ONS BLAD
Pogingen tot oplossing
DE LIJSTAANVOERDERS
DER R.K. STAATSPARTIJ
u
n
n
van
de vrijwilligerskwéstie
ZIJ STAAN NUMMER EEN
VAN LIJST ÉEN
r
Mr. C. GOSELING
Prof. AALBERSE
Dr. BEAUFORT
Dr. DECKERS
Dr. MOLLER
HENRI HERMANS
Het nieuws van heden
van
Het aftreden
Baldwin
Bouwman staakt
zijn actie niet
Stemt het allereerste hokje van Uw stembiljet
:en
Overstrooming in
Polen
Vliegtuig stort
op fabriek
VON RIBBENTROP NAAR
HET VATIC AAN?
VLAMINGEN BETOOGEN
TE BRUSSEL
IIP
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
DE BAROMETER
No.
JAARGANG
VEN
Britsche voorbereiding
oogst eenig succes
Italië beachuldigt
March weet van niets
A
LAR
Trein grijpt autobus
in
Liberaal verzet
Critiek van Italië
John Rockefeller
overleden
De Hindenburg-ramp
•ft
md
IJ
a -
De autobusstaking in
Londen
Zeker dertig alachtoffera te be
treuren; men vreeat echter
voor nog meer dooden
Qe amneatie-demonatratie gehou
den zonder incidenten in
af gezette atraten
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
IJK
.50
Oud-frontstrtfders van '15 landen hielden een congres te Aix-les-Bains (FrJ
Sngelsche en Duitsche afgevaardigden met hun nationale vlaggen
ENK
het
Zaterdag heeft hy zyni bealiaaing
aan den weleerw. heer De
Greeve medegedeeld
Hij zou de opvolger van
Von Bergen worden
De kerkstrijd in het
Derde Rijk
Men verwacht geen belangrijke
kabinetareorganiaatie
Slechte in Italië wordt critiek uit
geoefend op het plan tot een
tydelyken wapenatilatand
Plotaeling einde van den olie-
magnaat en liefdadig-
heida-organiaator
3 I
s
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20 c., ingez. med. 40c
p. regel; idem op pag. één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
^XWWWUMIII
Mola 13 K.M. van Bilbao
Geen telegram aan Hitler?,
Een doode en vyf gewonden by
ongeluk te Tokio
Toch een incident
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS MAANDAG 24 MEI 1937
Duitsche zusters naar
Zuid-Amerika
196
DERTIGSTE
:i
I
r
Froef-texttel-bedrjjf op Tefal geopend.
iburg.
van
Mr. C GOSELING
Dr. BEAUFORT
PROF. AALBERSE
f
I
9 Vel-
m.
i
naar
Dr. DECKERS
Dr. MOLLER
HENRI HERMANS
I
in Amsterdam, Dan Haag an Rotterdam
i.
de Kringen Den Bosch
in
ij
den Kring Tilburg
in
I
Limburg
onds.
I
I
K
'i-
I
Zon-
•W
-C.
in Gelderland, Overijsal, Drente, Gro
ningen en Friesland
raat
lond
m-C
PM«.
L’dam.
naar
De Britsche regeering wil hiermede het ter
rein effenen, teneinde terstond te kunnen han
delen, wanneer het subcomité der niet-lnmen-
glngscommissie het eens aou worden over een
plan tot terugtrekking der vrijwilligers.
BERLIJN, 22 Mei. (Havas.) Volgens aan
wijzingen, verkregen in zekere nationaal-
socialistische kringen te Berlijn, zou tot op
volger van den huldigen Dultschen ambas
sadeur bij den H. Stoel, Von Bergen, de te
genwoordige Duitsche ambassadeur te Lon
den, Von Ribbentrop, worden benoemd. In
officieele kringen weigert men hieromtrent
iets naders mede te deelen.
WARSCHAU, 24 Mei. (Havas.) Tengevol
ge van de hevige slagregens in het gebied
van Kielce hebben xich ernstige overstroo-
mingen voorgedaan, waarbij een dertigtal
personen om het leven is gekomen.
l'dsm.
llngen
a*.
Vanmorgen zijn de 15 vliegtuigen der Spaan-
sche regeering, die sedert Maandag op het Fran-
sche vliegveld te Pont Long waren vastgehou
den, in Oostelijke richting vertrokken, om naar
Spanje terug te vliegen. Vijf Fransche vlieg
tuigen stegen ter begeleiding op. Aan boord van
Aan het front van Amorebieta zjjn de
nationalisten thans tot Lemona, dat op 13
K M. van Bilbao ligt, genaderd.
Het linksche bataljon Chucarrieta is geheel
door de rechtschen gevangen genomen. Dank
zij het goede dekkingsvuur der artillerie hebben
de troepen van Franco slechts uiterst geringe
verliezen geleden.
Aan het front van Bilbao hebben de recht
schen vanmorgen een aanval op de bergketens
bjj Amorebieta ontketend. De infanterie bestorm
de om 10 uur het temidden van hooge bergen
gelegen plaatsje Bemagoita en nam hiervan
bezit.
De dood kwam geheel onverwacht. Aangezien
hjj Vrijdag nog een goede gezondheid genoot,
was van de familie niemand aanwezig.
John Davison Rockefeller werd 8 Juli 1839
te Richmond in den staat New-York geboren.
Toen hij veertien jaar oud was, verhuisde zijn
familie naar Cleveland, waar hij een betrekking
kreeg als asslstent-boekhouder tegen een salaris
van 50 dollar in drie maanden. In 1858 had hij
voldoende overgespaard om deelgenoot te wor
den in een commissiehandel. In 1862 investeer
den Rockefeller en zijn compagnon 4000 dollar
in een onderneming van Samuel Andrews, die
de cellen in het achterschip en het omhulsel
van het luchtschip gevuld en is tenslotte door
een statische vonk ontbrand. Deae is blijkbaar
afkomstig geweest uit de luchtmassa’s boven de
..Hindenburg”, die ten gevolge van een onweder
hooger geladen waren dan het luchtachlp.
Ondervraagd over de mogelijkheid van sabo
tage, haalde dr. Eckener de schouders op. Er is,
zoo zeide hij. geen enkele aanwijzing, die deze
veronderstelling zou wettigen, en ik kan sabotage
dan ook slechts ouder de theoretische moge
lijkheden rangschikken.
Bij het onderhoud van 19 Mei JJ. is na
mens de R K. Staatspartij uitdrukkelijk
medegedeeld, dat van het opnemen in de
R. K. Tweede Kamerfractie van een geko
zene op een dissidente lijst nooit of nim
mer sprake kan zijn. Hierop zy met nadruk
de aandacht gevestigd, omdat, naar ge
meld wordt, in sommige plaatsen de on
juiste indruk wordt gevestigd, als sou na
26 Mei a-s. die mogelijkheid wel nog open
staan.
Van de zijde der R. K. Staatsparty wordt
ledig,
inkla-
ult-
■g. le-
ledlg.
ichikt
Uw
tsver-
eel
int
Amegikaansche
Rockefeller
overleden
Vooral de districten Jezow, Olkus en Pinczow
werden geteisterd. De bewoners werden door
de overstrooming verrast en hadden dikwyis
geen tyd zich in veiligheid te brengen. Vele
kleine riviertjes zyn aanzieniyk in omvang toe
genomen. De verbindingsmiddelen met het ge
troffen gebied zyn verstoord, zoodat het moei
lijk is nauwkeurige berichten te ontvangen.
Militairen zyn gezonden om te helpen.
Te Mieckow is de gevangenis overstroomd,
waardoor een paniek uitbrak en een bewaker
om het leven is gekomen. Naby Ojcow is een
lokaaltrein door het water tegengehouden, en
men weet niet wat met de passagiers is ge
schied.
riitu
toot?
Larste
weegt
chaf-
bril.
vak-
r vlug
lts vla.
i van
BRUSSEL, 24 Mei. Meer dan twintig
duizend Vlaamsch-sprekende Belgen van alle
rangen en standen hebben Zondag In de
straten van Brussel een grootachen optocht
gehouden om te demonstreeren voer een
algemeene en onvoorwaardelijke toepassing
van de amnestie.
in de Kringen Haarlem, Den Helder,
Leiden, Dordrecht en Middelburg
Tydens een algemeene vergadering van de
liberale federatie van het Brusselsche arron
dissement is een motie aangenomen, waarin
verklaard wordt, dat wanneer het amnestie-
ontwerp aangenomen zou worden, de liberale
party den plicht zou hebben zich terug te trek
ken uit de tegenwoordige regeering, en het volk
te laten oordeelen.
LONDEN, 22 Mel (Havas) De technl-
ache commissie van deskundigen, die belast
is met de opstelling van een ontwerp voor
de terugtrekking der bultenlandsche vrijwil
ligers uit Spanje, heqft vanmorgen in het
Foreign Office vergaderd, waarbij de laat
ste hand werd gelegd aan een rapport, dat
Maandag aan het subcomité der non-in-
terventiecommissie zal worden voorgelegd.
De gedelegeerden der autobusarbeiders zUn
heden ter conferentie byeengeroepen. Alge
meen ziet men hierin een aanwyzing, dat
het einde van de staking in zicht zou kun
nen zyn.
Idam;
nburg.
dame,
talrnö.
rt eea
Ko-
>n. a„
Langdurige beraadslagingen zyn reeds ge
voerd tusschen Baldwin en Chamberlain, ten
einde de reconstructie zoo snel mogeiyk van
stapel te doen loopen.
Reuter verneemt, dat Baldwin tot Earl zal
worden benoemd, en dat zyn zoon, het Labour-
lid Oliver Baldwin, Viscount zal worden. Sir
John Simon zou in plaats van Neville Cham
berlain het departement van Financiën gaan
teheeren, terwijl Kingsley Wood volgens zeer
velen dan in de plaats zou komen van Simon.
Het is niet waarschyniyk, dat er eenlge wyzi-
ging zal komen in het beheer van het departe
ment van Bultenlandsche Zaken. Wei is het
waarschyniyk, dat onder de Jongere ministers
wj. zigingen zullen worden aangebracht.
Na het onderhoud hebben de heer Bouw
man en de zynen aan den Weleerw. heer de
Greeve toegezegd zich te zullen beraden, of
zU alsnog bun politieke actie zouden staken.
NEW-YORK, 24 Met (D.NB.) Dr. Ecke
ner heeffc voor -de commissie, die een onderzoek
instelt naar de oorzaak van de ramp van de
„Hindenburg”, verklaard, dat naar zyn over
tuiging door een nog niet opgehelderde oorzaak
in het achterschip een lek is ontstaan, waardoor
zich gas heeft kunnen ophoopen. Het gas is
naar boven ontsnapt, heeft de ruimte tusschen
®8.
I; Eu-
iburg;
iburg;
Achil-
irooin
xn.
ndam.
inden:
ike
name-
Ham-
Afrlka
Politieke kringen te Berlyn nemen een gun
stige houding aan tegenover de pogingen, on
dernomen door de Britsche regiering om alle
thans in Spanje strUdende bultenlandsche
vrywilligers terug te trekken. Genoemde krin
gen verklaren zich tevens in beginsel goed ge
zind ten opzichte van een wapenstilstand, welke
de uitvoering van dezen maatregel zou mogeiyk
maken.
Anderhalf uur lang trok de stoet door het
Centrum der Belgische hoofdstad, met wap
perende vaandels en onder het zingen van
Vlaamsche liederen, van tyd tot tyd afgewis
seld met den kreet: -Amnestie!” Aan het hoofd
van den stoet liep het bestuur van den Vlaam-
schen Oud-strUdersbond. het Yzesbedevaart-
comité en talryke parlementsleden.
De politie had van te voren scherpe maat
regelen getroffen; de straten, waar de betoogers
langs kwamen, waren geheel afgezet, en nie
mand mocht tydens den optocht deze verlaten
of zich erby voegen. Zoodoende was het slechts
in de zystraten, waar de betoogers werden toe
gejuicht of, in een enkel geval, uitgefloten.
Na afloop werd de stoet ontbonden en zonder
opvallende incidenten verspreidden de betoo
gers zich over de stad.
Bijeenkomst te Haarlem van de Hoüandsche
M|J. der Wetenschappen.
Wetsontwerp ingediend tot oprichting van do
N.V. Vereenigde Nederlandse!»-Indtoche Tinbe-
dryven.
BERLIJN, 24 Mei. (Havas). Tien Duitsche
predikanten syn, naar Zondag van den preek
stoel aan de getrouwen van de Confessioneels
Kerk bekend is gemaakt, kortelings in de ge
vangenis opgesloten. Acht hunner werden ge
arresteerd „tér verzekering van hun veiligheid"
o.a. de zeer bekende ds. Jonasch.
Veertien andere predikanten hebben een ver
bod tot preeken ontvangen; 15 werden uit hun
gemeente gesloten.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.
Voor buiten Alkmaarf 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. .Drukkerij Do Spaamestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
De Britsche regeering zet haar raadple
gingen met de regeerlngen te Berlyn,
Parbs, Rome, Moskou en Lissabon voort,
teneinde te geraken tot een wapenstilstand
der twee partyen in Spanje en een terug
trekking der bultenlandsche vrywilligers.
Tot dusver heeft alleen nog slechts Frank
rijk geantwoord, en wel in gunstigen zin.
TOKIO, 34 Mei (Domei) Een bombarde
mentsvliegtuig van het Japansche leger is
neergestort op het dak van een fabriek in het
drukste gedeelte van de stad. Een electrische
draad brak door en viel op de schouders van
een jongen man. die geëlectrocuteerd werd. Een
van de drie inzittenden van het toestel werd
ligt gewond, de vrouw van den fabriekseigenaar
en drie arbeiders moesten echter met zware
verwondingen naar het ziekenhuis worden ge
bracht. De tanks van het vliegtuig sloegen
stuk en de benzine stroomde over het belen
dende terrein. Twee compagnieën infanterie
zyn voor het verleenen van hulp naar de plaats
van het ongeluk gezonden.
LONDEN, 24 Mei. (Reuter.) Wanneer
Neville Chamberlain Baldwin opvolgt als
eerste minister, wordt geen groote recon
structie van de Britsche regeering verwacht,
aangezien daardoor de uitvoering van het
regeeringsprogram ernstig zou worden be
lemmerd.
PrinseUJk paar uit Engeland in Nederland te
ruggekeerd.
Ridder Buyasen van Kattendyke volgt ridder
Van Rappard op als Nederlandseh gezant In
Kopenhagen.
De pogingen, het Spaansche vrjjwilligervvraag-
stak op te lossen, gaan voort, en, naar het
schijnt, niet sender eenig succes.
Bouwman beeft medegedeeld zijn actie niet te
zullen staken.
en Utrecht
autoriteiten van Valencia zyn, komen vol
gens het blad voortdurend groote schepen
met vliegtuigêh en oorlogsmateriaal aan.
BELGRADO. 23 Mei (D.NB.) Op de lyn
Warnasdin-Golubowez in Kroatië is Zaterdag
op een spooroverweg een personentrein op een
autobus Ingereden. Twintig personen werdei^
deels ernstig, gewond, een parsoon werd gedood.
LONDEN. 24 Mel. (Havas). De secretaris-ge-
neraal van den Britschen bond van transport
arbeiders. Bevin, heeft Zondag een vergadering
var. het bestuur van den bond bijeengeroepen.
Het bestuur heeft gedurende drie uur de kwes
tie van het al of niet staken van het personeel
van de trams en trolleybussen besproken. Na de
vergadering werd medegedeeld, dat geen be
slissing was genomen. Men meent evenwel, dat
het bestuur afwyzend staat tegenover een uit
breiding van de staking.
s I
Dit ontwerp is volkomen onafhankelyk van
de pogingen, welke de Britsche regeering on
derneemt, om door terugtrekking der vrywilli
gers een wapenstilstand te vergemakkeiyken.
De financier Juan March heeft te Napels
op vragen van journalisten verklaard, dat zyn
reis geen politiek karakter draagt) Hij aal zich
te Rome, dat hy tot woonplaats heeft gekozen,
bjj zyn gezin voegen. Van een eventueel terug
trekken der Italiaansche troepen in Spanje
wist hy niets.
De „Glomale dTtalia* publiceert een uitvoe
rige documentatie, waarin het aantoont, hoe
van de zyde van Frankrijk en Sovjet-Rusland
sinds het begin der contróle aan de Spaansche
grenzen, de non-interventie-verpllchtingen in
Spaaje worden geschonden. Ter staving van
zjjn beweringen komt het blad met een reeks
feiten, welke het zegt niet te publiceeren met
de bedoeling een polemiek uit te lokken, maar
uitsluitend by wyze van documentatie. O. a.
wordt aangevoerd, dat de prefect van het Fran
sche departement der Pyreneeën zyn ambte
naren zou hebben opgedragen verboden oor
logsmateriaal te laten pasaeeren. 5 Mei zouden
19 tankj*gens den Perthus-pas zyn gepasseerd
met benzine voor de regeerlngstroepen, welke
transporten zich herhaald hebben. In de vlleg-
haven van Bourges zouden 49 nieuwe Spaan
sche vliegtuigbestuurders zyn opgeleid. In de
Spaansche havens, welke onder toezicht der
Volgens te Berlyn uit bevoegde kringen ver
kregen Inlichtingen is tot dusver te Berlyn niets
bekend van een telegram, dat Aqulrre, de presi
dent der regeering van het Baskenland, gericht
sou hebben aan Adolf Hitler.
RIO DE JANEIRO, 22 Mel De „Osserva-
tore Romano** meldt, dat hier 65 Duitsche
zusters verwacht worden van de Congregatie
van het H. Hart van Jezus, die tengevolge van
de bepaling van de Duitsche regeering uit het
onderwjjs verdreven werden, na jaren lang
hieraan in Beieren werkzaam te zyn geweest.
Des middags is een relletje ontstaan tusschen
de politie en een groep Vlamingen, die deel
genomen hadden aan de betooging. Op het
terras van een café had een der betoogers ge
poogd zyn makkers toe te spreken, waalby hy
zich fel uitliet over burgemeester Max, de po
litic en de Brusselaren. Politieagenten, die
trachtten de orde te herstellen, werden ont
vangen met naar hen geworpen glazen en fles-
schen; een agent werd in het gelaat gewond.
Na een algemeene-verwarrlng, waarin tafels en
stoelen op den weg geworpen werden, zoodat het
verkeer gestremd werd, kon de orde door poli-
tieversterkingen hersteld worden. Verscheidene
arrestatie^, werden verricht, doch de arrestan
ten werden later weer op vrye voq^n gesteld.
De Duitsche regeering heeft, naar men
meent, eveneens gunstig geantwoord op het
voorstel der Britsche regeering Inzake een
tydeiyke staking der vyandehjkheden in
Spanje, teneinde de gelegenheid te bieden
tot het terugtrekken der vrywilligers.
Het denkbeeld van een wapenstilstand in
Jpanje voor het terugtrekken der bultenland
sche vrijwilligers, dat in Italië met een voorzich
tige terughoudendheid werd ontvangen, wordt
er thans openlyk gecritiséerd. Het meerendeel
der bladen bepaalt zich er toe, de ongunstige
commentaren van het buitenland op het plan
te verzamelen. Het blad „Regime Fasciste”
schryft op eigen verantwoordelykheid: „WU
zyn er zeker van, dat generaal Franco den op
de vlucht zUnden vyand geen minuut pauze
zal toestaan.”
Men ziet in het plan voor een wapenstilstand
een manoeuvre, die ten doel heeft, den recht
schen te beletten, de vruchten te plukken van
hun overwinning, die men naby acht.
een methode tot het zuiveren van ruwe petro
leum had uitgevonden.
In 1870 beheerschte deze firma een vijfde van
de petroleum-raffinaderyen van Cleveland. In
hetzelfde Jaar richtte John D. de Standard Oil
Company op, waarvan hU president werd. De
levensdroom van Rockefeller was de geheele pe-
troleum-industrle onder een leiding te bren
gen, en zoo de productie te controleeren en de
pryzen te regelen, waarby hy herhaaldelyk
stuitte op verzet van de autoriteiten.
Tot 4 December 1911 was John D. president
van de Standard Oil Company. Hierna trok hy
zich terug, ten gunste van zyn zoon. Men raam
de het vermogen van John D., na zjjn terug
trekken uit het zakenleven, op duizend mlllioen
dollar.
In 1890 was John D. begonnen met een uit
gebreide organisatie van weldadigheid. Men schat
het bedrag, dat hy tot 1927 had uitgegeven aan
liefdadige doeleinden, op vyfhonderd mlllioen
dollar.
De voornaamste stichtingen op charitatief ge
bied zyn de „Rockefeller Foundation", een stich
ting tot bevordering van de medische wetenschap
ten dienste der menschheld, de „General Edu
cation Board", tot bevordering van het onder-
wys in de Vereenigde Staten, de „Laura Spelman-
Rockefeller Memorial”, een stichting tot alge
meene liefdadigheid, opgericht ter herdenking
van zyn overleden echtgenoote, de „Rockefeller
Institute for Medical Research” en de „Spelman
Fund of New-York”.
NEW-YORK, 24 Mel. (Reuter.)
dagochtend; vijf minuten over vier, is de
bekende
Davison
leeftjjd
Op ultnoodiging van den Weleerw. Hoer H.
de Greeve hebben mr. Teulings en mr. Kolf
schoten, respect. Ie en 2e secretaris der R. K.
Staatsparty, namens die Party Woensdag 19
Mei een onderhoud gehad met den heer Bouw
man, die vergezeld was van de heeren Van
Roosmalen, Wigman en Huisman.
Dit onderhoud stond onder leiding van den
Weleerw. heer De Greeve.
De bedoeling van dit onderhoud was, het
inzicht van den heer Bouwman en de zynen
omtrent de houding der R. K. Staatsparty te
genover het probleem der kleine boeren te ver
helderen, hun de gelegenheid te Meden zich
over hun grieven uit te spreken en hun dul-
deiyk voor te houden, hoe de door hen ge
voerde politieke actie volstrekt het door hen
gestelde doël het belang der kleine boeren
niet dienen kan, hoe integendeel dat doel
in ernstige mate door hun politieke actie wordt
geschaad.
Van onderhandelingen in den zin van con
cessies of van het doen van fusie-voorstellen,
is in geen enkel opzicht sprake geweest en
kon van de zyde der R. K. Staatsparty geen
sprake zjjn.
financier John
op byna 98-jarigen
in zyn wfnterverbiyf
„Daytona Beach” in Florida, tengevolge van
een hartverlamming.
strateur der contróle, Gylleman, en zyn assis
tent. Kort na het vertrek werden de Spaansche
toestellen in de Hooge Pyreneeën gesignaleerd,
zy moesten de grens overschryden op het punt,
waar zjj, naar men aanneemt, zyn binnengeko
men.
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
Blykens Zaterdag by de R. K.
Staatsparty in gekomen bericht van
den Weleerw. heer de Greeve, is aan
dezen medegedeeld, dat de heer
Bouwman zjjn politieke actie niet zou
staken.
r
Het water trekt langzaam terug. Men
vreest, dat in totaal meer dan vyftlg slacht
offers te betreuren zullen zyn.
kelyk overeengekomen vertrouweiyke ka
rakter van het onderhoud verder niets
medegedeeld.
een dezer toestellen bevonden zien de aanuni-
3
:\:.X
