ONS BLAD
De H. Vader spreekt
pelgrims toe
F"
heden
Het nieuws
Het Vaticaan
en
Spanje
Sloep gekapseisd
DE GODSDIENSTSTRIJD
IN DUITSCHLAND
DE ONAFHANKELIJKHEID
van
DER DONAU-LANDEN
DE BAROMETER
Fransch kabinet
bijeen
FRANSCH VLIEGTUIG
VERONGELUKT
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
De verwoesting
«van Baskenland
DONDERDAG 20 MEI 1937
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
EN
Is interventie niet
Delbos naar Brussel
mogelijk
wU.
De amnestie in België
gezant
Guido Schmidt’s bezoek
„Geen gif gat,” zegt Franco
aan Parijs
BRAND IN EEN DUIKBOOT
Nieuwe Encycliek te
verwachten
Hayasji ondervindt
tegenwerking
Than» het dorp Munguia door
bombardement vrijwel
geheel vernield
Delbos brengt verslag uit over de
besprekingen te Londen
Liberalen verzetten zich tegen
de voorttellen
Mgr. Pizzardo voerde verscheidene
besprekingen tijden» zyn ver
blijf te Londen
De Aartsbisschop van Paderborn
geeft een opsomming van de
vele heiligschennissen
in zyn bisdom ge
pleegd
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
De katholieke jeugd van België houdt een congres te Leuven. In de openlucht werd
op het geweldig groote stadsplein een plechtige H. Mis opgedragen, welke door
duizenden katholieke jongeren werd bijgewoond
Eden dineert met onzen
—o -
Vier opvarenden van Hr. Ms.
De Ruyter vermist
Woorden van lof voor de Elzassers
en van troost voor de Duitschers
Rome en Berlijn zouden een aan
val tegen de kleine staten
voorbereiden
Drie inzittenden kwamen
om het leven
JAARGANG No.
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20 a, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk vérlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Vóór het stol lelijk overschot van 28 Duitschers, slachtoffers van de Hinfenburg-
ramp, pan de kade te New York aan boord van de Hamburg werd gebracht,
om in uuitschland ter aarde te worden besteld, had een afscheidsplechtigheid
plaats
Minseito en Seijoekai sluiten
zich aaneen
Het tijdschrift „Der
Gral” verboden
In tegenwoordigheid van Honing Boris
Aartsbisschop te Sophia een nieuw tehuis voor reserve-officieren ingewijd
schismatieke
a
K\\\^\\wwmi i ii m i/
s I
r
van
193
DERTIGSTE
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
seint
ons
3
i.
het tü«.
door
Dame wegens deviezensmokkelarij gearresteerd.
O O
Stand op Dogsderdag 10 oor tji; 157.7
Vorige «tand: 1514
ventte van het Vaticaan in te
besprekingen te doen openen tusschen
autoriteiten van Bilbao en Salamanca.
BRUSSEL, 19 Mei. (Havas). Konlng Leo
pold van BelgW heeft vanochtend Mgr.
Pizzardo, den secretaris voor buitengewone
zaken van het Vaticaan, ontvangen.
Tevens gewaagde de H. Vader van de
door Hem gegeven Encycliek en verklaar
de, dat veellicht nog andere documenten
zullen volgen.
PARIJS, 19 Mei. (Havas). De Fransche mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Delboa, heeft
vanochtend den onderstaatssecretaris van Bui
tenlandsche Zaken van Oostenrijk, dr. Ouido
Schmidt, ontvangen.
Tijdens hun bespreking hebben de ministers
in een geest van vertrouwen en hartelijkheid
de verschillende zijden van den Europeeschen
toestanek bezien. Zij* hebben de overeenstem
ming van opvatting hunner regeeringen ge
constateerd ten aanzien van de kwesties, welke
de beide landen interesseeren. Zij hebben met
name de reeds op intellectueel, artistiek en
oeccmomisch gebied bereikte resultaten gepre
zen.
De Londensche correspondent van de Echo
de Paris seint aan zijn blad:
In de Kamer is een aanvang gemaakt met de
debatten over de anihestievoorstellen. Minister
president Van Zeeland zeide, dat het hem voor
kwam, dat de amnestie noodzakelijk is om re
denen, die men niet kan miskennen, zonder de
belangen van de natie uit het oog te verliezen.
Ter wille van de verzoening stelt de regeering
een politieke, maar geen administratieve am
nestie voor.
Op de Britsche RUkaconferentie heeft Eden een
niet-pesslmistische rede gehouden over den po-
litieken toestand in Europa.
Ten gevolge van het omslaan van een sloep in
de Indische wateren worden vier opvarenden
vermist.
P.T.T. weigert circulaires van Eenheid
Democratie te venenden.
op
ide
ran
als
PARIJS, 19 Mel (Havas), Een bespre
king van de voornaamste vraagstukken der
buitenlandsche politiek, welke thans de aan
dacht der regeering vragen, w’as het voor
naamste doel van den vanochtend gehouden
Franschen ministerraad.
Onze Romeinsche correspondent
d.d. 19 Mei:
7
6
8
5
5
a
3
3
3
In de Eerste Kamer heeft de heer Van Sasse
van Ysselt een voorstel gedaan de pachtwet nog
te behandelen.
H
aü
ItaMë sul binnenkort de greoUie eaderzeeboet-
vloot ter wereld bezittel^
Be godsdienststrijd in Duttcehland;
schrift „Der Grsl" verboden.
i
News Chronicle bericht, dat Rome en Berlijn
een aanval op de onafhankelijkheid der Do.
naulanden zouden voorbereiden.
BILBAO, 19 Mei (Havas). De luchtmacht
der nationalisten heeft vanmorgen het dorp
-Munguia gebombardeerd, zoodai vrijwel
alles verwoest werd. Dorpen In de nabijheid
van Bilbao werden zonder veel uitwerking
onder vuur genomen. 's'
^Generaal Miaja is belast met de handhaving
der<openbare orde in de Spaansche hoofdstad.
LONDEN. 19 Mel. (Havas) De News Chro
nicle meent te. weten, dat men in gezag
hebbende kringen te Weenen verwacht, dat
de strijd om de onafhankelijkheid van Oos»
tenrjjk, Tsjecho-Slowaküe eiwe andere Do.
naulanden binnenkort een krachtproef zal
hebben te doorstaan.
in de verhouding tusschen Engeland en Italië,
want de Spaansche oorlog zet niet alleen de
ideologieën der beide concurreerende machten
op het spel, maar ook hun materieele en stra
tegische belangen.
Algemeen schijnt men van meenlng te
dat elke poging tot bemiddeling vruchteloos
blijft, zoolang er geen verbetering is gekomen
De H. Vader heeft een aantal pelgrims ontvan
gen en toegesproken. Z. H. zeide, dat de jongste
Encycliek wellicht door nieuwe documenten ge
volgd zal worden.
Encycliek over den toestand van
leken In het Derde Rijk hadden
De ministerraad heeft verder de kwestie der
verlenging van de collectieve arbeidscontracten
bestudeerd.
De minister van Arbeid legde den ministerraad
een aantal decreten vqpr tot toepassing van
de wet op de 40-urige werkweek in een aantal
industrieën en beroepen.
De Aartsbisschop van Paderborn Mgr. Dr.
Caspar Klein heeft in een predicatie, die hij
deser dagen in zijn kathedraal gehouden
heeft, een overzicht gegeven van de Heilig,
schennissen, verminking van Kruisbeelden
en onteering van Heiligdommen, die in de
laatste twee jaar aan het Aartsbisschoppe
lijk Vicariaat in Paderborn werden gerap.
porteerd.
LONDEN. 19 Mei. (Reuter). De Brlteche^ml-
nlster van Buitenlandsche Zaken, Eden, heeft
hedenavond in het Nederlandse!» gezant-
schapsgebouw het diner gebruikt met den ge
zant, jhr. dr. R. de Marees van Swlnderen.
Het toestel, dat bestemd was voor passagiers-
en goederenvervoer over het Zuidelijke deel
van den Atlantischen Oceaan, kon volgens be
rekeningen een snelheid van 360 kilometer per
uur bereiken.
in
wer-
Mgr. Pizzardo heeft, zooals men weet. 2. H.
den Paus vertegenwoordigd bij de kronings
feesten te Londen.
Delboa bracht den Franschen ministerraad ver
slag uit over de politieke besprekingen te Londen.
In de Belgische Kamer zijn de debatten over de
amnestie-voorstellen begonnen. De liberalen
verzetten zich ertegen.
In welingelichte kringen gelooft men. dat
generaal Miaja binnenkort benoemd zal
worden tot opperbevelhebber van het repu-
blikëtnsche leger. Kolonel Rojo zal chef van
den generalen staf worden.
De Britsche regeering heeft aan Valencia en
Salamanca gevraagd, of de leiders der beide
Spaansche partijen Britsche onderdanen gevan
gen houden. In Britsche diplomatieke kringen
deelt men thans mede, dat volgens de binnen
gekomen officleele antwoorden aan de zijde
der Spaansche regeering geen enkele Britsche
onderdaan gevangen wordt gehouden, terwijl
de legers van Franco 36 Britsche onderdanen
vasthouden, waarbij nog twee Ieren moeten
worden gevoegd. Deze krijgsgevangenen, zoo
wordt in de uit Salamanca ontvangen berich
ten verklaard, worden goed verzorgd, en geen
enkele Britsche onderdaan is terechtgesteld.
BRUSSEL, 19 Mei (Havas) De Belgische
liberale Kamerfractie heeft vanochtend verga
derd in bijzijn van minister van Onderwas
Hoste. De aanwezigen hebben zich met op eervl
na algemeene stemmen uitgesproken tegen het
beginsel van amnestie en den wensch uitge
sproken, dat in het belang der nationale een
heid de stemming over de wetsontwerpen, welke
vanmiddag in de Kamer aan de orde werden
gesteld, zal worden uitgesteld.
BÜREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar 12.—
Voor buiten Alkmaar f 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Met zwakke, maar beheerschte stem sprak
Hij allereerst tot de Passtonlsten en de Ita
liaanse!» pelgrims, en vervolgens richtte Hij
zich in het Fransch tot de pelgrims uit den
Elzas. De H. Vader zeide hen met bijzondere
ingenomenheid te begroeten, daar zij op voor
beeldige wijze strijden voor het groote goed
der Christelijke school en prees met hen alle
Katholieken van Elzas, die de rechten van
-Kerk en God zoo goed weten te verdedigen.
Het is nog niet bekend, welken vorm dit
Duitsch-Itallaansche offensief zou aanne
men, doch men gelooft, dat om te beginnen
druk zal worden uitgeoefend op den Oos-
tenrijkschen bondskanselier, om hem te ver
plichten, een sterke nationaal .socialistische
vertegenwoordiging In zijn kabinet op te
nemen.”
TOKIO. 19 Mei. (Domei). Een twintig
tal vertegenwoordigers der Minseito en
Seijoekai-partijen zijn vanmorgen bijeen ge
komen. teneinde maatregelen te bespreken
„om de regeertng-Hayasjl omver te wer
pen”.
Om één uur kwam de H. Vader de zaal
binnen, gedragen op een draagstoel, die
vlak voor den troon werd neergezet. De H.
Vader maakteeen zeer afgematten Indruk
met diepe groeven van zorg in het verma
gerde gezicht.
Tijdens een oefentocht ter hoogte van
Cioesjoe is brand uitgebroken aan boord van
een Japansche duikboot. Vier leden der be
manning zijn ernstig en verscheidene licht
gewond.
Hedenmiddag heeft te Castel Gandolfo een
publieke audiëntie plaats gehad, waaraan werd
deelgenomen door het kapittel der Passlonls-
ten, een honderdtal Italianen met een Bis
schop, Duitsche pelgrims uit Munster en Keu
len, vele Elzassers uit Straatsburg en 160 jong
gehuwde paren.
Onder de pelgrims bevonden zich acht paters
Passtonlsten uit Baskenland, die met een spe
ciale vergunning van de Basklsche autoriteiten
een bezoek aan den H. Vader brachten.
In de groote zaal der Zwitsers waren luid
sprekers aangebracht, daar het voor den H.
Vader moeilijk was Zich in deze groote zaal
verstaanbaar te maken.
De met sterke ontroering uitgesproken Duit
sche redevoering van den grijzen Opperherder
maakte op alle aanwezigen een diepen indruk.
Minister Delbos gaf een zeer volledige uit
eenzetting. welke meer dan anderhalf uur duur
de. Hij bracht verslag uit over de besprekin
gen, welke hU te Londen heeft gevoerd en die
te Parijs worden voortgezet Delbos sprak
voorts nog over de ontmoetingen van zekere
staatslieden uit Mldden-Europa met de leiders
der Britsche politiek.
Aan de uiteenzetting van Delbos werd een
breedvoerige gedachtenwisseling vastgeknoopt.
Morgen, direct na zijn aankomst te Brussel,
zal Delbos de lunch gebruiken met den Belgi
schen minister-president Van Zeeland. In den
namiddag zal hij besprekingen voeren met den
premier en zijn Belgischen collega Spaak Vrij
dagmorgen zal Delbos door Konlng Leopold in
audiëntie worden ontvangen, en des middags
zal hij eerst besprekingen voeren met Spaak en
daarna met Van Zeeland. Des avonds zal hij
naar Parijs terugkeeren.
De Oostenrijksche onderstaatssecretaris Guido
Schmidt heeft te Parijs hartelijke besprekingen
gevoerd met Yvon Delbos.
SOERABAJA, 19 Mei. (Aneta).
Bij het houden van schietoefeningen
is een sloep van Hr. Ms. De Ruyter
bij het strijken gekapseisd.
Vermist worden de luitenant ter
zee der 2e klasse H. D. Claus, de
matroos le klasse P. H. Cappetijn,
de matroos 2e klasse J. van Gelder
en de inlandsche kwartiermeester
Supit.
Ongeveer dertig jaar geleden werd het tijd-
chrift te Weenen door Richard von Kralich en
ten dichter Franz Eichert opgericht. „Der Oral”
leeft naast het tijdschrift „Hochland” de gees
telijke wedergeboorte der katholieke poëzie in
geleid, gesteund en tot succes gevoerd. Vele nat.-
soc. schrijvers zijn door de „Grai” verdedigd en.
wanneer zij het verdienden, ook geprezen. Tal
rijke katholieke dichters -zijn door de „Gral”
entdekt: Billlnger, Kneip, Lersch, Gertrud von
Lefort, Winkler zijn het blad veel verschuldigd.
Aan de Oostenrijksche literatuur heeft het
steeds veel aandacht besteed.
Deze kampioen voor zuivere kunst is thans
door de politie tot eeuwig zwijgen veroordeeld.
Over de oorzaken van dezen maatregel kan
men slechts gissen. Het laatste „Gral”-nummer
wtrR nog begin Mei aan de abonné’s gezonden.
Het eigenlijke motief voor dit doodvonnis ligt
wel in het streven alles wat de katholieke we.
reldbeschouwlng op culTtXeel gebied vertegen
woordigt te vernietigen, alstaede in den onver-
zoenltjkei^haat tegen den groeten predikant en
publicist Pater Friedrich Muckermann 8J., die
vroeger hoofdredacteur is geweest van de „Gral”.
Zocals men weet, is Pater Muckermano^Uit
Dultschland gevlucht en is vervolgens eenigen
tijd werkzaam geweest in Nederland. Thans is
hij professor aan de Pauselijke universiteit te
Rome.)
Het blad schrijft verder: „In Oostenrijk tracht
de regeering haar positie te versterken, door
vrede te sluiten met de arbeiders. De vakver-
eenlgingen zullen gereorganiseerd worden, zoo
dat zij niet alleen onder contröle der regeering
staan”.
Het blad heeft in dit verband vernomen,
dat Weenen binnenkort een soclaal-demecraat
els onder.burgemeester zal krijgen.
Havas bericht uit Weenen, dat burgemeester
Schmitz in de plaats van den derden onder-
burgemeester Carl Winter, wiens ambtsperiode
is afgeloopen, den metaalbewerker Hans Wald-
san benoemd heeft. Waldsan is voorzitter van
den bond van metaalbewerkers en maakt deel
uit van de leiding van het vakverbond. 4
ANTIBES. 19 Mei. (Havas). Tijdens het
vertrekken voor een proefvlucht is een
Fransch watervliegtuig, het eerste toestel
van een nieuw type, verongelukt. Het zonk
oogenbllkkelijk, nadat het het water zou
verlaten. Drie der acht inzittenden, onder
wie de eerste bestuurder en een Ingenieur
van de Air France, zijn om het leven ge
komen; twee Inzittenden werden licht ge
wond.
„Zegt aan allen,” zoo riep de H. Vader met
groote ontroering uit, „dat de gemeenschappelij
ke Vader altijd met Zijn lijdende zonen is, en
zegt aan allen, dat de Paus aan hen denkt,
voor hen werkt en voor hen bidt, eiken dag,
eiken dag, eiken dag.”
„Rome en Berlijn," aldus het blad, ..zouden
onlangs overeengekomen zijn, het einde van de
‘kroningsfeesten af te wachten, om daarna een
draconische actie tegen deze kleine staten te
ondernemen, tenzij de West-Europeeschc mo
gendheden tijdens haar besprekingen te Lonaen
duidelijk den wensch te kennenhebben gege.
\en, deze staten te verdedigen.
'^lans vernemen wjj, dat niet minder dan
16 drukkerijen, niet alleen door de Gestapo
zijn gesloten, maar dat ook deze drukkerijen
dpor het Rijk zijn geconfiskeerd. Tengevolge
Aan dezen maatregel kon o.m. het ambts-
biad van den Bisschop van Münster en het
letterkundig maandschrift „Der Gral" niet
meer verschijnen. Thans heeft de Geheime
Staatspolitie heel onverwacht een inval ge
daan in het redactiebureau van de „Gral”
sn alle eigendommen, bibliotheek, kantoor,
meubelen en archief in beslag genomen en
de uitgave verboden.
Door dezen maatregel is het Duitsche Ka
tholicisme van een belangrijk cultureel blad
beroofd.
Zij zullen nog meer besprekingen voeren, die
waarschijnlijk zullen lelden tot een- algemeene
vergadering der twee partijen, welke ongetwij
feld een resolutie zal aannemen,, waarin de
regeering eiken steun -wordt ontzegd.
Japansche politieke kringen vreezen, dat de
belde groote partijen het buitengewone besluit
zullen nemen om aan Hayasji te gaan vragen
zijn ontslag in te dienen.
Op de bijeenkomst van heden is besloten tot
vestiging van hoofdkwartieren te Tokio, en in
stelling van een gemengde commissie voor een
actie tot het omverwerpen der regeering-
Hayasjl.
Op lie driemaandelijkse!» conferentie van het
dlocefs Chicago, die door ruing 500 prelaten en
priesters werd bijgewoond, heeft kardinaal
Mundelein, die van Duitsche afkomst is, ür
krachtige bewoordingen de nationaal-sociaiisti-
sche oppositie tegen de Katholieke Kerk ge
laakt.
Daarna richtte de H. Vader zich in het
Duitsch tot de pelgrims uit Munster en
Keulen, en heette hen bijzonder welkom
„nu in Dultschland zulk een harde, on
rechtvaardige en kwaadwillige strijd ge
streden wordt tegen het geweten, tegen het
Geloof en tegen God. „De aanwezigheid
van deze Duitsche zonen, zoo riep de H.
Vader uit, Is getuigenis, dat zjj sterk wil
len blijven en dat zij willen strijden voor
Godsdienst en Geloof.
Mgr. Pizzardo heeft te Londen verscheidene
malen de Spaansche kwestie besproken. Inter
ventie van het Vaticaan wordt echter op het
oogenblik niet mogelijk geacht.
Munguia is toegevoegd aan de rij van verwoeste
steden en dorpen in Baskenland.
In een schrijven, dat de secretaris van de
vereeniglng tegen het gebruik van gifgassen te
Glasgow, Crompton Holgate, ontvangen heeft,
verklaart Franco, dat „noch hij, noch zijn leger
eraan gedacht hebben. In den strijd, dien hij
tegen hetrRussische communisme aangebonden
heeft, gebrjiik te maken van gifgassen". Franco
voegt hieraan toe, dat hij den strijd op zoo
menschelük mogelijke wijze zal voortzetten en
slechts zijn toevlucht zal nemen tot het ver
schrikkelijke wapent dat het gifgas 1M wanneer
de vijand er gebruik van zal maken.
In aansluiting hierop zeide de bisschop let
terlijk het volgende:
„In verband met de talrijke, verschrikkelijke
misdaden, die U en mij in gelijke mate getrof
fen hebben, cn die ongetwijfeld in de eerste
plaats moeten toegeschreven worden aan de
door woord en geschrift alom sterk gepropa
geerde verspreiding van anti-chrlstelijke gevoe
lens en ophitser!) tegen den godsdienst, verhef-
fen wij als één man ons protest en vereenigen
wi) ons met den zegepralenden kreet van onze
Moeder de H. Kerk .'.Heilig Kruis, onze eenige
hoop, wees gegroet!" Al mogen dan de vijanden
van ons Heilig Geloof lastertaal spreken en al
mogen ze nog zoo luid de lucht doen weer
schallen van kreten als „Wij willen niet, dat
Deze over ons zal heerschen”, „Weg met het
Kruis, uit het particuliere en openbare leven,
uit huisgezin en school”, wij blijven standvastig
evenals de eerste christenen, die zich ook niet
lieten afschrikken om het Kruis te vereeren.
noch de verblinding-van den helscl.en
vijand, noch door vervolging van een helden,
schen keizer. In het Kruis ligt ons heil! In het
Kruis onze overwinning!
Dit geldt ook thans nog in den vollen
zin des woords. Weest daarom vol goeden moed,
vol vertrouwen en volharding, zoowel in Uw
eigen strijd, offer en lijden, als In de ver
warring en de verdrukking van de Kerk Gods
op aarde.”
Reeds eerder berichtten wij, dat
Dultschland verschillende drukkerijen
den gesloten vanwege het feit, dat zij de
Pai
de
Tijdens zijn verblijf te Londen heeft Mgr.
Pizzardo zeer belangrijke. besnSdrlnjfrp ge
voerd met verschillende staatslieden; en
het is zeker, dat daarbij het vraagstuk van
den Spaanachen burgeroorlog herhaaldelijk
ter sprake kwam.
Het schijnt evenwel, dat men het oogen
blik niet geschikt acht een nieuwe inter-
roepen om
de
r
ij
3 I