ONS BLAD
Z.H. de Paus richt zich tot het
zegent
Mexicaansch Episcopaat
Encycliek in beslag
genomen
Z.H. Paus Pius XI
Rome en de wereld
Spaansch schip beschoten
Fransche wateren
I
„Protesteert!”, zegt
Mgr. von Preysing
ENCYCLIEK
i
in
communisme
Een succes voor
de controle
25 cent
Het nieuws van heden
over het
I
DE PRUS BEDRAAGT
Demonstraties in
Mexico
Divini
Redemptoris
IN BROCHUREVORM
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
VEREENIGDE KATHOLIEK F PERS
DINSDAG 30 MAART 1937
151
JAAR C ANC
No
DERTIGSTE
Een Herderlijk Schrijven
Hem toejuichen
Op het St. Pietersplein
De „Mar Caspio” bij Kaap
Breton gezonken
De bemanning gered
een
Ook Protestantsche protesten
Vrouw en kinderen vermoord
f
I
r
DE DIRECTIE
I
Plechtige Paaschmis
in den St. Pieter
Twee dooden bij een
auto-ongeluk
Massamoord door
waanzinnige
Christelijke vorming het
veiligst bolwerk
Naby Grandee Ventes drie voet
ganger a omver gereden
Fransch kustwachtvaartuig houdt
25 vrijwilligers voor Spanje aan
Twee gewapende treilera der
nationalisten vuurden 15
granaten op het
schip af
Inval der Gestapo in drukkery
te Aken
Franschman weigert
toe te geven
Zestien gewonden by
treinbotsing
Binnenkort verschijnt de Nederland-
sche vertaling van de nieuwe Encycliek
De katholieken eischen opnieuw
de heropening der sinds jaren
gesloten kerken
Japans antwoord aan
Engeland
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
Honderdduizenden kwamen
Van het dak van zyn~t>tanddhd
huis beschoot hy de
brandweer
ALLE KAMERS MET ONTBIJT
f 3.- F. F.
De brochure zal in omvang ongeveer
gelijk zijn aan de bij ons verschenen
Encyclieken Quadragesimo Anno en
Casti Connubii
En Kard. Faulhaber* „De Kerk zal
den stryd om het Christendom
niet opgeven”
De bewapening gaat
voort
De voornaamste middelen tot het
voorzien in de groote geest e-
lyke behoeften van
Mexico aangewezen
ooi bezorgdheid en liefde
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroeper»
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Hevig ontroerd over de geestdrift
der geloovigen, liet Z. H. Zyn
tranen dén vryen loop
HOTEL-CAFE.RESTACItANT
niJJEKS
Verkrijgbaar bij onze bureaux on in
den boekhandel
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Z. H Paus Pius XI
▼er-
i
nader» van roofoverval te Mook aangehouden.
1
Kindje in rook gestikt bU een brand te Vtreehl
toe en verwijderden zich.
I
i
In een pereconferenUe s|Jn nadere mededeelln-
«en gedaan ever de kweaiiee bU het V. 8. O.
TOKIO. 27 Maart. (Reuter.) De minister van
Bultenlandache Zaken. Sato, heeft den Brit-
In Mnencben heeft Kardinaal Faulhaber
de Paaschmis gecelebreerd in de kathedraal.
Z. Em. seide, onder instemming der geloo
vigen, dat de Katholieke Kerk den strjjd
em het christendom niet aal opgeven.
Precies om half een verscheen de H. Va
der op het middenbalkon van den St. Pie
ter, gekroond met de Tiara. En toen de or
kaan van toejuichingen geluwd waa, en er
een ademlooze stilte over het plein gevallen
was, sprak Z.H. de Paus, vast en duidelijk.
Zün Zegen over Rome en de wereld uit.
Op dit oogenblik dreigde
die sneller liep dan de trel
loodsboot van Le Boucau. „Marie Rose* en
gaf ons den raad de „Mar Casplo" te verla
ten: het schip werd als verloren beschouwd.
volgt dit Sch
lijke vorming.
Kerkelijke Hiërarchie
Deze bijstand moet ook rekening houden met
de stoffelijke behoeften naar het voorbeeld
van Christus, Die de lichamen hielp om de
stelen te bereiken. Daarom moet ook de toe-
passing van de beginselen van rechtvaar
digheid en liefde bevorderd worden en aan
allen een minimum van welstand worden
verschaft, dat onmisbaar Is voor het be
houd van de menschelUke waardigheid.
EKN HERDERLIJK SCHRIJVEN VAN K. H.
DEN PADS AAN HET MEXICAANSCH EPIS
COPAAT.
Prinses Jatten* en Prins Bernhard zijn te Monte
Carte aangekomen.
Het lUïnrn bestaansfeest der R.K. Leergangen
te Tilburg ml in September warden gevierd.
Nieuwe betoogingen der Katholieken in Mexico
om heropening van kerken te verkrijgen.
Een Franseh eontrètevaartuig Meid een mM»
aan. dat 35 vrfjwilHgen naar Spanje braeht.
En nauwelijks was het „Amen" van 's Pausen
onmlddellljke omgeving verklonken, of opnieuw
juichten de geloovigen den H. Vader toe. Bi)
het verlaten van het balcon liet de H. Vader de
sedia gestatona nog eenmaal omdraaien; met
een handgebaar groette Hij nog eenmaal de
geestdriftige menigte; Z. H. was hevig ontroerd
en liet Zijn tranen den vrijen loop, hetgeen
diepen indruk maakte op de aanwezigen.
Teruggekomen In Zjjn particuliere vertrek
ken onderwierp de H. Vader Zich terstond aan
een onderzoek door prof. Mllanl. De lijfarts kon
bj) Z H. niet de minste nadeelige gevolgen con-
stateeren: de plechtigheden en de emotie had
den Hem niet bijzonder vermoeid. Maandag
morgen heeft Z. H. dan ook als naar gewoonte
de H. MIs gelezen in Zijn huiskapel.
In Vaticaansche kringen beschouwt men dit
als een bewijs voor het voortduren van de ver
betering van Zijn gezondheidstoestand.
Op aanraden van de behandelende genees-
heeren zal Z. H. de Paus eerder dan vorige ja
ren naar Zjjn zomerverblijf Castel Gandolfo
gaan.
De plechtigheden van Paschen werden bij
gewoond door alle buitenlandsche diplomaten,
die b(j den H. Stoel zjjn geaccrediteerd, slechts
leden van de Duitsche ambassade waren niet
aanwezig.
BU een ondersoek aan boord Meek. dat
bet vaartuig 25 man naar Spanje vervoerde.
De Sana Parefl werd gepraaid en naar Port
Vendree opgebracht, waar de autoriteiten
het schip, de bemanning en de 25 vrijwilli
gers, die zeiden Canadreerei te MK onder
bewaking stnirtsn.
PARIJS, 71 Maart. ID. N. B.) Een 28-Jarige
boer, die eenlge jaren in een krankzinnigen
gesticht was verpleegd en als genezen ontslagen
was, heeft in een aanval van waanzin zijn va
der, zjjn moeder en twee knechts oo zijn hoeve
in Chateauroux doodgeschoten.
Vervolgens stak hij de boerderij in brand en
klom daarna op het dak. vanwaar hjj de toe
snellende brandweerlieden onder vuur nam. In-
tusschen laaiden de vlammen steeds hooger, en
toen zij het dak bereikt hadden, schoot de waan
zinnige zichzelf een kogel door het hoofd.
De hoeve werd geheel verwoest; een koe en
zeventig schapen, die In den stal waren opge
sloten, werden een prooi der vlammen.
MEXICO-CITY. 27 Maart. In Vera Crus
had op Goeden Vrijdag een groote demon
stratie plaats van alle Katholieke vereni
gingen en bonden. -
Deser dagen ia! worden begonnen met den aan
leg van sportterreinen bfl het poleis Soestdjjk.
Te Nijmegen Is een oud huis tngestert, dat ate
stal dienst deed.
V«f personen te Rotterdam gearresteerd, ver
dacht met eocafee als lokaas Iemand f 858
afhandig te hebben gemaakt.
naam
wet
linker en
y achter
regeerlng overhandigd, waarin de ultnoodiglng
der Brltsche regeerlng, tot deelneming aan de
beperking van het kaliber der kanonnen van de
oorlogsschepen tot 14 duim, woedt afgeweuen.
De Gestapo heeft in Aken eenlge duizenden
exemplaren van de DuHaehe Encycliek ha be
slag genomen.
Midden in de stad en toch rustig gelegen
Tegen half een was leder plekje tussclien de
armen van de zuilengaanderij, die het St. Pie
tersplein omvat, bezet. Met spanning wachtte
een enorme menigte op het verschijnen van den
Paus, die van de loggia Zijn zegen „urbi et
orbl” zou geven. In afwachting van ’s Pausen
komst zong de schol» cantorum der Paters Be
nedictijnen van het 8t Anselmus-ooUege te
Rome het „Invltatorium" uit het Paasch-offlcle.
Evenals de pontificale H. MIs werd ook deze
plechtigheid per Radio-Vatlcana uitgezonden en
in zes talen aangekondlgd.
KONINGSBERGEN. 27 Maart. (D. NB.) Oo
hét station Stabilgotten is een personentrein
op een goederentrein ingereden. Zestien perso
nen werden gewond.
Daarbij werd de heropening gevraagd van de
thans reeds jaren gesloten gehouden kerken.
Op vele plaatsen werd politleversterking aange
voerd uit vrees, dat het tot wanordelijkheden
komen zou, waarvan echter geen sprake was.
en clerus
de Mexi-
t«d,
van
BAYONNE, 38 Maart. (Hama). Maandag
nacht tegen twee uur is de Speanschc
vrachtboot Msr Caspte, komende uit New
castle en met aan boord een lading van
2800 ten steenkool, in de Franeche terri
toriale wateren aangevallen door twee
Sp» snor he kleine oorlogsschepen, die een
vijftiental granaten op het schip afvwurden.
De Mar Castte werd getroffen ter bssgte
van de waterttfn en strandde.
In het bijzonder beveelt de Paus de geeste
lijke verzorging van de studenten aan en de
behoeften van de Katholieke cultuur.
Eveneens de bijzondere verzorging der kin
deren tegen de zedelijke gevaren, die het be
dreigen. De volledige Christelijke vorming B
noodlg voor het welslagen van alle andere
werkzaamheden en ook voor de medewerking
der katholieken tot welvaart van het vader
land.
mltrallleurvuur op de „Mar Caspto”
van het
Joch zon-
s op haar
Vervolgens
Deae vorming is teven» bet heehtete sa
veiligste bolwerk van de godsdienstvrijheid.
Tenslotte wtjst de Pan» op do nnoilmke
lijkheid van gehoorzaamheid aan de richt
lijnen. die de H. Stoei en het Episcopaat
aanwUsen, en doet een beroep op het hoog
ste gebod der naastenliefde, opdat allen
hun persoonlijke stenswtjse terzijde stellen
en de noodzakelijkheid begrijpen om Mn
lichaam en Mn geest te vormen.
Een dergeljjk voorval geschiedde In Transsyl-
vanlë. waar een Bulgaarscbe boer, Albundl
Ochea, eveneens waanzinnig geworden, zjjn
vrouw en zijn vQf kinderen met een bijl dood
sloeg, waarop hij in een put sprong.
De hoeve lag zeer afgelegen en eerst vier
dagen later deed een politie-patrouille de lu
gubere vondst van de zeven lijken.
PARUS, 27 Maart. (Havas). Gisteravond Is
een ernstig ongeluk gebeurd op den weg Partjs-
Dleppe, nabij Grandes Ventes. Een auto, welke
bestuurd werd door graaf de Chambrun,
den zoon van den bekenden senator, reed drie
voetgangers omver. Twee hunner zijn aan hun
verwondingen bezweken.
KERKRADE, 27 Maart. De Geheime
Staatspolitie te Aken heeft In een drukkerij
aldaar eenlge duizenden exemplaren In be
slag genomen van de Zondag JA In de Ka
tholieke kerken voorgelezen Pauselljke En
cycliek over den toestand der Kerk In
Duitachland.
PERPIGNAN. 27 Maart. (Havas). Schepen
van de Fransche kustwacht welke deel uitma
ken van de internationale contröle, hebben
hedenmorgen op zee bet vaartuig Sans Pareil
gesommeerd doel en bestemming van de reis
op te geven. Het antwoord was, dat het schip
naar Cebere ging, om meubelen In te nemen.
Met den dood in het hart moesten we alles
verlaten. Ik verwonder mjj er sterk over, hoe een
dergelljke aanval in de Fransche territoriale
wateren mogelijk is."
Door de zorg van de autoriteiten van Le
Boucau is de bemanning van de „Mar Casplo”
in de stad onder dak gebracht. Twee mannen
zijn gewond door uitgeblazen stoom, doch niet
zoo ernstig, dat zj) van hun kameraden ge
scheiden behoefden te worden.
Het was de eerste maal na Zön ziekte,
dat Z. H. de Pans weer in het opeubaar ver
scheen; en toen het bamdngeechal Zijn
komst aankondigde, en Zijn witte figuur,
gezeten op de sedia gestatoria, zichtbaar
werd, barstten de toejuichingen daverend
los; in alle talen klonk het door den SL He
ter: .Leve de Paus.”
Ds. Niemöller en andere leiders van de be
lijdende kerk hebben een Paaschboodschap ge
richt tot de geloovigen, waarin zjj spreken over
het voortdurend gevangen zetten van Evange
lische predikanten in concentratiekampen.
De politie heeft een Inval gedaan in de kan
toren van de beweging In het Westen van
Berlijn en hierbij een aantal exemplaren van
de boodschap In beslag genomen. Als reden werd
opgegeven, dat het geschrift niet den
van den drukker droeg, zooals door de
wordt geeischt, doch men vermoedt, aldus de
JDaily Telegraph”, dat de autoriteiten niet
wenschten, dat er toespelingen zouden worden
gemaakt op het arresteeren van geestelijken.
Voorafgegaan door leden van de Zwltsersche
garde en een aantal prelaten, werd Z. H. naar
Zijn troon gedragen, waar HU piaata nam, om
de H. MIs bU te wonen.
WASHINGTON, 27 Maart. (Reuter). Volgens
welingelichte kringen zullen de twee Amerl-
kaansche pantserIMTilaers, die in den komenden
zomer op stapel gezet worden, uitgerust worden
met 16-dulms kanonnen. Zooals werd gemeld,
heeft Japan reeds afwUzend geantwoord op
he> Brltsche voorstel, het kaliber der kanonnen
van de oorlogsschepen tot 14 duim te beperken.
Tevoren had in de basiliek van St. Pieter de
deken van het College van Kardinalen, Karri
Plgnatelli di Belmonte,* op het Pauselijk altaar
een plechtige H. Mis opgedragen, waarbij Z.H.
de Paus, gezeten op Zijn troon, die voor deze
gelegenheid Iets verhoogd was. opdat Z.H. ge-
makkeluker van den draagstoel kon afkomen,
tegenwoordig was.
Veertigduizend geloovigen. pelgrims uit alle
deelen der wereld, en twintigduizend Romeinen
waren bij deze H. Mis tegenwoordig; de overi
gen moesten zich tevreden stellen met een
plaatsje voor den 8t. Heter, waar zij door mid
del van luidsprekers, aan den obelisk aange
bracht, de plechtigheden konden volgen.
Hjj deelde mede, dat de Bisschop van Saar
bruecken bjj de autoriteiten een protest had
Ingediend naar aanleiding van de verkiezing
voor de gemeenschapsscholen, maar dat tot nu
toe alle Katholieke protesten vergeefsch zün ge
bleven.
In de Kathedraal te Berlijn heeft
Bisschep van Berlijn, Z. H. Exc. Mgr. graaf
von Preysing tijdens »Un predikatie op Pa
schen de geloovigen uitgenoodigd séhrifte-
HJk bjj de nationaal-oocialistische autoritei
ten te protesteeren tegen de opheffing van
de Katholieke scholen,
De Bisoehop voegde hieraan toe, dat de
rtjksivgteling feitelljk de boodschap van
Z. H. den Paus heeft genegeerd.
De toenemende criminaliteit in Amerika
heeft de directie van een staatsgevange
nis in Tennessee er toe gebracht op de
binnenplaats iénmanscellen te laten
bouwen, waarin de delinquenten geke
tend worden opgeborgen. Wanneer op
hun gedrag niets valt aan te merken,
blijft de deur gedurende eenigen tijd
geopend
De Paus besluit met een gebed voor bet Me-
xlcaansche volk tot de H. Modder Gods van
Guadaloupe en zendt aan alle broeders In
Mexico ZUn Apostollschen zegen.
BtTTENHOF 42DEN HAAG
In de boodschap werd oa gezegd: „De ge
loovigen moeten weten, dat niet valt te twijfe
len aan de overwinning van de Kerk. We ge
denken onze vervolgde en gevangengenomen
leden in gebed. We bevelen onze broeders en
zusters in de concentratiekampen en gevan
genissen aan God, die de overwinnaar is, aan.
Wjj zullen niet In staat zjjn hen te redden,
noch kunnen wij onszelf beschermen, doch we
gelooven, dat alle vervolging voor de zaak van
Christus een bewijs U voor ZUn overwinning.
De geloovigen moeten niet bevreesd zUn, hoe
wel zU bedreigd worden met vervolging, welke
ook den heer Bunke, den voorzitter van den
broederraad van de belUdënde kerk in Glos-
gau in Silezië, in het concentratiekamp heeft
gebracht."
Het Fransche schip „Imerethle 11*, dat in de
Mlddellandsche Zee is aangevallen door den
Spaanschen kruiser „Canarias", is Zondag
morgen te Marseille aangekomen. De gezagvoer
der vertelde, hoe *t schip was gepraald door de
„Canarias”, die het wilde dwingen naar Palma
op Majorca te gaan, in plaats van de reis naar
Alicante voort te zetten. De kruiser loste vier
kanonschoten, die geen doel troffen De gezag
voerder weigerde zich naar Palma te begeven
en deelde den kruiser mede, dat hU den Fran-
schen kruiser „Suffren" verwachtte. Daarna
zette hU koers naar Alicante, terwijl da Span
jaard aan dep horizon verdween.
Korten tijd later verliet de eerrtc sloep
met vUf man de .Mar Casplo" en bereikte
het land, gevolgd door een tweede. Zoodra
het begon te schemeren, naderde ons de
Onze Romeinsche correspondent
seint ons:
De Paus wijst als voornaamste middelen om
In de groote geestelUke behoeften van Mexlcc
te voorzien en de chrlsteluke maatschappU te
herstellen, vooral de heiligheid van het pries
terschap aan en wijst op de noodzakelUkheld
van een steeds meer verzorgde opleiding der
studenten in de seminaries. Daarom spreekt hU
zUn voldoening uit over hetgeen het Mexicaan-
ache Episcopaat op dit gebied verricht en prijst
in het bUsonder de Noord-Amerikaansche Bis
schoppen, wUl zU*ln de Vereenlgde Staten een
seminarie voor den Mexlcaanschen clerus heb
ben opgericht.
In de tweede plaats wjjst de H. Vader op de
noodzakelUkheld en de schoonheid van de me
dewerking der leeken met de priesters, die ge
grond is op de verheven leer van het mystieke
I Lichaam van Christus. De grondslag van den
ganschen herstelarbeld moet bestaan, zoo ver
ven, in een grondige Christe
lle de leeken In staat stelt, de
bU te staan in haar
voornaamste opgave, waaronder de religieuze
bijstand van werklieden, boeren. Indianen en
Mexicanen in het bultenland-
Waardevolle ring van de eehtgenoMe van snsin
gezant te Parijs «erdusuan; waarschijnlijk
diefstal In het speL
Ik stuurde hierop vastbesloten naar de Kaap,
want voor niets ter wereld wilde Ik weer in de
gevangenis komen, waar ik twee maanden heb
doorgebracht.
Toen de trellers zagen, dat wij op eenigen
afstand van de mopding van de Adour ver
gingen, zonden zU ons nog een tweetal schoten
De boodschap besluit, doelende op de ,J)uit-
dche Christenen", met de woorden: „laat geen
twUfel bestaan dat wij niet behooren tot de-
•elfde kerk als zjj, die een aardsche zaligma
king stellen boven een hemelsche, en die bloed
en bodem, geschiedkundige gebeurtenissen en
een politieke philosophic beschouwen als
krachten, welke leiden ter zaligheid”
Bet Nederlandache elftal vuur fcn voetbal
wedstrijd Beizte—Nederland
In een Apostolisch schrijven, dat
Z. H. de Paus op het Paaschfeest
gericht heeft tot het Mexicaansche
Episcopaat, spreekt Hij Zijn vreugde
uit, dat het lijden en de droeve toe
stand van de Katholieke Kerk in
Mexico op zulk een bewonderens-
waardige wjjze wordt gedragen. Ook
de Paus Zelf Ijjdt onder dezen toe
stand. Hjj wordt echter getroost door
de trouw van Bisschoppen
en de standvastigheid van
caansche katholieken in een
waarin de openbare belijdenis
het geloof soms heldenmoed
eiacht.
Tweehonderddtnzen geloovigen,
voor het overgroote deel Romeinen,
waren op Paaschmorgen op het St.
Pietersplein verzameld om er ge
tuige van te zijn, dat Z. H. Paus
Pius XI vanaf de loggia van den St.
Pieter Zjjn Zegen Urbi et Orbr gaf.
De Belgische minister van financiën heeft den journalisten persooniyk
zijn nieuwe projecten op belastinggebied uiteengezet
„Mar Casplo",
s, te ontsnap
pen, waarop de bemanning \van deze sche-
ywui^s»»» illAKs-xniiss» «4a f^ttRYkizY”
openden. De geheele bovenbouw
schip srerd met kogels doorzeefd,
der succes, want de bemanning w:
posten binnen in het schip.
kwamen de kanonnen in actie/ meer dan
twintig schoten werden gelost U
te rechter zjjde, vier of vUf ki
elkaar.
Een der twee aanvallende schepen loste te
gelijkertijd een hevig mltrallleurvuur op het
schip, maar geen der $4 opvarenden werd ge
troffen. De Mar Casplo ligt in gevaarlUke po
sitie en men vreest, dat zU bU boog tUl zal
zinken.
De correspondent van de Petite Gironde te
Bayonne heeft den kapitein van het Spaansche
steenkoolschip Mar Casplo, dat door twee ge
wapende trailers van de nationalisten werd
aangevallen, geïnterviewd. De gezagvoerder deel
de den Journalist o.a. mede:
„Ik was Woensdag uit New Castle met een
lading steenkool voor Le Boucau vertrokken
Vanaf Ouessant volgde ik de Fransche kust
binnen de Fransche territoriale wateren.
Maandagnacht omstreeks twee uur, op onge
veer een mul afstand van Kaap Breton, nader
den ons twee kleine trailers. <De eerste sloot ons
den weg naar de gust af. De treiler ontstak
plotasling de vuren, de tweede sloot met ge
doofde vuren den weg naar zee af. Ik begreep
met schepen uit San Sebastian te maken te
hebben, gaf order 8 OS -sigiiaJen uit te zenden
De achtervolging duurde eeri half uur.
