<KclwtAaal
den dag
van
Het Zeemonster
Nagasaki
van
DELFTSCHE
SLAOLIE
Victoria
F 750.-
F 250.-
■T* Een week "W
[vol verschrikkingen
L NAAR het encelsch J
Geleerde, die 290
talen spreekt
D
HET CHRISTENDOM
IR.KSTAATSPART'J
ZATERDAG 15 MEI 1937
kies ’t allerbeste vooè mijn maag:
Berlijn al* luchtvaart-
centrum
Stalin bewaakt
Het
I
Verborgen stad
a
Bibliotheek met 14000
boeken
vrije
Rusland i
Ik, die de zware Sarde draag.
Hl 7
biscuits en chocola. Ik vraag?
290
de
Ik maakte
slt
:h
or
i
Een heel eind ver op het strand zagen Plet Prikkel en Drein
Drentel het zeemonster in bet warme zand liggen.
X Lag
er
tevreden
zich heen te kijken, net als een hondje In zijn
om
mandje Het zag er op dat oogenbllk nog al vreedzaam uit.
niet veel van
24
wij
daar
arieten, welke in de woestijn is
grens van Bntsch en Saoedisch
Op weg naar het strandhotel kwamen ze ook nog 'n heele
hoop heeren tegen, die allemaal op de vlucht waren. Ze liepen
als hazen, en toen Plet en Drein iets wilden vragen, kregen
ze niet eens gelegenheid. Zóó bang waren de menachen al ge-
worden.
t
s
e Berlijnsche luchthaven heeft het aeld-
zame voordeel, dat sU niet, aooaU de
vliegvelden van de meeste andere we-
groote
worden
den.
als i
om
dokter,
zijn
„Welke
verlangde?”
ils
P-
iL
le
eft
iar
bU
*rs
ea
m
m
e-
Ut
te
er
Is
ie
yt
n
ie
j*
rf
in
ce
‘D
>n
Je,
e-
de
de
fa-
em
or-
3e-
rat
«i
te
int
uü
tr-
de
:h-
«d
te
ter
an
li
nt
en
Ue
le-
■ze
de
J-
n.
tn
in
>e-
n-
51-
ïe-
kt,
in
de
genbeelden
Ralssa'z
moeder
M zal dit geheele gebouw een
1.2 KM hebben. De uitgestrektheid
gebouw la hieraan te meten, dat op het dak bij
vliegdemonstraties niet minder dan 60.000 toe
schouwers een plaats zullen vinden. Naar het
vliegveld toe is deze landlngsloods geheel open,
zoodat geen enkel steunsel het tn- en uitrollen
der machines zal belemmeren. Het dak wordt
daarom alleen aan den buitenkant door zware
itzeren draagbalken tn z.g. kraagconstructle ge
dragen. De trappen, die naar de tribunes op
het dak voeren, zijn in torenvormige aan
bouwsels aan den buitenkant ondergebracht.
Het vliegveld zelf zal, als het gereed is, een
lengte-as van méér dan 25 en een breedte-as
van meer dan 1.7 KM hebben. De geweldige
opeet maakt het ook mogelijk, dat de aanko
mende post niet eerst naar een centraal post
kantoor ter sortatie behoeft te warden ge
bracht. doch Ineens van hieruit over de ver
schillende wijken van de stad kan worden ge
distribueerd.
T~Xe voltooiing van sen katholieks Unl-
1 verslteit zal al uw inspanning
elschen, maar het is Mijn vurige
en innige wensch^dat gij dit groots werk,
van zoon verstrekkend belang voor uw
land en uw geloof, tot een goed einde zult
brengen.
Paus Plus XI op de audiëntie bij de
heiligverklaring van Petrus Canlslus,
20 Mei 1925.
schapsdame van Mrs. Oarbutt was en dat ik
ziek was."
Ze staken echter geen van allen een hand
uit, om te helpen, maar eindelijk kwam de
een flinke man, levendig en beslist in
optreden. Hy kwam regelrecht naar mij
toe en werd gevolgd door twee mannen met
touwen en dekens.
„U weet hier iets van?" vroeg hy. beleefd
den hoed afnemend. .John Burton zegt, dat
u hem hierheen verwezen hebt. Hoe lang heeft
deze man hier al gelegen?"
.Binds Dinsdagmiddag.”
..Sinds Dinsdag? En u hebt daarvan gewe
ten?.... Maar we zullen geen tijd verpraten.
Ga Jij vooruit met de lantaren. Burton. U
zult zeker wachten, tot ik terugkom?"
Ik knikte zwijgend. Hij zou gauw genoeg
weten, al wat er te weten was. dacht ik.
Het leek een zeer lange tijd, eer er verder
iets gebeurde. Toen kwamen Burton en de man.
die de touwen had gedragen, terug en John zei
dadelijk
..Hij is nog in leven. Miss: zijn hart klopt
nog; maar we moeten twee van de treden er
hier uitbreken, want de dokter wil niet, dat hjj
eerst heelemaal naar boven gesleept wordt, om
dan weer naar beneden gedragen te worden:
dan zou de patiënt te veel dooreengeschud wor
den."
Ik knikte en ging een eindje uit den weg in
de zon.
Zoodra men wist, wat er gedaan moest wor-
schenen de breekijzers en de houweelen
t den grond ta verrijzen, maar het was
..Ralssa Pokrovskaia is geloovig. Zij hitst de
kinderen op om voor de priesters te stemmen
en zelfs hier in de vergadering doet zy aan
contra-revolutionnaire propaganda’
De inspecteur schreef aan den hoofdinspec
teur; deze weer aan het gewestelijk bestuur en
allen waren het erover eens. dat het een schan
de was voor de revolutie en het communisme.
Zoo werd Ralssa ontslagen, maar ook zy
schreef. Ze «tuurde brief op brief naar het ge
westelijk bestuur, naar den Inspecteur, den
hoofdinspecteur en alle mogelijke heeren van
het communistisch gezag. Ze zond een protest-
nota aan de vereenlging van onderwijzers,
doch al die menschen waren plots doof en
blind geworden, want niemand antwoordde.
Zes maanden duurde deze toestand en Ralsaa
had geen brood meer voor haar twee kinderen.
Toch was haar man een vurig aanhanger ge
weest van het communistisch regiem en hjj
had meerdere onderscheidingen gekregen in
dienst van de beweging. Maar hjj was uit de
partij gestooten. omdat men te weten was ge
komen, dat hij uit een geloovige familie voort
sproot.
Zoo staat Ralsaa nu op straat. Op haar borst
kan zy de onderscheidingen van haar man
dragen en op haar armen de twee kinderen.
Het zal zwaar dragen zijn, maar niemand zal
haar helpen, want Ralssa had een beeld in huis,
een heiligenbeeld en zij heeft gezegd, dat ook
de pope mag stemmen. Den is het gevaarlijk,
om zich met die vrouw op te houden, zelfs in
het land der zg vrijheid.
door de menigte heengingen,
wij tal van opmerkingen over mijn
aandeel in de tragedie, maar alle waren bezij
den de waarheid.
Eenige minuten liepen wij langzaam en zwij
gend voort, want ik was nog niet in staat tot
veel inspanning, maar, toen wy bij het kreu-
pelboschje waren, vroeg ik: e
..Hoe is het nu met hem. Val?”
„Verschrikkelijk
..Zal hjj het leven houden?"
„Ik vrees er voor."
„Heeft hij gesproken?"
„Gespróken?.... HIJ haalt nauwelijks adem,
kindje! Gedurende het eerste half uur wisten
wij niet, of hjj levend of dood was.
„Val, waarom wilde Mrs. Garbutt hem toch
dood hebben?"
reden heb Je er voor, dat zij dit
tafel en schreeuwde: .Ziet gy wel. zy voert
contra-revolutionnaire propaganda en noodlgt
ons uit voor de geestelijken te stemmen." Sinds
lang hadden de aanwezigen geleerd geen ver
band meer te zoeken tusschen de woorden van
de ondervraagde en het antwoord van den be
stuurder.
.JEn Ja.” tierde deze laatste, „thuis hebt gij
een kapel vol beelden; gij zjjt dus geloovig. en
een geloovige is niet geschikt om de Jonge com
munisten op te voeden.” Maar een jonge onder
wijzer, die nog durfde spreken, antwoordde dat
Ralssa maar een heel bescheiden heiligenbeeldje
bezat Ralssa's grootmoeder had een kapel, ja.
maar Ralssa was toch de grootmoeder niet en
de grootmoeder was Ralssa niet. Doch de be
stuurder was het hiermee niet eens. Heiligen
beelden zijn heiligenbeelden en grootmoeders
wel grootmoeders,
maar de hetli-
van
groot-
waren
ook van Ralssa.
omdat zij de
dochter was van
oe
Ook Piet Prikkel en Drein Drentel gingen naar de badplaats
om te kijken of ze daar helpen konden. Tot hun verbazing
zagen ze, dat dé treinen, die hier vertrokken, heelemaal met
badgasten gevuld waren. Dat waren de vluchtelingen voor het
zeemonster.
De „Daily Telegraph” meldt uit Aden, dat
een Britache missie voor het eerst een bezoek
heeft gebracht aan Shabwa. de „verborgen stad
van Arabië”, de vroegere hoofdstad van de se-
ir.letische Hln
gelagen aan 4
Arabië.
Vier vliegtuigen der koninklijke luchtstrijd
krachten zijn. Zaterdagavond van hun expeditie
naar Shabwa* teruggekeerd.
Shabwa Is per vliegtuig van Aden uit tn een
uur te bereiken.
Een der officieren verklaarde dat de vliegers,
voor zij daalden, in een met lange gekleunde
linten versierden zak 'n boodschap hebben ff-
ten zakken, welke vermeldde, dat de vliegers
een vreedzaam en vriendschappelijk bezoek
kwamen brengen.
Bij de daling constateerden de militairen, dat
hun boodschap bevestigd was aan een paal
cp een paar honderd meter hoogen heuvel,
een teeken van eerbewijs en welkom.
De inboorlingen waren primitief, vriendelijk,
opgewekt, zeer arm. doch van een krachtig
soort. Er doen zich evenwel nogal veel oogziek
ten voor.
De officieren troffen er overblijfselen aan
van een vroegere beschaving. Ruïnes van groote
gebouwen, blijkbaar tempels, waren er, heu
ltjes wijzen op een bedolven stad. Er zjjn
>oren gevonden van vele vroegere karavaan-
egen van en naar de stad, welke het bewijs
veren, dat eertijds de weg van de kust van
adramaut naar Palestina over Shabwa liep.
De zegsman achtte de theorie dat Shabwa de
xifdstad zou zijn geweest van het rijk van de
inlngln van Sheba niet onwaarschijnlijk. De
joroaamste bezigheid der bevolking is het del-
■n van rotszout. De vrouwen zyn niet ge-
ulerd. Zü werken op het veld of hoeden de
bij verlies van een hand,
een voet
pakken, sloeg hij den arm om mij heen en
leidde mij uit het vertrek.
•Dién kant uit!” wees ik, Jangs den achter
kant van het huis; dat is nog de kortste weg.”
.Maar we moeten eerst naar de haH gaan.”
antwoordde hjj. ,Jk heb een man meegebracht
en we zullen zijn hulp wel noodig hebben.”
Ik vrees, dat ik erg in den weg zat. maar Val
wilde my natuurlijk geen angst laten uitstaan
en hij hield dan ook steeds het oog op mij,
terwijl ze zich voorzagen van touwen en een
lantaren en ook wel degelijk gebruik maakten
van het bereidvaardig aanbod van een stal
knecht, om mee te gaan, ofschoon die zeer ver
schrikt keek, toen hjj hoorde, dat de persoon.
dlanen medewerkten. In de pauze luisterde hy
?“ar het gesprek der Indianen en sel hun tn
hun moedertaal: „Waarom geven Jullie Je voor
sioux-Indianen uit. terwijl je Pawnee-Indianen
oent Waarop de roodhuiden hem natuurlijk
verbijsterd aanstaarden.
Sedert Jaren werkt Dr Schüta aan een groot
Werk: ..Hoe ik tot de studie van zoovele talen
mm." waarin hij hun. die vreemde talen
willen leeren, practische wenken
zingen geeft.
en toen ze klaar
waren met mij op de zorgvuldigste wijze in te
sloeg hij den arm om mij heen en
en dan zou Mrs. Garbutt wéér
hem te duchten hebben!
Wat zal zjj nu doen, vroeg ik mjj af. Ik was
zóó vervuld geweest van mijn angst, dat we
hier te laat zouden zijn, dat ik haast 'in het ge
heel niet meer aan haar gedacht had. Ze lag
zeker nog te bed, als ze zich dien vorigen avond
wel ter ruste had begeven, want ze verkeerde
natuurlijk in één angst voor de ontdekking, die
onvermijdelijk volgen moest, nu Val en ik
elkaar ontmoet hadden.
Eindelijk werd de stilte verbroken. Er kwam
iemand de treden af tn den toren. Het was de
stalknecht Op het oogenbllk, dat ik de uit
drukking van Zijn gezicht gewaar werd, be
greep ik, dat wel haast het ergste zou zijn
gebeurd.
„Ja. Miss."
dien wij redden «rilden, o&der in den Friar's i
Tower lag.
..Hoe is hjj daar met mogelijkheid gekomen?"
riep hjj ontzet „Iedereen hier uit de streek
schuwt dien toren!”
.Maar hij. was een vreemde.” antwoordde Val,
„en hij wist niet, dat die toren zoo'n slechten
naam had.”
De afstand tusschen het huls en de ruïne leek
mij op dien grauwen ochtend langer dan ooit.
Val en de man. dien hjj meegebracht had
het verwonderde mjj op het oogenbllk niet eens.
dat hfl daar was sloegen de handen ineen en
droegen mij; ik kon niet geloopen hebben; en
de stalknecht ging vooruit, maar trok zich
weer even terug, toen wij onderaan de toren
trap waren, en liet ons éérst gaan.
Val nam de lantaren van hem over en
wendde zich tot mij:
.JU moet hier blijven. Bunny! Ik begrijp Je
aanwijzingen volkomen. Blijf hier maar gedul
dig wachten.”
Ik zag de drie mannen achter elkaar in de
kromming van de trap verdwijnen en ging op
de onderste trede zitten, terwijl ik luisterde
naar hun voetstappen.
De koude nevel van den Maartschen morgen
verdween onder de stralen van de opkomende
zon. De rijp glinsterde en schitterde als dia
mantpoeder op den harden, steenachtigen weg
en overal kweelden en sjilpten de vogels.
Daar had dat arme slachtoffer, nu al dien
tijd gelegen, misschien in de hevigste pijnen en
uitgeput van honger en dorst!.... Misschien
was hjj ook krankzlning geworden van ellende
een zeer zwaar en tegelijk moeilijk werk, want
men moest de grootste voorzichtigheid be
trachten. dat de heele toren niet Instortte.
Tegen dat de opening ruim genoeg was. om
er een baar door te laten die intusschen van
het naaste politiestation op een drie mijlen af
stand was gehaald stonden er zeker wel twee
honderd toeschouwers.
Van bovenaf waren er toortsen peergelaten in
de gapende opening en tegen dat de baar door
de weggebroken treden naar beneden gelaten
werd, kwam het bericht, dat er eenig teeken
van leven bij den ongelukkige viel waar te
nemen.
in gespannen stilzwijgen wachtte de menigte
het oogenbllk af. dat de baar weer héél, héél
langzaam opdook.
Toen die allerbehocdzaamst op het gras ge
zet was en de dokter en Val. die den last zoo
ver gedragen hadden, in het volle zonlicht
traden, was ook duidelijk waarneembaar, wat
een inspanning die behandeling hun beiden
had gekost.
De dokter overzag de schare eens en wenkte
drie of vier mannen bij zich. Ze gaven onmld-
dellijk gehoor aan zijn oproep, begrepen, wat
die beduidde en schaarden zich aan weerskan
ten van de baar
.Bedenkt wel." zei hjj. .bij lederen stap, dien
Je doet, wét je draagt: een man met de helft
van zijn beenderstelsel gebroken of gekneusd,
die dagen lang in totale duisternis heeft ge
legen. zonder eten of drinken, met niets dan
padden en ratten en muizen om zich heen
Bedenkt, hoe pijnlijk leder van Jullie bewegln-
-J'-'V e vorige week vertelden we. hoe Adolf
I 1 Hitler met veiligheidsmaatregelen wordt
omgeven Ook zijn collega-dictator Sta
lin kan het echter niet zonder speciale bewa
king stellen. Dat blijkt uit het onlangs versche
nen werk: ..Ik was werkman in Sovjet-Rus-
land" André Smith, die van 1932—1935 in de
Ver. Sovjet-Republieken vertoefde, beschrijft
hoe Stalin wordt bewaakt, wanneer hij het
Kremlin verlaat om een begrafenis van een
hooggeplaatst Sovjet-bestuurder by te wonen.
De begrafenis had plaats in den namiddag,
zoo schrijft André Smith. De urn met de asch
van den overledene, die reeds eerder naar Le
ningrad werd vervoerd. was thans terugge
bracht. Ik maakte deel uit van de veiligheids
wacht Met een geweer dat niet geladen was
stond ik op post op hej Centrale Plein, dicht
bij de .Dom Soynzoff", het gebouw der vak-
vereeniglngen. vanwaar de begrafenisstoet zou
vertrekken.
De veiligheidswacht bestond uit zes rijen be
trouwbare mannen, die aan weerszijden de stra
ten hadden af gezet, vanaf het Vak vereenlging*
gebouw tot aan het Roode Plein. Twee rijen
communistische officieren uit het Roode leger,
twee rijen soldaten en twee rijen arbeiders die
tot de Stootbrigaden behoorden,
deel uit van deze laatste groep.
Om drie uur zette de stoet zich in beweging
De straatsteenen waren bedekt met een laagje
fijn wit zand. De lijkstoet werd geopend door
een militaire kapel. die treurmuziek speelde
Dan volgden verscheidene rijtuigen met bloe
men en kransen. Daarachter Stalin. Woroschi-
loff, Kalinin en Molotoff, vergezeld van de
overige leden van het Centraal Comité, die de
versierde urn droegen.
Als voorzorgsmaatregel stond voor leder ven
ster van elk huls waar de stoet moest passeeren
een soldaat opgesteld, gewapend met een lichte
mitrailleur.
De arbeiders waren allen naar het Roode
Plein gedirigeerd. Daar stonden meer dan een
millloen arbeiders opgesteld, allen in groepen
bijeen, volgens de fabriek waar ze werkten. Ze
stonden daar zoo dicht opeengepakt ais sar
dientjes in een busje: van den stoet konden ze
niets zien; alleen de luidsprekers verkondigden
wat er zich bulten hun gezichtskring afspeelde.
Meer dan 3 uur aan één stuk werd door de di
verse sprekers telkens weer herhaald, dat de
oppositie vernietigd moest worden, want zy
was de vijand van de arbeiders.
En dicht naast m(J mopperden de arbeiders:
„Weg met de vijanden van de arbeidersklasse,
die thans het volk toespreken!”
Op bepaalde momenten werd door de menig
te als op commando geapplaudisseerd en wat
er innerlijk in de harten van het volk omging
was niet te peilen.
En wat gebeurde er den volgenden dag, zal
de lezer wellicht vragen.
André Smith geeft ons hot antwoord:
.Daags daarna begon de menschenjacht. Tai
van arbeiders werden des nachts door de Ge-
poe van hun bed gelicht en gearresteerd. Sinds
dien heeft men niets meer van hen vernomen.
Onder hen bevond zich mijn oude vriend Vas-
sll. de monteur van de reparatle-ploeg.”
Prettig en onbekommerd leven is anders
De dictatuur handhaaft zich door terreur en
het verwekken van angst. De stok achter de
deur!
reldste<len vele kilometers bulten de stad moest
worden aangelegd, doch dat er m terrein voor kon
worden gevonden, dat slechts 3 K M. van het
centrum van de stad, van de wijk der regee-
ringsgebouwen en van Unter den Linden ver-
wijderd is. De boven verwachting snelle ont
wikkeling van het vliegverkeer in de Berlijn-
sche luchthaven maakte echter uitbreiding
van den geheelen opeet dringend noodzakelijk,
want In 1936 telde de Berlynache luchthaven
reeds 230.000 aankomende en vertrekkende rei
zigers. Terwijl de accommodatie voor X possa-
giersverkeer op het oude vliegveld nog vol
doende is, laat in het bijzonder de onderbren
ging der vliegtuigen aldaar te wenschen over.
Ook het vliegveld zal op den duur uitbreiding
moeten ondergaan, evenals de oprit voor de
auto’s, want reeds thans komt het voor, dat
s morgens in een paar kwartier tjjds tien
vliegtuigen met in totaal 170 passagiers de
luchthaven verlaten, zoodat men op een ont
vangst van over de 150 automobielen berekend
moet zijn. In den winter van 1936 heeft men
dan ook een begin van uitvoering gemaakt
met de plannen van Professor Dr. Sagebiel tot
uitbreiding van het geheele complex.
Uitgaande van de gedachte, dat, nu de ult-
breldlng eenmaal ter hand zou worden geno
men. deze zoodanig zou moeten geschieden,
dat zij voor jaren voldoende zou zijn en boven
dien een representatief geheel voor ’n wereld
stad als^Bèrlijn zou scheppem.Jieeft men be
sloten, het oude vliegveld naar het Zuiden uit
te breiden tot aan de spoorbaan, naar het
Wetten het terrein van het Malfeld er bij te
trekken, en ook naar het Noorden het terrein
tot aan de grens van het voormalige vliegveld
Tempelhof uit te breiden, waardoor een drie
voudige vergrooting wordt verkregen. Dit bracht
met zich mede, dat de gebouwen van het oude
vliegveld moesten worden opgeofferd. Voor de
oprichting van de noodige nieuwe gebouwen
werd de Noord-Westhoek van het terrein geko
zen wegens de gunstige ligging, zoowel uit
vliegtechnisch als uit stedenbouwkundig oog
punt. De as van het nieuwe complex loopt dien
tengevolge Noord-WestZuld-Oost.
Komende van de stad, heeft men aan de lin
kerhand een reusachtig cirkelvormig plein van
250 M middellijn, dat begrensd wordt door de
reeds bijna tot het dak opgetrokken admlnl-
waarin de civiele luchtvaart,
het bureau voor luchtfotografie en de meteoro
logische drenst zullen worden ondergebracht. De
met gladde tufsteen bekleede muren en met
gele kalksteen omlijste vensters zullen het ge
heel een rustig en monumentaal uiterlljk ver-
leenen. Deze gebouwen zullen reeds in den
zei hjj. In antwoord op mijn
onuitgesproken vraag, „er ligt iemand beneden
In die diepte, maar we kunnen niet zeggen of
hij dood of levend is. Ik ga nu naar het huis,
om daar te waarschuwen, dat ze dekens en
brandewijn en meer hulp moeten sturen en
dan ga ik naar den dokter."
.Zijn ze alle twee bij hem?"
,Ja. Miss, alle twee."
Hjj ging en Ik bleef zitten, terwijl er nu al
meer personen naderbij kwamen, eerst be
dienden uit het huis en later menschen uit het
dorp.
Ze staarden mjj allen aan; één man hoorde
ik vragen, wie ik was. waarop het dienstmeisje,
dat mij op den avond ran mijn komst op de
Abbey had opengedaan, zei, dat Ik: „de gezel-
A T 1* f A IX'k'MIVrÊ’°P 011 blad llJn lneevolK® de veraekermgsvoorwaarden tegen E* 7^0 - bW levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door p 7^>H bü een ongeval met
/X I >1 T. /X w IX r. O ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeerlngen vFVPa verlies van belde armen, belde beenen of beide oogen vV«“ doodelijken afloop
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HEJ ONGEVAL
loop van dit Jaar in gebruik worden genomen,
terwijl het geheele complex eerst eind 1933 ge
reed zal zijn.
By dit ronde plein sluit zich, tusschen twee
der gebouwen In Zuid-Oosteiyke richting loo
pend, het eigenlijke voorplein van het lucht-
havenfebouw aan, dat. 30 M. hoog, op den
achtergrond oprijst. Dit Vilein krijgt een opper
vlakte van 90 bu 80 M. en zal dus eiken denk
baren toestroom van verkeer het hoofd kun
nen bieden: bovendien zijn de gebouwenfron
ten aan belde zijden van arcaden voorzien,
waaronder de voorrijdende auto's bij slecht
weer beschutting kunnen vinden. Ook het ge
bouw op den achtergrond, het eigenlijke haven
gebouw, hoeft een hallenfront, doch hier loopt
de hal over vier verdiepingen door. In het ha
vengebouw, dat 29 M. lang en 9 M. diep is.
zullen reisbureaus, winkels en ook de
verzamelplaats der reisgezelschappen
ondergebracht.
Aansluitend aan deze ontvangsthal ligt In
mlddenas van het gebouw, doch 2.50 M
lager, een tweede hal. 100 M. lang, 50 M bree<i
en 19 M. hoog, waar de passagebureaux, doua-
ne-lnklaring en passencontxóle. gesplitst in een
binnenlandsche en bultenlandsche afdeeling.
zullen warden ondergebracht. Van deze hal
heeft men door geweldige ramen een prachtlp
uitzicht op het vliegveld. Onder deze statige
hal komen de bureaux voor goederen-, post- en
vrachtverkeer.
Voor deze hal ligt de boogvormige, overdekte
vlieghangar van 380 M. lengte en 22 M. hoogte.
Hierin zullen zelfs de grootste vliegmachines
van de naaste toekomst kunnen binnengaan,
teneinde de passagiers overdekt te doen in- en
uitstappen, een voordeel dat op nog geen ander
vliegveld te vinden is. Met de hierbij ter weers
zijden aansluitende hangars ter lengte van 400
lengte van
van dit
gen hem zal zijn. Schuift hem daarom zoo
zachtjes en behoedzaam mogelijk voort.”
Allervoorzichtigst hieven de mannen de baar
van den grond en in droeven optocht de
dokter liep eenige schreden vooruit ging
het naar de Abbey, terwijl de meeaten van de
toeschouwers de hoofden ontblootten: „of het
al een begrafenis was.” dacht ik zenuwachtig.
Zoodra zjj weg waren, wendde Val zich tot
mjj:
Kom'.’’ zei hjj en trok mijn hand door zijn
arm.
Terwijl
hoorden
w-k alsaa Pokrovskaia was onderwijzeres en
|-< godsdienstig. Onderwijzer zyn is tn Rus-
A*-Iand een eerepost. doch godsdienst is uit
den boooe. Trouw echter ging Ralssa naar school
en deed haar plicht, doch trouw ook bad zij
haar gebeden thuis. Haar lessen waren steeds
verzorgd en haar taal was de taal van een Rus
sische vrouw in dienst van het proletariaat
De bestuurder van de school was er echter
niet gerust op. Dat de kinderen leerden wat zij
wilden dat zij desnoods niet leerden was
hun recht, het recht van de vrije jeügd Maar
zijn onderdarltm moésten les geven volgens het
vrije en ware principe. De bestuurder was ook
een goed man. want hij bultte xjjn onderdanen
niet uit. sooals het de „loffelijke” gewoonte was.
HU poetste zelf zijn schoenen en borstelde eigen
handig zijn Jas. en hu redeneerde met alleman
en iedereen, doch het curieuze in zijn redenee-
ring was, dat zihf gedachte alleen telde.
Op een dag rxu was het ondcrwyzersvergade-
ring Aan de tafel zat de bestuurder en hU
groette eerbiedig het portret van Stalin, den
Leider. De onderbestuurder zat naast hem en
ook deze groette den Leider. Zoo ook groetten
alle onderwijzers, want allen waren zU onder
danen van Stalln Toen zei de bestuurder: „Van
daag zullen wij den tekst van de nieuwe Grond
wet bestudeeren. want wjj moeten die aan de
kinderen leeren’" Alle onderwijzers knikten
eerbiedig bU dat bevel; hoe zouden ze anders
doen in het „vrije” land, dat Rusland heet?
Van onder sUn wenkbrauwen keek de be
stuurder naar Ralssa. de onderwijzeres, en hU
dacht het middel gevonden te hebben, om haar
te beschamen en zoodoende te kunnen ontslaan
..Ralssa," zei hu. en allen keken naar het
meisje, .mag een priester volgens de nieuwe
grondwet kiezer zUn?” Ralssa voelde dat de
bestuurder haar op een verkeerd antwoord wil
de betrappen en voorzichtig antwoordde zU:
.Ja, dit kan. als de priester sinds meerdere Ja
ren zijn ambt niet meer uitoefent”
Bedoeld of niet. de bestuurder scheen het
ontwijkende antwoord niet opgemerkt te heb
ben. <De nieuwe grondwet staat Immers het
stemrecht toe aan priesters».
Ralssa Pokrowskala was niet gerust, want de
bestuurder vroeg dat niet zonder reden. Nu
lachte hU even, toen wendde hU zich weer tot
Ralssa en vroeg haar op den man af: .Mag een
onderwijzer geloovig zUn, Ja dan neen?"
Wat kon Ralssa antwoorden? Zei ze .-.neen."
dan zou hu haar‘zeggen: „Wat doet gU dan in
ons midden?" Zei ze ,Ja. dan zou dit bestem-
peld worden als contra-rcvolutlonnair. Doch een
Rus is behendig en daarom antwoordde Ralssa
..Een paedagoog moet in principe geen geloo
vige zUn, maar als hU het toch is. mag hu zUn
overtuiging in school niet doen kennen."
Toen sloeg de bestuurder met zUn vuist op
„Er zullen touwen noodig zUn." fluisterde Ik,
toen Collins neerknielde, om mijn schoenen
vast te maken. „Touwen en een lantaren; want
het is een heele diepte! Je zult er hulp bu
noodig hebben. Val. Je kunt er hem nooit al
leen uithelpen."
HU knikte stilzwUgend
Th Zijn bibliotheek met 14.000 boeken een
Van de belangrijkste particuliere verzamelingen
op taalkundig gebied, treffen wy hem aan bu
het lezen van een Chlneesch gedicht: Dr Ha
rald Schütz, den man, die 290 talen spreken en
schrijven kan. Zyn grootvader, de beroemde
sanskritist C. Schütz, sprak 12 talen en ook zUn
vader beheerschte verscheidene klassieke en
moderne talen.
Onze eerste vraag aan den «3-Jarlgen ge
leerde is: „Hoe.hebt U het toch klaargespeeld
290 talen te leeren?" Glimlachend haalt hy de
schouders op: .Dat weet ik ook niet! Maar een
onfeilbaar recept kan Ik U geven: drie dingen
hebt U noodig om talen te leeren, n.l. lust, ge
legenheid en tijd. De laatste twee had ik en de
liefde voor talen heb ik van mijn voorvaderen
geèrfd Ja. het is meer dan liefde, het is een
soort koorts ik maak Jacht op talen!" En
dan verhaalt Dr. Schütz hoe hy tot zyn talen
studie kwam.
„Nog voor ik op het gymnasium kwam kon
Jk een Italiaansch volksliedje en het begin van
de Odyssee in het Grleksch uit het hoofd voor
dragen. Op het gymnasium leerde Ik Latijn en
Grleksch en de drie groote moderne talen.
Myn liefde voor philológie verliet mij niet toen
Ik aan de Unlverslteit wiskunde, natuurweten
schappen en phllosofle studeerde en later
leeraar In de wis- en natuurkunde werd. Nadat
Ik mij reeds jong had laten penslonneeren, ging
ik mU weer aan de talenstudie wijden. Ik leerde
er een aantal tegeiyk, maakte vertalingen uit
het Chlneesch en Sanskriet, schreef een werk
over de voornaamste talen van tegenwoordig
en vroeger en een boek over de talen, die in de
Dultsche koloniën werden gesproken. Ik hield
mU ook bezig met de talen der inboorlingen
van Noord-, Midden- en Zuid-Amerlka. Van de
Oostersche talen heb Ik my vooral gewijd aan
het Arabisch, Perzisch. Indisch, Chlneesch en
Japansch.
Dr. Schütz staat op en neemt de door hem
geschreven werken van een boekenplank; hel
Is een flksch aantal. Een beetje verlegen be
kent hU zijn liefde voor de lyriek en bijzonder
interessant is een boekje „Liefde en Lyriek bij
vijftig volkeren". Het interessantst Is echtet
een zwart boek In folioformaat, waarin Dr.
Schütz in den loop der Jaren alle talen, die hy
vond en leerde, in alphabetlsche volgorde op-
geteekend heeft. Dit boek bevat niet minder
dan 290 talen, maar Is hiermede niet afge
sloten nog steeds jaagt de geleerde op
nieuwe talen en hy hoopt er nog menige te
leeren en de 300 te overschrijden.
Slaan wy in dit hoogst merkwaardige boek
de A op, dan begint' het: Abesstyisch, Ainoe
<de taal der oerbewoners van Japon), Aiba-
nisch, Altaiisch (Centraal-Azië», Algonkin (In
dianentaal), enz. Zoo gaat 't by alle talen: Rus
sisch. Turksch, Chlneesch, Japansch. Neder-
landsch, Finsch, Baskisch, Hebreeuwse!»
niets ontbreekt En hierbij komen nog talrijke 1 g bouwen,
dialecten in veie talen. De geheele wereld
schynt in deze stille studeerkamer vertegen
woordigd te zUn....
.Been," wekt de geleerde ons uit ons gepeins,
,Jk ben heusch geen wonder. viyt. systeem,
een beetje talent en veel liefde; dat is het
heele geheim.”
,Ja, maar hoe léért V nu die talen?” vragen
wy. En hy geeft ons het recept. De grondslag
wordt gevormd door een uittreksel uit een
leerboek, dan komen woorden, die tot zinnen
verbonden worden en daarna leert hU de re
gels der uitspraak. BU dit laatste helpt ook
dikwyis de gramofoon. Bestaat er van een of
andere taal geen grammatica, dan maakt hy
er zelf een. Wanneer iemand 290 talen kent,
kan hU zich met béhulp van de litteratuur en
een woordenboek de grammatica van de 291ste
zelf maken Uit zijn ontzaglijke verzameling
woordenboeken toont hy ons een Armeensch-
Russlsch. een Armeensch-Latynsch, een Bas-
klsch-Spëansch, een Tibetaansch-Engelsch, enz.
„Welke taal houdt U voor de moeiiykste?”
vragen wy. .De moeilijkheid van een taal
hangt af van wie haar leert. Een Chinees zal
natuuriyk gemokkeiyker Japansch leeren dan
een Nederlander. In het algemeen kan men
echter als zeer moeilijke talen beschouwen de
talen der Indianen en Eskimo's, verder Bas
kisch en Groesinisch, wélke laatste taal in den
Kaukasus gesproken wordt. Heel moeilijk Is
ook het Hongaarsch, omdat deze taal zooveel
onregelmatigheden heeft. Merkwaardig is, dat
het Hongaarsch dichter bij het Japansch, dan
by het Duitsch of het Nederlandse!» staat.
Daarentegen zyn de Slavische talen lang niet
zoo moeiiyk als ovef het algemeen wordt aan
genomen: Russisch is een Indo-Germaansche
taal. Arabisch- is moeilyker dan Perzisch. BU-
zondere moeilijkheden biedt ook het Chlneesch,
wanneer men het geheel beheerschen wil, wat
nauweiyks mogeiyk is."
Op onze vraag', hoevele talen hy volledig
beheerscht, schudt Dr. Schütz het hoofd: vol
ledig beheerschen kan iemand behalve zyn
moedertaal nog slechts één, hoogstens twee
talen, meent hy en de meeste menschen be
heerschen hun moedertaal niet eens volkomen.
„Ik heb my in het bUzonder toegelegd <jp Hon
gaarsch en Engelsch ook op de dialecten,
b.v. Pidgin-Engelsch en Neger-Engelsch. Tus
schen twee haakjes: weet U, dat U Arowakisch
spreekt?” En op onzen verwonderden blik: .Ja.
er zyn verschillende woorden uit die taal in de
onze overgegaan: mals, tabak, kano, enz.”
En nog een grappige geschiedenis vertelt
ons de geleerde. Enkele jaren geleden bezocht
ly een circusvoorstelling, waaraan Sioux-In-
«0
oe dochter der grootmoeder. Boo gebeurde het
dat de bestuurder naar den lnspecteu*schreet
