ONS BLAD
Generaal Franco te Ceuta in
Marokko aangekomen?
De zuiverings-actie van den
Japanschen premier
I
I
S
Eerst salarisverbetering,
dan winstuitkeering
Het
heden
nieuws van
ENCYCLIEK
Italië’s verliezen in
Spanje
25 cent
Na het leger volgen
DE BAROMETER
is
t
Van Zeeland over
den stembusstrijd
over het
communisme
DE STAKINGSDREIGING
IN ENGELAND
Divini
Redemptoris
IN BROCHUREVORM
DE CONFERENTIE DER
KLEINE ENTENTE
JOH. LAUWERS
PAYGLOr 3
ALKMAAR
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Verklaring van minister Colijn over
de Indische ondernemingen
na de partijkringen
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 1 APRIL 1937
Nieuwe successen der
linkschen gemeld
o o
Frankrijk waarschuwt
De H. Vader voelt zich
steeds beter
DE DIRECTIE
Turkije vraagt uitstel
r
Qe minderheidspartijen
juichen
Klooster door brand
vernield
Geen nieuwe zendingen
vrijwilligers
Kozakkencomplot in
Polen
Belgid|p gewaarborgde
veiligheid
De Londensche busconducteurs
•tellen hun eischen
Volgen» minister Al fieri zyn
slechts enkele honderden
Italianen gedood
Automatische by stand met Frank
rijk zal worden besproken
Hy gaat thans Zyn dag door
brengen in de bibliotheek
Verscheidene duizenden arbeiders
te Sjanghai erby betrokken
Verdaging van de Volkenbonds
vergadering van 22 April
verzocht
Binnenkort verschijnt de Nederland-
sche vertaling van de nieuwe Encycliek
De rechtsche troepen zouden het
dorp Saelices de la Sal
ontruimen
Autoriteiten wisten tydig
in te grypen
Succes voor rexisme uitgesloten,
hoogstens wordt de regeerings-
arbeid belemmerd
EEN DANSERES WEGENS
SP1ONNAGE VEROORDEELD
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
I
I
LONDEN, 31 Mrt.
Minister iSpaak confereert met den
Britschen ambassadeur
Het Parlement ontbonden in de
verwachting, dat een nieuwe
party ***1 worden ge
organiseerd?
De samenzwering in Tetoean
Britsch kustvaartuig bij
Hongkong gezonken
Staking in Chineesche
zijdespinnerijen
Het spoorwegongeluk
bij Dax
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 G
p. regel; idem op pag. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
DE PRIJS BEDRAAGT
De brochure zal in omvang ongeveer
gelijk zijn aan de bij ons verschenen
Encyclieken Quadragesir£o Anno en
Casti Connubii
Verkrijgbaar bij onze bureaux en in
den boekhandel
k'
N00RD-H0LL ANDSCH DAGBLAD
153
DERTIGSTE
JAARGANG
No
j-
dreigen
met
I
Provincie Paramaribo
Carmeiitessenklooeter te
een
t.
II
t
L
i
L
I
B
1
B»
N
Jaarvergadering K.O.V. te Utrecht.
Boterinvoer in België in April stopgezet.
William C. Shaw, de directeur van de
school in Texas, die ter verantwoording
geroepen is voor de ontploffing in de
school tfi New London, waarbij honder
den kinderen om het leven kwamen of
gewond werden
Het genoemde blad vermeldt niet den datum
van aankomst, noch de plaats waar Franco zich
op het oogenblik bevindt.
Te Madrid verzekert men, dat de recht
schen een begin hebben gemaakt met de
ontruiming van het dorp Saelices de la Sal,
ten Oosten van Albanades in den sector
Guadalajara.
De Asahi Sjimboen schrijft, dat Hayasjl
het Lagerhuis ontbonden heeft in de ver
wachting. dat een wedergeboorte der poli
tieke partijen zal volgen, of dat een nieuwe
partij «al worden georganiseerd.
PRAAG, 31 Maart. (Havas.) De komende con
ferentie der Kleine Entente te Belgrado begint
de aandacht te trekken van de openbare stee
ning en de pers. De Tsjechische minister van
Buitenlandsche Zaken, Krofta, is heden naar
Belgrado vertrokken, evenals Antonescoe. z(jn
Rocmeensche collega.
Het Prager Tageblatt" publiceert een tele
gram uit Belgrado, waarin gezegd wordt: „De
conferentie zal zich hebben bezig te houden met
de kwestie van den automatischen bijstand van
de Kleine Entente en Frankrijk, voor het geval
een dezer staten slachtoffer wordt van een niet
uitgelokten aanval."
SJANGHAI, 31 Maart. (Havas). Epn sta
king, waarbij verscheidene duizenden arbei
ders betrokken zijn, is gisteren om loon-
kwesties uitgebroken in de zijdespinnerijen
in Sjanghai.
Z. H. de Paus gevoelt zich zooveel beter, dat HU
ZUn dagen gaat doorbrengen in de bibliotheek
van het Vaticaan.
De ontbinding van hel Japansehe Parlement
sou een „zuivering der partUkringen" door pre
mier Hayasjl bedoelen.
O
van
Hedenmorgen heeft een groep van vier
Spaansche falangisten de ruiten vernield
van het lokaal van het Casa de Espana te
Tanger, dat aan de republikeinen behoort.
VATICAANSTAD 30 Maart (Havas.) Z. H. de
Paus heeft het voornemen zijn prlvé-vertrekken
te verlaten en zijn dagen te gaan doorbrengen
in de étage die daaronder gelegen is, en waar
Hij vroeger gewoonlijk een groot deel van den
dag verbleef. Daar bevinden zich ook, de biblio
theek, die Hem voor werkkamer dient, en de
audiëntie-zalen.
Z. H. geeft herhaaldelijk tegenover verschil
lende personen uitdrukking aan Zijn vreugde
over de geestdriftige ontvangst, die Hem tijdens
de plechtigheden van den Paaschmorgen gewerd
door de geloovigen in de basiliek van St. Pieter
en op het 8t. Pietersplein.
-7
De Londensche bnsconducteurs
een staking.
Stand op Donderdag 9 uur vjw.: 769.9
Vurige stand: 76U
Na den slag. Ondersteund door twee
kameraden keert'een gewonde van het
front terug
De staking, die eerst slechts gedeeltelijk ten
uitvoer was gelegd, heeft zich vandaag over alle
spinnerijen
irijep uitgebreid.
bemlddèllng der plaatselijke autoriteiten,
die kortelings verplicht gesteld was, was mis
lukt.
In den heden gehouden ministerraad be
sprak minister belbos o.a. de jongste in
cidenten tusschen vaartuigen der Spaansche
nationalisten en buitenlandsche schepen.
Aan de Fransche scheepvaart zijn, naar hij
meedeelde, formeele instructies gegeven,
en evenals de Britsche, heeft ook de Fran-
sche rogeering een ernstige waarschuwing
tot de Spaansche belligerenten gericht, om
zich te onthouden van alle maatregelen die
met het zeerecht in strijd zjjn.
Het blad voorspelt, dat minister Jamazakl,
minister Kodama en minister Kawarada het
initiatief tot het organlseeren van een nieuwe
partij zullen nemen. Voorts verwacht het blad,
dat Hayasjl de drie portefeuilles van Onderwijs,
Spoorwegen en Overzeesche Zaken onder zal
brengen bij personen, die hij sal kiezen in ver
band met de vorming van een nieuwe partij.
Alle politieke partijen, met uitzondering
van de minderheidspartijen, oefenen ver
nietigende critiek uit op de ontbinding van
het Lagerhuis, die, zooals de voorzitter van
de MinseitopartU het uitdrukt, ondenkbaar
is onder een constitutioneels regeertng, al
kunnen aanhangers der regeerlng haar ver
dedigen als een „disciplinaire ontbinding".
LONDEN, 31 Mrt. (Reuter). Uit Gibraltar
wordt bericht ontvangen, dat hedenmiddag
verscheidene belangrijke persoonlijkheden zou
den zijn gearresteerd te La Linea.
BRUSSEL, 31 Mrt. (Havas) De minister van
Buitenlandsche Zaken, Spaak, heeft hedenmor
gen den Britschen ambassadeur, sir Esmond
Ovey. ontvangen. Men meent, dat het onder
houd vooral betrekking had op de onderhan-
deilngen, die op het oogenblik te Brussel,
Londen en Parijs gevoerd worden over de in
ternationale positie van België en het vraag
stuk der gewaarborgde veiligheid.
De Italiaansche minister Altieri verklaart, dat
in Spanje slechts enkele honderden Italiaan-
sche vrijwilligers zjjn gesneuveld; geen nieuwe
transporten vrijwilliger» worden voorbereid.
Ten slotte zelde de minister In verband
met het feit, dat zekere bladen de Itallaan-
sche verliezen in Spanje in een rampspoedig
licht hebben gesteld en den moed van de
Italiaansche soldaten in twijfel getrokken
hebben, dat hij er aan herinnerde, dat de
Italianen in Spanje vrijwilligers zijn, die
enthousiast strijden en dat de verliezen niet
meer zijn dan enkele honderden.
ZU sloegen onmiddellijk daarna op de vlucht.
Bij geruchte verluidt verder, dat gisteren In
Algeciras een Spaansche regeeringsvlag rond
gedragen is.
Uit Gibraltar meldt Reuter: De Spaansche
officier, die bij de terechtstellingen te Alge
ciras aan het einde van de vorige week het
vuurpeloton heeft gecommandeerd, is dood ge
vonden. Aan zijn Hjk werd een schotwond
waargenomen. Men gelooft, dat de officier de
hand aan zichzelf heeft geslagen.
Uit verschillende particuliere bronnen wordt
vernomen, dat het complot te Tetoean vertak
kingen heeft gehad in verschillende centra der
Spaansche zone van Marokko en het schier
eiland zelve. Een inlandsche bediende, een der
medeplichtigen, zou het plan aan het licht
hebben gebracht, dat door vliegers ontworpen
was en dat inhield van het vliegveld te Tetoean
op te stijgen en, na het gebouw van den hoogen
commissaris te hebben gebombardeerd, naar
Alicante te gaan. De vliegers werden gearres
teerd op het oogenblik, waarop zjj plaats namen
in zes vliegtuigen.
Alle leden van het personeel van het vlieg
veld werden bij de razzia gegrepen. Twee en
dertig werden terstond gefusilleerd. Voorts werd
een honderdtal arrestaties verricht, oJn. wer
den de opperrabbijn van Tetoean, een Engel-
sebe protégé en eenige militairen gearresteerd.
Twee dagen later werden de opperrabbijn en de
Engelsche protégé in vrijheid gesteld. Ten slotte
verzekert men. dat te Larache en Elksar ook
eenige arrestaties verricht zijn.
Zwendelbankhodders tot twee en een half jaar
veroordeeld.
Van Zeeland achtte het uitgesloten, dat
het rexisme zijn doel bereikt, de gevestigde
orde omver werpt en de macht in handen
krijgt. Het gevaar bestond evenwel volgens
hem. dat het rexisme den arbeid der re
geerlng belemmert.
Wat ik nastreef, aldus de premier, is de
nationale eenheid. Van dese eenheid worden zij
uitgesloten, die zichzelf door hun methoden en
leerstellingen uitsluiten.
Rede W. Ruys voor de Nederlandsche reeders-
vereeniging.
De ontruiming wordt aanzienlijk bélemmerd
door het optreden der regeeringsvliegtuigen en
het onophoudelijk bombardement der llnksche
artillerie. De nationalisten schijnen de wijk te
nemen naar het Noorden, de bergen in. Elders
aan het front van Guadalajara blijven de re-
geeringstroepen voortdurend op hun hoede, mat
ten hun tegenstander af door dagelijks aanval
len te doen, hetzij om hun frontlijn te verbe
teren, hetzjj om nieuwe opmarschen voor te
bereiden. De llnksche luchtmacht, die voort
durend boven de rechtsche Unies vliegt, doet
belangrijk verkennlngs- en waamemingswerk
en bereidt den opmarsch der infanterie voor.
In de andere sectoren van het centrale front
schijnt de belangstelling zoowel van rechtschen
als linkschen samengetrokken te worden op de
Jarama, langs den weg naar La Coruna en in
den sector der provincie Avila. Uit deze ver
schillende sectoren wordt een zekere beweging
van troepen en aanhoudend kanonvuur gemeld.
Onze gezant te Weenen en Boedapest zal tot
gezant te Boekarest benoemd worden.
Na de gisteravond aanpekondlgde vergadering
van den bond van werktuigkundigen verklaarde
de secretaris-generaal van den bond, dat de sta
king bij Beardmore te Glasgow nauwkeurig was
besproken. HU kon evenwel nog geen verklaring
afleggen inzake de mogelijkheid van het al of
niet officieel erkennen van deze actie.
BU een dergelijke staking zouden ongeveer
9000 conducteurs van de Londensche verkeers-
maatschappij betrokken zijn.
Ten aanzien van de aangekondigde hervor
ming van den staat, zeide de premierHoewel
wU de persoonlijkheid van den mensch sullen
eerbiedigen, zullen wU verder gaan dan welke
dictatuur van links of rechts ook. WU beschik
ken trouwens om tot ons doel te geraken in
België over een troef, die in andere landen
haar gelUke niet vindt: onze «onstitutioneele
monarchie, den hoeksteen van ons systeem, deze
dynastie, waarvan vier vorsten in de geschie
denis een uitzonderlUke plaats hebben inge
nomen.
«OKIO, 31 Maart. (Reuter). Op voorstel
van den Japanschen minister-president
Hayasjl heeft de Keizer het parlement ont
bonden.
BARCELONA, 31 Mrt. (Havas) Het volks
gerucht heeft de Fransche danseres Jeanne
Constance Georgel, die optrad onder den naam
Vera Verenltsj, onder beschuldiging van spion-
nage ten gunste der nationalisten tot 20 j%ar
gevangenisstraf veroordeeld.
ROME, 31 Mrt. (Havas) De minister van
pers en propaganda, Alfieri, heeft de correspon
denten der buitenlandsche bladen te Rome ont
vangen en daarbü antwoord pegeven op ver
scheidene vragen betreffende de Italiaansche
politiek.
Allereerst sprak de minister krachtig tegen,
dat men in Italië nieuwe zendingen vrijwil
ligers voor Spanje sou voorbereiden.
ISTANBOEL. 31 Maart. (Havas). Naar het
blad „Tan" bericht, heeft de secretaris-gene
raal van het ministerie van buitenlandsche za
ken van het Rltaat, Menemcndji Ogloe. den
Volkenbond medegedeeld, dat het hem tengevol
ge van een operatie niet mogelUk is naar Genè
ve te komen en hU heeft den Bond verzocht de
bUeenkomst van den Raad van 23 April uit te
stellen.
De verdedlgingsraad van Madrid deelt mede:
„Na de inneming van Mlralrio aan het front
van Guadalajara hebben de regeeringstroepen
na hevigen strijd bezit genomen van verschei
dene steUlngen van groote strategische betee-
kenis, die de vUandelUke linies dicht bU Sae
lices de la Sal beheerschen. Verscheidene esca
drilles regeeringsvliegtuigen hebben hun mede
werking bij deze operaties verleend en de ach
terhoede der rechtschen nabu de grenzen tus
schen de provincies Guadalajara en Saragossa
voortdurend gebombardeerd. Voorts zUn de
stellingen der nationalisten in de provincie
Avila door de batterijen en vliegtuigen der re
geerlng bestookt.”
Generaal Franco zon te Ceuta In Marokko ijjn
aangekomen; Frankrijk waarschuwt voor
schending van bet zeerecht.
De secretaris-generaal der Selyoekal heeft
gezegd, dat de ontbinding ten zeerste betreurd
moet worden en aantoont, dat het kabinet een
volledig gebrek aan begrip voor en waardeerlng
van een constitutioneele regeerlng heeft.
BORDEAUX, 31 Mrt. (Havas). De machi
nist van den sneltrein, waarvan de laatste
wagens gisteren bU Dax zUn ontspoord is ver
hoord HU verklaarde, dat gezien bet vermogen
van de locomotief en de belasting van den
trein de snelheid als normaal kon worden be
schouwd. De registreer band is tn beslag ge
nomen. Het blad „France de Bordeaux" schrijft
dat het ongeluk te wüten schUnt te zUn aan
een verschuiving van de rails De machinist
zou verklaard hebben, dat hU een hevigen
schok heeft gevoeld en op het plankier van de
locomotief voorover schoot op het oogenblik
van het ongeluk.
(Havas) De
correspondent van de „Evening
News” te Tanger bevestigt, dat
generaal Franco in Spaansch-Marokko
is aangekomen. Volgena dezen cor
respondent is de generaal per vlieg
tuig in Ceuta gearriveerd, vergezeld
van verscheidene hooggeplaatste of
ficieren.
TOKIO, 31 Mrt (Domei) De eerste
minister, Hayasjl. die bezig Is de laatste
hand te leggen aan de „zuivering van het
leger” na de gebeurtenissen van Februari
1936, heeft thans ook een begin gemaakt
met een „ssdvering der partUkringen*.
De Belgische premier Van Zeeland acht sacces
voor het rexisme uitgesloten.
Sedert 1890 is het Lagerhuis zestlenmaal ont
bonden, maar het is nog niet voorgekomen, dat
een Kamer ontbonden werd ten behoeve van
een zuivering van partUkringen, zooals die
thans door het kablnet-Hayasji naar voren ge
bracht wordt. Het kabinet doet een beroep op
het land, mede te werken tot het verzekeren
van een gezonde ontwikkeling der constitutio
neele regeerlng en dringt er bU de politieke
partijen op aan, dat zU haar houding zullen
herzien.
LONDEN. 31 Mrt. (D.N.B.) Uit Hongkong
wordt gemeld, dat het Britsche kustvaartuig
Kong Ming. dat ruim 1000 ton meet, met vier
honderd Chineesche reizigers aan boord, op 18
De minderheidspartUen zUn uitbundig. De
partu der sociale massa, die haar aantal
zetels van een zeer laag peil bU de laatste
verkiezingen heeft weten op te voeren tot
32. verklaart bU de aanstaande verkiezingen
haar zeteltal tot 50 te zullen verhoogen.
De Tohokai en de Nationale Liga, belde
reactlonnalre minderheidspartUen, juichen de
ontbinding toe als het sein voor de tenuitvoer
legging van de zoo zeer fioodzakelUke hervor
ming van het pollUeke partijstelsel.
De Japansehe legatie te 'sGravenhage deelt
mede:
In verband met de ontbinding van het Ja-
pansche parlement, wordt uit regeerings-krin-
gen in Tokio gemeld, daf de parlementsontbin-
dlng Is geschied, omdat de regeerlng niet te
vreden is over de wUze. waarop bet'parlement
de door de regeerlng voorgestelde maatregelen
en wetsontwerpen behandeld heeft, welke zoo
belangrijk rijn voor de stabilisatie van het
volksleven en voor de landsverdediging. De ont
binding vond plaats uitsluitend met het doel,
de stemming in Japansehe parlementaire krin
gen te zuiveren.
Geen andere bedoelingen heeft de regeerlng
hierbu gehad en er is geen sprake van dat zU
gehandeld heeft onder den druk van militaire
kringen.
MAINZ, 31 Mrt. (Havas). Het Francis
caner klooster Marienthal nabu Mains in
Dultschland. sinds 600 Jaar een bekend pel
grimsoord. is bUna geheel door brand vernield.
Het grootste gedeelte van de rijke bibliotheek,
die vele kostbare manuscripten bezat, is ver
nield. Er zUn geen slachtoffers gevallen.
In de verRaderins van de Eerste Kamer van Woensdagmiddag heeft
minister Colijn een beeld gegeven van den financieelen toestand van Neder-
landsch-lndië. Hjj besprak o.m. de kwestie der salarissen en wees erop,
dat aan de laagste salarissen reeds een toeslag van 5 pCt. is verleend. Het
is de overtuiging van den minister, dat de maatschappijen elk zedelijk
recht missen, om tot winstuitkeering over te gaan.^zoolang de loondruk
niet verminderd is. Dr. Colijn had echter ten deze vertrouwen in de
groote Europeesche ondernemingen.
Mócht hjj hierin worden teleurgesteld, dan zal hjj indien hjj nog minister
i» niet aarzelen, om dwingend recht in het leven te roepen.
HU voegde hieraan toe, dat de maatregelen,
welke door de Italiaansche regeerinp genomen
zUn in verband met de interoatlonle niet-inmen-
glngsverphchting geëerbiedigd worden en ge
ëerbiedigd zullen blijven. „Er bestaat in Italië
geen enkel detachement, geen enkel regiment,
dat gereed is om te vertrekken." zelde de minis
ter, die hieraan toevoegde, dat de Italiaansche
houding ten aanzien van Spanje niet gewijzigd
is, dat de nlet-lnmenglngsverplichtlngen vol
gens de besluiten van het Londensche comité
algemeen toegepast moeten worden en identiek
zijn voor allen, maar dat natirurUjk. wanneer
andere landen voortgaan vriJwilligers-afdeelln-
gen te zenden in strijd met de aangegane ver
plichtingen en uitgesproken bedoelingen, Italië
zUn eigen situatie opnieuw zou moeten bestu-
deeren Men kan rich niet voorstellen, dat de
maatregelen door sommigen niet en door ande
ren wel zouden worden toegepast ten gunste van
de bolsjewiseering van Spanje.
Op de vraag, wat het oordeel van Italië over
den Spaanschen toestand is, antwoordde de mi
nister. dat dit* oordeel even ingewikkeld is als
de toestand zelf, doch dat de oorlog sinds lang
geëindigd zou zijn, wanneer vanaf den aan vang
de door Italië voorgestelde maatregelen genomen
waren, in plaats van de aanbeveling daarvan
door de anderen op het oogenblik. waarop zU
rich rekenschap guven van het mislukken hun
ner massale interventie.
PARIJS. 31 Mrt. (Havas). In een vraag
gesprek met een verslaggever van de Paris-Soir
heeft de Belgische minister-president Van Zee
land oa. verklaard, dat niet hU de verkiezing,
die hem tegenover den leider der rexisten,
Degrelle, zal brengen, heeft ‘gewild. Deze ver
kiezing achtte hU van geen nut en nadeellg.
Men heeft, aldus Van Zeeland, een tUd-
perk van beroering gewild, dat zich niet
beperkt tot deze verkiezing, en waarvan
de herhaling geleidelUk de gevestigde orde
moet vernietigen Dit wil ik niet. Ik neem
de uitdaging aan.
WARSCHAU, 31 Maart (Havas) De auto
riteiten hebben te Lucz in Wolhynië een
clandestiene Oekralnlsche organisatie ontdekt,
die „Oekralnlsche Kozakkenbeweging" genoemd
werd, en die een complot voorbereidde tegen de
veiligheid van den Poolschen staat. De be
weging zou troebelen hebben willen orgn nlseeren
tijdens de Paaschdagen. 43 leidende figuren der
beweging zUn gearresteerd.
Op de komende conferentie der Kleine Entente
zsl de automatische bijstand met Frankrijk
worden besproken.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal v<»oe Alkmaar t 12.—
Voor buiten Alkmaar 230
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
mUl ten Westen van Hongkong op een klip
geloopen en gezonken is.
Volgens radiomededcellngen verdween het
schip snel in de diepte Een Chineesch stoom
schip was in de nabUhetd en kon de reizlgêrs
nog tUdig overnemen.
Benoemingen bU de Vi
der Paters Redemptoristen.
Algemeene order voor het veldleger van den
nieuwen commandant.
LONDEN, 31 Mrt. (DUB.) De bond
van Londensche busconducteurs heeft met
Instemming en medewerking van den secre
taris-generaal van den bond van transport
arbeiders een verklaring gepubliceerd, waar
in gezegd wordt, dat over een maand in ge
heel Londen gestaakt zal worden. Indien de
werktijd der conducteurs niet met een uur
verkort wordt.
In Wolhynië werd een kozakkencomplot tegen
den Poolschen staat ontdekt. 43 Leiders werden
gearresteerd.
Stichting van
Beek (L.).
■':V‘