Oisterwijks natuurtheater o D Sociale fabriek DE ZWARTE KATER De bandjir bij Martapoera ’II SPEL VAN ST. FRANS Auto door politie achtervolgd Wol uit ondermelk Kard. Pacelli uit Rome vertrokken Examen gedaan en niet geslaagd I VRIJDAG 9 JULI 1937 I. s R.K. LOODGIETERSPATROONS Audiëntie Aartsbisschop na I W ateler-vredespri j Graanvoorraden r Nieuwe restitutieregeling Taxegedeelte consumptiemelk Bonte tafereelen dooreen Minuter Steenberghe stelt nieuw bedryf te Arnhem in werking Arrestatie van den bestuurder botsing met autobus Het „Edelachtbaar”-sigarenbedryf belicht een gtoot model-complex Lode Sengers’ schilde rijen Burgerlijk Overheid*- personeel Minister Coljjn gaat met verlof fdR van Felix Tim- ans en Hendrik Caspeele 150 huizen weggespoeldverschil lende kampongs nog niet bereikbaar R. K. Centrale dringt aan op in trekking der 5 pCt. salaris korting i n I- n Pauselyk Legaat naar Lisieux plechtig uitgeleide gedaan Voor 1937 toegekend aan Lord Baden Powell De Ghesellen van den Spele bren gen een st I Besloten tot oplichting van een overlijdensfonds Binnenkort vier fabrieken te Leeuwarden in bedryf I t -t ~9F A aangeslotenen kunstzijdebedrijf te maken. aal lui- Zijne Hoogwaardige Excellentie de Aartsbis schop van Utrecht zal de volgende week alleen Maandag en Woensdag audiëntie verleenen. zullen plaats verbeteringen Contingenteeringen Ingediend zijn wetsontwerpen inzake de by K. B. voor den tijd van twaalf maanden (in gaand 1 Juni 1937) verlengde contlngen teert n- gen van den Invoer van zeevisch, van aal en paling en van overhemden. Onze dd 8 Op deze overwegingen was de vergadering van oordeel, dat er aanleiding is de salaris verbetering concreet aan de orde te stellen. Bjj de regeering zal met kracht worden aangedrongen de korting k 5 pCt., welke op het Rijkspersoneel met Ingang van 1 Jaduart 1936 werd toegepast, met Ingang van 1 Januari 1938 ongedaan te maken. Nadere bijzonderheden deser regeling worden per publicatie bekend gemaakt. Nederlandsche Zuivelcentrale. 11 tot en met 17 Juli 1937 consumptiemelk regeeringscontract. taxegedeelte 6,25 cent, eventueel verhoogd met premie at verminderd met kwaièeltsaf dracht. Overmelk regeeringsmlnlmumprijs 4.90 cent. Afdracht bij levering in consumptie van an cien dan Uxemelk XM> cent. gemaakt, laat Zwart Front Ir. Roebroeck, Directeur-Generaal van den Landbouw, die hierbij eveneens tegenwoordig sou zijn, was wegens een hem Donderdagmorgen op het Departement overkomen ongeval, ver hinderd te komen. •Een zeer beperkte kring van gasten, die bij de voorbereiding op de een of andere wijze hun medewerking hadden verleend, was aan wezig. De Directeur der AKU, Prof. Ir. L P. de Vooys, gaf een uiteenzetting van de redenen waarom deze nieuwe fabricage was begonnen, waarop de Minister een rede uitsprak. L De Wateler-vredesprijs voor 1937, ten be drage van 2100 pond sterling, is toogekend aan Lord Baden Powell, op grond van zijn bijzondere verdiensten voor de bevordering van de internationale verstandhouding door middel van de padvindersbeweging. Romelnsche correspondent seint ons Juli: Na gisteren door den H. Vader in audiën tie ontvangen te zijn, ia Kardinaal Pacelli met de Pauselijke Missie naar de plechtig heden te Lisieux heden te elf uur uit Rome vertrokken. restant nAdlg, iaat te sn voor I'ersoncë^ lende ctr In een van de centn r.ader worde» Aan het el voorzitter mede/*! tan wijzing tot lid ab voorzitter van Uit de vergader! voor hetgeen hfly verricht zich hooren *n revolutlon- is, welke zegt desnoods De nieuwe regeling zal gelden voor tar we waaronder begrepen vita-tarwe inge val van wijziging van den prijs der vita- tarwe-, rogge, maïs en gerst en voor zoover het betreft tarwe en rogge mede voor het uit die granen hier te lande bereide meel en oloem en voor de .by die bereiding ontstane tarwe- en rogge-afvallen. Voor de in Nederland Ingevoerde tarwe bloem zal eveneens zulk een overeenkomst worden ontworpen. De nieuwe regeling zal op 9 Augustus as. in werking treden. Het openluchtspel v£Sk, Oisterwyk burgert zich in. Geleidelijk maar zeker. Twee jaar ge- als van MMUC mr MM MCT iH 10 MMUW NML. O***- Mg S*y* *00. W 97099 leden was het als een nieuwigheid, als een ernstige poging tot her-opwekking van het vrome leeken-tooneel. Het werd met de op voering van de „Sevenste BUscap" een suc ces. Verleden jaar werd het eenmaal aange vangen experiment voortgezet. Zou dit slagen? Het slaagde met „De PUradyksvloek” En nu klinkt' het haast vanzelfsprekend, dat er wéér een spel komt. Men vraagt niet meer: komt u weer met uw spelen, kapelaan? Doch alleen: waarméé komt u dit jaar? Dat was voor kapelaan Rovers, den moderator die echter nooit modereert, doch altijd stuwt, óók de groote kwestie. Twee jaar achter elkan der had men louter ernstig, verheven spel ge geven. Waarom nu niet een Brabantsch volks stuk met watmeer levendigheid, vrat meer humor, zoo men wil. Het religieuze in den opzet hoefde daaronder niet te lijden. Er zijn blijde Heiligen genoeg in den hemel^ Teneinde dit te bereiken, is voor de nieuwe regeling de vorm gekozen van een overeen komst. welke tusschen de Nederlandsche Akker- bouw-centrale, eenerzjjds en de by die centrale als georganiseerde aangeslotenen anderzijds wordt aangegaan. Uk kan U verzekeren,” zei hy, „dat een boek over een Heilige schrijven, van gansch an deren aard is dan over een ander mensch, en zwaar. Men schrijft over NapoJjpn, Rembrandt, Mussolini. Ieder van hen weet voor zich of gelooft, dat hij een goede ge neraal, goede schilder of krachtige polietlker is. Een Heilige weet niet dat hij een Heilige Is, anders is hij er geen. Een Heilige kan niet zeggen: Heer ik dank U, omdat ik niet ben als de anderen. i Een fabriek, die goed gaat, die ultbreldt, bezichtigt men gaarne en te meer gunt men den ondernemers hun succes, wanneer zij, zooals de heeren Wytenburg in de in richting van hun „Edelachtbaar-slgaren- fabrieken”. zoozeer blijk geven van een so ciale gezindheid, die er naa* streeft overal in hun hallen den arbeiders den Indruk te geven, dat zy niet als deelen van de machi ne, als nummers worden beschouwd. Kennis voldoende, maar te nerveus geweest. Waarom niet tijdig Mijnhardt's Zenuw- tabletten gebruikt? Hierdoor blijft men kalm en helder van geest^Ze zijn verkrijg baar bij Apoth. en Drog. In kokers van 75 ct. uur kwam i Directeur- Dr. Naar wy vernemen, ligt het in het voor nemen, de regeling voor de restitutie op voorraden tarwe en andere granen alsmede sommige derivaten ingeval van verlaging van het monopolie-prijsverschil, te vervan gen door een nieuwe. Terwijl de bestaande regeling uitsluitend voorziet in restitutie by verlaging der mono- poliehefflng, zal de nieuwe regeling ook voorzien in bijbetaling voor het geval bet monopolleprijsverschil verhoogd wordt. Na het sich tarnt ssnsit.ii, dat een pro duct als het onderhavige economische le- wi—Wrtggrtil» nol vertagnea. km k Naar wy vernemen zal de Minister van Staat. Dr. H. Colyn, Maandag'' 12 Juli aa. voor zes weken met verlof gaan. In deze weken zal het nieuwe departe ment van Minister Colyn dat van Alge- meene Zaken ingericht worden in het voormalig Paleis aan den Kneuterdijk te Den Haag, waarvoor op de eerste verdieping aan de voorzyde van het gebouw, juist boven den hoofdingang vier zalen bestemd zyn. Donderdagmiddag heeft zich te Amers foort een ernstige botsing voorgedaan tus schen een autobus van den stadsdienst en een personenauto, bestuurd door een auto- sloQDgr. 'Laatstgenoemde werd door de politie achtervolgd, op vermoeden, dat hij /liet in het bezit was van een rijbewijs. Donderdagmiddag om Minister Steenberghe met Generaal van Handel en lAverheid, Hirschfeld, aad - de kunstzijdefabriek té Arnhem, om een nieuwe afdeeMng voor de vervaardiging van de zg- melkwol te openen. OI8TERWIJK, 4 Juli. at niet alle plAnnen publiekelijk geheel bekend zullen kunnen wor- dei aangeziei naire be niet voor geweld te zullen terugschrikken. Het wachten is dus op den vooralsnog ultbllj venden kater van de democratie. Intusschen blijkt uit Arnold Meyer's per- soon lijk woord, dat hij in het donker der afzondering een geweldigen kater heeft moeten verknljpen, en nog wel een zwar ten. De Coué-methode, toegepast door tegen alle zicht- en tastbare werkelijk heid in zijn volgelingen te willen sugge- reeren: Zwart Front komt tóch!, ver raadt meer dan het puntje van zijn staart. De democratie, die er al was, is gebleven en heeft overwonnen, en zij is gebleken een katje te zijn, dat men zelfs niet met bokshandschoenen kan aanpak ken zonder leelijk gehavend te worden. Minister Steenberghe acht het'een geluk kigen samenloop van omstandigheden, dat hy reeds aanstonds na zyn optreden als minister van Handel, Nyverheid en Scheep vaart en als minister van Landbouw en Viaschery al., getuige mag zyn van dit initiatief van een Nederlandsche onder neming, dat een eerste stap kan betee- kenen op een weg, welke zoowel uit in dustrieel als uit agrarisch oogpunt voor ons land groote perspectieven in zich kan ber- - Uit industrieel oogpunt, omdat hier een nieu we grondstof wordt vervaardigd volgens een BANDJERMASIN, 8 Juli. (Aneta) Om trent den hevigen bandjir, welke in de om geving van Martapoera is voorgevallen, kan nog 14t volgende wordengemeld Gebleken is, dat op Martapoera nog twee mannen verdronken zyn. De postweg is over .vyfhonderd meter weggeslagen. In zes kampongs zyn 150 huizen weggespoeld. Verschillende kampongs zyn nog niet be reikbaar. Te TaTnbak Anjar is een dijk over 600 meter lengte weggeslagen In den kam pong Bel Alang is het water gezakt. De kampong is echter niet watervry. De grondslagen voor de ,J£delachtbaar”-slga- renfabrieken werden in 1845 gelegd door den ouden heer wytenburg, den vader van de tegen woordige firmanten, wier zoons thans lang zaamaan de leiding de tecbtiische leiding vooral mee in handen'nemend Een energieke stam dus, die biykbaar uitstekend de behoeften verstond van het rookend publiek. Getuige tenminste de voortdurende uitbreiding van het bedrijf, dat momenteel 450 menseden werk biedt en dat steeds harder de noodzaak voelde een gebouw op te trekken, dat ook komende expan sie kon opvangen. Dit laatste gebeurt nu. Een oud, zeer leeiyk. leegstaapd fabriekscom- I plex kon worden aangekocht Architect Kolde- wey werd in den arm genomen en herschiep het geheel tot een fabriek, waar overal helder licht valt, waar de muren en de omgeving zoo warm mogeiyk aandoen door het gebruik niet van de koude hypermoderne, doch van de zacht ste. aangenaamste materialen. De schaftlokalen liggen aan den Singel en straks langs de nieuwe doorbraak en de groote brug. De menschen vin den er dus altyd gezelligheid. De werkruimten zelf werden opgefleurd door prachtige teekenin- gen van Lode Sengers. Teekeningen, waarvan ten deele een sterke opbeurende, opwekkende en ten deele een zeer goed opvoedende kracht uitgaat Werkeiyk een voortreffelyk gebouw. Ook van zakelyk standpunt. Het product loopt door zalen, die in een cirkel gegroepeerd om de directie-centrale. van waaruit alles kan worden overzien het hééle arbeidsproces, dat slechts ten deele gemechaniseerd verloopt, waar men het handwerk zooveel als mogelijk nog in eere houdt. Succes .Edelachtbaar”! overtuigd, aldws besloot minister Steea- bergbe zijn rede, dat deze ontwikkeling zal strekken tot voordeel aoowel van den Nederiandacben landbouw als van de Ne derlandsche industrie en dm van het ge heels Nederlandsche volk. de Kardinaal-Legj lag de grootsche sl' i worden gehouden. Kardinaal Pacelli weer ■kr Dinsdag een pon- nr in de Notre Dame. Met groote snelheid „nam” de vluchteling diverse straten, totdat op een kruispunt een aanryding met een stadsbus, die voorrang had moeten hebben, onvermydeiyk werd. De per sonenauto den avond tevoren op de auto markt gekocht werd met kracht in ’de flank aangereden. Het was voor de politie toen een klein kunstje, den gestranden autobestuur der, die in alleryl nog getracht had de num merborden van den wagen te rukken, te arres tee ren. By zyn overbrenging naar het politie- posthuis zakte de man in elkaar, waarop men hem een garage binnendroeg. Later is hij naar bet politiebureau overgebracht. Van de vyf Inzittenden van den autobus viel er een flauw en liep een adder een hoofdwonde op. X In den personen-auto ware», behalve de be stuurder, nog twee personen gezeten, van wie een een bloedende neuswond opliep. De wagen werd dusdanig beschadigd, dat hij moert wor den weggesleept. ok in de kringen van Zwart Front stelt men na het aan duidelijk heid niets te wenschen over laten de échec bij de verkiezingen blijkbaar de Ietwat pijnlijke vraag: „Wat na?** *t Inleggeld, dat In tegenstelling met dat van de K.DP. niet nagenoeg uitsluitend uit de zakken van „kleine luyden” werd geklopt, is verspeeld, doordat de poli- tieke roulette voor Zwart Front evenals voor de andere katholieke dissidenten op zero (nul) is uitgedraaid. Wat nu? De leider van Zwart Front, de heer Arnold Meyer, heeft zich met een kort persoon lijk woord In zijn blad tot het i zijner getrouwen gericht. „Het is 1 meer dan ooit de tanden op elki klemmen, te vechten en te strijden een herboren Nederland”, schrijft hij. Welnu, wat dat op elkaar klemmen der tanden betreft, dat zal te gemakkelijker gaan, naarmate ér minder tusschen zit. Voor den leider zelf is dat; niet zoo ge makkelijk, want ten eerst^ behoeft hij niet als sommigen van zijn volgelingen van de hand in de tand te leven en ten tweede heeft hij zooveel haarop de tanden, dat hij zijn mond niet kon hou den en veroordeeld werd wegens beleedi- ging Van regeeringspersonen. De verkie zingen vormden volgens hem voor Zwart Front slechts een episode van bijzakellj- ken aard. Maar toch had hij een dag of veertien noodig om op verhaal te komen, dat hij ook nu nog niet, maar eerst straks bij stukken en brokken zal gaan vertellen. „Een dag of veertien zijn wij afwezig geweest, om rustig en door nie mand gestoord of afgeleid, de nieuwe planneif voor den komenden tijd te ont werpen”, aldus schrijft hij. „De weg. dien wij hebben te begaan is voldoende verkend. Veranderingen vinden, die even groote zullen blijken te zijn en die het Zwarte Front zullen versterken. De beginselen zijn-en blijven onze onveranderlijke be ginselen. De tactiek zal naar wisselende omstandigheden, zoo nu en dan gewij zigd moeten worden. Zwart Front moet er komen! Alvorens hierop verder in te gaan wensch ik met mijn Raad en mijn staf van medewerkers een en ander te overleggen. Daarom werkers van Zwart Front nog even geduld. Slechts na rijp beraad en overleg zullen de plannen w worden vastgesteld en door mij het bevel (sic) tot doorvoering van die plannen worden gegeven. Over veertien dagen zal Ik in een reeks van artikelen onze actie voor de naaste toekomst ontvouwen, voor zoover publiekelijk bekend kan worden gemaakt. Het kan niet uitblijven, dat na den overwinningsroes, voor de democratic de kater komt. Voor dien tijd moeten wt klaar en voorbereid zijn." in eigen lafioratorium uitgewerkte bereldings- wijze, welke grondstof voor onze textielindus trie van groot belang kan worden; uit agrarisch gezichtspunt, omdat een welslagen van deze pogingen de oplossing van een zeer belangryk agrarisch probleem ten zeerste zal kunnen ver eenvoudigen. Z. Exc. wijst er verder op, dat hier in eigen land de verwerkingsmogeiykheid wordt geo- pendtvoor een grondstof, waarover Nederland in ruime mate- beschikt, nj. voor de ondermelk. Het industrieele aspect van de melkwol-fabri- cage lykt spr. niet minder belangryk. De ontwikkeling van de kunstzyde-industrie bier te lande en in het buitenland wettigt de verwachting, dat niets onbeproefd zal worden gelaten om het nieuwe product een belangrijke toekomst te verzekeren. Op grond van diezelfde ontwikkeling meent de minister tevens als zyn meenlng te mogen uitspreken, dat het hier niet zal zyn de simpele vervanging van het eene product door een ander, doch dat zich hlerby weer nieuwe aanwendingsmogelykheden zullen voordoen, welke ook voor onze textielindustrie een belangrijke stimulans zullen vormen om op den ingeslagen weg voort te gaan. Hier doet zich ook de mogelykheid voor om de grondstoffenbasis, welke de textlel-lndustrie *in eigen land bezit te versterken. Men moge het betreuren, dat in de abnormale tijden, waarin wy thans leien, dergeljjke overwegin gen een belangrhke rol moeten sjaelen, de fei ten liggen nu eenmaal niet anders. Om een enkel cyfer te noemen, herinnert spr. eraan, dat in 1936 het invoer-surplus van ruwe wol 4.659.000 K.G. en van wollen garens 8.875.000 K.G. heeft bedragen. Spr» is zich inlkomen ervan bewust, dat nog zal moeten blyken of de bereiding van deze nieuwe soort wol wel die groote beteekenis voor ons land zal hebben als sommige, en ook zyn optimistische beschouwingen zouden doep gelooven Ook ons volk ziet zich echter door de ontwikkeling’ der crisisjaren gedwongen de economische mogelijkheden van eigen land meer dan ooit te voren te onderzoeken. Ook de positie van het personeel m dienst der lagere bestuursorganen, zal de byzondere aandacht hebben, evenals de maatregelen, die net centraal gezag ten aanzien van genoemd os door uitvaardiging van verschll- 6s, getroffen heeft. -a te houden bestuursvergadering tie zullen de plannen van actie uitgewertrt. der vergadering deelde de it hy, als gevolg van zyn Ier Tweede Kamer, bedankt ie R. K. Centrale. g werd hem dank gebracht i deae laatste functie heeft Ook die rol moet buitengejwoon natuuriyk vertolkt worden, meer dan elk andere rol moet die leven Het leven van Franciscus. Deze spe ler moet in- en uitwendig het lyden en onbe grepen genieten voelen van Franciscus, als zyn toon zangerig wordt moet hy als het ware zelf zyn zang spontaan componeeren steeds in de meest goddelyke naïveteit. Van den grootsten eenvoud gaat hy over in de meest suggestieve bezieling, waarby zelfs het lichaam van den speler de voorgespeelde pynen moet iyden.< Van by het begin, wanneer hy van de zondige jongelingsvreugde den „Godsklop” zooals Felix Timmermans dat noemt den „Gods klop” ondergaat, om jbo gedurende drie volle uren te metamorphoseeren van lichaam en ziel. Kortom, de rol van Franciscus is een op gaaf zooals er vast geen tweede bestaat. Daar om breng ik persoonlyk hulde aan den een- voudigen jongen Jos. v. d. Brugge, die het aan gedurfd heeft deze rol op zich te nemen en te torsen. En dragen zal hy de rol, daar ben ik zeker van. Het spel zelf bestaat uit zeer veel tafereelen, die echter een doorloopend gebeuren daarstel- len, in den vorm van een film, een geleefde film, vandaar ook de titel „Het filmspel van Sint Franciscus". De volgende week Zondag gaat de première van het spel in het Oisterwyksch natuur theater en daarna 'Wordt het nog zeven maal opgevoerd. Twee uitvoeringen zyn reeds geheel besproken. Het wordt wéér een succes! Aan het Terminlstation waren talrijke Ita- liaansche en Vatlcaansche hoogwaardigheldsbe- kleeders en diplomaten aanwezig, om den Kardinaal-Legaat te begroeten. Onder hen merkten wy op den Nuntius in Italië en den Italiaanschen ambassadeur by den H. Stoel, de Fransche en Poolsche zaakgelastigden. Mgr. Plzzardo, den Gouverneur van den Vatlcaan- schen Staat, den prefect en den vlce-gouver- neur van Rome. Een afdeeling carabinieri bracht militaire eerbewijzen en speelde den Italiaanschen Ko- ningsmarsch en de Pauseiyke hymne. De Kardinaal-Legaat zal Vrydagochtend te 9 uur te Parijs aankomen en zal daar officieel worden ontvangen. De Fransche regeering heeft omvangrijke maatregelen getrofferf. Zaterdag zal Kardinaal Pacelli een H. Mis opdragen in de Basiliek van het H. Hart op Montmartre. t ’s Middags vertrekt naar Lisieux, waar Zm tlngsplechtlgheden zulle Op den terugweg zal naar Parys gaan, en tificale Hoogmis opdrat Z.Em. zal daarbij een toespraak houden. In den namiddag zal de Kardinaal-Legaat een officieel bezoek brengen aan President Lebrun en aan den minister-president. Chautemps. jaarna in den avond de terugreis naar Rome zal worden aanvaard. Om nu'in détails te treden moet ik er op drukken, dat de rol van .Franciscus" verplet- terend-overweldigend is. Ze br zonder einde Hl vergt al de mogelyke schakeeringen, die men van een tooneelspeler elschen kan. Jeugd humor gevoel geloof liefde meevoe len der lichamelyke pynen en zielesmart transfusie, nu eens uiterst ree£l aardsch en dan weer etherisch. Nu heb ik getracht alles van en rond St. Franciscus in dit boek te leggen en byzonder me bezig gehouden met dit probleem van heilig zyn. Niet door bespiegelingen en van lovende uitroepen, maar door het inneriyk en uiteriyk leven te beschrijven. Dat heb ik geprobeerd. Hem laten le ven. In zyn tragiek en zyn vreugde. En dit zelfde heb ik met de krachtige hulp van den heer Caspeele in het openluchtspel willen weer geven, of beter nog, wy willen het boek laten zien, illustreeren, zoover dit mogeiyk is met tooneelspelende menschen. Men komt hier naar het boek zien, wy heb ben natuuriyk veel gevallen moeten opofferen, verschillende citaten dooreenmengelen; men kan toch geen acht dagen aan een stuk spelen. Het stuk is dus geen lof van Franciscus, maar het aanschouweiyk maken van enkele gevallen uit zyn leven, in den geest van myn boek „De Harp van Sint Franciscus”. Zelfs treden er hier en daar figuren op, terwyi er anderen meer op den voorgrond treden, zooals de ouders van Sint Franciscus, die myns inziens tot hiertoe te vernalatlgd, zelfs aanvechtbaar zyn geworden. Wy hebben het een filmspel genoemd, al had ik het persoonlyk liever clrcus-spel genoemd. Clrcus-spel in den goeden zin. Het Oister wyksch openluchttheater heeft reeds het voor komen van een circus, circel, ronde. In een tircusspel volgt alles ook snel opeen, kort en zonder bykantlgheden van voorwerpen, décors en andere fournituren. Daarby wordt er in dit stuk gedanst, gezongen, te paard gereden: Sranciscus noemde zichzelf toch den tuimelaar, den danser van O. L. Heer. In een woord alles deed my aan een circus denken. Maar ik dulo erop in den verheven zin, in den katholieken »in, zooals men de passie van ons Heer speelt. Doch ar was kans, dat men het toch verkeerd De heer Antonio Feretl, uitvinder van de bereiding van kunstwol uit ondermelk, heeft met enkele andere heeren van de directie der Snla Viscosa N.V. Hlmca (Hollandsche Indus trieele Maatschapy voor Caseïnebereldlng) een bezoek gebracht aan de fabriek van de N.V. Lyempf. Berlikum (Fr.), waar de textielcaseïne bereid wordt volgens het patent Feretl, welke caseïne de grondstof is voor de melkwolfabri- cage. De heer Feretl sprak zyn groote voldoening uit over het bereikte resultaat; zoowel de aan passing van het procédé aan Nederlandsche toestanden als de kwaliteit van de hier bereide textiel-caseïne worden volkomen bevredigend gevonden. Na deze inspectiereis zal nu naar de N. Rott. Crt. verneemt, de bereiding van textiel-caseïne op groote schaal binnen zeer korten tyd tot stand gebracht worden. Reeds binnen een maand zullen alleen reeds te Leeuwarden in vier fa brieken groote hoeveelheden melk tot textiel- caseïne verwerkt worden. In byna alle provin cies zullen binnenkort belangryke suivelbe- dryven met de fabricage beginnen, zoude begrijpen; en daarom kon men gerust film-spel schrijven. Of bet moeiiyk te spelen 1S? De regisseur zal wel weten, wat hy onder de knie moet krijgen, want hy heeft het mee ge schreven, daarom is dit een dubbele winst. De vertolker van de figuur van Sint Fran ciscus heeft een zware taak op zich genomen, maar hy heeft de geestdrift en de liefde ervoor en hy is ook omringd van de befaamde Ghe*t- len van den Spele. die als ze iets aanpakken, er °°'c schitterend mee voor de pinnen komen. Aan hen zal het niet liggen, zy staan hun man. Ik wensch, dat men het stuk ook kan zeggen. Dan wordt het schoon. Ik dank hier byzonder deze Ghesellen. deze overtuigde kerels, die dap peren, dat zy my de eer aandoen myn boek in openluchtspel weer te geven.” De heer Hendrik paspeele, die met de regie werd belast, lichtte zyn plannen dienaangaande als volgt toe: „In tegenstelling met die andere openlucht spelen is „Het filmspel van Sint *Franciscus" een brok proza, eenvoudig en natuuriyk, hele maal op zyn FWix Timmermffizra^ Ook het spel moet aldus eenvoudig en na- tuurlyk zyn, niet gespeeld maar geleefd. Juist dat natuuriyk spelen echter, of beter natuuriyk doen, is de moeiiykste. opgave. Na tuuriyk sprekrn en leven op'het tooneel is wel de grootste kunst van den tooneelspeler. Het is zeer eigenaardig, de meeste spelers denken, zoodra zy op een tooneel verschynen dat Is zoo op de planken als op den open- luchtgrond denken, dat ze anders moeten spreken, gaan en zich bewegen dan in het ge- wqne leven, beginnen onwillekeurig te decla- meeren en onnatuuriyke gestes te maken. Dat ondervond ik in Vlaanderen en dat heb ik ook hier opgemerkt. Dit experiment bekrachtigt de bewering dat, als de speler natuuriyk kan1 doen, hy pas een tooneelspeler is. Dit was een der groote moellykheden by het instudeeren van Felix Timmermans' zyn „Fran ciscus". Nochtans kan ik nu verklaren, dat hier deze opgave overbrugd is. In de te Nymegen voortgezette vergadering van den Ned. R. K. Bond van Loodgieters-, Flt- terspatroons en Verwarmingsinstallateurs wer den in het bestuur gekozen de heeren M. Poels uit Heerlen en J. L. M. Rijbroek uit Haarlem. De belde aftredende bestuursleden, die niet herkiesbaar waren, de heeren L. G Bergman en D. Haas-Jongen werden gehuldigd. De heer L. G. Bergman, de nestor in de vak beweging. werd tot eere-lld benoemd. De tweede' dag werd begonnen met een plechtige H. Mis. opgedragen in de 8t. Petrus Canisluskerk door den bondsadvlseur, kap. Th. Sinnige. In de ochtendvergadering werd definitief be sloten tot oprichting van een overlydensfonds dat «ten doel heeft, na overiyden van een der leden aan diens nagelaten betrekkingen een uitkeering te geven. Alle leden van den bond en hun echtgenooten kunnen hiervan lid wor den. Verschillende afdeelingsvoorstellen werden be handeld. Algemeene sympathie vond een voorstel der afdeeling Arnhem om meer actie te voeren, ten einde by de grossiers gedaan te krijgen dat geen loodgietersartlkelen meer geleverd worden aan nlet-vaklieden en beunhazen. De voorzitter sloQfc het congres met een alge meen dank woord Des middags werd een rijtoer gemaakt door de omgeving van Nymegen. w -^elix Timmermans en kapelaan I i Rovers hebben elkander gevon den. Kapelaan Rovers zocht voor zijn Ghesellen van den Spele een stuk volkstooneel, dat zjjn Bra- bantache menschen pakken zou; een voudig en handelend om een-figuur, die in dezen tijd van sociale ellende den menschen iets zegt. En Felix Timmermans bracht hem zjjn Fran ciscus, die zooals hij zelf zei, niet litterair werd geschreven, maar in overleg met zjjnen biechtvader - „voor arme menschen, in arme- menschen-stjjl, zóó, dat ook onze meid en onze melkboer er van zou den kunnen genieten.*' Oisterwyk zou een Franciscus-spel 'geven. Maar welk? Indertyd hebben de Nymeegsche studenten er een opgevoerd van 'n Engelschen auteur. Dat bestond uit een aantal tafereelen. Heel mooi en ook heel boeiend, maar weinig geëigend voor het openlucht-theater in het land van bosschen en vennen. Het boek van Timmermans? ,J>e Harp van Bint FfÈBciscus?” Maar viel daar een spel van te maken? Ja zeker, zei Felix Timmermans. Ge hebt er de dialogen in voor het oprapen. Acht dagen en er ligt een tooneelspel voor u. Die acht dagen zyn wel wat langer geworden. Een paar maanden zelfs. „Kapelaan Rovers moest me het stuk waariyk uit myn pen komen trekken en liet niet los vóór hy het had, want Ik was ziek en overhoopt van werk.” Maar het is er' toch gekomen. Hendrik Cas peele, de eerste regisseur van de Kon. Vlaam- ache Opera, die de regie op zich nam. hielp een handje mee in het vervaardigen van den tekst. Timmermans zelf heeft over zyn boek een en ander verteld in een gezelschap vertegen woordigers van de Nederlandsche pers, door burgemeester Verwlel officieel in zyn gemeente ontvangen. Sint Franciscus byvoorbeeld, die voor enkel bezit niets anders meenam, dan zyn harp, zyn ziel, waarmee hy God loofde, zyn liefde tot God uitzong, meer muzikaal, meer dichteriyk, poëtisch, dan ééne andere Heilige. Sint Franciscus, tot wlen in dezen tyd, die om sterke figuren vraagt, zóó velen, van hoogere en lagere ontwikkeling, onder katholieken en protestanten zoowel als onder hen, die geen christendom meer kennen, zich wenden. Onder leiding van haar voorzitter, dr. Bweens, hield te Hertogenbosch de R. K. Centrale van burgeriyk overheidspersoneel haar jaar vergadering, welke wordt gevormd door de ge zamenlijke hoofdbesturen van de by de cen- tale aangesloten organisaties. Na goedkeuring van de verslagen van secre taris en penningmeester, was de vergadering vooral gewyd aan de behandeling van het rap port van een uit het bestuur der Centrale ge vormde studie-commissie terzake het vraagstuk ..prysstyglng en salarissen”. Ernstig werd getwyfeld of de offlcleele statis tische cyfers een juist beeld geven van den wer- keiyken toestand, vooral zooals deze zich sedert de muntcorrectie ontwikkeld heeft. Het cyfer- hbeld werd te gunstig geacht. Bovendien was de vergadering van oordeel, dat de salarls-posltle niet afhankeiyk kan en moet worden gesteld van indexcyfers, wyi deze verstarrend werken, terwyi het leven zich voort durend beweegt. Daarnaast moeten andere -fac toren eveneens in overweging worden genomen. Verwezen werd naar de opgaande conjunc tuur, welke een ontwikkeling m dezelfde rich ting doet verwachten, en die tot uiting komt, zoowel in een belangryk ruimer toevloeien van dc Ryksmiddelen als in een oplevenden be- dryfstoestand. Vervolgens werd de Minister uitgenoodigd een bus ondermelk in het daarvoor bestemde reservoir te gieten, waarmede de oommercleele labricage een aanvang nam. De aanwezigen bezichtigden de apparatuur, waarmede de vervaardiging geschiedt en daar na de verschillende producten, die door de firma’s Van Dooren en Dams, Clos en Leem bruggen. Van Schuppen en Willink uit het nieuwe product vervaardigd waren. Hierna werd de thee aangeboden en de ge legenheid gegeven om een rondwandeling door het NAAR

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1937 | | pagina 19