur
tenissen te Addis Abeba. HU noemde deze een
massamoord. HU verklaarde evenwel geenszins
gedreven te worden door kwaadwilligheid je
gens het Italiaansche volk. De cultuur en de
historische traditie hiervan worden door Enge
land sterk bewonderd, doch deze bewondering
vermindert niet het gevoel van afgrijzen, dat
door deze wreedheden is gewekt.
Wanneer Italië weigert een onderzoek naar
het gebeurde toe te staan, moet de Volkenbond
de moreele verontwaardiging van vijftig naties,
die te Genève vereenlgd zUn, tot uiting brengen.
Lloyd George verklaarde dat een protest
thans te laat zou komen om duizenden brutaal
afgeslachten te redden, maar het Is nog niet te
laat om de levens van misschien honderddui
zenden In de komende maanden te redden.
De „Osservatore Romano” publiceerde
teren dienaangaande
Het offlcieeleJtxHa:
van de encyc^iék slecn
geven, de beteekenls e
haar voorgesteld als
Duitsehe Bisschoppen.
Ook in de andere landen der wereld zal het
document zeker diepen Indruk maken. Het zal
gok Duitschland niet onverschillig zUn, dat de
noogste moreele macht der wereld op zoo bit
tere en scherpe wuze de natlonaal-soclallstl-
•ehe „verdragstrouw" brandmerkt. Ook het
telt, dat de veroordeellng der geestelijke grond
slagen van het nationaal-sociallsme zoo snel
Wgde op de encycliek tegen het communisme.
MADRID, 25 Maart. (Havas.) Na een tyd
van stilstand hebben de regeeringstroepen hun
opmarsch voortgezet ten Oosten van den weg
van Aragon In de richting van Renales. Dit
maal stieten zy op een krachtiger weerstand
van den tegenstander.
BERLIJN, 25 Maart. (Havas).
Mgr. Orsenigo, de Apostolische Nun
tius te Berlijn, heeft zich gisteren
r
de Wilhelmstrasse begeven,
waar hij een protest indiende tegen
de van Duitsehe zijde opgeworpen
beweringen, volgens welke de Pau
selijke Encycliek, die Zondag j.L
voorgelezen is in de kerken, in strijd
zou zijn met het Concordaat.
Diplomatieke Duitsehe kringen sten
voorts in de aankomst te BerUjn van Von
Bergen, den Duitschen ambassadeur bU den
H. Stoel, een aanwijzing voor de spanning,
die tusschen het Vaticaan en de rtjksregeo-
ring bestsst.
BOEKAREST. 25 Maart (Stefani) Een
rotsblok, dat zich had losgemaakt van een berg
In Transsylvanlë, Is terecht gekomen op een
troep geniesoldaten, die werkzaamheden ver
richtten aan de spoorlijn IlvavatraDomei.
Vier soldaten werden gedood, zeven zwaar en
15 licht gewond.
De Nuntius voegde hieraan toe, dat hij het
Duitsehe standpunt niet als welgefundeerd
kon beschouwen, volgens hetwelk de Ency
cliek een inmenging zou beteekenen in de
Duitsehe blnnenlandsche zaken. De staatsse
cretaris voor Buitenlandsche Zaken ad interim.
Dieckhoff, handhaafde het Duitsehe stand
punt.
Het Italiaansch-Joego-Slavteche accoord is
een soort protocol, bestaande uit een econo
misch en een politiek” gedeelte.
In het economische gedeelte staat Italië
aan Joego-Slavië een soortgelijke regeling
van het handelsverdrag toe, als die welke met
Oostenrijk en HongarUe Is tot stand gekomen.
LONDEN, 25 Maart. (Reuter.) Te Londen is
In den ouderdom van 54 jaar overleden de be
kende lyrische dichter en dramaturg John
Drinkwater.
John Drinkwater werd 1 Juni 1882 te Leyton-
stone (Essex) geboren. HU studeerde aan de
unlverslteit van Oxford. ZUn eerste bundel ge
dichten verscheen in 1906 en zUn eerste tooneel-
stuk. Cophetua (In verzen) In 1911. Van zijn
hand verschenen o.a. studies over Byron, Char
les James Fox, Shakespeare en Swinburne.
Tot zijn bekendste tooneelstukken behooren
Abraham Lincoln (1918), Mary Stuart (1922),
Oliver Cromwell (1921), Robert E. Lee (1923).
In 1923 zagen ook zijn Collected Poems het licht.
Drinkwater, die tot de oprichters behoorde van
het Birmingham Repertory Theatre, publiceerde
ook een autobiographic onder den titel Inheri
tance and Discovery.
sprekende over Ras Desta zeide Lloyd
George, dat deze ’n land vertegenwoordigde,
dat gedurende twee- of drieduizend jaar on-
afhankelUk is geweest. HU streed voor zUn
land, en om dlt felt is hU als een hond
neergeschoten.
Niets wordt vergeten
De Italiaansche pers constateert, dat in de
'Engelsche bladen een tendentie tot kalmeering
jegens Italië is ingetreden. De directeur van de
Trlbuna schrUft om. In zUn blad, dat de ther
mometer der Britsche nervositeit een afnemen
de phase aangeeft, en voegt hieraan toe, dat
dit de Italianen onverschillig laat. Wat ge
beurd Is. Is met onuitwlechbaren inkt geschre
ven naast de andere herinneringen. Wat ge
zegd en geschreven is, wordt niet vergeten,
zelfs niet wanneer Italië in alle trouw voor
nemens is naar de letter en den geest het
pasgesloten accoord te blUven aanhangen.
bed 1
Jaar zeer belangrijk# gevolgen zou hebben. Men
wist ook, dat deze gevolgen in een geheel an
dere iUn zouden liggen, dan de bezoeken die
Duitsehe kardinalen aan Adolf Hitler
brachten, onmlddelluk na hun Rome-reis, zou
den doen vermoeden. Niemand heeft echter ge
weten, dat de publicatie van een encycliek was
te verwachten. In Rome zelf werd het docu
ment, dat Zondag JJ. in Duitschland voorge
lezen was, eerst Maandag bekend. De gang van
Zaken herinnert sterk aan de gebeurtenissen
by de publicatie der encycliek ,J(on abbiamo
blsogno”, die tydens het conflict met het fas
cisme jn 1931 verscheen. Ook toen werd het
documftit eerst naar het buitenland gebracht,
Zlvorens het te Rome werd gepubliceerd. De
Politie kon het daardoor niet In beslag nemen.
Volgens in het Vaticaan ontvangen be
richten ia de Encycliek door de geeotelük-
heid en de geloovigen in Duitschland met
k grootste dankbaarheid voor de moedige
daad van den H. Vader opgenomen. Haar
beteekenls, de getrouwen ie sterken en de
dwalenden tot de orde te roepen is overal
begrepen.
Naar hier bekend is geworden, kon het Va-
tlcaansche document vrywel overal in
Duitschland worden voorgelezen. Dit Is vooral
hieraan te danken, dat de encycliek tot op het
laatste oogenblik geheim kon worden gehou-
moet te denken geven. In ieder geval weten
thans al die naïeve katholieken, die meenden,
den stryd tegen het communisme In vereenl-
ging met het nationaal socialisme te kunnen
voeren, waaraan zy zich hebben te houden.
Deze „bruggenbouwerU” Is nu definitief ver
oordeeld.
•■■vysv if
