mriaal uan eten daj
De avonturen van Stan
Pol
en
F 750.-
Zoo'n Migraine?
KATHOLIEKE LECTUUR
HET RAADSEL VAN
AZEPOOT
DEN
1.
J
I
I
In de straten van New-York
Het huwelijk
V aticaanstad
ie
Nieuw Heidendom
DOOR THEO BLANKENSEE
n
(Wortt vervolgd)
bü levenslange geneele
verlies van belde armen.
In Griekenland
bQ verilea van Mn band.
Mn voet of een oos.
1, beide beenen of beide oogen kJVre doodelljken afloop fcdWa
^AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERUES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
JJ pas al aardig op weg. Maar nu moet
I uit berekening f
gedroomde
„Zeker kan ik dat. Juffrouw. Loop recht door
aww ri a Ïl/^NIKTE1 °P <ut bIad ln€evol8® d® verzekenngsvoorwaarden tegen
I J| /X Uw l\ rS Sj ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeeringen
109
i
VRIJDAG 2 JULI 1937
I
meisje
I
Jimmy
Kijk, zei Kees, een der jongens, hier in dezen boom Is een
dat Illustreert hoezeer
nestje. Zie je het Zitten? Geef mü nu een zetje, dan kan Ik
misschien den ondersten tak bereiken. Stan wist niet wat hjj
holletje vast nooit meer terug kunnen vinden. Voor een grooten
zei Kees, ik vind er niets aan. Wat heb je aan die kale diertjes.
moest beginnen. De jongens verdwenen al tusschen de takken.
dikken boom bleven de jongens staan.
geldt
u." was Werner’s ant-
een
XIII
op Rudolf Lemper, alias
Harvey daarmee be-
f
C9
ff
Weldra kwamen de jeugdige booswichten weer te voorschijn
met het nestje. Ze bekeken de jongen aan alie kanten. Bah,
invoerrechten en
en veel goedkoo-
van Stanley
America
tot u een grooten dikken kerel ziet, nog dikker
dan ik ben. die op het trottoir staat en uit
roept: „Koop de Catholic Worker.’1 Dien
noemen ze Big Dan. Welnu, Stern's Store is
Juist tegenover Big Dan."
ingetrokken,
was het niet on
ze
flat!"
De jongens gingen steeds verder het bosch in, en Stan was
blij, dat hij den weg zoo goed kende, want anders had hij zijn
Menschen, die zóóveel hoost
hebben, dat hun de tijd ontbreekt
om veilig te rijden, krijgen vaak
maanden cadeau In hospitaal o<
huk van bewaring....
-j-a en streven naar t vernieuwen van den ouder
heldenschen godencultus, zooals' dat In
sommige natlonaal-soclalistische kringen
heeracht, laat zich de laatste maanden met ze
kere kracht gelden in Griekenland, waar dit
streven eveneens samenhangt met een uitbun
dig nationalisme. De leider dezer nieuw-helden-
sche beweging heet Astiriotes. Hij verwacht, dat
de oude Grieksche cultuur zal terugkeeren. in
dien maar eenmaal het oude Grieksche veel
godendom in eere hersteld te. De door hem ge
propageerde beweging vindt in nationalistische
kringen veel aanhang, aoodat de rltuetele asm-
biddlng van Zeus, van Athene, van Aphrodite
en van andere Grieksche godheden niet zeld
zaam meer is. De Grieksch-orthodoxe geestelijk
heid verweert zich scherp tegen dit nieuwe hel
dendom en heeft Astiriotes met zijn voornaam
ste medehelpers voor de kerkelijke rechtbank
gedaagd. Men weet, dat ook in Hongarije en
Tsjecho-Slowaklje propaganda wordt gevoerd
voor een nationaal nieuw-heldendom,dat den
eeredlenst van de oude góden zoekt te herstel
len.
Het was niet moeilik katholieke lectuur
te verkoopen ik schrijf nu uit ondervinding.
Het gemak waarmee dit gebeurde deed ons be
grijpen dat onze werklooee katholieke jeugd een
bescheiden inkomen zou kunnen verdienen door
katholieke lectuur op straat te verkoopen. Ons
laatste denkbeeld dat wü hopen uit te voeren
is een handwagen die volgeladen is met goede
Katholieke lectuur. Aldus duwende door de
stadsstraten hopen wij de Katholieke Pers on
der het volk te brengen, en de groote massa
daarvan te bereiken die anders slechts zelden
in de gelegenheid zou zijn om Katholieke lec
tuur in handen te krijgen."
Dé communisten kregen thans voor de eerste
maal met een werkelijken mededinger te doen.
Tot nu toe hadden zij de straat geheel be-
heerocht voor den verkoop van hun atheïstische
lectuur; nu bevonden zij dat zij den striid
moesten aanbinden met de verkoopers van de
Catholic Worker. Van het begin af wer
den onze pogingen met succes bekroond, zoodra
wij in radicalistische bolwerken binnendrongen.
Wij lieten stroomen van katholieke lectuur los
over communistische, atheïstische en andere
bijeenkomsten. Columbus Circle en Union
Square, die te lang middelpunten waren voor
atheïsten en Marxisten, waren nu In de ge
legenheid om de boodschap der Katholieke Kerk
te vernemen.
Maar ons eerste optreden bracht zijn moei
lijkheden met zich mee. Wij verwachtten een
flinke oppositie, en vonden die ook. Ondanks
hun beweerde voorliefde voor vrijheid van mee-
ningsuiting maakte men het ons niet gemakke
lijk in de omgeving van bijeenkomsten der com-
munfcten als wü uitriepen: ..Koop de Catho
lic W o r k e r.’> Toch volgden wü alle radica
listische be tcc gingen op den voet en trachtten
onze waar aan den man te brengen. Hoe meer
beleedlglngen wü moesten tncasseeren, des te
grooter was ook onze verkoop!
Gedurende de Jaren waarin wü Katholieke
lectuur verkochten en uitdeelden In de straten,
bij parades en andere gelegenheden gebeurde
het slechts éénmaal dat onze papieren ons wer
den ontnomen en vernietigd werden. Dat was
op een antl-oorlogs-meeting van het Verbond
van Jonge Communisten. Toen gebeurde het
ook dat verschillende opgewonden leden van dit
verbond een der seminaristen aanvielen die
meehielp om onze papieren uit te deelen.
Op den eersten Mei Maria's Dag nemen
honderdduizenden Communisten, Socialisten en
Marxisten de stad in bezit. Zü legpen het ver
keer stil door hun massale optochten. Op dezen
dag Is het dat wü. mannen van de Catho
lic Worker, met behulp van katholieke stu
denten duizenden en nog eens duizenden stuks
van lectuur ultdeelen. Wü doen dit omdat wü
ons reallseeren hoe vele katholieken aan deze
betoogingen deelnemen, geen acht slaande op
het gevaar waaraan zü zich bloot stellen.
Wilhelm Köhler zat in een fauteuil z*n krant
te lezen, terwül Edith Beuth hem juist 'n kop
thee inschonk.
Köhler keek verbaasd op en vroeg dan:
,M'n waarde heer commissaris, wat ‘n onver
wacht bezoek?”
bezoek
rustig blüven. U zult eenlgen tüd in 't zieken
huis opgenomen moeten worden. Wü zullen
onderwül wel voor de rest zorgen.”
Harvey was nog zoo zwak, dat hü enkel maar
kon knikken.
Een auto van den geneeskundigen dienst stopte
geruisohloos voor den politiepost, om den ge
wonde naar *t hospitaal te voeren.
Werner wendde zich nu weer tot Robbl en
merkte ietwat verlegen op:
,Jk geloof, dat we dien Harvey onrecht aan
deden, toen we ons wat minachtend over hem
uitlieten. Hü heeft waarachtig 't goede spoor
gevonden. Dat te een mooie prestatie.*'
„Als 't inderdaad t juiste spoor blükt. dan
zeker.”
„Daar twüfel ik geen oogenblik aan.
gedane inkoopen van het salaris af te houden
De Annona heeft dan ook geen enkelen, „slech
ten betaler” onder haar klanten.
Om 8 uur 's morgens begeven de mannelüke
inwoners van Vaticaanstad zich naar hun werk
en de kinderen naar school. Daar in de stad
geen scholen voor de kinderen bestaan, moe
ten zü een Italiaansche school bezoeken, die zich
in Borgo, op eenige honderden meters afstand
bevindt. Zü genieten daar hetzelfde kostelooze
onderwüs als de Italiaansche kinderen, met dit
onderscheid, dat zü niet aan de «voor de Ita
liaansche kinderen verplichte lichaamsoefenin
gen behoeven deel te nemen en dat het hun
is toegestaan, zekere rellgieuse feestdagen te
vieren, die niet in den kalender der Italiaan
sche scholen opgeteekend staan.
„De kinderen van het Vatlcaan”, zooals men
hen gewoonlijk noemt, vormen een kleine, op
zichzelf staande groep. De andere kinderen be-
nüden hen. omdat zü weten, dat de vaders van
de kleine burgertjes van Vaticaanstad behoor-
lük geld verdienen, in moderne woningen leven
en hun families veel voorrechten genieten, die
de anderen missen. Maar er zün ook nadeelen.
Een burger van Vaticaanstad kan bü voor
beeld zonder vergunning geen reis ondernemen
en in bepaalde gevallen mag hü niet zonder
toestemming een theater bezoeken.
Het is begrüpelük dat van de bewoners
van het oord, waarvan de geestelüke leiding der
wereld uitgaat, een büzondere discipline ge
vergd wordt. De kinderen achten zich echter
gelukkig, met hun families deel van den Vati-
caanschen staat uit te maken, o.a. ook. omdat
zü weten, na het einde van hun schooltüd ver-
moedelük een goede betrekking in dienst van
het Vatlcaan te kunnen krügen, terwül de Ita
lianen eerst met veel moeite een baantje kun
nen vinden.
Inderdaad zün er tientallen beroepen, die deze
kinderen kunnen gaan uitoefenen, zonder dat
het daarbü noodig is. Vaticaanstad te verlaten
De Paus is een goed en zacht heerscher en nim
mer ontslaat hü een van zün bedienden of ar
beiders, tenzü deze zeer ernstige vergrüpen heeft
begaan. In Vaticaanstad leven families
die reeds honderden jaren in dit gebied wonen,
en die van vader op zoon steeds bü de Pausen
in betrekking zijn geweest.
Is het onder deze omstandigheden te verwon
deren, dat de 993 mannen, vrouwen en kinde
ren, die de bevolking van dit wel unieke plekje
aarde vormen, door de 900.000 inwoners van het
Rome van Mussolini de „Gelukkigen van het
Vatlcaan" worden genoemd?
T-1 en frisch geschreven artikel
p Vlshnewski in het weekblad
•*-** maakte ons bekend met het werk, dat
deze met eenige kameraden verricht om de Ka
tholieke Pers onder het volk te propageeren.
tocht
naar het land
begint, tafereeltje
op een Hessische
boerderij
vensmiddelen is voorzien dan deze
En daarbü koopt men in dezen
van de allerbeste kwaliteit
prüzen.
Vaticaanstad heft geen
daardoor is alles hier veel
per dan in Rome zelf, waar op artikelen als
wün, koffie, suiker, tabak, enz. enorme belas
tingen worden geheven.
De Romeinsche huisvrouwen benüden na-
tuurlük haar zusters aan de andere züde van de
..grens" zeer en er zou zeker een omvangrüke
smokkelhandel ontstaan, Indien daartegen niet
zulke zware straffen dreigden.
Een eigen model-bakkerü bakt al het voor
Vaticaanstad benoodigde brood en lederen mor
gen verlaat een huismeester de particuliere wo
ning van den Paus, om melk en boter voor het
ontbüt van Züne Heiligheid te koopen.
In Vaticaanstad leven vele vrouwen, echtge-
nooten van bedienden en arbeiders, en büna
alle doen 'p morgens haar inkoopen in de „An
nona".
Om den smokkelhandel tegen te gaan, wordt
er streng op gelet, dat de Inkoopen zich tot de
behoeften van de familie beperken; de Inkoo
pen van lederen klant worden genoteerd. Büna
alle Inwoners van Vaticaanstad zün in dienst
van den staat, zoodat het gemakkelük is, aan
het einde van de maand, het bedrag Van de
‘l
ongeschiktheid tot werken door Ï7 7^0 bU een omgeval met K*
Hallstem, maar ook wegens een moordaanslag
op den detective Harvey en wegens Inbraken
te Parüs en Londen.”
.Is dat alles?”
Köhler lachte hóonend.
Edith Beuth legde nu haar hand op zün
schouder en zeide kalmeerend:
..Blyf nu rustig. Als de politie *t verlangt,
dan moet je volgen.”
.Moet ik me dan laten wegvoeren als
moordenaar?” stoof deze op.
„Als je vrijwillig meegaat, zal niemand soo-
iets van je vergen."
,Jk zal gaan..Maar Jü wordt ook gearresteerd.”
.Dan ga ik mee. Deze vergissing zal spoedig
opgehelderd zün."
Köhler wendde zich nu tot den commissaris
en verklaarde glimlachend:
„'t Is goed. Wü gaan mee.”
„Kunt u toestaan, dat ik me even omkleed?”
vroeg Edith Beuth.
Wemer kon haar zulks niet weigeren. Hü
kon deze vrouw bezwaarlijk in haar huisjapon
meevoeren.
Köhler nam intusschen z'n hoed en vroeg:
„Mag ik misschien weten, op welken grond
ik van al die mlsdrüven beschuldigd wordt?”
■Dat zult u wel vernemen bü t verhoor."
„Ook al goed! Maar ik hoop toch, dat Edith
zooveel mogelük gespaard zal worden.”
„Ik kan u niets beloven.”
Edith Beuth kwam weer te voorschün.
,Jk ben gereed," zeide zü-
Dus weer een ellendige dag in het voor
uitzicht. Heusch niet noodig I Neem een
"AKKERTJE" en binnen 'n kwartier voelt
Ge U weer frizeh en opgewekt en zijt Ge
Uw hoofdpijn kwijt. AKKER-CACHETS
helpen verrassend snel bij Hoofdpijn, Kies
pijn, Zenuwpijn, Rheumatiek, Griep. Per
12 stuks slechts 5S cent. Overal verkrijgbaar.
Toen Wemer en Robbl het bureau van de
twaalfde sectie binnenstormden, was Harvey
inmiddels verbonden, doch hü had t bewustzijn
nog niet herkregen.
De commissaris liet zich nu uitvoerig vertel
len wat er gebeurd was. De agent, die Harvey
gevonden had, was echter spoedig uitgepraat.
Op zün ronde had hü in t bosch den gewonde
gevonden, ’t gezicht naar den grond gekeerd.
„Ernstig gewond?” vroeg Werner.
„Bloedende gaten in t achterhoofd, waar-
■chünlük toegebracht met een boksbeugel.”
De commissaris wendde zich nu tot Robbl en
Beide:
„t Is onbegrüpelük, ik kan me niet indenken
hoe t elgenlük gebeurd is."
.Mogelük volgde hü een bepaald spoor of te
hü in een val gelokt”
„We zullen voorloopig moeten afwachten, tot
hü weer bükomt”
Harvey bleef langer dan twee uren onbeweeg-
lük liggen; dan opende hü de oogen en keek
met matten blik om zich heen. Met zwakke
fluisterstem vroeg hü:
„Waar ben ik?”
„U bent hier veilig,” antwoordde Wemer, zich
over den gewonde heenbulgend.
„O.... bent u t?”
.Herkent u me?”
Harvey knikte.
.Maar hoe ben ik hier gekomen?”
„U werd bewusteloos in een bosch gevonden,
met enkele wonden aan t achterhoofd.”
„Dus toch.” J.
„Wat is er eigenlük gebeurd?”
,Jk heb hem ontdekt.”
,De moordenaar? Wilhelm Köhler?"
,Z’n naam ken ik niet. Bü Hahn heeft hü *n
groot bedrag van gestolen geld omgewisseld. Ik
wandelde met hem op om wat meer te weten
te komen en hü viel mü onverwachts van achter
aan."
,Hoe zag hü er uit?”
„•n Valschen baard.... meer weet ik niet....
hü zeide op ,Mon repos” te wonen.”
Ligt daar in de buurt n villa .Mon repos”
vroeg Wemer aan een der agenten.
,4a! Enkele minuten dieper 't bosch in.”
„En daar wilde de onbekende heen?”
,4a, tenminste zoo hield hü zich. Bü Hahn
heeft hü'al herhaalde malen groote bedragen
omgewisseld.... altijd groote bedragen in
banknoten van kleinere waarden."
Wemer begreep wat
doelde en antwoordde:
„Wat ter wereld doe Jü hier, Conny?” Dan
zag hü de enveloppe en keek haar cngevvjvtg
aan. „Ben Jü hier In betrekking?" Jimmy stond
nu vlak naast haar.
^Ia." stamelde Conny. .Maar hoe wist Jü.
ik...."
.Moe lang werk Jü hier al. Conny," onderbrak
de jongeman haar vragen.
„Sinds Oen dag, dat wü zouden trouwen."
.Dat beteekent
dus, dat we den- F
zelfden dag toch
hetzelfde huls zün
aisav; Jimmy
laclite uitgelaten, Conny probeerde hetzelfde te
vergeefs.
.Maar wat doe Jü hier?"
Ik? Ik werk hier," zei Jimmy met bravour.
.Als Je even wacht, dan ga Ik eerst den kassier
met een bezoek vereeren an dan aal ik het je
uitleggen, goed?”
In een klein café met een knus zitje gingen
vragen en antwoorden over en weer.
„Ik weet niet, Conny. waarom Jü In betrek
king bent gegaan, maar je zult er wel heel ge
gronde redenen voor hebben."
Conny knikte.
„Ik wil je echter eerst Iets zeggen, wat me
vanaf onze mislukten trouwdag geducht dwars
zit. Je begrijpt wel. wat ik op mijn hart heb.
Conny. Maar je zult het me vergeven, als je de
juiste toedracht weet. Toen Ik je bü mr. Dean-
broke ontmoette, was ik nog millionnalr en een
kwartier later zoo arm als Job."
„Jlmmy, dan
.Daar twüfel ik geen oogenblik aan. Maar
z'n plannen werden doorzien en in een onbe
waakt oogenblik werd hü overvallen.”
„Gelooft u dan, dat de moordenaar aan de
politie z’n adres geeft en werkelük op .Mon
repos" woont?"
„t Is mogelük Was t ook niet onze over
tuiging, dat de schuldige zich in de stad of de
naaste omgeving moest ophouden?”
,Dat was 'n vermoed£i. De verdachte gaf tot
deze vermoedens echtertfiog niet de minste aan
leiding.... en nu opeens z'n juist.adres.... Ik
betwüfel X”
„Waarom niet? Toen hü z'n schuilplaats
verried, had hü er misschien nog niet de minste
notie van,.dat Harvey 'n politieman was. Of....
hü was voornemens Harvey te dooden."
.Dan zullen we direct een onderzoek instellen
op „Mon repos.”
Sinds Z. H. de Paus het concordaat met den
Itallaanschen staat sloot, waarin werd goed
gemaakt wat In de vorige eeuw Garibaldi be
dierf, is het na 1870 aan den Paus gebleven
Vaticaansche grondgebied grooter geworden dan
het was, al heeft die uitbreiding dan niet zoo
heel veel te beteekenen. Slechts 993 personen
kunnen zich er op beroemen, burger van de
Cite del Vatlcano te zün. Zü hebben büzonde
re passen, een eigen valuta, speciale postzegels
en bovendien eigen wetten. Als staatshoofd er
kennen zü denzelfden persoon, die de geeste
lüke leider van meer dan 500 mlllloen men
schen is: den Paus. Vaticaanstad is van alle
staten ter wereld de kleinste en oudste en voor
vreemdelingen de minst toegankelüke.
Het is geen gemakkelüke taak. Vaticaanstad
van het noodige voedsel te voorzien. Meer dan
een halve ton vleesch. eenzelfde hoeveelheid
visch, een ton groenten, eenige honderden
eieren, een honderdtal kippen, vele kisten ma
caroni en heele bergen boter zün noodig. om
niet slechts de burgers van de stad, maar ook
hare gasten te voeden.
De .Annona" (Latünsch voor „winkel”), het
groote warenhuis, waarin honderden menschen
dagelüks hun inkoopen doen is reeds in de
vroege morgenuren stampvol. Er zal in de we
reld wel geen zaak zün, die rükelüker van le-
-e .Annona"
winkel waren
tegen de laagste
„Juist.... dat was ook mijn plan. Ben je ge
wapend?”
,,’n Revolver.”
„Goed. We zullen nog twee agenten mee
nemen.”
Enkele minuten later waren vier mannen op
weg naar Mon repos". Werner gaf onderweg
de noodige bevelen om op een eventueel moei-
lüke arrestatie vooptoereld te zün. Aan beide
gevels een agent, terwül hü met Robbl de villa
zou binnendringen.
,Mon repos” lag aan een boschweg, rondom
omgeven door hooge boomen; een fraai bouw
werk met rük aangelegde tuinen.
De agenten stelden zich verdekt op achter
een boom; de commissaris en de detective
traden op de deur toe en belden aan. Een
dienstmeisje deed open.
„Wü wenschen meneec te spreken over een
zeer dringende aangelegenheid."
„Wie mag ik zeggen dat u bent?"
„Niet noodig. Brengt u ons maar onaange
diend bü meneer.”
„Dat durf ik niet te doen.”
„U moet! Ik zal mezelf wel verantwoorden.”
Hqt meisje was door, dezen toon van spreken
zoo overrompeld, dat het géén woord kon uit
brengen.
„Waar te meneer's kamer?"
Zü wees'op een der deuren in den breeden
corridor.
Beiden Jlepen op de deur toe. Werner klopte,
doch zonder antwoord 'af te wachten traden hü
en Robbl binnen. Maar beiden bleven als perplex
staan.
„Ons
woord.
„Wü zoeken een zekeren Wilhelm Köhler, die
zich in den weg naar Hallstein vergist had. die
in de logeerkamer daar 'n achtkantlgen knoop
verloren heeft en die zoo verbazend snel z'n hotel
heeft verlaten."
,Dat ben ik.”
„Wü zoeken ook mevrouvc-Edith Beuth. die
den bediende waarschuwde, dat zü niet gestoord
wilde worden, omdat zü wenschte te ’slapen,
maar die in werkelükheid 'n afspraak had met
Wilhelm Köhler. De achtkantige knoop hèq*
alles verraden. We zoeken mevrouw Edith Beuth,
die den heer Köhler totaal niet kende, maar die
zich op t Schouwburgplein in diens persoon toch
niet vergiste.”
Edith Beuth had Intusschen het theepotje
weer neergezet en antwoordde volkomen kalm:
„En dat ben ik. Wat wenscht u van ons?”
„Wü hebben opdracht, om u beiden te
arresteeren. -
„Arresteeren?" Köhler's hand balde zich tol
een vuist. „Waarom?"
„Wegens moord
Rudolf Hallstem."
Kohier staarde den commissaris met door
dringende oogen aan:
»En niet enkel wegens den moord op Rudolf
„Het verkoopen van katholieke lectuur in de
straten van New York is een werk waarmee
mün kameraden en ik? die verbonden zün aan
de Ca th olie Worker, gedurende reeds
drie jaren bezig zijn Het is niet de bedoeling
het apostolaat der Katholieke Pers te be
vorderen, en de belangstelling van anderen
op te wekken en hen aan te moedigen om o k
met den verkoop van katholieke lectuur te be
ginnen, dat dit artikel werd geschreven.
Onze Katholieke Pers wordt niet overtroffen
in leesbaarheid en wijze van uitvoering. Toch
hebben de vele dagbladen en periodieken die
daartoe behooren slechts een zeer beperkte ver
spreiding. ZÜ worden voer het grootste deel
slechts gelezen door een klein getal van ijverige
katholieken'. Onze brochures, die mer^ wel ^ns
„de bibliotheek van den arbeider” heeft ge
noemd, bevatten een boodschap voor het Ame-
rikaansche volk. Zü worden voornamelijk ver
spreid door scholen en boekenstalletjes in de
portalen der kerk. Dit is pnjzenswaardig en
verdient te worden aangemoedigd. Toch zouden
wü kunnen vragen: „is dit genoeg?" Niet voor
hen. die door de Communistische propaganda
worden beïnvloed. Met hen echter moeten wij
vooral in aanraking trachten te komen. Het is
maar zelden dat zü In de gelegenheid zün om
katholieke lectuur te koopen. Zü behoorden deze
even gemakkelük te kunnen verkrijgen als de
lectuur, welke door atheïsten en communisten
wordt verspreid.
In het algemeen leest de arbeider niet veel
boeken. Zijn lectuur blijft voor het grootste
deel beperkt tot dagbladen, magazijnen en vlug
schriften. Het grootste deel van wat hü leest
moet hem wofden Overhandigd als hü uit zün
fabriek komt, op openbare pleinen. In tunnels
enzoovoort Ik bedoel maar te zeggen dat hü
in het algemeen niet van zijn gewonen weg zal
afwijken om lectuur te koopen. Als de arbeider
niet tot ons kom! moeten wü hem tegemoet
gaan om katholieke lectuur In zün handen te
brengen. Wij moeten onze Katholieke propa
ganda en de Katholieke Pers anders instellen
en dezelfde tactiek bezigen welke de commu
nisten toepassen bü het verspreiden van hun
materiaal. De communisten begrijpen de waarde
die het verspreiden van lectuur bezit.
Ik ken een jongen communist die zün vrijen
tüd gebruikt voor het verkoopen van de
Daily Worker, de New Masses, brochu
res enzoovoort. Andere jongens en meisjes, tot
kinderen toe, gaan van deur tot deur, terwül
zü lectuur ultdeelen en wekelüksche bijdragen
innen voor Communistische uitgaven. Het is
deze onvermoeibare üver welke voor het Com
munisme zoovelen wint die het gaan aanhan-
gen of hun sympathie er mee betuigen. Maar
waarom zou ik op dit punt doorgaan? Er zün
vele voorbeelden die ik zou kunnen aanhalen
van Communistischen üver bij den verkoop van
lectuur.
Het eerste doel van dit artikel is da be
langstelling der Katholieken op te wekken en
ben er toe te brengen, actieve apostelen te
worden door het verspreiden van Katholieke
lectuur, en ik wil dit bereiken door te verhalen
dat «Ut reeds gebeurt.
Big Dan Ott, Mary Sheehan en mün persoon,
M alle drie behoorende tot de verkoopafdeeling
van de Catholic Worker, voelden dat wü
moesten doen in plaats van te praten en be
gonnen met den verkoop van Katholieke lec
tuur op straat. Tijdens de vacantie ondervon
den wü de hulp van twee -seminaristen, een
Franciscaan en een Paulist, die hun vrüen tijd
opofferden om de gedachte van het straat-
pers-apostolaat te helpen verbreiden. Wü na
men tot patróón den H. Johannes de Deo. Hü
was de eerste Katholieke krantenjongen, want
hij ging de stadspleinen op om het geloof door
middel van het gedrukte woord te verbreiden.
Terwijl wü zün üver trachtten na te volgen,
maar ons er daarbü bewust van bleven dat wü
géén heiligen waren, waagden wij ons in de
straten van New-York City met een ruimen
voorraad aan katholieke lectuur. Behalve dag
bladen hadden wü brochures bü ons over ac-
tueele onderwerpen. Wü trokken er op uit,
voorbereid op veel tegenspoed, maar het gemak
en de snelheid waarmee wij onzen voorraad
kwijtraakten vormden voor ons zelf een bron
van verbazing.
Big Dan Orr een van de bende fhij Is
■es voet lang en weegt meer dan tweehonderd
pond) met zün lerschen glimlach en spon tanen
lerschen humor, won zoozeer het hart der men
schen dat hü een record behaalde door meer
dan vierhonderd couranten op één dag te ver
koopen. Op een goeden dag ging een commu
nistisch colporteur bü Big Dan in de buurt
staan en riep: „Lees de DageUJkiche
Werkman” („Read the Dally Worker”)
Big Dan lachte en riep terug: „Lees de Ka
tholieke Werkman dagelüks’' (.Jtead
the Catholic Worker dally’’). De commu
nist ging heen.
En hier te een verhaa
Big Dan tot een bekende en onmisbare figuur
te geworden. Een politie-agent op den hoek van
de Twee-en-veertigste Straat en de Zesde
Avenue hoorde een vrouw vragen: Agent, kun
Je mü ook vertellen waar Stern’s Department
Store te?”
x r r. Antony Déanbroke was een goede
|Y/| vüftiger, advocaat en egrlük. Als
Deanbroke over deze onvolprezen
eigenschap ‘niet in voldoende mate beschikt
had, was miss Conny Hashby hem niet komen
bezoeken. Maar dan zou zü ook waarschünlük
Jlmmy Walker niet ontmoet hebben.
Toen Conny Hashby haastig mr. Deanbro-
ke's flat wilde verlaten liep zü bü de lift par
does tegen een jongeman, op.
.Mardon, dame." Jimmy Walker maakte een
züwaartsche beweging en greep werktuiglijk
naar zün hoed.
.Kükt u liever beter uit,” was het geërgerde
antwoord.
„Conny!"
Een oogenblik pünlüke stilte, dan stapte
Jimmy met uitgestoken hand op het
toe: .Moe gaat het met je?”
„Ach. Jlmmy", herkende Conny hem. waar
na Jimmy zich in enkele minuten een afspraak
voor 's avonds wist te verzekeren.
Na die afspraak volgden steeds weer nieuwe
ontmoetingen en uit dien veelvuldigen omganp
met elkaar groeide ook in dit geval een
mooie liefde
Conny wendde zich In haar bed om en om.
Van slapen was geen sprake, denken wilde te,
wat haar te doen stond. Aan haar kortstondig
bestaan als millionnalre had mr. Antony Dean
broke. heel correct en openhartig, een einde
gemaakt. Mr Deanbroke had er zich niet je-
rust opgevoeld, als hü van zijn kennis aan zul?
vereerde cllënteele geen mededeellng deed, hoe
nadrukkelük hem ook was verzocht te zwü-
gen. De Nationaal Bank zou de volgende week
haar loketten sluiten, van de mlllloenen van
wülen den onvergetelüken mr. Walter Hashby
was niets meer over. Toen was Jimmy Walker
gekomen en hadden ze samen zoo heerlijke
uitstapjes gemaakt. Bü een der laatste keeren,
dat zü bü hem was was het niet in New-
Foundland? had hü haar tot zün vrouw ge
vraagd. Conny Hashby had toegestemd en ae
trouwdatum was op morgen bepaald Om 10
uur zouden ze elkaar voor het stadhuis ont
moeten. In alle stilte, zonder dat iemand er
iets van wist, zou hun huwelük gesloten wor
den. En Conny, dan mevrouw Walker, zou weer
mlllionnair zün.
Toen de nieuwe dag was aangebroken, begon
Conny Hashby haar besluit uit te voeren. Zü
nam de tram naar de City en speurde onder-
tusschen de advertentiekolommen af Daar
zag ze. dat de firma Huggins verkoopsters kon
gebruiken en het verheugde haar meer, dan
iets anders haar op dat oogenblik genoegen
Had kunnen doen. Om 10 uur precies nam zü
haar plaats achter de toonbank in.
Het ongewone van het werk, dat haar moest
interesseeren, omdat het voorloopig de eenlg-
ste bron van Inkomen beteekende, deed de
eerste dagen omsnellen. Een kamertje in de
City was haar nieuw tehuis geworden. Nog
eenmaal ging zü naar de groote villa. In de
prachtvolle gangen en kamers was een nlet-
verstoorde rust, die wachtte op de makelaars
en opkoopers. Maar dat gebeurde eerst de vol
gende maand. Zü nam slechts enkele kleinig
heden mee, waaraan herinneringen waren, en
de post, die teleurstelde, een brief van Jlmmy
Walker was er niet bü-
Het einde van de maand bracht de openlüke
catastrophe van de Nationaal Bank en tnia
Cónny Hahsby haar eerste maand-salaris.
Met de enveloppe nog in haar hand, ging zü
naar de personeel-lift. De deur werd open
geworpen en haastige heeren de lang-
voorziene en blü verwachte maandeUjksche
visite bü den kassier is altüd een vluchtige
liepen pardoes tegen Conny aan?
,Kunt u niet beter uitküken.’’ ergerde Conny
zich.
„Neemt U me niet kwalük.” Meteen stond
Conny stil. Die stem....
„Conny!"
Het meisje keek, als betrapt, met oen hevig
kleurtje op.
,4immy,” fluisterde zü schuldbewust.
.Luister. Ik weet niet, welke demon het me
influisterde, maar eensklaps had ik de gedachte,
dat jü voor mü een uitstekende partü aou zün.
Ik meende, dat ik. als Je eenmaal mün vrouw
was. mün verloren mlllloenen weer teruggewon
nen zou hebben met het Hashby-vermogen. Hoe
dichter de trouwdag echter naderde, hoe meer
ik begreep, dat ik iets ging doen. dat. op zün
zachtst uitgedrukt, heel oneerlük was.”
„Hoor eens. Jimmy, IX....,” verder kwam
Conny niet.
„Ik heb er dag en nacht over nagedacht en
ten laatste besloten niet met je naar het stad
huis te gaan. Ik durfde het je niet te schrüven.
en daarom heb je dien morgen vergeefs op me
gewacht, t Was een weinig mannelüke houding,
maar ik durfde niet anders!"
Een zenuwachtig lachje deed
meisje ontsteld aanzien.
„Wat is er. Conny?"
„Ik.ik was ook niet bü het stadhuis," snik
te ze opeens.
„JüWaarom niet.Hield je dan niet
van me.
„Toen mr. Deanbroke Je zei. dat Je bezittin
gen weg waren, besloot Je met mü te trouwen!”
Jlmmy voelde zich heel onprettig, toen Jiü dit
nog eens van Conny moest hooren. „En ik....
ik wilde snugger zün en precies hetzelfde doen.
We hebben elkaar met de faam van onzen rijk
dom willen overbluffen, maar toen naast de be
rekening onze liefde een woordje ging mee
spreken, besloten we beiden ..niet thuis" te ge
ven."
Conny lachte, maar nu een gullen lach, die
haar zichtbaar goed deed en op Jimmy aan-
stekelük werkte.
„Wat dat verloopen afspraakje betreft, Con
ny.” kwam Jlmmy brutaal uit den hoek. Je
gunt op het oogenblik honderd vüf en twintig
dollar trouwen!”
„En Jü vüftig!" Triomfantelük hield Conny
haar eerste salaris-enveloppe omhoog. .Dat is
tezamen honderd vüf en zeventig dollar."
„Honderd drie en zeventig dollar! Wat een
geld!”
- „Honderd drie en zeventig? Je vergeet maar
liefst twee dollar."
„Neen, Conny. want twee dollar hebben we
noodig voor onze trouw-acte!”
(Nadruk verboden)
110
I
