ONS BLAD
zegent
Encycliek in beslag
genomen
Z.H. Paus Pius XI
Rome en de wereld
Spaansch schip beschoten in
Fransche wateren
Z.H. de Paus richt zich tot het
Mexicaansch Episcopaat
.Protesteert! zegt
Mgr. von Preysing
I
ENCYCLIEK
I
heden
Het
r
Een succes voor
de controle
11
25 cent
1
I
nieuws van
Demonstraties in
Mexico
Divini
Redemptoris
IN BROCHUREVORM
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
VEREENIGDE KATHOLIEK F PERS
DINSDAG 30 MAART 1937
151
JAARGANG
No
DERTIGSTE
Een Herderlijk Schrijven
Hem toejuichen
vol bezorgdheid en liefde
Op het St. Pietersplein
I
Z. H. Paus Pius XI
De „Mar Caspio” bij Kaap
Breton gezonken
De bemanning gered
Ook jProtestantsche protesten
I
i
Vrouw en kinderen vermoord
DE PRIJS BEDRAAGT
R
DE DIRECTIE
5
R
S
Honderdduizenden kwamen
Plechtige Paaschmis
in den St. Pieter
Inval der Gestapo in drukkery
te Aken
Twee dooden bü een
auto-ongeluk
Fransch kustwachtvaartuig houdt
25 vrijwilligers voor Spanje aan
Massamoord door een
waanzinnige
Christelijke vorming het
veiligst bolwerk
een Herderlijk schrijven van z. h.
DEN PAUS AAN HET MEXICAANSCH EPIS
COPAAT.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
Naby Grandes Ventes drie voet
gangers omver gereden
Twee gewapende treiters der
nationalisten vuurden IS
granaten op het
schip af
De katholieken eischen opnieuw
de heropening der sinds jaren
gesloten kerken
Zestien gewonden bjj
treinbotsing
Japans antwoord aan
Engeland
over het
communisme
Binnenkort verschijnt de Nederfand-
sche vertaling van de nieuweEncydiek
En Kard. Faulhaber: „De Kerk zal
den stryd om het Christendom
niet opgeven”
Hevig ontroerd over de geestdrift
der geloovigen, liet Z. H. Zyn
tranen den vryen loop
Van het dak van zijn brandend
huis beschoot hy de
brandweer
De brochure zal in omvang ongeveer
gelijk zijn aan de bij ons verschenen
Encyclieken Quadragesimo Anno en
Casti Connubii
Franschman weigert
toe te geven
De bewapening gaat
voort
De voornaamste middelen tot het
voorzien in de groote geeste
lijke behoeften van
Mexico aangewezen
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
HOTEL4AFE-HESTALBANT
DIJJERS
Verkrijgbaar bij onze bureaux en in
den boekhandel
O
ver-
Verkeeraongelakken gedurende de Paascbdagen.
Kindje in rook gestikt bjj ren bruid te Utrecht.
O o
ca
Dezer dagen ml voeden betonnen net den aan
leg van sportterreinen b<j het paleis Soestdjjk.
Nieuwe betoogingen der Katholieken In Mexico
om heropening van kerken te verkrijgen.
In Mnencben heeft Kardinaal Faulhaber
de Paasebmis gecelebreerd in de kathedraal.
Z. Em. seide, onder instemming der geloo
vigen. dat de Katholieke Kerk den stejjd
em het christendom niet ml opgeven.
De Belgische minister van financiën heeft den journalisten persoonlijk
zijn nieuwe projecten op belastinggebied uiteengezet
loodsboot van Le Boucau. .Marie Rose" en
gaf ons den raad de ..Mar Caspio" te verla
ten; het schip werd als verloren beschouwd.
Romeinsche correspondent
ons:
Te Nijmegen te een oud hub ingestort, dat ah
stal dienst deed.
Het zilveren beslssnsfeert der R.K. Leergangen
U Tilburg ml in September worden gevierd.
In een persconferentie rjjn nadere mededeetin-
gen gedaan over de kwesties bjj het U. S. O.
Een Fransch contrólevaartuig hield een schip
aan, dat M vrijwilligers naar Spanje bracht.
PARIJS, 27 Maart. (D. N. B.) Een 28-jarige
boer, die eenige jaren in een krankzinnigen
gesticht was verpleegd en als genezen ontslagen
was, heeft in een aanval van waanzin zyn va
der, zjjn moeder en twee knechts oo zyn hoeve
in Chateauroux doodgeschoten.
Vervolgens stak hij de boerderij in brand en
klom daarna op het dak, vanwaar hij de toe
snellende brandweerlieden onder vuur nam. In-
tusschen- laaiden de vlammen steeds hooger, en
toen zij het dak bereikt hadden, schoot de waan
zinnige zichzelf een kogel door het hoofd.
De hoeve werd geheel verwoest; een koe en
zeventig schapen, die in den stal waren opge
sloten, werden een prooi der vlammen.
KONINGSBERGEN, 37 Maart. (D. N B.) Op
het station Stabilgotten is een personentrein
op een goederentrein ingereden. Zestien perso
nen werden gewond.
Deze bijstand moet ook rekening houden met
de stoffelijke behoeften naar het voorbeeld
van Christus, Die de lichamen hielp om de
zielen te bereiken. Daarom moet ook de toe
passing van de beginselen van rechtvaar
digheid en liefde bevorderd worden en aan
allen een minimum van welstand worden
verschaft, dat onmisbaar is voor het be
houd van de menschel|jke waardigheid.
Mr. L. Lletaert Peerbolte, oud-direetrwr-gene-
raal der Volksgezondheid, overleden.
naam
wet
MEXICO-CITY, 27 Maart. In Vera Crus
had op Goeden Vrijdag een groote demon
stratie plaats van alle Katholieke vereeni-
gingen en bonden.
TOKIO. 27 Maart. (Reuter.) De minister van
Bultenlandsche Zaken, Sa to, heeft den Brit-
schen ambassadeur het antwoord der Japansche
regeering overhandigd, waarin de uitnoodlging
der Britsche regeering, tot deelneming aan de
beperking van het kaliber der kanonnen van de
oorlogsschepen tot 14 duim, wordt afgewezen.
Bij een ondersoek aan boord bleek, dat
het vaartuig 25 man naar Spanje vervoerde.
De Sons Paren werd gepraaid en naar Port
Vendres opgebracht, waar de autoriteiten
bet schip, de bemanning en de 25 vrijwilli
gers, die zelden Canadeeaen te zijn, onder
bewaking rt uitten.
Precies om half een verscfiëen de H. Va
der op het middenbslkon van den St. Ple-
tef, gekroond met de Tiara. En toen de or
kaan van toejuichingen geluwd was, en er
een ademlooze stilte over het plein gevallen
was, sprak Z.H. de Paus, vast en duidelijk,
Zjjn Zegen over Rome en de wereld uit.
BAYONNE, 30 Maart. (Havas). Maandag
nacht tegen twee uur is de Spaansche
vrachtboot Mar Caspio, komende uit New
castle en met aan boord een lading van
2000 ton steenkool, in de Franache terri
toriale wateren aangevallen door twee
Spaansche kleine oorlogsschepen, die een
vijftiental granaten op het schip afvuurden.
De Mar Caspio werd getroffen ter hoogte
van de waterlijn On strandde.
Daarbij werd de heropening gevraagd van de
thans reeds jaren gesloten gehouden kerken.
Op vele plaatsen werd politleversterklng aange
voerd uit vrees, dat het tot wanordelijkheden
komen zou, waarvan echter geen sprake was.
Het was de eerste maal na Zjjn ziekte,
dat Z. H. de Pans weer in het openbaar ver
scheen; en toen bet bazuingeschal Zjjn
komst aanknndigde, en Zjjn witte figuur,
geaeten op de sedia gestatoria, zichtbaar
werd, barstten de toejuichingen daverend
los; in alle talen klonk het door den SL He
ter: .Leve de Paus.**
Voorafgegaan door leden van de Zwitsersche
garde en een aantal prelaten, werd Z H. naar
Zijn troon gedragen, waar Hij plaats nam, om
de H. MIs bij te wonen.
Een der twee aanvallende schepen loste te
gelijkertijd een hevig mltrallleurvuur op het
schip, maar geen der 34 opvarenden werd ge
troffen. De Mar Caspio ligt in gevaarlijke po
sitie en men vreest, dat zjj bij hoog tyi zal
zinken.
De correspondent van de Petite Gironde te
Bayonne heeft den kapitein van het Spaansche
steenkoolschip Mar Caspio, dat door twee ge
wapende treiters van de nationalisten werd
aangevallen, geïnterviewd De gezagvoerder deel
de den journalist oa. mede;
„Ik was Woensdag uit New Castle met een
lading steenkool voor Le Boucau vertrokken
Vanaf Ouessant volgde ik de Fransche kust
binnen de Fransche territoriale wateren.
Maandagnacht omstrqeks twee uur, op onge
veer een mijl afstand van Kaap Breton, nader
den ons twee kleine treilers. De eerste sloot ons
den weg naar de gust af. De treller ontstak
plotseling de vuren, de tweede sloot met ge
doofde vuren den weg naar zee af. Ik begreep
met schepen uit San Sebastian te maken te
hebben, gaf order 8.08 -signalen uit te zenden
De achtervolging duurde een half uur.
In het bijzonder beveelt de Paus de geeste
lijke verzorging van de studenten aan en de
behoeften van de Katholieke cultuur.
Eveneens de bijzondere verzorging der kin
deren tegen de zedelijke gevaren, die het be
dreigen. De volledige Christelijke vorming is
noodlg voor het welslagen van alle andere
werkzaamheden en ook voor de medewerking
der katholieken tot welvaart van het vader
land.
De Gestapo heeft in Aken eenige duizenden
exemplaren van de Duitache Encycliek in be
slag genomen.
De Paus wjjst als voornaamste middelen om
In de groote geestelijke behoeften van Mexicc
te voorzien en de christelijke maatschappij te
herstellen, vooral de heiligheid van het pries
terschap aan en wijst op de noodzakelijkheid
van een steeds meer verzorgde opleiding der
studenten In de seminaries. Daarom spreekt hij
zijn voldoening uit over hetgeen het Mexicaan-
sche Episcopaat op dit gebied verricht en prijst
In het bijzonder de Noord-Amerikaanache Bis
schoppen. wijl zjj in de Vereenlgde Staten een
seminarie voor den Mexlcaanschen clerus heb
ben opgericht.
In de tweede plaats wijst de H Vader op de
noodzakelijkheid en de schoonheid van de me
dewerking der leeken met de priesters, die ge
grond is op de verheven leer van het mystieke
Lichaam van Christus. De grondslag van den
ganschen herstelarbeid moet bestaan, zoo ver
volgt dit Schrijven, In een grondige christe
lijke vorming, die de leeken In staat stelt, de
Kerkelijke Hiërarchie bij te staan In haar
voornaamste opgave, waaronder de religieuze
hlistand van werklieden, boeren, Indianen en
Mexicanen In het buitenland.
In de Kathedraal te Berlijn heeft de
Btaschop van Berlijn, Z. H. Exe. Mgr. graaf
von Preysing tijdens zjjn predikatie op Fa-
schen de geloovigen uiigenoodigd schrifte
lijk bij de „nationaal-socialistische autoritei
ten te protesteeren tegen de opheffing van
de Katholieke scholen.
De Bisschep voegde hieraan toe, dat de
rjjksregeering feilelijk de boodschap van
Z H. den Paus heeft genegeerd.
Hy deelde mede, dat de Bisschop van Saar
bruecken bjj de autoriteiten een protest had
ingediend naar aanleiding van de verkiezing
voor de gemeenschapsscholen, maar dat tot nu
toe alle Katholieke protesten vergeefsch zijn ge
bleven.
Dese vorming te teveno het hechtste en
veiligste bolwerk van de godsdienstvrijheid.
Tenslotte wijst de Paus op de noodzake
lijkheid van gehoorzaamheid aan de richt
lijnen. die de H. Stoel en het Episcopaat
aanwjjsen, en doet een beroep op het hoog
ste gebod der naastenliefde, opdat allen
hun .persoonlijke zienswijze terzijde stellen
en de noodzakelijkheid begrijpen om één
lichaam en één geest te vormen.
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
PERPIGNAN, 27 Maart. (Havas). Schepen
van de Fransche kustwacht welke deel uitma
ken van de internationale contröle, hebben
hedenmorgen op zee het vaartuig Sans Pareil
gesommeerd doel en bestemming van de reis
op te geven. Het antwoord was, dat het schip
naar Oebere ging, om meubelen in te nemen
KERKRADE, 27 Maart. De Geheime
Staatspolitie te Aken heeft in een drukkerij
aldaar eenige duizenden exemplaren tn be
slag genomen van de Zondag JX tn de Ka
tholieke kerken voorgelezen PauseHJke En
cycliek over den toestand der Kerk ta
Dol tech land.
Hei Nederlandsehe elftal voer den voetbal
wedstrijd BelgiëNederland samengesteld.
Op <Jlt oogenblik dreigde de .Mar Caspio",
die sneller liep dan de treilers, te ontsnap
pen, waarop de bemanning van deze sche
pen mltrallleurvuur op de „Mar Caspio"
openden. De geheele bovenbouw van het
schip werd met kogels doorzeefd, doch zon
der succes. want de bemanning was op haar
posten binnen in het schip. Vervolgens
kwamen de kanonnen in actie, meer dan
twintig schoten werden gelost te linker en
te rechter zijde, vier of vjjf keer achter
elkaar.
WASHINGTON, 27 Maart. (Reuter). Volgens
welingelichte kringen zullen de twee Ameri-
kaansche pantserkruisers, die In den komenden
zomer op stapel gezet worden, uitgerust worden
met 16-dulms kanonnen. Zooate werd gemeld,
heeft Japan reeds afwijzend geantwoord op
he' Bntsche voorstel, het kaliber der kartonnen
van de oorlogsschepen tot 14 duim te beperken.
Tegen half een was ieder plekje tussclien de
armen van de zuilengaanderij, die het St. Pie
tersplein omvat, bezet. Met spanning wachtte
een enorme menigte op het verschijnen van den
Paus, die van de loggia Zijn zegen „urbi et
orbi" zou geven. In afwachting van 'z Pausen
komst zong de schola cantorum der Paters Be
nedictijnen van het St. Anselmus-oollege te
Rome het „Invitatorium" uit het Paasch-officie.
Evenals de pontificale H. Mis werd ook deze
plechtigheid per Radio-Vatlcana uitgezonden en
in zes talen aangekondlgd.
Een dergelijk voorval geschiedde In Transsyl-
vanié, waar een Bulgaarsche boer, Albundi
Ochea. eveneens waanzinnig geworden, zijn
vrouw en zijn vjjf kinderen met een bijl dood
sloeg, waarop hij in een put sprong.
De hoeve lag zeer afgelegen en eerst vier
dagen later deed een polltle-patroulUe de lu
gubere vondst van de zeven lijken.
Tevoren had In de basiliek van St. Pieter de
deken van het College van Kardinalen, Kard.
Plgnatelli dl Belmonte, op het Pauseiyk altaar
een plechtige H Mis opgedragen, waarbij Z.H.
de Paus, gezeten op Zjjn troon, die voor deze
gelegenheid iets verhoogd was. opdat Z. H. ge;
makkelijker van den draagstoel kon afkomen,
tegenwoordig was.
Veertigduizend geloovigen, pelgrims uit alle
deelen der wereld, en twintigduizend Romeinen
waren bü deze H. Mis tegenwoordig; de overi
gen moesten zich tevreden stellen met een
plaatsje voor den St. Pieter, waar zij door mid
del van luidsprekers, aan den obelisk aange
bracht, de plechtigheden konden volgen.
De boodschap besluit, doelende op de .JJult-
•che Christenen", met de woorden: „laat geen
twijfel bestaan dat wij niet behooren tot de-
telfde kerk als zij. die een aardsche zaligma
king stellen boven een hemelsche, en die bloed
•n bodem, geschiedkundige gebeurtenissen en
politieke philosophic beschouwen als
krachten, welke leiden ter iligheid".
BUITENHOF 42 DEN HAAG
-1----
alle kamers met ontbijt
f 3.- F. P.
Midden in de stad en toch
Daden van roofoverval Mook aangehouden.
Prinses Juliana en Prins Bernhard «ijn te Monte
Carlo aangekomen.
PARIJS, 27 Maart. (Havas). Gisteravond te
een ernstig ongeluk gebeurd op den weg Parijs-
Dieppe. nabij Grandes Ventes. Een auto, welke
bestuurd werd door graaf de Chambrun.
den zoon van den bekenden senator, reed drie
voetgangers omver. Twee hunner zijn aan hun
verwondingen bezweken.
Vijf personen te Rotterdam gearresteerd, ver
dacht met cocaine als lokaas iemand f 858
afhandig te hebben gemaakt.
WaardevoDe ring van de echtgenoote van onsen
gezant te Parijs verdwenen; waarschijnlijk
diefstal in het spel.
Db. Niemöller en andere leiders van de be
lijdende kerk hebben een Paaschboodschap ge
richt tot de geloovigen, waarin zij spreken over
het voortdurend gevangen zetten van Evange
lische predikanten in concentratiekampen.
De politie heeft een inval gedaan in de kan
toren van de beweging in het Westen van
Berlijn en hierbij een aantel exemplaren van
de boodschap in beslag genomen Als reden werd
opgegeven, dat het geschrift niet den
van den drukker droeg, zooals door de
wordt geeischt, doch men vermoedt, aldus de
.Daily Telegraph", dat de autoriteiten niet
wenschten, dat er toespelingen zouden worden
gemaakt op het arresteeren van geestelijken.
Korten tijd later verliet de eerste sloep
met vijf man de .Mar Caspio" en bereikte
het land, gevolgd door een tweede Zoodra
het begon te schemeren, naderde ons de
Ik stuurde hierop vastbesloten naar de Kaap,
want voor niets ter wereld wilde ik weer In de
gevangenis komen, waar Ik twee maanden heb
doorgebracht.
Toen de treilers zagen, dat wij op eenlgen
afstand van de monding van de Adour ver
gingen, zonden zij ons nog een tweetal schoten
toe en verwijderden zich.
En nauwelijks was het „Amen" van 's Pausen
onmiddellUKe omgeving verklonken, of opnieuw
juichten de geloovigen den H. Vader toe. Bi)
het verlaten van het balcon liet de H. Vader de
sedia gestetoria nog eenmaal omdraaien; met
een handgebaar groette Hij nog eenmaal de
geestdriftige mehigte, Z.H. was hevig ontroerd
en liet Zijn tranen den vrijen loop, hetgeen
diepen indruk maakte op de aanwezigen.
Teruggekomen In Zijn particuliere vertrek
ken onderwierp de H. Vader Zich terstond aan
een onderzoek door prof. Milani. De lijfarts kon
by Z. H. niet de minste nadeelige gevolgen con-
stateeren; de plechtlghedeii en de emotie had
den Hem niet bijzonder vermoeid. Maandag
morgen heeft^f. H dan ook als naar gewoonte
de H. MIs geWbn in Zün huiskapel.
In Vaticaansche kringen beschouwt men dit
als een bewys voor het voortduren van de ver
betering van Zyn gezondheidstoestand.
Op aanraden van de behandelende genees-
heeren zal Z. H. de Paus eerder dan vorige ja
ren naar Zyn zomerverbluf Gastel Gandolïo
gaan.
De plechtigheden van Paschen werden by-
gewoond door alle bultenlandsche diplomaten,
die by den H. Stoel zyn geaccrediteerd, slechts
leden van de Duiteche ambassade waren niet
aanwezig.
De Paus besluit met een gebed voor het Me-
xicaansche volk tot de H. Moeder Gods van
Guadaloupe en zendt aan alle broeden in
Mexico Z|jn Apostollschen zegen.
In de boodschap werd 01 gezegd: „De ge
loovigen moeten weten, dat niet valt te twijfe
len aan de overwinning van de Kerk. We ge
denken onze vervolgde en gevangengenomen
leden in gebed. We bevelen onze broeders en
zusters in de concentratiekampen en gevan
genissen aan God, die de overwinnaar is, aan.
Wy zullen niet In staat zyn hen te redden,
noch kunnen wy onszelf beschermen, doch we
gelooven, dat alle vervolging voor de zaak van
Christus een bewijs is voor Zijn overwinning.
De geloovigen moeten niet bevreesd zyn. hoe
wel zy bedreigd worden met vervolging, welke
ook den heer Bunke, den voorzitter van den
broederraad van de belijdende kerk in Gloa-
gau in Silezië, in het concentratiekamp heeft
gebracht.”
Tweehonderdduizen geloovigen,
voor het overgroote deel Romeinen,
waren op Paaschmorgen op het St.
Pietersplein verzameld om er ge
tuige van te zyn, dat Z. H. Paus
Pias XI vanaf de loggia van den St.
Pieter Zijn Zegen Urbi et Orbi gaf.
De toenemende criminaliteit in Amerika
heeft de directie van een staatsgevange
nis in Tennessee er toe gebracht op de
binnenplaats éénmanscellen te laten
bouwen, waarin de delinquenten geke
tend worden opgeborgen. Wanneer op
hun gedrag niets valt aan te merken,
blijft de deur gedurende eenigen tijd
geopend
Met den dood in het hart moesten we alles
verlaten. Ik verwonder ml) er sterk over, hoe een
dergelyke aanval in de Fransche territoriale
wateren mogelyk te."
Door de zorg van de autoriteiten van Le
Boucau is de bemanning van de „Mar Caspio”
in de stad onder dak gebracht, Twee mannen
zijn gewond door uitgeblazen stoom, doch niet
zoo ernstig, dat zij van hun kameraden ge
scheiden behoefden te wodden.
van
in een
'penbare belijdenis
soms heldenmoed
Onze
sejpt
In- een Apostolisch schrijven, dat
Z. H. de Paus op het Paaschfeest
gericht heeft tot het Mexicaansche
„Episcopaat, spreekt Hij Zjjn vreugde
uit. dat het lijden en de droeve toe
stand van de Katholieke Kerk in
Mexico op zulk een bewonderens-
waardige wjjzte wordt gedragen. Ook
de Paus Zelf lijdt onder dezen toe
stand. Hq wordt echter getroost door
de trouw van Bisschoppen en clerus
en de standvastigheid van de Mexi
caanse he katholieken in een tijd,
waarin de openbare belijdenis van
het geloof
eischt
Het Fransche schip „Imerethie 11”, dat in de
Mlddellandsche Zee is aangevallen door den
Spaanschen kruiser „Canarlas", is Zondag
morgen te Marseille aangekomen. De gezagvoer
der vertelde, hoe T schip was gepraaid door de
„Canarlas”, die het wilde dwingen naar Palma
op Majorca te gaan, in plaats van de reis naar
Alicante voort te zetten. De kruiser loste vier
kanonschoten, die geen doel troffen. De gezag
voerder weigercte zich naar Palma te begeven
en deelde den kruiser mede, dat hy den Fran-
schen kruiser „Suffren” verwachtte. Daarna
zette hy koers naar Alicante, terwyl de Span
jaard aan den horizon verdween.