14 I Het vraagstuk der kleine boeren en B qenoe VOOR POLITIEKE ANALPHABETEN JAMBOREE 1937 convex» Felix Timmermans Het drama te Merkelbeek Het geweigerde onto"’ de BELANGRIJK OVERZICHT Loyale erkenning N.V. TWENTSCHE BANK Jin Kennemerland DINSDAG 6 JULI 1937 X Wat ia bereikt geworden? twee gebouwd FELLE BRAND TE LITH Clearingkoersen Z<jn kinderverhalen ONDER LORRIE GERAAKT Regeeringsmaatregelen te stroef Motorrijder op slag gedood De nieuwe schepen voor de H.A.L. Nederland-België— Luxemburg Nieuwe contingenteeringa- overeenkomat gesloten Duo-paaaagier werd ernstig gewond Vier-jarig jongetje te Sassenheim gedood Prins Boudewtfn vergezelt op een pony gezeten, ztjn vader, Bo ning Leopold van Belgit, op diens wandeling door de tuinen van het paleis te Brussel U" Waarom worden er in Denemarken? Huishoudster in hooger beroep tot uyftien jaar gevangenisstraf veroordeeld Een verklaring van den kapitein van de Sarkani De R.K. Boerenorganisaties heb ben reeda jaren aandacht beat eed aan deze zaak Een vraaggesprek met den Vlaam- achen schrijver, daags voor zijn verjaardag De brandweer kon wegens gebrek aan water niets uitrichten Waarom geen succes verkregen? J ook te de Oteterwyk, 4 Juli soort numor aan ae myne. ze schijnen mu het bloed mag niet te gauw gaan, aegt dl» doktoor, helste te hoeren en te lesen in Mldden-DuiUch- V 1 Voordat Ge met vacantie gaat Denkt eerst nog aan Uw „goede daad Postrekening No. 8250, bankrekening Kantoor Bloemendaal der Maar nu pas heeft Grasset d'n heelen boel overgenomen. Hy gaat alles uitgeven. Alleen is het moeilijk vertalen. Het Fransch heeft van die onveranderiyke stereotiepe uitdrukkingen, waar geenen mensch iets aan afdoet. Het ia altUd: ,Je soleil se couche”. Dan kunt ge al schrijven: _de son duikelde onder" het wordt tóch weer: Je soleil se couche". n de natlonaal-sociallstlsche bladen (rebben wij nJ. de volgende adver tentie gevonden: inlsaties was bespro ei een commissie in- Nbu mAAk Ik m’n eigen niet gauw boos en daar zal ik 't maar op houwen. Bent u ondanks dat toch opgeschoten met Uw plannen? Met één stellig met m’n kindervertel- llngen Maar daar was ook haast bij Niet van wege d'n uitgever, maar vanwege myself. Koersen voor stortingen op 8 Juli 1937 tegen verplichtingen luidende in Reichsmarken 72.96, lires 9 61, peseta's 9 10. Met de gezondheid hebt U nogal te doen gehad, mijnheer Timmermans? Ja, maar dat is God lof voorbij. Ik moet alleen nog erg oppassen vpor emoties, voor de koleir en too. Ik mag mij niet boos maken MUn tv ’fll land en in Oost-Pruisen, in het protestantsche milieu. Voor „De Pastoor uit den bloeienden wijngaard" hebben de protestanten zelfs een bijzondere voorkeur. Ik kom tot heelemaal in den Oosthoek van Pruisen. Tot in Memel heb ik gesproken. In Kattowlcz, in Polen zelfs. En met de politiek hebt U geen last? Daarover praat ik nooit. Dat laat ik aan de politiekers over. De menschen vragen d’r mij ook niet naar. Ik weet alléén, dat se véél be lang stellen in de literatuur. Werden Al Uw boeken in Dultschland ver taald? Een paar niet. De „Schemeringen van den dood” onder andere. De uitgever dacht het be ter dien kant van mijn karakter en mijn werk maar niet te laten zien. Niet omdat hem die niet aanstond, maar om een soort Einheit- llchkelt te krijgen in den aard van mijn oeuvre. En in de andere talen? In het Fransch werden tot nu toe maar een paar bwkqg vertaald. Links en rechts ver scheen er een. I Twintig heb ik er klaar. Ik weet niet of ze vóór d'n Kerstmis nog uit kunnen komen. Maar van nog 'nen heeleboel andere heb ik d’n kor ten Inhoud opgeschreven om die naderhano nog eens uit te werken. En Uw famUle-kroniek? Die is wél wat achterop geraakt met m’n ziekte en m’n drukte, maar die gaat toch óók komen. U reist nog veel, mijnheer Timmermans? Inderdaad; vooral in Dultschland. In het katholieke deel? Merkwaardigerwijs: Neen. In het Rijnland zien se me nog wel eens. Maar In Beieren bij voorbeeld kom ik bekanst nooit. De Beieren zijn wel een volk met humor, maar met "n andere soort humor dan de mijne. Ze schijnen mij het Zooals men zich zal herinneren, was haar ten laste gelegd een 71-Jarigen landbouwer te Mer kelbeek, bij wien zb in betrekking was. en diens zuster van het leven te hebben beroofd. De rechtbank te Maastricht had haar vijftien jaar gevangenisstraf opgelegd. In het Sngelsch verschijnen enkele verta lingen in Amerika. In Engeland zelf niet. Eigen aardig ja ik begrijp ook niet waar dat pre cies in zit. Maar in Tsjecho-Blowakije en Yougo- Blavlë la alles vertaald. Of ze 1 goed hebben gedaan weet ik niet. Dat abracadabra versta ik niet, maar het komt mij voor, dat ze hier en daar wel wat hebben ingekort. De „Harp van Sint Franclscus” bijvoorbeeld ziet er heel wat minder welgedaan uit. En zoo praten we nog wat door. Maar niet lang meer. Felix Timmermans moet naar Lier terug morgen sn verjaardag vieren. „Men heeft mij toen medegedeeld” aldus de heer Goedkoop „dat men de zaak zou overwegen, maar nadien heb ik niets meer ver nomen totdat bekend werd dat de order in Denemarken was geplaatst”. „En de prijs?” „Hierover kan ik kort zijnaldus de heer Goedkoop. „Men heeft mij nJ. niet in de ge legenheid gesteld, een prijs af te geven. Dat is alles, wat ik op het oogenbllk zeggen kan”. De kapitein van de Sarkanl, de heer J. A, Gitz. deelt ons mede, er, na alles wat over de reis en de aanhouding van zijn sshlp ia gepubliceerd prijs op te stellen, zijner zijds een verklaring te geven en zijn be zwaren tegen de weigering van convooi aan zyn schip kenbaar te maken. Zondagavond is een zware brand uitgebro ken in de woning van den zandschipper J. v. Uden aan den Achterhoek te Llth. In een minimum van tijd stond het perceel in lichter laaie. De brandweer stond wegens gebrek aan Zondagmiddag drie uur waren eenlge kinde ren by den wegaanleg Sassenheim—Amsterdam met lorries aan het spelen. Plotseling geraakte het 4-jarig zoontje van de familie Van der Eist uit Sassenheim onder een der lorries. Het kind werd ernstig gewond. Na geneeskundige hulp is de kleine naar de ouderiyke woning ver voerd, waar hjj later aan zyn verwondingen U overleden. Het gerechtshof te ■s-Hertogenbosch heeft Maandag In hooger beroep de 48- jarige huishoudster M. C. van H. wegens doodslag, tweemaal gepleegd, tot vijftien jaar gevan genisstraf veroordeeld met aftrek van voor arrest. De heer Goedkoop deelde ons mede, dat, toen hem ter oore was gekomen, dat voor den bouw van de bewuste schepen een be sluit zou worden genomen, hij zich tot de directie van de HollandAmerika Lijn heeft gewend en deze, in antwoord op een desbetreffende vraag, er van in kennis heeft gesteld dat de NBJd. beide schepen fn twee Jaar, derhalve in het midden van 1939 en dientengevolge vroeger dan de Deen- sche werf, zou kunnen leveren. BEGINNELINGEN IN D» POLITIEK kunnen de grondbeginselen thans op eenvoudige doeltreffende en bo vendien voordeelige wijze machtig worden. Nenasu verplicht alle na- tionaal-socialisten aan zich door de uitgave van het ABC.-BOEKJE Zooals is medegedeeld, heeft de directie van de HollandAmerika Lijn te Rotterdam met de Odense staalsklbvaertved A. P. Móller. Odense. Denemarken, gecontracteerd voor den bouw van twee motorvrachtschepen van c.a. 10.000 ton draagvermogen, met levering in het najaar van 1939 en verder voor een vracht- passagiersschlp, duplicaat van het zich by de machinefabriek en scheepswerf van P. Smit Jr. te Rotterdam in aanbouw bevindende ms. „Noordam", met de N.V. Wilton FeiJenoord (Wilton's machinefabriek en scheepswerf, maat- schappU voor scheeps- en werktuigbouw FeiJen oord Schiedam, voor levering December 1938. Daar dese order een onmlddeliyk gevolg is van de> dringende behoefte van de vernieuwing van de vloot per HollandAmer. Lyn en derhalve behalve de prys. oolc de leveringstermyn van groote beteekenls Is, hebben wy ons, ten aan zien van de vraag of, rekening houdend met deze factoren, een Nederlandsche werf de belde in Denemarken bestelde schepen had kunnen bouwen, gewend tot den heer D. Goedkoop Dzn., een der directeuren van de Ned. Scheepsbouw My te Amsterdam. water machteloos tegenover de vuurzee en kon niet verhinderen, dat ook een nabygelegen schuur van den landbouwer Van Kessel vlam vatte en met den grond gelyk werd gemaakt. Vervolgens sloegen de vlammen over naar de boerderij van Van Lith. welke met de grootste moeite door het krachtdadig optreden der buurtbewoners behouden kon biyven. Het woonhuis van Van Uden is geheel afge brand. Ook de inboedel is in de vuurzee ver loren gegaan. De oorzaak van den brand is onbekend. Verzekering dekt de schade. De leiders van de NB.B., die zich ge durende de verkiezingscampagne poli tieke analphabeten hebben getoond en een daaraan overeenkomstig „succes” oogstten, hebben dus nu een politiek AB.C.-boekje samengesteld, oen hun volgelingen in te wijden in de duis tere geheimen van de door henaelf verachtelijk geschonden politiek. Zij achten zichzelf blijkbaar meerge vorderden in deze zwarte kunst, want anders zouden zij deze uitgave niet aan „beginnelingen” offreeren. Wij kennen dit politieke A.B.C.-boekje van de NB B. nog niet, maar wij kunnen ons voorstellen, dat het ongeveer als volgt moet aanvangen: A, dat is Anton als Adolf zoo groot. B, is het bloed, dat hU op *t Blauw Zand vergoot. C, is corruptie van den demo-llberaal. D, dat is Dultschland, ons heilig ideaal. Behalve dit ontzien by de teeltbeperking ge beurde er echter niets voordat Minister Deckers in Januari 1936 zyn eerste beslissing nam om den kleinen boeren onder bijzondere voorwaarden een ultkeering te geven van reap, 25, 40 en &o, naar gelang het aantel koeien, welke op het bedryf gehouden werden Daarna heeft minister Deckers den xg. Dienst voor kleine boeren ingesteld, welke beoogde voorlichting te geven over de bedryfsvoering en een bedrag ad 2.000.000 beschikbaar kreeg voor uitkeeringen. Nu in 1937 heeft de Minister weer een bedrag voor ultkeering ineens beschikbaar gesteld, op eenlgszlns verruimde basis. Wy schatten zoo dat deze belde uitkeeringen in geld een bedrag van een kleine vier miliioen gulden zullen heb ben gevorderd. De oprichting van den Dienst voor kleine boeren kan wel worden toegejuicht, leder echter gevoelt, dat de resultaten van dezen dienst, biy- kende uit een veranderde bedryfsvoering eerst na langen tijd zullen worden verkregen. Voor de orunlddeliyke oplossing van de be staande moeilijkheden heeft deze Dienst niet zulke groote beteekenls. In verband met den zeer hoogen biggenprys. welke dit geheele jaar bestaat, heeft de Minister enkele weken geleden 20.000 biggen extra be schikbaar gesteld, men begrypt echter, dat dit geen zaak is, die beduidend helpt. De praktyk der landbouwcrisléofganlsatie Is echter In geheel ons land geweest, dat men den kleinen boeren meer biggenmerken en kaiver- schetsen toewees, da nhun volgens de regelingen moesten worden toegekend. Ten aanzien van de xg. tewerkstelling op eigen bedryf moge nog worden opgemerkt, dat die naar onze meemng veel te langzaam gaat. Is het nu niet mogelyk dat men aan Sociale Zaken de geldende regelingen wat terzijde stelt en zooals enkele burgemeesters in Maas en Waal reeds gerulmen tijd geleden voorstelden den gemeentebesturen meer vryheld laat by de hulp- verleening. zy kennen alle omstandigheden, die het bedryfje en het gezin betreffen en kunnen dus, door vryheld te krygen by de hulpverlee- nlng, ook naar onze meening met minder geld, veel nuttig effect bereiken. Het is een moeiiyk probleem, maar de nood dringt steeds meer. Het moet worden opgelost. Moge de regeering by haar pogen in deze moeiiyke materie slagen! In „de Groene Amsterdammer” schrijft prof, dr. ir. J. Goudrlaan onder het opschrift „Een overwinning der democratie” een artikel over de vorming van het nieuwe kabinet, welke, zooals hy ronduit zegt, „ten zeerste moet worden toegejuicht" en die beantwoordt aan de .goede democratische traditie”. T Merkwaardig, en voor ons ook gedenkwaardig, is het oordeel van den niet-katholieken schrij ver in dit niet-katholleke weekblad over de rol en het wezen der R.K. Staatsparty. Wy bepalen ons tot dit citaat: „De vertegenwoordigers der R.KB.P. hebben by de kabinetsformatie een groote rol gespeeld. Dit is ook precies zooals het behoort. De R.K. S.P. is niet alleen de grootste en hechtst geor ganiseerde politieke party in Nederland, zy is te rechter zijde aanzieniyk grooter dan de beide andere partijen te zamen en bovenalzy heeft de laatste Jagen een voortreffeiyke politiek gevoerd, die gedragen werd door een diep verantwoorde- lykheidabesef voor het welzyn van het geheele Nederlandsche volk.” Tot zoover prof. Goudrlaan. Men kan den hoogleeraar slechts dankbaar zyn voor deze loyale erkenning. De eeriyke onbevooroordeelde beootdeelaar der crisismaatregelen zal ten opzichte der teelt- beperkingen moeten erkennen, dat men in vele opzichten met het kleine bedryf heeft rekening gehouden. I RU elke Limerick een llomblère-etlket I in te zenden Het Boeren- en Tuindersblad, officieel or gaan van den Aartsdiocesanen R.K Boeren- en Tuindersbond, geeft een zeer uitvoerig over zicht van het werk der organisaties voor de kleine boeren. Aan dit overzicht is het volgen de ontleend: Voor wij met deze artikelen beginnen een enkele opmerking vooraf. Het spreekt vanzelf, dat wy met de groepen kleine boeren bedoelen, de zelfstandigen die vroeger uit de Inkomsten van het bedrijf zelf hun gezin in stand hiel den. Wat thans verstaan wordt onder xg. klelne- boerenactie is niet een actie welke voorname lijk hen betreft, die by den RK. Boerenbond thuis behooren als standsorga nisa tie. Het gaat hier in hoofdzaak om een groote groep van menschen die in het verleden niet uitsluitend hun bestaan vonden in de uitoefening van het boerenbedryf. De vragen welke thans gesteld worden zyn de volgende: 1. Hebben de RK Boerenorganisaties tydlg de dreigende gevaren Ingezien en naar ver mogen gestreefd om den wantoestand te voor komen? 2. Waarom is dan geen succes verkregen? Reeds in November 1933 werd op een verga dering van het bestuur van den Katholieken Nederlandschen Boeren- en Tuindersbond door den Noord-Brabantsch Christelyken Boeren bond het voorstel aan de orde gesteld om een onderzoek in te stellen naar de gevolgen der landbouwcrisismaatregelen, voor de kleine be drijven Nadat dit punt In de vier gewestelyke RK. Boeren- en Tuindersorgant toen, werd op 19 Febr TO34 gesteld welke het aan de orde gestelde vraag stuk zou behandelen. De conclusie van de commissie luidde: In dien de Gemeenschap prijs stelt zop het behoud van deze kleine zelfstandigen en het gaat hier om een zeer groote groep, daar er van de 234.145 grondgebruikers 110.646 zUn met een bedrijf van 15 HA. en nog eens 55 500 met een bedrijf van 510 H A. zal men doeltreffen de maatregelen moeten nemen, om deze kleine menschen hun zelfstandlg+tflé te doen behou den. Nu kan men wel ijskoud zeggen, dat wat economisch niet meer kan bestaan maar ver dwijnen moet en dat deze kleine zelfstandigen, wanneer zy zich als zoodanig niet kunnen hand haven. maatschapneiyk maar een sport naar beneden moeten, maar dan vergeet men toch twee dingen Ten eerste dat de samenleving Juist deze groep van kleine zelfstandigen niet missen kan, omdat zij én in godsdienstig en aedeiyk opzicht mede het allerbeste deel is van deze samenleving én om hare sociale beteeke nls, staande tuséchen kapitalisten en proleta riërs. onontbeerlijk Ten tweede, dat er voor deze talryke groep geen emplooi in de samen leving is aan te wijzen. De groep loonarbeiders is thans reeds veel en veel te uitgebreld. roo dst de heerschende werkloosheid ons land eco nomisch dreigt te vernietigen en maatschappe lijk evenzeer aan de grootste (waren bloot stelt. Het gaat dus niet aan lydeiyk toe te zien, dat deze bedrijfjes ten onder gaan en de ruim honderdduizend bedrjjfshoofden met hunne vrouwen en tot arbeid-geschlkte kinde ren te zamen ten minste 3 tot 400.000 ar beidskrachten naar de werkverschaffing te sturen of er steuntrekkers van te maken. De conclusie werd door het hoofdbestuur on- mlddeliyk overgenomen en de actie begon namens den Katholieken Nederlandschen Boe ren- en Tuindersbond. Terwijl de commissie nog bezig was aan dit rapport zat men echter niet stil. Het vraagstuk van de kleine bedrijven werd ook bekeken uit een technisch oogpunt, n.L uit- het oogpunt van de bedryfsomzettlng. Op 1 Mei 1934 werd te Arnhem de Jaariyk- sche vergadering’ gehouden van het „Nationaal Comité voor Voederbouw.’’ Op deze vergade ring hield de heer ir. Verhey, directeur der Land- en Tulnbouwwinterschool van den A.B.T.B, te Didam. een inleiding over het on derwerp: „De Voederbouw in het kleine be drijf.” De conclusie was. dat, wU mén de kleine be- dryven zoodanig helpen, dat zy weer een menschwaardlg bestaan kunnen hebben, men aan den eenen kant moet zorgen, dat der- gelyke bedrijven niet te sterk worden beperkt in hun varkens- en kippenhoudery en dat aan den anderen kant getracht moet worden, dat aanmerkelyk wordt gespaard op den aankoop van krachtvoedermlddelen. door n.l. zelf meer groenvoeder te verbouwen. Zoo werd dus de positie van de kleine be drijven ook bekeken uit een oogpunt van de omzetting van de bedryven. Op 17 September 1934 hield de Katholieke Nederlandsche Boeren- en Tuindersbond zijn algemeene vergadering, waarby door ir. Verhey een inleiding gehouden werd over het onder werp: „De bescherming van de graanteelt en de mogeiyke gevolgen hiervan voor den Neder landschen landbouw." Daarby werd wederom speciale aandacht ge schonken aan de kleine bedryven. aags vóór zijn verjaardag I x l’Ü wordt morgen één en vüftig zit ie hier, op het terras van „Bosch en Ven'*, genot te zuigen uit z'n pijp- Als éénen zwarten bonk rust. Onder zijnen wilden krullekop schui felen zjjn oogen langs het water van den vijver met het bootje mee, dat erop wegdrijft naar achter het nieu we eiland, ginds in het midden. En met zachte stem te zacht eigenlijk voor zoo’nen forschen mensch vertelt Felix Timmermans Voor wy deze vraag beantwoorden moeten wy er aan herinneren, dat de maatregelen tot steun aan den land- en tuinbouw telkens stuk voor stuk werden genomen, zy waren alle aan- gekondigd als te zyn genomen tot tydeiyke hulp- verleenlng van byv. de melkveehoudery. Men zal het zich herinneren, het begon met de tarwe, daarna de zuikerbieten, de varkens, de melk, de rogge voor de Veenkoloniën en daarna alle rogge enz. enz. Men hielp, of trachtte een pro duct dat In de knel gekomen was te helpen door prjjsverhoogeyde maatregelen. Men had dus aanvankeiyk geen Regeeringsmaatregelen ge richt op de instandhouding der bedryven in hun soort. Hier komt by, dat het streven der Regeerlng om de ag. veredelde producten op prijs te brengen. de melk dus en het vleesch mislukte. De Xeelregellngen voor varkens hebben onvoldoende succes gehad, telkens nadat ren teeltregellng was afgekomen voor een Jaar, Wwam daarna weer grootere beperking in de mogeiykheld van export, zoodat de eigen markt steeds overvloed bleef. De prijs der varkens is dan ook byna aJtUd ■oo geweest, dat er ofwel verlies was, ofwel geen winst. De prijs der biggen was gemiddeld <oed te noemen, doch door de beperking, was het aantel biggen dat gefokt mocht worden klein, soodat de inkomsten uit dezen tak van bedryf weer te weinig waren in verhouding met vroeger. Niet mogelyk geachte Internationale prijsda lingen en bultenlandsche contingenteerlngen van den export van de zuivel waren oorzaak. d*t geen voldoende melkprys werd verkregen, terwyi daarnaast de maatregelen welke beoog den den verbouw van granen op behooriyken pryy te brengen, voor de kleine boeren als koo- peri van veevoeder de bedryfslasten aanmerke lyk verhoogden. De teeltregelingen, noodlg met het oog op de zeer beperkten export, drukten voor ’t kleine be dryf bovendien onevenredig, omdat men hier door te weinig kon produceeren. Uit dezen gang van zaken moest volgen, dat toen wy onze actie begonnen, direct de vraag aan de orde kwam, wie aal dit betelen? De gevoerde politiek ten aanzien der voeder- granen was Jutst. doch de veehoudery en var- kensmestery betaalden het gelag, terwyi beide takken van het bedryf verliesgevend waren. Be schikbaarstelling van 8 000.000 voor dé kleine boeren beteekende dus in feite vermindering van voor steun beschikbare gelden aan grootere bedryven. Wy stonden op het standpunt, dat die ult keering In elk geval gegeven moest worden, waren de middelen niet beschikbaar In het landbouwcrisisfonds, dan zou zoo noodlg een extra subsidie moeten worden gegeven uH de Ryksmiddelen aan het fonds, omdat wy geen bedeellng wenschen, doch noodzakeiyken be drijfssteun voor de instandhouding der kleine bedryven. Kyk, daar zyn allemaal verhalen, die Ik myn kinderen vertelde, zoo terwyi se op vader s knie zaten. Ik kon se niet blUven be zig houden met Sneeuwwitje en Roodkapje. Ze vroegen nieuwe en dan mAAkte Ik ze maar. Als dan d'n eersten van m’n jongens groot werd kon ik se weer eens aan d’n tweede vertellen; dan verzon ik er weer wat by en zoo werden se Al maar langer. Voor *n kind kunt ge niet lang genoeg vertellen, als d’r maar spanning in biytt. Zóó ble ven Al die verbaden in m'n memorie. Masr nou is m’n jongste zes geworden en begint óók al meer naar d’n voetbal te vragen. En als ik nou niet gauw ben, vergeet ik m’n vertelsels. De regeertngspersdlenst deelt mede: Deaer dagen ia te Brussel een nieuwe contln- genteerlngsovereenkomst tusschen Nederland en de Belgisch -Luxemburgach Economische Unie onderteekend. Dese overeenkomst komt In de plaats van de op 30 April jl afgeloopen over eenkomst van 6 Mei 1936 De nieuwe overeen komst komt In groote trekken met de oude overeen. Wyzlgingen van ingrypende beteekenls zyn er niet In «uuigebiwcht. In overeenstemming met den huldigen «any van zaken is. daar waar zulks verantwoord waa, over en weer een aantal contingenten verhoogd. De bestaande bepalingen over de wederzydsche steenkolen-invoeren werden aan de sindsdien gewyzlgde marktsituatie aangepast. Ten einde mogelyke té plotselinge pryaato- rlngen voor enkele tulnbouwartlkelen op da Belgische markt te voorkomen, is men overeen gekomen. een gemengde commissie In te stel len, die tot taak aal hebben de belaiwen van da belde landen op dit specials gebied tegen el kander af te wegen en met elkander In overeen stemming te brengen. De nieuwe nTsrzMikisnst geldt tot 1 Mei 1939. Naar aanleiding van deze mededeellng van den heer D. Goedkoop Dzn.. deelt de directie 'an deze maatschappy ons mede, dat de aan Denemarken gegeven opdracht alleen een kwestie van prils is geweest en dat de leve ringstermyn daarby geen rol van beteekenls heeft gespeeld. Daar hel schip met verzegelde talken voer en gemakkeiyk geconstateerd kon wor den, dat de zegels niet verbroken waren, terwijl in Gibraltar een non-intervenUe- ofneier aan boord zon knnnen komen, acht de kapitein het onbegrUpeliJh. dat men een met levensmiddelen geladen «chip, onder Nederlandsche vlag varend, aan z(jn lot heeft overgelaten. Even voor hU den strop zou ontvangen. Vroeg de Rechter z'n laatste verlangen. Met een stralenden blik Smeekte hy: „Oh. mag ik. Nog één Slskcsz plombiéredan hangen! tngex door F. v. Z., A'dam, aan wlen wy I S.Benden, evenals «an H. C. W A'dam: Mevr. J. J.J.. Alkmaar: ‘Mevr. K. Z.H., Zevenaar; H. M K R'dam. De Sarkani heeft tweemaal oorlogsmateriaal naar Spanje vervoerd, beide keeren uit Gdynia In Polen. Deze reizen geschiedden voor de af kondiging van het verbod tot het vervoeren vsn wapenen en munitie naar Spanje. Het gold hier geoorloofde transporten. Óp 12 Maart kondigde de Nederlandsche regeerlng het ver bod af. De Sarkani was Urn uit Gdynia on derweg naar Santander, waar het schip 17 Maart aankwam. Nhdien zyn geen wapenen meer vervoerd. In Rotterdam teruggekeerd, is oe Sarkani ter reparatie op de werf van de firma Piet Smit geweest en daarna heeft de boot te Rotterdam een lading levensmiddelen voor Alicante Ingenomen. Toen de Sarkani nog In reparatie was, heeft de kapitein op het departement van Defensie convooi gevraagd voor dit transport. Naar hy verzekert, te hem dit in uitzicht gesteld. In dien het schip onder toezicht van de rivier politie en de douane werd geladen. De aan vrage moest geschieden door de reedery. Aan deze voorwaarden te voldaan. De reedery heeft convooi gevraagd, zy het dan mondeling en niet schrtfteiyk, het schip te onder toezicht geladen en met verzegelde luiken op 9 April uitgevaren. Op 13 April ontving de kapitein een tele grafische order van de reedery om Gibraltar aan te doen, teneinde een non-interventle- officier aan boord te nemen. Eerst op 14 April deelde de Marinestaf aan de reedery mede, dat convooi geweigerd werd. Op 15 April verzocht de kapitein san de Java convooi naar Gibraltar overeenkomstig zyn orders. Dit convooi is toen op last van den mi nister van Defensie geweigerd. Maandagnacht omstreeks drie uur te Diéren een zeer ernstig ongeluk gebeurd. Op dit tydstip naderde een personenauto uit de richting Doesburg De bestuurder C. van den K. wilde de Hofstetterlaan uitrijden om den RUksweg te bereiken. De auto, waarin een vyf- tel personen was gezeten, naderde het gevaar- lyke kruispunt met minimale snelheid De bestuurder lette goad op, daar het In ver band met de Doesburgsche kermis ter plaatse zeer druk was. Juist naderde een motorrywiel met een snelheid van ca. 100 KM. per uur, bestuurd door den 27-jarlgen ongehuwden R. E. A. W uit Dieren met als duo-passagier R S. De automobilist «topte nog. voordat hy den hoofdweg had bereikt, teneinde den motorryder voorrang te verleenen. Deze biykt dat echter niet te hebben begrepen en poogde met onver minderde snelheid achter den wagen door te schieten over het rywielpad. Daar de auto stil stond gelukte dat niet De motor vloog met een hevtgen klap tegen den zykant van den auto De motorryder lag met verbryzeld voorhoofd naast zyn machine. Zyn linker been was totaal versplinterd. Hy werd op slag gedood. De duo-passagler werd met een hersen schudding in het Velpsche ziekenhuis opgeno men. zyn toestand was hedenmorgen zeer ernstig. Twee doktoren waren evenals de politie spoe dig ter plaatse. Van de Inzittenden van den suto kreeg alleen de bestuurder enkele niet ge vaarlijke snywonden door het breken van de portierramen. -w jr en herinnert zich ongetwijfeld. |Y/| dat de Nationaal-Soclalistische -I-’Beweging van tr. Anten Mussert aanvankelijk vooral geen politieke partij wilde xUn en niets zoo diep scheen te verachten als de „politiek.” Tegenover de zgn. „N.V. de Vereenlgde Politieke Partijen", welke volgens de N. 8. B -ers zich slechts in leven wist te houden door een gemeensch appel ijken haat tegen het natlonaal-socialisme en een zieke- UJke voorliefde voor een op corruptie en volksbedrog gegrondvesten demo-llbera- len staat, beweerde de N. 8. B. een zui vere en superieure volksbeweging te zijn, welke wars was van alle „politieke ge doe.” Steunend op het absolute leiders- prlncipe en op niet bepaald origineels bloed- en bodemtheorieën (aan de ras senkwestie werd officieel nrtlnder aan dacht geschonken dan de practisch anti- semietische gezindheid der Individueele leden zou hebben doen verwachten) proclameerde de,NB.B. zich tot de lou tere kern van volk en natie, welke zich triomf antelijk zou ontwikkelen tot een Ideale alleenheerschende macht in ons land. De uitslag van de verkiezingen heeft echter de beweringen van de N. 8. B. en haar leiding met nuchtere cij fers als on wezen lijke grootspraak gelo genstraft en zelfs bij de meest onbezon nen N.8.B.-enthousiasten een reactie van bezinning gewekt. Ir. Koster, propaganda-chef van ir. Mussert heeft zelfs in het openbaar ten overstaan van de ontgoochelde NB.B.-ers onomwonden beleden, dat het geweldige verklezingséchec van de NB.B. goeddeels aan eigen fouten van de N8.B. en haar leiding moet worden toegeschreven. Eén der fouten, welke Ir. Koster in die open bare biecht voor het natlonaal-socia- llstlsche „heilsleger” met nadruk signa leerde. was, dat de N8J3.-ers zich te veel hadden laten meesleepen qpor het „po litieke gedoe” der tegenstanders en zelf zich met zulk gedoe hadden ingela ten. HU pleitte voor een hernieuwde en verdiepte bezinning op het beginsel. a zoodat men redelijkerwijze zou hebben mogen verwachten, dat de NBB., die zich had laten verleiden als 'n politieke party mee te dingen met de andere politieke partijen naar de gunst van het „demo- liberale" kiezersvolk, zich weer zou af- wenden van de gesmade „politiek" en zich zou terugtrekken in het volksche natuurreservaat van haar overtuiging kweekend hooggestemd idealisme. He laas, ook voor de N.8.B. blijkt het zwak ke politieke vleesch meer den doorslag te geven dan de a- of anti-polltleke geest.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1937 | | pagina 13