HET SCHIP DER EDEIE HOUTSOORTEN
over
Met de Queen Mary
den Oceaan
ft
©ceamcal
CLoHu?
De Santa Maria
van
Columbus
door Henri Hegener
F
Nog altijd het roemrijkste
Oceaanschip
De Normandie”
Het promenadedek
Een indrukwekkend schip
Draadlooze dokter
De dekopbouw is conservatief
Het grootste drijvende
restaurant ter wereld
Waar 200.000 paardekrachten
werken
1
I
J
iM*»
gang.
over-
De groote weelderig ih gerichte eetzaal
Eilanden te ontdekken in het Westen
de inboorlingen handelsbetrekkingen
maken zijn, evenals in de bank, ook hier
groote dikke stalen deuren, die het mechanl-
sciie gedeelte der „Queen Mary’’ van de bui
tenwereld gescheiden houden. En dat herme
tisch. We zeggen hermetisch, omdat de „Queen
Mary” een z.g. gesloten vuurplaat-systeem met
geforceerden trek heeft. D.wx. de blazers, die
het ollevuur aanwakkeren, tot het heelemaal
wit is, blazen niet direct in de vuren, doch in
de stookkamers. Met andere woorden: in de
machinekamers heerscht een overdruk, wel niet
sterk, doch net genoeg om een fllnken trek
in de vuurplaatsen en schoorsteenen te ver
oorzaken.
£en der aardige hoekjes van de
bakboord-galerij
I
^7'h
rzz/W
Het door Kenneth Shoesmith vervaardigde schilderij van O. L. Vrouw, dat boven
hel altaar in de tweede klasse prijkt
et is typeerend. hoe vooral ook in den
modemen scheepsbouw in opzet en uit
voering van het product de volksaard tot
uiting komt. De „Queen Mary" van de Cunard
White Star Line en de „Normandie” van de Com
pagnie Générale Transatlantique, zijn daar sterk
sprekende voorbeelden van. Is het eerstgenoem
de schip een waardig exempel van t goede en
deels ook niet goede oude Britsche conserva
tisme, een stuk voorname degelijkheid, uit het
andere specimen van hedendaagschen scheeps
bouw spreekt sterk de ziel van het Fransche
▼olk, spreekt een gevoel voor kunst, en 't stre
ven zich heel mooi te willen maken.
De „Queen Mary” is een statige seigneuriale
huizinge. een oud-adellijk kasteel, rijk aan edele
houtsoorten, kortom een zeer gedistingueerd
schip. De ..Normandie” daarentegen een soort
overdadig-mooi bioscooptheater, met veel tler-
lantyntjes, veel koperwerk, veel goud. mitsga
ders zwaar-vergulde, over-gedimensioneerde
naaktfiguren. In een woord gezegd: een pom
peus schip.
Met de ..Queen Mary’’ zijn we naar Amerika
gevaren en de „Normandie’’ hebben we in de
New-Yorksche haven bezichtigd, zoodat we ver
gelijkingen tusschen de belde Oceaanreuzen kon-
maken.
Als we nu nog even heel beknopt van onze
indrukken vertellen, die wy opdeden by een
bezichtiging van drie uren duur van den
Franschen Oceaanreus, de „Normandie” in de
haven van New York, dan moeten we in de
eerste plaats constateeren, dat men zich op
bet laatstgenoemde schip ineens in een
nieuwe wereld op, het gebied van den scheeps
bouw verplaatst ziet- Dat valt niet alleen den
vakman op, dat zien ook Wij als leek. De heele
ojizet is hyper-modern. Op de ..Normandie" is
bij den bovenbouw het aërodynamische raffi
nement sterk doorgevoerd. Hier geen bakken
van luchtvangers op het zonnedek, geen kullen
en inhammen en geen verknipte dekken De
neele bovenbouw Is mooi vlak, met prachtige,
groote stukken dek. Als je vanaf de commando
brug een blik op het voorschip werpt, kijk je
niet in een kuil, en op een hooger voordek met
allerlei lieren en hoornen en luchtkokers, het
is een mooi, vlak, dicht voorschip. Tusschen
den eersten en tweeden schoorsteen vooral, is
het zonnedek heel royaal, met boven de kiel-
lijn ruime overdekte zitjes. Op het achterschip
loopen de dekken terrasgewyze af, met afge
ronde kanten. De drie groote schoorsteenen
zijn vrüdagend, dus niet door middel van
kabels met het dek verspannen en hebben een
mooie stroomlijn.
De tweede klas van de „Queen Mary”, de
toeristenklas, is heel voornaam, maar die van
de „Normandie” doet er zeker niet voor onder,
en geeft in verscheidene opzichten méér. En
zeker wat de dekaccommodatle betreft. De zich
eveneens op het achterschip bevindende derde
klas op de „Normandie”, is 0.1. aanmerkelijk
beter dan die van de „Queen Mary". Als we
ooit derde klas over den grooten plas moeten,
zouden we die van het Fransche schip zeker
prefereeren boven de derde klas op de „Queen
Mary".
Voor reizen „eerste klas”, geven we echter
de voorkeur aan den trots van de Cunard White
Star lijn. De overdaad van goud en koper van
omamenteering, van indirecte verlichting op
het Fransche schip, zijn O. W.-achtige aan-
kleeding, om dit veelzeggende begrip nog eens
te gebruiken moge bij de eerste kennisma
king den Reiziger sterk bekoren, de ..Normandie”
is zóó poesmooi, dat haar schoonheid vermoeit.
zee en
uitverkiezing. De admiraal
kunst van schrijven, maar niet van
Zijn houding tegenover het scheepsvolk is
aanmatigend, uit de hoogte. Dit verliest zijn ge
duld en eischt het onmiddellijk aanvaarden der
terugreis. Columbus ziet geen anderen uitweg
dan Martin Alonso om hulp te vragen, want op
de Pinta en de Nina is alles in de beste orde.
Martin Alonso, de groote stuwer en voortrekker
der expeditie, in wien alle opvarenden een on
beperkt vertrouwen stellen, weet met een paar
korte Ironische en inslaande woorden de ver
bittering te breken. Kort daarop komt Colum
bus weer bij Martin Alonso om raad aan. De
admiraal weet niet meer welke richting te vol
gen, omdat zjjn berekeningen schipbreuk heb
ben geleden. Martin Alonso laat de schepen
Zuid-West koersen. Landvogels komen den ont
dekkers reeds tegemoet. Op Vrijdag 12 October
1492 landden zy op het eiland Guanahani, door
Columbus San Salvador genoemd.
De terugtocht werd aanvaard op 16 Januari
1493 door Nina en Pinta; de „Santa Maria" is
gestrand. Columbus brengt mee: een handje
vol riviergoud, de huid van een grooten hage
dis, gezouten vlsch, gedroogde vruchten, plan
ten, die hij voor specerijen houdt en het niet
zijn, 100 papegaaien, 10 inboorlingen en de
heilige overtuiging, dat hij Indië langs het
Westen heeft bereikt. De aardappel en de ta
baksplant, waarover hij in zijn journaal schrijft,
heeft hij heel wijselijk niet meegenomen.
15 Maart komt de „Nlna" in de haven van Pa
los aan; de „Pinta”, welke de storm van het ad
miraalschip gescheiden heeft, enkele uren later
Wat ons op onze rondwandeling door de
..Queen Mary" trof, was de heerlijke verschei
denheid van prachtige houtsoorten, soortnamen,
waar je weinig of nooit van hoort. Onze gelei
der heeft het over avidore. petula.' peroba. bu-
blnga, makore. patapsko en praat over pomba.
zebrano. sycamore, synara en corbaril. als een
klein timmermansbaasje over vurenhout en
eikenhout. Welgeteld blijken er 56 schoone hout
soorten in de salons, kamers en gangen van de
„Queen Mary’’ te zijn verwerkt, niet massief
natuurlijk, doch alles als fineer; caviaar pleeg
je nu eenmaal op een sneetje toast of beschuit
uit te strijken. Als de zee deint, kan al dat
hout, vooral in de gangen, erg kraken, wat na
tuurlijk wel de nieuwigheid zal zijn. Het hout
zal zich nog moeten „zetten”.
aardsche
mooi
heel koel. En. zoonls overal
Mary”, erg ruim. Dan volgt een compartiment,
waar een donderend lawaai het spreken schier
onmogvlilk maakt. Hier wordt groot werk ge
daan. Daar vlak naast ons maar aan de an
dere. de natte zijde van den scheepswand,
malen, dicht by elkaar, twee der machtige,
elk 35 ton zware schroeven door het water van
den Oceaan. Aan de bakboordzyde stuwen
twee andere schroeven, onder werking .van de
tweemaal honderdduizend paardekrachten, het
machtige 80 000 ton groote gevaarte, waarin
een kleine wereld leeft, met een snelheid van
30 knoopen in de richting van de Nieuwe
Wereld. Zeven meter doorsnee heeft elk van
die vier schroeven.
Vóór we weer .maar huis” gingen, hebben
we nog het inwendige van een der machtige
schoorsteenen bezichtigd. Natuurlijk niet het
gedeelte waar de rook doorgaat
of minder geslaagde wandschilderingen aan
boord van ons zeekasteel, maken het doen van
een keus al even moeilijk. Ook daar een over
daad van verscheidenheden.
Over de narigheid van betalen ben je, tenzij
je naar de wijnkaart vraagt, vrijwel heen na
het oogenblik, dat je op het reisbureau je
rond 380 dollar passagegeld hebt uitgeteld. Wat
op den dag van vandaag zoo n goeie 680 gul
den is. Dat geeft je verder carte blanche voor
wat den Inhoud der menu’s betreft. Je behoeft
voor je vervoer- en pensionprys van 136 gul
den per dag geen honger te lijden.
Op dezelfde verdieping als het restaurant
vinden we de zwemzaal der eerste klas, die
opgebouwd is uit stevig metselwerh. zwaar
geglazuurd en geel-grijs van kleur, af gezet met
groene banden. Deze zwembassins ook de
tweede klas heeft haar eigen zwembad zijn
een prachtig bedenksel, maar het water is er
soms veel te koud; op de „Qeen Mary’’ kwa
men de zwemmers soms blauw van de koude
uit het water. Natuurlijk zijn ze niet te ge
bruiken, als het schip bij zware zee aan net
Weer passeeren we een rinkelende deur en
slaan nu in een goed gesorteerden manometer -
en rilo-ampèremeter-winkel. Dan in een ruim
waar toerentellers staan, toerentellers die het
totale aantal toeren der schroefassen per 'reis
aangeven en toerentellers die ons vertellen
hoeveel omwentelingen de schroefassen op dat
oogenbllk maken. Van de 16 turbines werken
er vier op één schroefas, terwijl elke schroef
as 3600 toeren per minuut maakt. De schroe
ven geven echter bun beste rendement by 240
toeren per minuut. Er is dus een vertraglngs-
mechanisme. Dat zien we hier. Of eigenlijk
zien we het niet, want ’t is natuurlijk alleen
maar weer de buitenkant dien we te aan
schouwen krygen. Het is hier snikheet en glad
van de olie en de eenige plaats in het enorme
schip, waar we hevige trilling voelen.
Onze zeer vriéndelijke geleider loodst ons
verder. Het wordt hoe langer hoe lawaaieriger,
zoodat de goede man ons In het oor moet
schreeuwen. „Hier wordt door blokken de
stuwdruk van de schroeven op het schip op
genomen." roept hy in het Engelsch. We knik
ken. Achter ons gaat Ineens weer, tingelend,
een waterdichte deur open. Het lijkt wel een
spookhuis- Het spook blykt een eerzaam lid
van het machinekatnerpersoneel te zyn, die
zwijgzaam langs ons heenloopt.
We bevinden ons nu in een groote, onder
een lange tunnel, waar een
glimmende schroefas tolt. Het Is hier
op de „Queen
De aanschouwing van de „Queen Mary”, toen
we haar naar de reede van Cherbourg zagen
opstoomen en grooter worden, totdat ze in al
haar majesteit vlak by de kleine Cunard-ten-
derbooten lag. maakte werkelyk grooten indruk
■Tachtigduizend ton is nu eenmaal een heele
prop, zoowel in de hoogte als in de lengte. Jc
moet je hoofd heelemaal achterover drukken,
om de kleine menschjes te zien, die daar hoog
boven de waterlyn vanaf het zonnedek op het
heel lage gedoe op onze tenderboot neerzien.
Nog imposanter is de indruk, als je het schip
zoo schuin in de flank bekykt. Wat een muur
van metaalplaten en wat een orgie van klink
nagels; wat die klinknagels betreft, ze zeggen
dat er tien mlllloen in deze symphonic van
yzer en staal zyn verwerkt.
In den bakboordmuur van het gigante zee
kasteel gaan groote deuren open, welke gaping
door een groote loopbrug met onze tenderboot
wordt verbonden. Een kwartier later heeft „het
grootste schip ter wereld" ons opgeslokt, in zich
opgenomen voor vyf dagen. Een leger van keu
rig geüniformeerde stewards en waiters wacht
de gasten op. We geneeren ons niet, om naar
oen weg te vragen, want wat hier het A-dek is
en waar cabin 112 ligt, we hebben er geen flauw
vermoeden van.
Even zyn we stil, gelyk een boerenzoon van
ver-van-bulten. die voor het eerst van zyn leven
vis vis n olifant ziet. Wat een gangen! Elgen-
lük zyn dit geen gangen meer, het zyn straten.
En wat een lengte! Het einde verliest zich in
een wijde verte. We durven niet te vragen of
er soms een trammetje naar cabin A 112 loopt,
doch gaan welgemoed op stap.
Wat op ons „ticket’’ vermeld staat als .cabin”,
blykt een kamer te zyn, een formeele kamer
•met twee bedden. Grooter dan de slaapkamers
in menig voornaam hotel. De twee legersteden
staan een heel eind van elkaar. Er zyn tafels,
fauteuils en een keuze van lichten. We worden
ook een door den bewoner te regelen koude- en
warme-luchtventilatle gewaar, mitsgaders een
electrischen haard. Verder royale kleerkasten,
er tusschen een kapitale spiegel en onder den
spiegel ruime, groote laden. Vlak naast de deur
bevindt zich een ruime badkamer, waarnaast
een aparte waschgelegenheid. In de badkamer
zit een aantal kranen, die je doen vragen of
dit soms een dependance van de machinekamer
is. Het blykt piet zoo. Het zyn baden voor warm
en koud zoet water en warm en
koud zeewater. Verder weer kra-
:uur wel heel
in die ketel-
kunnen onze
doeltreffend
zwemwater „loopings” tot tegen het plafond,
zoodat men het water moest laten wegloopen.
Wy nemen nu weer een der 21 liften, die
in het verticale cross-town verkeer dezen
Oceaan-reus met recht ..doorboren” en neuzen
eens rond op het zonnedek. Daar rijen, ver
deeld over de belde zyden, 24 onzlnkbare stalen
motor-reddingsbooten, elk plaats biedend aan
145 personen en elk uitgerust met een 18 p.k.
Dieselmotor. Op ’t nog hooger gelegen zonnedek,
waar de drie machtige schoorsteenen, waar
van de achterste lager is dan de voorste, op
rusten, of juister gezegd: ze rusten er niet
op, want ze gaan er dwars doorheen, bevinden
zich de ruimten voor de tennis- en andere
dekspelen.
ergeleken by de Oceaanreuzen, welke
thans de verbinding tusschen Europa en
de nieuwe wereld onderhouden, was de
Santa Maria, het admiraalsschip van Colum
bus, niets meer dan een armzalig notedopje.
Toch zal de roem van dit onaanzienlyk scheepje
door geen zijner opvolgers ooit worden
troffen.
Wy geven nog enkele merkwaardige herinn-
ringen aan Columbus’ tocht.
Het doel van Columbus’ tocht is niet: langs
het westen den weg naar Indië te vinden, maar
en met
aan te
knoopen niet meer, niets minder. De stad
schepen
De Australische minister-president heeft een
dezer dagen het nieuwe zendstation Wyndham
in West-Australië geopend, dat er voor dient,
medische uitzendingen over Australië te
houden. In een zoo geweldig en leeg gebied
zyn natuuriyk fje radio en het vliegtuig van
de allergrootste beteekenis. De doktoren van
den gezondheidsdienst zyn met ambulances en
vliegtuigen uitgerust, en kunnen den bewoners
van de afgelegen nederzettingen in West-
Australië, in het Noordelyk territorium, in
West-Queensland en in Midden-Australië spoe
dig hulp brengen. Dertig stations zullen op
Wyndham aangesloten worden, van waar
draadlooze boodschappen en inlichtingen uitge
zonden kunnen worden. Dergeiyke stations zul
len ook in Cloneburry (Queensland) en Port
Hadland aangelegd worden.
van het leger waiters, het groote aantal ken
ners, dat strydvaardig de klanten, die komen
zullen, opwacht. Er zyn precies 160 waiters,
allen keurig gekleed. Ze dragen een zwarte
pantalon, wit styf overhemd, witten styven boord,
zwart dasje, kliaki jasje met breede. knal-
roode revers en kraag en breede, ook weer
knalroode manchetten. Ze 'doen keurig hun
werk, die jongens. En doen het «wygzaam
Sommigen buigen by elk gerecht, elk schoor
bordje, dat ze vooj je op het maagdelyk blank
damast deponeeren.
Het eten op die heel groote schepen is een
diepe zorg; een diner in een. volksgaarkeuken
geeft je minder hoofdbrekens. Ais je aan het
entbyt verschynt. schuift een der drie, vier
waiters, die op je afschieten, je op z*n Engelsch
„goeie morgen’’ zeggen en je je stoel toesebui-
ven, een menu onder je neus, waarop rond
15C verscheidenheden in spijs en drank staan
vermeld, wat 145 verscheidenheden méér is
dan we thuis gemeenlyk plegen te verwerken.
De- keurig gedrukte menu’s voor lunch en di
ner. die op de voorpagina eiken dag weer een
ai.dere reproductie geven van een der vele meer
Door onzen geleider worden we tusschen
twee hermetisch te sluiten deuren geloodst, een
echte sluis. Het feit dat we de machinekamer
onder mistconditles bezochten, maakte, dat we
op onzen rondgang ook een stel waterdichte
deuren moesten passeeren. Eerst gaan we door
i^lrai*en“^ampen^slaatr want^dan^nM^tt kei holte van zoon waterdicht schot, dat in
- ?0 seconden opengaat, zenuwachtig bellend.
Dan komt de luchtsluls. Er springen lichten
aan,- het teeken dat aan de zyde waar wy
staan, de zaak onveilig is en aan de andere
zyde niemand yan de sluis gebruik mag ma
ken. Als de sluisdeur achter ons dicht slaat,
begint het te sissen, voelen we ineens lucht in
de sluis loopen. We zitten nu in het overdruk-
gebied.
Nadat de tweede deur opengaat, bevinden
we ons in een der enorme oliestookplaataen.
Al hebben we het nu over olie, daarom moet
men niet denken, dat de „Queen Mary*’ een
motorschip zou zijn. Want dat is ze niet. Ze
is een stoomschip. Er zyn vier hoofdketelrul-
men; in elk ruim staan zes groote Yarrow-
wsterpypketels. Achter de kleine ruitjes, on
der aan de voorzijde der ketels, branden felle
vlafnmen. Heelemaal wit zyn die vlammen.
Men zou denken, dat waar zóóveel hitte ge
produceerd wordt, de temperktu*.
hoog moet zyn. Maar het is daar
ruimen net warm zomerweer wi 1
hand zelfs op de ketels leggen, zöo
houdt de dikke laag asbest de hitte vast. Ver
derop staan we op een plaats, waar we, door
middel van een stel spiegels, tegeiyk de water-
standglazen van vier verschillende ketels kun
nen zien.
Weer passeeren we een sluis, vyf korte bel-
slagen, sissen van wegloopende. lucht en we
staan weer in het gebied van normalen lucht
druk. Eerst volgt nog een waterdicht schot,
dat hevig bellende achter ons dichtzakt, dan
bevinden we ons in een ruimte waar lucht-
reguleeringsmachlnes staan. En waar meters
iet gehalte van het water voor de condensors
aangeven. En dat zyn weer belangryke dingen.
De waterpypketels zyn nJ. met betrekking tot
óe quallteit van het voedingswater delicater
dan de menschelyke maag. Door verkeerde be-
standdeelen in het water, zouden de ketelhui
zen kunnen verstoppen. Daarom is er een
scherpe contróle op het water. Gesteld men
zou zout in het voedingswater deponeeren, dan
zouden er aanstonds bellen rinkelen, lichten
opflitsen en naalden van meters wyzen op bet
dreigende gevaar.
In zekeren zin is de bezichtiging van het
n echanische Inwendige van zoo n modern
schip een teleurstelling. Want je ziet er geen
machtige raderen en drijfstangen. Het is alles
netjes ingebouwd, weggewerkt. Nu zyn we by
de turbines, waarvan elk stel uit één haoge-
druk-, twee mlddeldruk- an «en lage druk-
turbine bestaan.
pen aan: kloeke, vastberaden en bedreven
vaarders, waarvan er later verschillende
roemd worden.
3 Augustus 1492 worden in de haven van Pa
los de ankers gelicht Columbus is op de Santa
Maria, Martiy Alonso op de ^inta, zyn jongere
broer Vincente Yanez op de Nina; zyn vriend,
de geleerde cosmograaf Juan de la Cosa is ook
onder de opvarenden. Er is echter geen enkele
priester aan boord, wel een geneesheer, een
chirurg, een notaris en een tolk. Het scheeps
journaal van Columbus is een hoogdravend, ly
risch gedicht over de schoonheden der tropische
over de goddeiyke voorteekenen zyner
verstaat wel de
besturen.
ruw.
Eeriyk gezegd, valt de bovenbouw van de
„Queen Mary” heel erg tegen. Heeft de „Nor
mandie” byv. een hoog, geheel vlak en geslo
ten voordek en aan de achterzyde de het oog
weldoende overgangen der terrasvormig over-
loopende gestroomlynde dekken der toeristen
en derde klas, de „Queen Mary” is, in haer
bovenbouw vooral, een ouderwetsch schip, zy
liet van kolossale dimensies. Voorin vind je
nog een .Jtull”, waar de derde klas passagiers
zich verpoozen, maar natuuriyk al gauw binnen
moeten blyven, als er llehte zeetjes over het
dak plensen. De masten hebben nog zoo’n oude
drukke takelage „uit den goeden ouden tyd,”
tcrwyl de schoorsteenen weer niet vrydragend
zyn, zooals op het Fransche schip, doch nog
een zware kabelverspanning toonen. De bo
vendekken zyn „verknipt”, want op een enkel
dek na, zyn het allemaal kleine lapjes, bin
nenplaatsen, om zoo te zeggen, met hier en
daar groote luchtkokers. Wyders viel ons op,
oat de reddingbooten geen giyspanten hebber
een onontbeerlijke veiligheidsinrichting, die wy
wel op de „Normandie" aantroffen. Deze giy-
spanten voorkomen, dat de reddingbooten, wan
neer het schip zware slagzy maakt, by het
neerlaten worden beschadigd of omslaan, zoo
als in het verleden by vele scheepsrampen is
gebeurd. Deze uitvinding is een Hollandsche,
haar geestelyke vader is de heer Schalt. D;
Hollandsche afkomst is waarachynlyk de re
den, waarom ze niet op het nieuwe Britsche
schip werd toegepast.
Heel up to date op het Cunard White Star-
schip is de „draadlooze”, die ondergebracht is
lu een mooi, ruim vertrek op het zonnedek.
Palos moet op eigen kosten voor de
zorgen. Maar de zeelui van Palos hebben geen
Vertrouwen in Columbus, zyn hoofsche ma
nieren, fraaie woorden en klinkende beloften
hebben op hen geen vat Voor hen is hy een
vreemdeling, die, zonder zeevaarder van beroep
te zyn, onverdiend tot de hoogste eer is opge
klommen. Palos staakt met gekruiste armen.
Columbus is radeloos, onpiachtig. Voor de smee-
klngen der Franciscanen laat Martin Alonso
Pinzon, wiens naam in de overeenkomst niet
eens genoemd is, zich overhalen om mee te
gaan. Alle verzet lijkt opeens stil. De drie beste
schepen der heele kuststreek Santé Maria,
Pinta en Nina eigendom der familie Pinzon
en van hun vrienden, worden ter beschikking
gesteld. Martin Alonso werft zelf de manschap-
zee-
be-
Met een der liften zakken we af naar het
C dek, om een kykje te nemen in de eetzaal
der eerste klas. En dat ïs een heel ding. Zes
cn dertig meter breed en byna vyftlg meter
lang. Aan de kanten is ze laag, in het midden
loopt ze door drie dekken. Er staan 252 tafels.
V moet er binnenkomen een paar minuten
voor het tydstip (jat de lunch of het diner een
aanvang neemt. Dan sta je verbluft, te kyken
l -lil' -
Er zyn twee lange-golfzenders, de een van
groot vermogen voor de verbinding met sche
pen en kuststatlons en werkende met golf
lengten tusschen 1875 en 2725 meter, de ander
voor golflengten tusschen 600 en 800 meter, en
bestemd voor de verbinding met schepen, kust-
stalions en voor noodsignalen. Verder zyn er
twee kortegolfzenders voor telegrafische en
telefonische communicatie over de geheele we
reld, werkende met alle golflengten tusschen
17 en 96 meter. Er zyn acht ontvangers.
z De draadlooze telefoongelegenheid op dit
iTusachtige schip is een sprookje. In elk der
500 staterooms kunnen de passagiers door mid
del van hun kamertelefoon uit met den wal spre
ken, of dat nu in Europa en Amerika of in
Afrika en Australië is. En je kunt door de lui
daar ook opgebeld warden. Terwyi je In je
bid ligt, met tusschen je kussen en je oor den
telefoonhoorn luier kan het niet kun je
met den anderen kant van den aardbol tele-
foneeren. Je stemgeluid ondergaat echter eerst
nog een technische ..bewerkingom te voor
komen dat het misvormd wordt. Er is ook
radio in de reddingbooten; verscheidene boo
ten hebben tevens radio-telefocn en richtlng-
zoekers. Het aantal radtotelegra risten waar
over de „Queen Mary" beschiet, bedraagt 14.
Heelemaal in de lyn van het ^gigantische *n
indrukwekkende, zyn de drie machtige sirenes
van de ..Queen Mary", waap-an ër twee naast
elkaar tegen den voorsten schoorsteen ritten
en één tegen den voorkant van den middelstem.
Ze pvoduccerrn een geluid twee octaven betw
een den midden „A"-toon. wrik geluid ruim
13 kilometer ver hoorbaar is. Het merkwaar
dige is. dat het geluid geweldig dixwdrlngvnd
is en toch geen pyn aan Je ooren doet Toen
we op een laten avond door den mist voeren,
hebben we. staande, aan den voet van der.
eersten schoorsteen, gepoogd hel geluid te ana-
Ivseeren Omae bevinding is: je hoort het ge
ronk van oen slartepde escadrille van vyf mo-
oerne jachtvliegtuigen, en daar doorheen ge
vlochten dén „lagen" A-toon. Het geluld van de
machtige ..Queen Mary’’-slrenes wordt als het
ware over den Oceaan geschoten.
Het is al byna even moeliyk om tot de ma
chinekamer van de „Queen Mary" door te
d.ingen. als in de goudkelders van de Neder-
landsche bank. Want afgezien van de heele
maal niet grif gegeven toestemming men
ziet er nu eenmaal geen heil in de reizigers
sight-seeing trips door dat domein te laten
Vangen we nu onzen trip aan door het im
mense inwendige van den Britse hen Oceaan-
kolos op het wandeldek Geheel vooraan, met
uitzicht vla het voorschip op den. Oceaan, vin
den we de groote half-ovaalvormlge cocktailbar,
’t Is eigenlijk een veel te mooie piaftts voor een
bar! Op de „Normandie” bevindt zich op het
vooriykste gedeelte van het wandeldek een
sprookjesachtig mooie bloemen- en plantentuin.
Wat ons een betere oplossing lykt.
Loopen we het dek af, dan vinden we eerst
aan den eenen kant een kleine stuMjo, waar een
prachtige Bechstein-vleugel staat?>>en voor-
drachtzaaltje, benevens de bibliotheek, die te
nd dden van edele houtsoorten en kostbare ta
pijten zoo’n kleine 2000 boeken bergt. Aan stuur
boord zien we eerst de kinderkamer. We moeten
zeggen, dat de Cunard-menschen het probleem
om kinderen op den Oceaan zoet te houden, in
grooten styl hebben opgelost. Of gepoogd op te
lóssen. We hebben er tien minuten doorgebracht,
maar zelfs als kind van 42 behoef je je er heusch
met te vervelen. Er is een lieve nurse, die je by
het spelen helpt, voor het geval je aan een te
kort aan initiatief laboreert. Er zyn drie kleine
kleuters bezig, die in een .diet echt” kruldenlers-
winkeltje op ware kindergrootte handel
dryven. Ze nviken ruzie over het gebruik van
de weegschaal. Ook is er een babywoning, zoo’n
grappig kinderhuisje van twee verdiepingen en
voorzien van een huistelefoon, die natuuriyk
„niet stil Staat.” Voor wie sullen wil, is er een
giybaan. En voor de kindertjes met muzl-
kalen aanleg een heusche piano, een kleintje
natuuriyk. Ook is er een aquarium met tropi
sche vischjes.
In tegenstelling met de „Normandie", aan
boord waarvan zich een mooie kapel bevindt,
met 80 plaatsen, worden op de „Queen Mary”
voor de eerste klas de godsdienstoefeningen ge
houden in de drawing room. Door het ojjen-
slaan van een stel paneelen, die den voorwand
vormen, komt een altaar te voorschyn, waar
boven een inderdaad heel mooi schlldery prykt,
voorstellende de „Madonna of the Atlantic”.
Rechts van het altaar is de sacristie. We had
den het voorrecht op enkele dagen de Mis te
mogen dienen in dit kerkje op ’s werelds grootste
schip, maar helaas was het aantal kerkgangers
zeer miniem.
De winkelwijk is grootsch. want die maakt
deel uit van de zeer royaal gedimensioneerde
hall op het promenadedek. Je waant je hier
aan den wal. Aan stuurboord heeft de Lon-
densche firma W. H. Smith Son een gezel-
ligen boekhandel, waar zelfs schryfmachines
te knop staan. Aan de overzyde is een win
keltje, waar je snuisteryen, reissouvenlrs en
rookwaar kunt krygen. In het midden een ma
gazijn van Austin Reeds Ltd. uit de Londensche
Regent Street. Hier en in de galerijen bevin
den zich verder toonkasten van Londensche
juweliers, porceleinwaarzaken, enz.
Vla de schryfzalen, zien we ons In de main
lounge verplaatst. Ben der passagiers zei maar
aldoor, dat die van de „Normandie” veel mooier
was, maar toen we in de New Yorksche haven
then Fransohen Oceaanreus bekeken, vonden
we de „Queen Mary’’ lounge met zyn aristo
cratisch. voorname aankleeding. zijn gouden
lierfsttinten, weelderige houtsoorten en z’n
groote marmeren haarden, geflankeerd door
hooge in metaal gevatte vazen, véél mooier. Voor
al des avonds, wanneer het rykelyk toegepaste
indirecte licht waarom is de main lounge van
onze mooie „Statendam” toch zoo armoedig
verlicht?) de schoonheid van deze zaal zoo
goed doet uitkomen en de passagiers in avond
toilet zich om den dansvloer scharen of over 1
parket „zweven dan is het aanzien van dit
geheele milieu waarlijk imponeerend.
Echt Britsch degeiyk is ook de rookzaal. Ook
hier een Imposante ruimte, weelderige hout
soorten en loodzware, massieve meubelen met
zwaar leer overtrokken. Helaas hangen hier
twee fel-leelyke schilderijen, die met hun har
de, lichte kleuren en over-moderne voorstel
lingen, werkelyk vloeken in dit milieu. Over
bet geheel genomen is, wat er in de „Queen
Mary" aan schilderijen is opgehangen, geen
reclame voor de hedendaagsche Britsche schil
derkunst. Uitzonderingen natuuriyk daarge
laten.