3
ONS BLAD
3
3
J
1
J
s
n
L
li
Denkt om de klok!
De vlootrevue bij
Spithead
Het nieuws van heden
Een stad brandt
DE BAROMETER
z
■s
Von Bergen gaat
heen
Baldwin gaat de
politiek verlaten
44 doodvonnissen
voltrokken
SPANJE WENDT ZICH
TOT GENÈVE
„Java” eervol
vermeld
BEZINNING ONDER DE
DUITSCHE KATHOLIEKEN
Van Zeeland naar
de V.S.
JOH. LAUWERS
t'
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
JAARGANG
DERTIGSTE
Onderzoek in klooster*
en gestichten
e.
w
Spionnage-proces in
Litauen
De sportvlieger graaf
Arco verongelukt
Vergelijkingen tusschen
oorlogsschepen
Episcopaat besluit, na overleg met
Vaticaan, tot een zuiverings
actie
Vermoedelijk zal hy, in den adel
stand verheven, „graaf
Baldwin" zyn
VRIJDAG 21 MEI 1037
No 194
Paracal op het eiland Luzon staat
geheel in vlammen
De buitenlandsche inmenging op
de agenda van de a.s. raads
zitting geplaatst
Hy zal waarschynlyk 11 Juni e.k.
vertrekken
Nieuw monster-proces tegen Trots
kisten in Siberië
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Mevrouw von Horthg, de echtgenoote van den Hongaarschen Rtjksbestuurder, te
gekozen dis presidente van het Internationaal Eucharistisch Congres te Boedapest
in 193t
PAYCLOr 3
ALK MAAl
RECHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Veertien Duitschers moeten voor
den Krijgsraad terechtstaan
Hedennacht begint de Zomertijd.
Men zette dus voor het naar bed
gaan de klok één uur vooruit.
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Par lossen regel 20 c, ingez. med. 40 G
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
TdMoon Administrate 4330, Radactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS.
Per kwartaal voor Alkmaar 12.—
Voor buiten Alkmaarf 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 booger
Bilbao’s haven gebombardeerd
Geweldige demonstratie
van de macht ter zee
300 schepen in totaal namen aan
deze grootsche vloot
parade deel
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Opstootje In een desa In Nederlandsch-Indië.
i toe
den
Konlng George ran Engeland heeft de vloot
revue bU Splthead afgenomen.
De Eerste Kamer hoeft verschillende wetsont
werpen aangenomen; de Pachtwet ep de agenda.
Stand op Vrijdag 18 uur v-m.: 74KB
Vorigs stand: 787.7
Even na het verlaten van de haven wer
den aan den groeten mast drie wimpels ge-
heschen als signaal van den konlng aan
rijn vloot. Deze beantwoordde dit onmld-
deüjjk met het losbranden van het geschut,
De vlammen en witte rookwolken spoten
uit de vuurmonden en donderend rolde het
saluut aan den Konlng over de wateren
van Spithead.
Uke
tter
NEW YORK, ts MeL' (D.N.B.) Uit Manilla
wordt bericht, dat de 10.000 Inwoners tellen
de stad Paracal op het eiland Luzon totaal
in vlammen staat.
BU Madrid rijn de rechtschen op het oogen-
blik bezig hun troepen uit de provincie Guada
lajara terug te trekken en zij concentreeren
hun troepen aan bet Jaramafrout en ten Zuiden
van den Taag.
BRUSSEL, 30 Mei (Havas) Het wordt
bevestigd, dat de Belgische minister-presi
dent Van Zeeland waarschijnlijk op 11 Juni
van Brussel naar New York sa! vertrekken.
LONDEN, M Mel (Havas) Volgens de
Daily Mall sal Baldwin zich de volgende
week Donderdag of Vrijdag naar het Bu
ckingham paleis begeven om bjj den Ko
nlng z|jn ontslag In ie dienen. Volgens het
gebruik zal h(| den Konlng sdriseeren, sfjn
opvolger Neville Chamberlain, te ontbieden.
Dultsch Episcopaat besluit, na overleg met het
Vaticaan, lot een zuiveringsactie In kloosters
en gestichten.
Von Bergen, de Dultsche ambassadeur bU den
H. Stoel, wordt binnenkort vervangen.
NEW YORK, 21 Mei. (D. N. B.) Volgens
berichten uit Manilla woedt de brand in
de goudgraversstad Paracal nog met onver
minderde hevigheid voort.
De minister-president zal zich op 13 Juni te
Cherbourg Inschepen aan boord van de Beren-
garia, welk schip op 18 Juni in de Vereenigde
Staten zal aankomen.
De heer Van Zeeland zal op zijn reis verge
zeld zijn van zijn echtgenoote en zijn particu-
lier-secretaris, graaf de Meeus.
De Belgische premier zal een dag of twaalf in
Amerika blijven.
Baldwin, die door den Konlng in den
adelstand zal worden verheven, zal volgens
de Daily Mail den titel .graaf Baldwin"
kiezen.
Geruchten over een drie maal weekachen vlieg-
dtenst op Indie. De K. L. M. deelt mede, dat
daaromtrent nog niets is vast ges leid.
De stad Paracal, op hel eiland Luzon, staat
geheel In vlammen.
BU Terschelling te hoi Dultaehe u. .Vesurgis"
na aanvaring in den mbt, gezonken. De be.
manning werd gered
1 do
dam
i SU-
Naar aanleiding van de geruchten, dat Von
Bergen zou worden opgevolgd door oud-kanse-
lier Von Papen, door wiens bemiddeling het
Concordaat tot stand is gekomen, en die thans
gezant te Weenen is, verklaart men in bevoegde
kringen, dat deze geruchten ongegrond zijn.
Men doet opmerken, dat volgens de diploma
tieke traditie vrijwel steeds een protestantsche
ambassadeur bU het Vaticaan wordt benoemd.
De Britsche regeering heeft thans telegrafisch
doen weten, dat zij instemt met de toelating
van 4000 kinderen, die met de „Habana” naar
Groot-Brittannlë zullen worden overgebracht.
De „Habana" zal zich rechtstreeks naar South
ampton begeven.
De Britache regeering heeft voorts de vroeger
uitgevaardigde bepaling, dat geen kinderen bo
ven 12 jaar gezonden mogen worden, laten va
ren. Er wordt evenwel de voorkeur gegeven asm
meisjes.
KT.
berg-
ar
«3
tl on.
uur-
15113
11B-
MJte
•nd.
-oor
jelo
127
►gen
•125
5 4
Raar,
nabij
b 8
end.
blad.
de opmerking, dat alleen de „Hood" met de
„Dunkerque" vergeleken kan worden. De
„Hood" is zwaarder bewapend dan de .Dunker
que", maar de ..Dunkerque" is veel sneller in
het vuren.
De vloot van bet Britache rijk b vertegen
woordigd door 145 oorlogsschepen van de ver
schillende klassen, waarbij nog gevoegd moe
ten worden de 17 buitenlandsche oorlogs
schepen. die gekomen zijn om het Britsche
Koningspaar de huldebetuigingen van de
vlootmogendheden van alle deelen der aarde
te brengen. In totaal nemen 300 schepen aan
de revue deeL
Overeenkomstig dit verzoek heeft de se-
cretaris-generaal van den Volkenbond het
beroep van Spanje op de voorloopige agenda
van de komende gewone zitting van den
Volkenbondsraad geplaatst.
Het Dultaehe episcopaat heeft, na inten
sieve onderhandellngen met het Vaticaan.
een commissie benoemd, welke de opdracht
heeft, een ondersoek in te stellen naar de
toestanden in de verschillende katholiek,
kloosters en gestichten.
BERLIJN. M Mei. (Havas.) Naar in po
litieke kringen te Berlijn wordt vernomen,
zal Diego von Bergen, de Dultsche ambas
sadeur bU het Vatican, binnenkort wegens
het bereiken van de leeftijdsgrens rijn ambt
neerleggen.
Het koninklijke jacht passeerde vervolgens
tusschen het slagschip „Queen Elisabeth” en
den kruiser „London”, de eerste schepen van
de vierde en vijfde linie en verder zoo langs
alle schepen. De weg van deze inspectie was
twaalf mijl lang. Telkens wanneer het ko
ninklijke jactit een der oorlogsbodems pas
seerde, zwaaiden de matrozen met hun witte
mutsen en weerklonk het „Leve de konlng"
over het water, hetgeen door den konlng werd
beantwoord met salueeren.
Na de vloot te hebben geschouwd, ging het
koninklijke jacht voor anker en de luchtmacht
vloog in formatie over het jacht om den ko-
ning te begroeten.
De Konlng heeft aan alle buitenlandsche of
ficieren kroningsmedaiiles uitgereikt. Ieder de
zer officieren kwam aan boord van het Ko
ninklijk jacht met zijn eigen sloep, die de vlag
van het betreffende land voerde.
De brand greep met ongeloofelijke snelheid
om zich heen, de geheele stad brandt.
Het aantal gewonden moet zeer groot zijn;
het is nog niet bekend hoeveel dooden te be
treuren zijn.
r\
PORTSMOUTH, 21 Mel. (Havas.) Tot besluit
van de vlootrevue waren de schepen gisteren
avond verlicht en werd vuurwerk afgestoken,
hetgeen een fantastisch schouwspel bood, dat
de menigte talrijke kreten van bewondering
ontlokte. Na afloop van t vuurwerk verspreidde
het publiek zich en te middernacht werden alle
lichten gedoofd. De historische dag was geëin
digd.
De huidige moeilijkheden der Katholie
ke Kerk In Doltochtend en de miskenning
van het geloof door de zoogenaamde uede-
Ukheidsprocesaen is voor het nieuwe kerk
blad van het Aartsbiadom Keulen geen
aanleiding voor aanklachten en polemieken
maar tot Inkeer en bezinning.
Omstreeks het middaguur werd het aantal
toeschouwers, dat te Southsea, op het eiland
Wight en te Stokesbay verzameld was, op een
mlllloen geschat. Duizenden hebben den nacht
óp het strand doorgebracht, daar de hotels te
Splthead stampvol waren.
WEENEN, 20 Mei. (D. N. B.) De Dultsche
sportvlieger graaf Arco-Ztnneberg is vanmid
dag, kort na zijn vertrek van het vliegveld As
pern, verongelukt.
HU was op slag dood.
De Konlng, de Koningin en prinses Elizabeth
arriveerden reeds gisteren te Portsmouth en
brachten den nacht aan boord van het konink
lijk jacht door.
Het is voor de eerste maal, dat Indlë, Canada,
Nleuw-Zeeland en Australië door schepen van
hun eigen marine vertegenwoordigd zullen zijn.
LONDEN, 20 Mei (Reuter). Hedenmid
dag te vjjf minuten over drie verliet het
koninkiUk jacht „Victoria and Albert” de
haven van Portsmouth ozp zich naar
Spithead te begeven. Konlng George, die
gekleed was in groot tenue van admiraal,
de kontagta an prinses Elisabeth stonden
op de brag. ZU werden door da dnizenden
toeschouwers op de kade toegejulchL
Op verzoek van de Spaansche regeering is do
kwestie van de buitenlandsche Inmenging In
Spanje op de agenda van den Volkenbondsraad
gepiaateL
De helft van de stad is reeds verwoest. Ver
scheidene duizenden gezinnen zijn dakloos ge
worden. De schade wordt geraamd op 500.000
dollar. Tengevolge van de groote verwarring
kan het aantal slachtoffers niet bepaald worden.
Volgens berichten in de bladen zijn na de
vlucht der bevolking in verschillende buurten
der stad de hulzen geplunderd.
s
In Britsche marine-kringen maakt men
vergelijkingen tusschen de gezamenlijke
Britsche zeemacht en de oorlogsschepen van
vreemde mogendheden, bij de vlootrevue
vertegenwoordigd.
LONDEN. 20 Mei De Reuter-
correspondent, die aan boord van
het koninklijk jacht de vlootschouw
te Spithead gadesloeg, wijst inet
nadruk op den onberispeiyken
aanblik, dien de buitenlandsche
oorlogsbodems tijdens de revue bo
den. Met name vermeldt hij eervol
den Nederlandschen kruiser „Java",
die volgens hem „deze vloot
schouw eer aandeed.”-
Mendiguen, de Basklsche minister van Bui
tenlandsche Zaken, heeft formeel ontkend, dat
bij direct of indirect van generaal Franco een
nota zou hebben ontvangen, waarin mededee-
hng zou zijn gedaan van de voorwaarden, waar
op deze zou instemmen met de opgave van Bil
bao en het gebied van Biscaye, dat nog niet
door de rechtsche troepen is bezet.
SAN SEBASTIAN. 20 Met (Havas). De „Vos
de Espana" van vandaag meldt, dat rechtsche
vliegtuigen schepen, die op de rivier bij Bilbao
gemeerd waren, hebben gebombardeerd. Ver
scheidene schepen werden ernstig beschadigd.
Zij zullen voor geruimen tijd onbruikbaar zjjn.
Het Duitsche oorlogsschip .Admiral Graf von
Spee” is een speciaal model, dat zijn weerga
niet heeft in de Britsche vloot. Met zijn zes
kanonnen van elf duim heeft deze oorlogsbodem
een superioriteit over leder schip van 10.000 ton.
Om deze reden brengen de „Admiral Graf von
Spee” en de twee andere schepen van gelijk
inodel, de .Deutschland’" en de „Admiral
Scheer", ’n nieuwen factor In de gevechtsmoge.
lijkheid ter zee, vooral wat betreft hun snel
heid. welke 27 knoopen bedraagt, en groeten
actie-radius. Maar de bepantsering van deze
schepen is te licht, zegt men, om hen te kunnen
rangschikken onder de slagschepen en In ver.
band ook met het feit, dat men than/ eenheden
construeert met een snelheid van 30 knoopen,
is hun strategische waarde als kruiser belang,
rijk verminderd, hetgeen overigens Duitschland
zelf het eerst heeft geconstateerd, waarop het
besloot den bouw van dit type niet voort te
zetten.
MOSKOU, 20 Mei (D.N.B.) Het partijblad
voor het gebied Chabarowsk „Tlcho Okeanskaja
Swjesda" meldt, dat in de stad Swobodnoje in
Siberië een nieuw monsterproces is gevoerd to
gen een „Trotskistisch-terroristische spionnage-
organlsatle”. welke naar het blad opmerkt,
werkzaam zou zijn geweest in opdracht van
den Dultschen en Japanschen inlichtingen
dienst bij de spoorwegen in het OostelUk deel
der Sovjet Unie.
De an tl-nazi-rede van Kard. Mandeleln, Aarts
bisschop vsn Chicago, heeft in Duitschland be-
loering gewekt. Men verwacht zelfs een pretest
ten VsUcsne.
KAUNAS, 30 Mei. (Reuter.) Veertien Dult-
«chers uit het Memelgebied. naar beweerd
wordt natlonaal-sociallsten, staan voor den
krijgsraad terecht wegens splonnage ten behoe
ve van een vreemde mogendheid en trouwe
loosheid jegens den staat Litauen.
De beschuldigden waren vroeger autonome
ambtenaren in Memel. ZU zouden behoord heb-
bon tot een illegale nationaal-sodalistisch ge
zinde organisatie van dertig personen. De zes
tien andere leden der organisatie zouden naar
Duitschland zijn uitgeweken.
Dit is het tweede groote politieke proces In
Litauen, waarbU natlonaal-sociallsten zijn be
trokken.
GENEVE, 20 MeL (Havas). De Speansche
regeering heeft in een telegram aan den Vol
kenbond, onderteekend door den nieuwen mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Giral, ver
zocht, in de agenda van de zitting van den Vol
kenbondsraad, die op 24 dezer zal aanvangen,
ds kwestie van de buitenlandsche Inmenging in
den Spaanschen burgeroorlog op te nemen.
Het Londensche trampersoneel besteel geen
wilde staking te zullen aangaan.
LONDEN, 20 Mei (Reuter). Te
Portsmouth heerscht dezelfde sfeer als
te Londen op den dag der kroning.
De geest van Nelson, den overwinnaar
▼an Trafalgar, waart over de reede,
waar het grootste aantal oorloga- en
koopvaardijschepen, dat men sedert
den wereldoorlog bjj elkaar heeft ge
zien, geïnspecteerdzal worden door
het Britsche koningspaar aan hoord
van het Koninklijk jacht „Victoria
and Albert**, dat gevolgd zal worden
door het jacht der admiraliteit en de
schepen, die de gasten der regeering
zullen vervoeren.
Konlng George VI, de Koningin en
prinses Elizabeth begeven zich naar de
brug van het jacht „Victoria and
Albert" om de vlootschouw af te nemen
Baldwin aal vermoedelUk volgende week sün
ontslag Indienen: In den adelatand verheven,
aal hU waaiwchUnlUk den titel „graaf Baldwin*
kleaen.
Naar de Berljjnsche correspondent van de
Telegraaf verneemt, zijn op voorstel van kar
dinaal Bertram, den voorzitter van het epis
copaat. in deze commissie de volgende geeste
lijken benoemd', bisschop graaf von Preysing
van Berlijn, bisschop graaf von Galen van
Munster en prelaat dr. Wienkens, leider van
het adminlstratiebureau van het Dultsche epis
copaat, die onlangs benoemd is tot bisschop
van Meissen. De commissie is aangevuld met srn
aantal theologen en prominente geestelijken
uit alle deelen van het rijk.
De commissie zal in hoofdzaak die gevallen
onderzoeken, waarmede de staatsrechtbanken
zich op het oogenblik nog niet bezighouden, of
die, op grond der amnestiewetten, niet meer
voor de rechtbank zullen komen. In al deze
gevallen zal naar kerkelUk. dus canoniek recht
worden geoordeeld, en het is waarschijnlijk, dat
de geestelijken en leekebroeders, die zich aan
zedelkjkheidsdelicten hebben schuldig gemaakt
uit hun ambt gezet en uit de katholieke or
ganisaties verwijderd zullen worden.
In het inleidend artikel constateert de hoofd
redacteur, dat in de laatste jaren voor net
HlUer-bewind de technische zijde van het ka
tholieke organisatiewezen en vooral ook van de
Katholieke pers steeds volmaakter was gewor
den.
„Maar ontbrak hun niet al te dikwijls het we
zenlijke. datgene, wat de ziel van ons werk
moest zün?" Hoeveel rotatiepersen hebben de
laatste jaren gedraald in dienst van de katho
lieke actie! Hoeveel brochures, boeken en kran
ten werden niet uitgegeven voor dë verovering
der wereld?
Als wij nu onthullingen in den goeden geest
doen, dan zien wü met pUnlUke gevoelens in
ons hart, waarom dat alles weinig succes heelt
gehad. God laat zich niet door iedereen hei-
penl HU wil reine en onbesmette werktuigen.
Voor den Christen, die de dingen dieper be
schouwt, is daarom de tegenwoordige toestand
van de Kerk in het geheel geen reden tot twij
fel. maar eerder een bevestiging van hetgeen
de openbaring en de geschiedenis zeggen: „God
straft de ZUnen bijzonder hard, als zij Zijn ge
boden overtreden.” Maar het einddoel hiervan
is niet de vernietiging, maar een omsmelUng
en een zuivering.
De nieuwe Fransche kruiser .Dunkerque”
trekt bijzonder de aandacht door zijn machtige
pantsering en zijn groote snelheid. Men maakt
Vier en veertig personen werden veroor
deeld tot dood door den kogel.
De veroordeelden zijn onmlddellUk te
rechtgesteld.
Het Koninklijk jacht „Victoria and Albert” passeert tjjdens de inspectie van de vlootparade bjj Spithead
oorlogsbodem „Queen Elizabeth De bemanning juicht de voorbijvarende Koninklijke familie hartelijk toe
r—p
I
3
I
