14
I
Het vraagstuk der kleine
boeren
en
B qenoe
VOOR POLITIEKE
ANALPHABETEN
JAMBOREE 1937
convex»
Felix Timmermans
Het drama te
Merkelbeek
Het geweigerde
onto"’
de
BELANGRIJK OVERZICHT
Loyale erkenning
N.V. TWENTSCHE BANK
Jin Kennemerland
DINSDAG 6 JULI 1937
X
Wat ia bereikt geworden?
twee gebouwd
FELLE BRAND TE LITH
Clearingkoersen
Z<jn kinderverhalen
ONDER LORRIE GERAAKT
Regeeringsmaatregelen
te stroef
Motorrijder op slag
gedood
De nieuwe schepen
voor de H.A.L.
Nederland-België—
Luxemburg
Nieuwe contingenteeringa-
overeenkomat gesloten
Duo-paaaagier werd ernstig
gewond
Vier-jarig jongetje te Sassenheim
gedood
Prins Boudewtfn vergezelt op een pony gezeten, ztjn vader, Bo
ning Leopold van Belgit, op diens wandeling door de tuinen van
het paleis te Brussel
U"
Waarom worden er
in Denemarken?
Huishoudster in hooger beroep tot
uyftien jaar gevangenisstraf
veroordeeld
Een verklaring van den kapitein
van de Sarkani
De R.K. Boerenorganisaties heb
ben reeda jaren aandacht
beat eed aan deze zaak
Een vraaggesprek met den Vlaam-
achen schrijver, daags voor
zijn verjaardag
De brandweer kon wegens gebrek
aan water niets uitrichten
Waarom geen succes
verkregen?
J
ook
te
de
Oteterwyk, 4 Juli
soort numor aan ae myne. ze schijnen mu het
bloed mag niet te gauw gaan, aegt dl» doktoor, helste te hoeren en te lesen in Mldden-DuiUch-
V
1
Voordat Ge met vacantie gaat
Denkt eerst nog aan Uw „goede daad
Postrekening No. 8250, bankrekening
Kantoor Bloemendaal der
Maar nu pas heeft Grasset d'n heelen boel
overgenomen. Hy gaat alles uitgeven. Alleen is
het moeilijk vertalen. Het Fransch heeft van
die onveranderiyke stereotiepe uitdrukkingen,
waar geenen mensch iets aan afdoet. Het ia
altUd: ,Je soleil se couche”. Dan kunt ge al
schrijven: _de son duikelde onder" het wordt
tóch weer: Je soleil se couche".
n de natlonaal-sociallstlsche bladen
(rebben wij nJ. de volgende adver
tentie gevonden:
inlsaties was bespro
ei een commissie in-
Nbu mAAk Ik m’n eigen niet gauw boos en
daar zal ik 't maar op houwen.
Bent u ondanks dat toch opgeschoten met
Uw plannen?
Met één stellig met m’n kindervertel-
llngen Maar daar was ook haast bij Niet van
wege d'n uitgever, maar vanwege myself.
Koersen voor stortingen op 8 Juli 1937 tegen
verplichtingen luidende in Reichsmarken 72.96,
lires 9 61, peseta's 9 10.
Met de gezondheid hebt U nogal te doen
gehad, mijnheer Timmermans?
Ja, maar dat is God lof voorbij. Ik moet
alleen nog erg oppassen vpor emoties, voor de
koleir en too. Ik mag mij niet boos maken MUn
tv
’fll
land en in Oost-Pruisen, in het protestantsche
milieu. Voor „De Pastoor uit den bloeienden
wijngaard" hebben de protestanten zelfs een
bijzondere voorkeur. Ik kom tot heelemaal in
den Oosthoek van Pruisen. Tot in Memel heb
ik gesproken. In Kattowlcz, in Polen zelfs.
En met de politiek hebt U geen last?
Daarover praat ik nooit. Dat laat ik aan
de politiekers over. De menschen vragen d’r mij
ook niet naar. Ik weet alléén, dat se véél be
lang stellen in de literatuur.
Werden Al Uw boeken in Dultschland ver
taald?
Een paar niet. De „Schemeringen van den
dood” onder andere. De uitgever dacht het be
ter dien kant van mijn karakter en mijn werk
maar niet te laten zien. Niet omdat hem die
niet aanstond, maar om een soort Einheit-
llchkelt te krijgen in den aard van mijn oeuvre.
En in de andere talen?
In het Fransch werden tot nu toe maar
een paar bwkqg vertaald. Links en rechts ver
scheen er een.
I
Twintig heb ik er klaar. Ik weet niet of ze
vóór d'n Kerstmis nog uit kunnen komen. Maar
van nog 'nen heeleboel andere heb ik d’n kor
ten Inhoud opgeschreven om die naderhano
nog eens uit te werken.
En Uw famUle-kroniek?
Die is wél wat achterop geraakt met m’n
ziekte en m’n drukte, maar die gaat toch óók
komen.
U reist nog veel, mijnheer Timmermans?
Inderdaad; vooral in Dultschland.
In het katholieke deel?
Merkwaardigerwijs: Neen. In het Rijnland
zien se me nog wel eens. Maar In Beieren bij
voorbeeld kom ik bekanst nooit. De Beieren zijn
wel een volk met humor, maar met "n andere
soort humor dan de mijne. Ze schijnen mij het
Zooals men zich zal herinneren, was haar ten
laste gelegd een 71-Jarigen landbouwer te Mer
kelbeek, bij wien zb in betrekking was. en diens
zuster van het leven te hebben beroofd.
De rechtbank te Maastricht had haar
vijftien jaar gevangenisstraf opgelegd.
In het Sngelsch verschijnen enkele verta
lingen in Amerika. In Engeland zelf niet. Eigen
aardig ja ik begrijp ook niet waar dat pre
cies in zit. Maar in Tsjecho-Blowakije en Yougo-
Blavlë la alles vertaald. Of ze 1 goed hebben
gedaan weet ik niet. Dat abracadabra versta
ik niet, maar het komt mij voor, dat ze hier en
daar wel wat hebben ingekort. De „Harp van
Sint Franclscus” bijvoorbeeld ziet er heel wat
minder welgedaan uit.
En zoo praten we nog wat door. Maar niet
lang meer. Felix Timmermans moet naar Lier
terug morgen sn verjaardag vieren.
„Men heeft mij toen medegedeeld” aldus
de heer Goedkoop „dat men de zaak zou
overwegen, maar nadien heb ik niets meer ver
nomen totdat bekend werd dat de order in
Denemarken was geplaatst”.
„En de prijs?”
„Hierover kan ik kort zijnaldus de heer
Goedkoop. „Men heeft mij nJ. niet in de ge
legenheid gesteld, een prijs af te geven. Dat is
alles, wat ik op het oogenbllk zeggen kan”.
De kapitein van de Sarkanl, de heer J.
A, Gitz. deelt ons mede, er, na alles wat
over de reis en de aanhouding van zijn sshlp
ia gepubliceerd prijs op te stellen, zijner
zijds een verklaring te geven en zijn be
zwaren tegen de weigering van convooi
aan zyn schip kenbaar te maken.
Zondagavond is een zware brand uitgebro
ken in de woning van den zandschipper J. v.
Uden aan den Achterhoek te Llth. In een
minimum van tijd stond het perceel in lichter
laaie. De brandweer stond wegens gebrek aan
Zondagmiddag drie uur waren eenlge kinde
ren by den wegaanleg Sassenheim—Amsterdam
met lorries aan het spelen. Plotseling geraakte
het 4-jarig zoontje van de familie Van der Eist
uit Sassenheim onder een der lorries. Het kind
werd ernstig gewond. Na geneeskundige hulp
is de kleine naar de ouderiyke woning ver
voerd, waar hjj later aan zyn verwondingen U
overleden.
Het gerechtshof te ■s-Hertogenbosch
heeft Maandag In hooger beroep de 48- jarige
huishoudster M. C. van H. wegens doodslag,
tweemaal gepleegd, tot vijftien jaar gevan
genisstraf veroordeeld met aftrek van voor
arrest.
De heer Goedkoop deelde ons mede, dat,
toen hem ter oore was gekomen, dat voor
den bouw van de bewuste schepen een be
sluit zou worden genomen, hij zich tot de
directie van de HollandAmerika Lijn
heeft gewend en deze, in antwoord op een
desbetreffende vraag, er van in kennis
heeft gesteld dat de NBJd. beide schepen
fn twee Jaar, derhalve in het midden van
1939 en dientengevolge vroeger dan de Deen-
sche werf, zou kunnen leveren.
BEGINNELINGEN
IN D» POLITIEK
kunnen de grondbeginselen thans
op eenvoudige doeltreffende en bo
vendien voordeelige wijze machtig
worden. Nenasu verplicht alle na-
tionaal-socialisten aan zich door de
uitgave van het
ABC.-BOEKJE
Zooals is medegedeeld, heeft de directie van
de HollandAmerika Lijn te Rotterdam met
de Odense staalsklbvaertved A. P. Móller.
Odense. Denemarken, gecontracteerd voor den
bouw van twee motorvrachtschepen van c.a.
10.000 ton draagvermogen, met levering in het
najaar van 1939 en verder voor een vracht-
passagiersschlp, duplicaat van het zich by de
machinefabriek en scheepswerf van P. Smit Jr.
te Rotterdam in aanbouw bevindende ms.
„Noordam", met de N.V. Wilton FeiJenoord
(Wilton's machinefabriek en scheepswerf, maat-
schappU voor scheeps- en werktuigbouw FeiJen
oord Schiedam, voor levering December 1938.
Daar dese order een onmlddeliyk gevolg is
van de> dringende behoefte van de vernieuwing
van de vloot per HollandAmer. Lyn en derhalve
behalve de prys. oolc de leveringstermyn van
groote beteekenls Is, hebben wy ons, ten aan
zien van de vraag of, rekening houdend met
deze factoren, een Nederlandsche werf de belde
in Denemarken bestelde schepen had kunnen
bouwen, gewend tot den heer D. Goedkoop Dzn.,
een der directeuren van de Ned. Scheepsbouw
My te Amsterdam.
water machteloos tegenover de vuurzee en kon
niet verhinderen, dat ook een nabygelegen
schuur van den landbouwer Van Kessel vlam
vatte en met den grond gelyk werd gemaakt.
Vervolgens sloegen de vlammen over naar de
boerderij van Van Lith. welke met de grootste
moeite door het krachtdadig optreden der
buurtbewoners behouden kon biyven.
Het woonhuis van Van Uden is geheel afge
brand. Ook de inboedel is in de vuurzee ver
loren gegaan. De oorzaak van den brand is
onbekend. Verzekering dekt de schade.
De leiders van de NB.B., die zich ge
durende de verkiezingscampagne poli
tieke analphabeten hebben getoond en
een daaraan overeenkomstig „succes”
oogstten, hebben dus nu een politiek
AB.C.-boekje samengesteld, oen hun
volgelingen in te wijden in de duis
tere geheimen van de door henaelf
verachtelijk geschonden politiek. Zij
achten zichzelf blijkbaar meerge
vorderden in deze zwarte kunst,
want anders zouden zij deze uitgave
niet aan „beginnelingen” offreeren. Wij
kennen dit politieke A.B.C.-boekje van
de NB B. nog niet, maar wij kunnen ons
voorstellen, dat het ongeveer als volgt
moet aanvangen:
A, dat is Anton als Adolf zoo groot.
B, is het bloed, dat hU op *t Blauw Zand
vergoot.
C, is corruptie van den demo-llberaal.
D, dat is Dultschland, ons heilig ideaal.
Behalve dit ontzien by de teeltbeperking ge
beurde er echter niets voordat Minister Deckers
in Januari 1936 zyn eerste beslissing nam om
den kleinen boeren onder bijzondere voorwaarden
een ultkeering te geven van reap, 25, 40 en
&o, naar gelang het aantel koeien, welke op
het bedryf gehouden werden
Daarna heeft minister Deckers den xg. Dienst
voor kleine boeren ingesteld, welke beoogde
voorlichting te geven over de bedryfsvoering en
een bedrag ad 2.000.000 beschikbaar kreeg voor
uitkeeringen.
Nu in 1937 heeft de Minister weer een bedrag
voor ultkeering ineens beschikbaar gesteld, op
eenlgszlns verruimde basis. Wy schatten zoo
dat deze belde uitkeeringen in geld een bedrag
van een kleine vier miliioen gulden zullen heb
ben gevorderd.
De oprichting van den Dienst voor kleine
boeren kan wel worden toegejuicht, leder echter
gevoelt, dat de resultaten van dezen dienst, biy-
kende uit een veranderde bedryfsvoering eerst
na langen tijd zullen worden verkregen.
Voor de orunlddeliyke oplossing van de be
staande moeilijkheden heeft deze Dienst niet
zulke groote beteekenls.
In verband met den zeer hoogen biggenprys.
welke dit geheele jaar bestaat, heeft de Minister
enkele weken geleden 20.000 biggen extra be
schikbaar gesteld, men begrypt echter, dat dit
geen zaak is, die beduidend helpt.
De praktyk der landbouwcrisléofganlsatie Is
echter In geheel ons land geweest, dat men den
kleinen boeren meer biggenmerken en kaiver-
schetsen toewees, da nhun volgens de regelingen
moesten worden toegekend.
Ten aanzien van de xg. tewerkstelling op eigen
bedryf moge nog worden opgemerkt, dat die
naar onze meemng veel te langzaam gaat. Is
het nu niet mogelyk dat men aan Sociale Zaken
de geldende regelingen wat terzijde stelt en
zooals enkele burgemeesters in Maas en Waal
reeds gerulmen tijd geleden voorstelden den
gemeentebesturen meer vryheld laat by de hulp-
verleening. zy kennen alle omstandigheden, die
het bedryfje en het gezin betreffen en kunnen
dus, door vryheld te krygen by de hulpverlee-
nlng, ook naar onze meening met minder geld,
veel nuttig effect bereiken.
Het is een moeiiyk probleem, maar de nood
dringt steeds meer. Het moet worden opgelost.
Moge de regeering by haar pogen in deze
moeiiyke materie slagen!
In „de Groene Amsterdammer” schrijft prof,
dr. ir. J. Goudrlaan onder het opschrift „Een
overwinning der democratie” een artikel over de
vorming van het nieuwe kabinet, welke, zooals
hy ronduit zegt, „ten zeerste moet worden
toegejuicht" en die beantwoordt aan de .goede
democratische traditie”. T
Merkwaardig, en voor ons ook gedenkwaardig,
is het oordeel van den niet-katholieken schrij
ver in dit niet-katholleke weekblad over de rol
en het wezen der R.K. Staatsparty.
Wy bepalen ons tot dit citaat:
„De vertegenwoordigers der R.KB.P. hebben
by de kabinetsformatie een groote rol gespeeld.
Dit is ook precies zooals het behoort. De R.K.
S.P. is niet alleen de grootste en hechtst geor
ganiseerde politieke party in Nederland, zy is
te rechter zijde aanzieniyk grooter dan de beide
andere partijen te zamen en bovenalzy heeft de
laatste Jagen een voortreffeiyke politiek gevoerd,
die gedragen werd door een diep verantwoorde-
lykheidabesef voor het welzyn van het geheele
Nederlandsche volk.”
Tot zoover prof. Goudrlaan.
Men kan den hoogleeraar slechts dankbaar
zyn voor deze loyale erkenning.
De eeriyke onbevooroordeelde beootdeelaar
der crisismaatregelen zal ten opzichte der teelt-
beperkingen moeten erkennen, dat men in vele
opzichten met het kleine bedryf heeft rekening
gehouden.
I RU elke Limerick een llomblère-etlket I
in te zenden
Het Boeren- en Tuindersblad, officieel or
gaan van den Aartsdiocesanen R.K Boeren- en
Tuindersbond, geeft een zeer uitvoerig over
zicht van het werk der organisaties voor de
kleine boeren. Aan dit overzicht is het volgen
de ontleend:
Voor wij met deze artikelen beginnen een
enkele opmerking vooraf. Het spreekt vanzelf,
dat wy met de groepen kleine boeren bedoelen,
de zelfstandigen die vroeger uit de Inkomsten
van het bedrijf zelf hun gezin in stand hiel
den.
Wat thans verstaan wordt onder xg. klelne-
boerenactie is niet een actie welke voorname
lijk hen betreft, die by den RK. Boerenbond
thuis behooren als standsorga nisa tie. Het gaat
hier in hoofdzaak om een groote groep van
menschen die in het verleden niet uitsluitend
hun bestaan vonden in de uitoefening van het
boerenbedryf.
De vragen welke thans gesteld worden zyn
de volgende:
1. Hebben de RK Boerenorganisaties tydlg
de dreigende gevaren Ingezien en naar ver
mogen gestreefd om den wantoestand te voor
komen?
2. Waarom is dan geen succes verkregen?
Reeds in November 1933 werd op een verga
dering van het bestuur van den Katholieken
Nederlandschen Boeren- en Tuindersbond door
den Noord-Brabantsch Christelyken Boeren
bond het voorstel aan de orde gesteld om een
onderzoek in te stellen naar de gevolgen der
landbouwcrisismaatregelen, voor de kleine be
drijven
Nadat dit punt In de vier gewestelyke RK.
Boeren- en Tuindersorgant
toen, werd op 19 Febr TO34
gesteld welke het aan de orde gestelde vraag
stuk zou behandelen.
De conclusie van de commissie luidde: In
dien de Gemeenschap prijs stelt zop het behoud
van deze kleine zelfstandigen en het gaat
hier om een zeer groote groep, daar er van de
234.145 grondgebruikers 110.646 zUn met een
bedrijf van 15 HA. en nog eens 55 500 met
een bedrijf van 510 H A. zal men doeltreffen
de maatregelen moeten nemen, om deze kleine
menschen hun zelfstandlg+tflé te doen behou
den. Nu kan men wel ijskoud zeggen, dat wat
economisch niet meer kan bestaan maar ver
dwijnen moet en dat deze kleine zelfstandigen,
wanneer zy zich als zoodanig niet kunnen hand
haven. maatschapneiyk maar een sport naar
beneden moeten, maar dan vergeet men toch
twee dingen Ten eerste dat de samenleving
Juist deze groep van kleine zelfstandigen niet
missen kan, omdat zij én in godsdienstig en
aedeiyk opzicht mede het allerbeste deel is van
deze samenleving én om hare sociale beteeke
nls, staande tuséchen kapitalisten en proleta
riërs. onontbeerlijk Ten tweede, dat er voor
deze talryke groep geen emplooi in de samen
leving is aan te wijzen. De groep loonarbeiders
is thans reeds veel en veel te uitgebreld. roo
dst de heerschende werkloosheid ons land eco
nomisch dreigt te vernietigen en maatschappe
lijk evenzeer aan de grootste (waren bloot
stelt. Het gaat dus niet aan lydeiyk toe te
zien, dat deze bedrijfjes ten onder gaan en
de ruim honderdduizend bedrjjfshoofden met
hunne vrouwen en tot arbeid-geschlkte kinde
ren te zamen ten minste 3 tot 400.000 ar
beidskrachten naar de werkverschaffing te
sturen of er steuntrekkers van te maken.
De conclusie werd door het hoofdbestuur on-
mlddeliyk overgenomen en de actie begon
namens den Katholieken Nederlandschen Boe
ren- en Tuindersbond.
Terwijl de commissie nog bezig was aan dit
rapport zat men echter niet stil.
Het vraagstuk van de kleine bedrijven werd
ook bekeken uit een technisch oogpunt, n.L uit-
het oogpunt van de bedryfsomzettlng.
Op 1 Mei 1934 werd te Arnhem de Jaariyk-
sche vergadering’ gehouden van het „Nationaal
Comité voor Voederbouw.’’ Op deze vergade
ring hield de heer ir. Verhey, directeur der
Land- en Tulnbouwwinterschool van den
A.B.T.B, te Didam. een inleiding over het on
derwerp: „De Voederbouw in het kleine be
drijf.”
De conclusie was. dat, wU mén de kleine be-
dryven zoodanig helpen, dat zy weer een
menschwaardlg bestaan kunnen hebben, men
aan den eenen kant moet zorgen, dat der-
gelyke bedrijven niet te sterk worden beperkt
in hun varkens- en kippenhoudery en dat aan
den anderen kant getracht moet worden, dat
aanmerkelyk wordt gespaard op den aankoop
van krachtvoedermlddelen. door n.l. zelf meer
groenvoeder te verbouwen.
Zoo werd dus de positie van de kleine be
drijven ook bekeken uit een oogpunt van de
omzetting van de bedryven.
Op 17 September 1934 hield de Katholieke
Nederlandsche Boeren- en Tuindersbond zijn
algemeene vergadering, waarby door ir. Verhey
een inleiding gehouden werd over het onder
werp: „De bescherming van de graanteelt en
de mogeiyke gevolgen hiervan voor den Neder
landschen landbouw."
Daarby werd wederom speciale aandacht ge
schonken aan de kleine bedryven.
aags vóór zijn verjaardag
I x l’Ü wordt morgen één en vüftig
zit ie hier, op het terras
van „Bosch en Ven'*, genot te zuigen
uit z'n pijp- Als éénen zwarten bonk
rust.
Onder zijnen wilden krullekop schui
felen zjjn oogen langs het water van
den vijver met het bootje mee, dat
erop wegdrijft naar achter het nieu
we eiland, ginds in het midden. En
met zachte stem te zacht eigenlijk
voor zoo’nen forschen mensch
vertelt Felix Timmermans
Voor wy deze vraag beantwoorden moeten
wy er aan herinneren, dat de maatregelen tot
steun aan den land- en tuinbouw telkens stuk
voor stuk werden genomen, zy waren alle aan-
gekondigd als te zyn genomen tot tydeiyke hulp-
verleenlng van byv. de melkveehoudery. Men zal
het zich herinneren, het begon met de tarwe,
daarna de zuikerbieten, de varkens, de melk,
de rogge voor de Veenkoloniën en daarna alle
rogge enz. enz. Men hielp, of trachtte een pro
duct dat In de knel gekomen was te helpen
door prjjsverhoogeyde maatregelen. Men had dus
aanvankeiyk geen Regeeringsmaatregelen ge
richt op de instandhouding der bedryven in
hun soort. Hier komt by, dat het streven der
Regeerlng om de ag. veredelde producten op
prijs te brengen. de melk dus en het vleesch
mislukte. De Xeelregellngen voor varkens
hebben onvoldoende succes gehad, telkens nadat
ren teeltregellng was afgekomen voor een Jaar,
Wwam daarna weer grootere beperking in de
mogeiykheld van export, zoodat de eigen markt
steeds overvloed bleef.
De prijs der varkens is dan ook byna aJtUd
■oo geweest, dat er ofwel verlies was, ofwel
geen winst. De prijs der biggen was gemiddeld
<oed te noemen, doch door de beperking, was
het aantel biggen dat gefokt mocht worden
klein, soodat de inkomsten uit dezen tak van
bedryf weer te weinig waren in verhouding met
vroeger.
Niet mogelyk geachte Internationale prijsda
lingen en bultenlandsche contingenteerlngen
van den export van de zuivel waren oorzaak.
d*t geen voldoende melkprys werd verkregen,
terwyi daarnaast de maatregelen welke beoog
den den verbouw van granen op behooriyken
pryy te brengen, voor de kleine boeren als koo-
peri van veevoeder de bedryfslasten aanmerke
lyk verhoogden.
De teeltregelingen, noodlg met het oog op de
zeer beperkten export, drukten voor ’t kleine be
dryf bovendien onevenredig, omdat men hier
door te weinig kon produceeren.
Uit dezen gang van zaken moest volgen, dat
toen wy onze actie begonnen, direct de vraag
aan de orde kwam, wie aal dit betelen?
De gevoerde politiek ten aanzien der voeder-
granen was Jutst. doch de veehoudery en var-
kensmestery betaalden het gelag, terwyi beide
takken van het bedryf verliesgevend waren. Be
schikbaarstelling van 8 000.000 voor dé kleine
boeren beteekende dus in feite vermindering
van voor steun beschikbare gelden aan grootere
bedryven.
Wy stonden op het standpunt, dat die ult
keering In elk geval gegeven moest worden,
waren de middelen niet beschikbaar In het
landbouwcrisisfonds, dan zou zoo noodlg een
extra subsidie moeten worden gegeven uH de
Ryksmiddelen aan het fonds, omdat wy geen
bedeellng wenschen, doch noodzakeiyken be
drijfssteun voor de instandhouding der kleine
bedryven.
Kyk, daar zyn allemaal verhalen, die Ik
myn kinderen vertelde, zoo terwyi se op
vader s knie zaten. Ik kon se niet blUven be
zig houden met Sneeuwwitje en Roodkapje.
Ze vroegen nieuwe en dan mAAkte Ik ze
maar. Als dan d'n eersten van m’n jongens
groot werd kon ik se weer eens aan d’n
tweede vertellen; dan verzon ik er weer wat
by en zoo werden se Al maar langer. Voor
*n kind kunt ge niet lang genoeg vertellen,
als d’r maar spanning in biytt. Zóó ble
ven Al die verbaden in m'n memorie. Masr
nou is m’n jongste zes geworden en begint
óók al meer naar d’n voetbal te vragen.
En als ik nou niet gauw ben, vergeet ik m’n
vertelsels.
De regeertngspersdlenst deelt mede:
Deaer dagen ia te Brussel een nieuwe contln-
genteerlngsovereenkomst tusschen Nederland en
de Belgisch -Luxemburgach Economische Unie
onderteekend. Dese overeenkomst komt In de
plaats van de op 30 April jl afgeloopen over
eenkomst van 6 Mei 1936 De nieuwe overeen
komst komt In groote trekken met de oude
overeen. Wyzlgingen van ingrypende beteekenls
zyn er niet In «uuigebiwcht.
In overeenstemming met den huldigen «any
van zaken is. daar waar zulks verantwoord waa,
over en weer een aantal contingenten verhoogd.
De bestaande bepalingen over de wederzydsche
steenkolen-invoeren werden aan de sindsdien
gewyzlgde marktsituatie aangepast.
Ten einde mogelyke té plotselinge pryaato-
rlngen voor enkele tulnbouwartlkelen op da
Belgische markt te voorkomen, is men overeen
gekomen. een gemengde commissie In te stel
len, die tot taak aal hebben de belaiwen van
da belde landen op dit specials gebied tegen el
kander af te wegen en met elkander In overeen
stemming te brengen. De nieuwe nTsrzMikisnst
geldt tot 1 Mei 1939.
Naar aanleiding van deze mededeellng van
den heer D. Goedkoop Dzn.. deelt de directie
'an deze maatschappy ons mede, dat de aan
Denemarken gegeven opdracht alleen een
kwestie van prils is geweest en dat de leve
ringstermyn daarby geen rol van beteekenls
heeft gespeeld.
Daar hel schip met verzegelde talken
voer en gemakkeiyk geconstateerd kon wor
den, dat de zegels niet verbroken waren,
terwijl in Gibraltar een non-intervenUe-
ofneier aan boord zon knnnen komen,
acht de kapitein het onbegrUpeliJh. dat
men een met levensmiddelen geladen «chip,
onder Nederlandsche vlag varend, aan z(jn
lot heeft overgelaten.
Even voor hU den strop zou ontvangen.
Vroeg de Rechter z'n laatste verlangen.
Met een stralenden blik
Smeekte hy: „Oh. mag ik.
Nog één Slskcsz plombiéredan hangen!
tngex door F. v. Z., A'dam, aan wlen wy
I S.Benden, evenals «an H. C. W A'dam:
Mevr. J. J.J.. Alkmaar: ‘Mevr. K. Z.H.,
Zevenaar; H. M K R'dam.
De Sarkani heeft tweemaal oorlogsmateriaal
naar Spanje vervoerd, beide keeren uit Gdynia
In Polen. Deze reizen geschiedden voor de af
kondiging van het verbod tot het vervoeren
vsn wapenen en munitie naar Spanje. Het
gold hier geoorloofde transporten. Óp 12 Maart
kondigde de Nederlandsche regeerlng het ver
bod af. De Sarkani was Urn uit Gdynia on
derweg naar Santander, waar het schip 17
Maart aankwam. Nhdien zyn geen wapenen
meer vervoerd. In Rotterdam teruggekeerd, is
oe Sarkani ter reparatie op de werf van de
firma Piet Smit geweest en daarna heeft de
boot te Rotterdam een lading levensmiddelen
voor Alicante Ingenomen.
Toen de Sarkani nog In reparatie was, heeft
de kapitein op het departement van Defensie
convooi gevraagd voor dit transport. Naar hy
verzekert, te hem dit in uitzicht gesteld. In
dien het schip onder toezicht van de rivier
politie en de douane werd geladen. De aan
vrage moest geschieden door de reedery. Aan
deze voorwaarden te voldaan. De reedery heeft
convooi gevraagd, zy het dan mondeling en
niet schrtfteiyk, het schip te onder toezicht
geladen en met verzegelde luiken op 9 April
uitgevaren.
Op 13 April ontving de kapitein een tele
grafische order van de reedery om Gibraltar
aan te doen, teneinde een non-interventle-
officier aan boord te nemen.
Eerst op 14 April deelde de Marinestaf aan
de reedery mede, dat convooi geweigerd werd.
Op 15 April verzocht de kapitein san de Java
convooi naar Gibraltar overeenkomstig zyn
orders. Dit convooi is toen op last van den mi
nister van Defensie geweigerd.
Maandagnacht omstreeks drie uur te
Diéren een zeer ernstig ongeluk gebeurd.
Op dit tydstip naderde een personenauto uit
de richting Doesburg De bestuurder C. van den
K. wilde de Hofstetterlaan uitrijden om den
RUksweg te bereiken. De auto, waarin een vyf-
tel personen was gezeten, naderde het gevaar-
lyke kruispunt met minimale snelheid
De bestuurder lette goad op, daar het In ver
band met de Doesburgsche kermis ter plaatse
zeer druk was. Juist naderde een motorrywiel
met een snelheid van ca. 100 KM. per uur,
bestuurd door den 27-jarlgen ongehuwden R.
E. A. W uit Dieren met als duo-passagier R S.
De automobilist «topte nog. voordat hy den
hoofdweg had bereikt, teneinde den motorryder
voorrang te verleenen. Deze biykt dat echter
niet te hebben begrepen en poogde met onver
minderde snelheid achter den wagen door te
schieten over het rywielpad. Daar de auto stil
stond gelukte dat niet De motor vloog met een
hevtgen klap tegen den zykant van den auto
De motorryder lag met verbryzeld voorhoofd
naast zyn machine. Zyn linker been was totaal
versplinterd. Hy werd op slag gedood.
De duo-passagler werd met een hersen
schudding in het Velpsche ziekenhuis opgeno
men. zyn toestand was hedenmorgen zeer
ernstig.
Twee doktoren waren evenals de politie spoe
dig ter plaatse. Van de Inzittenden van den
suto kreeg alleen de bestuurder enkele niet ge
vaarlijke snywonden door het breken van de
portierramen.
-w jr en herinnert zich ongetwijfeld.
|Y/| dat de Nationaal-Soclalistische
-I-’Beweging van tr. Anten Mussert
aanvankelijk vooral geen politieke partij
wilde xUn en niets zoo diep scheen te
verachten als de „politiek.” Tegenover
de zgn. „N.V. de Vereenlgde Politieke
Partijen", welke volgens de N. 8. B -ers
zich slechts in leven wist te houden
door een gemeensch appel ijken haat tegen
het natlonaal-socialisme en een zieke-
UJke voorliefde voor een op corruptie en
volksbedrog gegrondvesten demo-llbera-
len staat, beweerde de N. 8. B. een zui
vere en superieure volksbeweging te zijn,
welke wars was van alle „politieke ge
doe.” Steunend op het absolute leiders-
prlncipe en op niet bepaald origineels
bloed- en bodemtheorieën (aan de ras
senkwestie werd officieel nrtlnder aan
dacht geschonken dan de practisch anti-
semietische gezindheid der Individueele
leden zou hebben doen verwachten)
proclameerde de,NB.B. zich tot de lou
tere kern van volk en natie, welke zich
triomf antelijk zou ontwikkelen tot een
Ideale alleenheerschende macht in ons
land. De uitslag van de verkiezingen
heeft echter de beweringen van de N.
8. B. en haar leiding met nuchtere cij
fers als on wezen lijke grootspraak gelo
genstraft en zelfs bij de meest onbezon
nen N.8.B.-enthousiasten een reactie
van bezinning gewekt.
Ir. Koster, propaganda-chef van ir.
Mussert heeft zelfs in het openbaar ten
overstaan van de ontgoochelde NB.B.-ers
onomwonden beleden, dat het geweldige
verklezingséchec van de NB.B. goeddeels
aan eigen fouten van de N8.B. en haar
leiding moet worden toegeschreven. Eén
der fouten, welke Ir. Koster in die open
bare biecht voor het natlonaal-socia-
llstlsche „heilsleger” met nadruk signa
leerde. was, dat de N8J3.-ers zich te veel
hadden laten meesleepen qpor het „po
litieke gedoe” der tegenstanders en
zelf zich met zulk gedoe hadden ingela
ten. HU pleitte voor een hernieuwde en
verdiepte bezinning op het beginsel. a
zoodat men redelijkerwijze zou hebben
mogen verwachten, dat de NBB., die zich
had laten verleiden als 'n politieke party
mee te dingen met de andere politieke
partijen naar de gunst van het „demo-
liberale" kiezersvolk, zich weer zou af-
wenden van de gesmade „politiek" en
zich zou terugtrekken in het volksche
natuurreservaat van haar overtuiging
kweekend hooggestemd idealisme. He
laas, ook voor de N.8.B. blijkt het zwak
ke politieke vleesch meer den doorslag
te geven dan de a- of anti-polltleke
geest.