VAN VLEKVRIJ
TOT KEURZILVER
d
J. G. Engeln
Jongeheeren-
Kinderkleeding
en
30
LH
H.BOSSERT&ZOON
J. NETTEN
Heeren-,
IN HOOGER SFEREN
woorden stroomden weg als het water van den
molen in de afvoerslooL
uilckmann
de Mode
Knoopen
Jabots
N.V. AUTO-CENTRALE
1837
Pinkstergebruiken
VAN SCHAGEN
LENTETIJD
CENTRUM-HOTEL
Corsages
zijn ook en voque. Die
hebben wij dus ook
fa. J. NETTEN
SIERLIJK TAFELGEREI
VOOR ALLE NEDERLANDERS
HOOFDKAAS
HET LEDERHUIS
1937
LOTISICO-POLISSEN
HET LEDERHUIS
(MIDDEN IN DE PAYGLOP)
1887 1937
VRUCHTENTIJD
Damestaschjes
looierijkantoor OUD
J. BLAAI BOEH fcz.
Jubileum-week
Peter Dörfler
DAMES!!
Boter Allerhande
De H. Eucharistie
k.-M
Prijzen oploopend van f 0.95
tot pl.m. f 13.- per Couvert
voor Religieuzen
onze
niet waagt, die niet wint
v. Besui jen Co.
zegt
door
LEVEREN U
HANDELSKADE
TELEF. 2887
onze
Te Amsterdam
Bébé-
en
Nog steeds solide agenten gevraagd
Telefoon 2362
Alkmaar
Laat
INGENAAID f 6.50
15 en 25 ct.
Chique pasvorm. Kameelhaarbinnen-
bewerking, voordeelige prijzen.
Banketbakkerij
borstel cadeau.
HOUTTIL
Lid van A. V. L
BEIDE PINKSTERDAGEN
Vrij entree Vrij entree
Schitterende verlichting
-1
Zeer gezellig zitje
Parkeerterrein Steenbrug
Speciaal adres voor het reviseeren van
automobiel-motoren
7'
door Pater VAN DIJK
C. HUIBERTS—GODIJN
BOTERSTRAAT 18
EEN SCHOON GESCHENK
voor Religieuzen is het
lijvige boek.
voor f 2.50 een prachtkans op' de
100.000
ALKMAAR - HUIGRROUWERSTR. 11 HOEK LAAT
B. J. MHCYFF
PAYGLOP ALKMAAR
STE EMAN'S
KOLEMM4KM O F L
STEEMAN'5
JE MAINTIENDRAI
Wij gaan de nieuwe 100 jaar in
100 jaar heeft de firma
I^Legelmatig geadverteerde goe
deren - betrouwbare goederen.
NOG IN VOORRAAD
bekende prima Rolpenw
gedurende den gehee-
len zomer verkrijgbaar
Beleefd aanbevelend,
BITSE VOORT 42 A TELEFOON 35921
GESPROKEN I
ZOMEP PR IJZEN krug je BU
Pinkster-aanbieding in
KOUSEN
Ziet na onze lage prijzen
Zwarte en bruine kalf» HEEREN-
MOLIERES. beslist O C
prima, prima na T
-ru-198 Ct.
ALLEEN BU ONS
Bij ieder costuum een prima Kleeder-
„Wij bedanken onze cliënten
groote belangstelling die wij
ontvangen.
bieden wij U iederen dag een aardige
verrassing aan en verkoopen wij voor
zeer, zeer lage prijzen."
PRACHTIG
W. SCHIPPER
voor de
I nog steeds
Tijdens
24 ct. per ons
CROQUETTEN
4 12% ct. r
SALADES
ONDERJURKEN
prima matzyde,
IJK L50.
Interlock Camisoles
Voordeelige aanbieding in Heeren-
INTERLOCK ONDERGOEDEREN.
G. J. Böttger
ALKMAAR TELEFOON 3956
HUIGBROUWERSTRAAT 7
(van MIENT naar LAAT)
ijl
y.- ‘Ife
1.97,
2.95
en
HU
dat zeer
Dir. ZWART DE VRIES
ci
t
SCHMUjOO I? a
Til. IKO
MEEST
DE
■De
.Het
ERUI«HLOO4,fieNE6R L
*r «u. liko
X.HAQ LOO IF A
en
VerkrijglMar op het Bureau
van den Ned. Euch. Bonr
lezen:
M
d
j'
V
1_
Pinksterviering tn een 17e eeuwsche herberg
L
Onze toonaangevende
collectie kan U helpen
dezen weg op te volgen
ALLE SOORTEN REPARATIëN
MODERN ELECTRISCH BENZINE- en OLIEVUL8TATION
Begqnboi 32, Amsterdam-C
Gro 103939
LANGESTRAAT 15 - TELEF. 3955
ALKMAAR
OUDSTE ZAAK (1M JAAR)
HIER TER STEDE
■•■Uil 9. Alkmaar Tel. 3594 - Giro 234743
De IS M. hooge Pinkstermast met de kalle-
mooi op Schiermonnikoog
Sondachs wanneer ghy moet des Heeren
(Heylghe Woort
Aenhooren, gaet ghy met u Lag'nooten
luyt de Poort.
Wy hebben voor U een
schitterende keuze In
Kinderkleeding
zoowel jurkjes als pak
jes, overgooiers en trui
tjes, in wol en zijde,
tegen zeer billijke prijzen
Speciaal adres voor handwerk- en
Bébégoederen Gratis onderricht
ZIET DE f/l ALAGE
Beleefd aanbevelend.
VAN jGRUtSLOOS*
DAT ZIJN DE KOuEN VAN
Verder GROOTS KEUZE in
KAMPEER-ARTIKELEN, KLEINE
LEDERWAREN, HONDEN-ARTT -
KELEN. ENZ. ENZ.
Ghy vaert en ryt te hier met
(Waghens en met Schuyten
En hart het inden Kroech, tot op het leste
isluytent
Aldus laat Oester de waarheid tot den Ghe-
meenen man in het „Spel van de rjjeke man
zeggen.
Jeremias de Decker is boos In zyn „Lof der
Geldzucht":
fcgNT ■EN' soaoe haat
VAN.6OEDE MAAT*
GESPROKEN
ÉN GOEDE MAAT ÉN PRIMA
KWALITEIT EN
De professor voelde een zekeren toorn in zich
opkomen en hu begon te schelden over geeste-
lUke doofheid, over vleesch en doode stof. Maar
daar schoot door de vleugels der duif een straal
der zon en toen herinnerde hy zich een zinsnede
uit de lessen der woestijnvaders. De grijze Abt
Machetes beklaagt zich over zijn jonge mon
niken, omdat zU by geesteiyke gesprekken slie
pen. maar wakker werden zoodra er een grappig
verhaal verteld werd. En als hy nu zijn toehoor
ders zoo In diepen slaap verzonken zag. vlocht
hU plotseling een aardig vertelsel in zUn moei-
lUke preek en zU luisterden weer met genoegen
naar hem. Wanneer dus zelfs monniken uit de
woestUn in de yie lucht van een streng geeste-
lyk leven vermoeid raken, zou dan een volk van
het platteland een vlucht naar hooger sferen
kunnen verdragen? Ja, de duif, de vogel die by
de menschen zoo bemind is, is het symbool van
den H. Geest, maar niet de adelaar. De profes
sor was juist bezig met de onwetendheid der Sa
maritanen, die nog niet eens gehoord hadden
dat er een H. Geest was, toen hy plotseling de
anecdote inlaschte van het jongetje, dat In de
catechismusles gevraagd werd hoeveel góden er
waren en daarop antwoordde: „Drie.”
En zie, er ging al een beweging door de kerk,
sommigen glimlachten, anderen gingen rechtop
zitten. De slapenden zelf bespeurden het en
ithoten recht overeind. De Rickesboer hief het
hoofd op en in zijn geest was te lezen, dat hy
juist op dit moment zijn muizenplaag vergeten
had. Ja, de oogen der kinderen speelden niet
meer met de duif in het gewelf der kerk. En
de open oogen keerden zich naar den redenaar,
als spoorden zjj hem aan zijn vertelsel tot het
einde te vertellen. Hjj vervolgde eenigszins ver
legen, maar toch opgelucht: „De priester stuur
de den longen boos weg om zyn catechismus te
halen de arme zondaar ontmoette buiten een
man, die hem vroeg wat er gebeurd was. HU
had niet geweten hoeveel góden er waren. Da
boer was een grappenmaker en zel: „Wel, ik
had maar eeps met één begonnen!”
„Dat kan je begrijpen,” proestte het ventje,
,Jk heb drie gezegd en dat was nog niet eens
genoeg!”
Nu was het alsof de Plnksterdulf zich op ieder
hoofd had neergezet. De geleerde heer liet ze
voorzichtig weer de vleugels spreiden en in de
hoogte zweven, maar behoedzaam, opdat zij
hem weer niet geheel zou ontsnappen.
Op het plein in den zonneschijn, toen het
orgel zweeg, prezen later de boeren den profes
sor. HU moest zich echter over zyn vernedering
troosten en vond dien troost voor zyn vergeef-
sche pogingen in den overvloed waarmee de H.
Geest over hem kwam, die hem den eenvoud
en de nederigheid geschonken had.
Daar nu de Sondagh voort den
(Maendach markt onlustteh;
De leden zijn vermoeyt, de zinnen zyn
lonrrwtid:
Men la van onghemack an zwelghen
[ongheaonL
Gaan verheven beeld van Zondag- en Maan-
daggenoegens worden ons aldus geschetst.
Betaalfde beeld overigena van Amsterdam-
ache Pinkstergenoagena.
3», M. 79, 1.56. 1.15, 1J5,
In de nieuwste zonne brand-
tinten.
lid» f«handhaaftmet fris-
schen moed gaan wij de tweede
100 jaar tegemoet
De nieuwste snufjes en creaties in
DAMES-WANDEL- en AVOND-
SCHOENTJES j 95
KINDERSCHOENTJES in lak,
bruin en swart leder
VRAAGT UW WINKELIER:
WINA’S
ANANASBLOKJES
FRAMBOZEN KOEKJES
KERSEN
MANDARIJNTJES
WESTLANDS FRUIT
SLECHTS EEN KWALITEIT: ALLEEN DE BESTE
WORDEN UITSLUITEND VERKOCHT UIT ONZE STOF
VRIJE VITRINE-VERPAKKING.
Laagcsiraat 27 Modrv - Mannfartarrn
zUn onze natuurroden KOUSEN
BS cent. Matayoen vanaf 55 cent.
Onze sorteert ng Meisjes- en Jongens-
.pnrtkousen en Babyartikelen U zeer
uitgebreid
MACHIN. BREt-INRICHTING
LAAT 134 TE3.EF. ZSZ7
-w -r een, lezers, dit wordt geen beschouwing
I^J over Amsterdamsche Pinkstergebruiken.
Want er zijn geen Pinkstergebruiken in
de hoofdstad meer. Alles is dood en alleen her
inneren we ons nog uit onze jeugd, hoe wij als
kind des ochtends aan de Heerengracht te vier
uur wakker werden door het getier van zingen
de menschen en ratelende rytulgen zonder
gummibanden! die over de brug (wy Am
sterdammers spraken ook wel over de sluis) van
de Wolvenstraat naar de Oude Spiegelstraat
reden om verder naar de Meer te gaan. Het
waren bewoners van de Jordaan, die Plnkste-
ren gingen vieren in de Watergraafsmeer.
Justus van Maurik heeft deze ouderwetsche
PÏnkstergenoegens in een zyner schetsen ge-
teekend. Het moeten geen verheven genoegens
zyn geweest by jeneverkruik en lentegroen.
Het liedje gewaagde er van: „ben je met je
moeder naar de Meer geweest? vort, jou lee-
lykert”.
De Watergraafsmeer is Inmiddels stad gewor
den en van de Amsterdamsche Pinkstergenoe-
gens bleef alléén over het gezameniyk naar
buiten trekken in kleine burgerfamilie.
Wat overig bleef zUn nog de warme bollen op
Zaterdagochtend, die evenwel door het verbod
van nachtarbeid 's morgens niet meer te be
komen zyn.... slechts hier en daar nog....
alsmede het ,Jullak"schryven op de deuren
door klnders en ’t hangen van een doode muls
of rat vroeger aan de trekbel of (nu die voor
electrische knoppen moest plaats maken) deur
knop. Wie met „luilak”, dat Is Pinksterzater-
dag, t laatst uit bed kwam, moest de bollen
betalen. Op oude prenten ziet men nog wel hoe
de bakker op zyn hoorn blies om aan te kon
digen, dat de bollen gereed waren. Dat waren
alle gebruiken voor den Zaterdag.
De wezeniyke Pinkstergebruiken hebben de
predikanten en de .Heeren van den Gerech
te” weten uit te roeien, wat hun met andere
gebruiken, als Palmpaasch en Sinterklaasge
bruiken niet gelukt is.
Een oud plaatje van C. Dusart, door J. Gole
vervaardigd, toont ons nog de .Pinksterblom".
Oudtijds waren de meisjes gewoon een harer
als pinksterbloem te kiezen en fraai op te
tooien. Ze voerden deze Pinksterbloem (May-
queen) in optocht rond.
Maar „Myne Heeren van den Gerechte"
verboden dit rondloopen. In 1612 werd een
keur uitgevaardigd waarin we lezen: „Alsoo
Mient 1 - Tel. 3256 - Alkmaar
boeren,
Breero.
De pretmakers onder het lagere volk be
schouwden den Zondag niet als rustdag, maar
als feestdag, ondanks de vermaningen der
dlkanten. Breero en Koster in de eerste
der 17e eeuw en Jeremias de Decker in
tweede helft dier eeuw getuigen ervan.
20 ct. per ons
Amandel Allerhande
lek worde droef ja gram, wanneer
(lek langs de weien
My Zonctaegs nu en dan wat
[komende veimeyen
Om my der geldaorg, laes! een
[weinlgsken t’ontslaen,
Verneme, hoe gruf en grof aldaar
(word aangegaen,
Hoe kuf en kroege krielt van
(macht van ambachtslieden...
Die ki plaats van 't oor den predikstoel
[te bieden,
Kn In des Heeren huis godsdlensteiyck
[verzaenaL
Den Rustdagh heiliglyck te vieren,
[aoo *t betaemt.
Hier op vier wielen T geld vertollen
Len verhoBseHa
Daar door een ym poort de vrucht
(huns zweeta verkleissrn.
En ginta aen bier en roock (o roeckeloos
(beetaenD
t Gewtn der gantsche weeck door
(neus- en keelgat slaea.
En wie aóó den Zondag hadden doorge
bracht, waren des Maandags niet fit genoeg
om met hoofd en hart by hun werk te zyn. Zoo
lapten ae er den Maandag nog by om te
markten of te luieren. In Coster’s ,Dpel van
de Ryckeman” wordt ervan geschreven:
-j—v e feesten moeten gevierd worden zooals
I 1 zy vallen. Maar wie heeft al niet eens
ondervonden, dat de „Vrede, vreugde, za
ligheld” van Kerstmis en het „Alleluja” van
Paschen niet altyd klinkt alsof het in eigen
boezem gerUpt is en geheel past In het alge-
meene koor der biydschap? Er zyn slechts wei
nig feestgasten. die het feest van Pinksteren
vieren in verband met den klank van zyn ac-
coord. Slechts weinigen vieren Pinksteren In
hun hart.
Anders was het bU den aeestclyke prof. Albert
Herrmann. HU was juist bezig met Dante's
.J’aradUs”, toen de Pinkstertyd aanbrak. Men
weet dat zeer veel lezers van d* Goddeiyke
Comedie In de .Hel" vermoeid worden en te
kort schieten by het opstygen In hooger sferen,
waar geen huiveringwekkende lotgevallen van
menschen ons ontroeren, maar waar lichte gees
ten in de hemel-reglonen rondzwerven en aan
de zielen verheven antwoorden geven op laatste
en meest diepzinnige vragen. Albert Herrmann
echter dronk dapper met Dante uit den vuur
stroom. die met het verdwynen van tyd- en
ruimtegevoel een erkennen der Goddelijke
kracht, een schouwen In de eeuwigheid verleent.
En daar kwam nu de brief van een pastoor
uit zyn geboorteplaats, die hem schreef:
„Doe my het genoegen en verleen mU assis
tentie met de Pinksterdagen. Bid het .Hom
H. Geest" voor de geloovigen, die je zelf kent!”
Deze ultnoodiging was voor hem welkom, zoo
als een overvolle boom biy moet zyn met de
hand, die belooft hem van den last der rype
vruchten te bevryden.
Op Pinkstermorgen wekte hem de zangwed-
stryd van de klokken, die van dichtby en van
verre beierden. Met haar gouden stralen, held
haftig en vrouweiyk schoon tegelyk, verhief zich
de zon boven het woud. Albert HemnaAn werd
er door uit de kamer gedreven, de frlssche mor
genlucht in, en de weelderige schoonheid der
tuinen en weiden lokte hem toe. O, hoe stra
lend ontwaakten op dezen Pinkstermorgen, te
genover de blauw-getande Alpenketen de dui
zenden dauwparels
Het bruisen van deze machtige zlenerswoorden
'wekte weer de herinnering aan het gedruisch 1
op den eersten Pinkstermorgen op, de bed wel-
mlng van den dichter der woorden van de H. I
Schrift en van dc begeestering der Apostelen!
De professor begon de vaten van zUn geest in
den lichtstroom te dompelen, om nu toch met
een omgrensd thema en met de vastomlynde
gedachten voor de parochianen te kunnen tre- 1
den. ofschoon thans kan hy het dwaas-pra-
ten en het eenvoudig vertellen der eerste Chris
tenen begrypen.
Zoo schreed hy. aangelokt door het lied van
een leeuwerik, naar een vruchtbaren tarweakker.
waaruit het groen reeds welig Ópschoot. Daar
kwam de Rickesboer hem tegen, styf en een
weinig gebogen. Hy groette hem, sprak over den
schoenen morgen en de prachtige akkers. De
Rickesboer echter scheen, evenals Parel val, niets
te weten van een Goeden Vrydag. en ook niets
van den Pinksterdag. HU antwoordde:
moest maar eens gauw regenen!"
.En de muizenplaag!” HU wees naar de kale
plekken, die het jonge tapyt van den akker ont
sierden. De kerk lag op eenlgen afstand van de
hulzen op een heuvel. Onderweg ontmoette de
professor hier en daar een groepje oude kennis
sen. Hy praatte met hen, of hoorde waarover
zy spraken en opeens was het hem of hU mid
den In een weekschen dag terecht gekomen was.
Want het gesprek liep uitsluitend over den
melkprys, over den oogst, over de droogte. HU
liep vlugger door om uit de koele, ontnuchte
rende wolk van dit misplaatst gesprek uit te
komen.'dat In den wolkeloozen zuiveren dag
een donkere schaduw wierp. Vrouw Spindler
weende, toen zy hem zag. want by zyn laatste
bezoek had haar man nog fier en biyjnoedlg
naast haar geloopen, en nu lag hy onder de
groene zoden. Toen hU den hoek omsloeg naar
de sacristie,”’verstomde juist de troep jongens.
Maar één van hen had nog geroepen: .Morgen
zullen we het den Bram eens betaald zetten.
Ik heb mUn stok al gereed.”
Albert Herrmann schudde het hoofd, terwyi
hy de heilige gewaden aantrok, en verzette zich
tegen den druk van deze banale menschelijk-
held. Hy verhief zich in hooger sferen, toen hy
het Venl Creator...? aanhief.
De kerk was vol. De heele parochie was aan
wezig. nergens was een open plaats te ont
dekken. Allen deden thans ongetwyfeld moeite
om bU het bruisen van het orgel ook Inneriyk
een feestgewaad aan te trekken. Maar alleen
kunnen zy dat niet, men moet hen helpen als
kinderen by het aankleeden. Het Is zoo moeliyk
voor hen zich van het alledaagsche los te ma
ken. Alleen de kinderen vóór In de bankjes kon
den gemakkeiyker hun feestkleed aantrekken;
de H. Geest hielp hen daarby, evenals de duif,
die licht deinend aan een dun snoer uit eep
opening van het gewelf vlak voor den triomf
boog met uitgespreide vleugels zweefde. De hal
zen rekten zich en met hun vinger wezen zy:
,De H. Geest.” ZU baden met aandrang: „Kom
H. Geest, daal in ons neer."
De professor begon zyn rykdom uit te schud
den. HU sprak van den H. Geest, die alle wys-
held en wetenschap verleent. Maar wat hem in
zyn kluis Imponeerend voorgekomen was, scheen
hem thans, nu hy voor zUn toehoorders stond,
te verlammen, zoodat hy zich zelf heel gauw
arm en hulpeloos beschouwde. Menige zin sloeg
hem terug In het hart, voordat hy tot zyn lip
pen gedrongen was. Vlak tegenover hem zat
voor zich uitstarend de Rickesboer. die zeker
nog altyd In zich zelf mopperde: „De muizen
plaag, o, die vele afgevreten stukken!”
En vrouw Hausle sliep reeds na de eerste zin
nen. En deze vrouw, die het altyd zoo geweldig
druk had, sliep steeds Immers, zoodra zy ging
zitten; maar ook de oude Baltes sliep. In den
beginne hadden vele hoofden zich als het ware
dorstig naar hem toegekeerd, maar tenslotte
zonken alle hoofden op de borst of ze keken een
anderen kant uit. zy sliepen niet, maar zy slo
ten zich als bloemkelken In de schemering. De 1
NIEUWSTE EN
APARTE
vindt U tegen de laagste prijzen in
men bevind dat omtrent Plnxster (als oud an
Jong behoort te houden de gedagtenisse van
de sendinge van den Heyligen Geest) binnen
de stad vele kinderen vroeg en laat by der
straten loopen, omhangen synde met goud, lij
ver ende ander kostellckheyd, oock met bloe-
men; en dat de selve kinderen als dan singen
lichtvaardige onutte liedekens tot groote erge-
nlsse ende opsprake van vele vrome luyden
zoo verboden de Heeren van den Gerechte dit
voortaan te doen „op de boete van een gulden
voor elk kind”.
De Schout en zyn „rakkers" mochten onmid-
deliyk beslag leggen op een eventueel kostbaar
versiersel, overkleed of Iets anders.
In de eerste helft der zeventiende eeuw wa
ren soortgeiyke gebruiken in zwang, maar
„rnUne Heeren van den Gerechte" hebben er
den domper op gezet.
Alleen het zich bedrinken in de Meer bleet
tot in de negentiende eeuw overom ge
lukkig dan ook te verdwynen.
Trouwens: de zeventiende-eeuwers schijnen
niet alleen Pinksteren, maar lederen zomer-
schen Zondag gebruikt te hebben om pinkster-
blommetjes buiten te zetten. Langs den Am
stel wemelde het in de herbergen van „schuyte-
waegdragers en snyers” volgens
I
Pinksterviering in Oost-Pruisen
r'
