Levenspeil van stad en land
De aftredende
en
nieuwe
Engelsche premier
s
dag graKs
[Nassau Tax tel.3545
ONZE
Uit den ouden tijd
rapport commissie
i
MINDERHOUD
BALDWIN: LEIDER IN TIJD
VAN NOOD
^^AANBIE^ING
VRIJDAG 28 MEI 1937
PROVINCIAAL NIEUWS
ZIJDEWIND
TVELD
Neville Chamberlain een
krachtige figuur
UIT DE HOOFDSTAD
KO VAN DIJK BEGRAVEN
INBRAAK IN OLIEFABRIEK
Ontginning dringende
noodzaak
Twee Zaandammers voor de
rechtbank
n
n
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Terwijl de bevolking in 30 jaar met
$5,4 pCt. steeg, nam de cultuur
grond slechte toe met 8fi pCt.
duurt nog tot en met
ZATERDAG 5Juni
fServoets
Bs
fe
HEER-HUGOWAARD
SCHERMERHORN
J deje,«s* w«t ook de et»,
«x
1
i
fel
iet
van
Hy wordt opgevolgd door ’n krachtiger figuur,
wrv»- *n
DO
er
3
Dr. Th. H. 8CHLICHTLNO.
aor
en.
O
2
9
Te Den Helder ie den 26sten Mei een drieling geboren, twee jongens en een meisje.
Men tiet hier de gelukkige ouders met de kinderen
I
i
?n
ie
et
Onder groote belangstelling ter
aarde besteld
en der krachtigste persoonlijkheden in zijn
kabinet was geweest Neville Chamberlain,
minister van Gezondheid. In conservatieve
kringen gingen stemmen op otn hem leider te
maken in plaats van Stanley Baldwin. In war*
n
17
naast de mil
nrmische
n
ol
o.
L-
n-
en
-3»
4L
1-
0.
er
n-
I
50
n
I*
O
»r
7
akt
ut-
?en
or-
bc-
21
ven
«e-
di-
ien.
□d-
•er-
o-
tte
en
!•-
1
en
ik.
j'
kelUkheid was t Neville Chamberlain die in die
moeilijke dagen zyn chef uit idle macht steunde.
Onder X tweede Labour-kabinet werd krach
tige agitatie tegen Mr. Baldwin gevoerd door de
Beaverbrook- en Rothermere pers die, gesteund
door vele conservatieven, verlangde dat de
partij ..Ryksvryhandel” op haar program sou
plaatsen.
door 'n man van buitengewoon gezag, door n
man wiens naani bovendien op honderdduizen
den Engelschen h tooverultwerklng beeft. Ne
ville Chamberlain is de groote stuwkracht in
t kabinet geweest. Maar ot hij, gelijk Baldwin,
In t|jd van nood een nimmer falend leider is,
moet nog blijken.
verslag verdween de aderwond en de patiënt
was in enkele dagen genezen.
De aderlatingen worden ook thans weer, zij
het dan in zeer geringe mate, toegepast; maar
de aanwending van braakmiddelen bij verschil
lende Inwendige ziekten is geheel en al in on
bruik gekomen. Dr. Bernhard Aschner te Wee
nen past het middel tegenwoordig weer toe en
maakt propaganda voor deze behandeling.
Kussmaal geeft ook de oorzaken aan. waar
om deze braakkuren in onbruik geraakt zijn.
Omstreeks 1840 Immers werd de maagzweer
ontdekt. Er werd gevonden, dat de maagwand
daarbij gedeeltelijk door de zweer doorboord
was, en men vreesde dat de heftige braakbewe-
glngen de maag zouden kunnen doen barsten
Kussmaal echter zegt, dat hem slechts één zoo
danig geval bekend is. Hij zelf heeft de be
handeling verschillende malen ondergaan; en
kele malen, wanneer hij een maagontsteklng
had, die anders langen tijd duurde, maar met
een braakkuur steeds zeer snel genas; eenmaal
bij een zeer acute bronchitis; en eenmaal bjj de
ruggemergsontsteklng, waardoor hij zijn prak
tijk moest opgeven. Hij had hierbij reeds en
kele middelen beproefd en deinsde terug voor
de geweldige effecten van een braakkuur, waar
bij niet alleen de maag-inhoud, maar later ook
massa’s slijm en gal worden opgegeven. Echter
besloot hij toch het middel toe te passen en
deed het driemaal achtereen, om den anderen
dag. Na de derde toepassing was de blaasver
lamming verdwenen, en de punen en krampen
In de beenen evenzoo. De verlamming der bee
nen echter nam veel langzamer af. Het duurde
verschillende jaren voordat zij geheel genezen
was.
Kussmaal zelf was in 1833 geboren, en stu
deerde dus tusschen 1840 en 1860 Een zijner
leermeesters verstond toen reeds het bekloppen
en beluisteren, en wist zoo b.v. de diagnose van
etterige pleuritis veel beter dan vroeger te stel
len. Ook het lijkonderzoek werd toegepast; men
leerde aldus de diagnose te controleeren. Dit
was ook nog betrekkelijk nieuw.
Men meene echter niet, dat het gemakkelijk
is. zulk een vergeten methode weer in de prak
tijk in te voeren. Daartoe moet zij opnieuw ge
probeerd worden en de nieuwe ervaring wordt
eerst na rijp beraad aan de leerlingen overge
leverd. Maar merkwaardig is zeker, dat zoovele
oude methoden, die In de verlichte 19e eeuw
verworpen werden, langzamerhand weer bur
gerrecht verkrijgen.
60.
J*
so.
>nt
Sl
ier
In:
ler
De
en
Donderdagmiddag is op Zorgvlied het stoffe
lijk overschot van den acteur Ko van Dijk ter
aarde besteld.
Tegen twee uur verzamelden zich de vrienden
en belangstellenden in de chapelle ardente en
toen de familie van den overledene was aan
gekomen. droegen tien kunstbroeders hun ka
meraad voor de laatste maal den Schouw
burg uit. Als dragers fungeerden: Jef van Staal
duinen, Oscar Toumlaire, Lau Ezenr.an. Paul
Huf, Jan Musch, Jaap v. d. Poll. Frans Wert-
wtn. Frits Bouwmeester. Piet Wiegman en Jac
Snoek.
Plechtig en onder groote belangstelling ver
liet de stoet den Stadsschouwburg en begaf zich
op weg naar de begraafplaats, waar hij tegen
drie uur aankwam. Hier werd het stoffelijk
overschot in de aula opgebaard en speelde de
organist O. C. Weggelaar achtereenvolgens het
Largo van Hacndel, Ases Tod van Grieg en de
treurmuziek uit de derde Symphonic van L.
van Beethoven.
Na deze korte plechtigheid werd de overledene
naar zijn laatste rustplaats gedragen. Aan de
groeve sprak eerst de heer J. Bendien namens
het Amsterdamsche gemeentebestuur, die Ko
van Dijk als mensch en als kunstenaar her
dacht. Vervolgens wijdde Louis de Vries canlge
gevoelvolle wcorden aah zijn overleden kunst
broeder en richtte troostende woorden tot diens
vrouw en kinderen.
Nadat vervolgens Frits Bouwmeester, die vier
Jaar mede-directeur van Ko van Dijk was. hem
als zoodanig had herdacht en ook Adrlaan van
der Horst een kort woord had gesproken, sloten
mevr, van Westerhoven en Jan Grader de rij
van sprekers, waarop de zoon van den over
ledene diep bewogen namens zijn moeder en
luster dank bracht voor de groote belangstel
ling.
Op 18 April is een Inbraak gepleegd in een
oliefabriek aan de Westzijde te Zaandam. De
bedrijfsleider van deze fabriek werd in dien
nacht gewaarschuwd dat onbevoegden zich toe
gang tot de fabriek hadden verschaft, inder
daad zag hy achter de fabriek een roeibootje
met menachen er in. Op zijn beurt waarschuwde
hl) de politie en samen met een agent is hij de
fabriek ingegaan. De deuren hiervan bleken
geforceerd te zijn. Niets was echter nog gestolen.
Een der inbrekers werd In een steegje naast de
fabriek gearresteerd en was In het bezit van
diverse inbrekerswerktulgen. Ook de andere,
die in het bootje zat, werd aangehouden en
had verschillende inbrekerswerktulgen bjj zich.
Belden stonden wegens poging tot Inbraak
voor de Haarlemsche rechtbank terecht. De een
beweerde, dat hij door den ander was overge
haald. de Inbraak te gaan plegen en deze
andere beweerde weer, dat ook hij overgehaald
was door een derde, wiens naam hij echter niet
wilde verraden.
De man tn het bootje was door den ander
bij de inbraak weggestuurd omdat hij zoo....
zenuwachtig was!
De president merkte op dat de ware reden
wel geweest zal zijn, dat verdachte den bult al
leen wilde behouden! Verdachte gaf toe ge
dacht te hebben dat bü heel wat geld in de
fabriek zou vinden. Aan het zoeken daarnaar
is hl) niet toegekomen, want hij werd Inmiddels -
gearresteerd.
De Officier van Justitie vond dat tusschen
verdachten, beide arbeiders uit Zaandam, groot
verschil gemaakt moet worden. De een, V, la
al vier maal wegens diefstal veroordeeld en
een goede bekende van de politie Dat deaa
inbraak piet gelukt is. maakt voor den Offi
cier niet veel veracht! met een wel gelukte in
braak. Verdachte V. is een zeer gevaarlijke
Inbreker, waartegen de maatschappij beschermd
moet worden en spr. eischic dan ook twee jaar
en' zes maanden gevangenisstraf tegen hem.
Tegen den andere. 8„ eiachte de Officier zes
maanden gevangenisstraf.
De verdediger van V., mr. H. o. Drilsma. be
toogde. dat het wel degelijk groot verschil maakt
of een inbraak al of niet gelukt, is. Spr zette
uiteen, dat V. door armoede tot zijn daad ia
gekomen. AU iemand honger heeft, wordt hij
gevaarlijk I Spr. verzocht dan ook clementie.
De verdediger van 8.. mr. Blanke voort. pleitte
eveneens clementie en verzocht een reclasaee-
ringsrapport in te winnen.
Uitspraak 19 Juni.
Fanfarecorps _SL Martini»”. Het fanfare
corps ,.8t. Martlnus" hield Woensdag een bui
tengewone algemeene vergadering in café Pep
ping aan de Weel.
De voorzitter, de heer W. de Boer, opende
de vergadering met een woord van welkom en
memoreerde hetgeen de vertrekkende directeur,
de heer Jac. Beemsterboer. voor het corps is
geweest en wat het crps onder zijn bekwame
'elding mocht bereiken.
In behandeling kwam nu de benoeming var.
een nieuwen dirigent. Ingekomen waren vyf
sollicitaties, waarvan op de voortra ent werden
geplaatst: de heeren van Djjk. Amsterdam!
Peetoom. Alkmaar, en Oljj, Bergen.
Bi) stemming werd met algemeene stemmen
beroemd de heer E Peetoom van Alkmaar.
In verband met de repetities vor het. con
cours werd besloten den heer Peetoom oiunid-
deïlijk met zijn benoeming in kennis te stellen,
zoodat hij reeds Donderdag met zijn leiding
kan beginnen.
De voorzitter feliciteerde de leden met de
benoeming van dezen directeur en verwachtte,
dat onder een zoo onbetwist bekwame leiding
het corps zal winnen en niet onbelaiwrjjke vor
deringen aal gaan maken.
Besloten werd om van nu af lederen Donder
dagavond repetitie te houden, daar dit de ga-
srhikste dag werd gevonden van de drie dagen,
«elke de heer Peetoom nog beschikbaar bleek
te hebben
Vervolgens werd besloten een dankbetuiging
te plaatsen In het Parochieblad voor al hetgeen
dc scheidende directeur, de heer Jac. Beeuister-
toer, voor het corps beeft gedaan.
Tenslotte werd by de rondvraag nog een en
ander ter sprake gebracht in verband niet de
i elsgelegenheid naar het concours te Lutje-
broek. Een definitief besluit dienaangaande kon
neg niet worden genomen, daar nog niet be
kend was hoe groot de deelneming zal zyn.
Op een vraag of by de slutting van het Veer
tigurengebed Zondag as. nog prijs gesteld
worden op medewerking van het corps, kon be
vestigend worden geantwoord.
en leider der Conservatieve party In zeven
maanden tyds verspeelde hij de sterke meerder
heid, die de Conservatieven in X Parlement
hadden door, tegen X advies van ervaren poli
tici in, algemeene verkiezingen uit te schrijven
onder de leus van tarieven. Maar hy bleef par
tijleider waarschynlUk doordat de grooter»
figuren onder de conservatieven elkaar de lei
ding niet gunden.
In zyn eerste kabinet, dat in Januari 1834
aftrad, was minister van Gezondheid geweest
Neville Chamberlain, de Jongere halfbroeder van
Mr. (later Sir) Austen Chamberlain Neville, die
t grootste deel van z’n leven te Birmingham
doorgebracht had en een Jaar Lord Mayor van
deze stad geweest was, was eerst in December
1918 in t Parlement gekomen EvenaU Baldwin
behoorde hy nog tot de nieuwelingen onder de
staatslieden van mmisterleelen rang, maar op
den bescheiden post van minister van Gezond
heid had hy zich byzonder onderscheiden en
toen reeds beschouwden velen dezen zakelyken
encrgleken minister van streng conservatieve
beginselen als een man van de toekomst.
De onpopulariteit van t eerste Labour kabi
net (22 Januari4 November 1924) was, meer
dan iets dat hy zelf deed, oorzaak dat Mr.
Baldwin’s prestige snel toenam en zyn tweede
kabinet (4 November 19248 Juni 1929) werd
met geestdrift begroet. Tegenover socialistische
extravagantie belichaamde hy de burgeriyke be
zadigdheid. tegenover 1 op Rusland gerichte
internationalisme de Engelsche insularlteit.
Velen beweren dat Baldwin die vier en een
half jaar. gedurende welke hy met ’n sterke
meerderheid regeerde, verknoeid heeft. Deze
periode was belangrijk door pacificatie op in
ternationaal gebied, maar hlerby speelde de
Eerste Minister een veel ondergeschiktere rol
dan Sir Austen Chamberlain, zy was ook be
langrijk door de algemeene staking van Mei
1926 en de mUnwerkersstaklng, die Engeland ’n
zwaren slag toebracht. Gedurende de kritieke
Mei-dagen van 1928 gaf Mr. Baldwin voor de
eerste maal blijk dat hy in tyd van natlonalen
nood *n rustig, vastberaden leider is. die t al
gemeene vertrouwen weet te verwerven. Maar
toen de nood voorby was, takelde zyn prestige
snel af en velen meenden dat door de verkie-
zlngs-débAcle van Mei 1929 zyn lot als Con
servatief leider voor goed bezegeld was.
8-0.8. Wedstrijden voor Zondag:
Stormvogels 3—808 3; BOB a—8VW a.
h edurende den oorlog wist men buiten t
J Parlement aelfs niet dat hy bestond.
T Als minister van Handel trad hy niet
op den voorgrond. Eerst in October 1922 vestig
de hy de algemeene aandacht op zich door in
de Carlton Club een rede te houden tegen de
bestendiging van Lloyd George’s coalitie. Aldus
bracht de byna onbekende Baldwin den groo-
ten Lloyd George ten val Bonar Law nam hen
als Kanselier der Schatkist op In zyn Kabinet
Baldwin wks geen goed kanselier; de schuld
regeling die hy met Amerika trof, vond zelfs
onder zyn vrienden weinig verdedigers, ’n Half
jaar na de Carlton-rede was hy Eerste Minister
Opening depot C. Jamin In den brood- en
banketbakkerswinkel van den heer 8 Stokman
Is dezer dagen een depot van O. Jamin geopend.
Fto™*** -r Vandaag heeft Floralia haar werk
zaamheden voor het jaar 1937 hervat. Jong en
oud togen naar de .Xeerhoeve” de opslagplaats
van den heer Jac. Los om hun planten in ont
vangst te nemen.
Aan dé leden werden utgerelkt: dubbele roode
geranium; begonia radio, fuchsia trifula en
salvla surich. Deze planten kunnen zoowel bin
nen als buiten gekweekt worden.
Aan de kinderen: Petunia en ageratum. Als
reclame werd by leder stel kinderplanten een
gratis monster van de Aseftabletten verstrekt.
Ieder Florallalld kan dus weer zyn beste krach
ten Inspannen aan het opkweeken der planten
om met September, wanneer de tentoonstelling
gehouden wordt, met een mooie collectie plan
ten te verschijnen en In aanmerking te komen
voor een bekroning.
W W'-^i
En toch is Stanley Baldwin, op t oogenbllk
«narop hy ’t Eerste Ministerschap neerlegt, de
meest gevierde Britsche staatsman sinds de
langvervlogen dagen van Gladstone.
wy mogen zeggen dat t Engelsche volk in z’n
geheel hem ziet gaan met leede oogen. Niet
omdat ’t hem beschouwt als ’n groot staats
man. ’n onontbeeriyk leider, ’n indrukwekkende
figuur maar omdat ’t in hem, gelyk in geen
anderen Eersten Minister sinds Palmerston, de
geestesgesteldheid van *t volk weerspiegeld ziet
*t Groote publiek houdt van Baldwin met ’n
soort eigenliefde; Baldwin la de gemiddelde En-
gelschman maar dan ook een der weinigen
die, hoe paradoxaal *t ook klinken moge, de
kunst verstaat een gemiddelde Engelschman te
zyn.
Behalve dat hy n veel beter redenaar is dan
Mr MacDonald, staat hy in begaafdheid ver
by dezen achter. MacDonald is vaak. Baldwin
is telden of nooit brillant geweest. Hy scheen
niet eén eigenschap van ’n ..groot man’’ te
hebben. Maar evenals ’t Engelsche volk in z’n
geheel deed hy op ’t kritieke oogenbllk steeds
datgene wat noodzakelyk was. en dan deed hy
’t goed en zonder aarzelen. Evenals ’t Engel
sche volk in z’n geheel deed hy op nlet-krltleke
oogenblikken vaak t verkeerde, maar op zoo
danige manier dat ten slotte toch alles nog
vry goed afliep.
Baldwin bleef onverstoorbaar, op t passieve
ef. Maar toen de groote crisis van Augustus
1931 uitbrak, was 1 opnieuw op hem dat 1
volk z’n verwachtingen bouwde. Men vertrouwde
hem. evenals in Mei 1939. Bovendien wist men
dat achter hem de man stond die van 1930 tot
1931 1 conservatieve partijbureau door-en-door
gereorganiseerd had: Neville Chamberlain.
Byna vier jaren lang is Mr. Baldwin als Lord
President of the Council, onder X eerste Mi
nisterschap van Mr. MacDonald, de feltelyke
leider der Nationale Regeerlng geweest. Gedu
rende ’t laatste jaar was hy dit byna open-
Ujk. Maar de ..sterke man” in *t kabinet was
noch hy, noch Mr. MacDonald, maar Neville
Chamberlain, de kanselier der Schatkist, die de
financidn des lands herstelde en *n groot aan
deel had in de verwezeniyklng der tariefpoli
tiek
Drooglegging en cultiveering van alle daarvoor
in aanmerking komende gronden dienen daar
enboven ten zeerste te worden bevorderd. Zelfs
werd de vraag gesteld, of het geen overweging
ver»a*rioozlng van complexen grond,
geiyk hier en daar nog voorkomt, met onteige
ning te straffen.
Behalve uitbreiding van cultuurgrond moeten
nog andere maatregelen worden genomen, waar
over de commissie dan ook in den breede uit.
weidt.
r was eens een dokter, wien men, als hij
H zyn naam noemde, niet gelooven wilde.
Hy was een Dultacher en heette Kuss-
maal. Wanneer hy zyn naam noemde, meende
men, dat hy een flauwe grap maakte. Deze
dokter zou onbekend gebleven zyn. indien hy
niet een ruggemergs-ontsteklng en tengevolge
daarvan een verlamming van de beenen en van
de blaas had opgeloopen, door zyn geweldig
inspannende praktyk in de bergen. Maar zoo
was het toch; en toen hy op betrekkelyk jon
gen leeftyd voor de praktyk ongeschikt was,
koos hy de academische loopbaan en werd een
van de beroemdste professoren van zyn tijd.
Kussmaal heeft omstreeks 1900, toen hy 77
Jaar oud was. zyn herinneringen neergeschre
ven, tot aan den tijd, dat hy opnieuw na zyn
ziekte weer naar de unlversiteit ging, zyn va
der was eveneens dokter, en van hem had hy
nog een college-dictaat van prof. Schoenlein,
die in zyn tyd de eerste glinlcus van Dultech-
land was. Dit dictaat stamde uit 1819 en 1830.
toen de maagzweer nog onbekend was, de diag
nose van typhus In het geheel niet vaststond.
Het bekloppen en beluisteren van de patiënten
werd nog niet toegepast. Trouwens het gebruik
van den stethoscoop werd eerst in 1819 door
Laënnec bekend gemaakt; maar het bekloppen
was reeds 17 Jaar geleden uitgevonden door een
OostenrVker Auenbrugger, maar werd eerst via
de Franschen in Duitschland ingevoerd.
Br was nog heel veel fantasie en men kende
allerlei ziekten, die thans door .niemand meer
begrepen worden.
Bacteriën waren onbekend, maar men kende
zelfs de natuuriyke historie van de Ingewands
wormen niet, die toch met het bloote oog zicht
baar zyn.
Het ergste was echter, dat men zich de
ziekten als min of meer zelfstandige wezens
dacht, die in het lichaam rondsjjookten; en
niet zooals het hoort, als afwyklngen van de
normale processen. Dit heeft de medische we
tenschap langen tyd tegengehouden en kreu-
pel gemaakt.
Daaraan werd echter spoedig een einde ge
maakt door de nieuwe Weensche school, en
door de leerlingen van den groeten Johannes
Muller.
Kussmaal had in Heidelberg als professor een
leerling van den laatste, n.l. Jakob Henle. Deze
stichtte een tydschrift voor ratloneele genees
kunde; alsof de toenmalige geneeskunde onre-
deiyk was. Hy was een der beginners van de
moderne geneeskunde. Zoo stond Kussmaal
juist in de kentering der tyden. Maar nu Is
het interessant te vernemen, hoe deze man
over sommige oude behandellngswyzen oordeel
de en wel In het bUzonder over bloed-onttrek-
klngen en over braakmiddelen. Beide middelen
werden In zyn studententyd zeer veel, maar
niet meer algemeen toegepast, zyn oordeel is
des te interessanter, omdat hy 'ook onderwys
genoot in de universitelten van Weenen en
Praag, ook by Semmelwelss, den beroemden be
strijder van de kraamvrouwenkoorts. Dit wa
ren allen mannen van de nieuwe richting.
Kussmaal vraagt zich af, waarom deze twee
behzndelingswyzen zoo volkomen verdwenen
zyn. In de Heidelberger kliniek had hy als taak
de apothekersrekenlngen na te zien; de reke
ning over bloedzulgen was hooger dan die
voor alle andere geneesmiddelen tezamen. Hy
beleefde aan zich zelf, dat een wondkoorts na
een studentenduel, door een aderlating uit den
arm snel verdween; hetzelfde by een zwelling
en infectie aan de hand. Maar toen hy het
middel by een acute oogontsteking Het aan
wenden. hielp het niets Toen hy van Weenen
terugkeerde, versmaadde hy de aderlating, maar
verloor daardoor een patiënt, die aan acute
nlerpntsteking leed. Doch by den volgenden pa
tiënt paste hy het middel toe, en als met too-
Zwemvereeniging 25 dezer hléld de zwem-
vereenlging Net Petje” alhier een vergadering
In café Ligthart. Deze vergadering werd ge
opend door den voorzitter P Wit met jden Chris-
teiyken Groet. Tevens werd door dezen mede-
deellng gedaan, dat de timmerwerkzaamheden
no8 biet konden doorgaan, omdat nog bestek
en teekening moesten worden gemaakt.
Dit het financieel verslag bleek, dat momen
teel in kas was f 38.81.
Op verzoek van den heer Kolkman was mede
ter vergadering aanwezig de heer Jb. Ruiter,
met wien men in overleg moet treden in ver
band met een overpad naar de zwemgelegen-
heid. Na overleg werd dit door genoemden heer
tegen een zekere vergoeding welwillend toege
staan.
Inmiddels verscheen ook nog ter vergadering
de geesteiyke adviseur, hetgeen zeer op prys werd
gesteld, mede in verband met een te volgen
leidraad en wyze van werken In dergelyke aan
gelegenheden.
Hierna was aan de orde vaststelling tarieven
en Indeeling zwemgelegenheld
Voorgesteld en aangenomen werd, om althans
voorlooplg, den aandeelhouders en hun kinde
ren tot 12 Jaar vryen toegang te verleenen.
Wat de leiding betreft, wordt verwacht, dat
deze voor de dames door een vrouwe) yke kracht
zal worden gegeven Aangezien het zwembad
momenteel nog niet aan alle eischen voldoet,
wegens een tekort aan zand, zal getracht wor
den dit zoo spoedig mogelyk in orde te krij
gen.
De heer C. Jong Jbzn stelde zich Inmiddels
beschikbaar om te trachten wat zand aange
voerd te krygen door de zandryders. die hier
toch dagelyks bezig zyn voor den Provincialen
weg
Niets meer aan de orde zynde sluit de voor
zitter de vergadering.
vyf maanden later wtt de Kroning
George VI ook zyn triomf Waar de eenvou
dige. thans eenlgszlns vermoeide man zich ver
toonde. werd hy gehuldigd als ’n vorst.
Hy trekt zich terug uit de leiding van Re-
geering en Party, terwyi hy ais Nationaal
Staatsman de nationale bewondering geniet.
.4
p Initiatief van de Geldersch-Overyssel-
sche Maatóchappy van Landbouw is een
commissie gevormd, waarvan Prof. Mln-
derhoud Voorzitter is, en die zou nagaan, welke
msstregelen te treffen zyn om het levenspeil
„n de stedeiyke en Plattelandsbevolking nader
tot elkaar te brengen. Deze commissie Is met
haar wérk gereed gekomen* en heeft haar con.
ciusies gepubliceerd. Op de op 10 Juli te Arn
hem te houden algemeene vergadering van de
Geld.-Over My. van Landbouw zal prof. Mln.
derhoud deze publicatie nader bespreken.
De commissie nad tot taak na te gaan, hoe
het groote verschil in loon, dat de werknemers
in den landbouw verdienen en dat aan de arbei
ders in de steden betaald wordt, genlveUeerd
tou kunnen worden, doch zy achtte het juister
in dit verband te spreken van beschutte en on.
beschutte bedryven, omdat de loonen In tal van
bedrijven, byv. de vlsschery en de schlppery,
geenszins hooger zyn dan In den landbouw.
Volledigheidshalve en zonder over deze inge
wikkelde economische vraag een oordeel uit te
spreken, vermelden we hier de meenlng van
de commissie, dat de loonen in tal van beschut
te bedrijven zoo hoog zyn opgevoerd, dat zy
S een economisch herstel belemmeren. Wel aan
vaardt de commissie een verschil in levensstan.
dasrd in de stad en op het platteland en dien,
tengevolge eenlge differentiatie in loon.
De commissie onthoudt zich vap een uit
spraak nopens de crisismaatregelen, maar wyst
er wel op. dat een loonende bedrijfsvoering
slechts bereikt kan worden, als de pryzen der
eindproducten van de veehoudery en van de
gemengde bedrijven een beduidende verhooglng
ondergaan en als de pryzen van de granen
minstens op het huidige niveau gehandhaafd
blijven. Voorts moet de export van land- en
tuinbouwproducten op energieke wyze worden
bevorderd. Maar niet alleen de export, ook de
bir.nenlandsche markt vraagt de aandacht. Een
goed gevoerde propaganda moet het verbruik
vin bepaalde producten In het binnenland doen
toenemen. Hlerby is o.a. gedacht aan het ge.
kruik van melk. Nederland gebruikt per hoofd
per dag 030—0 40 L. melk. Denemarken 0.72 L.
Zou het verbruik In Nederland stygen tot het
riveau van Denemarken, dan zou ongeveer 50
pct. van de melkproductie in Nederland gecon
sumeerd worden, tegen nu 20 pet. Een van de
gevolgen hiervan zou zyn, dat dan geen sprake
meer zou zyn van een geforceerden boterexport
tegen lage pryzen.
De commissie roert ook het zeer belangryke
punt aan. dat de Nederlandsche landbouw,
meër dan tot dusver het geval Is, moet deel
nemen aan de voedselvoorziening van het volk.
In verband met de gespannen Internationale
verhoudingen Is dit van groot belang, want
defensie de aandacht. Weliswaar zal
onze landbouw niet In de behoeften van het
volk kunnen voorzien, maar door de grootst
mogelljke rentabiliteit In normalen tyd. moet
men erop berekend zyn in tyd van oorlog zoo
goed als kan te voorzien in de behoeften van
het volk.
Een van de voorwaarden, die hlerby moeten
•orden vervuld, is, dat het Nederlandsche volk
in «ün geheel doordrongen wordt van de groote
beteekenls, die de landbouw voor onze wel.
vssrt heeft, en daarnaast ook voor ons volks
leven. “Voortdurend moet zoo zegt de oom-
tüssle de aandacht gevestigd worden op de
godsdienstige en zedelyke krachten, vyelke In
het boerenleven nog een grooten Invloed uit
oefenen en die een hecht bolwerk bieden tegen
oe degenereerende Invloeden. De invloed hier
van werkt nog na, ook by de menschen, die van
bet platteland naar de steden trekken.
TT'dat gene, wat tot hiertoe Is gezegd, mln
of meer worden beschouwd als een inlei
ding, thans komt de commissie tot de be-
’Pfeklng van den toestand In den landbouw zelf.
Eenparig is de commissie van meenlng, dat de
Pond van alle moellykheden gelegen Is in het
toenemende bevolkingsoverschot ten plattelan-
Deze meenlng is zooals de commissie zelf
ook zegt niet nieuw. In verband hiermee zy
«san herinnerd, dat wy een jaar geleden over
zelfde onderwerp schreven naar aanleiding
™i de binnenkolonisatie In de Llmburgsche
waarby wy naast het geboorteoverschot
tweede oorzaak van de overbevolking ten
Puttelande noemden den slechten toestand in
Industrie, waardoor dete geen werkkrachten
rtatteland meer kon absorbeeren. Hoe-
bovengenoemde commissie deze tweede oor
lost niet met name noemt, erkent zy haar wel
’r’nt geeft verderop de noodzakeiykheid aan,
een aantal landbouwjongeren In andere be.
■«Pen een bestaan zal moeten zoeken, aanne-
"■ende, dat de huidige crisisperiode zal worden
tevolgd door een tyd van grootere welvaart, die
®eer mogeiykheden zal bieden.
Deze tweede oorzank versterkt den noodtoe-
«sny, die zonder dat ook zou zyn ontstaan. Im.
»en Nederland telde op 31 Dec. 1899 5.104.137
«■••oners en op 31 Dec 1930 7535585 inwoners
*n dertig jaar tyd is de bevolking toegenomen
"jet 2831.428 Inwoners ofwel 55,4 pet. Deze ver-
«iwrdering Is in hoofdzaak toe te schryven aan
plattel&nd’ waar het aantal geboorten ge
jodeld over de laatste vyf jaar 23,8 per 1000
„^?ntrs bedroeg, tegenover 18.8 In de groote
Tn dezelfde periode van dertig ja-»r is
j cultuurgrond toegenomen van 2.115.559 H A
HA., dus met 179.100 HA. of 85
Tegenover een bevolkingsvermeerdering van
irhiJ?? staat een vermeerdering van den bc
""“baren cultuurgrond van slechts 8,5 pet.
jw.^ hiervan is. dat het aantal Hef
vo°r den grond by verkooplngen of ver
achtingen snel stijgende Is, waardoor de koop.
n»nPa»htlW',Ien 6611 kende tendenz vertoo
menige weken terug schreven wy over de
^««Mng tusschen de prijzen_jvan boerderijen
mi Oe prij2*n der landbouwproducten. De cora-
constateert In dit opzicht, dat elke sty
de productenpriJzen, zelfs een optl.
J™“*be verwachting voor de toekomst wordt
“isconteerd in de koopsom en by publieke
.^chtingen In de pachtsom. Hierdoor Is men
<!sn Reneikd meer voor den grond te bieden
e»eJS,nomlscb verantwoord is. Ook hier wordt
■“tateerd, dat van de verhooglng der pro-
Jjenpryzen aUeen de grondbezitter profiteert,
nieuwe pachtwet kan In dit verband goed
tem doen’ doch kan de oorzaak n1’1 wtg’
buiftDlSak U het bevolkingsoverschot,
bi^uu ”00rnaamste wat gebeuren moet is ult-
ótn den cultuurgrond. Hoe meer han-
blljvenden arbeid vinden in den landbouw,
meer de stabiUteit van onze volkshuishou.
x™8 verzekerd wordt. De commissie acht het
van groot belang, dat de Inpoldering
Zuiderzee in snel tempo voortgang vindt.
X Was Mr. Baldwin, die in den zomer van
1934 de noodzakeiykheid van herwapenlng
voor X eerst openlyk betoogde in de beroemde
rede, waarin hy den RHn Engelands grens
noemde Reeds toen sprak hy met X gezag van
“n eersten minister. Toen hy in Juni 1935 ook
X ambt van eersten minister kreeg, stond zyn
prestige hooger dan ooit. Hy belichaamde de
Nationale verdediging tegenover de socialisti
sche ontwapenlngsleuzen, maar tevens de poli
tieke gematigdheid tegenover de agressiviteit
der socialisten ten opelchte van de Fascistische
landen
Hy dankte er de zegepraal in de algemeene
verkiezingen van November 1935 aan.
En daarna verspeelde hy opnieuw zyn auto
riteit. zyn houding In de Hoare-Laval crisis
(December 1935) was dubbelzinnig en zwak. De
gevolgen daarvan zou hy nooit te boven ko
men Van Januari 1938 af was X een uitge-
maskte zaak, dat hy zou aftreden lang voor
de volgende algemeene verkiezingen.
Gedurende de zomermaanden nam hy rust
evenals twee jaren daarvoor Ramsay Mac
Donald.
Men kende dit symptoom
De Conservatieve partyconferentle in Mar
gate. in October, woonde by niet by
om gezondheidsredenen, zyn plaats werd daar
Ingenomen door Neville Chamberlain.
Velen waren ongeduldig. Waarom moest met
Baldwin’s vervanging door Chamberlain ge
wacht worden tot na de Kroning van
Edward VIII’
En toen kwam de groote crisis van December
'n crisis waarby de Monarchie zelf op X spel
stond.
En opnieuw bleek in X uur van nood Bald
win n leider te zyn, zoo moedig, zoo onwan-
kelbaar, zoo vastberaden, als Engeland zelden
gehad heeft.
inds veertien Jaren en enkele dagen
geleden Mr. A. Bonsu' Law als Eerste Mi
nister en leider der Conservatieven af
trad, aangezien hy zwaar ziek was en wist dat
ny nog maar weinige maanden te leven had. heb
ben twee staatslieden beurt om beurt X Eerste
Ministerschap bekleed: Stanley Baldwin en
Ramsay MacDonald.
Gedurende de laatste zes jaren sinds
Augustus 1931 hebben zy. eveneens elkaar
als Eerste Minister afwisselend, samen de leiding
gehCO over de Nationale Regeerlng, ofschoon
sinds 1935 Mr. MacDonald's aandeel in die lei
ding eenlgszlns nominaal geworden is daar hU
na zes jaren achtereen X Eerste Ministerschap
onder vaak zeer moeiiyke omstandigheden te
hebben vervuld, behoefte had aan en recht
op betrekkeiyke rust. Onze Londenache cor
respondent schrijft over hen:
Deze t«*e mannen, die veertien jaren lang
X politieke leven van hun land beheerscht
hebben, trekken zich thans uit den actleven
dienst terug. X Land krijgt “n anderen Eersten
Minister, de Conservatieve partij 'n anderen
leider: Neville Chamberlain.
Mr. MacDonald heeft in zekeren zin z’n roem
overleefd 't byna onvermydelijke lot van 'n
staatsman, die geen party meer achter zich
heeft. Als Eerste Minister, zoowel van 'n La
bour kabinet als van 'n Nationale Regeerlng.
heeft hy bovendien al z’n talenten en al z’n
geweldige energie zoozeer geconcentreerd gehad
op internationale idealen, dat de vernietiging
(of is dit woord te Sterkt) dier Idealen de
positie van Mr. MacDonald niet onaangetast
kon laten. De Eerste Minister, die eenlge jaren
lang de internationale vredespolitiek zoo volko
men beheerscht had, en de groote voorvechter
van ontwapening geweest was. lykt thans, nu
de wereld In X teeken staat van bewapening,
'n man uit 'n ander tydperk
Mr. Baldwin heeft niet die oogenbUkken van
glorie gekend, welke Mr. MacDonald zoozeer op
prijs stelde. Hy is niet de leidende geest ge
weest van Internationale conferenties die
naar men zich inbeeldde wereldgeschiedenis
maakt Hy Is niet te Washington en In Euro
pee sche hoofdsteden ingehaald en gehuldigd.
ZUn persoon en zyn daden hebben
nooit de belangstelling gaande gemaakt, waar
mee X buitenland jaren lang al wat Mr. Mac
Donald deed en zelde gadesloeg en aanhoorde.
