e
P
van
De wereldtentoonstelling te
Parijs geopend
r
Katholieken, doet Uw^plicht
Rechtsche winsten
Biscaye
DIJJERS
Het nieuws, van heden
in
De Volkenbond
vergadert
Zeeliedenstaking
in Frankrijk
WAARSCHUWING AAN
DE KIEZERS
BELGRADO GETEISTERD
DOOR HEVIG NOODWEER
Congresboodschap
van Roosevelt
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFON0REVEKANCIER
VEREENIGPE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 25 MEI 1937
9
President Lebrun houdt
de openingsrede
Stralend zonlicht als
meest welkome gast
Het gevecht by Cerbere
rd.
de
Zal de zaak marcheeren?
Men vreest, dat ook de Normandie
na aankomst in de staking
betrokken wordt
Mgr. Pizzardo te Rome
teruggekeerd
De overstroomingen
in Polen
In den sector van Dima wordt
thans byzonder fel
gestreden
Roode successen bjj
Cifuentes
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
De nieuwe arbeidswetten
worden itoorgesteld
J-
L
aule kamers met ontbijt
f 3^ F. F.
HOTEL-CAFE-RESTAKRANT
Italiaansch Koningspaar
weer te Rome
Portugal» antwoord op
het Britsche voorstel
Onder de daverende toejuichingen van de duizendkoppige menigte en het loeien
der sirenes gleed de flottieljeleider Tromp gistermiddag van de werf der
Nederlandsche Scheepsbouwmaatschappij in zijn element
Dr. Schacht naar Parys
Twee en veertig landen nemen aan
de wereldexpositie deel
- C O W A. ^7BW4^DwNïï!Ki.
Verscheidene dooden in de om
geving der hoofdstad
TT" atholieke stemgerechtigde staatsburgers! Morgen 26 Mei is
de dag, waarop de beslissing zal vallen, hoe en in welken
geest ons dierbaar vaderland gedurende de komende vier
jaren geregeerd zal woiden. Die beslissing ligt voor een groot en
belangrijk deel in Uw hand en gij zult er dus medeverantwoor
delijk voor zijn.
Zoowel de Plaatsbekleeder van Christus op aarde en Uw Bis
schoppelijke Herders als tal van de beste en meest vooraan
staande geloofsgenooten, die leiding geven op verschillend ge
bied, hebben U met aandrang bezworen de Katholieke eenheid
te bewaren, te beschermen en te versterken. Alleen wanneer de
Katholieken hun staatkundige eenheid met alle kracht en over
tuiging handhaven, zullen ons land en onze Moeder de H. Kerk
gespaard blijven voor de ondermjjnende besmetting van het
goddelooze en materialistische communisme en voor het dicta
toriale geweld van het nieuwe heidendom. Tal van valsche pro
leten zijn opgestaan om een heilsleer te verkondigen, die niet
van Christus maar tegen Christus is.
Gelooft hen nietl Volgt in den geest van echt-Katholieke gehoor-*
zaamheid de roepstem en de vermaningen van Uw geestelijke
leiders, die door God zelf belast zijn met de verantwoordelijkheid
rvoor Uw tijdelijk en eeuwig heil. Indien gij daartoe U zeil.
Uw eigen beperkt inzicht. Uw eigen persoonlijk oordeel zoudt
moeten overwinnen, doet dat dan met blijmoedige oifervaardig-
heid in het algemeen belang. Uw verdiensten zullen er te grooter
door zijn. Onderwerpt U aan het door God gestelde gezag, ook,
neen juist, wanneer dat door menschen bekleede gezag naar
Uw meening niet alles heeft kunnen bereiken, wat U wel wen-
schen zoudt. Hoe sterker dat gezag door U wordt gemaakt, hoe
meer het in de toekomst zal kunnen bewerken tot eer van God,
tot heil der Kerk,' tot geluk en welvaart van U allen.
Er zal U eenmaal niet op de eerste plaats gevraagd worden of gij
Uw eigen persoonlijke meening steeds trouw zijt gebleven, maar
of gij het door God gestelde gezag hebt gesteund en geëerbie
digd. De dissidente Katholieken mogen zich er in het uur der be
slissing rekenschap van geven, hoezeer zij de geestelijke en we
reldlijke overheid hebben belemmerd in hun werken voor het
welzijn van Kerk, volk en land, door niet als één strijd- en slag
vaardig gelid achter hen te gaan staan.
Katholieke stemgerechtigde staatsburgers van Nederland. Doet
allen zonder uitzondering aan de stembus Uw plicht. Het is zoo
gemakkelijk en zoo eenvoudig. Maakt slechts het eerste hokje op
Uw stembiljet met het potlood rood.
Dr. DECKERS
(ij
A
9
KATHOLIEKEN
i
Mr. C. GOSELING
PROF. AALBERSE
Dr. BEAUFORT
197
DERTIGSTE
JAARGANG
No.
n.
o.
i.
X
L
L
steunt
een
Aan deze tentoonstelling nemen 42 landen
en meer dan zeshonderd categorieën exposanten
uit Frankrijk en de koloniën deel.
PABUS. 24 Mei. (Havae). De presi
dent van de republiek heeft heden plechtig
de internationale tentoonstelling van kunst
en techniek in het moderne leven geopend.
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
24 Mei:
GENèVE, 24 Mei. (Havas) Vanmiddag U
de 97e zitting van den volkenbondsraad ge
opend met een besloten bijeenkomst onder
voorzitterschap van den gedelegeerde van
Ecuador, Quevedo. De raad nam de agenda
van deze zitting aan. De eerste openbare
bijeenkomst zal morgenmiddag worden ge
houden.
In officleele kringen verklaart men naar aan
leiding van de Brltsche voorstellen, dat een
vraagstuk van het terugtrekken van vrijwilli
gers aan de zijde der rechtschen niet bestaat,
omdat de eenlge vreemdelingen, die aan de zijde
van Franco strijden, soldaten van het vreemde
lingenlegioen zijn. Men beschouwt het initiatief
als een nieuwe manoeuvre van de vijanden van
het rechtsche Spanje, dat derhalve niet bereid
is de voorstellen te bestudeeren.
De Matin meldt uit Perpignan, dat de jus
titie een onderzoek ter plaatse heeft Ingestcld
naar de herkomst der kogels, die bjj Cerbere
zijn terecht gekomen, nadat Spaansche recht
sche vliegtuigen over Fransch gebied waren ge
vlogen. De algemeene Indruk is, dat de» toestel
len opeettelijk op Cerbere hebben geschoten.
De regeerlngstroepen, wordt uit Madrid
gemeld, hebben zeven dorpen ten Oosten
van Cifuentes bezet en zijn een tiental kilo
meter^. opgerukt.
De bekende tooneelspeler Ko van D|jk overleden.
- o
De wereldtentoonstelling te Parijs door president
Lebrun officieel geopend.
De eerste spade in den grond gestoken voor de
wereldjamboree.
Senator Black en het Congreslid Connery
bereiden een wetsontwerp voor, dat in belde
hulzen van het Congres zal worden Inge
diend. Het ontwerp vóórziet In *n minimum
uurloon van veertig dollarcent en een
week van 35 tot 40 uren.
Midden in de stad en toch rustig gelegen
WARSCHAU, 24 Mei. (PA.T.) De overstroo
mingen richtten groote schade aan. Reeds thans
zijn berichten ontvangen over 31 verdrinkings-
gcvallen; 120 huizen zijn verwoest, 30Ó huizen
beschadigd. Een groot aantal boerderijen is ver
nield.
WASHINGTON, 24 Mei (Reuter)) Pre
sident Rooeevelt heeft een bijzondere bood
schap gericht tot het Congres, waarin hij
de nieuwe arbeidswetten, welke een mini
mumloon, een maximum arbeidstijd en een
verbod van kinderarbeid bevatten, aanbe
veelt. Bovendien verbfedt de wet *t in dienst
nemen van ongeorganiseerde arbeiders.
Crisls-steunbeschikking 1937 voor de soetwater-
visschertj.
Tw»»lf nieuwe arrestaties in verband met de
ongeregeldheden in het Tjibonlgsche (N.-D
Verdachte van doodslag te Rotterdam In hon
ger beroep tot twaalf jaar gevangenisstraf ver-
S--SJ
OOlUfTlQ.
Men bewijze aan dit dl
„eer”, die het verdient.
BUITENHOF 42DEN HAAG»
In het stralende zonlicht bood de ten
toonstelling een schitterenden aanblik, bij
de Seine verrijzen twee groote torens van
het Duitsche en het Russische paviljoen. De
eerste Is bekroond met een adelaar, welke
een hakenkruis in de klauwen houdt, de
tweede draagt een hamer met een sikkel.
De honderden gebouwen, welke tezamen de
tentoonstelling huisvesten, zijn thans bijna
gereed.
Na de besloten bijeenkomst zijn de leden van
den raad in geheime vergadering bijeengekomen
ter bespreking van enkele der meest kiesche
punten van de agenda, t.w. het beroep van de
regeering te Valencia, de kwestie van Alexan-
orette en het bureau der ontwapeningsconferen
tie.
mensch zonder al zijn vermogens zijn en tech
niek zonder kuret zou een mensch zonder zijn
geheele menschelljkheld zijn.
De Fransche regeering verheugt zich te zien,
dat kunst en techniek hun ware plaats naast
elkaar Innemen, De tentoonstelling van 1937
zal aantonnen, dat de schoonheid niet meer
een gunst voor enkelen Is, doch thans het ge
heele sociale leven versiert, tusschen .moot" en
„nuttig" zijn de grenzen weggevallen.
In zijn openingsrede dankte president Lebrun
de deelnemers en gaf den wensch te kennen,
dat deze tentoonstelling eens te meer de
menschheid zal bewijzen, dat de wereld alleen
waardig kan leven in een geest van wederkee-
ng begrijpen van de behoeften, de verlangens
en het kunnen van andere landen, dat wel
vaart slechts kan heerschen bij een intense
uitwisseling van producten en denkbeelden en
dat het geluk slechts kan bestaan in een ge
zonde samenwerking en een internationalen
vrede’.
De sleepbooten zullen tot nader order de
Fransche schepen binnenbrengen, doch niet de
schepen, welke onder vreemde vlag varen.
De mogelijkheid is niet uitgesloten,
zoo werd Zondagmiddag op de ver
gadering in de Apollohal te Am
sterdam medegedeeld, dat van be
paalde zijde nog verkiezingspam-
fletten onder de katholieken zullen
worden verspreid zóó laat, dat het
geen daarin wordt beweerd,
meer zal kunnen worden
In zijn boodschap noemt president Roosevelt
geen cijfers voor arbeldstjpS en loon, dit moet
door het Congres worden geregeld. Rooeevelt is
van oordeel dat allen, behalve de onverbeter
lijke reactlonnalren. X met hem eens zullen
zijn, dat de regeering eenlge contróle moet heb
ben op maximum werktijden en minimum Ico
nen. ten einde de arbeiders te kunnen bescher-
men.
Te Port Vendres zijn vanochtend de zee
lieden in staking gegaan, omdat hun elschen
13 zake de toepassing van de veertig-urenweek
en de herziening van de~pensloenen niet zijn in
gewilligd.
Om tien uur vanochtend moest Elmansour
raar Algiers vertrekken. Tengevolge van de
staking zullen de passagiers en een lading goe
deren vertraging ondervinden, terwijl voorts
het aan bederf onderhevige gedeelte der lading
zorg baart.
Te Le Hftvre zijn vanochtend met de zee
lieden moeilijkheden gerezen over dezelfde
kwesties. Ook hier zijn zjj in staking ge
gaan. Het betreft op het oogenblik nog
2200 personen, doch verschillende schepen,
om. de Nonnandlë worden in de haven
verwacht.
De Itallaansche koning, de koningin, prinses
Manie en graaf Clano zijn Zondag te Rome
aangekomen.
Een raad van vijf personen zou de toepassing
van deze wet moeten controleeren en deze raad
zou in sommige gevallen ook wijziging kunnen
brengen in bovenstaande cijfer» voor sommige
Industrieën.
Het wetsontwerp staat gelijk met een herstel
van de N. R. A. inzake de arbeidsstandaarden.
Lewis heeft reeds den steun van de commissie
tot industrieele organisatie toegezegd, de hou
ding van het Amerikaansch vakverbond is even
wel meer twijfelachtig.
De rUksminister van Economische Zaken,
Schacht, vertrekt Dinsdagmiddag per vliegtuig
naar Parijs voor de opening der Duitsche af-
deellng op de Internationale tentoonstelling.
Schacht zal waarschijnlijk drie dagen in de
Fransche hoofdstad blijven.
In Biacaye, in den sector van Dima, wordt fel
gestreden; de rooden behalen succeszen bjj
Cifuentes.
Toen het gezelschap van den president der
republiek het zwanen-eiland passeerde, voerden
Arabische dansers aan den oever dansen uit.
Bij de brug Alexander m bij de Place de la
Concorde zjjn vier metalen pijlers opgericht,
welke vier symbolen dragen, nJ. een schip en
een Gallischen haan, als symbolen van Parijs
en Frankrijk, en twee allegorische silhouetten,
welke de kunst en de moderne techniek uitbeel
den.
Omstreeks vijf uur kwam het gezelschap
terug bij het groote paviljoen. De officleele
personen namen plaats op de eere-tribune
en de staf muziek van de republlkeinsche
garde speelde het volkslied. In de vier hoe
ken van de zaal stonden de vlaggen van alle
landen, welke op de tentoonstelling verte
genwoordigd zjjn, opgesteld.
Bij de opening van de tentoonstelling was
president Lebrun vergezeld van den minister
president en andere leden van de regeering.
Twee peletons van de republlkeinsche garde
escorteerden het gezelschap. Bij den eere-ln-
gang van de tentoonstelling had een regiment
infanterie de eerewacht betrokken.
Deze operatie, die vier uur duurde, werd voor
bereid door het geschut, tanks en vele gemo
toriseerde afdeelingen. De verraste vijand bood
weinig tegenstand en liet veel oorlogstuig ach
ter. Volgens de laatste Inlichtingen bestonden
de afdeelingen van den vijand uit Mooren en
Italianen, die van Guadalajara of uit Siguenza
kwamen.
Langzaam wandelde het gezelschap van den
president In de richting van de Jena-brug, waar
het zich aan boord van jachten van de marine
begaf om rond het Zwanen-eiland te varen,
waarop de producten van de Fransche koloniale
gebieden zijn ondergebracht en waarop ook
een kleiner beeld van den vrijstaat staat, zoo-
als dat als souvenir aan de tentoonstelling van
1878 door de Vereenlgde staten is geschonken.
Republlkeinsche garden in groot tenue vorm
den de eerewacht. Tijdens het spelen van het
volkslied stonden de mannen onberispelijk In
de houding met getrokken zwaard. Vervolgens
werden de officleele redevoeringen uitgesproken,
waarna een orkest en een koor zich deden boo
ten. Tenslotte hield de president der republiek
Lebrun met ontroerde stem zijn toespraak,
waarna hy de tentoonstelling voor geopend ver
klaarde. Hierna speelde het orkest de .Marche
béroique” van Saint Saëns.
De stoet werd vervolgens weer gevormd om
nog een bezoek te brengen aan het paviljoen
van de ontdekkingen, welke een ware encyclo
pedie vormt van alle ontdekkingen op weten-
schappelijk gebied.
Ook de minister van Handel, Bastld, heeft
een rede gehouden, waarin hij er op wees, dat
Frankrijk in een zeer moeilijken tijd het initla-
tief heeft genomen voor een wereldtentoonstel
ling. Vervolgens bracht spreker hulde aan allen,
die hebben medegewerkt om dit werk tot stand
Ie brengen.
Verder verklaarde Bastld. dat de tentoonstel
ling heeft bewezen, dat er geen onderscheid be-
»taat In de verantwoordelijkheid en de ver
dienste van geleerden en technici, tusschen kun-
rtenaars en handwerkslieden, de een c*
den ander. Kunst zonder techniek zou
NOORD-HOLLANDSCB DAGBLADISSHS
I den. Zend* nog heden postwissel of giroetortlng
B I WAAGT UW KANS VOOR DE 1 JUNI-TREKKING I
ALTO DE BARAZAR, 24 Mel (Havas).
De door de rechtsche troepen uitgeoefende
druk ten Noordwesten van Dima duurt
voort. Na voorbereiding door geschut en
luchtmacht openden uit Amerebieta op
trekkende afdeelingen den aanval op de
hoogten van Illumbi: zij sloten de stel
lingen van den vijand In en veroverden
eenlge hellingen.
Het Opperste Gerechtshof heeft met vijf tegen
vier stemmen bepaald, dat de wet op de ver-’
zekeringen tegen werkloosheid grondwettig is.
Ook de heffing op de Iconen. ten einde deze
maatregelen te financieren, werd goedgekeurd.
Het Hooggerechtshof heeft eveneens het ont
werp inzake oudersdomsrente. vervat tn de wet
nopens sociale voorziening, grondwettig ver
klaard.
President Roosevelt heeft tot het Congres een
bijzondere boodschap gericht. inhoudende de
aanbeveling der nieuwe arbeidswetten.
DESSAU. 24 Mel. (D.NB.) De Gouwleider van
Maagdenburg-Anhalt en de rijksstadhouder van
Anhalt en Brunswjjk heeft bepaald, dat met
directen ingang alle politieke leiders van het
afdeellngsbureau van deze gouw veertien dagen
werk moeten verrichten in de bedrijven, waar
door de arbeiders dezer bedrijven intusschen
met vacantie kunnen gaan.
MARSEILLE, 24 Mei (Havas). Na een
vergadering in de arbeidsbeurs van de ver
tegenwoordigers der zeelieden is besloten
tot een algemeene staking, soodat geen
enkel Fransch schip zsl kunnen uitvaren.
De bemanning van de schepen, d*e ver
wacht worden, moet het werk neerleggen
onmiddellljk na aankomst.
BELGRADO, 24 Mei. (Havas) Vannacht
heeft een buitengewoon hevig onweder de
Joego-Slavische hoofdstad en de omstreken
geteisterd.
Gedurende verscheidene uren waren de stra
ten bedekt met een laag hagel. De schade is
aanzienlijk en wordt op verscheidene mlllioenen
dinars geraamd. De wind, die een snelheid van
80 KM. bereikte, heeft talrijke daken wegge
rukt en tal van boomen ontworteld. Verschei
dene personen liepen verwondingen op.
Uit Loznitza wordt gemeld, dat de waterhoos,
die Belgrado en omstreken heeft geteisterd, de
rivieren sterk heeft doen zwellen en in dit
plaatsje den dood van verscheidene menschen
heeft veroorzaakt.
Hedennamiddag is de Pauseiyke afgezant by
de kroningsfeesten te Engeland Mgr. Pizzardo
te Rome teruggekeerd.
Vele geestelijke autoriteiten en diplomaten
waren ter begroeting op het Terministatfon aan
wezig. Onder hen merkten wij op Mgr. Tardlnl
en den Engelschen gezant bij den H. Stoel Z.
Exc. Osborne d’Arcy. De begroeting droeg een
hartelijk karakter.
Aan de reis van Mgr. Pizzardo komt een
groote politieke beteekenis toe, daar Mgr. in
staat Is geweest in nauw contact te komen met
de Britsche katholieken en besprekingen heeft
gevoerd met vooraanstaande staatslfeden in
Londen en Brussel.
Men meent dan ook, dat deze reis van Mgr.
Pizzardo van groot gewicht Is geweest voor de
houding van het Vaticaan, zoowel in de Spaan
sche kwestie als in andere vraagstukken van
kerkdijken en wereld-politieken aard en dat het
Vaticaan hierdoor in staat is gesteld om een
aandeel te nemen in de pogingen om den we
reldvrede te bewaren.
EEN DOEL, EEN WIL, EEN LIJST!
Stemt No. 1
De nieuwe rechtsche stellingen bieden een
uitstekende basis voor belangrijke operaties in
Zuidelijke en Zuidwestelijke richting.
Te Sestao, dat gisteren door de rechtschen
gebombardeerd is, is men nog steeds beng met
het oprulmlngswerk. Tot dusver heeft men 22
dooden en 80 gewonden gevonden.
In den sector van Dima wordt bijzonder fel
gestreden. De rechtschen vallen aan met het
modernste materiaal. Dima en het riot van
Elejabeitia zijn nog steeds in handen der re-
geerings troepen
Munguia, dat nog steeds in brand staat, zal
naar men vreest volkomen verwoest worden.
LONDEN, 24 Mei (Havas). Men meent te we
ten, dat bet Portugeesche antwoord tegen het
Britsche ontwerp betreffende een wapenstil
stand ter vergemakkelijking van het terug
trekken der buitenlandsche vrijwilligers zeer
duidelijke bezwaren opwerpt. Het zou dit ont
werp moeilijk uitvoerbaar achten en zich over
tuigd verklaren van de onmogelijkheid de goed
keuring te krijgen van de beide Spaanache
tegenstanden.
HENRI HERMANS
Dr. MOLLER