ONS BLAD
Na
een
ontzettende explosie
brandend neergestort
DE „HINDENBURG” VERONGELUKT
Eden wil met alle kracht het Het
Spaansch conflict beperken
I
1
Tientallen dooden en gewonden
heden
nieuws van
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS
r
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
VRIJDAG 7 MEI 193T
No.
r
Een belangrijke rede
in het Lagerhuis
De oorzaak van de ramp
Ludendorff naar Rome?
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
De evacuatie uit Bilbao
EEN WERVELSTORM
Het interieur van de verongelukte J^.Z. 129"
Het Pauselijk antwoord
op de Duitsche nota
President Benesj
in Zuid-Bohemen
Interventie, anders dan
over land of zee?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
14 BLADZIJDEN
PAYGLOP 3
Hulpverleening door middel
van vliegtuigen
Jiv verwacht geen oorlog, on
dank* de tegenwoordige
•panning
Mogelijkheid van een internatio
naal onderzoek naar de ge-
beurtar^ieeon t« Guernica
De Duitsche argumenten stuk voor
•tuk ontzenuwd
ADVERTENTIEPRUZEN:
Per lossen regel 20 c., ingez. med. 40 a
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
^VAWWUUUII lllilIÜiïiÜÜM
-”*
Aan boord van de „Hindenburg5* bevonden zich 39
passagiers, terwijl de bemanning 61 leden telt.
Aan boord van het groote Duitsche luchtschip de
„L.Z. 129” bevonden zich 39 passagiers en
61 leden der. bemanning
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS.
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—
NEW YORK, 6 Mei (Havas). Donderdagavond om
kwart over zeven is het luchtschip „Hindenburg”, toen
het te Lakehurst wilde dalen, in brand geraakt en ontploft.
Het luchtschip was met twaalf uur vertraging aange
komen. Het had ’s middags nog eenige malen boven New
York gecirkeld, aleer het zich naar Lakehurst begaf.
De „Hindenburg” zou om middernacht weer naar
Europa zijn vertrokken. Om vijf minuten over half acht,
dus twintig minuten na de ramp, was het vuur nog niet
gebluscht.
Hoewel men van alle kanten toesnelde, om hulp te
bieden, bleek het volkomen onmogelijk de vuurzee te
naderen.
183
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
JAARGANG
DERTIGSTE
I
ess*
at
I
8
r
i
Sir Anthony Eden
bombardement
De Mississippi dreigt opnteww te overstreoosen.
van
Japansehe
kabinet - Hayas Ji
heeft
te
Lakehurst groote
O
ALKMAAR
Stand op Vrijdag U «ar tos: 7«*J
Vorige stand: 7M
B
1
sr
i;
8
De luchtvaart-afdeeling van het Amerikaan
sche ministerie van Handel heeft een onder
zoek ingesteld naar de oorzaken van de ramp
van het luchtschip „Hindenburg".
De Amerikaansche landlngsmanschappen
waren 43 man sterk. Van hen is als door
een wonder, niemand gedeerd.
Roper,
gesteld
die
van
De Duitsche argumenten worden stuk voor
stuk ontzenuwd en er wordt betoogd, dat de
Encycliek niet, zooals wel beweerd is, een be
roep op de openbare meening tegen de Duit-
sche regeering en nog minder een aansporing
tot verzet voor de Duitsche katholieken is.
Het feit, dat de Pauselüke nota is over
handigd tijdens het verblijf van Von Neu-
rath te Rome wordt beschouwd als een ge
baar om te onderstrepen, dat Von Neurath
zich in strijd met het gebruik heeft onthou
den van een bezoek aan het Vaticaan.
Volgens de laatste berichten zjjn bü de
ramp drie en dertig personen om het leven
gekomen, n.l. zestien passagiers
tien leden van de bemanning.
Ten aanzien van de evacuatie van vrou
wen en kinderen uit Bilbao zelde Eden, dat
waarschijnlijk meer aanhangers van Franco
dan aanhangers der regeering zijn gered.
Er is in deze gevallen geen sprake van in
menging, doch uitsluitend van menschelijk-
heid.
Dr. Brüning. de vroegere Duitsche rfjkskanse-
lier is tot lector benoemd aan de Harvard-
University in Amerika.
De Spaansche regeering heeft een inter
nationaal onderzoek gevraagd. De Brltsche
regeering zou het gelukkig achten, indien
een dergelijk onderzoek zou worden Inge
steld.
nderzoek de eenlge bevre-
de feiten vast te stellen,
ilsschlen niet zoo optlmls-
Eden bepleit in het Lagerhuis met alle kracht
het Spaansch conflict te beperken; mogelijkheid
van een internationaal onderzoek naar de ge
beurtenissen te Guernica naar voren gebracht;
het vraagstuk of ook interventie door de lucht
wordt verleend nader aangeduid.
Frtsldial Benesj op toornde deer ZaM-Bahe.
men; hjj verwacht geen oorlog ondanks de te
genwoordige spanningen.
te
de
De val van het
wordt voorspeld.
Berlijn en Rome willen het Spaansche volk zeil
over zijn lot laten beslissen; terugtrekken van
wu,t 09 het pro,r“m der b*We
>60
Wij zeggen dat niet, omdat wij wlen dan ook
willen beschuldigen, maar Indien de feiten be
twist worden, is een qni
digende oplossing omf c
Ik ben, aldus'Eden. mis
tlsch ten aanzien van de inwilliging en de ten
uitvoerlegging van zoo n onderzoek, maar toch
denk ik, dat alle naties er bij zouden winnen.
Tusschen Bordeaux en Marseille deed zich een
ontploffing in ten sneltrein voor, waardoor de
machinist gedood en drie personen gewond
werden.
Indien dit vraagstuk van de lucht buiten
gewone afmetingen zou aannemen, zou het
nieuwe zeer ernstige verwikkelingen mede
brengen. Spr. gelooft niet, dat zich dat zal
kunnen voordoen, maar indien dat het ef
fect sou teniet doen van hetgeen wjj in een
andere sfeer probeeren tot stond te bren
gen. sou dat een factor vormen, welken wij
zouden moeten bestudeeren in het licht van
het niet-lnmengingsplan in z|jn geheeL De
regeering zal al hetgeen in haar vermogen
Is doen voor het welslagen van de nlet-
inmengings politiek.
De vervaardiging van helium is zeer kost
baar en de Vereenigde Staten en Canada zijn
de eenige landen, waar het gas in de natuur
voorkomt.
PRAAG, 6 Mei (Havas) President Be
nesj heeft tijdens een officieele tournée door
Zuid-Bohemen een redevoering uitgespro
ken, waarin hij verklaarde voor het oogen-
blik geen oorlogsgevaar te vreezen. HU ge
looft, dat in de komende jaren de vrede
zal kunnen worden gehandhaafd.
Voorloopig geen verlaging der restitutie aan de
pluimveehouderij.
VATICAANSTAD, 6 Mei. (Havas) De Pau
selijke nota, die eergisteren op de Duitsche
ambassade is overhandigd, zou uit zes of
zeven bladzijden bestaan en in scherp
omlijnde bewoordingen gesteld zijn.
Georgië is geteisterd door een hevlgen wer
velstorm. die tal van hulzen verwoest heeft.
Veertien personen zUn gedood en talrijke an
dere gewond
ROME. 6 Mel. (Havas) Het gerucht doet de
ronde, dat generaal Ludendorff, die als één der
verantwoordelUke leiders van het nieuwe hel
dendom beschouwd wordt, zeer binnenkort
naar Rome zou komen.
Alle ziekenauto’s en particuliere wagens
uit de geheele omgeving van Lakehurst
hebben zich direct na het bekend worden
van de ramp naar het vliegveld gespoed
om behulpzaam te zUn bU de overbrenging
van de slachtoffers naar de ziekenhuizen.
Volgens de verklaringen van ooggetuigen
heeft de ramp van de „Hindenburg" zich
voorgedaan om 7 uur 20 n.m_ (New York-
ache tUd). De politie van'New-Yersey zond
direct per radio alarmseinen uit.
WU zullen steeds bereid zUn onze tegen
woordige gedragslijn te handhaven en een
overeenkomst voorbereiden, ook met onze
buren Duitschland, Oostenrijk en Honga
rije. Spr. is er van overtuigd, dat men daar
in zal slagen.
De geheele reis van het luchtschip was bij
zonder moeilijk geweest wegens de ongunstige
weersomstandigheden. De „Hindenburg** was
reeds met twaalf uur vertraging boven Boston
aangekomen..
In het gezicht van Lakehurst werd de „Hin
denburg” overvallen door een hevig onweer, dat
■net ontzettende regens gepaard ging.
De „Hindenburg" moest nog een uur in de
lucht blijven, voordat men tot de landingsma-
nouevres kon overgaan.
De „Hindenburg" stond onder bevel van ka
pitein Max Pruss. Kapitein Ernst Lehman, die
verleden Jaar het bevel voerde en één der groe
ten van de Duitsche civiele en militaire lucht
vaart was, bevond zich eveneens aan boord.
Het K. L. M.-viiegtuig de Kievit heeft Mj
Athene een noodlanding moeten maken en Is
daarbij ernstig beschadigd; passagiers en be
manning ongedeerd.
den in het feit, dat het luchtschip
gevuld was met waterstofgas.
Men herinnert eraan, dat dr.
Eckener maatregelen heeft genomen
om bij de eerste reis van de Zeppelin
naar de Vereenigde Staten helium
te gebruiken, alles was gereed om
voldoende hoeveelheden van dit gas
te verstrekken, doch de Duitsche
regeering weigerde de noodige de
viezen uit te voeren om het gas te
betalen.
HET LUCHTSCHIP „HINDENBURG” VER
ONGELUKT JUIST VOOR DE LANDING TE
LAKEHURST; ONTZETTENDE EXPLOSIE
DEED HET GEVAARTE BRANDEND NEER
STORTEN; TIENTALLEN PASSAGIERS EN
LEDEN DER BEMANNING GEDOOD OF GE
WOND.
De spanning is veel geringer dan sU was,
doch zU is nog niet verdwenen. Eden verklaarde
het in de eerste plaats zUn taak te achten al
het mogelUke te doen om te verhinderen, dat
de vonk uit Spanje overslaat op het overige
Europa. De verklaring der ministers van Bul-
tenlandsche Zaken der Kleine Entente en de
te Brussel afgelegde verklaringen hebben de'
(panning der laatste maanden doen vermin
deren. Tenslotte seide Eden, dat hu van belde
partijen uit den burgeroorlog rapporten ont
vangt over gruwelen, maar dat hU niet wenscht
de balans er van op te maken.
Het te Lakehurst verongelukte Duitsche luchtschip „Hindenburg”, dat volgens het oordeel der experts de „Graf Zeppelin"
even aarde en in sommige opzichten zelfs over trof
De daders van den aanslag op Foemysin zijn
tot gevangenisstraffen veroordeeld.
Naar het Duitsche nieuwsbureau meldt, heeft
de „Hindenburg” een uur lang boven de lucht
haven van Lakehurst gekruist, totdat het weer
wat opklaarde. Toen het luchtschip langzaam
tegen den landingsmast daalde, deed zich een
ontploffing voor. Een geweldige vlam schoot
uit het luchtgevaarte, dat na enkele minuten
vernietigd was. eleehte een vernield en verbo
gen geraamte was van het eens zoo trotsche
luchtschip over.
Betreffende het niet-lnmengingsplan zelde
Eden, dat het werd uitgewerkt door deskundi
gen van alle naties: Franschen, Russen. Italia
nen, Duitschers en dat het als het beste plan
werd beschouwd, dat kon worden opgesteld.
Het plan Is niet volmaakt, aldus Eden, maar
ik ben er toch zeker van, dat het den toevloed
van vreemde schepen, die buitenlandsche wa-
r
I
3
I
In Amerikaansche deskundige krin
gen is men vui meening, dat de voor
naamste oorzaak gezocht moet wor-
en leven-
Onze regeering, aldus besloot Eden,
die meer dan welke andere natie ook
de positie van een niet-belangheb-
bende inneemt, moet al haar invloed
aanwenden, om het Spaansche con
flict binnen de perken te houden en
ik hoop, dat ik er eens een einde aan
zal kunnen maken.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging der
Crisisinvoerwet, o.m. behelzende uitbreiding van
de handelspolitieke bevoegdheden der regee
ring.
Ondanks de tegenwoordige spanning, ondanks
de internationale onveiligheid meent spreker,
dat de vraag Is, hoe de groote mogendheden
op verstandige wijze tot overeenstemming
zullen kunnen komen en zich bij elkander aan
passen. WU moeten ons niet rechtstreeks in hun
conflicten mengen.
Het ongeluk
deernis verwekt.
De minister van Handel,
Washington in kennis werd
ramp, verklaarde: „Ik ben door dit vreeselUk
ongeluk diep getroffen.”
HU zeide met name, dat dit niet een op zich
zelf staand geval is van bombardement der
burgerbevolking in Spanje en dat er tevoren
andere voorbeelden van zUn geweest. Volgens
de tot nu toe door Eden ontvangen inlichtin
gen heeft men hier zeer zeker te doen met een
buitengewoon betreurenswaardig voorbeeld .van
luchtbombardement en van het gebruik
machinegeweren in vliegtuigen.
Eden zeide te wenschen, dat andere naties
zullen begrUpen, dat rfé gevoelens van Groot-
Brittannié in deze aangelegenheid niet, zooals
sommteen zouden kunnen denken, voortsprui
ten uit het verlangen eenig ander land in de
beklaagdenbank 'te plaatsen of het verlangen
eenig ander land te beschdldigen, maar dat er
thans In Groot-Brlttannië in breode kringen
de meening bestaat, dat te Guernica een bui
tengewoon hevig luchtbombardement en een
beschieting met machinegeweren uit vliegtuigen
is voorgekomen en dat indien zich iets derge-
lUks zou herhalen of op grooter schaal zou
worden toegepast, dat zal beteekenen, dat Europa
aan een vreeselUke toekomst het hoofd zal
moeten bieden.
Te New-York heeft men het laatst de
passagiers van de „Hindenburg”,
waaronder zich verscheidene studen
ten bevonden, die van een Europee-
sche reis naar de Vereenigde Staten
terugkeerden, gezien. Het luchtschip
passeerde namelijk het Empire State
Building, het hoogste gebouw ter
wereld, vanwaar tal van belangstel
lenden de passagiers aan boord van
den luchtreus, die voor de vensters
zeer duidelijk zichtbaar waren, toe
wuifden.
De „Hindenburg” maakte de een
en twintigste reis naar Amerika, de
eerste van dit seizoen.
De ramp deed zich voor op het
oogenblik, dat het luchtschip aan den
landingsmast zou worden gemeerd.
Plotseling hoorde men een ontzag
lijke ontploffing, een enorme vlam
sloeg omhoog en in een oogwenk
ging de „Hindenburg” schuil achter
de vlammen. Enkele seconden later
viel het gevaarte en sloeg op den
grond te pletter met een overwel
digend lawaai.
Voor buiten Alkmaar I 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad Haarlem
•Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
De American Airlines zonden uit Newark
jen vliegtuig met artsen en verbandstoffen.
Een compagnie militairen uit Philadelphia,
welke bU de landing assistentie had zullen ver-
leenen, is nu behulpzaam bU de bergingswerk
zaamheden.
Aan boord van den verongelukten
luchtreus bevond zich ook kapitein
t Lehmann
Deze meening Is niet beperkt tot Groot-
Brlttannië. doch bestaat ook in de Dominions,
m de Vereenigde Staten en elders. Het laatste
wat Groot-Bnttannië zou doen, zou zUn voor
eenig onwaardtg politiek doel van deze tragische
gebeurtenis gebruik te maken.
pens en vrijwilligers in Spanje «ouden kunnen
brengen, zal verhinderen.
Het alternatief van het plan zou zUn geweest
een toegenomen Inmenging door de zending
van mannen en oorlogsmateriaal door alle lan
den. die dat zouden willen doen.
Ten aanzien van de zendingen voor Spanje
bestemde vliegtuigen zeide Eden, dat dit vraag
stuk zeer ingewikkeld is. HU heeft er rapporten
over gelezen en geruchten over vernomen.
Vliegtuigen zouden in Spanje zUn aangekomen,
nadat zU boven FrankrUk hadden gevlogen,
doch van de Fransche regeering heeft Eden
geen enkele mededeeling ontvangen en de
Fransche regeering heeft evenmin mededeeling
gedaan aan de nlet-lnmengingscortimis#e.
LONDEN, 6 Mei (Reuter). In het
Lagerhuis heeft Eden het woord ge
voerd over den toestand in Spanje
en daarbij de gebeurtenissen te
Guernica ter sprake gebracht.