De katholieke manifestatie
Roomsche Reis-Reünie 1937
V Examinandus: „Hoe kan ik nou drie Heeren dienen!”
1
TOCHTEN DOOR FRAAI
NATUURSCHOON
DOE DIT HCOIT,
plechtigheden
De 85-jarige nestor
Ontroerend was het oogenblik
waarop de H. Vader de
geloovigen toesprak
Ontvangst doof Hr. Ms.
zaakgelastigde
EEN CANDIDAAT-RADJA
VEROORDEELD
--- 1
Zoon van groots voorvaderen stal
een karbauw
Bonte menigte in de
- straten
Dagen vol afwisseling en amuse
ment aan boord
Bezoek aan het Noorsche
V olksmuseum
SLUIT U AAN
OOK GU EEN ABONNEMENT
veertiendaags vekschunend MOPAGArOAZtaD
OER UK STAATVAKTU AZONNMMMjlUSF I -HR I
JAAR AOMMSTRATW MAUMTSKADeIi O» HAAG
Ml
^51
WOENSDAG 14 JULI 1937
nt.
(Van onzen eigen correspondent)
1937
LISIEUX. 11 Juli
e
er
9
t
wejr.
1
en
m.
cit.
ie
15
n
0
trek uit Oslo om de terugreis naar het vader
land te aanvaarden.
cursisten en dagelijks naderden velen van hen
tot de H. Tafel.
il-
oe
lel
Al
en
12
00
en
&5,
45
en
el
er
n
k.
0.
li
re
ti
er
m
i:
t.
I.
I,
i:
e
Deze excursie werd benut voor een bezoek aan
het groote Noorsche Volksmuseum van Byg-
döy, waar In ’t bijzonder de aandacht trokken
de oude optegraven Vikingschepen.
Viking, soms ook wel Wiklng genoemd, Is de
oude Noorsche benaming voor het roofzuchtige
volk, dat van de achtste tot de elfde eeuw zoo
veel schrik verspreid heeft In de landen van
West-Europa.
Vlk beteekent bocht en hieruit zou men kun
nen afleiden, dat Vikingers menschen wanen,
die in een zeeboehf aafflëMerf W»hdaar
vestigden Meer gangbaar is echter de mee-
ning, dat het woord Viking moet worden afge
leid van het oud-Noorsche woord „Vlg”, dat
kamp beteekent. Volgens deze opvatting zou
een Viking een kampbewoner of krijgsman zUn.
In het museum, dat w|j bezochten en waar
o.m. een ruim openluchtmuseum is Ingericht,
waar merkwaardige voorbeelden van ouden
Noorechen bouwstijl, voornamelijk van boeren
woningen te bezichtigen zijn, Is een zeer ruime
hal ingericht, waar een drietal Vikingschepen
staan opgesteld, die als koopvaardijschepen en
als oorlogsschepen gebruikt werden.
Het kleinste Is het z.p. Thuneschlp, dan is
er het Gokstadschip en als derde het Oseberg-
schlp; dit is het mooiste der thans bekende
Vikingschepen. Het werd in 1904 opgegraven
op een boerderij van dien naam in Slagen bij
Tonsberg. Dit schip heeft een lengte van
21S M- en Is 5 M. breed. De 15 roelgaten aan
Iedere zijde doen veronderstellen, dat dit schip
in zijn glorietijd door 30 roeiers werd voortbe
wogen.
Met groote belangstelling werden deze sche
pen door de Roomsche Reis Reünisten bezich
tigd.
Te ruim 4 uur keerden zij van hun interes
santen tocht door Noorwegens schoone natuur
aan boord terug.
Langzaam aan naderde het tijdstip voorver-
STEUNT DE STRAATCOLPORTAGE
De Opmarsch is aan de kiosken en bij
de propagandisten op verschillende
punten der stad verkrijgbaar. Aan hen
kunt U rich eek als ahonné opgeven.
De overal merkbare godsvrucht stijgt ten
top. wanneer op het middaguur de stem van
den Heiligen Vader de verzamelde geloo
vigen toespreekt. Dit Is een Indruk om nooit
te vergeten: duizenden en duizenden man
nen van allen aard luisterend naar de
maanwoorden van Plus XI, die zichzelf „le
P*re, le vieux Père” noemt, beladen met zoo
groote verantwoordelijkheid en zoo nabij aan
het uur, waarop Hij rekenschap zal hebben
te geven.
Maar hetgeen wjj mochten beleven is onver
getelijk. Hier klopte het hart van het katho
licisme. De dag was te rijk aan gevoelens dan
dat een verslag ook maar zou kunnen samen-
vatten, wat wij mochten ondergaan aan ver
troosting. bemoediging
schoonheid.
Dit schitterende geselschap wordt gevolgd
door een drietal kardinalen net sleepdragers en
gevolg. Na hen marcheeren vertegenwoordigen
van vloot en leger. Zulk een kleurig gezicht in
Na een voorspoedige terugreis keerde de
„Marnix” Maandagmorgen te 9 uur in
Amsterdam terug.' Zonder onderscheid wa
ren alle tochtgenooren ten volle voldoen
over dese vjjfdaagsche reis. Onder hen
bevond zich als Hestor de 85-jarige héér
Dieges, vader "an den bekenden jour-
nalist-drankttestrijder P. Dieges uit
Utrecht. Zelchaam foed heeft deze krasse
en levenslustige grijsaard de vermoeienis
sen van de Vijf daagse he zeereis doorstaan,
een prestatie die respect afdwingt en voor
menig jongere in jaren ten voorbeeld kan
dienen. Moge hü nog! jaren gezond naar
geest en lichaam blijven.
Zoo was voor alles, tot in de kleinste details,
voortreffelijk gezorgd. Hulde zij daarvoor ge
bracht aan het bestuur, vooral aan den actie-
ven en tactvollen wm -voorzitter, den heer P
Glellsse uit Den Bosch en den beer Schiphorst,
administrateur van de Ned. Reisaereeniging
voor Katholieken en aan het personeel van dc
.Marnix.”
In die huldebetuiging sluiten wij met name
in den bekwamen gezagvoerder, kapitein B. A.
Potjer, die de Roomsche Reis Reünisten zoo
veilig over de zee gevoerd heeft en den admini
strateur van de Stoomvaart-MaatochappU ..Ne-
land” den heer L. Bouwman, wiens charmant
optreden algemeene sympathie wekte.
Genotvol en onvergefelijk zijn de dagen vaïi
2328 Juni aan boord van de „Marnix van
Sint Aldegonde" doorgebracht. Het was een
groot gerief, dat dit schip op deze dagen tevens
het hötel der excursisten was; dit maakte on-
noodig het lastig en vermoeiend gesjouw en
telkens weer in- en uitpakken van koffers en
bovendien had het voor, dat men nu lederen
dag den ongeëvenaarden Hollahdschen kost
kgenoot en het moet worden gezegd: de keuken
aan boord was perfect en niet te overtreffen.
Als de Apostolische Zegen weerklinkt over al
le straten en pleinen van Lisieux, knielen tal-
loozen op de steenen en slaan een kruis. Daar
na verandert het aanzien der stad in een wrie
melenden mierenhoop van voedsel-zoekende
menschen. Geen plaats blijft onbezet. Bij het
Carmelitesaenklooster. waar Kardinaal Pacelll
logeert en waar nu de kapel te bezichtigen is
voor groep aan groep der pelgrims, verzamelt
zich de grootste menigte Bisschoppen, aanrij
dend in auto's, worden luide toegejuicht. Tus-
schen de vele kerkeljjke waardigheldsbekleeders
leven aan boord tijdens de heerlijke zeereis heen
en terug. Men vreeze niet, dat de reis eentonig
en saai op het schip verliep. Integendeel. Er
was voor voldoende afwisseling, voor ontspan
ning In allerlei vorm gezorgd.
Den eersten dag al werd in de tot bioscoop
zaal gemetamorphoseerde veranda de bekende
film „San Francisco” vertoond. De lezing met
lichtbeelden over Noorwegen door pastoor de
Geus werd reeds gememoreerd in een der vo
rige gedeelten van ons reisverhaal.
Voorts was er lederen dag Thé dansant in de
middaguren en dansmuziek en concert in de
avonduren in de daarvoor bestemde salons.
Tijdens de groote muziekavonden werd mede
werking verleend door John Lyon’s Band, die
voortreffelijk musiceerde. Dan was er een
goochelaar aan boord, n.l. de algemeen bekende
artist Larettc, speciaal voor deze reis geënga
geerd, een goochelaar wiens experimenten aan
het ongeloofelijke grenzen en die dan ook tel
kens enormen bijval verwierven.
In de morgenuren werden de excursisten
aangenaam en vroolUk beziggehouden met di
verse sportspelen als paardenrennen, behendlg-
heidswedstrijden onder leiding van een tweetal
sportleiders der Mij. „Nederland.” Wie zich
wilde amuseeren met sjoelbak, tafeltennis, rin-
genwerpen e.d., vond daartoe ruimschoots gele
genheid op 1 spertdek. Beoefenaarssters) van
de mooie zwemsport konden naar hartelust ge
nieten in het ruime zwembassin van het schip,
dat beurtelings voor dames en heeren was open
gesteld.
Van den gersten tot en met den laatsten dag
was de geest onder de Roomsche Reis Reünis
ten aan boord voortreffelijk; er heerschte on
der hen een opgewekte stemming. Allen voelden
zich als leden van één groote familie, die in
hartelijk samenzijn den tijd aan boord gezellig.'
en prettig passeerden. Nu deed zich gelukkig
niet gevoelen het standsverschil, dat aan het
gezelschapsleven onder ons volk anders vaak
zooveel afbreuk doet.
Ook de gezondheidstoestand van het gezel
schap liet over ’t algemeen niets te wenschen
over, zoodat de dokter, verpleegster en verple
ger aan boord, zeer rustige dagen doorgebracht
hebben.
Donderdag- en Vrijdagmorgen was er gele
genheid onder deskundige leiding het schip te
bezichtigen. Door talrijke passagiers werd hier
van 'n dankbaar gebruik gemaakt Een schip als
de „Marnix'' is ongetwijfeld de moeite van een
rondwandeling waard. Wie dezen Oceaanstoo-
mér, tijdens deze reis bijna 1000 personen aan
boord had. nog nimmer gezien heeft, staat een
voudig verwonderd over wat dit schip te zien
geeft. Het comfort, de accommodatie, 'tis alles
even schitterend en geriefelijk. Men gevoelt
zich hier niet op een schip doch als in een
eersterangshotel op den beganen grond.
Zondagmiddag vereenlgde in de groote ve- -
randa pater Borromeus de Greeve O.FM
eenige honderden relsgenooten om zich, die I
aandachtlg luisterden naar zijn afwisselend em- voor het groote ressort Pohan Porhasoendoe-
stlge en. geestige rede over „Reizen in Roomsch tan in de Bataklanden moest onlangs een ne-
verband waarvan deze bekende redenaar de I gerihoofd gekozen worden en onder de 90 oaa-
beteekenis en het nut op duidelijke wijze aan- I didaten, die zich hiervoor aanmeldden, bevond
toomde. Aan het slot van zijn gloedvolle rede zich ook een Batak uit ’Tampahan nabij Baligé
hield spr. een krachtig pleidooi voor steun die zich persoonlijk een der meest geschikte
aan het „Apostolaat der Zee." 1 figuren voor het veelbegeerde ambt achtte.
Een collecte voor dit doel gehouden bracht I Maar 'het kan soms vreemd loopen, aldus
ruim f 200 op. welk bedrag door den hooidaal- schrift de Correspondent van de. Dell Crt. te d,edopgei
moezegjler,. dén aaenaerw. heer F. want cp *t oogenblik is de oandidkhte ntoéteaf,
Amsterdam, met groote dankbaarhelcTW^rd trtf radja veroordeeld tot drie Jaar gevangenisstraf,
ontvangst genomen. ten spijt van al zijn goede relaties.
Vrijdag na het diner was de groote uittocht
van de Roomsche Reis Reünisten naar het hoog
boven Oslo gelegen Holmenkollen, in welks een
prachtig uitzicht op de omgeving biedende
bergrestaurants, ruim 450 M. hoog gelegen, de
avond in gezellig samenzijn werd doorgebracht.
Ook talrijke leden van de Hollandsche kolonie
waren aanwezig om hier met hun landgenooten
eenige uren te vertoeven. Bovendien gaf van
zijn belangstelling blijk de oonsul-generaal, de
beer Polak. Een bijzondere verrassing was voor
de excursisten de tegenwoordigheid van Mgr.
Mangers en enkele geestelijken uit Oslo, die er
prijs op gesteld hadden tot den laten avond
van dezen dag te midden van hun geloofsge-
nooten uit Nederland te verblijven.
Zoowel de heenreis naar Holmenkollen als de
terugtocht werd gemaakt met electrlsche trei
nen, welke onze landgenooten voerden door een
overweldigend schoone omgeving. Prachtig was
de avotid of juister, het scheen geen avond,
want het bleef helder licht. Onvergetelijke as
pecten bood de lucht, met haar rijke kleuren-
schakeering, waarin rood en goudgeel domineer
den.
Vervuld van de schoonheid der natuur, die
met volle teugen was genoten, keerden de
R.R.R. laat in den avond naar de .Marnix”
terug.
Zaterdag, den tweeden en laatsten dag van
het verblijf in Oslo, stond wederom een ex
cursie op het program. Ongeveer 400 deelnemers
waren er voor Tyrifjord. Voor den tocht der
waarts waren 23 touringcars gerequireerd. Een
kleine excursie met minder deelnemers weid
gemaakt door Oslo en omgeving. Schrijver dezes
nam deel aan den tocht van ongeveer 5 uur
naar het schilderachtige Sundvallen en Tyri
fjord.
Wederom toonde Mgr. Mangers rijn groote en
zeer gewaardeerde belangstelling, blijkend uit
zijn tegenwoordigheid te Hönefoss, waar gele
genheid geboden werd tot bezichtiging van het
St. Theresiakerkje, de nieuwste katholieke
Noorsche parochie.
Ook deze tocht door het zeer geaccidenteerde
terrein en tot hoog in het gebergte en begun
stigd door schitterend weer gaf buitengewoon
veel aan natuurschoon te genieten.
kruiszeil
T
pend door waardigheid, stijl <n acbakeertng, die
toch niet schaadt aan de eenhéld.
De priesters betreden niet de inmiddels vol
gestroomde wel. maar begeven zich op weg naar
het kasteel. Er zijn alles tezamen een duizend
tal gewone geestelijken in superplie, vervolgens
eenige tientallen, die de roquette dragen. Daar
na komt de „clergé paré", grillig van kleeder-
dracht. gevolgd door de prelaten, abten en
oversten. Benedictijnen. Cisterclensers. Pias
monstratensers. Capucynen, Franciscanen, Do
minicanen, Carmelleten, dan een aantal bis
schoppen, en eindelijk de kardlnaal-staato-se-
cretarls onder een rijk gouden baldakijn ge
knield voor het Allerheiligste, dat door een
tiental sterke priesters op de schouders wordt
gedragen. Welk een glorie! In het gevolg van
kardinaal Pacelll bevinden zich kardinaal Tar-
dlnl. Mgr. Fontenelle, Mgr. Natqcct, de ceremo.
nlarus van het Pauselijk Hof Mgr. Grano. Graaf
d'Escaibles, commhndeur Galeazzi, Romelnachc
ridders met de cqppa en de spada. Graaf AluffI
Pentini en de secretaris van den kardinaal Mgr
Rossignant
De betrokken Batak vond zich echter een
heelen Piet en de speech, die hij in de dagen
voor de negeri-aanwijzing ten aanhoore van
het Europeeseh bestuur en vele duizenden in-
heemsche luisteraars hield, was lang niet mis.
In vlotte taal verhaalde hij, dat zijn voorvade
ren in den tijd toen de „Componle'' nog niet
op Sumatra vertoefde, steeds de voornaamste
heerschers waren over de streek rond Baligé;
zij waren de twtsten-beslechters, de gast
vrijen en de eandldaat vertelde met ont
roerde stem hoe zijn voorvaderen soms aan
duizenden jpenschen te eten gaven, zoodat men
vele buffels en varkens moest slachten. En om
dan nog maar niet te spreken van het vele
goud, dat allerwegen bjj die goede en oude voor
vaderen straalde.
Maar Ja. de tijd der voorvaderen Is al lang
voorbij. Ook het goud en de buffels en varkens
verdwenen. De eandldaat van heden bezat er
althans niet het minste deeltje van en zoo kon
zekeren dag bij
leelde: „Gij zjjt
Wij twijfelen er niet aan of deze reis naar
Noorwegen is een schitterende propaganda
voor de Ned. Reisvereenlging voor Katholieken
geweest. Voor het lidmaatschap melde men
zich aan bij het bureau Heterengracht 215 te
Amsterdam (C-). En nu tot het volgend jaar.
G. H.
rozen en lathyrus, maar de prachtigste versie
ring is aangebracht langs den langen weg naar
Trouville. waarlangs de processie met het Hei
lig Sacrament, een stoet van twee-en-een-hal-
ven kilometer lengte, zal uittrekken. Om dezen
glorierijken optocht goed te kunnen zien, bege
ven wjj ons naar het eindpunt, het kasteel van
Oullly-le-Vicomte, bijna 4 kilometer buiten het
centrum van de stad gelegen, waar midden
voor het oude kasteel, op het bordes, een groot
rustaltaar is opgesteld. Heel de weg hierheen
is een triomfweg geworden Rijke eerepoenrten.
aangeboden door alle gedeelten van Normandie,
worden gevolgd door een onafzienbare rU van
bogen, die de namen en wapens van ally Fran-
sche provinciën en steden bevatten. Langs lie
zijkanten van deze bogen staan, uit karton ge
knipt. maar niet zonder smaak aangebracht,
de beeltenissen van alle Fransche heiligen of
van heiligen, dte in Frankrijk op bijzondere
wjjze worden vereerd: Sinte Genoveva. Sint
Dionysius. Sint Remigius. tot den pastoor van
Ars toe. De luidsprekers geven de gezangen der
processie door aan de wachtende menigte, die
overal medezingt, terwijl boven alles uit het
klokgelui te hooren is van de torens van Lisieux
en omgeving.
Zoodra de processie trekt, verandert helaas
het weer. De zon gaat schuil »chter grauwe
wolken, een druilerige motregen daalt neer. Op
een weide terzijde van het kasteel ringen de
wachtende geloovigen de religieuze liederen
mede, onder hun paraplulea Het wachten duurt
echter lang, héél lang. Twee uur na het uit
trekken van den stoet is er op het punt van
aankomst nog niets te bespeuren. Het grauwe
weer, de guurheid van den opgekomen wihd,
de traagheid van het tempo maken de men
schen ongeduldig, als de luidsprekers een war
me en bemoedigende toespraak van een goed
redenaar rondzenden. Hij beschrijft de proces
sie als een gering onderdeel van den stoet der
geloovigen. die door alle eeuwen gaat, met den
werkelijk tegenwoordigen Christus In hun mid
den Was de Europeesche beschaving zich van
deze tegenwoordigheid beter bewust geweest,
niet zoovelen zouden honger lijden als thans
het geval is. Verder valt het op bij alle toe
spraken. dat de geestelijkheid zieb bezorgd
schijnt te maken over de tweedracht, die on
der de Fransche katholieken heerscht en die
ook tot uitdrukking komt in den luldruchtlgen
straatverkoop van onderling vijandige bladen
als ..Les Sept" en „La France Réelle” Hierop
zinspeelde In meer bedekte termen ook de ge
wijde redenaar, wiens naam niet te achterhalen
bleek, vermoedelijk omdat zijn toespraak k
l'lmproviste werd ingeschakeld in Jiet door den
regen eenlgszins verstoorde programma.
Het wordt ernstiger met het slechte
als eindelijk de processie aankomt bü 1 kastéél.
Men stelle zich de wet vdór het kasteel voor
als het krijt van het stadion te Amsterdam:
hiermede komt zij naar vorm en afmeting bet
meest overeen De optocht wordt voorafgegaan
door een stoet van padvinders met groene
vendels, dan volgen de pelgrims der Norman-
dische bisdommen en der andere Fransche bis
dommen, met de nationale en provinciale vaan
dels. Dit défilé duurt een half uur en is vrij
eentonig, maar alles verandert van aanzicht,
wanneer hierna de liefdadige genootschappen
het terrein betreden met hun veelkleurige vaan
dels en oriflammen. hun talrijke luchters en
is
Mede waren ter ontvangst aanwezig de con-
sul-generaal de heer Polak, diens echtgenoote
en de secretaresse onzer legatie te Oslo.
Met enkele hartelijke woorden van welkom
begroette mr. Scheltus zijn gasten, o.m. den
geestelijken-adviseur der vereeniging, de drie
hoogeerw. heeren Dekens aan boord v»n de
„Marnix”. gezagvoerder Potjer en den heer
Bouwman, administrateur van de Stoomvaart-
Maatschappü „Nederland" en de persvertegen
woordigers.
Met enkele welgekozen woorden werd voorde
hartelijke ontvangst dank gezegd door den win.
voorzitter der vereeniging, den heer P. Gie-
Usse uit Den Bosch.
Hierna werden ververachingen aangeboden en
bleven de Hollandsche gasten, ongeveer 40 in
getal, nog eenigen tijd gezellig In de receptie
zaal bijeen.
Daarna werd mei een sloep naar het schip
teruggekeerd en was het uur van vertrek daar.
W|j mogen niet onvermeld laten, dat er voor
de Roomsche Reis Reünisten gedurende hun
verblijf iwn ongeveer dag in Oslo, nog vol
doende tyd was overgebleven, vooral Zaterdag
middag. voor het maken van een wandeling
door de stad en om er te winkelen, waarvan
vooral door de dames een gretig gebruik ge
maakt is. De vrij hooge prijzen, die voor souve
nirs betaald moesten worden, hebben er hen
toch niet van afgehouden, inkoopen te doen.
Bjj ondervinding bleek ons, dat men in ver
schillende winkelstraten met Dultach of En-
gelsch te spreken zeer wel terecht kan.
Tb ruim half zeven Zaterdagnamiddag lichtte
de Marnix” het anker en werd de terugreis
naar Amsterdam aanvaard. Het was wederzijds
*n hartelyk afscheid tuiachen landgenooten en
e Zondag was het hoogtepunt
Iv en tevens de sluitingsdag van
het nationaal Eucharistisch Congres,
welks sectie-vergaderingen sterk in
beslag werden genomen door litur
gische gedachten, vooral doOr de
gedachte aan het liturgische mede
leven der geloovigen met het geheele
leven der Heilige Kerk.
Doch eerst nog zouden de leiders van de Ned.
Reisvereenlging voor Katholieken en van de
reis-zelve worden ontvangen door Hr. Ms. zaak
gelastigde te Oslo, mr. G. A. Scheltus, die het
bestuur te kennen gegeven had zyn landgenoo
ten in Noorwegens hoofdstad te willen begroe
ten. Daartoe bood hjj hun een thee aan in het
Restaurant Dronningen, het midden in het
water riant gelegen paviljoen van de roei- en
zeilvereeniglnp van Oslo.
het gebeuren, dat de politie on
hem aanklopte en hem meden»
verdacht van diefstal”.
De verdachte wUs zeer verontwaardigd. HU
beschuldigd van veediefstal en frauduleuze ver
knoping te Taroetoeng. Inderdaad was de Ba-
taksche nazaat van beroemde voorvaderen daar
ter plaatse geweest, maar alleen om bU den
ass. resident te informeeren of deze niets ge
hoord had van de requesten, welke hU indien
de voor het radja-schap.
De politie had overtuigende bewijzen en
daarbU bleek, dat de eandldaat zoo weinig aard-
sche goederen bezat, dat hU zich aan ander
mans goed vergreep. De verdachte zag toen wel
In, dat ontkennen niet meer baatte en dus ver
telde hl), dat de gloriedagen van vroeger voorbU
waren en dat hU een rampzalige was, die een
buffel stal. In tohaland kwam veediefstal niet
veel voor en het feit was dus ernstig.
Dit werd den beklaagde ook veiteld. toen hij
voor den grooten Rapat in Baligé terecht stond
en bovendien bleek de diefstal des te erger, om
dat de beklaagde ouderling was in de Bataksche
kerk.
De candidaat-radja werd dan ook zonder me-
m veroordeeld tot drie jaren gqyange-
f, zoodat alle Htasies over de verkiezing
tot - negeri-hoofd onmlddelluk en voorgoed in
rook vervlogen.
oog en hart. Maar wat vooral treft, is de diepe
godvruchtigheid der duizenden toeachouden,
die eerbiedig nederknlelen in het natte gras en
op het steenlge bergpad.
De kardinaal-legaat is inmiddels genadezet tot
het troonaltaar, het Lauda Sion wordt aange
heven. daarna spreekt Mgr. Plcaud. bimchop
van Bayeux en Lisieux de menigte toe en ver
haalt van den grooten eerbied, welken Pane
Paus Plus XI steeds betuigde jegens de kleine
H. Theresia. Een roerende toespraak! Na het
plechtige Tantum Ergo In den nu wat bedaar
den regen, volgt de militaire muziek, dia den
zegen met het Allerheiligste aankondig!. Allen
knielen. Het is een onbeschrijfelijk oogenblik.
Zoo iets beleeft een mensch zelden, iedereen
is ten volle geloovlge op dit moment.
Dan wordt de stoet ontbonden. Het te een
indrukwekkende, maar weinig ordelijke af-
marsch naar het station, dat eerst na een ein
deloos gedrang en gestamp bereikt wordt. Wjj
hebben een vol uur noodlg om de rue de la
Gale die geen 500 M lang is door te komen.
De treinenregeling te volmaakt in de war Br
valt zelfs nauwelijks adem te halen in deze
ontzettende drukte.
Toch wordt deze laatste feestdag hoofdzake-
Hik beschouwd als een feest ter eere van de
„kleine” Heilige Theresia van Lisieux, het Jonge
Normandteche meisje, dat op 24-jarigen leef
tijd stierf den 30en September 1897, en dat In
1925 door den roemrUk regeerenden Paus Plus
XI werd heilig verklaard. De Heilige Theresia
van Lisieux was de eerste heilige, die door
Plus XI gecanoniseerd werd. De Heilige Vader
stelde sjjn pontificaat onder haar bUzondere
bescherming, en ondervond ook in zijn persoon
lijke leven, naar hij meermalen duidelUk ge
tuigde. den bijstand van deze beschermster, door
millloenen op aarde met bUzondere devotie
vereerd. -
Voor de eerste maal sedert Napoleon het
concordaat sloot op 26 Messidor van het jaar
IX der Fransche Revolutie, zond dan ook een
Paus den Staatssecretaris als afgevaardigde
naar FrankrUk Het is Kardinaal Pacelll. legaat
a latere, die met buitengewonen luister Zater
dagnamiddag te Lisieux is ontvangen en In
plechtlgen optocht naar de kapel der Carme-
lltessen gevoerd. Duizenden en duizenden woon
den het schouwspel bU van dezen rijken stoet:
de Kardinaal-legaat, omgeven door de hoogste
kerkelijke waardigheldsbekleeders. gevolgd door
prelaten, abten, kloosteroversten van alle orden
en van alle kleedU-
Dag en nacht zyn vier dagen lang de straten
van Lisieux stampvol geweest; het station bleek
tc klein om de massa pelgrims te spuien. In
geen herberg, geen restaurant, geen theesalon.
geen doodgewone bakKerü Valt eenlg ptazmje te
veroveren. Langs alle straten zijn geïmproviseer
de tafels opgesteld schragen met planken
waaraan de Franschen op hun nonchalante wüze
brood verkruimelen en landwUn drinken, mee
gebracht In flesschen uit alle hoeken van dit
rijke wünland. Den Normandlschen cider, spe
cialer! dronk van *t arrondissement de Calvados,
waarin Lisieux gelegen is, kan ieder zich op
straat verschaffen door middel van een soort
stuiver .automaten, overal waar de boudieuserie-
tenten nog een plaatsje hebben opengelaten.
Hoewel er zeker tallooze vreemdelingen zUn.
onder de vijfhonderdduizend pelgrims, die
vandaag naar Lisieux kwamen, worden de stra
ten toch hoofdzakelijk in beslag genomen door
de kleine Fransche burgerij. Ze wandelen niet,
re stroomen als een beek van volk. stUgend. da
lend, naar gelang de groote onregelmatigheid
van de straten, een kluwen vormend op de hoe
ken en kruiswegen. De gendarmerie te in zeer
versterkte mate opgeroepen en zorgt voor de
goede orde, die, dank zU de betrekkelUke breed
heid van de verkeerswegen, gehandhaafd blyft
al rUden er gedurig wagens van het Roode
Kruis om op verschillende punten hulp te bie
den. Vele pelgrims hebben den nacht doorge
bracht in de open lucht of geslapen tegen een
muur van de nieuwe basiliek, omdat de hotels
en ook de speciaal ingerichte pelgrimshuizen
geen voldoende onderdak meer konden bieden. _.llr -
Zondagochtend om 6 uur te het op stragt reeds Pr*chtl«e voor
een ononderbroken va-et-vlent Van bedevaart
gangers, waaronder vele nonnetjes met aller
hande merkwaardige Fransche kappen en hui
ven. paters in alle kleederdrachten. welke de
geestelUkheid over de geheele wereld kent. Oude
missionarissen met waaiende baarden zUn zicht
baar ontroerd door de alom blijkende volks
devotie. Tusschen hen in loopt een groep pad
vinders. Ginds zit op een hoop steenen langs
den weg een heele nonnenschool, de zus
ters incluis^ gezellig te ontbUten.
Kardinaal Pacelll wydt inmiddels de nieuwe
basiliek, die, op een hoogen heuvel gelegen,
de stad en het landschap beheerscht Zonder
ook maar eenlgermate te kunnen wedüveren
met de weelderige gothische en vdoeg.renatesan-
tlsche kerken van heel Normandlë. vooral van
Rouen en omgeving, is de nieuwe basiliek, een
bouwwerk van L. M Cordonnler, op de plaats
waar ze staat toch zeer indrukwekkend door
haar grootsche afmetingen en door de helle
kleur van de natuursteen. Er bevindt zich hier
in den omtrek van de basiliek een menigte,
welke zich ónmogelijk laat schatten, maar die
zeker uit ruim honderdduizend menschen be
staat. De doodelUke vermoeidheid van het uren
lange staan wordt echter zeer verlicht doordat
over heel Lisieux en omgeving 'n netwerk van
zeer duldelUke luidsprekers te opgesteld, die op
elk punt van de stad de gelegenheid bieden om
oe liturgische gezangen der Kardinaals-Mls te
volgen.
I'
Reizen In Roomsch verband sluit als vanzelf
in zich, behartiging van het godsdienstig leve*
Ook dit geschiedde op de meeat volmaakte
wijze op de .Marnix.’’ lederen morgen werden
de H.H. Missen gelezen en 's avonds was er ge-
meenschappelUk avondgebed, in de tot kapel
Ingerichte kinderkamer eerste klas. Hier waren
niet minder dan negen altaren opgericht, waar
van "3 morgens half zes tot 9 uur onafgebroken
het H. Misoffer werd opgedragen. Geregeld was
uit verschillende landen, herkent men Mgr.
Baudrillart. die bijzosrier warm ontvangen
wordt door de menigte.
Noren aan den wal en de Roomsche Reis
Reünisten aan boord.
