y
y
y
II
H
II
Bij den tachtigsten verjaardag
van Z.H. den Paus
ii
DE
H
PAUS PIUS 80 JAAR?~”ss*
H
MIDDELEN”
„MET ALLE
Stigmatisatie
Onze jongens op
de jamboree
it
DE OSSERVATORE OVER
DE VERKIEZINGEN
Ji
i
MAANDAG 31 MEI 1937
HERMAN KRAMER.
Kath. dem. partij
In ontbinding?
Politiek begraven
HENRI VAN DER MARCK t
van
niach karakter der Kerk
„Onze
Gezamenlijk het
Vader”
BOTSING TUSSCHEN TWEE
MOTORRIJDERS
te
De spoorwegtekorten
r
Een jaar vol zorg en
leed afgesloten
HONIG S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor 8 ct. en 25X zwaarder dan de meeste andere
i ‘p
ANNO 1755
-ia
fr- -^Y^
Of de B.VN. dat zoo maar goedvindt, de af-
•cheltjk werk
Hoen.
De kracht van de R. K. S. P. moet
blyven beataan in haar
eenheid
Nu is de Paus door ouderdom gebogen.
Gekromd is zijn gestalt', voor kort nog sterk en recht.
En den beklimmer van de hoogste toppen
Is thans de kortste gang, haast elke pas ontzegd.
Nu lichaamskracht den grijsaard ging begeven'
Schonk hij te meer nog van den rijkdom van zijn geest,
Vol diep ontzag, vol kinderlijke liefde.
Zij heden ons gebed op zijn geboortefeest.
Een opzienbarend geval
te Steenbergen
Hij is thans boven 't aardsche zóó gestegen.
Dat hij met sterken blik de wereld overschouwt
En bij het zien der dreigende gevaren
Ons allen immer meer in 't hart omsloten houdt.
Maar hij, wiens voeten hem niet hoog meer zullen dragen.
Heeft in den geest zóó hoogen top bereikt
Dat daarbij zelfs het hoogste punt der aarde
Gering, en laag en vlak, eOh kleine heuvel lijkt.
en
het
een
en
les
de
id.
jd.
de
50
or
plotseling
men den
recht
plaats
loofde
tige
Wij
eur
het
II
lof te de trouw aan God facultaUef wilde stel
len?
Tja. de B. V. N. gaat nu, vlak voor de Jam
boree met de N. F. V., die de oude trouw-be-
lofte van Baden Powell onveranderd handhaaft,
samen. Maar met die ongodsdienstigheid in die
beweging liep het zoo’n vaart niet. En takt er
een paar honderd jongens tusschen zitten. die
het ..Onze Vader" niet meebidden er sullen
misschien ook wel enkele Mohammedanen bij
zyn. wie Weet maar dat stoort den totaalin
druk niet, dien een dergelyke manifestatie van
Christendom geeft.
Wanneer u nu naast deze dingen al datgene
stelt, wat de katholieke leiders uit alle deelen
der wereld uit onderlinge besprekingen, uit con
tact over en weer, putten voor de organisatie
van hun eigen troepen, al datgene, wat de min
der goed georganiseerde!! leeren van hen, die
beter aanpakten enz. enz., dan begrijpt u, dat
ik de Jamboree als óók voor onze katholieke
Padvindersbewealns van gróóte beteekenis be
schouw.
Daarbij komt op de Jamboree ook sterk
tot uiting datgene, wat ons met de niet-
katholleken verbindt. De christelijke grond
slag met name van de beweging In haar ge
heel. De kampvuren bijvoorbeeld, die voor
MIe jongens zijn, worden 411e geopend met
het „Onse Vader”, te bidden door den Lee-
kenleider. Wat kan dóór niet van uitgaan?
Elk meenlngsverschil dat niet in den boezem
•chkppelljk denken tegelijk een afglans zijn’van de party een oplossing sou vinden, mm
In deze viering van Zijn tachtigsten ver
jaardag zal de, in den waren christelljken
zin humanistische geest van den regeeren
den Paus een edele uitdrukking vinden.
11
haar leven bedreigen. Daarentegen zal een
steeds rijper begrip van de huidige problemen,
d wz. van den strijd tegen het communisme en
van de herziening van het parlementaire
systeem, om dit meer aan de behoeften van het
land aan te passen, de politieke organisatie
der katholieken nog sterker maken. De prac-
tlsche uitkomsten van het werk der katholieke
partij bewijzen nog eens te meer de deugdelijk
heid en de waarde van de kerkelijke opvatting
van het sociale leven.”
In deze conferentle-zaal mochten wy met den
Hoofd-Verkenners-Geestelijke Dr. A. Ramse-
laar een onderhoud hebben over het godsdien
stig leven op de Jamboree.
De zorg voor het godsdienstig leven, aldus
DC. Ramselaar, berust by twee comlté's, één
voor de katholieken en één voor de andere
eered lensten.
Voor ons valt de zorg voor het godsdienstig
yn deze schildering van de christelijke
I maatschappij, die zich in de encyclie-
x ken-trits als een vredig landschap uit-
breidt tusschen de schrikwekkende con
trasten van dezen tijd, mag men ook een
uiting zien van dat „optimisme”, dat de
Paus blijkens zijn eigen uitdrukkelijke ge
tuigenis, niet verliest. Pius XI heeft vooral
In de laatste jaren met ongekenden na
druk zijn stem verheven om de wereld te
waarschuwen voor een dreigenden onder
gang, en zijn sombere profetieën mgr.
Pizzardo zei het dezer dagen te Londen
zijn helaas voor een deel reeds vervuld in
het grenzelooze onheil, dat over Spanje is
uitgebarsten. Maar de Paus was nimmer
een profeet van den troosteloozen onder
gang; zijn dreigend woord is tegelijk de
•terkste oproep en bemoediging tot verweer
*n redding, niet alleen van de Kerk, dio
°P de steenrots gebouwd blijft, maar ook
*an de in zichzelf vergankelijke bescha-
Ting.
De hoofd ver kenner ageeatelyke ziet
in het katholieke kampleven
een beeld van 't oecume-
gyn gebaar, zoo strak de lijnen van
strenge gezicht en zoo beheerschend
blik uit de grijze oogen. Wie Hem
Castelgandolfo weerziet, blijft ontroerd
getroffen door de diepe verandering.
wilskrachtige lijnen van den mond zijn In
gezonken; het forsche gezicht is doorgroefd
met diepe voren, waarin ineens volle tach
tig jstten zorg hun spoor hebben; de oogen
spreken van lijden en voor de voeten, die
ééns de steilste alpenpaden bestegen, zijn
nu de drie treden van den troon bijna te
hoog.
Het is nu waarlijk een oud man, die op
den Stoel van Petrus zit; een bevende hand
verheft zich om te zegenen en een falende
stem spreekt de zonen toe. Maar het Is ook,
alsof deze stem nu geen klank meer be
hoeft, om dadelijk tot de ziel te spreken;
het is alsof de vlam van waarheid en liefde,
die in dit hart brandt, nu rechtstreeks
overslaat op zijn hoorders. De Paus sprak
bij één dezer audiënties zijn bezoekers in
drie talen toe. Maar ook wie die talen niet
kende of van verre staande, het door de
luidsprekers vervormde woord niet ver
stond, vernam toch de gansche boodschap
van die zwakke stem en verstond als
in een Pinkstertaal hoe de grijze Chris
tenvader, in wien het aardsche leven taant,
met ongebroken geestkracht en overstroo-
mgnde liefde van dat leven getuigt, dat al-
tijd weer in zijn zegewerisch terugkeert:
„Opdat zij het leven hebben en het over
vloediger hebben.”
Verder merkt het Vaticaansche Mad OR
dat het Nederlandsche Natlonaal-Soclalla-
me belangrijk verschilt van het Italiaan-
■che fascisme en dat het veeleer groots
overeenkomst heeft met het Dultsche Natto-
naal-Socialisme, ook In de kwestie van
heldensche levensopvatting, die door de en
cycliek „Mit brennender Sorge” door den
H. Vader werd veroordeeld.
veel kan beteekenen voor het leven van de Jon
gens zelf, die er deel aan hebben.
Wat zy hier voor hun oogen te zien krijgen
is hetzelfde, wat de pelgrims in Rome vinden:
een demonstratie van het oecumenisch karak
ter, van den wereld-omspannenden omvang der
ééne Moederkerk. De jongens hebben zelfs méér
dan de Romeinsche pelgrims: zy leven hier
in een dubbele eenheid die van hun geloof en
die van hun beweging. In dubbelen zin voelen
de katholieke verkenners van de heele wereld
zich hier broeders onder elkaar.
Onze Romeinsche correspondent seint ons.
d.d. 29 Mei:
De Osservatore Romano wUdde hedenavond
een uitvoerig artikel aan den uitslag der verkie
zingen In Nederland, waaraan het blad groote
beteekenis toekent.
Vooral stelt de Osservatore in het licht, dat
het geen zin heeft te zeggen, dat de politieke
strijd in Nederland gegrond was op het dilem
ma: Communisme of Nationaal-Soclallsme.
„Dit gebruikeiyke cliché, aldus het blad,
steunt op een manlcheïstlsche beschouwing van
den polltieken stryd en Is in Nederland vol
komen zinloos: Het extremisme van rechtsch en
dat van llnksch beteekent voor Nederland een
even luidruchtige als negligeable factor”.
Na de resultaten van de verkiezing
te hebben weergegeven die een vrijwaring van
experimenten waarborgt en geonspeeM té héb
ben op de ernstige vraagstukken (gouden
standaard, vryhandel en koloniaal bestuur), die
de partyen kunnen verdeelen. vervolgt het Va-
ticaansche orgaan:
Hoe de regeeringspolitlek zich onder den druk
van de onmiddeUyke vraagstukken van den
dag ook zal oriënteeren, In elk geval moet men
wyzen op dit voorbeeld van waardigheid, een
heid en toewyding aan het landsbelang, dat de
geweldige katholieke kiezersmassa heeft ge
geven.
De katholieke party is een van de veilige
bolwerken voor de stabilisatie van het poli
tieke leven in Nederland en voor het behoud
van de democratie.
De kracht van deze party heeft bestaan
en moet blyven bestaan in haar eenheid.
Geloof
--1 R.K.
Volksbond te Roermond. Ook heeft hy een groe
ten stoot gegeven aan het vereeniglngsleven zy-
ner vakgenooten. de organisatie der Nederland
sche boekdrukkers en van de Nederlandsche
Dagbladpers, alsook van de Katholieke Dagblad
pers.
DEN HAAG, 28 Mei.
p-y ware boomstammen dragen de ta-
fels; smallere omlijsten de stoe-
len en de groote schilderijen van
kampen en kampvuren; een heele bank
langs den wand is uit takken aaneenge-
slagen; op een kleine console, een stuk
van een boom ook, rust een oud, een
voudig Mariabeeldje. Zoo ziet de
conferentiezaal van het Hoofdkwartier
der Katholieke Verkenners er uit.
leven in twee gedeelten uiteen, wy moeten het
Religieuze leven van eiken dag In de troepen
behartigen en wy moeten de godsdienstige
plechtigheden voor de Jamboree In haar geheel
organiseeren.
De groepen zelf genieten by het organiseeren
van het godsdienstig leven in hun eigen ver
band een groote mate van zelfstandigheid. De
contingent-lelders regelen dat voor lederen troep
afzonderlijk in overleg met de centrale leiding.
Aan het hoofd van leder subkamp komt een
Centraal Aalmoezenier, die lederen morgen de
H. MIs opdraagt. Er zyn ook groepen, die hun
eigen geestelijke meebrengen en hun eigen
kapelletje bouwen. Anderen gaan naar het cen
trale altaar van het subkamp. Er zyn ook enkele
subkamplelders, die zich onderling aaneengeslo
ten hebben en een gezameniyk altaar bouwen.
U ziet, op dat punt heerscht verscheidenheid
genoeg.
Wat dan de godsdienstige plechtigheden voor
de Jamboree In haar geheel betreft, daarover Is
reeds een en ander meegedeeld. Den eersten Zon
dagmorgen draagt. zooals bekend, zyne
Exc. Mgr. Paolo Giobbe, Pauselyk Internuntius,
een plechtige Hoogmis op voor de «meer dan
tienduizend katholieke jongens, die in het kaiDBl V
bijeen rijn. Het altaar daartoe wordt opgesteld «Mchelden beweglrft. die in de padvlndersbe-
op een open terrein, geheel door hooge boomen
omgeven. De jongens hebben dit terrein spon
taan den naam van Openlucht-kathedraal ge
geven.
's Middags trekken dezelfde tienduizend pad
vinders naar Haarlem, waar zy in’ de Kathe
draal hulde zullen brengen aan Christus-Ko-
ning. Z Hoogw. Exc. Mgr. Huibers zal daarby
een Pontificaal Lof opdragen.
De eerste Vrijdag zal meer intiem, maar toch
zeer Indrukwekkend gevierd worden. Dan zal een
stille H. Mis worden opgedragen, waaronder
alle Katholieke Padvinders ter H. Tafel zullen
naderen. Iedere groep zal daarby een of ander
religieus lied zingen in haar eigen taal.
Op den laatsten Zondag zal er waarschijnlijk
óók een plechtige Hoogmis worden opgedragen
en den laatsten nacht van het kamp zullen de
padvindersgroepen elkaar aflossen in een nach-
teiyke aanbidding voor het H. Sacrament.
Zoo zal in groote trekken het katholieke leven
op de Jamboree zich af spelen.
Het komt my voor, dat dit allee onschatbaar
Tot dusver is aan deze opvallende feiten
geen ruchtbaarheid gegeven, maar thans zyn
de verschynselen, die vooral de aandacht trek
ken van de geesteiykheld, meer bekend ge
worden, zoodat men den tyd gekomen acht tot
een kerkeiyk onderzoek. Een oordeel is uiter
aard over deze eigenaardige waarnemingen nog
niet te vormen. Tot de meest verbazende ver
schijnselen behoort ongetwyfeld het feit, dat
menigeen aan den ringvinger van de rechter
hand by Janske Gorissen een gouden bruids
ring opmerkt, die echter niet voelbaar aanwe
zig is. Bulten het nuttigen der H. Hostie en
het spaarzaam gebruik van eenlgen drank
zoo verhaalt het Dagblad van N. Br. neemt
de lydende geen voedsel tot zich.
De Staat der Nederlanden zal. naar de Tele
graaf bericht, over 1936 rond ƒ2 millloen meer
ter dekking van de spoorwegtekorten moeten
bijdragen dan over 1935 Het totale bedrag de-
Naby Groningen zyn op* den Meeuwerderweg
twee motorrijders met elkaar in botsing geko- Ln Wetenschap7n”n^e-sÜchteTvan den
men. Beide berijders werden tegen den weg ge-
slingerd. De 26-jarige H. van T. wonende te
Groningen werd zwaar gewond opgenomen. Een
rib was hem in de long gedrongen. De andere
motorryder bleef ongedeerd. Beide motorrywie-
len werden zw^ar beschadigd.
iezelfde groote geestelijke verheffing,
1 Juist uit de lichamelijke zwakte, treft
ons ook om uit het verloopen Jaar
alleen dit ééne groote feit te citeeren
In de ongewone en machtige trilogie van
encyclieken, die Pius XI van zijn ziekbed
de wereld inzond en die een weerklank
hebben gevonden als géén te voren. Men
moet wellicht tot de vorige eeuw en tot de
grootste zendbrieven van Leo XIII terug
gaan om documenten te vinden van een
zóó brandende actualiteit en een tegelijk
zoo gecondenseerde en zonneklare christe-
lyke levenswijsheid. Het licht der Verlos
sing, het eenige, dat de blindheid van het
aardsche bestaan kan verlichten, straalt
van de eerste woorden af over deze drie
zendbrieven, die de meest bewogen strijd
perken van deze eeuw bestrijken en elke
zwevende dwaling vangend in het onver-
biddeiyke zoeklicht der ééne waarheid, te
vens met onfeilbare meesterschap en ver
rassende precisie de architectuur vóórtee-
kenen van een gelukkige samenleving,
waarin vrede en rechtvaardigheid elkander
omhelzen.
of;
vel
11e
as-
xi- j
die
■n
ie-
ge-
al
je-
ef-
an
en,
iet
tje
y”x e twee feestelijke plechtigheden, die
II dit tachtigste Jaar omlijsten, getuigen
beide van de bezorgde, maar ook
vertrouwende liefde voor de beschaving, die
ftus XI zoo eigen is.
Een Paus „gelooft” niet „aan den voor
uitgang”, zooals het opjiervlakklge credo
*en de vorige eeuw dat deed, tot zij moest
^Mizien, hoe de materieele en materialisti
sche vooruitgang, als een blind monster,
sfchzelf verscheurde. Maar Pius XI heeft
Voor het moderne streven en scheppen van
den menschelijken geest altijd een diepe
**ndacht en levendige belangstelling ge-
to°nd, omdat de perfectie van het men-
•chelyk werk en de hoogte van het weten
ter dekking van de spoorwegtekorten
bydragen dan over 1935 Het totale bedrag de
zer bydrage zal daardoor over 1936 stygen tot
rond /31« millloen tegen /29S millloen over
1935.
Over 1935 moest de Staat voor de H. U. 8. M.
een bedrag bybetalen van ig.« millloen en
voor de Staatsspoor een bedrag van 13.1 mll-
Te Roermond is op 75-Jarigen leeftyd overle
den de heer Henri v. d. Marck. oudste firmant
van de N.V. Drukkery H. v. d. Marck Zonen
en van de firma Romen 6c Zonen aldaar.
De thans overledene was de oprichter van De
Nieuwe Koerier. In 1918 verliet hy het door hem
opgerichte blad om de directie te aanvaarden
van de uitgebreide drukkery In de Veldstraat en
de ultgevery Romen Zonen.
Hy was de oprichter der vereenlglng
Donderdagavond bracht het Dagblad van
Noord-Brabant, temidden tusschen de ver-
klezlngs-ultslagen, het bericht van zeer op
zienbarende verschynselen, welke de op
merkzaamheid trekken te Steenbergen, een
oud stadje In Noord-Brabant. Het betreft
hier een dertigjarige vrouw, geheeten Jans
ke Gorissen, en woonachtig In de parochie
te Welberg, even bulten het stadje. Deze
vrouw ligt n.l. reeds acht jaren ziek en
vertoont daarby aan het hoofd, de armen
en andere llchaamsdeelen zeer duldeiyk
waarneembare wonden, overeenkomende met
de wonden, welke herhaaldeiyk door gestlg-.
matlseerden werden vertoond. Haar li
chaam draagt sporen van diepe geeael-
striemen.
van de volmaaktheid Oods en een weg naar
de kennis der goddelijke Waarheid.
Zoo wilde de Paus de intrede van Zijn
tachtigste jaar gevierd zien met een wereld
tentoonstelling van de katholieke pers,
waarin dit moderne werktuig van den
geest, zoo vaak als een moderne pest ge
brandmerkt, zich in volle materieele per
fectie gericht kon toonen op het zuivere
doel van de zedelijke en religieuze verhef
fing der menschheid. En zoo zal Hij nu de
voltooiing van dit tachtigste levensjaar
vieren met de inwijding van de nieuwe
Pauselijke Academie van Wetenschappen.
In Castelgandolfo zullen de leden der ver
nieuwde Academie, geleerden uit alle we-
relddeelen, katholieken en niet-katholieken
tezamen, zich vereenigen in het huis van
den Opperherder der Kerk, om door hun
aanwezigheid een akt van hulde te stellen
aan de geestelijke en zedelijke hoogheid van
de Kerk, maar ook om van Haar een be
moedigend getuigenis van vertrouwen te
ontvangen in de vruchtbaarheid van hun
arbeid voor de verheffing van het men-
schelijk geslacht.
Mr. L. SCHLICHTINO
PM
-j- et tachtigste jaar van den Opper-
r-1 herder, welks aanvang volgens het
Italiaansche gebruik op 31 Mei 1936
reeds gevierd werd met feestelijke plechtig
heden, waaronder de opening der katho
lieke perstentoonstelling en de internatio
nale bijeenkomst der Katholieke Actie nog
in aUer geheugen liggen, is vandaag vol
tooid. En dit feestelijk Ingezette jaar is
moeizaam en Intens geweest, alsof het le
ven in dit laat seizoen zijn stap verzwaarde
tot een nadrukkelijker en zwaarder rhyth-
me. Het was een jaar vol zorg en lijden
nodat voor den kloeken grijsaard, die tot-
nutoe zijn jaren zonder moeite droeg, in
eens het woord van den Psalmist bewaar
heid werd over den fatalen leeftijd der
menschen: „en wat daarboven is, is last
en leed. Maar het was ook een jaar van
buitengewoon vruchtbare werkzaamheid,
alsof in de zwakheid van het lichaam de
g'eest zich nog sterker verhief, als een vlam,
die des te klaarder brandt, hoe brozer de
lamp.
De ouderdom is voor Pius XI
gekomen. Vóór zijn ziekte kon
byna tachtigjarige nauwelijks een grijsaard
noemen: zóó vast was zijn tred, zóó beslist
Èet
de
nu in
en
De
De schatkist krijgt een niet onaardig erfenisje
van de kleine partijtjes, die in deae stembus
hun graf hebben gevonden. De wet verplichtte
hen tot een eigen begrafenisfonds, hetwelk
250.per eiken kieskring bedraagt, waar ae
gesteld zyn.
Dit beloopt voor de Kath. Democratische
Party, waar de heer Arts de lyststrekker werd,
«500.
Een geiyk bedrag vloeit in de schatkist uit de
zakken der candidadtsteilers van de Nationale
Boeren, de Herv. Ger. Staatsparty. Nationaal
Herstel en Alg. Belang, welke met de K D. P.
samen 27 000 aan waarborgsommen kwyt zyn.
De heer Bouwman verloor 8 x 250.de
N.S.N.A.P. 7 x 250, en Zwart Front 17 X 250.
In het geheel verdient de schatkist aan de poli
tieke begrafenissen 35.000.
et loose, door de ..Matin” ver
spreide, gerucht, als zou er een
toenadering tusschen Duitsch-
land en het Vaticaan binnenkort tot
stand komen, is door onzen Romelnschen
correspondent onmiddellijk op gezag
van bevoegde Vaticaansche instanties
tegengesproken. Helaas, schijnt een der
gelijke verzoening verder dan ooit ver
wijderd. Het natlonaal-soclalistische
Derde Rijk, dat het positieve Christen
dom beweert te beschermen en te belij
den, beeft den positief antl-Christelljken
Dultoch-heidenschen paeudo-godsdienst
van generaal Ludendorff en echtgenoote
officieel bestaansrecht en erkenning
verleend. De diep-ernstlge Pauselljke En
cycliek „Mit brennender Sorge”, welke
bepaalde leerstellingen van het Dultsche
nationaal-soclallsme als verderfelijke
dwalingen brandmerkte en de Katholie
ke eeuwige waarheden daar tegenover
stelde, welke klaagde over de vele en ern
stige schendingen van het tusschen
Dultschland en den H. Ctoel gesloten
Concordaat, maar niettemin de moge
lijkheid van verzoening open liet, werd
als een staatsgevaarlijk hoog- en land
verraderlijk document behandeld en de
verspreiding ervan werd door de Gestapo
verhinderd. Het antwoord op deze Ency
cliek is o.a. geweest het inspannen van
meer dan duizend zedelljkheidsproces-
sen tegen Katholieken (enkele priesters,
maar voor het overgroote deel leeke-
broeders) en de bedreiging deze proces
sen niet alleen met wijd openstaande
deuren te houden, maar ook in „geuren
en kleuren” per radio uit te zenden. De
Dultsche pers wordt reeds verplicht uit
voerige verslagen met weerzinwek
kende bijzonderheden onder het oog
te brengen van jong en oud. Dat
dit antwoord het bloed van een figuur
als Kard. Mundelein van Chicago
niet alleen van hem lichtelijk aan
koken heeft gebracht, kan alleen
doorgewlnterden Naai verbazen. Zooals
men weet, heeft deze Kerkvorst geen
blad voor den mond genomen om zijn
diefje verontwaardiging over de wijze,
waarop de zedelljkheidsprocessen in
Dultschland thans worden gevoerd, te
luchten. De Dultsche Rljksminister voor
Pers en Propaganda, Dr. Josef Göbbels,
heeft in een groote rede nu den Kardi
naal van Chicago van repliek gediend en
deze repliek, vol typisch nationaal-so-
ciallstische drogredenen, ademde een
geest en een mentaliteit, welke karak
teristiek geacht mogen worden voor een
gewezen Katholiek, die zijn Katholieke
opvoeding en het Katholieke milieu,*
waaraan hij zijn vorming en opleiding te
danken heeft, ontrouw is geworden.
Wij willen hier niet in alle bijzonderhe
den op deze even hatelijke als hier en
daar bewust misleidende rede ingaan.
Evenmin willen wij ontkennen, dat er in
Dultschland in bepaalde Katholieke
kringen dingen zijn gebeurd, welke op
geen enkele wijze door den beugel van de
Christelijke moraal kunnen worden ge
wrongen. Maar wel willen wij wijzen op
één uitlating van Göbbels, die alles ver
klaart en een helder licht werpt op de
wel-is-waar ontkende, maar niettemin
eigenlijke bedoeling dier zedelijkheids-
processen.
Göbbels verklaarde n.l., dat het natlo-
naal-sociallsme, zooals iedere revolution-
nalre beweging, niet alleen tevreden is
met de verovering van de macht, maar
deze macht ook met alle middelen zal
trachten te handhaven. Met alle mid
delen, wij zijn Göbbels voor deze verkla
ring dankbaar. De macht en niet het
wordt dus op de eerste
met alle middelen, geoor-
of ongeoorloofde, rechtma-
of onrechtmatige, gehandhaafd,
begrijpen niet, dat een autoriteit,
die dit verklaart, er verontwaardigd over’
kan zijn, dat de in Dultschland aanhan
gig gemaakte zedenprocessen en de
wijze, waarop deze worden gevoerd, aan
het buitenland ^en heusch niet aan Ka
tholieke kringelt alleen, op z’n minst ge
nomen politiek hoogst verdacht voorko
men. Dat wij dat niet begrijpeh, zal wel
hieraan liggen, dat wU Goddank geen
Nazi’s zijn en ‘het ook niet wenschen te
worden. Voor ons Katholieken geldt nog
altijd, dat geen doel de middelen heiligt,
dus zeker niet een onheilig doel als de
bevrediging van een ongeregelde machts
begeerte. Göbbels verklaarde, dat het
natlonaal-soclalistische régime beschul
digd wordt „van het vreeselljkste mis
drijf. waaraan zich een regeering schul
dig kan maken nX: de openlijke ver
draaiing van recht en wet voor egoïs
tische doeleinden”, en dat hy daarom
zich verplicht achtte zijn ergerniswek
kende rede te houden. Wie erkent alle
middelen te zullen aanwenden om de
veroverde macht te handhaven, verklaart
zichzelf in staat „het vreeselljkste mis
drijf” te bedrijven, wanneer hij zulk
een misdrijf in het belang van de vol
strekte machtshandhaving zou achten.
Het wil ons voorkomen, dat Dr. Jozef
Göbbels de beschuldiging van het bui
tenland allesbehalve ontzenuwd heeft.
Er bereiken ons berichten, dat het verlies van
den eenen zetel en de 4.500 de Kath. Dem.
Party behalve tot zure gezichten ook nog tot een
rel in dit partytje aanleiding geeft. Verrekening
der schuld gaat In den regel niet zonder kyven.
Het is de vraag, of de K. D. P. nog by vol
gende verkiezingen zal uitkomen. Sommigen
zouden zich verder alleen maar tot het deel
nemen aan gemeenteraads- of Prov. Statenver
kiezingen willen bepalen.
Dit zöu een langzame maar onafwendbare
ontbinding beteekenen.
