Zeer snelle groei van Tokio
i SCct mAaal
De avonturen van Stan en Pol
l
T
E
1
F 250.-
F 750.-
HET RAADSEL VAN
DEN
AZEPOOT
VRIJ ZIJN,
ELKE WEEK VIJFHONDERD
ZIELEN MEER
I
i
1
ZATERDAG 19 JUNI 1937
1
Luchtafweergeschut
DOOR THEO BLANKJENSEE
f
'1
Het Christus-Koning-
Congres te Poznan
Inrichting der moderne
woningen
V erkeersongevallen
De flatgebouwen schieten in de
Japansche hoofdstad als pad
denstoelen uit den grond
Cavalleria Rusti-
n
etre
•teil
wan
wen
In
bed
kun
VOOl
rsd<
vr»(
z
Amsterdam vergeleken met
andere hoofdsteden
A I 17 A op dlt bIad ”1Jn ln8evolSé ▼’erzekerlngrvoorwaar'den tegen E* *7^x0 levenslange geheele oi
AAI «I rlDwl w 1^11-« O ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeertngen VV« verlies van belde armen,
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
1 Cavalleria Rusti-
I i
cana om een radio i
I I
a
t
IIIIIIIIIIIHIH
mo-
HERMAN KRAMER
van
na-
Alleen dooden en ernstig gewonden.
„Zoo, mo.’ set Pol. moet Je nu hier al die narigheid maken?
Karei en Jan liepen nog een eindje samen op. Ze konden niet
Den volgenden morgen was Jan al vroeg wakker. Plots her
innerde hij zich het gesprek met de kabouters van gisteren. Zou
het werkelijk waar zijn, had hu het heuach niet gedroomd? Wa
rnet een harteljjken klap op Jan's schouder
dat hU klaar was met kleeden, keek hU nog het een en ander
afscheid.
in zjjn boeken na.
van
In
V
«e-
1
schlktheld tot werken door
4de beenen of belde oogen
f
Jan keek erg treurig, maar Pol zei lachend: „Kop op Jan, w(J
zullen Je er wel doorheen helpen. Zeg me je plaats maar In
het lokaal, dan zal ik zorgen dat ik morgen In je bank ben. Maar
denk er om, je kunt me niet alen hoor.
X 9
gelooven dat alles wat ze meegemaakt hadden waar was. „FUn
jó,” zei Karel tot Jan, „nu ga je misschien toch fijn over,” en
782.000
8.475.000
4 236 000
1 099 000
2 830 000
4 963 000
534.000
2 127
57325
14.437
5880
1927*)
67 3
270.8
Zoeken 't weer in ’t buitenland.
Zou ’t dan aan den afstand liggen?
Neen, dat doet het heusch niet, want:
Wat je doet, of wiór je heengaat.
Dan pas is vacantie fijn,
I kunt wezen.
het ander in den loop van den huldigen bewa-
penlngswedstrljd zal plaats vinden.
(■■««ssiteMsaitsissMsssiindssi,,,,,,,,,,,,,
3.340*)
1.448
Amsterdam
Londen
Berlijn
Hamburg
Parijs
Idem met
voorsteden
Stockholm
Zoi
voorj
De
dient
cntw,
volmi
beffli
mer
inzak
geerli
De
dat i
rappe
De
dagm
verga
prom
Ser
zes
5 e
tek
Oai
am<
wat
toei
wat
van
Als
ciën,
Hch i
van c
Franc
Spr
beslui
daan.
doen
driem
thans
klem
I
De
deelde
•ment
vervat
•en n
pinchl
Het
•kient
dat d<
«tgev
•naai
De
rtngei
over,
vaart
Zot
den I
laatst
den 1
dere
Ate
eele i
breng
de se
gestel
haar
een t
ming
breng
missie
die oi
Bes
«oude
1 okio, de zeer moderne Japansche hoofd-
itad, groeit met den dag. De stad groeit
nog sneller dan de grootste en meest gro-
derne alfer steden: New-York. “De stad groeit
mét vijfhonderd zielen per weke, ondanks het
feit, dat je grond in Tokio duur is en de huren
*r hoog sljn. De moderne Japanner, die zich in
vele opzichten bij de Westersche begrippen
wenscht aan te sluiten, vindt het flatgebouw de
meest Ideale woning, welke de 20e-eeuwers zich
kunnen bedenken. Vandaar, dat de flatgebouwen
in de stad Tokio als paddenstoelen uit den grond
schieten en ofschoon de bouwstijl in den grond
vrijwel hetzelfde is, geven deze nieuwe gebou
wen toch een bónt beeld aan de oude hoofdstad,
welker centrum zich snel uitbreidt.
Een
in de keuken tot
Vu is ’t dan zoo ver gekomen!
Etnd'Hfk wordt ‘t dan weer de tijd
Dat zich driekwart van 't mcnschdom
In vacantie weer verblijdt.
d’Een heeft slechts wat simp’le dagen,
d'Ander heeft een week, of twee,
Onze jeugd een maand, of langer,
w a ,*wr. "-^^!
d’Een verheugt zich op een rustpoos.
d’Ander op een tijd vol pret,
En een derde heeft zich weer wat
Anders in zijn hoofd gezet.
„Hebt u dezen dolk al eens eerder gezien?”
Herbit had bl) den eersten oogopslag reeds
Bfjn antwoord gereed
,4a. HU heeft altijd In de logeerkamer
hangen. Ik heb hem daar dikwijs gezien
„U weet zetter, dat u zich niet vergist?"
„Ik weet t zeker
„En de logeerkamer werd nooit gebruikt?”
„Neen. Enkel de laatste veertien dagen
,JEr is dus ‘n gast?” vroeg Werner ten hoogste
verbaasd
4a. Mevrouw Edith Bet)th f”
„En die heeft de logeerkamer betrokken?"
,4ulst
„Wie is die dame?"
„Een nicht vsn meneer."
„Gehuwd?"
„Haar man zou reeds gestorven zijn"
„En In haar kamer heeft altijd deze dolk ge
hangen?”
„Dank u. t Is voor ditmaal voldoende
Herbit verliet den salon, gevolgd door Wer-
aantal inw. aantal dooden en gew.
absoluut per 100.000
Inwoners
272.0
676.4
340 8
535 (f
68 1
^IIIIIIIIIIIHIII
d'Ander heeft een week, óf twee,
Onze jeugd een maand, of langer,
S d’Onderwjjzers doen graag mee!
d’Een verheugt zich op een rustpoos.
aardverblnding hadden we
stand gebracht.
kwam dat?”
'Ude Rudolf opzoeken om met hem wat
te praten, wijl Ik me verveelde Mevrouw Mary
volgde mU op den voet, zoodat we tegelijk in
z’n kamer kwamen en hem zagen liggen.”
..Hebt u geen vermoeden, wie de moordenaar
zUn kan?”
„Neen.” x
„Hoe hebt u uw middag doorgebracht?”
Ik heb geslapen tot vijf uur; toen ging Ik naar
den salon, waar ik Mary aantrof.”
Bliep u In deze kamer?”
..Hoe ligt dit vertrek ten opzichte van Rudolf
Hallsteins kamer?”
„Tegenover deze kamer ligt de trap; deze op
en dan de eerste deur
„Hebt u niets van den moord gemerkt?”
„Totaal niets.”
„De moordenaar heeft toch uw deur moeten
passeeren?”
,4a. maar Ik heb niets gehoord. Ik sliep vast.
Na vijf uur ging ik pas naar den salon en ook
toen merkte ik niets verdachts."
Het Amerikaansche geschut maakte bij de
laatste groote manoeuvres op 59 schoten 14
treffers. Men schoot daarbij op een met lucht
gevulden zak. welke door een vliegtuig op 5000
meter hoogte werd voortgesleept. Het geschut
er bij laatstgenoemde categorie evenmin
heid van opvatting omtrent den graad
wondlngen, welke nog voor opneming
bereiken. r
Ter afweer van nachtelijke luchtaanvalfen te
elke batterij voorzien van een schijnwerper.
Met een lichtsterkte van 100 mlllloen kaarsen
zoekt dit apparaat den hemel af. Op een af
stand van 12 Kilometer blijft niets verborgen.
Heeft de lichtkolom 1 vljandelljke vliegtuig ge
vonden, dan vuurt het geschut
Men gebruikt daarbij projectielen, welke met
fosfor bestreken zjjn en in het Honker dus een
lichtend spoor nalaten. De vurige baan van het
projectiel, het in brand geschoten vliegtuig en
het licht van den schijnwerper vereenigen zich
dan tot een grandioos vuurwerk.
Het ware naïef te gelooven. dat dit nieuwe
Amerikaansche geschut nu eiken luchtaanval
onmogelijk zou maken. Hoewel de richtmachine
ook slechts een seconde noodig heeft, kan de
snelheid van het vliegtuig toch dermate opge
voerd worden, dat de richtmachine te lang
zaam werkt en bovendien kan men zoo hoog
gaan vliegen, dat de kanonnen het vliegtuig
niet meer kunnen bereiken. Anderzijds bestaat
natuurlijk ook de mogelijkheid, dat men het
luchtdoelgesahut nog verder ontwikkelt. Men
kan er zeker van zijn, dat zoowel het een als
statistiek in aanmerking komen, zoodat er ook
wat de licht gewonden betreft, verschillen tus-
en zul-
„Dat is toch al heel merkwaardig. H<
u nimmer de reden van zijn zonderling
genoemd?"
.Nooit.”
.Dus u weet daaromtrent niets?"
„Neen."
„Had uw echtgenoot vijanden?”
(Wordt vervolgd)
„Iemand van het personeel deelde mij mede,
dat hU zich soms gedurende veertien dagen
of drie weken in z'n kamer opsloot. Al dien
tijd bleef hU dan onzichtbaar en geen enkele
der bedienden mocht zjjn kamer betreden,
maar dan ook u alleen, bracht hem zijn maal
tijden op z'n kamer. Is dat juist?”
,4a. En dat gebeurde zelfs dikwijls. Waarom
hij dat deed en wat hij ermee vóór had, is ml)
echter niet bekend."
„Maar kwam dan nooit, al was 't maar één
.Maar te er nu niemand, dien u van deze
misdaad verdenkt, of kent u geen enkel motief,
dat tot dezen moord aanleiding had kunnen
geven?”
Edith Beuth schudde nadenkend het hoofd.
„Neen."
„Is 't u misschien bekend, of Rudolf Hallstein
vijanden had?”
„Ook dat niet.”
„Was 't een gelukkig huwelijk?”
„Ik weet ‘t niet.”
Werner begreep, dat hij ook hier niet veel
wijzer zou worden. Wel was Mn punt van bijzon
der belang nog niet opgehelderd, maar dat alleen
was nog geen voldoende grond om verdenking
te koesteren.
Hij begon daarom zjjn vragen op een meer
onschuldige manier in te kleeden:
„U bewoont dus van den eersten dag af, dat
u op Hallstein logeert, deze kamer hier?”
4a, werkelijk 'n gezellige kamer.”
.Die wapenverzameling schijnt nogal waarde
te hebben."
„Ongetwijfeld. Er zit een fraaie dolk tusschen
met een kunstig handvat; 'n hasenpoot in
ivoor. Vanmiddag heb ik hem nog bewonderd
Edith Beuth stond op, om hem 't wapen te
toonen. Nu echter zag zU de leege scheede. Haar
gezicht werd bleek en strak als een dooden-
masker. Met bevende stem riep zij:
„HU is Weg!
„Bedoelt u die leege scheede?”
4a, daar zat hU in.”
„Wanneer?"
„Vanmiddag nog, toen ik ging slapen."
bij een ongeval met
doodelijken afloop
enkel keertje, iemand van de bedienden op z’n
kamer?"
.Been! ZU zouden eenvoudig niet gedurfd
hebben. HU had hun zulks ultdrukkelUk Ter"
boden."
leeft hU
gedrag
Mj verlies van een hand,
een voet ot een oog.
Van 25 tot 29 Juni zal te Poznan het Inter
nationaal Christus-Kening-Cow^ gehouden
worden. Op verzoek van het Comité van Voorbe
reiding laten wU thans het definitieve program
ma van 4eze gewichtige vergaderingen volgen.
Het Congres wordt geopend door Mgr. Alois
Bchelwlller, bisschop van 8t. Gallen, die daarbU
den PauselUken Legaat, Kardinaal Hlond, ml
begroeten. Verder zullen als sprekers optreden:
Pére Ledit 84., Uitgever van de „Lettres de
Rome", met als onderwerp: „Christendom en
Kerk In de crisis der tUden."
Prof. Konrad Algermissen uit Hildesheim zal
een overzicht geven van den Stand der God-
loozenbeweglng en van de Chrtetus-Koning-sc-
tie in alle landen der wereld. Prof. Koslbowlcz
houdt een Inleiding over de geestelUke oorzaken
der godloozenbeweglng, terwUl de sociale, moreele
en godsdienstige oorzaken behandeld zullen wor
den door Prof. Brauegi uit Keulen, Prelaat
Swickl, en Prelaat Zychllnskl.
Graaf dalla Torre, de Hoofdredacteur van de
„Osservatore Romano” zal spreken over de So
ciale Hernléuwing in de kerk, terwUl de geeste-
lljke, zedelUke en godsdienstige vernieuwing zal
belicht worden door prof. Haleckl, père Livcrt
de la Saude en Mgr. Rosmann uit Ljubljana.
Met een groote Christus-Koning-hulde van
do vertegenwoordigers uit alle landen der we
reld rond het monument van het H. Hart
wordt dit VUfde Internationale Chrtetus-Ko-
ning-congres gesloten.
Aan dit Congres zal worden deelgenomen door
niet minder dan zeven Kardinalen, nJ. Kardi
naal Innltzer (Weenen), Kardinaal Karpar
(Praag), Kardinaal Seredy, (Esztergom), Kardi
naal van Roey (Mechelen), Kardinaal Verdier
(ParUs) en de beide Poolsche Kardinalen Hlond
en Kakowskl.
Een zorgzame voerman, die z^jn paard
met een natten doek op den kop tegen
de brandende zonnestralen beschermt
Edith Beuth bevond zich Inderdaad op haar
kamer. ZU lag half geleund op een divan, het
gelaat verborgen In belde handen. Voor haar
oogen zweefde nog altijd het beeld van den
doode.
„ZU hoorde niet, dat er meerdere malen op
haar deur geklopt werd; haar eigen gedachten
hielden haar zóó gevangen, dat «U als het ware
voor lederen Indruk van bulten ontoegankelijk
was.
Pas toen de deur geopend werd, keek zU met
groote, dwalende oogen den binnentredende aan.
Deze sloot de deur achter zich zorgvuldig dicht
en noemde zich:
„Edmund Werner, commissaris van politie."
Edith Beuth bood hem met een trage hand
beweging een stoel aan. Wemer nam plaats, vol
komen rustig, terwUl zijn oogen de muren af
zochten. HU had gevonden wat hU zocht.
Onder den spiegel hing een verzameling van
Perzische en Indische wapens. Daartusschen
zag hU de scheede van een dolkmes, doch....
leeg.
„Komt u in verband met den armen Rudolf?"
,4>. Ik wilde u enkele vragen stellen."
£Gaat uw gang."
..Bestaat er verwantschap tusschen u en
Rudolf Hallstein?”
„En toen u wakker werd?”
„Toen heb ik er niet op gelet.”
„Is deze 't misschien?”
Werner toonde haar den dolk.
4a! Die is tl Maar hoe komt die in uw
handen?"
„Hoe?" Werner glimlachte. „Met dit wapen
werd Rudolff Hallstein vermoord."
Edith Beuth zweeg enkele seconden en heftig
snikkend riep zU:
.Neen! Neen....! dat kan niet mogelUk zUn.”
„Het is de waarheid.”
„Maar dat begrUp ik niet.”
ZU moest zich met beide handen steunen om
niet te vallen.
„De moordenaar la eerst uw kamer binnen
gedrongen om den dolk te nemen."
„En Ik lag hier te slapen."
„Zeker Maar dat is toch heel goed mogelUk?
U slaapt vast! MogelUk is t ook gebeurd, nadat
u naar den salon gegaan was."
Met toonlooze stem zuchtte zU: 4a, dat moet
wel.”
Wemer beëindigde dit verhoor en ging weer
terug naar Mary Hallstein. ZU trachtte nog
steeds met Frits Langhalm in den salon.
„Nu zou Ik u nog gaarne enkele vragen
stellen," begon hU
„Ik zal m'n best doen, om u sooveel mogelUk
van dienst te zUn."
„Kent u dit wapen?”
Ook Mary Hallstein verbleekte, toen «U den
dolk herkende.
4a. Het is de Maleische dolk uit de wapen
verzameling in de logeerkamer.”
niseerde rekenkunstenaar. Met behulp van twee
bUzonder geconstrueerde verrekUkers Is het
mogelUk. binnen een seconde de vliegrichting en
de vllegsnelheid, alsmede het punt, waar pro
jectiel en vliegtuig met elkaar in aanraking
moeten komen, vast te stellen en deze gegevens
aan de kanonniers door te geven. De rfcht-
machlne bezit nog twee andere verrekUkers,
welke ter observatie van de uitwerking van het
schot en tot het geven van correcties voor het
volgende schot dienen.
Om zich een beeld te vormen van de vorde- landhuisje blevjn de boeren die
ringen, welke men op het gebied van de
luchtafweer heeft gemaakt, moet men dit nieu
we wapen eens met het in den wereldoorlog ge
bruikte luchtdoelgeschut vergelulen. Het eerste
in den wereldoorlog gebruikte luchtdoelkanon
„Met dezen dolk Werd uw man vermoord.”
'n Rilling van afschuw doorvoer de sidderende
vrouw en als waanzinnig riep zU:
„Maar dat kan toch niet! Edith Beuth was
tot vUf uur op haar kamer!”
Wemer schonk blUkbaar weinig aandacht aan
deze weerlegging. Onverstoord vroeg hu verder:
„U zou mU nog enkele punten kunnen ophel-
deen. Hield uw echtgenoot er niet ietwat
eigenaardige gewoonten op na?”
4a, wat verstaat u daaronder?”
e vroolijke geschiedenis, waarin een
1 radiotoestel de hoofdrol vervulde, speelde
zich af aan den OostelUken oever van
ti<i Lago Maggiore, waaraan weliswaar min
der beroemde plaatsen liggen, maar waar het
leven zooveel bekoorlUker, want veel landelUker
Is. WU brachten daar eenlge zomers in een
eenvoudig landhuisje door, in de schaduw van
een edelkastanje. 's Avonds zaten we met
eenlge vrienden om een groote steenen tafel
en genoten van het ongewone uitzicht op de
Zwitsersche bergen aan de NoordzUde van het
meer.
Ondanks de gezelligheid dacht Ik eraan, hoe
heerlUk het moest zUn, hier een opera van
Donizetti te beluisteren en de vrouw des huizei
zei: „Het volgend jaar moet onze radio mee
komen; dan kunnen we 's avonds ook de hier-
bU beboerende muziek gepieten".
„Daar kan ik u vandaag nog wel aan helpen”,
zei onze vriend, een koopman uit Milaan, die
een zomerwoning had betrokken in een op een
half uur afstand gelegen dorp. „Ate één der
T.eeren meegaat, haal ik mUn toestel".
Ik bood me hiertoe aan en onder algemeens
Ir stemming gingen wU heen. De weg naar zUn
woning was spoedig afgelegd en vlug pakte
mUn vriend alles, wat hU noodig had, In een
kist, welke wU samen droegen. Reeds toen wU
naar buiten kwamen en nog meer in de smalle
Dorpsstraat troffen mU de vUandlge blikken
waarmee de dorpsbewoners ons aankeken. MUn
vriend wist dadehjk, wat er aan de hand was,
en zei e, dat het halve dorp lederen avond
zUn pub lek was en nu blUkbaar vreesde, van
dit genot beroofd te worden. Vanaf het balcon
van zUn woning drong de muziek door tot in
die hoeken en de Italiaan houdt van zUn melo
dieën als nauwelUks een ander volk.
Overal, waar wU passeerden, ontdekten wU
booze gezichten, zoodra men gewaar werd, wat
wU hier meesjouwden. Onder den invloed hier
van verhaastten wU onzen stap, als moesten wij
een dierbare relikwie aan dit afgelegen dorp
ontnemen. De menschen, anders zoo spraak
zaam, verstarden in een U^lg zwUgen. En we
bemerkten zelfs, dat we op eenlgen afstand
gevplgd Werden. WU belden dachten niet aan
rusten en we waren blU, toen het dorp achter
ons lag en wij om zoo te zeggen weer !n de be
woonde wereld kwamen. Niet ver van mUn
■j—C e ervaringen, in den Spaanschen burger-
1 oorlog opgedaan, bewUzen, dat, afgezien
van de fronten, het meest verschrikke-
iUke gevaar van den modernen oorlog in den
massalen luchtaanval Is gelegen. De technici
der geheele wereld zoeken dan ook dag en
nacht naar de mogelükheld, een doelmatige be
scherming tegen luchtaanvallen te vinden. In
dit verband is het interessant, dat er op het
oogenblik in de Vereenigde Staten wjordt ge
ëxperimenteerd met een nieuw wapen, dat vol
gens de deskundigen tot nog toe het eenlge
luchtdoelgeschut is, dat aan zUn doel beant
woordt. Tot op het huidige oogenblik speelt de
afweer van luchtaanvallen, voor zoover deze van
de aarde af plaats vindt, een ondergeschikte,
ja zelfs verwaarloosde rol. Hierin zal echter
verandering komen. Het nieuwe geschut van
het Amerikaansche leger is een waar meester
werk der techniek. Dit wapen is even superieur
lan het in den wereldoorlog gebruikte lucht-
toelgeschut, als de moderne automobiel aan den
eersten „wagen zonder paarden”.
Het nieuwe geschut heeft een kaliber
7.5 centimeter en is op een draagstel met vier
wielen gemonteerd. In 20 minuten kunnen de
wielen worden gedemonteerd en het geschut in
stelling worden gebracht. Voor deze manoeuvre
had men In het Jaar 1918 nog 3 uren noodig!
De loop van het kanon kan bUna loodrecht
naar boven worden gericht; anderzUds is het
echter ook mogelUk aan den loop een bUna
horizontale ligging te geven en het kanon doet
dan dienst als tankafweer- en infanteriegeschut.
NatuurlUk is het geschut ook draaibaar, zoodat
het een geheelen cirkel kan beschrUven. De ka
nonniers laden en vuren, zonder zich om het
het doel te bekommeren. Dat is de taak van de
groote richtmachine, welke op een aanhang
wagen wordt medegevoerd en een batterU. be
staande uit vier luchtdoelkanonnen, bedient. De
richtmachine wordt in de onmlddellUke nabij
heid van de batterU opgesteld. Door kabellei-
dingen is rjj met elk kanon verbonden. Auto
matisch geeft zU aan uit welken hoek en op
welken afstand moet worden geschoten. De
kanonniers hebben dus niets anders te doen,
dan het geschut In de door de machine aange
geven richting te stellen. OpmerkelUk is, dat
de richtmachine rekening houdt met den tUd,
welke er verstrUkt tusschen het richten en vuren
en het oogenblik, dat het projectiel het vlieg
tuig bereikt.
De richtmachine is eigenlUk een gemecha-
ner. Deze vroeg mevrouw Hallstein even de
logeerkamer te mogen zien
„De logeerkamer?" herhaalde «U vragend.
4a. Ik wil mevrouw Edith Beuth even
spreken.”
waren, staan. BlUkbaar waagden ze zich niet
verder. Ze maakten het zich gemakkelUk en
stelden een soort waarnemingsposten in, om
zoo noodig handelend te kunnen optreden.
Intusschen hadden we in onzen tuin een an-
maakte op ongeveer 11.000 schoten één treffer, tenne gespannen tusschen twee boomen.
Spoedig meldde zich reeds
Milaan èn wU hoorden een prachtig koor. Ter
wUl wU nu ten volle genoten van de heerlUke
muziek waarvoor mUn vriend en ik gevaren
kan vliegtuigen" die 8000* meter'hoog vüegen, getrotseerd hadden - verzamelden zich op
straat mannen en vrouwen uit de boerderijen
cn luisterden op eerbiedigen afstand mede. De
menigte werd steeds grooter en ik geloof, dat er
langzamerhand niemand meer thuis gebleven
was, want ondanks het gevorderde uur hadden
de vrouwen de jongste babies op den arm mee-
.us .u.B genomen en ook het stunteligste grootmoeder-
onmlddellUk. was nlet achtergebleven en ging op een
Het oude, los in elkaar gezette Japansche
huis van hout, geperst papier en leem, heeft
plaats moeten (naken voor de moderne staal- en
betongebouwen. Deze verandering is, voor zoo
ver het zakenpanden betreft, niet nieuw, maar
sinds kort wordt een dergelUke bouwstUl ook
voor de kleine woningen aangewend. Het wU-
sigen van behuizing heeft ook een snelle mo-
dernlseerlng van het denken en leven der Oos
terlingen met zich gebracht. Wel hebben de
Japanners na de Melji-Restauratle van 1868 een
groot deel van de oude tradities, die zU In eere
hielden, zonder bedenken afgeschaft, doch zU
hebben toch lang vastgehouden aan hun ouder-
wetache woonhuizen, waarin hun vaders, groot-
en overgrootvaders leefden en werkten. ZU dor
sten wel aan hun kleeren en voedsel te komen
en deze volgens westersche begrippen te gebrui
ken. doch aan hun houten hulzen schenen zü
niet zoo snel de hand te durven uitsteken. En
bet zUn vooral de"vreemdelingen (want Tokio Is
een metropolitlsche stad!) die de Japanners
hierin een handje hebben geholpen.
De Japansche flat is echter geen nauwkeurige
nabootsing van het voorbeeld van het Avond
land. Ofschoon het gebouw wordt gebouwd van
Uzer en beton, is in veel kamers de vloer met
strooien matten bedekt, waarop de hulsgenooten
en bezoekers loopen met ongeschoeide voeten. De
deur, welke naar de woning voert, Is van hout
of staal, maar in bet huis zelf vindt men nog
de dikke papieren schuifdeuren, die beschilderd
zijn of zUn versierd met teekenïngen. en even-
zoo de dunne met wit papier bespannen schuif
deuren, die alleen bU het zien op het groote ver
acht! tusschen het Japansche interieur en dat
van het Avondland de aandacht vestigen.
Vele van deze moderne woningen worden al
léén aan vrouwen verhuurd, andere alleen aan
mannen. In het eene flatgebouw vindt men b.v.
slechts geisha's, in het andere een schare
Boeddhistische priesters, die daar in alle stilte
hun door wierook omgeurde leven leiden en zich
weinig aantrekken van het lawaai, dat Iedere
groote stad voortbrengt. De overige woningen
«Un meestal klein, bevatten twee A drie kamers
en schUnen te zUn bestemd voor jonge men
schen, pas gehuwd of menschen zonder klnde-
D* tehuizen voor de dames zUn bekend om
hun strenge discipline Dit kan ik uit ervaring
bevestigen, aldus echrUft onze berichtgever. Toen
ik het interieur van een dergelUk huis wilde
bezichtigen, moest Ik vernemen, dat men geen
man tot de vertrekken der vrouwen mocht toe
laten. Zelfs de vaders der In deze hulzen wo
nende dochters mogen de vertrekken niet be
zoeken, doch moeten wanneer zU hun kind wil
len spieken, wachten in de groote ontvang
kamer.
Ofschoon de moderne flatgebouwen niet groot
«ün (tenminste de flat-afdeelingen, welke de
jonggehuwden bU voorkeur betrekken) Ujdt het
geboortecUfer van Tokio hier niet onder. Komen
er veel kinderen, dan vertrekt de familie en
huurt een huisje in een der vele voorsteden van
Tokio. Deae huisjes bevatten meestal geen ver
diepingen, zoodat de ouders niet bevreesd be
hoeven te zUn, dat de kleuters van de steenen
trappen vallen of zich tusschen de snelle liften
beknellen. Komt er 71 flat leeg te staan, dan
duurt dat niet lang, want al spoedig komt er
een nieuw gezih, dat het flatje in beslag neemt.
Badkamers vindt men In de moderne Japan
sche flatgebouwen zeer weinig. Slechts In den
kelder vindt men een reusachtig badvertrek
-roor algemeen gebruik”. In de groote flats blU-
ven deae badkamers dag en nacht geopend Een
maal per week brengen de moeders hun kleu
ters naar het badvertrek en In het frlssche,
Btroomende water worden <fe kleintjes gereinigd.
Maar hoe is het verdere interieur van de mo
dem» Japansche flats? Als men aan de deur
klopt, schuift de vrouw des huizes het gordUn
een aantal cUfers aan om-
i. welke nog het
- - - - --Toch Is
ook hiergroote voorzichtigheid bU het maken
men wat
weet, of
-a geteld.
d’Een blijft thuis zich wat vermaken,
And'ren- trekken er op uit
Met de fiets of met de tandem,
Met den trein of met de schuit
A gaat lekker op z’n eentje,
B neemt de families mee.
C is met geen reisgezelschap
Onder honderd man tevree
‘Jan gaat fijn naar bosch en heide,
Piet blijft liggen in zijn tuin.
Kees trekt lekker naar de zee toe.
Naar 'het stand en naar het duin.
And’ren gaan het liefst wat verder,
Zoeken ’t weer in ’t buitenland. -
f/uo czuvwrtfrte /Vr*,
Als je waarlijk vrij kunt wezen,
Heelemaal jezelf kunt zijn!
Niet gebonden door je baantje,
Door je buren, door je cligue,
Neem in hemelsnaam vacantie
Voor jezelf, niet voor ‘t publiek.
nilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllll^
1
can den dag
stoep zitten. Het was blUkbaar een eerezaak
voor de menschen geworden, den intocht van
de muziek op dage plaats mee te maken. Ze
wilden zich de zaak waardig toonen en een
zekere trots glinsterde In hun oogen.
De rust vgn het genieten werd evenwel meer
can eens gestoord. In de pauze hoorden we
van de boeren uit het andere dorp die nc~
steeds niet dlchterbU hadden durven komeii
-- kreten, welke filet vriendelijk klonken. Omê
boeren lieten zich er eerst niet veel aan ge
legen liggen, maar tenslotte scholden zU terug,
wat van den anderen kant weer een waren,
orkaan van woede deed losbarsten, .welke In
ren onverstaanbaar spreekkoor overging. De
muzlekoorlog tusschen de belde dorpen bereikte
spoedig zUn hoogtepunt en wU vreesden reecta,
oat er eesi gevecht met steenen op zou volgen^
toen gelukkig de pauze geëindigd was. De
muziek zette weer in en dadelUk waren de op
gewonden gemoederen ter weerszijden tot kalm
te gebracht.
Toen het programma afgeloopen was. wacht
ten wU angstig af. wat er nu zou gebeuren.
MUn vriend uit Milaan liet geen oogenblik ver
loren gaan, nam oogenblikkelijk de antenne in
en borg ook het toestel weer in de kist. ZooaLs
wU de radio ge
haald hadden.
gezamenlUk ook
brachten wij haar
weer weg. Op
straat werden wU
door onze boeren
enthousiast be
groet en met een
bedankt-^-»-
„Slechts in zeer verren graad. MUn overleden
echtgenoot en Rudolf waren halfbroers,
dezelfde moeder
„Hoe bent u hier op Hallstein gekomen?"
„Ik heb de laatste Jaren steeds gereisd.
Frankfurt vernam ik, dat Rudolf het slot Hall
stein gekocht had. Veertien dagen geleden bracht
ik hem een bezoek en hU noodigde m(J uit,
eenlgen tUd z'n gast te zUn, wat ik aannam.”
„U zag den vermoorde het eerst, nietwaar?"
4*."
,JIc
„Ik
schen de onderscheiden steden kunnen
len bestaan.
De volgende cUfers worden dus onder dit
drukkelUk voorbehoud gegeven
van een raampje in dé deur opzU. om te zien
wie er Is. Na dezen voorzichtlghelds-maatregel
opent zij de deur en vraagt den bezoeker bin
nen te treden. In het kleine voorvertrek trekt
men de schoenen uit en gaat de met matten be
dekte huiskamer binnen. Hier vindt men een
tokonoma of nis, een kakoihono, een oprolbaar
hangend schilderU en wat ingelUste calligrafl-
sche kunstwerken. Men knielt op een kussen
neer, dat op den vloer ligt. Soms ligt er over
de vloermatten nog een kleed, waarop tafel en
stoelen staan. De heer des huizes verschUnt des
winters in een dikke gewatteerde kimono die
ook tot nachtgewaad dient, des zomers draagt
hij een lichte, witachtige katoenen kimono, di
rect op het lichaam.
Europeesche kleeren trekt hU slechte aan ate
hU naar zUn kantoor gaat of wanneer hu een
officieel bezoek moet afleggen. De vrouw des
huizes verschUnt ófwel In een harer kleurige
kimono's, of in een Europeesche japon.
Het ontbUt van den modernen Japanner be
staat gewoonlUk uit rüst, boonensoep, groente,
ingemaakt in azijn en tenslotte wal zeewier. De
zeer modbrnen torefereeren koffie met toast. De
leefwUze vAn den Japanner-1937 is. zooate men
ziet. half-Japansch. half-Europeesch.
Het groote voordeel van het leven in de
derne Japapsche flats te, dat gehuwden altUd
samen uit kunnen gaan en er niet één thuis be-
l?<*ft te blUven om op het huls te letten, wat
bij alleenstaande huizen, vooral in de kleine
voorsteden, wel noodig te, gezien de zeer eigen
aardige begrippen, die de doorsnee-Japanner
over mUn en dün bezit.
van gevolgtrekkingen geboden, omdat
de dooden betreft, in den regel niet
slechts die gevallen als doodelUk worden geteld,
waarbU het slachtoffer ter plaatse overleden is
dan wel of daaronder ook slachtoffers zUn be
grepen. die eenlgen tUd daarna zijn gestorven,
en voorts, omdat de grens tusschen ernstige en
lichte verwonding moellUk te bepalen is en er
dus geen zekerheid bestaat, dat deze overal
op dezelfde wUze wordt getrokken. Tenslotte te
i een-
van ver
in de
Zooate gewoonlijk voegt het Bureau van Sta
tistiek der gemeente Amsterdam aan de sta
tistiek der verkeersongevallen over het eerste
kwartaal ook nu een internationaal overzicht
toe. thans over het jaar 1936.
WU ontleenen er c~-''2.
trent de dooden en gewonden, well
best voor vergelUking geschikt zUn.
Het Amerikaansche luchtdoelgeschut biedt een
goede grensbescherming voor de landen, welker
grenzen over hooge gebergten loopen. Deze ge
bergten zijn voor de zwaarbeladen bommen
werpers reeds zonder meer een moelhjk te over
winnen hindernis. In Midden-Europa zou nu
b.v. de grens tusschen Italië eenerzUds en
FTankrUk, Zwitserland, OostenrUk en Zuid'
Slavlë anderzUds ten deele voor luchtstrUd-
krachten kunnen worden afgesloten.
■t
„Ze leven lang” werden wU
Dit all^’ was echter niets vergeleken bij den
Jubel, die er losbarstte, toen we ontvangen wer
den door de boeren uit het dorp, waar mijn
vriend woonde. Het leek wel, alsof ze dachten,
dat ze door hun uithoudingsvermogen het radio
toestel heroverd hadden. WU werden nu in hun
midden genomen en in een waren vreugderoes
naar hun dorp geleid. De kastelein van d«
.Albergo” liet vlug zUn orchestrion den marsch
uit „Aïda" spelen, toen wU voorbU kwamen. BU
zonder hartelUk was natuurlijk de entrée in de
straat, waar het toestel thuis hoorde.
MUn vriend voelde zich gedrongen het toe
tte’. hier weer dadelUk te monteeren. Het was
gauw gedaan. De Itallaansche zenders zwegen
el, maar Toulouse meldde zich gelukkig en
speelde een heerlUke Weensche wals. Vanaf
het balccn zag ik, hoe op het steenplateau van
de piazza Vittorio Emanuele de zwarte Carolina
met den kranlgen wielrUder Luigi op deze klan
ken begon te draaien en te wiegen en hoe men
ben in het rond aanmoedlgde. Het was een
fantastisch gezicht: boven op de Monte Rosa
de sneeuwvelden en in het maanlicht lag het
oïUfgroene dal ate in een zomerdroom
Er kwam muziek van nog menig ander sta
tion; de menschen konden er dezen nacht niet
genoeg van krUg®n. Ze hadden immers hun
radio teruggekregen en mochten zich gerust
weer verheugen over hun klankrUk bezit.
(Nadruk verboden)
nam zUn vriend
