Oisterwijks natuurtheater O KNAL”:™ Sociale fabriek DE ZWARTE KATER De bandjir bij Martapoera SPEL VAN ST. FRANS Kerkelijk leven Kard. Pacelli uit Rome vertrokken Auto door politie achtervolgd Wol uit ondermelk Examen gedaan en niet geslaagd VRIJDAG 9 JULI 1937 Jou- R.K. LOODGIETERSPATROONS Audiëntie Aartsbisschop I W ateler-vredesprijs I Contingent eeringen Graanvoorraden Taxegedeelte consumptiemelk De GheseZ/en van den Spele bren gen een stuk van Felix Tim merman» en Hendrik Caspeele Lode Sengers’ schilde rijen Burgerlijk Overheids personeel Minister Colijn gaat met verlof, sullen plaats verbeteringen Bonte tafereelen dooreen Minister Steenberghe stelt nieuw bedrijf te Arnhem in werking 150 huizen weggespoeld verschil lende kampong» nog niet bereikbaar Het „Edelachtbaar”-»igarenbedryf belicht een groot model-complex R- K. Centrale dringt aan op in trekking der 5 pCt. salaris korting Kennis voldoende, maar te nerveus geweest. Waarom niet tijdig Mijnhardt’s Zenuw- tabletten gebruikt? Hierdoor blijft men kalm en helder van geest. Ze zijn verkrijg baar bij Apoth. en Drog. in kokers van 75 ct. Besloten tot oprichting van een over lij densfond* Pauselijk Legaat naar Lisieux plechtig uitgeleide gedaan Voor 1937 t^gekend aan Lord Baden Powell Arrestatie van den bestuurder na botsing met autobus Binnenkort vier fabrieken te Leeuwarden in bedrijf. -- ■w i Onze onze er van Olsterwijk christendom Olsterwijk zou een Q /Vieuwe restitufierege/ing aangeslotenen kunstzUdebedriJf te maken. i Ivelbe- Romelnsche correspondent seint ons dri. S Juli: De Wateler-vredesprUs voor 1937, ten be drage van 3100 pond sterling, is toegekend aan Lord Baden Powell, .op grond van zijn bijzondere verdiensten voor de bevordering van de internationale verstandhouding door middel van de padvtndersbeweglng. Ingediend zijn wetsontwerpen inzake de bij K. B. voor den tjjd van twaalf maanden (in gaand 1 Juni 1937) verlengde contingenteerin- gen van den Invoer van zeevisch, van aal en paling en van overhemden. Na gisteren door den H Vader in audiën tie ontvangen te zijn, is Kardinaal Pacelli met de Pauselijke Missie naar de plechtig heden te Lisieux heden te elf uur uit Rome vertrokken. Nederlandsche Zulvelcentrale. 11 tot en met 17 Juli 1937 consumptiemelk regeeringscontract. taxegedeelte 6.25 cent, eventueel verhoogd met premie of verminderd met kwal>eitsafdracht. Gvermelk regeeringsminimumprijs 4.90 cent. Afdracht bij levering in consumptie van an dere dan taxemelk ISO cent. Nadere bijzonderheden dezer regeling worden per publicatie bekend gemaakt. Ir. Roebrori Landbouw, di< Zijne Hoogwaardige Excellentie de Aartsbis schop van Utrecht zal de volgende week alleen Maandag en Woensdag audiëntie verleenen. Op deze overwegingen was de vergadering van oordeel, dat er aanleiding is de salaris verbetering concreet aan de orde te stellen. Bij de regeertng zal met kracht worden kangedrongen de korting i 5 pCt., welke op het Rijkspersoneel met ingang van 1 Januari 1936 werd toegepast, met ingang van 1 Januari 1938 ongedaan te maken. Naar wij vernemen zal de Minister van Staat, Dr. H. Colijn, Maandag 13 JuH as. voor zes weken met verlof gaan. In deze weken zal het nieuwe departe ment van Minister Colijn dat van Alge- meene Zaken ingericht worden in het voormalig Paleis aan den Kneuterdijk te Den Haag, waarvoor op de eerste verdieping aan de voorzijde van het gebouw, juist boven den hoofdingang vier zalen bestemd zijn. „Ik kan U verzekeren,” zei hij, „dat een boek over eeh Heilige schrijven, van gansch an deren aard is dan over een ander mensch, en zwaar. Men schrijft over Napoleon, Rembrandt, Mussolini. Ieder van hen weet voor zich of gelooft, dat hij een goede ge neraal, goede schilder of krachtige polletiker is. Een Heilige weet niet dat hij een Heilige is, anders is hij er geen. Een Heilige^ kan niet zeggen: Heer ik dank U, omdat ik niet ben als de anderen. Na het zich laat aanzien, dat een pro duct als het onderhavige economische le- vensvatbaarheM zal verioonen. boa ik leden was het als een nieuwigheid, als een ernstige poging tot her-opwekklng gan het vrome leeken-tooneel. Het werd met de op voering van de „Sevenste Bliscap” een suc ces. Verleden jaar werd het eenmaal aange vangen experiment voortgezet. Zou dit slagen? Het slaagde met „De Paradijksvloek" Eh «mi klinkt het haast vanzelfsprekend, dat er wéér een spel komt. Men vraagt niet meer: komt u weer met uw spelen, kapelaan? Doch alleen: waarméé komt u dit jaar? Dat was voor kapelaan Rovers, den moderator die echter nooit modereert, doch altijd stuwt, óók de groote kwestie. Twee Jaar achter elkan der had men louter ernstig, verheven spel ge geven. Waarom nu niet een Brabantsch volks stuk met wat meer levendigheid, wat meer humor, zoo men wil. Het religieuze in den opzet hoefde daaronder niet te lijden. Er zijn blijde Heiligen genoeg in den hemel. Een fabriek, die goed gaat, die ultbreldt. bezichtigt men gaarne en te meer gunt men den ondernemers hun succes, wanneer zij. zooals de heeren Wijten burg in de in richting van hun ..Edelachtbaar-sigaren- fabrieken", zoozeer blijk geven van een So ciale gezindheid, die er naar streeft overal In hun hallen den arbeiders den indruk te geven, dat zU niet als deelen van de machi ne, als nummers worden beschouwd. Uit industrieel oogpunt, omdat hier een nieu we grondstof wordt vervaardigd volgens een Teneinde dit te bereiken, is voor de nieuwe regeling de vorm gekozen van een overeen komst. welke tusschen de Nederlandsche Akker- bouw-centrale, eenerzljds en de bU die centrale als georganiseerde aangeslotenen anderzijds wordt aangegaan. OISTERWUK, 4 Juli. Ook de positie van het personeel m dienst der lagere bestuursorganen, zal de bijzondere aandacht hebben, evenals de maatregelen, die -•et centraal gezag ten aanzien van genoemd personeel, oa door uitvaardiging van verschil lende circulaires, getroffen heeft. In een weldra te houden bestuursvergadering van de centrale zullen de plannen van actie rader worden ultgeweikt. Aan het einde der vergadering deelde de voorzitter mede, dat hij, als gevolg van zijn «...nwijzing tot lid der Tweede Kamer, bedankt als voorzitter van de R. K. Centrale. Uit de vergadering werd hem dank gebracht voor hetgeen hij in deze laatste functie heeft verricht Donderdagmiddag heeft zich te Amers foort een ernstige botsing voorgedaan tus schen een autobus van den stadsdienst en een personenauto, bestuurd door een auto- slooper. Laatstgenoemde werd door de politie achtervolgd, op vermoeden, dat hjj niet in het bezit was van een rijbewijs. Naar wij vernemen, ligt het in het voor nemen. de regeling voor de restitutie op voorraden tarwe en andere granen alsmede sommige derivaten ingeval van verlaging van het monopolle-prijsverschll, te vervan gen door een nieuwe. Terwijl de bestaande regeling uitsluitend voorziet in restitutie bij verlaging der mono- polieheffing. zal de nieuwe regeling ook voorzien in bijbetaling voor het geval het monopolleprijsverschil verhoogd wordt. Directeur-Generaal van den hierbij eveneens tegenwoordig zou zijn, was wegens een hem Donderdagmorgen op het Departement overkomen ongeval, ver hinderd te komen. •Een zeer beperkte kring van gasten, die bij de voorbereiding op de een of andere wijze hun medewerking hadden verleend, was aan wezig. De Directeur derAKU, Prof. Ir. I. P. de Vooys, gaf een uiteenzetting van de redenen waarom deze nieuwe fabricage was begonnen, waarop de Minister een rede uitsprak. Minister Steenberghe acht het een geluk kigen samenloop van omstandigheden, dat hjj reeds aanstonds na zijn optreden als minister van Handel, Nijverheid en Scheep vaart en als minister van Landbouw en Visscheri) ai., getuige mag zijn van dit Initiatief van een Nederlandsche onder neming. dat een eerste stap kan betee- kenen op een weg, welke zoowel uit in dustrieel als uit agrarisch oogpunt voor ons land groote perspectieven in zich kan ber- gen. overtuigd, aldws besloot mfciisler Steea- berghe zijn rede, dal deze ontwikkeling zal strekken tot voordeel zoowel van dea Nedeeiandaehen landbouw als van de Ne- deriandsche industrie en das van het ge- heele Nederlandsehe volk. De nieuwe regeling zal gelden voor tar we waaronder begrepen vlta-tarwe inge val van wijziging van den prijs der vtta- tarwe-, rogge, mals en gerst en voor zoover het betreft tarwe en rogge mede voor het uit die granen hier te lande bereide meel en bloem en voor de bij die bereiding ontstane tarwe- en rogge-afvallen. Voor de in Nederland ingevoerde tarwe bloem zal eveneens zulk een overeenkomst worden ontworpen. De nieuwe regeling zal op 9 Augustus ax. in werking treden. Onder leiding van haar voorzitter, dr. Bweens. hield te Hertogenbosch de R. K Centrale van burgerlijk overheidspersoneel haar jaar vergadering, welke wordt gevormd door de ge zamenlijke hoofdbesturen van de bij de Gen iale aangesloten organisaties. Na goedkeuring van de verslagen van secre taris en penningmeester, was de vergadering vooral gewijd aan de behandeling van het rap port van een uit het bestuur der Centrale ge vormde studie commissie terzake het vraagstuk ..prijsstijging en salarissen”. Ernstig wem getwijfeld of de offlcleele statis tische cijfers een juist beeld geven van den wer- kelijken toestand, vooral zooals deze zich sedert de muntcorrectle ontwikkeld heeft. Het cijfer- W-eld werd te.gunstlg geacht. Bovendien was de vergadering van oordeel, dat de salaris-positle niet afhankelijk kan en moet worden gesteld van Indexcijfers, wijl deze verstarrend werken, terwijl het leven zich voort durend beweegt. Daarnaast moeten andere fac toren eveneens in overweging worden genomen. Verwezen werd naar de opgaande conjunc tuur, welke een ontwikkeling in dezelfde rich ting doet verwachten, en die tot uiting komt, zoowel in een belangrijk ruimer toevloeien van de Ryksmlddelen als in een oplevenden be- drijfstoestand. BANDJERMA8IN, 8 Juli. (Aneta) Om trent den hevigen bandjir, welke in de om geving van Martapoera is voorgevallen, kan nog het volgende worden gemeld: Gebleken is, dat op Martapoera nog twee mannen verdronken zijn. De postweg is over vijfhonderd meter weggeslagen. In zes kampongs zijn 150 huizen weggespoeld. Verschillende kampongs zijn nog niet be reikbaar. Te Tambak Anjar is een dijk over 600 meter lengte weggeslagen In den kam pong Sei Alang is het water gezakt. De kampong is echter niet watervrij. In de te Nijmegen voortgezette vergadering van den Ned. R. K. Bond van Loodgieters-. Flt- terspatroons en Verwarmlngsinstallateurs wer den in het bestuur gekozen de heeren M. Poels uit Heerlen en J. L. M. Rijbroek uit Haarlem. De beide aftredende bestuursleden, die niet herkiesbaar waren, de heeren L. G Bergman en D. Haas-Jongen werden gehuldigd. De heer L. a Bergman, de nestor in de vak beweging, werd tot eere-lid benoemd. De tweede dag werd begonnen met een plechtige H. Mis. opgedragen in de 8t. Petrus Canisiuskerk door den bondsadviseur. kap. Th. Sinnige. In de ochtendvergadering werd definitief be sloten tot oprichting van een overlijdensfonds dat ten doel heeft, na overlijden van een der leden aan diens nagelaten betrekkingen een uitkeering te geven. Alle leden van den bond en hun echtgenooten kunnen hiervan lid wor den. Verschillende afdeellngsvoorstellen werden be handeld. Algemeene sympathie vond een voorstel der afdeellng Arnhem om meer actie te voeren, ten einde bij de grossiers gedaan te krijgen dat geen loodgietersartikelen meer geleverd worden aan niet-vaklleden en beunhazen. De voorzitter sloot het congres met een alge meen dankwoord. Des middags werd een rijtoer gemaakt door de omgeving van Nijmegen. Aan bet Termlnlstatlon waren talrijke Ita- liaansche en Vaticaansche hoogwaardigheldsbe- kleeders en diplomaten aanwezig, om den Kardlnaal-Legaat te begroeten. Onder hen merkten wij op den Nuntius in Italië en den Itallaanschen ambassadeur bij den H. Stoel, de Fransche en Poolsche zaakgelastigden. Mgr. Pizzardo, den Gouverneur van den Vaticaan- schen Staat, den prefect en den vice-gouver neur van Rome. Een afdeellng carabirieri bracht militaire eerbewijzen en speelde den Itallaanschen Ko- nlngsmarsch en de Pauselijke hymne. De Kardlnaal-Legaat zal Vrijdagochtend te 9 uur te Parijs aankomen en zal daar officieel worden ontvangen. De Fransche regeertng heeft omvangrijke maatregelen getroffen. Zaterdag zal Kardinaal Pacelli een H. Mis opdragen in de Basiliek van het H. Hart op Montmartre. Middags vertrekt de Kardlnaal-Legaat naar Lisieux, waar Zondag de grootsche slui tingsplechtigheden sullen worden gehouden. Op den terugweg zal Kardinaal l’acelll weer naar Parijs gaan, en daar Dinsdag een pon tificale Hoogmis opdragen in de Notre Dame. Z Bn. zal daarbij een toespraak houden. In den namiddag zal de Kardlnaal-Legaat een officieel bezoek brengen aan President Lebrun en aan den minister-president, Chautemps. waarna in den avond de terugreis naar Rome zal worden aanvaard. In eigen laboratorium uitgewerkte bereidings wijze. welke gröndstpf voor onze textielindus trie van groot belang kan worden; uit agrarisch gezichtspunt, omdat een welslagen van deze pogingen de oplossing van een zeer belangrijk agrarisch - probleem ten zeerste zal kunnen ver eenvoudigen. Z. Exc. wijst er verder op, dat hier in eigen land de verwerkingsmogeUJkheld wordt geo pend voor een grondstof, waarover Nederland in ruime mate beschikt, nJ. voor de ondermelk. Het industrieele aspect van de melkwol-fabri- cage lijkt spr. niet minder belangrijk. De ontwikkeling van de kunstzijde-industrie hier te lande en In het buitenland wettigt de verwachting, dat niets onbeproefd zal worden gelaten om het nieuwe product een belangrijke toekomst te verzekeren. Op grond van diezelfde ontwikkeling meent de minister tevens als zijn meening te mogen uitspreken, dat het hier niet zal zijn de simpele vervanging van het eene product door een ander, doch dat zich hierbij weer nieuwe aanwenAngsmogeljjkheden zullen voordoen, welke ook voor onze textielindustrie een belangrijke stimulans zullen vormen om op den ingeslagen weg voort te gaan. Hiér doet zich ook de mogelijkheid voor om de grondstoffenbasis, welke de textiel-industrie In eigen land bezit te versterken. Men moge het betreuren, dat in de abnormale tijden, waarin wij thans leven, dergelijke overwegin gen een belangrijke rol moeten spelen, de fei ten liggen nu eenmaal niet anders. Om een enkel cijfer te noemen, herinnert spr. eraan, dat in 1936 het Invoer-surplus van ruwe wol 4 659 000 K.G. en van wollen garens 8.875.000 K.G. heeft bedragen. e Spr. Is rich volkomen ervan bewust, dat nog zal moeten blijken of de bereiding van deze nieuwe soort woi wel die groote beteekenls voor ons land zal hebben als sommige, en ook zijn optimistische beschouwingen zouden doen gelooven. Ook ons volk ziet zich echter door de ontwikkeling der crisisjaren gedwongen de economische mogelijkheden van eigen land meer dan ooit te voren te onderzoeken. Ook die rol moet buitengewoon natuurlijk vertolkt worden, meer dan elk andere rol moet die leven Het leven van Franciscus. Deze spe ler moet In- en uitwendig het lijden en onbe grepen genieten voelen van Franciscus, als zijn toon zangerig wordt moet hij als het ware zelf zijn zang spontaan componeeren steeds in de meest goddelijke naïveteit. Van den grootsten eenvoud gaat hij over in de meest suggestieve bezieling, waarbij zelfs het lichaam van den speler de voorgespeelde pijnen moet lijden. Van bjj het begin, wanneer hij van de zondige jongellngsvreugde den „Godsklop” zooals Felix Timmermans dat noemt den ..Gods klop” ondergaat, om zoo gedurende drie volle uren te metamorphoseeren van lichaam en ziel. Kortom, de rol van Franciscus is een op gaaf zooals er vast geen tweede bestaat. Daar om breng ik persoonlijk hulde aan den een- voudigen jongen Jos. v. d. Brugge, die het aan gedurfd heeft deze rol op zich te nemen en te torsen. En dragen zal hjj de rol. daar ben ik zeker van. Het spel aslf bestaat uit zeer veel tafereelen, die echter een doorloopend gebeuren <daarstel- len, in den vorm van een film, een geleefde film, vandaar ook de titel „Het filmspel van Sint Franciscus”. De volgende week Zondag gaat de première van het spel in het Oisterwijksch natuur theater en daarna wordt het nog zeven maal opgevoerd. Twee uitvoeringen zjjn reeds geheel besproken. Het wordt wéér een succes I Donderdagmiddag om drie wur kwam Minister Steenberghe met den Directeur- Generaal van Handel en Nijverheid, Dr. Hlnchfeld, aan de kunstzijdefabriek te Arnhem, om een nieuwe afdeellng voor de vervaardiging van de z.g. melkwol te openen. Met groote snelheid „nam” de vluchteling diverse straten, totdat op een kruispunt een aanrijding met een stadsbus, die voorrang had moeten hebben, onvermijdelijk wsrd. De per sonenauto den avond tevoren op de auto markt gekocht werd met kracht in de flank aangereden. Het was voor de politie toen een klein kunstje, den gestranden autobestuur der, die in allerijl nog getracht had de num merborden van den wagen te rukken, te arree- teeren. Bij zijn overbrenging naar het politle- poethuls zakte de man in elkaar, waarop men hem een garage binnendroeg. Later is hij naar het politiebureau overgebracht. Van de vijf inzittenden van den autobus viel er een flauw en liep een ander een hoofdwonde op. In den personen-auto waren, behalve de be stuurder, nog twee personen gezeten, «an wie een een bloedende neuswond opliep. De wagen werd dusdanig beschadigd, dat hij moest wor den weggesleept. Het openluchtspel van Olsterwijk burgert zich in. Geleidelijk maar zeker. Twee Jaar ge- als gan Sint Franciscus bijvoorbeeld, die voor enkel bezit niets anders meenam, dan zijn harp, zijn ziel, waarmee hij God loofde, zijn liefde tot God uitzong, meer muzikaal, meer dichterlijk, poëtisch, dan ééne andere Heilige. Sint Franciscus, tot wlen in dezen tijd, die om sterke figuren vraagt, zóó velen, van hoogere en lagere ontwikkeling, onder katholieken en protestanten zoowel als onder hen, die geen christendom meer kennen, zich wenden. Om nu in détails te treden moet ik er op I drukken, dat de rol van ^ranqjscus” verplet- terend-overweldigend is. Ze is zonder einde en vergt al de mogelijke schakeeringen, die men van een tooneelspeler eischen kan. Jeugd humor gevoel geloof liefde meevoe len der lichamelijke pijnen en zielesmart transfusie, nu eens uiterst reëel aardsch en dan weer etherisch. zoude begrijpen; en daarom kon men" gerust fllm-spel schrijven. Of het moeilijk te spelen is? De regisseur zal wel weten, wat hij onder de knie moet krijgen, want hij heeft het mee ge schreven, daarom is dit een dubbele winst. De vertolker van de figuur van Sint Fran ciscus heeft een zware taak op zich genomen, maar hij heeft de geestdrift en de liefde ervoor en hU Is ook omringd van de befaamde Ohesel- len van den Spele. die als ze iets aanpakken, er ook schitterend mee voor de pinnen komen. Aan hen zal het niet liggen. Zij staan hun man. Ik wensch, dat men het stuk ook kan zeggen. Dan wordt het schoon. Ik dank hier bijzonder deze Ghesellen. deze overtuigde kerels, die dap peren. dat zij mij de eer aandoen mijn boek in openluchtspel weer te geven.” De heer Hendrik Caspeele, die met de regie werd belast, lichtte zijn plannen dienaangaande als volgt toe: ,Jn tegenstelling met die andere openlucht spelen is „Het filmspel van Sint Franciscus” een brok proza, eenvoudig en natuurlijk, heele- maal op zjjn Felix Timmermans. Ook het spel moet aldus eenvoudig en na tuurlijk zijn, niet gespeeld maar geleefd. Juist dat natuurlijk spelen echter, of beter natuurlijk doen, is de moellijkste opgave. Na tuurlijk spreten en leven op het tooneel is wel de grootste kunst van den tooneelspeler. Het is zeer eigenaardig, de meeste spelers denken, zoodra zij op een tooneel verschijnen dat is zoo op de planken als op den open- luchtgrond denken, dat ze anders moeten spreken, gaan en zich bewegen dan in het ge wone leven, beginnen onwillekeurig te decla- meeren en onnatuurlijke gestes te maken. Dat ondervond ik in Vlaanderen en dat heb ik ook hier opgemerkt. Dit experiment bekrachtigt de bewering dat, als de speler natuurlijk kan doen, hij pas een tooneelspeler is. Dit was een der groote moeilijkheden bjj het mstudeeren van Felix Timmermans' zijn „Fran ciscus”. Nochtans kan ik nu verklaren, dat hier deze opgave overbrugd is. De heer Antonio Feretl, uitvinder van de bereiding van kunst wol uit ondermelk, heeft met erfkele andere heeren van de directie der Snia Vlzcosa N.V. Hlmca (HoUandsche Indus trieele Maatschapij voor Caseïnebereidlng) een bezoek gebracht aan de fabriek van de N.V. Lyempf. Berlikum (Fr.), waar de textlelcaseïne bereid, wordt volgens het patent Feretl, welke caseïne de grondstof is voor de melkwolfabri- cage. De heer Feretl sprak zijn groote voldoening uit over het bereikte resultaat; zoowel de aan passing van het procédé aan Nederlandsche toestanden als de kwaliteit van de hier bereide textiel-caseïne worden volkomen bevredigend gevonden. Na deze inspectiereis zal nu naar de N. Rolt. Crt. verneemt, de bereiding van textiel-caseïne op groote schaal binnen zeer korten tijd, tot stand gebracht worden. Reeds binnen een maand zullen alleen reeds te Leeuwarden in vier fa brieken groote hoeveelheden melk tot textiel- caseïne verwerkt worden. In bijna alle ciea zullen binnenkort belangrijke drijven met de fabricage beginnen. Olsterwijk zou een Franciscus-spel geven. Maar welk? Indertijd hebben de Nijmeegsche studenten er een opgevoerd van 'n Engelschen auteur. Dat bestond uit een aantal tafereelen. Heel mooi en ook heel boeiend, maar weinig geëigend voor het openlucht-theater in het land van bosschen eh vennen. Het boek van Timmermans? J3e Harp van Sint Franciscus?” Maar viel daar een spel van te maken? Ja zeker, zet-Felix Timmermans. Ge hebt er de dialogen in voor het oprapen. Acht dagen en er ligt een tooneelspel voor u. Die acht dagen zijn wel wat langer geworden. Een paar maanden zelfs. „Kapelaan Rovers moest me hèt stuk waarlijk uit mijn pen komen trekken en liét niet los vóór hjj het had, want ik was ziek en overhoopt van werk.” Maar het 13 er toch gekomen. Hendrik Cas peele, de eerste regisseur van de Kon. Vlaam- sche Opera, die de regie op zich nam, hielp een handje mee in het vervaardigen van den tekst. Timmermans zelf heeft over zijn boek een en ander verteld In een gezelschap vertegen woordigers van de Nederlandsche pers, door burgemeester Verwlel officieel in zijn gemeente ontvangen. \elix Timmermans en kapelaan Rovers hebben elkander gevon den. Kapelaan Rovers zocht voor zqn Ghesellen van den Spele een stuk volkstooneel, dat zjjn Bra- bantsche menschen pakken zou; een voudig en handelend om een figuur, die in dezen tijd van sociale ellende den menschen iets zegt. En Felix Timmermans bracht hem zijn Fran ciscus, die zooals hjj zelf zei, niet litterair werd geschreven, maar - in overleg met zjjnen biechtvader - „voor arme menschen, in arme- menschen-stjjl, zóó. dat ook meid en onze melkboer den kunnen genieten.” ok In de kringen van Zwart Front stelt men na bet aan duidelijk heid niets te wenschen over laten de échec bij de verkiezingen blijkbaar de Ietwat pijnlijke vraag: „Wat nu?” t Inleggeld, dat In tegenstelling met dat van de KD?. niet nagenoeg uitsluitend uit de zakken van „kleine luyden” werd geklopt, is versjoeeld. doordat de poli tieke roulette voor. Zwart Front evenals voor de andere katholieke dissidenten op zero (nul) is uitgedraaid. Wat nu? De leider van Zwart Front, de heer Arnold Meyer, heeft zich met een kort persoon lijk woord in zijn blad tot het restant zijner getrouwen gericht. ..Het is noodig. meer dan ooit de tanden op elkaar te klemmen, te vechten en te strijden voor een herboren Nederland’*, schrijft hij. Welnu, wat dat op elkaar klemmen der tanden betreft, dat zal te gemrtkelljker gaan, naarmate er minder tusschen zit. Voor den leider zelf is dat niet zoo ge- makkelljk, want ten eerste behoeft hij niet als sommigen van zijn volgelingen van de hand in de tand te leven en ten tweede heeft hij zooveel haar op de tanden, dat hij zijn mond niet kon hou den en veroordeeld werd wegens beleedl- ging van regeeringspersonen. De verkie zingen vormden volgens hem voor Zwart Front slechts een episode van bljzakellj- ken aard. Maar toch had hij een dag of veertien noodig om op verhaal te komen, dat hij ook nu nog niet, maar eerst straks bij stukken en brokken zal gaan vertellen. „Een dag of veertien zijn wij afwezig geweest, om rustig en door nie mand gestoord of afgeleid, de nieuwe plannen voor den komenden tijd te ont werpen”, aldus schrijft hjj. ,J)e weg, dien wij hebben te begaan is voldoende verkend. Veranderingen vinden, die even groote zullen blijken te zijn en die het Zwarte Front zullen versterken. De beginselen’ zijn en blijven onze onveranderlijke be ginselen. De tactiek zal naar wisselende omstandigheden, zoo nu en dan gewij zigd moeten worden. Zwart Front moet er komen I Alvorens hierop verder in te gaan wensch Ik met mijn Raad en mijn staf van medewerkers een en ander te overleggen. Daarom werkers van Zwart Front nog even geduld. Slechte na rijp beraad en overleg zullen de plannen worden vastgesteld en door mij het bevel (sic) tot doorvoering van die plannen worden gegeven. Over veertien dagen zal ik in een reeks van artikelen onze actie voor de naaste toekomst ontvouwen, voor zoover publiekelijk bekend kan worden gemaakt. Het kan niet uitblljven, dat na den overwinningsroes, voor de democratie de kater komt. Voor dien tijd moeten wli klaar en voorbereid zijn.” at niet alle plannen publiekelijk' 1 geheel bekend zullen kunnen wor- den gemaakt, laat zich hooren, aangezien Zwart Front "n revolutlon- naire beweging is, welke zegt desnoods niet voor geweld te zullen terugschrikken. Het wachten is dus op den vooralsnog ultblljvenden kater van de democratie. Intusschen blijkt uit Arnold Meyer’s per soonlijk woord, dat hij In het donker der afzondering een geweldigen kater heeft moeten verknljpen, en nog wel een zwar ten. De Coué-methode, toegepast door tegen alle zicht- en tastbare werkelijk heid In zijn volgelingen te willen sugge- reeren; Zwart Front komt töchl, ver laadt meer dan het puntje van zijn staart. De democratie, die er al was, is gebleven en heeft overwonnen, en zij is gebleken een katje te zijn, dat men zelfs niet met bokshandschoenen kan aanpak ken zonder leelijk gehavend te worden. De grondslagen voor de .Bdelachtbaar”-siga- renfabrieken werden in 1845 gelegd door den ouden heer Wljtenburg. den vader van de tegen woordige firmanten, wier zoons thans lang zaamaan de leiding de technische leiding vooral mee in handen nemen. Een energieke stam dus. die blijkbaar uitstekend de behoeften verstond van het rookend publiek. Getuige tenminste de voortdurende uitbreiding van het bedrijf, dat momenteel 450 Menschen werk biedt en dat steeds harder de noodzaak voelde een gebouw op te trekken, dat ook komende expan sie kon opvangen. Dit laatste gebeurt nu. Een oud, zeer leelijk. leegstaand fabriekscom- 1 plex kon worden aangekocht Architect Kolde- I wey werd in den arm genomen en herschiep het geheel tot een fabriek, waar overal helder licht valt, waar de muren en de omgeving zoo warm mogelijk aandoen door het gebruik niet van de koude hypermoderne, doch van de zacht ste, aangenaamste materialen. De schaftlokalen liggen aan den Singel en straks langs de nieuwe doorbraak en de groote brug. De menschen vin den er dus altijd gezelligheid. De werkruimten zelf werden opgefleurd door prachtige teekenln- gen van Lode Sengers. Teekenlngen, waarvan ten deele een sterke opbeurende, opwekkende en ten deele een zeer goed opvoedende kracht uitgaat Werkelijk een voortreffelijk gebouw. Ook van zakelljk standpunt Het product loopt door zalen, die in een cirkel gegroepeerd om de dlrectie-centrale, van waaruit alles kan worden overzien het hééle arbeidsproces, dat slechts ten deele gemechaniseerd verloopt, waar men het handwerk zooveel als mogelijk nog in eere houdt Suèces .Edelachtbaar"! Vervolgens werd de Minister ultgenoodigd een bus ondermelk in het daarvoor bestemde reservoir te gieten, waarmede de commercleele t abri cage een aanvang nam. De aanwezigen bezichtigden de apparatuur, waarmede de vervaardiging geschiedt en daar na de verschillende producten, die door de firma's Van Dooren en Dams. Clos en Leem bruggen.* Van Schuppen en Willink uit het nieuwe product vervaardigd waren. Hierna werd de thee aangeboden en de ge legenheid gegeven om een rondwandeling door het Nu heb ik getracht alles van en rond St Franciscus in dit boek te leggen en bijzonder me bezig gehouden met dit probleem van heilig zijn. Niet door bespiegelingen en van lovende uitroepen, maar door het innerlijk en uiterlijk leven te beschrijven. Dat heb ik geprobeerd. Hem laten le ven. In zijn tragiek en zijn vreugde. En dit zelfde heb ik met de krachtige hulp van den heer Caspeele in het openluchtspel willen weer geven, of beter nog, wij willen het boek laten zien, lllustreeren, zoover dit mogelijk is met tooneelspelende menschen. Men komt hier naar het boek zien. Wij heb ben natuurlijk veel gevallen moeten opofferen, verschillende citaten dooreenmengelen; men kan toch geen acht dagen aan een stuk spelen. Het stuk is dus geen lof van Franciscus, maar het aanschouwelijk maken van enkele gevallen uit zjjn leven. In den geest van mijn boek ,JDe Harp van Sint Franciscus". Zelfs treden er hier en daar figuren op, terwijl er anderen meer op den voorgrond treden, zooals de ouders van Sint Franciscus, die mijns Inziens tot hiertoe te vernalatlgd, zelfs aanvechtbaar zijn geworden. Wij hebben het een filmspel genoemd, al had ik het persoonlijk liever clrcus-spel genoemd. Circus-spel in den goeden zin. Het Oister wijksch openluchttheater heeft reeds het voor komen van een circus, circel, ronde. In een circusspel volgt alles ook snel opeen, kort en zonder - bUkantlgheden van voorwerpen, décors en andere fournituren. Daarbij wordt er in dit stuk gedanst, gezongen, te paard gereden: Franciscus noemde zichzelf toch den tuimelaar, den danser van O. L. Heer. In een woord alles deed my aan een circus denken. Maar ik dulo erop in den verheven zin, in den katholieken zin, zooals men de passie van ons Heer speelt. Doch er was kans, dat men bet toch verkeerd NAAK

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1937 | | pagina 5