ONS BLAD
Openli jke conflicten
ook te München
l
I
II
3 I
3 I
De strijd tegen de Kerk
Noodweer boven
Heveadorp
Het nieuws van heden
De ramp bij Rabaul
Trein ontspoord bij
Geldermalsen
Smokkelwaar voor
Spanje ontdekt
DE BAROMETER
I0H. LAIIWERS
PAÏGtOr 3
-ALKMAAR
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
:TACK>
fl
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 8 JUNI 1937
No.
B.
in
Pt
a
yd
V
«5*/
in
Warme waterstroom in
de Poolstreken
ft
Een ingrijpeti te Fulda
Von Blomberg te Rome
n
Jean Harlow overleden
Kardinaal Schulte toegejuicht
dagen
e.
v>-
Z. Em. Kardinaal Schulte
Geen persoonlijke
ongelukken
De wereldvlucht van
Amelia Earhart
De verkiezingen in
Luxemburg
50 renpaarden
verbrand
Goebbels* geheugen
opgefrischt
Gestapo-verbod voor de
bede vaart naar Boxmeer
De kerkverkiezingen in
Duitschland
Naar schatting zyn vijfhonderd
personen omgekomen
De Katholieke party ondergaat
geen verandering in zeteltal
De ontploffing aan boord
van de Hunter
Fabriek gedeeltelijk ontruimd
verband met dreigende
instorting
Een slechte tyd voor de Britsche
luchtvaart
SAMENZWERING TEGEN
SCHUSCHNIGG?
Geen Duitsche Bisschoppen
naar Rome?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 a, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55 a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Locomotief, bagagewagen en drie
rytuigen uit de rails geloopen
MaTONNaBÈ
cnMIADESAUS
Tien katholieke priesters zouden
na demonstraties der Hitler-
jeugd gearresteerd zyn
Hoe kan hy Esser's overplaatsing
verantwoorden
maarschalk Toechatsjefski, de voor
aanstaande Sovjet-officier, gearresteerd?
Met Mussolini bezocht maarschalk Von Blomberg tijdens zijn verbluf te Rome het
vliegveld Furbara, vanwaar hij in een door den Duce bestuurd vliegtuig opsteeg
voor een vlucht over de drooggelegde Pontijnsche moerassen
Het dorp Galdacano ten Oosten
van Bilbao gebombardeerd
Een vlootrevue te zyner eere
25 dooden in tien
De burgemeester van de hoofdstad dr. W. de Vlugt en zijn echtgenoote woonden
Maandagavond op het terrein van het Paleis voor Volksvlijt de generale repetitie
bij-van de aubade, welke heden voor de Konink. familie op den Dam is gehouden
Tegenspraak van D.N.B.
I
9
209
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
DERTIGSTE
I
werden gearrea-
Is
et
»p
Q
omstreeks
van
t
i
nog
den
5?
ra
Stand op Dinsdag 9 nar v.m.: 761A
Vorige stand: 7M3
Het mag een geluk heeten, dat de trein
zoo snel na het déraillement tot staan is
gekomen, want h(j bevond zich juist boven
het nieuwe viaduct, dat ruim drie meter
boven den beganen grond is gelegen. Slechts
weinige meters scheidden de ontspoorde wa
gens van een val in de diepte, waarvan de
gevolgen nauwelijks te overzien zouden zijn
geweest.
ROME, 7 Juni. (Havas) 130 eenheden der
Italiaansche marine nemen deel aan een vloot-
schouw, welke wordt bijgewoond door Mussolini
en Von Blomberg.
Laten wjj hopen, dat Goebbels niet ver
geet, In zijn eerstvolgende rede den RUks-
minister voor Volksopvoeding en propagan
da, die voor deze overplaatsing verantwoor
delijk is, op zijn nummer te zetten.
Pater Ruppert Mayer is, zooals bekend,
oud-strijder en heeft in den oorlog belde
beenen verloren.
Steun voor bioemkweekerij-producten.
O O
JAARGANG
n
n
HOLLYWOOD, 7 Juni. (Reuter). De be
kende .jjlatina-blonde” fllmactrice Jean Har-
iow is heden op 26-jarigen leeftijd overleden
terigevolge van een abces in de hersenen, dat
voortkwam uit een nleraandoenlng.
LUXEMBURG, 7 Juni. (Havas). Bij de ver
kiezingen in Luxemburg hebben de socialisten
drie zetels gewonnen, terwijl de liberalen twee
zetels wonnen. De nieuwe democratische partij
behaalde twee zetels en de Katholieken onder
gingen geen verandering.
In de nieuwe Kamer zullen de partijen van
öe regeeringscoalltie tezamen 31 zetels hebben
en de oppositie 24.
Het wetsontwerp Inzake het verbod van ex
tremistische partijen werd in de volksstemming
roet 70.000 tegen 87.000 stemmen verworpen.
KOKOPO, 7 Juni (Reuter). De vulkani
sche uitbarstingen bij Rabaul hebben naar
schatting vijfhonderd dooden geëlscht.
Onder vel» woningen Is de grond Wegge
spoeld, zoodat ook hier instortingen dreigden
en de gezinnen de huizen moesten verlaten.
Met man en macht tracht men door zandstor-
ten en het stutten met palen grootere onheilen
te voorkomen.
De Heveafabrieken zullen heden waarschijn
lijk niet werken. De fabriek is echter tegen
bedrijfsschade verzekerd.
Havas bericht uit Vaticaanstad, dat wel
ingelichte kringen ontkennen, dat een aan
tal Duitsche Bisschoppen binnenkort naar
Rome zou komen om de spanning tusschen
Kerk en staat te bespreken.
Ook talrijke soldaten in uniform namen
aan de plechtigheid deel.
De Gestapo verbood Duitscherz over de grens
te gaan om aan de bedevaart te Boxmeer deel
te nemen.
Het aantal slachtoffers van de vulkanische uit
barsting bii Rabaul bedraagt naar schatting 500.
O
Hedenochtend hebben twintig driemoto-
Hge vliegtuigen het dorp Galdacano, gele
gen op acht kilometer ten Oosten van Bilbao,
WEENEN, 7 Juni. (D. N.B.) De Oostenrijk-
sche bladen berichten, dat een samenzwering
tegen bondskanselier Schuschnigg zou zijn ont
dekt. Een zekere Woitsche is in verband hier
mede gearresteerd. Tegelijkertijd zijn 31 leden
van een S. S.-afdeeling In Oostenrijk gearres
teerd, en de bladen leggen verband tusschen
deze beide arrestaties.
MOSKOU, 7 Juni. (Tass.) De Sovjet-Russl-
sche pool-onderzoekers, die in het Noordpool-
gebled blijven overwinteren, hebben een radio
gram naar Moskou gezonden, waarin zij melding
maken van de eerste resultaten van hun proeven
met water in het poolgebied. De thermometers
hebben uitgewezen, dat een betrekkelijk warme
waterstroom, welke blijkbaar van den Atlantl-
schen Oceaan afkomstig is, het midden van de
Ijszee passeert. Een chemisch onderzoek zal het
verband tusschen dezen warmen stroom en den
golfstroom kunnen doen vaststellen. Tot nu toe
heeft men niets geweten over het bestaan van
warm water in de Ijszee.
De Poolonderzoekers zijn er In geslaagd ver
scheidene schaaldieren te vangen. Hierbij is een
tamelijk groot exemplaar.
hevig gebombardeerd, De vliegtuigen vlogen
in formaties van drie.
Mussolini is vanochtend per vliegtuig, dat hij
zelf bestuurde, van Rome naar Gaeta vertrok
ken, waar de vlootoefeningen worden gehouden.
Von Blomberg en Mussolini zullen te Gaeta
aan boord van een oorlogsschip gaan. De oefe
ningen zullen bij Napels eindigen met een défilé
langs het admiraalsschip.
Het aantal slachtoffers kan echter niet nauw
keurig worden vastgesteld.
Op den dag zelf werd door de geestelijken In
Goch en Kevelaar het besluit van de geheime
politie yan den kansel af bekend gemaakt.
Achthonderd en vijftig bedevaartgangers,
die op een collectieven pas reisden, waren
ten gevolge van dit plotselinge verbod ge
noodzaakt thuis te blijven.
en
de
o—
ot
n.
Hg
ld
den
rste
was.
lest,
pen
en
wij
ten
leed
lub
(au
dig
ieni
het
de
der
ge-
x>n
ten
het
om
'ge-
im-
een
oog
be-
is
ac
tiën
wel
erst
aat
>u-
■n-
bü
en
ub
n-
Ls-
r.
5.
Q
t
e
o
F.
s
I.
51-
rt.
ie
ie
id
ft
in
af-
3US
or-
het
lan
Ier
ie?
er
om
ten
Ala
pel
1st,
lot
MO
l
f
NEW YORK, 7 Juni (DJïB.). Tijdens een
polowedstrljd op de renbaan van Omaha (Ne
braska) is in een paardenstal brand uitge
broken; het vuur greep met groote snelheid om
zich heen.
De toeschouwers hebben nog getracht zoo
veel mogelijk paarden in veiligheid te brengen.
Niettemin zijn 50 kostbare dieren om het leven
gekomet^ Bij deze reddingswerkzaamheden werd
één persoon gedood, terwijl vijf personen ge
wond werden.
VOETVERZORGING
MAGDALENENSTRI* TIL 1447
De processie van het Heilig Bloed van
Kevelaar en Goch naar de bedevaartplaats
Boxmeer, die sinds menschenheagenis elk
jaar op 6 Jnni wordt gehouden, is Zaterdag
J.L door de Duitsche Gestapo verboden,
meldt een correspondent van de Telegraaf.
In antwoord op een vraag in het Lagerhuis
ten aanzien van de ontploffing aan boord van
oen torpedojager Hunter, verklaarde de parle
mentaire secretaris van de admiraliteit, dat uit
net rapport is gebleken, dat de schade is ver
oorzaakt door een mijn, welke vermoedelijk ge
ankerd lag. In verband hiermede is een pro
test gezonden naar de rechtsche autoriteiten.
Deze was geen broeder en geen geestelijke,
maar een oud voorvechter van de N S.D A.P_
leider van de „Völklsche Beobachter” en sinds
Hitler aan de macht kwam chef van de staats-
kanselarij in Beieren. Deze Esser had zich in
München zedelijk zoo misdragen, dat de partij
den man in München niet meer kon handha
ven. Hij werd overgeplaatst en niemand min
der dan Goebbels nam hem onder zijn bescher
ming en hielp hem aan een baantje. Goebbels
belastte hem met de leiding van de pas on
gerichte vereeniging voor vreemdelingenver
keer, in welke hoedanigheid de heer Esser eenl-
ge dagen geleden in gezelschap van Schacht,
het Duitsche paviljoen In Parijs mocht openen
Door tot dusver onopgehelderde oorzaak
is Maandagavond omstreeks kwart voor elf,
trein nummer 648, een stoomtrein van
Eindhoven naar Utrecht, waarvan een ge
deelte naar Rotterdam gaat, te Gelder
malsen bij het binnenkomen van het station
gedeeltelijk uit de rails geloopen.
De locomotief, een bagagewagen en drie
personenwagens derailleerden, doch bleven
gelukkig staan, nadat ze ontspoord waren.
Daaraan is het te danken, dat dit ongeluk
slechte materieele schade tengevolge had.
Nadat, zooala door ons reeds be
richt is, het te Heilsberg in Oost-
Pruisen tot ernstige onlusten gekomen
is tusschen geloovigen en de staats
politie tijdens de Sacramentsprocessie,
komt thans een telegrafische mede-
deeling van Reuter over een open
lijk conflict ook te München.
Minister Eden heeft medegedeeld, dat hij
hoopt over enkele dagen een verklaring te
kunnen afleggen over de onderhandellngen.
welke zijn gevoerd ten aanzien van de vei
ligheid van de schepen, welke de nlet-ln-
mengings-conkróle uitoefenen.
De burgemeester van de stad Fulda heeft aan
de Broeders van het Heilig Hart het beheer over
dit instituut ontnomen.
Het ziekenhuis en de school van deze Con
gregatie zullen rechtstreeks door de stad Fulda
beheerd worden.
In het offlcleele communiqué wordt de maat
regel aldus gerechtvaardigd: „Als gevolg van de
abnormale toestanden, welke in de inrichting
van de broeders aan het licht zijn gekomen,
heeft het publiek uitdrukking gegeven aan zijn
hevige verontwaardiging, dat deze Instellingen
blijven bestaan.”
Omtrent de
Geldermalsen
treinontsporing bij het station
vernemen wij nader, dat deze
geschiedde tien meter voorbij een wissel.
Bjj het eerste onderzoek kon geen enkele
onregelmatigheid op de spoorlijn worden ontdekt.
Zoodra de dag zal zijn aangebroken, zal men
echter met groote nauwkeurigheid kunnen na
gaan, welke omstandigheden tot het ongeluk
kunnen hebben geleld, aangezien het rachtelijk
duister het moeilijk maakte de situatie volledig
onder de oogen te zien.
Hieronder bevindt zich ook de Jezuïeten
pater Mayer, die reeds Zaterdag werd gearres
teerd, omdat hij in een preek de regeering had
aangevallen. Zondag werden in de kerken
protesten tegen zijn arrestatie voorgelezen, doch
hij bevindt zich nog steeds in hechtenis.
Het ongeluk was zoo snel In zijn werk ge
gaan, dat onder de passagiers vrijwel geen
verwarring ontstond De schrik was welis
waar groot geweest, maar aangezien de
trein na het déraillement onmiddellijk tot
staan was gekomen en de passagiers onver
let de coupé’s konden verlaten, was van een
paniekstemming in het geheel geen sprake.
In den Keulschen Dom is gisteren een
groote betooging gehouden ter gelegenheid
van het z.g. belijdenisuur van de Duitsche
katholieke jeugd, bericht United Press aan
haar bladen.
In den ongeveer 15 m. hoogen berm, waar
op de Heveafabriek voor *n groot deel is g4»
bouwd, ia een gat geslagen van 12 A 15 M.
breedte, zoodat instorting van verschillende
afdeelingen dreigde. Deze afdeelingen moes
ten onmiddellijk worden ontruimd en ook
in enkele andere afdeelingen moest bet
werk gestaakt worden.
Maandagmiddag ontlastte zich omstreeks
drie uur een ongekend noodweer boven
Heveadorp (gemeente Renkum) en om
geving.
Een geweldige regenval gepaard gaande
met een hevig onweer heeft veel schade
aangericht. Op verschillende plaatsen sloeg
de bliksem in. Voöral de Heveafabrieken
en vele woningen in de omgeving hadden
veel van het water te lijden.
SAINT LOUIS, 7 Juni. (Reuter). Na het
traject over het Zuidelijk deel van den Atlan-
tischen Oceaan in 12 uur 17 minuten te heb
ben gevlogen, is Amelia Earhart op haar
wereldvlucht hier aangekomen.
LONDEN, 6 Juni. (Reuter). De Britsche lucht
vaart heeft den laatsten tijd met veel tegen
slagen te kampen. Gedurende het weekeinde
zijn twee militaire vliegtuigen op de grens tus
schen Cumberland en Westmoreland gevallen,
waarbij vier inzittenden om het leven kwamen.
Elders zijn twee militaire vliegtuigen veronge
lukt, hetgeen drie menschen het leven kostte
Een burgervlleger Is met zijn toestel neerge
stort op het kerkhof van Bromley in Kent
ook hij kwam om. Gedurende de tien laatste
dagen neeft de luchtvaart niet minder dan 25
dooden geëischt.
Ook te München sou het gisteren tot openlijke
conflicten tusschen Kerk en staat gekomen zijn
tien priesters zouden zjjn gearresteerd.
Vergadering der Kath. Jonge Werkgevers.
Het 25-jarig bestaan van den Octrooiraad her
dacht.
Noodweer te Heveadorp (gem. Renkum) richt
ernstige schade aan.
Vijftig anderen, die over een persoonlijken
pas beschikten, zijn met een gewonen trein
naar Gennep gereisd en hebben den tocht van
Gennep naar Boxmeer te voet afgelegd.
Aan het grensstation Hassum werd hun uit
drukkelijk gevraagd of ze naar Boxmeer gin
gen, waarop zij ten antwoord gaven, dat ze een
pleizlerrcis gingen maken. Hun geheele bezit
bestond uit drie mark; meer mochten ze niet
mcenemen ’s Avonds keerden de bedevaart
gangers naar Gennep terug, van waar zij naar
Duitschland verder reisden.
Deze bedevaarten dateeren
1400.
Volgens het Duitsche Nieuwsbureau zouden
de berichten over een arrestatie van een aan
tal priesters te München, na informatie in of-
flcleele kringen op fantasie berusten en zelfs
geen vechtpartijen zouden zich hebben voorge
daan.
Havas deelt mede, dat in Berlijn verluidt, dat
pater Mayer niet meer in hechtenis gehouden
wordt, doch het spreekverbod gehandhaafd
blijft.
BERLIJN, 7 Juni. (Reuter.) Ds. Niemoeller
heeft aan het einde van zijn preek Zondag
verklaard, dat de Duitsche regeering haar be
lofte niet hield aangaande volledige vrijheid
ten aanzien van de as. kerkverkiezingen. Een
aantal predikanten, zoo zeide hij, hebben een
verbod tot spreken gekregen, terwijl pamfletten,
die ten doel hadden de gemeenteleden in te
lichten, geconflskeerd zijn, en huiszoekingen zijn
gehouden in de bureaux der gemeenten en in
particuliere woningen. Met het oog op den toe
stand protesteeren de leiders en de raad van
broeders der Belijdeniskerk tegen deze onrecht
vaardigheid, en verklaren zij zich solidair met
de predikanten, die gearrestArd zijn en met
hen, wien verboden is te prediken of in het
openbaar te spreken.
Houtspllnters en stukken ijzer zijn op den
straatweg gevonden, doch voorbijgangers wer
den gelukkig niet getroffen.
Het oprulmlngswerk zal meer tijd in beslag
nemen, dan zich aanvankelijk liet aanzien.
Het opvijzelen van de wagons alleen reeds is
een zwaar en moeilijk karwei, waarmede vele
uren gemoeid zullen zjjn, waarbij nog komt,
dat de rads zoodanig verwrongen en de dwars
liggers zoozeer versplinterd zijn, dat het spoor
vrijwel geheel onbruikbaar is geworden.
De trein was, toen het ongeluk gebeurde, nog
slechts 150 meter van het perron verwijderd,
zoodat de snelheid reeds aanzienlijk was ver
minderd.
De leiding der werkzaamheden berust bU den
opzichter van weg en werken, den heer Faber,
terwijl eenige spoorwegautoriteiten uit Utrecht
zijn overgekomen om hun medewerlcing daarbij
te verleenen.
PERPIGNAN. 7 Juni. (Havas). Aan
het station te Cerbere is dezer dagen een
wagon aangekomen, geladen met bussen
met een vloeistof, die volgens den vracht
brief en de etiketten olie is. De lading, die
13 ton weegt, was bestemd voor Spanje.
De controleurs der commissie voor de niet-
tamenging stelden echter een onderzoek in en
kwamen tot de ontdekking, dat de bussen ge
vuld waren met trinotrotolueeri, een krach
tig explosief. ZU verzetten zich tegen het ver
trek van den wagon naar Portbou en stelden
zich onmiddellijk in verbinding met de com
missie te Londen, omdat de stof niet voorkomt
tV de lijst van artikelen, waarvan de uitvoer
naar Spanje verboden is. De wagon wordt ln-
tusschen dag en nacht door de mobiele garde
bewaakt.
Onmiddellijk na het gebeurde werden maat
regelen genomen voor het verdere vervoer der
reizigers, te wier behoeve een speciale trein met
het op het station beschikbare materiaal sa
mengesteld werd.
De gestranden konden betrekkeltk spoedig in
dezen trein overstappen om hun reis te ver
volgen.
Uit Utrecht werd dadelijk een werktrein met
ploegen arbeiders naar Geldermalsen gediri
geerd. teneinde het oprulmlngswerk met den
noodigen spoed ter hand te kunnen nemen. Het
bleek, dat het spoorwegverkeer ter plaatse
slechts geringe belemmeringen had gekregen.
Twee sporen waren door de gederailleerde wa
gen» versperd, terwijl aan de rails eenige schade
was toegebracht. Er ligt hier evenwel een groot
aantal sporen, zoodat het treinverkeer spoedig
zoodanig georganiseerd was. dat de treinen vrij
wel normaal konden passeeren. Slechts het
goederenvervoer ondervond vertragingen van
meer belang.
Tot hoe weinig de vertraging van het reizi
gersverkeer beperkt kon worden gehouden, blijkt
wel uit het feit, dat de trein, welke te Utrecht
aansluiting geeft naar Amsterdam, en die wach
ten moest op de passagiers uit Eindhoven, 21
minuten over tijd in de hoofdstad arriveerde.
Gelijk reeds gemeld xon tot laat op den
avond nog niets vastgesteld worden ten aanzien
van de oorzaken van het gebeurde. Uiteraard Is
het onderzoek terstond aangevangen.
Zondag zon het aldaar tot een uitbarsting
gekomen zijn in de spanning tusschen de Ka
tholieke Kerk en de nationaal-socialisten.
Gedurende de godsdienstoefeningen in den
ochtend demonstreerde de HiUer-jeugd voor
de kerken. De Katholieke jeugd protesteerde
hiertegen en beide groepen raakten handge
meen.
Tien katholieke priesters
teerd.
BUREAUX: HOF 4, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor buiten Alkmaar 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Zooals men weet heeft Rijksminlster
Goebbels den kerkelijken autoriteiten verwe
ten, dat zij priesters en oroeders, die zich
aan zedelijkheidsdellcten zouden hebben
schuldig gemaakt, slechts met overplaatsing
hebben bestraft „om hen daarna op andere
plaatsen op de Jeugd los te laten”, t ,JJn-
zes Volksblatt” wil Goebbels’ geheugen een
beetje opfrisschen en herinnert aan het
geval Hermann Esser.
Toen de prelaat ten slotte arriveerde,
werd hij met groot gejuich ontvangen.
HU verscheen eerst aan het einde van de
godsdienstoefening, waarin over den arbeid van
den H. Bonifacius was gepreekt. Toen de H
Eonifacius de Chrlsteluke boodschap naar
Duitschland gebracht had om tegen het heiden
dom te strijden, moest hU zelf naar de bul grU-
pen om den Donar-eik te vellen, doch hu viel
In dit verband werd een vergelijking getroffen
met den toestand van thans.
Ten slotte werd door de aanwezigen staande
de geloofsbelUdenis gelezen, waarvan de laatste
woorden luidden: „Laat ons cidden voor geloot
en trouw der Duitsche jeugd aan het Woord
Gods.”
Op verzoek van den Kardinaal bleven de
portalen van den Dom tot na den dienst ge
sloten om iedere antl-katholleke demonstratie
te vermUden. De hoofdportalen werden zelfs na
het vertrek van den kardinaal nog gesloten
gehouden.
Reeds uren voordat de aangekondigde gods
dienstoefening zou beginnen, was de groote
Domkerk geheel gevuld en ook daarbuiten had
zich een groote menigte opgesteld, die zich den
tUd kortte met het zingen van kerkeUjke ge
zangen. Een speciaal gebedenboekje, dat des
uiorgens in alle kerken was uitgegeven, werd
ook hier onder de wachtenden verspreid, die
geduldig op de komst van kardlnaal-aartsbls-
schop Schulte wachtten.