JCetvcifaal van den daq
Pol
De avonturen van Stan
en
'ViCToria
i
3
De Heiligdoms-
vaart
F* 750.-
F 250.-
F 750.-
H ET RAADSEL VAN
AZEPOOT
DEN
ZATERDAG 3 JULI 1937
Het merk, waarover ieder pocht:
Mondschein-
Sonate
o
Het slechte gebit
St. Adelbertusviering
Commissie voor den
Nobelprijs
DOOR THEO BLANKENSEE
Bijna zoo oud als het
Christendom
.4
ongeschiktheid tot werken door 1/ 7RH by een ongeval met
i. belde beenen at belde oogen Uv» doodelijken afloop
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERUES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
Geen Nooreche minuter» meer
BISCUITS en CHOCOLA, die Tc kocht.
zijn in heel Neerland zeer gezocht.
VIC
en
tn de avond-
JB1BCUIT- EN CaoCOLADKrABBICM
DOIB
ECHT
De oorzaak
nieuwe schep-
tNadruk verboden!
In de Middeleeuwen
De sleutel van Sint Servaas
ander nest, waar wat oudere vogeltjes inzitten,zei Kees.
Eergisteren
gekocht.
kan gebeuren. Daar ligt een heeren-
verspreldde zich een scherpe carbol-
Hij klom in een boom en bevestigde het nestje, waarvan de
Jongen gelukkig geen letsel hadden bekomen, stevig op een tak.
Jie-’fioeder was hem erg dankbaar Toen ging Stan weer vlug
de beide Jongens achterna
vele
bet
by levenslange geheele c
verlies van belde armen,
Piet, de andere Jongen, vor.d er ook niets aan, en ze be
sloten het nestje maar weg te gooien. „We vinden nog wel een
Waar
waren,
derf komt zeker de samenstelling van het speek
sel in aanmerking, die soowel door de voeding
als ook bl) bljzondrre toestanden, allerlei r ek
ten. zwangerschap, ondervoeding, selfs ook psy
chische voorwaarden, zich kan wijzigen. Er be
staan hier zeer ingewikkelde verhoudingen, die
nog slechts ten deele bekend zijn.
t.fteale Hoogmis vkn 8t. Adeibert u» de AbdU
kerk gecelebreerd wassen men de Sexten daarop
bad doen volgen, begaf men zich In processie
met het lichaam van den H Patroon naar de
kapel, die toentertijd nog stond op den 8t. Adel-
oertsakker Men wilde dat op den sterfdag van
den Heilige syn gebeente weer de plaats sou
.ieroeken. waar het wellicht op dien zelfden dag
rear het eerst was neergelegd, en waar het
leven, doch het slechte weer belette de uit
voering van dit voornemen. De „burcht" ia la
ter als volière In het Stadspark geplaatst
De feesten van 1017 concentreeren zich meer
op de kerkelijke viering Ze vallen samen met
grootsche Maria-feeaten. die. hoewel van meer
lokaal karakter, van hoogen luister zullen we
zen en mede vele geloovigen naar het oude
Tricht lokken.
den Dooper geaongen werden Wel moest men
van 8t. Adalbert commemoratle houden. Vol
gens toenmalig gebruik geschiedde dit na net
zingen van het Benrdicamei Domino, dus naar
„nze tegenwoordige opvatting eigenlijk na de
Vespers Pat het hier een geheel bijzondere ge
dachtenis gold, blijkt voldoende De Abt be
kleedt zich met het pontificaal ornaat, en be
geleid door twee priesters, die de functies van
ulaken en subdiaken vervullen, en door twee
priesters, die een wierookvat dragen, begeeft
men zich naar de plaats In het priesterkoor,
waar het schrijn met de relieken van Pt Adal
bert zich bevindt. Dit wordt opgenomen en ge
bracht naar het hoogaltaar, waar het voor den
feestdag uitgesteld blijft. De Cantor set het
responsorie O beatum .Irani Ln. dat door het
koor der monniken ten einde wordt geaongen,
ei. de Heer Abt voegt er het vers Ora pro nobls
(beate Adalberte) en de Collecte Inflrmitalem
Mn toe.
Ook voor den volgenden dag. dus den eigen
leken feestdag, la er een bijzonderheid opgetee-
,:end. „Post 8eptam Itur cum corpora ad Ca
pe Hem Sanctl Adalbert!. In introltu Capellae
cantatur Saacta Adalberte cum Collecta Inflr-
mitatem. In epitu capellae Incipit armarius Te
sanetam Domlnam cum versu; Immediate post
incipit responsorium Bestas AdBbertas. In in-
troltu ecclesiae: Defends nes."
Nadat das de plechtige, en ongetwijfeld pon
bij verlies vin een hand,
een voet of een oo*.
In een vergadering van het Noorsche parle
ment Is het besluit genomen, dat in den ver
volge van de commissie voor den Nobelprijs geen
Noorsche ministers meer deel mogen uitmaken.
Het besluit te een uitvloeisel van den eigen-
aardigen toestand, die het vorig jaar ontstond,
toen Mn den Dultschen pacifist Carl von Os
sietzky de Nobelprijs werd toegekend Dit heeft,
sooals men zich zal herinneren, tn Dultsghland
een heftige reactie uiige lokt. omdat men
daarin een soort demonstratie zag tegen het
Derde Rijk, vooral omdat de Noorsche minister
van Bultenlandache Zaken Ud van de Nobel-
commlssle was Minister Koht. die een dergw-
Ijjk spektabel verwachtte, had. toen hij deee
uitspraak van de commissie zag aankomen, zich
tijdeljjk uit de commissie teruggetrokken.
Dit jaar komt de Nobel-cosnmlssie opnieuw
voor een dergelijke moeilijkheid te staan, daar
thans Gandhi tot de candidaten voor den vre
desprijs behoort. Men verwacht, dat. indien hem
Inderdaad de prijs zou worden toegekend, dit ln
Engeland minder gunstige reacties zal uitlokken.
Ingesteld en een zekere Langhalm heeft u
duidelijk den weg geweien Wat kunt u hierop
antwoorden?”
„Is dat alles?”
„Voorlooplg zijn wjj al tevreden, als u zich
omtrent deze punten weet te verdedigen."
..Dat za( lk Doch ik zal mij niet slechts ver
dedigen, maar tevena een aanklacht uitbren
gen Dan zal hem of hMr een gerechte straf niet
onthouden worden."
.Spreekt u.”
En Wilhelm Köhler begon.
XIV
„U mMkt er mij een verwijt van. dat ik ln de
kamer geweest ben. waar een knoop van mijn
colbert gevonden te. Goed! Ik wm tn die kamer.
En ik ben daar geweest met een vooropgezet
doel. Ik heb de reis van Brazilië naar hier
ondernomen met geen ander doel, dan op slot
Hallstein binnen te dringen.
Maar waarom? Met welk oogmerk? Een ant
woord op deze vraag te niets minder dan mijn
levensgeschiedenis.
ik geboren ben en wie mijn ouders
zjjn omstandigheden, die gevoeglijk
bulten beschouwing kunnen blijven. Het te vol
doende als ik verklaar, dat mijn ouders zeer
vermogend waren en mij helaas op zeer Jeug
digen leeftijd al ontnomen werden De nalaten
schap bestond uit rijke plantages in San An
tonio. een BrazillMnsche stad van ongeveer
twintig duizend zielen. Door het mij nagelaten
fortuin werd ik al spoedig een graag geziene
persoonlijkheid.
In leder geval kan men den practlschen raad
geven om voor alles de kindervoeding, vooral
ook in de period- van het wisselen der tanden,
sorgvu'dig naar de moderne hygiënische Inzich
ten ln te richten en dMrnaMt het gebit door
doelmatige en geregelde reiniging voor bederf
te behouden. Contröle, b.v. eenmMl per jaar
door ren tandarts, moet eigenlijk algemeens
regel zijn Teveel heerscht er nog een fatalisti
sche opvatting als zou het bederf van het gebit
onvermijdelijk zyn, een gevolg van ettelijken
aanleg of ern natuurlijk ouderdomsverschUnsel
Ook Is het noodzake'.ljk, dat men algemeen leert
Inzien, dat een slecht gebit niet alleen last en
pijn geeft, maar ook een gevaarsvoor de gezond
heid beteekent.
genist had tot aan de plechtige verheffing en
overbrenging naar de door Graaf Dirk I in 032
gestichte nieuwe Abdij. De Abdijkerk verla
tende. wier ingang, evenals thans die der pro-
tesumtache kerk. Juist ln het verlengde lag van
Je hoofdstraat van Egmond. begaf men zich
midden door het dorp naar den heiligen Akker.
PU het binnentreden der kapel song men de
antifoon Sancie Adalberte met het gebed Inflr-
mltatem. Op den terugweg werd het responso
rie Te Sa net am Dominant gezongen met vers,
eil daarna het responsorie Beatas Adalberta*.
Onder het zingen der antifoon Delende dos
ging men de Abdijkerk weer binnen.
Wanneer wij dus tn onze dagen op het 8t
delbertusfeest weer nMr den ge wijden Akker
taan, zetten wij geloovigen en monniken, zoo
een oude traditie voort. En de S E Heer Pas
toor van Rlnnegom. tn wiens kerk tegenwoor
dig het overschot berust der relieken vah den
Apostel van Kennemerland. en die sinds cenlge
jaren op den blijden feestdag het kostbare
s-hrjjntje tijdelijk overbrengt nMr den akker,
gehoorzaamt Mn de zelfde piMéltsgedachte. die
aan de oude monniken de gewoonte der Jaar-
lUksche processie had ingegeven.
Mogen velen vol geloof en godsvrucht een be
zoek brengen aan de plaats, waar God Zijn
volk bltjft zegenen, en mogen zU putten aan
die oude bronnen van nieuwe kracht.
Dom J. DE GLAS
-Egmond. SI. Adelbertsmunster.
Daar kwam de moeder aanvliegen. De boosdoeners waren
weer weggegaan om andere nesten te zoeken, en Stan bleef bU
het weggeworpen nestje staan.
De moeder was zoo angstig geweest, dat de beide jongens haar
Jongen meegenomen zouden hebben. Gelukkig was Stan ln de
buurt.
18
Allen verlieten nu de villa in X bosch. Bulten
Voegden de belde agenten zich bij hen.
Toen Köhler hen zag merkte hij spottend op:
„Te oordeelen naar de politiemacht waar
mede u komt aangerukt, hebben we nogal In
druk gemaakt."
volk vertoonen mocht, diende zich die eer
waardiger te maken, door vooraf te vasten. De
ze schatkamer bergt, te midden barer kostbaar
heden, ook nog het koorkleed van St. Lam-
bertus. den eenlgen geboren MaaatrichtenMr. die
de eer der altaren verwierf. Verwondering ver
wekt in het bijzonder een reliek van de H. Bar
bara, een merkwaardig staaltje van edelsmeed
kunst Het kopje van den vaderlijken beul, dat
grimmig uitgluurt uit den houder, typeert de
levensblije geesteshouding eener periode die
meer en meer als het hoogtepunt der Euro-
peesche cultuur erkend wordt.
Reeds eeuwen duurt, af en toe weltevur door
Jaren van ramp onderbroken, de Heiligdoms
vaart naar de onschatbare relieken der oude
steden van het Middenrijk: Maastricht. Aken.
Trier. Tongeren en Susteren Maastricht, Aken,
en Susteren vertoonen hun heiligdommen weer
ln hetzelfde jaar. Dit wm voorheen ook zoo.
om de pelgrims die van verre kwamen In de
gelegenheid te stellen al die schatten te aan
schouwen. Vergelijkingen tusachen aantal bede
vaartgangers te Maastricht en Aken wijzen een
ongeveer even groot Mntal bezoekers aan.
Het waren vroeger glorierijke dagen voor
Maastricht, wanneer uit den hoogen, moolen
Romaanschen ommegang rond de abels van St
Servaaskerk de relieken aan het volk vertoond
werden. Dan verdwenen oude voorrechten en
ontstond vrijhandel, het monopolie der gilden
werd geschorst En wie. wegens schulden, de
stad niet meer durfden binnen te treden, moch
ten nv. kommervrU familie en vrienden weer
opzoeken Tot de poorten der schatmakere zich
sloten. Hoogschouten en schepenen namen uit
gebreide maatregelen tegen allerlei gevaren, als
van brand, en overval door verdachte elementen.
Het waren dagen van hemelsch en Mrdsch ver
blijden. Want er werd ook gewMkt. dat de pel
grims hun hoofd niet op des duivels oorkus
sen konden leggen, ofwel, zich gingen vervelen.
Durom organiseerde men op de MaM een on
gewoon schouwspel, de bestorming van een
burcht. In de rivier plaatste men een stevigen
pul, waarop een houten verblijf op zekere
hoogte boven den waterspiegel. Deze burcht
werd verdedigd door een paar Gouverneurs en
die verdediging bestond voornamelijk hierin,
dat de Gouverneurs hun burcht |n sneldraalen-
de beweging brachten. Onder hun sterkte ben
gelden touwladdertjes. De aanvallers, gewoon
lijk leden van het schippersgilde, poogden nu
de laddertjes te bemachtigen en er ln te klim
men, Door de wentelingen van den burcht vlogen
ze natuurlijk vaak X water in. want de bestor
ming duurde een paar uren.l Tenslotte viel de
sterkte toch en de overwinnaars verwierven
honderden guldens beloonlng. benevens ettelijke
vaten bier.
Het moet een ruw, doch ook boeiend spel zijn
geweest; men vertoonde het. bulten verband dér
Heiligdomsvaarten, ook wel wanneer vorstelijke
personen de stad bezochten. Het raakte echter
sinds lang al ln onbruik.
In 1930 heeft men gepoogd het te doen her-
n verband met oe plechtigheid, die vortgen
Vrijdag te Egmond plMts vond, en waar
van de pontificale H. Mis. welke Z. Hgw
Exc. de Bteachop van Haarlem op den St. Adel-
bei tus-akker celebreerde, het hoogtepunt vorm
de. zal meif er wellicht belang in stellen iets te
urnemen over de viering van den 2östen Juni
te Egmond ln de middeleeuwen.
Dat dit mogelijk te danken wij aan Dr P. A.
Meilink. Deze vestigde onlangs onze aandacht
op 'n liturgisch document dat zich bevindt on
der de bijna uitsluitend administratieve stuk
ken van het Ecmor.der Abdij-archief, dat In het
RUksarchief te 's-Gravenhage bewMrd wordt,
liet is een verzameling aanteekeningen betref-
‘ende de voomMmste bijzonderheden van de
viering van het kerkelijk Jmt ln de Abdij. Het
:s opgesteld ln 1400, dus juist voor de invoe-
ilng der kloosterhervorming van Bursfeld. die
ooor haar centralteeerenden Invloed zooveel
particuliere gebruiken heeft doen verloren gaan.
In ons tijdschrift „Egmondiana" zuilen wjj er
r.og uitvoerig op terugkomen. Hier bepalen wU
ens tot de weliswaar karige gegevens omtrent
lrf-t feest van 25 Juni, het Patroonsfeest van
de Abdij.
„Item in die Johannls Baptlstaeante
’ommemoratlonem Dommis Abbas in habltu
rtontlflcall transit cum sacerdote-dyacono et
l-thurtbute»,
eonfescorts
Christi Tune armarius inrlpit Responsorium
O beatum virum et Domnus AbbM versus Ora
pro nobk (beate Adalbertecollecta Inflnni-
tatem nostram in summo altari.”
Evenals tegenwoordig had dus het 8t. Adel-
oertusfeest geen le Vespers, daar op M Juni,
wegens den erkenden voorrang van den Voor-
looper des Heeren. de 2e Vespers van 8t. Jan
„Maneschijn ligt op uw gezicht!" zei hij. „Ik
zal u iets over den maneschijn spelen."
Aangegrepen door de somberheid van dit
meevoelen en door de schoonheid van de na
tuur, begon hij te spelen Eerst fantaseerde hij;
^t-^vemiljden vafr nruwe groen^rt. ubdlac^po gt dpobus preabyterte-ad
-• te'V- r, -■ J
Van het grootste belang is de .kindervoeding.
Als dezè ln den bepaalden leeftijd ondoelmatig
is geweest, werd ln die periode onvolwaardig
email en tandbeen gevormd. Dit Is later niet
meer te herstellen en er blijft dus gevaar voor
caries bestaan
Als medewerkende oorzaak voor het tandbe-
Weer naderen voor Maastricht de hooge
Ifoote dagen, zoo schrijft het blad „De Neder-
van
als
„Ik mag toch aannemen, dat u iemand niet
van zulk een ernstige misdaad beschuldigd,
zonder over voldoende bewijzen te beschikken!”
„Bewijzen hebben wij genoeg; en wel zulke
onaanvechtbare bewijzen, dat zij voor ons
dezelfde waarde hebben als een bekentenis.”
„Een bekentente?”
.Juist."
.Maar ik wil ook wel bekennen."
Een eigenaardig lachje speelde om Köhler's
mond.
„U hebt dus den moord begaan?"
„Een moord? Neen!"
„U wilde toch alles bekennen?”
„Heb Ik dan van moord gesproken?”
„Ik wel!"
„T Is mogelijk. Maar ik zal pas spreken, als
ik uw volledige aanklacht en uw bewijsvoering
gehoord heb."
„Dat
costuum. Kent u dat?”
„Dat te mijn colbert.”
„Daaraan ontbreekt de onderste knoop. En
deze knoop werd gevonden ln de logeerkamer
van slot Hallstein, uit welke kamer het wapen
gestolen werd, wasurmede de moord werd be
dreven. Deze kamer werd bewoond door Edith
Beu th, die voorgaf u niet te kennen, maar die
niettemin u den volgenden dag, op het Schouw
burgplein. reeds, op ‘n grooten afstand tusschen
honderden andere personen wel herkende. Dan
verdween u spoorloos uit uw hotel. Bovendien
hebt u verklaard, dat u ln t bosch verdwaald
bent geraakt Ook dit kan niet waar zijn. We
hebben ter plaatse een nauwkeurig onderzoek
Doch Ik kon niet alleen blijven staan in de
wereld en besloot derhalve te trouwen.
De rijke plantagebezltters hadden m(j allen
gaame als hun schoonzoon gezien en indien ik
tmar de hand van een hunner dochters zou heb
ben gedongen, zoo zou ik met vreugde zijn ont
vangen En ook de meisjes uit San Antonio zelf
waren niet minder vriendelijk tegen mij. Op
de enkele bals-welke hier en daar gegeven wer
den wm ik veruit hun favoriet en allen deden
hun best om, op z*n zachtst uitgedrukt, niet
onopgemerkt te blijven. En Juist dat wm t,
wat mij zoo moeilijk kon doen besluiten. Ik wm
jong en wilde overwinnen, liefst langs "n
moeilijken weg .met zware hindernissen.
Op een der bals In San Antonio ontmoette ik
een meisje, dat wegens haar zeer gereserveerde
houding sterk mijn aandacht trok. ZU wm nog
jong, nog geen twintig en nam van mijn per
soontje zoo goed als geen notitie.
Ik informeerde nMr haar naam en hoorde
toen, dat zjj Marietta heette, en de dochter wm
van een zekeren' JorannM Ik zocht met haar
kennis te maken en verzocht haar om een dans,
waarbij ik mijn naam noemde
Zjj antwoordde:
..Dat wist ik! Of dacht u soms, dat u voor mij
*n onbekende wm, omdat ik mij niet Mn u
wensch op te dringen?”
ZU beviel mjj. In den loopvan den avond
vroeg ik haar een tweeden dans, doch zij wei
gerde
,4k heb voor lederen heer slechts één dans en
ben niet van plan eenlg onderscheid te maken.”
CWordt vervolgd)
Werner zat op z’n bureau en wachtte met
ongeduld op Robbl s terugkomst. Vandaag zou
Wilhelm Kohier aan een uitvoerig verhoor
onderworpen worden
Eindelijk trad Robbl binnen.
„En.... wat te t resultMt, Robbl?”
Harvey wil persoonlijk bij t verhoor tegen
woordig zijn. HU zegt, dat hjj al wel voldoende
hersteld te. De slagen hadden hem enkel maar
sterk verdoofd en de kwetsuren zfjn niet ge-
vaarlUk.”
„Wanneer komt hij?”
„Binnen enkele minuten.”
„Wat hebt u in .Mon repos” ontdekt?”
„Totaal niets.”
„Hebt u heelemaai niets kunnen vinden?”
„Werd hy daar gearresteerd?"
.Juist.”
..Dat begrijp ik niet. Hoe kan iemand zoo
roekeloos zjjn om z'n schullplMts te verraden
zonder tudlg te vluchten?"
.Het zal wel z'n bedoeling geweest zijn, u te
dooden.”
„Oho! Een paar van zulke klappen hinderen
Harvey niet Ik beschik gelukkig over 'n harden
schedel."
,Jk heb u verzocht hierheen te komen, opdat
u bij t verhoor Mnwezlg aoudt kunnen zyn
U weet alles^tftrent de Inbraken ln Londen
en ook vïn’ dien aanslag op uw leven.”
„En of! Vooral dat iMtste. HU heeft me han
dig overtroefd.”
„Zoudt u den man nog herkennen?”
.Heslist."
,j<Mr hy droeg Immers een valschen baard?"
,Z'n oogen en z'n neus heb ik goed opge
nomen."
„Uitstekend. Dan zullen wy nu met t ver
hoor beginnen. Als dat afgeloopen te, verneem
ik graag uw meening, maar niet eerder."
.Af gesproken.”
Wilhelm Köhler werd door een agent binnen
geleid. Hy nam 't kantoor eens kalmpjes op.
Zag ook den Londenschen detective, doch scheen
dezen niet te herkennen.
„U weet reeds, wat u ten laste gelegd wordt?"
.Zooveel, dat ik me al de misdaden niet meer
kan herinneren," wm Köhler's antwoord.
„Op de eerste plaats wordt u beschuldigd van
den moord op Rudolf Hallstein, op vier Juli,
des namiddags tusschen half vUf en vjjf uur.”
ATT TT A ’G °P blad Higevolge de verzekenngsvoorwaarden togen
I 111| r< O ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeerlngen
vingen ate wind an wolken boven een schui
mende see. Nu en dan keek hy op naar- het
jonge meisje en hU meende toto hulpeloos to
merken Mn heer bewegingen.
Toen het stuk
geëindigd wm,
hrerechte er die
pe suite ln de
kamer. De mMn
wm opgekomen
boven den tuin en
scheen op de gor-
dynen Een zachte geur steeg op
lucht
„U te Beethoven", zei het meisje. Bonder zien
te verroeren.
,Ja”. antwoordde de beroemde compontet,
„maar hoe komt u aan mijn sonate?"
„fk hoorde u spelen, toen ik met mUn broer
langs uw huls liep. Wy hieven staan en ik
trachtte de aceoorden ln mijn geheugen op te
némen Het wm echter niet veel."
„Het WM het voornaamste zei de meester
vrlendeiyk Dan vroeg hU: „Hebt u iets aan uw
oogen?”
„Ik ben blind
Het trof Beethoven pijnlijk De maneschijn
lag op het gezicht van het meisje en straalde
over haar oogen Het te een bovenakrdsche
avond, dacht de meester en sU ziet er niets van!
w n alle cultuurlanden bestMt er ln toenemen-
I de mate een aandoening van het gebit, de
zg. caries, die door de hygiënisten niet alleen
als een gevaar voor de normale voeding - en
spUsverterlni. maar ook als een degeneratletee-
ken beschouwd wordt, als een symptoom van een
ongewenschten achteruitgang van de geheele
constitutie.
De Inwendige factoren moet men in twee
gVoepen verdeelen en wel een aantal, die ln het
vage begrip van den erfeiyken Mnleg vereenigd
kunnen worden en andere, die door onjuiste le-
venswyze, vooral door ondoelmatige voeding
ontstaan. Dat Mnleg voor een slecht gebit ln
bepaalde families aeer sterk optreedt, schynt het
statistisch onderzoek te bewijzen Men moet
echter steeds overwegen dat in het familiever
band gelUkheld van voedlngswyae VMk aan
wezig is en hierdoor schynbMr een erfeiyke in
vloed bestMt Onvoldoende vltamlnetoevoer. het
geen practisch onvoldoend gevarieerd voedsel
beteekent, te zeker een belangrijk» factor voor
de caries
Ook meent men. dat een onvo'doende kauw-
Mbelddoo?
Jrvit. bruin
dan dwong hU het rhythme fn een klare om-
lystlng HU voelde, dat het een nieuwe schep
ping wm. waarMn hu werkte.
Toen hü klaar wm. stond hU snel op. kuste
hMr hand, pakte zUn hoed en ging weg.
,Jk kom terug'” zei hy nog by het afscheid.
Thuis zette hy zich aan de plano, nam mu-
zlekpapier en begon te schrUven Bulten zong
de nachtegaal en het mMnilcht lag toover-
achtlg over meidoorn en gouden regen.
Zoo ontstond de Mondscheln-sonate.
maas”. Weer herleeft de traditie
eeuwen, een traditie. bUna soo oud
Christendom in West-Europa. Want sinds „de
groot» heer van Trlchi" te Gode ging, begon d.s
vaart al naar de heiligdommen der stad Mn
de Maas> Horden barbaren trokken brandend
en moordend over de MaM nMr het milder»
Westen, doch de schat van heiligdommen groei
de. De Noormannen poogden den tempel van
St. Servaas te schenden, se plunderden stad en
ommelanden, de heiligdommen groeiden in ge
tal en waarde. De heerschers van Europa, hof
meiers, konlngen. keizers, groote hertogen en
vorsteiyke vrouwen togen naar Tricht om ge
nade te verwerven en vergeving hunner mis
slagen en misdaden. Naast de relieken der vele
heilige bisschoppen die op den Maastrichtsen en
zetel troonden, verwierf de stad heiligdommen
van d» allergrootste waarde. De kunstenaars
der Jongste oudheid en van de middeleeuwen tn
al hMr phasen, schonken-fhet beste aan geest
en materialen, om dien relieken een waardige
omhulling te bereiden Gedurende de troebelen
van Hervorming en Revolutie moesten dese
heiligdommen herhMidelyk worden verspreid,
om roof en schending te voorkomen, doch tel
kens werden ze ook weer ln de schatkamers te
rug gebracht. Al mogen ook eenlge reliekhouders
verloren geraakt zUn. het allerwMrdigste. d»
heiligdommen zelf, bleef behouden voor Maas
tricht en de Christenheid.
De Trichtsche Heiligdomsvaarten zyn niet de
eenlge die uit de oudheid voortleven. Het oude
Trier heeft ook wonderbare schatten. Aken, in
de Karolingische periode een der hoofdsteden
vain de wereld, zal dit Jaar, met MaMtrlcht zyn
Heiligdomsvaarten ontvangen. Tongeren, Ro-
meinsche veste waaruit 8t Servatius heenvlood
naar MaMtrlcht, beschikt eveneens over heer
lijke relieken.
Half Mei trok de groote processie te Maas
tricht weer rond en over het Vrythof, een der
mooiste pleinen Van Nederland, gelegen ln de
schaduw van een der alleroudste en a liereer-
waardigste kerken van West-Europa. De voor
naamste relieken worden in dezen ryksten en
prachtlgsten ommegang, die voor Nederland be
houden bleef, eerbiedig meegedragen. Natuur
lijk alleen die, welke berusten ln de schat
kamers van 8t. Servaas. want de O. L. Vrouwe-
kerk beschikt over eigen schatten, die in gloria
en waarde die der hoofdkerk evenaren.
De roem der Trichtsche tresoren is wel het
Patriarchaal kruis uit den schat van St. Ser-
vaM. Een dubbelkruis van drle-kwart meter
hoogte, bevattende niet minder dan vyf en der
tig kleine stukjes van des Heeren kruis. Deze
onschatbare fragmentjes omsloot de edelsmid
met onopgesmukt werk, omdat volgens zyn
opvatting niemand zich wMrdlg of vMrdig
pryzen mocht het Krute zelf te versleren. ZUn
kunst vierde hy enkel en alleen uit Mn den
voet van het stuk.
En dan de Noodkist, een schryn uit elfhon
derd. omvattende de gebeenten van 8t. Servaas.
den Heilige Mn wlen MaMtrlcht zooveel van
zyn geesteiyken en stoffeiyken voorspoed dankt.
Dit schryn moet een ander uit de achtste eeuw
vervangen, door Karei Martel geschonken Mn
Maastricht, na zyn overwinning op de Sara-
cenen by Poitiers, bevochten onder Mnroeping
van St. -Do Aorsprwnkelljk» - noodktet
werd eenmaal door Otto den Grooten naaf
Quedlinburg in Saksen gevoerd, doch de Maas
trichtenaren. beschermd door Hemelsche mach
ten, heroverden ze. Een eeuw later gebeurden
in het land van Coblenz eveneens wonderbare
dingen; daar groetten de relieken van St. Ser-
vaas den St. Beatusberg.
Vrome legenden omspinnen heel dezen kerk
schat. De wetenschap zegt, dat de heer van
Tricht van Paus Damasus te Rome een eere-
sleutel ontving; volgens de overlevering en den
vromen eersten Nederlandschen dichter Hen
drik van Veldeke onderhield zich St. ServaM
met den H. Petrus en moet de sleutel een ge
schenk des Hemels wezen. Verschillende won
derverhalen roemen de bovennatuuriyke kracht
van dezen sleutel.
Wanneer straks de geloovigen eerbiedig een
rondgang doen onder de schemerige gewelven
van de machtige RomMnsche St. ServaMkerk,
zien ze daar de drinkschaal, volgens de legende
van een bovenMrdsche herkomst, de drink
schaal, die koortsiyders geneest. En den staf,
die bronnen deed ontspringen.
Hier zUn de gulden borstbeelden van de hei
lige bisschoppen v. MaMtrlcht. als de buste van
St ServaM, die heel wat lotgevallen doorstond,
en ook al veranderingen onderging. En het z.g.
borstkruis van denzelfden Heilige, dat evenwel
Byzantynsch edelsmeedwerk uit de tiende eeuw
moet Wezen. Wonderiyke reliekenhouder te de
Zilveren Arm, die gebeente van St. Thomas be
vat. geschenk van Godfried van Bouillon.
De beevaart zal ook gaan nMr O. L. V rouwe-
kerk. Romaansch gewrocht ate de 8t. ServaM.
iets kleiner dan deze doch zuiverder van type.
Een imposante burchtkerk met gewelven zwaar
als krochten. De schatten mogen minder in
aantal wezen, ze evenaren In belangrUkheld
toch wel de andere. Hier bewaart men in een
lang schryn. in den vorm van een gekanteelden
vestingmuur, een gedeelte van den gordel der
H. Maagd. Om het oudere schryn heen zien
we een nieuwer maaksel, een Ark, versierd met
pinakels. De priester, die dit heiligdom aan het
Robbl schudde het hoofd.
„Ik heb alle» doorzocht, doch kon niets vin
den, dat tegen hem zou kunnen getuigen. Geen
papieren, geen sommen gelds; slechts 'n bedrag
van 'n goede achthonderd Mark. Evenmin
'n wapen, 'n boksbeugel of 'n valschen baard.
Enkel dit costuum heb ik meegebracht, waar
aan nog steeds de knoop ontbreekt."
De detective toonde Köhler's colbert, dat deze
by z'n eerste bezoek aan Edith Beuth gedragen
had.
.Hoelang bewonen zU die villa al?”
De villa werd al enkele weken per advertentie
te koop aangeboden. Eergisteren kwam
Köhler het huls bezichtigen en heeft X toen
direct gekocht Gisteren namen zU er hun
in trek."
Er werd op de deur geklopt en Harvey trad
binnen.
Werner belde, ten teeken dat Wilhelm
Kohier binnengevoerd kon worden.
Harvey zat nog steeds in 't verband en in het
bureau
geur.
„U excuseert me wel als ik ga zitten?”
Zonder 'n antwoord af te wachten zette
Harvey zich op 'n stoeL
„Hoe mMkt u X?"
..Dank u. Gaat wel. Ik voel me tenminste
weer wat opgeknapt Het wm niet bepaald
snugger van me. De Duitschers noemen zoolets
„dumm." X Wm ook „dumm." Maar u hebt hem
nu toch te pakken.”
„Dat hebben we uitsluitend aan u te danken. U
gaf z'n schuilplaata op; „Mon repos."
e tante tag over de bloesems en de boo-
j J men Een weelde van kleuren lag over
de tulnëfi van de stad Woerden De gou
den regenboom boog onder den last van syn
bloemen. In enkele dagen waren alle bloemen
opengegaan
Een ineengedrongen gestalte, «net hoog voor
hoofd. donkere oogen en grooe wenkbrauwen
liep door het park; het wm Beethoven HU hield
de handen op den rug.' bleef nu en dan staan
en ademde den geur der bloemen. Beethoven
ging op een bank zitten, en melodieën, nog on-
geosdend. kwamen hem ln de gedachten De
lucht scheen vervuld van leU onbegrUpelUks
Onrustig stond de meester op en liep verder
HU kwam nu bU de kleine hulzen, die midden
in de tuinen lagen Plotseling bleef hU staan en
luisterde. Klanken drongen tot hem door, die
hem ten zeerste verwonderden.
In de half schemerige kamer van een huls
naMt hem, waarvan de r»men open stonden
werd piano gespeeld Het wm een sonate van
hemzelf, maar een werk, dat hy nog niet uit
gegeven had Hoe wm dat mogelUk? dacht hU
Het waren fragmenten, die gespeeld werden en
al wm niet alles goed, de Mnalag wm sulver
en doorvoeld Midden in een sccoord hield de
pianist op en Beethoven hoorde een vrouwen
stem zeggen
.Jk wou, dat Ik het kon spelen, zooate ik het
gehoord heb, maar Ik heb niet alles onthouden
Beethoven dacht na. ging de tuinpoort ln en
klopte aan de deur. Een jong meisje in een
lichte Japon zat aan het klavier; een jongeman
stond tegen de deur
„Pardon.” sel de indringer, „ik heb U hoeren
speten Ik ben zelf musicus en als u wilt aal ik
u de geheele sonate voorspelen.”
De twee Jonge menschen waren soo verwon
derd over dit bezoek, dat zU niet geed wisten,
wat te antwoorden, maar dit was ook niet
noodig. want Beethoven zat reeds Mn de piano
en liet zUn vingers over de toetsen gaan
Het meisje was ln een leunstoel 1>U het ven
ster gaan zitten en reeds b<j de eerste tonen
wtet sU. dat het Beethoven self wm De meester
speelde wonderlük mooi De adem van de lente
lag ln zyn gedachten. Het rutechte onder >Un
Evenals by elke ziekte heeft men de oorzaak
van het slechte gebit ln uitwendige en Inwendige
factoren gezocht en uit eten strUd der meenlngen
en de vele onderzoekingen, waarnemingen en
statistische gegevens blUkt wel, dat beide fMto-
ren een rol spelen Toch zUn de Inwendige oor
zaken als belangrUker aan te zien, want de
ervaring teert, dat de aanweteghetd van spUs-
resten en bacteriën geen Invloed uitoefenen In
dien de persoon een z.g. sterk gebit heeft.
Daar echter vrijwel niemand door zUn gestel
gevrijwaard is tegen het tandbederf is het een
noodzakeiyke hygiënische maatregel, dat het
gebit d^or het poetsen der tanden, door contröle
en behandeling door den tandarts geregeld ver-
sorgd Wordt. Vooral tn de volksklasse. bU kin
deren. in het byzonder ook op het platte land
is in dit opzicht nog veel sociaal hygiënisch
werk te verrichten
t 7
1
C f I
f tl
