De nationalisten
voor
Baskische hoofdstad
a
■■■ml
r
I
I
I
L
V
760
Het nieuws van heden
Frankrijk heeft
geld noodig
li
De regeering blijft,
om
Bilbao te verdedigen
De Fransche Bank
verhoogt disconto
I
DE BAROMETER
De begrooting van
Japan
JOH. LAUWERS
PAYCLOP 3
ALKMAAR
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
l,
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
No.
JAARGANG
EK
le
C.
Kabinetsraad bijeen
- De niet-inmenging
In Mexico
w.
Otto’s bezoek aan
San Sebastian
Geen Spaantche troonpretendent
naar
De wereldvlucht van
Amelia Earhart
n.
A
Beroep van Aguirre op
democratische staten
Eden dreigt met tegenmaatregelen
op Italië’» verbod
Te Hollywood wordt
weer gewerkt
Hodza binnenkort
Boekarest
Regeering besluit nieuwe belas
tingen in te voeren
Aanslag op politiechef
in Palestina
De strjjd om het Hoog
Gerechtshof
DINSDAG IS JUNI 1937
215
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
De zendelingenkwestie
in Abessinië
:.c.
ets
£3
ra
f
Economische onderhandelingen
met Roemenië
31 gewonden bij een
verkeersongeluk
Een prachtexemplaar met veulen op een paardententoonsteUing, die
te Brussel is gehouden
Senaatscommissie raadt aan Roo-
sevelt’s plan met verpletterende
meerderheid te verwerpen
Verscheidene personen
gearresteerd
CS
DERTIGSTE
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c., ingez. med. 40 a
p. regel; idem op peg. één 55 c p. regel
Bij conh-act slerk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Onderhandelingen?
Rechtsche vliegtuigen bestoken de
bevolking der stad met bom
men en mitraUleurvuur
Aanzienlijke moeilijkheden voor
den minister van Financiën
Bescherming van het crediet
f
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
voortdurend
inca
Te Hollywood U de arbeid hervat.
De jongste aanwinst van de roode Spaan sche vloot: twee moderne onderzeebooten
tas.
52J)
Felle brand te Botterdam.
o o
gen.
van
lar
de
57.
sr-
et
C.
ÏT
Onze Weenfiche correspondent schrift ons:
De
L
tt
ft
i.
i
ZK3
hunner is de toestand ernstig.
4
oeze
14.9
Otto van Habsburg is reen pretendent naar
den Spaanachen troon.
De gouverneur van den staat Sonora (Mexico)
heeft te Obregon achttien leiders van den vak-
vereenigingsbond in hechtenis doen nemen, het
geen ernstige ontstemming onder de arbeiders
■heeft gewekt. Het is mogelijk, dat proteststakin
gen zullen worden afgekondigd.
Havas
iedere
Stand op Dinsdag IC uur v-m.: 743J
Vorige stand: 7S4.1
de
K.
vis
lel
et
Vanavond negen uur zou President Aguirre
ïich door middel van de radio tot het volk
nchten.
De toestand Is nog ongewijzigd. De vliegtuig-
aanvallen van de rechtschen duren voort.
de
van
MEXICO—CITY, 14 Juni (Havas)
Atllxco in den staat Pueblo (Mexico) is
Nader seint Havas, dat de besprekingen
van den kabinetsraad over het financieels
vraagstuk van buitengewoon politiek belang
zijn.
De werkloosheid is thans voor de eerste maal
gedaald beneden het nivean van 1934.
in
t de
was
Ier
na
er-
®r
«t
EL
1.
8.
6.
Marina en Cucusnuru, waarvan de nationalis
ten de twee laatste gisteren hebben bezet.
HOLLYWOOD, 14 Juni (Havas) De
staking in de Amerlkaansche filmindustrie
is ten einde. De schilders, kappers en too-
neelknechts hebben vandaag het werk her
vat, na een staking van zeven weken.
ROME, 14 Juni. (DJt.B.) De Amerlkaansche
aviatrice Amelia Earhart is op haar vlucht om
de wereld van Massaua naar Assab gestart. Zij
hoopt van daaruit by gun.,tig weer zonder tus-
schenlanding naar Karachi te vliegen.
JERUZALEM, 14 Juni. (Havas). In verband
met een aanslag op den chef van de Palestijn-
sche politie, Spicer, zijn verscheidene personen
oie verdacht worden lid te zijn van geheime
bonden, gearresteerd, os. Raches Ansari, een
cud-politie-offlcier, wiens broer verleden jaar
in een gelijke zaak werd gedood.
een
regee-
De Japansche per* meent, dat de minister vaa
Financiën te Tokio ernstige moeilijkheden sal
krijgen met het ontwerpen der nieuwe begroo-
ting.
Eunp
I M.
>ven
3.40
D
let
?r-
SLAOLI
MOSTERD
EN AZIJN
«era
rek-
928)
“S’
55.
ers
88.
(P.
i.
i.
L
n
fep-
ren-
w
C.N.
terg
w-
VOETVERZORGING
MACDALENENSTRI* TIL 1447
Pt N.'CJf IBL'j.AT
- TACK*
Antwoord van minister Slingenberg op vragen
van Kamerlid over stopzetting der gemeenta
lijke werkverschaffing.
Eden dreigde in het Britsche Lagerhuis met
tegenmaatregelen op het Itallaansche zende
lingen-ver bod In Abessinië
Het persbureau van de Baskische regee
ring heeft een communiqué gepubliceerd,
waarin wordt medegedeeld, dat de regee
ring besIMen heéH te Bilbao te blijven
om de verdediging van de stad verder te
leiden. Dit besluit werd met algemeens
stemmen genomen.
LONDEN, 14 Juni. (Reuter). In antwoord op
een vraag In het Britsche Lagerhuis heeft
minister Eden verklaard, dat de Itallaansche
regeering den Britschcn ambassadeur te Rome
heeft medegedeeld, dat zU niet voornemens is
aan buitenlanders, ongeacht de religieuze ge
meenschap waartoe zij behooren, toe te staan
scholen te onderhouden in Abessinië.
Men rekent erop, dat in den Senaat
scherp politiek debat ui volgen. De
ring sal er bfj het parlement op aandringen
zich voor het einde der week over het ont
werp uit te spreken.
Te
een
autobus in botsing gekomen met een tank wagen
Een en dertig personen werden gewond; van 29
Spaansche
die
PARIJS, 14 Juni. (Havas). Na de vergade
ring van den Franse hen kabinetsraad heeft de
onderstaatssecretaris van het minister-presidium,
Jules Moch, een communiqué verstrekt aan de
pers. Hierin wordt verklaard, dat de minister
van Financiën. Vincent Aurlol, in den kabinets
raad den financleelen toestand uiteen heeft ge
zet. HU heeft verschillende voorstellen gedaan,
welke met algemeene stemmen werden aange
nomen.
Morgenochtend zal de tekst van het wetsont
werp definitief worden opgesteld in de vergade
ring van den ministerraad.
Na de vergadering van den kabinetsraad heeft
de minister van Financiën, Vincent Aurlol. den
secretaris-generaal van het algemeen vakver
bond, Jouhaux, ontvangen.
Duiteche politieke kringen hebben hun vol
doening uitgesproken over de overeenkomst,
welke te Londen tot stand is gekomen ten aan
zien van de nlet-lnmengings-contröle. Men is
van meening, dat de nota een gemeenschappe-
lUke actie- garandeert in geval van een aanval,
hetgeen de veiligheid van de controleerende
schepen verhoogt.
Verder wijst men er op, dat indien de onder
handelingen mislukken, iedere staat het recht
Ml hebben strafmaatregelen te nemen.
*i-
De vertegenwoordiger te Londen van de Bas
kische regeering heeft tegenover vertegenwoor
digers van de pers tegengesproken, dat de Bas
kische president, Aguirre, onderhandelingen zou
hebben aangeknoopt met generaal Franco, om
hem de voorwaardelUke overgave van Bilbao
aan te bieden.
In het rapport wordt voorgesteld het ontwerp
te verwerpen, „omdat het nutteloos, kleingeestig
en een gevaarluke opzijzettlng Is van de begin
selen der grondwet." Door het ontwerp zouden
de president en het Congres de rechtbanken aan
zich ondergeschikt maken en zou de onafhanke-
lUkheid van de magistratuur worden vernield.
De commissie stelt derhalve den Senaat voor
„het ontwerp met zoo verpletterende meerder
heid te verwerpen, dat nooit meer een dergelijke
maatregel zal worden voorgelegd aan de verte
genwoordigers van het vrije Amerlkaansche
volk."
Een minderheid van acht leden der commissie,
welke uit achttien leden bestaat, heeft zich niet
bü dit rapport aangesloten.
Ook Amerika krijgt zijn deel van zomer-
sche onweersbuien. Een fantastischen
aanblik boden de New-Yorksche wol
kenkrabbers b(j felle bliksemschichten
WASHINGTON. 14 Juni (Reuter)
commissie voor juridische kwesties van den
Amerikaanschen Senaat heeft bU den Se
naat haar rapport ingediend, waarin zU het
voorstel van president Roosevelt tot her
vorming van het Hoog Gerechtshof veroor
deelt.
Aangezien de Itallaansche regeering een
dergelUken maatregel heeft genomen, be
houdt de Britsche regeering zich het recht
voor gelijke maatregelen te nemen In de
gebieden, welke onder haar beheer staan.
In antwoord op een vraag of de minister
hier doelde op Itallaansche missionaris
sen. antwoordde Eden: „Alleen Italianen".
n
Toen de speciale verslaggever
gisteravond het front verliet, scheen
poging der nationalisten er op gericht op te
dringen In de richting van de Rlo Nlrvlon
de haven van Bilbao. Achter de troepen der
eerste linie trokken sterke reserve-afdeellngen
op, waarbij tal van manschappen der storm
garde waren ingedeeld, die na de eventueel»
bezetting van Bilbao in de stad politiedienst
zullen verrichten. Er volgde eveneens een
groote hoeveelheid materiaal. De convooien
beslaan alle wegen. Alle transportmiddelen der
bewoners zUn gerequireerd.
PABIJS. 14 Juni (Havas). De Fransche
Bank heeft het diconto van 4 tut 4 pro
cent verhoogd.
De Ts jecho-Siowaaksehe premier Hodza zal
binnenkort een bezoek brengen aan Boekarest,
om over economische kwesties te onderhande
len.
PRAAG, 14 Juni. 'A. N. P.) Naar aanlei
ding van de offlcieele reis van den minister
president van Tsjecho-SlowakUe, Hodza, naai
Boekarest, verneemt het Tsjechische telegraaf-
agentschap, dat dit bezoek zal geschieden op
grond van de ultnoodigtng, welke de Tsjecho-
Slowaaksche premier van Koning Carol II heeft
ontvangen, tijdens diens verbluf te Praag.
BU het bezoek van Hodza aan Roemenië
zullen ojn. de economische onderhandelingen
worden voortgezet.
De troepen van Franco blUven, volgens
de berichten uit Bilbao, krachtig opdrin
gen in de richting van de Baskische
hoofdstad. Heden vlogen de rechtsche
vliegtuigen bUna zonder ophouden over de
stad en lieten bommen vallen, waardoor
aanzlenlUke schade werd veroorzaakt en
slachtoffers vielen. Ook openden de vlieg
tuigen mitraUleurvuur op de vluchtend»
bevolking.
PARIJS, 14 Juni (Havas) Heden
middag is de Fransche kabinetsraad
bijeengekomen, om financieele wets
ontwerpen van de regeering te bespre
ken. De maatregelen, welke de minis
ter van Financiën. Vincent Auriol, wil
doorvoeren, hebben ten doel de schat
kist in staat te stellen het hoofd te
bieden aan de buitengewoon groote
uitgaven, welke in het tweede trimes
ter moeten worden gedaan. Zij hebben
betrekking op verschillende rechten en
directe en indirecte belastingen.
De plannen, die Vincent Aurlol koestert, om-
latten het volgende: een verbooglng van de
tarieven en belastingen, directe en indirecte, in
het bUzondcr voor de spoorwegen, de P. T. T,
lenzlne en algemeene Inkomstenbelasting. Deze
zullen waarschUnlUk geen tegenstand ontmoe
ten bU de regeeringspartUen.
BILBAO. 14 Juni. (Reuter.) De Reuter-cor-
tespondent meldde omtrent den toestand aan
het front van Bilbao om half negen heden
avond, dat den geheelen dag gevochten is om
den bergrug ten Oosten van de heuvels, welke
Bilbao direct beheersetoen. Deze bergrug be-
•taat uit drie toppen, Santo Domingo. Santa
De tekst van de nota's welke aan Valencia
en Salamanca zUn gezonden, inzake de controle
aan de Spaansche kusten, zal vermoedelUk niet
voor Woensdag as. worden bekend gemaakt.
In offlcieele kringen te Londen doet men
opmerken, dat niets in de overeenkomst de
mogelijkheid ultslult, dat een mogendheid
niet tevreden zal zUn over de maatregelen,
welke men zal nemen In geval van een
nieuw conflict.
Indien dit het geval zou zUn. dan is deze
mogendheid gerechtigd maatregelen te ne
men, welke zU noodig oordeelt, terwijl de
drie overige mogendheden daarna hun hou
ding zouden bepalen.
Anderzijds vroeg Auriol de bevoegdheid, om
door middel van decreten, binnen een strikt
wettig kader, maatregelen te nemen om den
Iranc en het openbaar credlct te beschermen
Het schUnt, dat de ministerraad het erover
cens is geworden, dat een contróle op den goud-
tiitvoer uitgesloten is. daar men trouw wil blU
ven aan de Fransch-Engelsch-Amerikaansche
overeenkomst. Wel zal de minister maatregelen
mogen nemen, om de kapitaalsvlucht uit Frank-
rük te beperken, zonder het vrüe monetaire
systeem op te geven. De regeering zou het
recht moeten krUgen de Bank van Frankrijk"
te vragen haar goudvoorraad zoo op te voeren,
nat sü eiken speculatieven aanval op den franc
kan weerstaan. Hier maakten de radicaal-so-
riallstlsche ministers bezwaar, doch nadat zü
zich teruggetrokken hadden, om onderling te
beraadslagen, kon Datadier Blum medcdeelcn.
dat ook zUn partUgenooten zich bU de andere
■eden der regeering aansloten.
Morgen zal Blum het ontwerp bU het bureau
van de Kamer deponeeren; Herriot en Jeanne-
ney. de voorzitters van Kamer en Senaat, zUu
op de hoogte gebracht
Donderdag zal waarschUnlUk in de kamer
over het ontwerp gestemd worden.
De Spaansche nationalisten zjjn tot voor Bilbao
genaderd; de Baakfeche regeering zal de stad
echter niet verlaten.
BUREAUX. HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS.
Por kwartaal voor Alkmaar f 2.
Voor buiten Alkmaar a f 2.50
Dagblad uitgegeven door do
Drukkerij De Spaarnestad Haarlem
Atol geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hoogor
De diplomatieke medewerker van de „Eve
ning Standard" bericht, dat een afgezant van
den Baskischen President Aguirre gisteravond
in het hoofdkwartier van generaal Franco is
aangekomen, om hem de voorwaarden mede te
(ieelen, waaronder de Baskische regeering Bil
bao zou willen overgeven.
Deze voorstellen zUn het resultaat van ge
heime onderhandelingen, welke zUn gevoerd
door geestclUken, aanhangers van beide par
tijen.
Naar verluidt zou Franco gevraagd hebben,
dat Bilbao zich onvoorwaardeluk zou overgeven.
Hij beloofde genade voor alle strUders, doch
eisehte, dat de politieke leiders zouden terecht
staan voor een krijgsraad. Tijdens de onder
handelingen, welke tot nu toe werden gevoerd,
is dit verworpen.
Aguirre, de President der Baskische regee-
*'mg. heeft een boodschap gericht tot de hoof
den van de regeeringen van FrankrUk. Enge
land, België, Nederland en een groot aan
tal andere democratische staten, waarin bU
r a. zegt:
„Sedert 75 dagen zUn meer dan honderd
Duitsche en Italiaansche vliegtuigen met Ma-
rokkaansche huurlingen en vrUwilllgers van het
staande leger dezer landen bezig onze steden
en dorpen te verwoesten en de bewoners t»
vermoorden. Het Baskische volk, dat zich se-
oert onheuglijke tijden door zUn vredelievend
heid en arbeidzaamheid heeft onderscheiden en
de bakermat was van de oudste democratie der
wereld, slaat met verwondering het overleg gade
van de zoogenaamde beschaafde volken, die het
schijnen te laten uitroeien door militairen, die
in opstand gekomen zUn tegen hen, die tracht
ten zUn recht, zUn oudste democratie. zUn vrij
heid, zijn zeden en zijn taal te verdedigen.”
Tenslotte wordt een beroep gedaan op het
Wereldgeweten, opdat niet de ergste onrecht
vaardigheid wordt begaan, die de wereldge
schiedenis ooit heeft gekend.
De Koningin le naar Het Loo, hei FrinaelUk
Paar naar paleis SoestdUk teruggekeerd.
De Baskische regeering bevindt zich nog
■teeds te Bilbao en vergadert onafgebroken. D«
correspondent van Havas zag vanmiddag om
één uur verscheidene raadsheeren naar het
regeeringspaleis gaan.
De Jeugdige zoon van den laatsten Ooeten-
rUkschen keizer, de man die naar overtuiging
der OostenrUksche legitimisten eens zUn vader
als keizer van Oostenrijk zal opvolgen Otto,
heeft zich onlangs in San Sebastian opgehou
den om zUn levensgevaarlijk verwonden oom
prins Oaëtano van Bourbon-Parma (Carlistiach
officier) in het hospitaal te bezoeken.
Dat Otto, eenmaal in San Sebastian, van de
gelegenheid gebruik maakte, een bezoek aan
het nabUgelegen Lequeltio te brengen, is meer
dan begrUpelUlt. Daar Immers stond het huis,
waarin hU. na den tragischen dood van zUn
keizerlUken vader op Madeira, met zün moeder,
keizerin Zlta. zijn broers en zusters een asyl
gevonden had. Gedurende de laatste gevech
ten aan het front van Blscaye werd dit huls
door revolutlonnairen In brand gestoken.
Dat Otto, die veel belang stelt In militaire
kwesties, bU die gelegenheid de artillerie en
infanterie der nationalisten bezichtigde, kan
toch niemand verbazen.
Wel heeft het degenen die wat sensatloneele
verhalen rondom Otto betreft, heel wat ge
wend zUn. verbaasd, dat er zekere persgeruchten
opdoken, dat Otto. gezien de slechte uitzichten
op den OostenrUkschen troon, zich nu voor
Spanje, d wz. voor den leegen Spaanschen
troon beschikbaar stelde.
WU kunnen uit de allerbeste bron mededee-
len, dat bedoelde reis van Otto niets met
Spaansche pretenties heeft uit te staan en zelfs
niet het karakter van een politieke betooging
droeg.
In legitlmistische kringen te Weenen ergert
men zich over dergelUke geruchten. Van den
anderen kant voelt men zich gestreeld, omdat
de figuur van Otto op den voorgrond treedt.
Vanmiddag is te Bayonne een
beller aangekomen met vier passagiers,
belast zijn met een missie bU de offlcieele de
legatie der Baskische regeering, die daar se
dert het vorige Jaar naar zetel heeft.
Volgens bedoelde passagiers zouden
rechtschen nog verscheidene kilometers
Bilbao verwUderd zijn Geen hunner geloofde,
dat de Baskische hoofdstad zou worden over
gegeven, en nog minder, dat de stad spoedig
K>u worden bezet. Veeleer zou de bezetting
huis voor huls geschieden, zooals te Oviedo en
Madrid.
TOKIO. 14 Juni (Havas) De geheele
Japansche pers wijdt haar aandacht aan de
aanzlenlUke moeUUkheden, die de minister
van Financiën zal hebben op te lossen bU
het ontwerpen der nieuwe begrooting. Men
gelooft, dat deze moeUUkheden hem zullen
dwingen tot het toepassen van een strenge
contróle op de financiën en het economi
sche leven.
De berg Santo Domingo is vandaag kor
ten tijd In het bezit der rechtschen geweest,
doch de Basken hebben een tegenaanval
ondernomen en de stelling heroverd. ZU
trachten ook den berg Santa Marina te
hernemen, doch de strUd is op het oog en-
blik nog onbeslist.
Het schUnt evenwel, dat de directe belas
tingen alleen verhoogd zullen worden voor de
Inkomens grooter dan zestigduizend franc. De
totale opbrengst van de nieuwe maatregelen
wordt op vier of vUf milliard geraamd.
Na de vergadering van den kabinetsraad
hebben de radicaal-soclalistische leden van den
laad vergaderd, om de ontwerpen te bespre
ken. Ook de socialistische ministers hebben
onder leiding van minister-president Blum de
kwestie behandeld.
De Fransche regeering besluit nieuwe directe
en indirecte belastingen in te voeren.
De bevolking zal zich moeten voorbereiden op
het brengen van nieuwe offers voor de lands
verdediging, terwUl leger en vloot zich In hun
elschen zullen moeten matigen om binnen de
grenzen van de economische draagkracht van
het land te blUven. Men verwacht, dat op een
totale begrooting van 3200.000.000 Yen voor het
leger 900 millioen Yen en voor de vloot 800
mUlioen Yen zullen worden uitgetrokken. De
posten voor de landsverdediging zullen dan bUna
300 millioen Yen hooger zUn dan op de vorige
begrooting. In vlootkringen voert men aan, dat
het oorspronkelijke bouwprogramma niet gewij
zigd is, omdat men van meening is, dat de vloot-
bouwwedloop tusschen de andere mogendheden
nog niet begonnen is.
Vandaag vlogen voortdurend vliegtuigen,
vooral twee-motorlge Heinkels, over BUbao. Een
escadrille, bestaande uit 24 Junckers- en Savola-
vliegtuigcn, wierp bommen op den weg van
Bilbao naar Santander, waarlangs een dichte
menigte boeren trekt, die met hun gezinnen en
hun op ossenwagens geladen bezittingen de
door de rechtschen bezette gebieden ontvluch
ten. ZU trokken In een lange rU door BUbao,
op weg naar Santander, waarbU zU door de
vliegtuigen met mitraUleurs werden bestookt.
FRONT VOOR BILBAO. 14 Jum.
(Havas). De Berg Santa Marina,
welke 425 meter hoog is, is door de
brigades van Navarre bezet. Het is
de sleutelpositie van Bilbao.
Van dezen berg beheerscht men
niet alleen Bilbao, doch ook de we-
welke naar de stad leiden.
De münwerkers te Johnstown hebben openlUk
doen blUken. dat zU de verklaring der vakver-
eeniglngsleiders. volgens welke de rnUnen der
Bethlehem Steel Corporation te Youngstown
gesloten zullen blUven zoolang de staalstaklng
nog niet geregeld is, goedkeuren.
4
W;.’ I
I