Zou twat er str oom dringt verder
STARK’s
MISPLAATST
PROTEST
Beleediging der
Katholieken
De roofmoord te
Leek
OORZAAK
tand
pasta
u
iG
VRIJDAG 18 JUNI 1937
Nederl. slagershond
De verdachten
Men ziet de Nederlanders
graag komen
Kerkelijk leven
PASTOOR W. VAN ADRICHEM
Naar het ziekenhui*
-
De strijd in Spanje
Gemeente-financiën
MGR. C. A. A. VAN SON
en
Zonderlinge secte
Een vroegere poging
Boternoteering
Landbouwers vreezen
veel schade
Boerderjjbrand te
Bussum
Ter behartiging van de belangen
der Ned.-lndische Aardolie-My.
Zeven verdachten staan terecht
voor de rechtbank te Groningen
Drie gezinnen, omvattende twintig
personen, gedupeerd
Gooiland en Zutphen zullen dit
jaar niet deelnemen
Een studiefonds voor vakopleiding
in voorbereiding
OUD-MINISTER RUTGERS
NAAR INDIË
Jeugdige diefjes te Eindhoven
ontmaskerd
VOOR HONDERDEN GULDENS
ROOKMATERIAAL GESTOLEN
HOMOLOGATIE HILLEN’S
ACCOORD
DE BEGROOTING VAN DE
WERELDJAMBOREE
By hoog IJselmeer peil loopt
Amsterdam vooralsnog
geen gevaar
altijd
betrouwbaar
•Mtó/
Vrijsprekend vonnis voor versprei
ders van lectuur van het Bybel-
T ractaatgenootschap
te Heemstede
De inwijding van de Basiliek
te Lisieux
Maatregelen om het dienst nemen
by een der strydende partyen
te beletten
Oplossing te koppelen aan
d rinkwatervraagstuk
De processies naar
Kevelaef
i Er is een
uitstsksnd
CAFÉ RESTAURANT
Ouwehand’s
dierenpark
■heaea. éeu «rehkeberg
De groote schutsluis te IJmuiden, waar
door het zoute water het Noordzeekanaal
binnendringt
'1
IF"”
d. B.
Me-
het
px>d«
Vroeger was het verschil tusschen drempel en
ten
dat
Doch ook afgezien daarvan, maakt het ge-
van veraouting voor onze polders ingrijpen
De offlcleele Deeneche boternoteering is voer
de komende week vastgesteld op 199 kr. (60 ct.).
Op dezelfde overwegingen werd ook de Ne
derlandsche vertegenwoordiger van het genoot
schap, de Nederlander Werner te Heemstede,
Mgr. C. A. A. van Son, geheim kamerheer
van Z. H. den Paus, kanunnik van het Kathe
draal Kapittel van het bisdom ’s Hertogenbosch
en oud-deken van Nijmegen is voorzien van de
H.H. Sacramenten der Stervenden.
hebben te verant-
terecht de 39-jarige
de
de
te
Hiel
■is
Spr* eischte tegen de verdachten Van O.
en F. reap, zes en anderhalf jaar gevange
nisstraf.
iliian
hat
LH,
lang.
ror-
de
lion
Het
oupe,
HM-
n
s in
fectie
Han-
ticu-
Onder groote belangstelling Is veer de
rechtbank te Groningen behandeld de zaak
van den roofmoord te Leek, gepleegd op
den heer C. ReUntjes aldaar, die in den
nacht van Woensdag 1 December 1936 na
een overval in zijn woning werd gebonden
en gedood.
Donderdagmiddag is de oud-minister van On
derwijs, prof. mr. O. H. Rutgers, niet den Neder
land Express naar Genua vertrokken, om
aldaar over te stappen op de Johan de Witt
van de Maatschappij Nederland, met bestem
ming Indië.
Prof. Rutgers gaat in zijn hoedanigheid van
lid van den Raad van Beheer van de NI.A.M.
(Nederlandsch-Indische Aardolie Maatschappij)
naar Indië, alwaar hij terreinen en olievelden
zal bezoeken te Djambi en Arobay (Sumatra)
en besprekingen zal voeren te Batavia, zuiver
ter behartiging der belangen van de NJAJd.
Oud-minister Rutgers denkt ruim driemaan
den in Indië te blijven, waarna hl; weer naar
Nederland zal terugkeeren.
Op het perron te Utrecht waren bij het af
scheid aanwezig de oud-minister van Econo
mische Zaken, mr. T. J. Verschuur, als mede
lid van den Raad van Beheer der N.IAA4. en
eenlge familieleden van prof. Rutgers.
1) Nadat dit artikel geschreven was, kwam
het bericht, dat H. K. te Hilversum vrijge
sproken is. Zooals vanzelf spreekt, doet dit
feit niets'af aan ons betoog tegen het mis
plaatste en onaanvaardbare protest van het
Comité van Waakzaamheid. Red.
In de Staatscourant van Donderdag is
gepubliceerd een Kon. Besluit van 11 Juni,
strekkende, om het dlenstnemen bU een der
strijdende partijen in Spanje te beletten.
vrijgesproken van de ten laste legging:
voorradig hebben van geschriften enz.
De Officier van Justitie deelde mede in hoo-
ger beroep te zullen gaan.
Voor Amsterdam is het gevaar thans min
der groot, omdat het verkeerde spuien in
de hoofdstad een omstandigheid is, die het
Amsterdam behoort
via
dat
het
het
En wanneer dit zal geschieden, wanneer het
dus zoover is dat door het verbreede Merwede-
kanaal die groote hoeveelheid water naar Am
sterdam wordt gevoerd en er dus een geregelde
stroom van rivierwater dodor het Merwede-
kanaal langs de Loosdrechtsche plassen loopt,
zou het wellicht overweging verdienen een deel
van dit rivierwater In de Loosdrechtsche plas
sen te laten, waar het een biologische reiniging
zou kunnen ondergaan om daarna In de be
hoefte van de Amsterdamsche waterleiding te
kunnen voorzien. Zeker zou deze oplossing aan
merkelijk goedkooper zijn dan de methode die
men thans volgen wil door het aanleggen van
een vier en vijftig K. M. lange buisleidlng met
pompstation, om datzelfde rivierwater naar de
duinen en het pompstation Leiduin te brengen.
Men zou er ongeveer acht millioen door be
sparen! En dat zegt In dezen tijd toch ook wel
iets.
Aan. de drie hoofd verdachten is ten laste ge
legd, dat zij 4n den bewusten nacht, door middel
van een valschen sleutel den stal van het per
ceel. dat de heer ReUntjes bewoonde. zUn bin
nengedrongen. Daarna hebben zij de sluiting
van de deur tot de keuken, waar ReUntjes sliep,
verbroken. Uit een secretaire hebben zU geld
weggenomen alsook uit den winkel, in totaal
een bedrag van ongeveer 1000.
Verder is hun ten laste gelegd, dat zU ReUn
tjes, die in bed lag, hebben overvallen en ge
bonden en diens hoofd en lichaam met bedde-
goed hebben overdekt.
De rechtbank deed Donderdagmorgen uit
spraak en sprak de verdachten vrij op de
overweging, dat niet bewezen geacht is het
geen den verdachten ten laste Is gelegd,
meer In het bijzonder niet, dat In het In
de dagvaarding genoemde geschrift een uit
lating in beleedigenden vorm over de R. K.
bewoners van Nederland of over het R. K..
deel der bevolking voorkwam.
Dit Kon. Besluit bepaalt, gelet op de wet van
8 April 1937, in art. 2:
Het Is verboden eenlge handeling te ver
richten, welke hetzU op dienstneming bU een
der strijdmachten in Spanje gericht is, hetzu
ten doel heeft het in dienst treden bü een der
strijdmachten in Spanje te bevorderen.
Art. 3 geeft aan den minister van Justitie
en de door dezen aangewezen autoriteiten de
bevoegdheid aan vreemdelingen, ten aanzien
van wie in verband met de omstandigheden,
waaronder zij in het Rijk in Europa verbluf
houden, ernstige verdenking bestaat, dat door
hen het strafbare feit, bedoeld in art. 2 zal
worden gepleegd, dan wel ten aanzien van wio
door een bUzondere overeenkomst de Neder
landsche regeering de verplichting op zich heeft
genomen om het vertrek van deze personen uit
bet Rijk in Europa te beletten, een bepaalds
verblijfplaats aan te wijzen en hen daarheen
te doen overbrengen.
Art. 2 geldt eveneens voor Ned. Indl&
fn het hotel „Zu Heidelberger Fasz” te Keve
laer had dezer dagen de jaarvergadering plaats
van de Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer,
aldaar. Op deze vergadering, waarbU ook burge
meester Eikelberg tegenwoordig was, werd me
degedeeld, dat in het vorig jaar 600.000 vreem
delingen een bezoek aan Kevelaer hebben ge
bracht. Het aantal personen, dat In het pel
grimsoord overnachtte, was echter beduidend
minder dan vorige jaren. Volgens mededeeling
van den voorzitter zou een poging In het werk
gesteld worden om dezen achterstand weer In
te halen.
Er zal een drukke reclamecampagne worden
gevoerd, teneinde de buitenlanders vooral weer
te bewegen om het eerbiedwaardige bedevaart
plaatsje te bezoeken. Speciaal naar Nederland
werden talrUke circulaires verzonden, waarin
nadere mededeelingen over de deviezenbepalin
gen werden gedaan.
De oorzaak van het binnendringen van zout
water moet gezocht worden In het te groote
verschil in afmetingen van de ongeveer vUf
jaar geleden gebouwde schutsluis en de oude
spuisluls te IJmuiden. In verband met de toe
nemende tonnenmaat van de schepen zUn de
Umulder sluizen in den loop der tijden enkele
malen te klein gebleken en met tusschenpoozen
van ongeveer vUf en twintig jaren werden dan
ook telkens grootere sluizen gebouwd.
De Haagsche Rechtbank heeft het door de
N.V. Hlllen aangeboden accoord gehomologeerd.
Volgens dit accoord hebben crediteuren de
keuze tusschen betaling van 25 pet. hunner
vorderingen In contanten tegen definitieve kwU-
tlng of opneming der volle bedragen in de 7
pet -ebligatieleenlng van Hlllen.
Donderdagmiddag omstreeks drie uur is brand
uitgebroken in de door de drie gezinnen Wartel,
Post en Kriek bewoonde boer der gelegen aan
de Prinsenstraat te Bussum.
In weinige oogenbllkken stonden woonhuis
en boerderU in lichter laaie. De vlammen von-
ce'n in het rieten dak gretig voedsel.
De. brandweer, die spoedig ter plaatse was,
tastte, met negen stralen het vuur aan. Nadat
zU met een brandhaak den gevel had neerge
haald, was zU tegen vUf uur het vuur meester.’
Een der bewoners, de landbouwer Post, was
bU het uitbreken van den brand op het land
aan den arbeid. ZUn vrouw was aan de wasch,
toen zU gewaarschuwd werd. De vlammen grepen
zoo snel om zich heen, dat zU nauwelUks ge
legenheid had. haar 4-jarig dochtertje buiten
huis te brengen. De hooioogst moest nog wor
den binnengehaald, hetgeen een gelukkige om
standigheid was.
Geen der drie gezihnen, die in totaal uit
twintig personen bestaan. is tegen brand
schade verzekerd. Omtrent de oorzaak van den
brand is nog niets bekend. Het vuur is in het
achterste gedeelte van de boerderij ontstaan.
De gedupeerden zUn bU familie onderge
bracht.
r
voor
Naar wU vernemen, is de Zeereerw heer W.
van Adrichem, pastoor der St Jacobuskerk aan
de Parkstraat, te 's-Gravenhage, de bekende
oud-centraal-praeses van de St Jozefsgezellen-
vereeniglng en liturglst, ter observatie opgeno
men In het R. K. Ziekenhuis aan het Westeinde.
Sedert geruimen tUd werden op een sigaren
fabriek te Eindhoven partutjes cigarillos en
sigaretten vermist. Al spoedig kon worden vast
gesteld, dat hieraan eenlge jongens, behoorend
tot het personeel, schuldig moesten zUn.
De politie 13 er thans in geslaagd de schul
digen te ontmaskeren. Het zUn de 18-jarige C.
en diens broer de 15-jarige G. van der H.,
de 15-jarige A. van L., de 17-jarige J. V. en
de 16-jarige G. M. ZU hebben bekend de par-
tütjes, welke een waarde hebben van eenlge
honderden guldens, te hebben ontvreemd.
Er is proces-verbaal tegen hen opgemaakt
Als kooper van de gestolen rookartikelen we
zen zU den 19-jarigen J. van de M. aan. Deze
heeft echter ontkend. HU is door de politie op
transport gesteld naar ’s-Hertogenbosch. waar
hU ter beschikking van de Justitie zal worden
gesteld.
De rechtbank stelde zich blUkhaar op het
standpunt, dat alleen een onmiddellUke be
leediging van de R. K bevolking van Neder
land onder het betreffende artikel van de
strafwet valt. Een beleediging van het gods
dienstig gevoel is hiertoe blijkbaar niet vol
doende.
,ar aanleiding van het bericht, dat de
Officier van Justitie Mr Bosch tegen
-L V zekeren H. K. uit Hilversum, ver
dacht van godslastering, een gevangenis
straf van twee maanden heeft geëischt, heb
ben wU van het Comité van Waakzaamheid
van An tl-Nationaal-Socialistische Intelleo-
tueelen een „ernstig protest" ontvangen. Zoo
als men weet, sou H. K. tot groote ergernis
van anderen In een discussie over de wonde
ren in den BUbel het geloof daaraan be
lachelijk hebben genoemd. Ofschoon het Co
mité van Waakzaamheid erkent, dat het in
het algemeen geen aanbeveling verdient een
oordeel over rechtspraken te vellen vóór de
uitspraak gevallen Is, meent het In dit, ge
val van den regel toch te moeten
wuken. 1)
„Immers” aldus schrijft het „hier zUn on-
afhankelUk van de uitspraak, als wU wel
zien, twee beginselen in het geding, ten eer
ste, dat van de vrUe meenlngsultlng. dat oX
dient te praevaleeren boven dat van het
nlet-beleedlgen van andermans godsdienstige
overtuiging en ten tweede, een uitermate ge-
vaarhjke, want voor het voortbestaan der
cultuur schadelUke verwarring van de
grippen godslastering en critiek op
dienstige overtuigingen.” Het Comité
Waakzaamheid vreest in dit Verband,
dringend noodzakelijk. En waarschUnlUk zal
men dan ook wel moeten overgaan tot het
bouwen van een nleuwë uitwateringssluis met
een drempeldlepte van minstens .vUftlen meter,
die langs den onderkant spuit. Daarnaast zal
men echter een enorme hoeveelheid zoet water
waarschUnlUk circa honderd millioen ku
bieke meter per maand naar Amsterdam
moeten aanvoeren om in het Noordzeekanaal te
worden gevoerd. Dit water zou kunnen ver
kregen worden uit de groote rivieren vla het
Merwedekanaal, dat zeer zeker na de wer-
breeding aan deze behoeften zal kunnen vol
doen.
De Nederl. Reisvereen. voor Katholieken,
welke ook het bezoek van Kard. Pacelll aan
het Eucharistisch Triduum Lourdes In 1935
heeft bUgewoond, organiseert een reis naar de
Basillekfeesten in Lisieux, waarbU tevens ook
de Wereldtentoonstelling in Parijs wordt be
zocht.
verzouten tegengaat.
namelUk te spuien op het IJselmeer
Zeeburg en het ververschingskanaal.
ligt tusschen den Zeeburgerdljk en
abattoir. Doch omdat het peil van
IJselmeer hooger is dan het pell van het
Noordzeekanaal, is het mogelUk het IJsel-
meerwater binnen te laten en op deze ma
nier omgekeerd te spuien. lederen nacht
stroomt er ruim een half millioen kubieke
meter zoet water door de Amsterdamsche
grachten, dat terecht komt In het Noordzee
kanaal aan den Westkant van de stad, In
de buurt van de Houthaven. Dat belemmert
dus in zekere mate het doordringen van
het zoute water naar Amsterdam. Wanneer
echter het pell van het IJselmeer verlaagd
sou worden, waarover reeds lang wordt
onderhandeld, in verband met den water
staatkundigen toestand onder Naarden, sou
dit middel achterwege moeten bhjven. om
dat dan niet meer op de oude wUze zou
kunnen worden gespuid.
Van O. stond dan andermaal terecht wegens
het uitlokken van een poging tot diefstal met
braak in de woning van Reyntjes, gepleegd Iri3
het najaar van 1935.
In skze zaak eischte het O. M. een Jaar ge
vangenisstraf tegen verd. Mr. Polak pleitte ook
hier vrüspraak.
De 39-jarige caféhouder F. V„ die vervolgens
terecht stond, had zich eveneens te verantwoor
den wegens medeplichtigheid aan den overval
met berooving van 1936 en heling.
Tegen dezen verd. eischte het OJd. twee jaar
gevangenisstraf. Verd.’s raadsman, mr. Siebers,
die ten aanzien van een gedeelte der ten laste
legging tot vrijspraak concludeerde, drong ove-
rigens op de uiterste clementie aan.
De laatste, verd. was F. v. d. B., beschuldigd
van heling, subs, schuldheling.
Na een uitvoerig getuigenverhoor eischte de
Officier van Justitie tegen dezen verd. wegehs
opeettelUke heling een jaar gevangenisstraf.
De verdediger, mr. T. Bout, concludeerde In
zUn pleidooi tot vrijspraak.
De uitspraak in de verschillende zaken Is be
paald op Donderdag 24 Juni.
Interessant is Intusschen te vernemen, dat
de vertegenwoordigers van het BUbel- en Trac-
taatgenootschap, meer bekend als „De Wacht
toren” of ..De Getuigen van Jehova" of „De
ernstige BUbellezers" ook in andere landen op
dezelfde gronden vervolgd zUn. In Dultschlana
werden zU herhaaldelijk veroordeeld. BU het
Bemer Obergericht is een strafproces hangend
op de beschuldiging, dat de lectuur van het ge
nootschap een ernstige beleediging van het
christelUk deel der bevolking Inhoudt door de
godslasterlUke beschouwingen, die In deze ge
schriften over de H. Drievuldigheid worden ten
beste gegeven.
Gister werd het jaarcongres van den Neder-
landschen Slagershond voortgezet in Grand-
théitre Gooiland te Hilversum.
De agenda opende met een drietal voorstellen
omtrent het pensioenfonds.
Men besloot tenslotte de speciale commissie
voor dit doel nogmaals te laten vergaderen.
Eenlge wijzigingen In het huishoudelUk regle
ment werden door de vergadering goedgekeurd.
Naar aanleiding van een voorstel van Wor-
merveer om te komen tot de vorming van een
studiefonds voor vakopleiding, werd uitvoerig
van gedachten gewisseld.
Het bestuur vroeg machtiging om dit pro
bleem nog eens aan "n degelUke studie te on
derwerpen, om dan later met afgeronde voor
stellen te kunnen komen.
Hiermede ging de vergadering accoord.
In de korte rondvraag werden nog enkele
vragen besproken.
In rijn slotwoord dankte de voorzitter, de
heer E. Welma allen en in het bUzonder de
gasten voor hun tegenwoordigheid en hoopte,
dat zU iets goeds hadden meegenomen van de
vergadering en een indruk van den noodtoe
stand van het slagersbedrUt hadden gekregen.
Het overige dagprogramma hield enkele ex
cursies door mooi Gooi voor de congressisten in.
De Commissie Wereldjamboree 1937 deelt
mede:
Reeds eenlge malen Is In de pen een bericht
verschenen, dat de begroeting van de Wereld
jamboree loopt over een bedrag van ƒ800.000,
waarvan slechts de helft sou zUn gedekt. Dit
is ten eenen male onjuist. De begrooting loopt
over ƒ550.000. welk bedrag volkomen gedekt to
bU een voorzichtige raming van de inkomsten.
De laatste enorme sluis, die onder leiding
van dr. ir. J. A. Ringers Is gebouwd en die
een schutlengte van vierhonderd meter en
een drempeldlepte van vUftlen meter heeft,
maakte voor de scheepvaart aan alle moel-
Wkheden een einde, doch werd tevens
oorzaak van een nieuwe onaangenaamheid,
omdat de spuisluls, die bU de opening van
het Noordzeekanaal In 1876 was aange
bracht, In haar ouden toestand bleef ge
handhaafd. Deze spuisluls heeft een diepte
van zes meter. Het gevolg Is dat het zee
water bU het schutten op een diepte van
vUftlen meter in het Noordzeekanaal komt,
terwUl bU het spuien het water op zes me
ter wordt uitgelaten In de Noordzee. Nu is
zout water zwaarder dan zoet water, waar
door het zout water beneden blUft, terwUl
het zoete water, dat door de polders wordt
uitgeslagen, in de Noordzee terecht komt.
In verband met het feit, dat de Goolsche pro
cessie naar Kevelaer dit Jaar niet doorgaat
wegens de slechte toestanden voor de katho
lieken aldaar, vernemen wU, dat ook de Zut-
phensche processie om hetzelfde motief niet
zal worden gehouden. Deze processie vertrekt
nu 24 Augustus naar Roermond (O. L. Vrouw
In IZand).
De oommlssienoteering voor Nederlandsche
boter is vastgesteld op f 0.75 per K.G.
De beweging Is gesticht dpor den Amerikaan
Rutherforth en is een zonderling mengsel van
apocalyptische en mlllenaristlsche theorieën en
maatschappelUke gedachten, die een sterk com-
munistischen Inslag vertoonen. De R. K. Kerk
is voor de volgelingen een instelling des duivels,
welke In den komenden slag van Armageddon
zal worden vernietigd. De „Getuigen van Jeho
va” zUn de 144.000 geteekenden, waarvan de
Openbaring van Sint Jan spreekt. ZU alleen zul
len in den hemel komen. Andere goede men-
schen komen in het Paradijs. In tal van uitga
ven, die met felgekleurde illustraties zUn ver
sierd, heeft de stichter van deze zonderlinge
Amerikaansche „godsdienstige” beweging zUn
verwarde theorieën ten beste gegeven. BUna al
deze werkjes zUn in het Nederlandsch vertaald
en worden hier Ingevoerd vanuit Zwitserland,
waar ook de Nederlandsche uitgaven der bewe
ging worden gedrukt.
Zeer curieus is wel de meenlng, welke „de Ge
tuigen van Jehova” over het ontstaan van het
nieuwe Dultschland hebben. Hitler zou door nie
mand minder dan de Jezuïeten aan de macht
zUn gekomen. De moeilükheden tusschen het
Derde RUk en het Vatlcaan zouden slechts een
spiegelgevecht zUn om de aandacht van bet
groote publiek af te lelden.
Veertien dagen geleden stonden voor de Haar-
lemsche Rechtbank terecht vier jonge Dult-
schers en een Nederlander, die te Bovenkarspel
colporteerden met het door het BUbel- en Trac-
taa(genootschap te Heemstedeverspreide tUd-
schrift „Het Gouden TUdperk.” Het betrof hier
het nummer van het periodiek, waarin met
groote koppen een artikel was opgenomen on
der den titel „De R K. Kerk zegent moord”,
dit naar aanleiding van den oorlog In Abessinië.
De Officier van Justitie had de mannen ge
dagvaard wegens overtreding van art 137 B. W.
van Strafrecht, waarin het verspreiden van
tijdschriften, die een uitlating In beleedigenden
vorm over een groep der bevolking bevatten,
strafbaar wordt gesteld. In zUn requisitoir wees
mr. A. R Andringa op de talrUke klachten, die
uit alle deelen van het land over de lectuur
van dit genootschap binnenkomen. HU eischte
tegen leder acht dagen gevangenisstraf.
Rekening houdende met alle omstandig
heden en met den persoon van de verdach
ten, eischte spr. tenslotte tegen Tr„ de B.
en van D. respectievelijk dertien, tien en
acht jaar gevangenisstraf.
A
be-
gods-
van
dat
de toepassing van de godslasteringwet niet
zal strekken tot het beveiligen van bepaalde
gevoelens tegen beleedlglngen, maar tot het
onderdrukken van de vrUe meenlngsultlng
van anderen, die andere gevoelens zUn toe
gedaan.
Het is zUn overtuiging „dat deze wet, die
zX ontsproten ia aan een verouderde voor
stelling omtrent de taak der overheid, be
hoort te worden afgeschaft en dat. Indien
de overheid dan al meent een taak op dit
gebied te hebben, dit een opvoedende taak
behoort te zUn en dat deze taak slecht ge
diend wordt, wanneer men de bevolking
leert, zich beleedigd te gevoelen." Deze taak
wordt, volgens het Comité alleen goed ge
diend, indien men de bevolking leert, dat
datgene, wat haar heilig is, juist door die
heiligheid boven beleadiging verheven to.
Volgens het Comité heeft de overheid en
hebben wU allen op dit gebied maar één
taak, nl handhaving van het recht tot vrUe
meenlngsultlng.
-w- -y y U zullen hier niet in een beoordee-
ling treden van de al of niet gerecht-
vaardlgdheid van het aanhangige
proces, maar constateeren, dat de motlvee-
ring van het protest van het Comité van
Waakzaamheid meer eerbied aan den dag
z legt voor het recht tot vrUe meenlngsultlng
dan voor het recht van God op eerbiedi
ging van ZUn naam en van de onder godde-
lUke Inspiratie geschreven H. Schrift. Het
Comité van Waakzaamheid van Anti-.
Nat.-Socialistische Intellectueelen maakt
op grond van volkomen ongezond d^-1
mocratlsche opvattingen het recht op vrije
meenlngsultlng tot een fetisch, waaraan
Iedereen en alles zonder uitzondering, ja
zelfs de eer van God ondergeschikt geacht
zou moeten worden.
Door dit misplaatst protest levert
het Comité van Waakzaamheid van Anti-
Nationaal-Sociallstische Intellectueelen
overvloede zelf het duldelUkst bewUs,
Katholieken In «Un midden niet thuisbehoo-
ren en dat de aanvankelük toegetreden ka
tholieken juist hebben gehandeld, toen zU
dit Comité, waarin ook aanhangers van het
door den Paus in ZUn encycliek ,X>lvinl Re-
demptcrls” volstrekt veroordeelde atheïsti
sche communisme zitting hebben, verlieten.
Het recht op vrije meenlngsultlng houdt in
en moet Inhouden den plicht om van die
vrUheid geen misbruik te maken. Ware dat
niet het geval, dan zou het Comité van
Waakzaamheid geen enkelen, grond kunnen
aanvoeren om zich te vei weren tegen de uit
latingen en de propaganda van het natlo-
naalsoclallsme. Waarom acht het Oomlté
het recht op vrUe meenlngsultlng, welk
recht het boven alles en ondanks alles
gehandhaafd wenscht te zien, niet zóó
heilig, dat het boven beleediging verheven is
en teekent het ernstig protest aan tegen een
proces, dat het als een beleediging van dat
recht voelt? De anti-nationaal-socialistische
Intellectueelen van dit Comité geven door
dit protest blUk van even weinig intelligen
tie als consequentie. Voor ons Katholieken
gaan de rechten van God boven die, welke
ZUn schepselen bU onderlinge afspraak el
kaar wenschen te verleenen en het Is wel
degeiuk de taak van de Overheid de rechten
van God te doen erkennen en te eerbiedigen
en de rechten en plichten van de menachen
In overeenstemming te brengen met den Wil
en de Wet Gods. Een recht op onbeperkte
vrUe meenlngsultlng, zooals het Comité van
In dit opzicht overbodige en orlgewenschte
waakzaamheid blUkt te verdedigen, zou de
sluizen wUd open zetten voor bolsjewistische
godloozenpropaganda, voor pornografie, voor
alle geloof, cultuur, en staat ondermUnende
acties. Het zou ook aan een ieder het recht
geven bedoeld Comité en zUn leden straffe
loos te beleedigen in hun heiligste gevoelens,
al zou dit laatste waarschijnlijk niet het
ernstigste gevolg ervan zUn.
spuisluls slechts twee meter. Daardoor werd het
water brak, doch dit was niet van hlnderlUken
Invloed. Maar nu het verschil in het Noordzee
kanaal dat met zUn'diepte van vUftlen me
ter en bodembreedte van honderd meter straks
het grootste kanaal ter wereld zal zUn is ge
groeid tot negen meter, zUn de gevolgen ern
stiger geworden.
Zooals gezegd is de zoutwaterlaag reeds oVer
een afstand van twintig K.M. landwaarts in
gedrongen en bevindt zU zich al tot bU de Am-
sterdamsche Petroleumhaven. Maar het zUn
vooral de zUkanalen die duchtig verzouten en
loo dringt het zoute water de polders binnen,
met het ulteindelUk gevolg dat het polderwater
brak wordt en zUn nadeeligen invloed doet gel
den op den plantengroei, terwUl ’n tekort aan
drinkwater ontstaat voor het vee. Vooral in
de zomermaanden, wanneer de polders water
moeten Inlaten, zal dit ernstige gevolgen hebben.
’s GRAVENHAGE. Geslaagd: J. Bos,
demblik; P. W. Koolman, Hilversum; J. Leu-
nls, Capelle a. d. IJssel; K. Oly, Heemstede: L.
G .van Reyen, NoordwUk-Binnen; J. Smit,
Rotterdam en A. van Urk, Medemblik.
Naar wij van welingelichte zijde
vernemen, houdt men zich bij Rijks
waterstaat op het oogenblik ernstig
bezig met de zeer belangrijke kwestie
van de steeds toenemende verzouting
van het Noordzeekanaal. Voort
durend dringt de zoutwaterlaag ver
der door en thans wordt over een
afstand van ongeveer twintig K. M.,
dat wil zeggen tot in de nabijheid
van de Amsterdamsche Petroleum
haven, reeds zout water geconsta
teerd.
Begrijpelijkerwijze geeft deze toe
stand reden tot ongerustheid onder
de bewoners van de Noord-Holland-
sche polders, die schade zullen lijden,
wanneer geen maatregelen worden
genomen.
In de Donderdagmiddagzitting heeft
Rechtbank te Groningen de zaken tegen
medeplichtigen aan den overval met roof
Leek behandeld, allereerst tegen chauffeur F.
van O., te Hoogkerk, en den vroegeren caféhou
der, thans kantoorbediende, W. T. P„ te Gro
ningen, wien het verstrekken van allerlei in
lichtingen aan de hoofdverdachten en het uit
lokken van het door dezen gepleegde misdrijf
ten laste was gelegd, terwUl Van O. zich te
vens wegens heling had te verantwoorden.
De officier van Justitie meende, dat Van O.
als de eigenUjke ultlokker van het hier ge
pleegde misdrijf moet worden beschouwd. De
rol van P. moge geringer zUn geweest, toch
heeft hU ook zUn aandeel gehad in de uitlok
king van den overval, al heeft hV zich later
teruggetrokken.
De volgende verdachten stonden terecht:
De 40-jarige W. B de 3O-jarige C. T„ beiden
te Groningen en de 30-jarige W. van D. uit
Hoogkerk, als de drie hoofddaders, aan wie dief
stal met geweldpleging, den dood tengevolge
hebbende ten laste Is gelegd: de 27-jarige F.
van O. te Hoogkerk, en de 35-jarige caféhou
der W. T. P. te Groningen, belden wegens uit
lokking van hét misdrijf, terwUl F. van O. zich
tevens wegens heling zal
Woorden; voorts stond
caféhouder F. V. te Groningen, wegens mede
plichtigheid en heling, de 50-jarlge F.
te Groningen, wégens heling.
In deze zaak zUn 15 getuigen gedagvaard.
Als verdedigers van de verdachten traden op
mr. J. A. Wolthuis voor De B.. mr. G. P. Ha
verkamp voor T„ mr. U. P. Okken voor Van D„
njr. N. J. Polak voor Van O., mr. H. J. Buwalda
voor P. en V. en mr. T. Bout voor Van der B.
In de zaak tegen de hoofddaders F. en de B„
beiden van beroep exploitant van een wasch-
Inrichtlng en van D„ betonwerker, heeft ver
volgens een zeer uitvoerig getuigen- en deskun-
dlgen-verhoor plaats, dat voornamelUk betrek
king heeft op de situatie op de plaats des mis-
drijfs, zooals de polltie-ambtenaren deze nader
hand hebben gevonden, en op de omstandighe
den, waaronder het slachtoffer Is overleden.
Deskundige Dr. Mleremet. die de lUkschou-
wing heeft verricht, concludeert tot dood door
hartverlamming. waarbU evenwel de vastgestel-
de omstandigheden, waaronder Reyntjes Is
overleden, van noodlottigen Invloed zuljgp zUn
geweest.
De verdachten legden uitvoerige verklaringen
af omtrent den overval. Toen de verdachten het
huis weer verlieten, heeft verdachte de B. het
beddegoed weer van Reyntjes afgetrokken. De
ze zou toen volgens hem nog normaal hebben
adem gehaald. Thuis gekomen hebben de ver
dachten den bult, ruim f 800.verdeeld. Circa
t 240.heeft verdachte F. aanvankelijk nog
achtergehouden. Verschillende kleedlngstuk-
ken zUn verbrand.
De Officier van Justitie, Mr. J. N. Melnders-
ma. staat in zUn requisitoir, na een woord van
deelneming met het slachtoffer en van lof tot
politie en deskundigen, uitvoerig stil bU het
geen door het onderzoek is komen vast te staan.
LD
iè
i
