ONS BLAD I I I Eden bespreekt den toestand Kard. Faulhaber protesteert I I Engelsch schip in beslag genomen Het nieuws van heden Amelia Earhart onvindbaar DE VORDERINGEN DER RECHTSCHEN EILANDEN IN AMOER WORDEN ONTRUIMD DE BAROMETER Muiterij in het roode leger? Van Zeeland naar Londen Bomaanslag op Salazar Moeilijkheden in Oost-Hopei DE ARRESTATIE VAN DS. NIEMOELLER JOH. LAUWERS PAYGLOP 3 ALKMAAR ENKELSTUKKEN ZIEKENFONDSLEVERANCIER MAANDAG 5 JULI 1937 No. in Het concordaat is geschonden Zuivering duurt voort Geen apoor Da. Jacobi vrijgeaproken Een zwak antwoord Beachieting van Tarragona 2 PERS Engelsche en Fransche belangen Vriendschap voor de V.S. en Frankrijk Naar ontwapening in de lucht? Proces tegen Duitsche predikanten „De Katholieke Kerk wordt Duitachland thana ataata- vijand geacht" Terreinwinat in Baakenland bedraagt 8 K.M. DIT NUMMER BESTAAT UIT 10 BLADZIJDEN ADVERTENTIEPRIJZEN: Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 g p. regel; idem op pag. één 55 c p. regel Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor de kleine annonces Omroepers zie de rubriek Telefoonnummer 4330 Met waardevolle lading uit Bilbao te Vliaaingen aangekomen Proteat voorgelezen en onder- teekend in zijn kerk Anti-semietisme in het Derde Rijk Open oog voor de Britache belan gen in de Middelland ache Zee Opatanden verwacht, om verkie zingen te bemoeilijken M iniater-preaident van Portugal aan groot gevaar ontanapt 5 Men vreeat, dat zelf a de radio- aeinen niet van haar af komstig waren Militairen ontevreden over be spreking aangaande het eigend omar echt Opatand in de grenagarnizoenen aan de Amoer Uitgenoodigd tot besprekingen met Chamberlain en Eden NzVAWWWUIIII \UUUMHWSS4 233 NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD JAARGANG DERTIGSTE Radio-rede un Z. H. den Paus op 11 Juli M. Miss AireUa is onvindbaar. de Amoer worden Vijf gewonden bjj auto-ongeluk onder Voorhout. o Groningen. Drie gewonden bij garagebrand te buurtschap Mis Benoemingen in het Bisdom Haarlem. O O De stad is normaal kalm. van Hopel 0 L_ Stand op Maandag is Justitie uit zjjn auto stapte, ontplofte een bom, welke in een riool was geplaatst. Het trot toir werd vernield. .Salazar bleef ongedeerd. De super-lntendant-generaal Otto Dibe- lius, las een verklaring voor van den broe- derraad der Evangelische kerk van de oud- - Pruisische unie, waarin betoogd wordt, dat Martin Niemoeller en de andere door de Gestapo gearresteerde dominees slechts het Christelijk geloof hebben verdedigd. Een Amerikaansche batterij bij nachtelijke oefening op het moment na het bevel: ^Batterij vuurt" Aan de Oostzee-kust bij Ahlbeck hadden groote ponton-oefeningen van Duitsche genie-manschappen plaats De kustwachter zet het zoeken voort. Hij heeft brandstof aan boord voor een kruistocht van drie weken. nister-president lederen komt büwonen. De omstreden eilandjes in door de Sovjets ontruimd. De rechtschen maakten in Biscajre 8 K.M. ter reinwinst. Volgens een ruwe raming sou de waarde der la ding van het i«\ beslag genomen sehip Thorpe- hall een mllHoen gulden bedragen. Op den Portugeeschen minister-president is een bomaanslag gepleegd, die mislukte. Het radiostation van de Pan-American Air ways op Honoloeloe heeft medegedeeld, dat het Zondag een aan miss Earhart'geadresseerd be richt heeft uitgezonden. Confectiefabriek uitgebrand In de Keyenburg bij Hengelo <G.I. Kard. Faulhaber liet een scherp protest hooren tegen de Duitsche maatregelen jegens de Ka tholieke Kerk. Ook in de belijdeniskerk werd geprotesteerd, naar aanleiding van de arrestatie van ds. Niemöller. Bjj een feilen brand te Ambt-Vollenhove zjjn drie boerderijen in vlammen opgedaan. 5E O BERLIJN, 3 Juli. (D. N.B.) De Duitsche re geering heeft eenige anti-semietische matrege- len getroffen in Opper-Silezië. welke in het staatsblad zijn verschenen en door Hitler on- derteekend. Tot dusver waren, gelijk bekend, d'.scrimlneerende maatregelen In dit gebieds deel krachtens de in 1922 tusschen Duitschland o 860 I en Polen gesloten overeenkomst verboden. Dit accoord was echter 15 jaar geldig, en is op 15 Juni JJ. afgeloopen. De maatregelen betref fen in de eerste plaats Joodsche ambtenaren. Dezen moeten deels op 31 Augustus, deels op 31 December van dit jaar met pensioen gaan. De Joodsche notarissen worden uit hun functie gezet, en de benoemingen van joodsche docto ren, tandartsen, vee-artsen en apothekers, wel ke sinds 30 Januari 1933 zijn verleend, worden Geannuleerd op 30 September as. LONDEN, 3 Juli. (Reuter). De Britsche minister van Buitenlandsche Zaken, Eden, heeft te Coughton in Warwickshire een rede gehouden, waarin hij xeide: „De Britsche regeering streeft er in de eerste plaats naar, den oorlog binnen de Spaansche gren zen te houden, doch wij hebben nog een ander belang: de handhaving van de ter ritoriale onschendbaarheid van Spanje. Eden zelde verder, dat aan de creditzijde de betrekkingen met Frankrijk geschreven kunnen worden, die beter zijn dan ooit en die gegrondvest zjjn op een ideale basis, omdat er niets exclusiefs of dreigends in deze vriendschap is. Een tweede bemoedi gend element in de wereldsituatie vormen de betrekkingen met de Vereenigde Staten, die eveneens voortreffelijk zijn. Roode grensgarnixoenen aan de Amoer zouden tot opstand lijn gekomen. I Eden hield een rede over den internationalen toestand van het oogenblik. In militaire kringen te Hsinking en Tokio wijst men er volgens Domei op. dat de Sovjets reeds eerder beloofd hebben, hun troepen van de eilandjes in de Amoer te zullen terugtrek ken en dat men het gevaar dus niet als ge weken kan beschouwen, voordat het bevel van den commissaris van Oorlog is uitgevoerd. De tegen hen in de pers geuite beschuldigin gen, aldus de verklaring, zjjn slechts zuivere laster. Nooit heeft Niemoeller tot rebellie tegen den staat opgehltst. Hij eischte voor de kerk slechts het recht voort te bestaan volgens het ■Evangelie en de schrift. Professor Pachnin, de deken van de parochie, las aan het einde van den dienst een resolu tie voor, waarin opnieuw wordt betoogd, dat ds. Niemoeller nimmer tot rebellie tegen den staat heeft opgezet, maar dat hjj gestreden heeft om het Duitsche volk voor den Christeljjken gods dienst te behouden. Deze resolutie werd door alle geloovigen van de parochie Dahlem en door een groot aantal bezoekers uit naburige parochies onderteekend. Zij zal worden overhandigd aan den minister van Justitie, Guertner. Hardhoorende vrouw bij spoorwegovergang Gouda door tramtrein gegrepen en BERLIJN. 3 Juli. (Reuter.) Vandaag is von nis geveld door de rechtbank te Moabit in het proces tegen drie geestelijken en een leek be- hoorende tot de Belijdeniskerk. Ds. Jacobi is vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. Ds. Euler is vrijgesproken zonder meer; ds. Niessei en de leek von Arnlm zijn veroor deeld tot ƒ500 mi. boete, subsidiair 30 dagen hechtenis. De laatste dagen zijn verscheidene verdach te personen gearresteerd. De poorten van Pei ping worden bewaakt, en op sommige stra tegische punten zjjn machinegeweren opge steld. In Oostelijk Hopel is de staat van beleg PEIPING, 3 Juli. (Havas). Volgen* hard nekkige geruchten zouden dp. autoriteiten van Oostelijk Hopel onlusten willen ver wekken In Peiping en Tientsin, teneinde de komende verkiezingen voor de nationale vergadering te Nanking te bemoeilijken. De bom was geplaatst in een riool, dat op ongeveer een meter diepte in het midden van de straat loopt, waar de vriend van den ml- Zondag de H. In deze banken waren ook Engelsche en Fran sche belangen vertegenwoordigd. Deze schatten waren in drie schepen geladen, welke schepen hebben zee gekozen met onbekende bestemming. Twee dezer schepen zijn intusschen in de ha ven van Larocherre, in Frankrijk, in beslag ge nomen, doch het derde schip, namelijk het on der Engelsche vlag varende Spaansche schip Thorpeholl, heeft kans gezien, te ontsnappen, en kwam Vrijdagmiddag aan op de rede van Vlissingen, alzoo op territoriaal gebied. Hier wachtte het schip op orders, waarheen het de schatten moest vervoeren. Intusschen waren de bewegingen van het schip goed na gegaan, met het gevolg, dat Vrijdagavond op het bureau van politie te Vlissingen een conferentie werd gehouden tusschen den officier van Justi tie te Middelburg, baron van der Feltz. en den commissaris van politie te Vlissingen. den heer Gasinjet, terwijl mede aanwezig waren een Fransche advocaat, ter verdediging van de be langen van de banken van Bilbao, die ter zijde werd gestaan door een Nederlandschen collega, mr. van der Beke Callenfels. Bij deze confe rentie was voorts aanwezig de Britsche consul te Vlissingen, de heer de Bruine. De officier van justitie, de commissaris van politie en de Britsche consul zijn daarop tegen middernacht met de zee-sleepboot Goliath naar het schip gevaren, aan boord waarvan geconfe reerd is met den Engelschen kapitein. Intusschen voer H. M.’s Brinio rond het schip, zoo nu en dan haar felle zoeklichten op net schip richtende voor eventueele gevallen van te genstand en ter beveiliging van de aan boord Zjjnde autoriteiten. Door een deurwaarder is daarop beslag op het schip gelegd en is dit door twee sleepbooten onder begeleiding van de Bri nio naar de buitenhaven te Vlissingen gesleept, waarna het schip naar een der binnenhavens is overgebracht. Het schip is aldaar onder strenge bewaking van de politie gesteld. Niemand van de bemanning, bestaande uit Spanjaarden, mag het schip verlaten. Het gevolg van deze In beslag neming zal zijn dat verscheidene processen zullen worden ge voerd over de vraag, wien de schatten, welke het schip aan baard heeft, zullen worden ter hand gesteld. Tjjdens een dezer dagen gehouden betooging van het Duitseh Arbeidsfront te Keulen heeft dr. Ley aangekondigd, dat de Kath. Gezellen en werkliedenvereenigingen. alsmede alles wat met contessioneele vereenlgingen in verband staat, binnenkort zullen worden opgeheven. WASHINGTON, 3 Juli (Havas) Uit Offi- cieele bron wordt bevestigd, dat President Roosevelt zich bezig houdt met de bestudeeiing Uit Tarragona wordt gemeld, dat een vaar tuig der rechtschen vanmorgen verschillende punten van de Catalaansche kust tusschen Tarragona en Antafulla heeft beschoten, zoo- a!s reeds was gemeld. Het schip loste een der tigtal kanonschoten, die echter geen slacht offers maakten. Het vaartuig voer vervolgens in de richting van Barcelona, waar het om 10.15 uur werd waargenomen. Terstond werden de sirenes in werking gesteld. De bevolking nam kalm de voorgeschreven veiligheidsmaatrege len. De kustbatterljen wisten het vaartuig te verdrijven. Later deed het schip nog eenige aanvallen op kleine vaartuigen, tot bet ten slotte door regeering sv lieg tuigen werd verdre- LONDEN, 3 Juli (Reuter). Naar van officieele zijde vernomen wordt, zal de Bel gische premier Van Zeeland op zjjn terug reis uit de Vereenigde Staten Maandagmid dag e Londen aankomen, waar hjj op uit- noodiging der Britsche regeering besprek in- 1 gen met Chamberlain en Eden zal voeren. Volgens nieuwe berichten, welke te Londen uit Moskou zfjn ontvangen, duurt de zuivering in de kringen der Centrale regeering, alsmede in wetenschappelijke, letterkundige en journa listieke kringen voort. Zoo zijn thans Yakovagranof, de plaatsver vangende commissaris van Blnnenlandsche Za ken en commissaris van de staatsvellighelds- polltie, en Georgi Prokofief, plaatsvervangend commissaris van het Post- en Electriclteitsbe- drijf, die beiden onder Yagoda hebben gewerkt, alsmede de volkscommissaris van den Buiten - landschen Handel, Arkadi Rosenholz, uit hun ambt ontzet. Voorts zijn nog verscheidene an dere functionarissen afgezet. Tot de gearres teerden behoort voorts de vroeger „officiëele’ schrijver Kirchone. j» BERLIJN, 5 Juli. (Havas). In tegenwoordig heid van een groote menigte geloovigen is Zon dagochtend in de Jezus-Christus-kerk te Dahlem een kerkdienst gehouden, waar speciale gebeden zjjn uitgesproken voor ds. Niemoeller van de belijdende kerk, die dezer dagen is ge arresteerd. Wjj weten uit den mond ran toonaan gevende nationaal - socialistische leiders zoo vervolgde hjj dat bepaalde kringen dezer partij het op een vernieling van de Katholieke Kerk hebben voorzien. Niet meer in het bolsjewisme of in het marxisme wordt de staatsvijand no. 1 gezien, doch in het katholicisme en in de Katholieke Kerk." LISSABON, Juli. (Havas.)k Op het oogenblik, dat de Portugeeschc minister president, Salazar, voor de woning van zjjn vriend, dr. José Torcato, waar hjj in diens particuliere kapel de II. Mis sou bijwonen. MÜNCHEN, 5 Juli. Z. Em. Kardinaal Faulhaber heeft Zondagmiddag in de SL Michaëls-kerk te Muenchen een predicatie gehouden voor de vroegere leden der ka tholieke jeugdorganisaties, welke intus schen door de geheime staatspolitie zijn verboden en ontbonden. WASHINGTON, 4 Juli. (Reuter.) Men heeft thans in ruim veertig uur niets meer vernomen van Amelia Earhart, de aviatrice, die bij haar vlucht om de wereld ergens op de Stille Zuidzee verdween. In dit bericht werd om antwoord verzocht en een kwartier later werden zwakke seinen opgevangen, afkomstig van een punt, gele gen ten Zuid-Oosten van het eiland How land. Door storing kon echter het gedeelte, waarin waarschijnlijk de positie werd op gegeven, niet worden ontcijferd. Volgens sommigen zou de aviatrice hebben kunnen dalen op een koraalrif, midden in den Stillen Oceaan. De toestand van de vliegster en haar metgezel zou dan niet wanhopig zijn, aangezien zij voor vijftien dagen mondvoorraad hebben medegenomen, alsmede een distllleer- toestel, waarmede zij zich drinkwater kunnen verschaffen. In dit opzicht wordt de meening der Britsche regeering door de belde partijen in Spanje ge deeld, en daarbij zullen zij altijd onzen steun hebben. Engeland wil met Spanje slechts normale vriendschappelijke betrekkingen onderhouden, welke ook de regeenngsvorm ia. Onlangs zjjn tusschen Londen en de Spaansche autoriteiten besprekingen gevoerd, welke het, naar wij ho pen, mogelijk zullen maken, dat een aanzien lijk aantal Spanjaarden, die thans te Madrid in zeer ongelukkige omstandigheden leven, aan boord van een Britsen hospitaalschlp uit Va lencia worden afgehaald. In November aldus vervolgde Eden heb ik verklaard, dat de Middellandsche Zee voor ons niet een dwarsweg is, maar een groote hoofdWeg. De opvatting van de regeering te dien aanzien is niet gewijzigd, en zal niet ver anderen. De „Itasca” gebruikte n.l. tot dusverre de zelfde golflengte als die, welke de zender van het verdwenen toestel gebruikte, het geen zou kunnen beteekenen, dat van dit schip berichten ontvangen zjjn, die- men van het toestel van Amelia Earhart af- komstig heette. BILBAO, 3 Juli. (Havas). De troepen van generaal Franco hebben in hoofdzaak hun krachten geconcentreerd op de zuive ring van den weg van Valmaseda naar Castro Urdiales. Zij slaagden erin verschil lende kleine gehuchten te bezetten. De totale vordering der rechtsche troepen in dit gebied bedraagt acht K.M. in de diepte. I Kardinaal Faulhaber antwoordde ten slotte nog op de verwijten, die van de zijde der ge heime staats|x>lltie dikwijls tot Katholieke geestelijken worden gericht, In verband met het feit, dat de gebeurtenissen op kerkeliJk ge bied, de geschillen tusschen Kerk en staatsln- stantles en de uitlatingen van geestelijken door de buitenlandsche bladen worden gepubliceerd. ..De "gevolmachtigden der geheime staatsjxili- tie vragen dikwijls: hoe krijgt de buitenland sche pers zoo prompt en zoo volledig deze in formaties? „Ik heb daarop geantwoord," aldus besloot kardinaal Faulhaber, „de vertegenwoor digers van de buitenlandsche bladen behoeven om zich te orlënteeren en om ingelicht te zijn, alleen maar de Duitsche pers te lezen. Boven dien zjjn ze intelligent genoeg, om met eigen oogen te zien en met eigen ooren te hooren, wat rondom hen geschiedt." In dezelfde kerk heeft des morgens pastoor Junghaus de nationaal-soclalistische leerstellin gen inzake bloed en bodem krachtig veroor deeld. De Kardinaal prees pater Mayer, die tijdens den oorlog veldprediker was en zich door zijn moedig optreden in militaire kringen groote sympathieën verwierf, als een van de beste pa triotten. ..Door deze arrestatie aldus Kardinaal Faul haber Is de „Kulturkampf" in een nieuwe faze getreden. TOKIO, 3 Juli (Havas) Naar officieus uit Hsinking wordt gemeld, zjjn de troepen der Sovjet-Russische kanonneerboolen be gonnen met het ontruimen van de eilan den Bolsjoi en Sennoefa in de rivier Amoer. Het vliegkampschip „Lexington” is met 54 gevechtsvliegtuigen aan boord uit San Diego vertrokken in de richting van het eiland How land. om te helpen bij de onderzoekingen. San Diego is echter 7000 mijl van Howland ver wijderd. Te Honoloeloe heeft men Zondagochtend zwakke draadlooze signalen opgevangen, welke, naar men zeide, van Amelia Earhart afkomstig zouden kunnen zijn. Zondagmiddag 14 uur Greenwichtjjd heeft de kustwachtkotter „Itasca” radioseinen opge vangen op de golflengte van het radiotoestel van Amelia Earhart. De seinen waren door storing niet te ontcijferen. Het miMtaire watervliegtuig, dat uitgevlogen was om Amelia Earhart te zoeken, is Zondag morgen om 5 uur 53 G M.T. op Honoloeloe aan gekomen. precies vier en twintig uur na te zjjn opgestegen. Het vliegtuig heeft geen spoor van Amelia Earhart gevonden. Op het oogenblik zoekt alleen het kustwacht- schip „Itasca” naar Amelia Earhart. De weer berichten melden, dat de zee kalm en het weer fraai is rondom Howland. De „Itasca” zal thans het uitzenden van roepseinen staken, ten einde de radloposten te San Francisco in staat te stellen eventueele noodseinen van de aviatrice op te vangen. afgekondigd. De Chineesche autoriteiten van Hopel en Tsjahar zijn in een dringende conferentie bij een gekomen, om maatregelen te beramen. Men verzekert van Chineesche zijde, dat men den toestand meester is. Door de ontploffing werden de straat steenen aan weerszijden omhoog geslingerd en een aantal winkelruiten werden ver nield. De bom werd electrisch tot ontplof fing gebracht. Minister-president Salazar nam een oogenblik de aangerichte schade op en ging vervolgens het huis binnen. HSINKING, 3 Juli (D.N.B.) Naar uit gewoonlijk betrouwbare bron verluidt, is in de Sovjet Russische grensgarnizoenen aan de Amoer muiterij ontstaan. De muiters zouden verscheidene dorpen in brand heb ben gestoken en de bewoners hebben omge bracht. De opstandige beweging zou tot gar nizoenen in andere grensdistricten over slaan. te gedood. Besloten werd, beslag te leggen op de Thorpehall. Daar de mogelijkheid niet was uitgesloten, dat het schip zich niet aan het Nederlandsche gezag zou onderwerpen, is door de justitie de hulp Ingeroepen van de militaire autoriteiten, waarna de onder- commandant van de marine te Vlissingen, kapitein ter zee Van der Stad, H. M.’s Brinio ter beschikking stelde, onder commando ran den luitenant ter zee eerste klasse Van Nieuwenhuizen. Reeds lang voordat de H. Mis een aanvang nam. aldus meldt het N. v. d. Dag. was de reus achtige kerk zoo vol. dat de deuren gesloten moesten worden en honderden op straat moes ten blijven wachten. Kardinaal Faulhaber protesteerde In zjjn predicatle tegen de arrestatie van pater Rup pert Mayer, die door de geheime staatspolitie op 2 Juni in hechtenis is genomen, omdat hjj geen gehoor had geschonken aan het verbod om te preeken. Kardinaal Faulhaber verdelgde deze ..on gehoorzaamheid" van pater Mayer, en noemde het bevel zelf in flagranten strijd met het nog altijd bestaande concordaat, op grond van welke overeenkomst tusschen den staat en de Katholieke Kerk uitsluitend de betreffende Bisschop het recht heeft, een preekverbod uit te vaardigen. De in Bilbao teruggekeerde Basktsche gees telijken hebben hun ambt hervat en een tele gram gericht tot Kardinaal Ootna y Tomas, den Primaat van Spanje, waarin zij uiting geven aan hun verknochtheid en hem geluk- wenschen met zijn „vaderlandslievende actie voor het nationale Spanje”. Vannacht om half vjjf hebben zeven vlieg tuigen der nationalisten vijftig bommen op Sagunto. gelegen op 25 K.M. ten noorden van Valencia, geworpen. Er werden echter geen slachtoffers gemaakt. Twee toestellen trachtten hun voorraad bommen te laten neerkomen op de stad Valencia, maar het terstond in ge reedheid gebrachte luchtafweergeschut deed hen van dit voornemen afzien. Zij keerden naar Segunto terug, waar zij de bommen zonder te richten uitwierpen. WIJ zjjn van meening, dat het vraagstuk ran den regeeringsvorm een vraagstuk van het Spaansche volk is, maar uit dit feit mag niet worden afgeleid, dat wjj geen be langstelling hebben voor de Britsche be langen aan de land- en zeegrenzen ran Spanje, of voor de handelswezen in de nabijheid ran dat land”. Zaterdagnacht is door den Of ficier van Justitie te Middelburg in beslag genomen het Engel sche stoomschip Thorpehall, welk schip op de reede van Vlissingen lag en een lading inhad van kisten met waardegeld en juweelen, welke floor het linksche front der Spanjaarden in beslag waren genomen in particu liere banken in Bilbao, voordat deze stad door de troepen van Franco was ingenomen. In militaire kringen heerscht ontstem ming over het feit, „dat de kwestie van het eigendomsrecht op de beide eilanden onder werp van besprekingen zal uitmaken. Het eigendomsrecht van Mandsjoekwo staat onomstootelijk vast, zoo verklaart men, en nieuwe besprekingen zijn dan ook over bodig." BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220 ABONNEMENTSPRIJS: Per kwartaal voor Alkmaar f2.— Voor buiten Alkmaar t i I 2.50 Dagblad uitgegeven door de N-V. Drukkerij De Spaamestad Haarlem Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1937 | | pagina 1