ONS BLAD
Linksche troepen melden
successen
De Noorsche minister Koht
in ons land
l
„Beschermt de democratie!”
zegt Stanley Baldwin
i
LW
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
De spanning Rome-
Londen
Roosevelt’s plan
gedwarsboomd
De scheepsramp
te Hongkong
BESPREKINGEN MET
MINISTER DE GRAEFF
GEEN WEDVLUCHT OVER
DEN OCEAAN?
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ENKELSTUKKEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
VREESELIJKE AFLOOP
VAN EEN „GRAP"
Bombardement
van Guernica
Ook tramstaking
in Londen?
TOILLT-
WOENSDAG 19 MEI 1937
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
192
No
JAARGANG
DERTIGSTE
9
De grijze premier spreekt
tot Engelands jeugd
Amorebieta nog slechts
1
De rust heerscht in
Catalonië
In de mijnindustrie
Het bombardeeren van
open steden
uüedttrijd
V
3
e.
A
Delbos naar Brussel
Laatste rede in zijn
politieke loopbaan
Abessijnsche kwestie
ook aan de orde
Frankrijk en de gouden
standaard
Eden 24 Mei naar
Genève
Onderzoek naar de mogelijkheid
van een politieke uitbreiding
der Oslo-conventie
Simulant, die pastoor bespottelijk
wilde maken, bleek stervende
Sir Eric Drummond pleegt
overleg met Ciano
Senaatscommissie verzet zich
tegen hervorming van het
Hoog Gerechtshof
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
re
ide
Vermoedelijk zal Cot den
annuleeren
Interparlementaire conferentie
dringt op onmiddellijk
herstel aan
Vrijheid en orde in het kader der
wet, met de gewapende macht
op den achtergrond
Twintig dooden en dertien
zwaar gewonden
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
e
Te Salamanca zou op generaal
Franco een aanslag
gepleegd zyn
een vlammenzee
HF
r
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
.4
senaatscommissie
Stanley Baldwin
o
o o
I
l
heel niet door de regeering geïnspireerd is.
troepen
van den Volkenbond te Genève
t
dese zaak nog als volgt
op
Stand op Woensdag 14 uur VJMU 7884
Vorige stand: 758.4
Verwacht
nister, dat
Iel
.17
(ca, en die korten
afidfen viel.
Ie houding, die
al zullen aan.
I
I
I
In het hoofdkwartier van den algemeenen
bond van mijnwerkers heeft men hedenmiddag
verklaard, dat zich geen nieuw feit heeft voor
gedaan in de ontwikkeling van bet conflict.
Zaterdag as. zullen de laatste instructies inza.
ke een staking van acht dagen worden gegeven.
Donderdagochtend zal het bestuur van den
bond te Londen bijeenkomen, doch de leiders
hebben verklaard, dat hier slechts sprake is van
een normalen gang van zaken.
Laat mij uitdrukking geven aan mijn geloof,
dat ook het geloof is van millloenen van alle
rassen van het Britsche Rijk.
iraeff en Spaak wil
udmg der Oslo-cou
PARIJS. 18 Mei. (Havas.Hedenmiddag is
interparlementaire handelsconferentle in
De bijeen-
LONDEN. 18 Mei. (Reuter). De Britsche mi
nister var. Buitenlandsche Zaken. Eden zal de
vergadering van den Valkenbondsraad, welke 24
Mei ai. te Genève begint, by wonen
De
om
LONDEN, 18 Mei. iReuter» De niet-ln-
mengings-subcommissie heeft heden beslo
ten tot beide strijdende partijen in Spanje
een oproep te richten, om meer mensche-
Hlk te zijn in den strijd en af te zien van
bombardementen uit de lucht
Moeten de dagen, die de uitwerking van de
Volkenbondsidee en de onderteekening van het
verdrag van Versailles hebben gezien, op de
creditzijde van de balans worden geschreven?
Twintig jaren lang zouden wij .Ja hebben
geantwoord, doch thans zou bet antwoord twij
felachtig zijn.
Europa bevindt zich thans noch in oorlog,
noch in vrede, doch blijft waakzaam.
De Volkenbond en Versailles hebben beide
de verwachtingen van het menschdom teleur
gesteld; desillusie Is er voor in de plaats ge
komen.
De Koning heeft vanmiddag den minister
van Mijnbouw, Crookshank, ontvangen en heeft
met hem de dreigende algemeene staking van
de mijnwerkers tengevolge van het conflict in
Nottinghamshire besproken.
De oude leerstelling van het goddelijk recht
der koningen is dood, maar wij zijn niet voor
nemens in baar plaats een nieuwe leerstelling
U plaatsen van het goddelijk recht der staten.
Met een toespeling op de tegenwoordige her
bewapening zelde de minister-president, dat dit
het droevige antwoord is op alle pogingen van
ben, die den vrede beminnen; maar ernstiger is,
dat in eenige kringen de vrede wordt geprocla
meerd als te zjjn een slechte droom en de oor
log wordt genoemd als het Ideaal voor de rede
lijke menschen.
Zoolang bet Brltsche Rijk zal blijven bestaan,
zvllen wjj onze stem verheffen tegen deze val-
sche góden. (Applaus).
Het evacueeren van niet-strfjdenden uit BIL
bao is heden opgeschort.
'Van gewoonlijk welingelichte Baskischa
zijde wordt vernomen, dat te Salamanca
een aanslag op Franco is gepleegd. Men
voegde hier evenwel aan toe. dat een der
gelijk gerucht reeds meerdere malen de
ronde beeft gedaan, doch Moede werd te.
gengesproken.
i
r
De vrijheid voor gewone menschen, welke
de vrucht moest zijn van de overwinning,
is opnieuw in gevaar, omdat men haar beeft
ontnomen aan gewone menschen in andere
landen.
van bet trampersoneel en van bet autobus.
pewneel aai Donderdag worden gehouden, om
oonieuw do vraag onder oogen te zién of een
solidariteftsstaklng met het autobuspersonee)
wenscheljjk is
PARIJS, 18 Mei. (Havas). De Fransche mi
nister van Buitenlandsche Zaken. Delbos. ver
trekt Donderdag naar Brussel, op uitnoodiging
oer. Belgische regeering.
ive
bij
.21
36
.36
.77
.08
.12
.35
LONDEN, 18 Mei. (Reuter). De Brltsche mi
nister-president Staley Baldwin heeft vanavond
in Albert Hall een toespraak gehouden op een
bijeenkomst der jeugd van het Imperium, waar
in hij om. zeide:
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.
Voor buiten Alkmaar f 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Men begrijpt, dat deze gebeurtenis onder de
Katholieken en ook andersdenkenden in de
naaste omgeving diepen Indruk gemaakt heeft.
hem Donderdag een lunch zal aanbieden. Vrij
dag reist de heer Koht naar Brussel, waar hl)
eer. onderhoud met den heer Spaak, dep Bel
gischen minister van Buitenlandsche Zaken, zal
hebben.
Gevraagd naar het doel van zjjn reis, anL
woordde de heer Koht o. m.: op 26 dezer komt
de assemblee
bijeen.
Uit Durango wordt gemeld, dat Amore
bieta den geheelen nacht door heeft ge
brand. Van tfld tot tijd hoorde men ont
ploffingen.
LONDEN, ig Mei. (Havas). Volgens den
diplom» ttrèm redacteur van de Morning
Post zou de Brltsche regeering zich bezig
houden met de spanning in de Brltsch-
Italiaansche betrekkingen. Sir Eric Drum
mond. de ambassadeur te Rome, zou op
dracht gekregen hebben stappen bij de
Itallaansche regeering te doen.
MADRID. 18 Mei. (Havas.) De regeerings-
troepen zün opgerukt in den sectorJtarana
en hebben nieuwe stellingen voorbij Lima
Verde bezet. In den sector Lorna de Tres
Picos zijn zij in een bergachtige streek
vijf of zes kilometer gevorderd. De verbin
dingen van Lillo en Una zijn af gesneden:
de beide dorpen zjjn vrijwel Ingesloten.
De stakingsbeweging onder de kappersbedienden van Parijs heeft niet den
omvang genomen, welke zich liet vermoeden. Voor de kapperszaken echter, welke
geopend bleven, had de politie handen vol werk om de orde te handhaven
de interparlementaire
eerste vergadering bijeengekomen. De bijeen
komst was gewijd aan de bespreking van het
vraagstuk van den gouden standaard.
Ik heb mijn tijd gehad en zal weldra in
de schaduw komen. In de volgende kwart
eeuw zult gfl geroepen worden uw rol in de
wereld te spelen en den plicht hebben te
behoeden, hetgeen daartoe waardig ia Gjj
zult de democratieën in ieder deel van de
wereld, waar gij ook leeft, moeten bescher
men en het kan zeer wel geschieden, dat
tij geroepen zult worden de democratie
voor zich zelf te behoeden.
Vrijheid en orde, In het kader der wet, met
gewapende macht op den achtergrond en
niet op den voorgrond, een maatschappij,
waarin gezag en vrijheid in behoorlijke mate
met rikantter verbonden zijn en waarin
staat en burger tegelijkertijd doei en mid
del zjjn.
De Noorsche minister van Buiten
landsche Zaken, de heer H. Koht,
is Dinsdag in ons land gearriveerd
voor het houden van besprekingen
met minister De Graeff.
O.m. Ijjkt het hem gewenscht, de
mogelijkheid te onderzoeken, of de
Oslo-conventie niet zou kunnen wor
den aangevuld met een overeenkomst
van politieken aard, in dier voege,
dat de onderteekenaars een conven
tie zouden opstellen met betrekking
tot de regeling van de controle
de bewapening in hun landen.
Toch ging de pastoor met hem mede nay
het huis vfcn den siipuleerenden jongeman,
waar ook nog twee andere vrienden op den
geestelijke wachtten. De pastoor constateer,
de echter dat de jongeman, die te bed lag,
inderdaad ernstig ongesteld was. Hjj ver
heelde dat niet aan de omstanders en ver
zocht hun voor den armen zieke te bidden.
De jongen verkeerde in levensgevaar,
pastoor keerde naar zijn pastorie terug
de voorbereidingen te treffen voor de be
diening van den zieken jongeman, die kort
nadat hij de hulpmiddelen der Kerk had
ontvangen, stierf.
i orienteeringsreis. die ik op weg
8 heb ondernomen en die my,
p, in staat zal stellen op de hoogte
an de inzichten van mijn Neder-
Belgische amötgenooten over vraag-
Genévi
Ten
bjj met voor het eerst in ons land was. Hjj is
er al verscheidene malen geweest. Vijf jaar ge
leden was de heer Koht, toen nog geen minister,
hier als president van een historisch congres.
Ui! is van huls uit een historicus en heeft bier
vele vrienden onder de geschiedkundigen, o. a.
den Leidschen hoogleeraar dr. Coienhrander.
Het nieuwe kabinet schijnt In politieke krin
gen te Valencia zeer goed te zijn ontvangen,
niettegenstaande de afwezigheid der vakver.
ccnigingsorgapisaties G. T-, C. N. T. en de
anarchistische partij, die zoodoende geen en
kelen vertegenwoordiger in de regeering heb
ben. Hedenmiddag heeft Negrln de leden zijner
regeering aan president Azana voorgesteld.
Ook te Bilbao is de nieuwe regeering te Va
lencia gunstig ontvangen. Vooral is men tevre-
den dat drie Cortesleden, die voor Bilbao zijn
gekozen, zitting hebben in de nieuwe regeering.
De afgevaardigde van de Spaansche regee.
ring tot hét handhaven van de orde in Cata
lonië en de politiechef van Barcelona hebben
verklaard, dat op het oogenblik in Catalonië
absolute rust heerscht.
PARIJS. 18 Mei. (Havas). Daar de re
denen. waarom de Amerikaansche autori
teiten hun toestemming voor de wedvlucht
New York-Parljs weigerden, ook voor een ver
trek uit Canada gelden, acht men het waar
schijnlijk, dat de Fransche minister van
Luchtvaart, Cot, in overeenstemming met
de Int. Aeronautische Federatie, den gehee
len wedstrijd sal annuleeren.
In verscheidene steden van het door de troe
pen van Franco bezette deel van Spanje is do
verjaardag van ex-koning Alfonso herdacht met
godsdienstplechtigheden.
De monarchistische bladen hebben hem lan
ge artikelen gewijd.
De Spaansche regeering heeft de Brltsche
admiraliteit medegedeeld, dat de torpedojager
„Clscar” tot haar leedwezen niet kan deelnemen
aan de vlootschouw te Splthead. in verband
met de noodzakelijkheid van zijn tegenwoordig
heid in Spanje. Spanje zal dus niet te Spithead
vertegenwoordigd zijn.
Het conflict tusschen den nieuwen Spaan-
echen zaakgelastigde te Tokio, Alvarez, en den
vroegeren. De Molina, is nog niet tot een op
lossing gebracht. De Molina, die door Valencia
is afgezet, omdat hU zich aan de zijde van
Franco geschaard heeft, vertoeft nog in het
gezantschapsgebouw, welks deuren stevig ge.
barricadeerd zijn. Alvarez heeft zijn Intrek in
een hotel genomen.
De Spaansche ambassadeur te Parijs, Luis
Araquistain. is afgetreden. Naar verluidt zal hU
worden opgevolgd door Carlos Espla.
De Fransche mobiele garde heeft te Hendayt
twee Franse hen. een Argentijn en een Italiaan
die de grens wilden overschrijden om dienst te
nemen bij de troepen van Franco, in hechtenis
genomen, en naar het bijzondere commissariaat
te Hendaye gebracht.
De onder commissie voor de niet-inmenging
kwam vanmiddag te vier uur bijeen voor de
bespreking van het vraagstuk van het bom
bardeeren van open steden en burgerbevolking,
terwijl ook dat van de Spaansche bezittingen
in het buitenland aan de orde is.
Waarschijnlijk zai de hoofdcommissie aan het
einde der week worden bijeengeroepen, voor de
hervatting der bespreking van het Scandlnaaf.
sche voorstel over de bescherming van de .Jieu.
trale vlag" in de Spaansche wateren bulten
de territoriale grens.
Dan is er nog het andere punt, dat minister
Koht met de heeren De,
bespreken en wel de uiU
ventte, hiervoor vermeld/
De heer Koht licht!
toe:
Tegelijk met de assemblee komt te Genève
het Bureau van Ontwapeningsconferentie
bijeen. Van de werkzaamheden van dit bureau
heeft minister Koht geen groote verwachtingen
Wel heeft hij vertrouwen in de beraadslagingen
van de ideiue staten onderling over het vraag
stuk der ontwapéning, die dan het initiatief zou
den kunnen n^fnen tot een conventie als bier,
boven bedoel
Het is een
naar Genèv^
naar ik hoqp
tc komen /vi
landsche dn
stukken van Internationale beteekenis, die te
^eiTta bespreking kunnen komen.
slotte deelde de minister nog mede, dat
Naar aanleiding van de Itabaansehe
campagne tegen Engeland sou
mond overleg gepleegd hebben
Ciano*
De Fransche interparlementaire handelscom-
mi—ir dringt aan op onmiddellUk herstel va»
den goeden standaard.
Men verwacht, dat minister Cot den wedstrijd
van vlieger* ovèr den Atlantisch™ Oceaan zal
annuleeren.
De bouw van nieuwe Zeppelin,
waarmede men voornemens is in plaats
van de verongelukte „Hindenburg"
den transatlantischen vliegdienst te
verzorgen, is reeds dermate gevorderd,
dat met het monteeren van de motor-
gondels is begonnen
Een zeer droevig geval van verwildering on
der de jeugd en van poging tot ondermijning
van den eerbied en het gezag voor de geestelijke
overheid heeft zich dezer dagen voorgedaan in
Essen, waarbij de afloop een tragisch karakter
bad.
Eenige opgeschoten Jongens wilden hun pas-
ioar er in laten RSbpen. Zjj spraken af. dat
èën hunner zich ernstig ziek zou houden en
zich te bed zou begeven. Een ander zou naar
den pastoor gaan en dezen verzoeken zijn vriend
te komen bedienen, wUl deze er secr ernstig aan
toe was Het plan, even laf als minderwaardig,
werd uitgevoerd Een der jongens begaf zich
naar de pastorie en deelde den pastoor mede,
dat zijn makker ernstig ziek was en bediend
moest worden. Toen hij eenmaal in de pastorie
was, en de pastoor zich bereid verklaarde oogen.
hlikkelljk mede te komen, kreeg de jongeman
betere gedachten en deelde aan den zielen,
herder mede, dat het een „grap" was en zjjn
viiend heelemaal niet ernstig ziek was.
De Rjjksmiddelen hebben over de eerste vter
maanden van dit jaar ruim f 1814 minioea
meer opgebracht dan over hetzelfde tijdvak
1936.
P«z-
Sir Erie Drum-
met Graat
Ei werd een resolutie aangenomen, waarin
wordt verklaard, dat de internationale handel
hinder ondervindt van de invoercontingentee-
ring en de valuta-contrAie.
BERLIJN, 18 Mei. (Havas.) De Gestapo
heeft heden In alle Berlljnsche kiosken be.
slag gelegd op alle Engelsche bladen, die
uitvoerige bijzonderheden bevatten van de
mededeelingen van den Duitschen piloot
Wandel, die deel genomen heeft aan het
bombardement van Gue
tijd later in Baskische
LONDEN. 18 Mei. (Havas.) In strijd met
tedere verwachting Is op de bijeenkomst van
Britsch personeel der tramwegen te Tottenham
een motie aangenomen, waarin gezegd wordt,
oat de arbeid onverwijld moet worden neerge
legd uit solidariteit met het personeel der Lon-
densche busmaatschappij.
De voltallige conferentie der afgevaardigden
LONDEN. 18 Mei (D.N.B.). Naar uit
Hongkong gemeld wordt, is het aantal
dooden tengevolge van de ontplotfing op
het Japansche motorschip niet zoo hoog
als oorspronkelijk gemeld werd.
Er zijn twintig personen gedood en der
tien zwaar gewond.
VRZESELUK AUTO-ONGELÜK TE ALFHEN
AAN DEN RIJN. ZES DOODEN.
De Noorsche minister van Buitenlandsche Za
ken In ons land gearriveerd yopr het voeren
van besprekingen met minister De Graeff.
BH de scheepsramp te Hongkong kwamen twin
tig personen om het leven, terwijl er dertien
■waar gewond werden.
wordt, aldus de Noorsche tril
de Abessijnsche kwestie weer
aan de orde zal komen. In welken vorm
weet niemand, maar nu dit verwacht wordt,
leek het mij gewenscht, eens met myn Ne-
derlandsche en Belgische amtftgenooten van
gedachten te wisselen over
de kleine staten in dat gi
nemen.
Indien langs jurldlschen weg protesten wor
den ingediend, dan zou de Federatie kunnen
besluiten een wedstrijd over den Zuidelijken
Atlantischen Oceaan te houden.
De Amerikaansche minister van Handel. Ro
per, heeft In een onderhoud met journalisten
verklaard, dat hij de wedvlucht New York-Pa
rljs had verboden, omdat hij altijd tegenstander
van gevaarlijke vluchten is geweest. Zjjn beslis
sing Is niet onder den druk van de ramp met
dc „Hindenburg" genomen, zij vormt ook geen
precedent voor toekomstige vluchten, want
ieder geval zal op zichzelf beoordeeld worden.
De conferentie is van oordeel, dat een
omniddellljk herstel van den gouden stan
daard terstond in overweging genomen
moet worden.
W. van Deventer, het 78-jarige lid van het
Hoog Gerechtshof heeft vandaag President
Roosevelt er van in kenp‘- - steld, dat hjj sal
aftreden. -
Men is algemeen van op Ang. dat de be
slissing van Van Devanter door President
Roosevelt bepleite hervorming van het Hoog
Gerechtshof nog meer zal verzwakken.
Tijdens het bezoek, dat hjj Zaterdag aan
Ciano heeft gebracht, heeft hij uiteengezet,
dat het oordeel der Brltsche pers In het ge-
-AFA8HINGTON, 18 Mei (Iteuter) De
Anertkaanuehe aenaatu» ouwntmii vuur juri
dische aangelegenheden heeft met 10 tegen
8 stemmen het door de regeering voorge
stelde hervormingsplan verworpen, dat met
name een hervorming van het federale
Hoog Gerechtshof beoogt
Per vliegtuig kwam de minister Dinsdag op
Schiphol aan. Op het vliegveld wachtte de heer
Raeder, de Noorsche zaakgelastigde in ons land,
den minister op en de beide heeren reden per
auto naar Hotel des Indes in Den Haag, waar
de heer Koht zjjn Intrek heeft genomen.
De heer Koht blijft hier tot Vrijdag. Heden
brengt hij een beseek aan Mjn Nederlandschen
ambtgenoot, jhr. mr, A. C. D. de Graeff, die
Een tekst hiervoor zal worden opgesteld en
in de volgende bijeenkomst van de subcommis
sie op 24 Mei worden besproken.
Ten aanzien van de Spaansche géiden in
het buitenland heeft de subcommissie oesloteu
een vragenlijst op te stellen en dese voor te
leggen aan de regeeringen, die deelnemen aan
de niet-inmenging. Verder besloot de subcom
missie een consultatieve technische subcommis
sie te benoemen, welke belast zal worden met
het uitwerken van een ontwerp tot het oeletten
van het vertrek of de doorreis aan met-8pan-
jaarden. welker activiteit van uivloed kan zUn
op het Spaansche conflict.
In de provincie Leon hebben de regeerlngs-
troepen bij Sedular en Penaten stellingen ver
overd en versterkt; ook Penaten zelf is in hun
macht.
De regeeringstroepen hebben, zooals gemeld,
na de aanvallen van de rechtsche
Amorebieta ontruimd.
De Amerikaanscbe senaatscommissie verzet
ilch tegen Roosevelts plan tot hervorming van
het Hoog Gerechtshof.
Het Brltsche trampersoneel drjjft naar een
sympathiestaking met het Londensche Auto-
bus personeel.
In Spanje melden de regeerinjrstroepen suc
cessen. Op generaal Franco sou een aanslag
z(jn gepleegd.
Prinses Juliana en Prins Bernhard sjjn sinds
Dinsdag de gasten van onsen geaant Je, Londea.
Memories van antwoord aan de Eerste Kamer
betreffende het tegengaan van lintbebouwing
en bet wetsontwerp tot instelling van eeu
openbaar lichaam voor de ingepolderde Wte
ring ermeer.
Na deze rede, die hjj de laatste tijdens zijn
premierschap noemde, en waarin de oude
staatsman blijkbaar aan de jeugd zjjn politiek
testament wilde geven, werd Baldwin enthou
siast toegejuicht. -
