Emigratie naar Zuid-Amerika
Naar Sint Servatius’ graf
r
I
POLITIEK GEKETTER
Drie woningen in
vlammen
Koopt de Zomer-
postzegels
EEN BELANGRIJKE REDE
TALRIJKE PROCESSIES
H.M. de Koningin
en de Jamboree
VRIJDAG 16 JULI 1937
Van Duitschers en
Walen
Duo-passagiere gedood
De Java naar het dok
te Rotterdam
BOERDERIJEN IN BRAND
Militair uit den trein
gevallen
Ronselaar in Utrecht
De Torenvalk heeft
motorstoring
Wegens poging tot doodslag
Krachtiger optreden der
regeering noodig
STOKER EEN JAAR ACHTER
SLOT
PADVINDERS LEGGEN
EEN KRANS
AGFA-KARAT
IS 18 KARAAT
/X
Baggermolen bij Urk
omgeslagen
I
zich
Gedachtenwisseling
Schoon-
Alle opvarenden gered
■4-
(Van onzen speclalen verslaggever)
MAASTRICHT. 15 Juli
aan
Wereldjamboree
van de
en
Een vijftigtal kippen omgekomen
eerr
voor
Politie-onderzoek leverde succes
öueelen emigrant.
van
De
de
Motorrijder reed tegen waarschijn
lijk niet verlichten vrachtauto
Ir. H. G. A. Leignes Bakhoven
heeft verschillende mogelijk
heden onder ’t oog gezien
Brandweer stond machteloos door
gebrek aan water
Met hersenschudding naar Am
sterdam overgebracht
De persdienst
meldt:
Donderdagmiddag Is een militair van het
eerste regiment Veldartillerie, tweede bat
tery, N. T., uit Amstelveen, ter hoogte van
blok 1 onder Duivendrecht uit den trein
gevallen. Nadat dokter J. H. van Oortel uit
Abcoude de eerste geneeskundige hulp had
z verleend, is het slachtoffer, dat een hersen
schudding had opgeloopen, naar Amster
dam vervoerd.
de
de
De Vacantiekamer der Rotterdamsche rechtb.
heeft den 43-Jarigen stoker J, H., woonachtig
en gedetineerd te Rotterdam, wegens poging tot
doodslag op den secretaris van de National of
Seamen te Rotterdam, veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van een Jaar met aftrek van den
in voorarrest doorgebrachten tyd.
Da moderne kleinbeeld-
Comero voor iadera
beurs. Elegant, licht,
gemaldcelijk
nationaal-soclallsten politiek en
„verketterd” worden,
•eyslng heeft
maar is een
Christelijk
jaar volgden
dezer
Op het graf van Willem
van Oranje
De Valk heeft een nieuwen motor
naar Athene gebracht
Die Walen zyn echter een eigenaardig volk.
Gisteren vertelde my nog een oude Maastrich
tenaar. dat hy bU een vorige Heiligdomsvaart
een* ’s morgens om half negen al met een
Waal in een café had gezeten op den dag, dat
de groote processie zou uittrekken. De Waal
bestelde zich een Schiedammer en toen hy
dezen vóór zich had staan hief hy wys zyn vin
ger op en zei tot het onschuldige glaasje: „Mou
ami, cherche-tol une bonne place, car 11 aura
foule ce solr" „Vriend, zoek een goed plaatsje
op, want vanavond zal het druk worden”.
Zóó zyn de Walen. Ze komen de processie
zien. En héél devoot. Maar ze vergeten den ple-
zlerlgen kant van het uitstapje toch óók niet.
Ik geloof wel. dat er heel wat zullen komen
naar Maastricht. Vooral Zondag 25 Juli, als
de groote processie met alle relieken van de
stad voor de tweede maal uittrekt. Het gerucht
daarvan gaat nu al door alle plaatsen van
den omtrek. Dan verwacht ik meer dan 80.000
menschen.
Hopen wij het met den heer Schoonbrood.
Hr. Ms. Ja\a. die reeds geruimen tyd in de
haven» Nieuwediep heeft gelegen, is nu naar
Rotterdam vertrokken om te dokken; mede zal
er een nieuwe panteertoren aangebracht wor
den, die reeds op de werf van de Rotterdam
sche Droogdok MU. is gereed gemaakt.
Donderdagmiddag heeft het Nederlandsch-
Indische padvinderscontingent, dat een bezoek
aan de Jamboree zal brengen, Delft bezocht.
Omstreeks drie uur arriveerde het gezelschaap
in autobussen uit Rotterdam.
Tot groote ontzetting van de vele ürkers en
de honderden vreemdelingen, die zich in de
Urker haven bevonden, begon Donderdagmiddag
omstreeks kwart voor twee de groote bagger
molen, die op ongeveer 1000 M. Zuidwest van
Urk ligt, over te hellen, om na enkele minuten
te kapseizen, aldus bericht de Telegraaf. Enkele
motorbotters, die toevallig In de nabyhet*!
vertoefden, haastten zich met grooten spoed
naar het gevaarte, dat in enkele oogenblikken
volkoihen onder water verdween. Alle opvaren
den zyn gered.
te maken voor enkele patiënten in het Anthonie
van Leeuwenhoekhuis te Amsterdam.
Wat het Blinden-Geleide-hondenfonds be
treft, hlez kan men spreken van een eenvoudige
daad van naastenliefde tegenover dit instituut,
dat nog van Jongen datum is. Den blinde komt
men, door het koopen van Zomerzegels, te ge-
moet In zi/n druk. Slechts weinige blinden
toch kunnen zich de uitgave van dit primaire
levensbelang getroosten. Deze arbeid van een
voudige menscheiykheld kan vooral in het be
ginstadium uw steun niet ontberen, aldus de
minister.
De lage productiekosten, die een gevog
zyn van bodem en klimaat en het feit, dat
deze producten vrywel te allen tijde tegen
wereldmarktprys kunnen worden afgezet,
terwyi in vele andere landen, die met hun
productie ook in de wereld-behoefte moeten
voorzien, de productiekosten aanmerkelyk
hooger zyn, geven een grooten waarborg,
dat voor den landbouwer in deze landen een
redeiyke winstmarge moge! Uk is.
brand uitgebroken in de boerderij
landbouwer H. v. d. Berg, te Uden.
greep zoo snel om zich heen, dat
weldra in lichter laaie stond. De
sloegen over naar een
H. M. de Koningin zal niet alleen op Za
terdag 31 Juli de wereldjamboree te Voge
lenzang openen, maar heeft ook het voor
nemen te kennen gegeven, de beiangrUke
welpen- en verkennersdemonstratles op
Woensdag 4 Augustus by te wonen en tevens
een bezoek aan het kamp te brengen.
Mede wordt een nieuwe pantser-
toren aangebracht
Maastricht moet ook na de Heilig
domsvaart een bedevaart
plaats blijven
Donderdagavond ongeveer elf uur had op den
RUksstfaatweg onder de gemeente Harmelen
een verkeersongeval plaats waarby wederom
een doode te betreuren valt. Terzyde van ge
noemden weg stond een vrachtauto, afkomstig
uit Lelden, waarvan de chauffeur bezig was het
licht te herstellen, tc/ii uit de richting Woerden
de heer L. B. uit Utrecht per motorrUwiel na
derde, die zyn echtgenoote als duo-passagiere
meevoerde. De heer B. heeft den vradhtauto,
welke vermoedeiyk niet verhecht was, niet op
gemerkt, zoodat hy met groote vaart tegen dat
voertuig opbotste, met het gevolg, dat hy en
zyn echtgenoote met kracht tegen den grond
werden geslingerd. Onmiddeliyk werd hulp
gerequireerd en belde slachtoffers werden naar
het Stads- en Academisch Ziekenhuis te
Utrecht overgebracht. TUdens dit vervoer is de
vrouw, die een schedelbasisfractuur, een been
breuk, verschillende kneuzingen en schaafwon
den bekomen had, bezweken. De heer B„ die
een hoofdwonde en Inwendige kneuzingen op
liep, is er ernstig aan toe.
Onmiddeliyk na het gebeurde was de burge
meester van Harmelen met de politie ter plaat
se teneinde een onderzoek naar de oorzaak van
dit ongeluk in te stellen en het verkeer op den
weg te regelen.
En dat lukt ons. Oedeelteiyk ook doordat
men in sommige plaatsen Kevelaer wil mU-
den en een andere geschikte bedevaartplaats
zoekt. Zoo zyn wy byvoorbeeld met Schiedam
in correspondentie. Doch deze processies ko
men niet nu, tydens de Heiligdomsvaart, doch
later, in Augustus of September.
Komen er ook menschen uit Luik en het
Walenland?
Ongetwijfeld. De Bisschop van Luik, de
rechte opvolger van Sint Servaas, zal hier in
den_ loop van de volgende week pontlficeeren
en stellig brengt hy menschen uit zyn Bisdom
mee.
die Zaterdag naar Indlë gaat, onder
do van Geyssendorffer. met ’n nieuwen
aan boord, naar Athene vertrokken en
streek» pegen uur aldaar aangekomen.
Hederimkldag vier urn- wordt de Valk met
passagiers en post van het gestrande vliegtuig
op Schiphol terugverwacht.
Met de reparatie van <fe Torenvalk sullen
vermoedeiyk eenige dagen zyn gemoeid.
Het Indiëtoestel Torenvalk van de K.L.M..
dat Donderdag op Schiphol moest binnenko
men, is wegens motorstoring te Athene geble
ven.
Donderdagmiddag is de Valk, de machine,
die Zaterdag naar Indlë gaat, onder comman-
motor
om-
Bezoek aan het kamp op
4 Augustus
Het doel van de regeeringen der diverse sta
ten, aldus spr., is niet alleen meer grond in cul
tuur te doen brengen, maar ook een meer in
tensieve cultuur te bevorderen en een grooter
aantal personen aan het land te binden. Dit
uit zich door een reeks van wetteiyke bepalin
gen en instellingen, die de kolonisatie hebben
te bevorderen.
Het heeft sprekers aandacht getrokken, dal
men by ons nog al eens de verkeerde opvatting
is toegedaan als zou deze kolonisatie bepaald ge
richt zyn op het aantrekken van buitenlan
ders. Dit is echter geenszins het geval. Al deze
regelingen zyn in de eerste plaats gericht op
bevordering van den overgang naar het klei
nere bedryf en op het scheppen van de moge-
lykheid eigen landgenooten tot grondbezitters
te maken.
Indien de Nederlandsche regeering
tneenlng is, dat bevordering van de emigra
tie een landsbelang Is, zal zU krachtiger dan
tot nu toe dit belang moeten behartigen. ZU
•“t niet de bestaande instanties, die zich met
de emigratie bezighouden in overleg moe
ten treden en dezen Instanties meer armslag
moet geven, door haar middelen te versterk
ten. zy zal er niet voor moeten terugschrik
ken een nauwgezet onderzoek ter plaatse te
doen instellen, en In de betreffende landen
betrouwbare en bekwame personen te belas
ten met de voorlichting van hen. die emi-
greeren.
De adspirant-emigrant zal zeer zeker over
Vakkennis en eenig kapitaal moeten beschik
ken, maar hy zal zich ook eerst met de wyze
van werken in het vreemde land op de hoogte
moeten stellen en dus geld moeten hebben om
het een Jaar of langer uit te zingen. HU zal
zich de Spaansche taal eigen moeten maken.
Hy zal moeten beschikken over een groot aan
passingsvermogen en zich het comfort, dat hy
in Nederland gewend is, moeten kunnen ont
zeggen. zich in den beginne met een zeer een
voudige woning tevreden moeten stellen en
niet tot aankoop over moeten gaan, alvorens hy
er zeker van is, dat de bodem geschikt is, dat
de afzet van zyn producten verzekerd is. dat
de klimatologische verhoudingen het risico niet
te groot maken. Het beste zou het zyn, wanneer
hy zich in verbinding kon stellen met ter plaat
se bekende, met den landbouw daar volkomen
vertrouwde landgenooten. die hem kunnen ad-
vlseeren en in de eerste exploitatie-jaren nog
met raad en daad kunnen bystaan.
Nog lastiger is het probleem der groepseml-
gratle, het vormen van kolonies van Nederlan
ders
De Nederlandsche kolonie in Tres Arollos in
Argentinië toont aan, dat deze vorm van eml-
Erstle niet tot het onmogeiyke behoort. Zal hy
•lagen, dan moet er echter tusschen de leden
van de groep een sterk bindend element zyn,
*en element van ideologischen aard, er zal een
leider moeten zyn en de samenwerking op coö
peratieven grondslag zal verzekerd moeten zyn.
Dok zal er voldoend kapitaal beschikbaar
moeten zyn. Ieder lid van de kolonie zal de
eigenschappen moeten bezitten van den indlvi-
WU hebben eens met den heer R. Schoon
broed gepraat, den secretaris van het Comité,
een man, die in den voorbereidingstyd pak
ken brieven zonder eenige hulp van typisten
of stenographen alle even consciëntieus be
antwoordde, een der meest verdienstelyke stil
le werkers achter de schermen.
Op den eersten Zondag, vertelde hU. had
den wy, ongerekend de drieduizend Derde-
Orde-menschen, vUftien processies hier. Daar
waren er zes by uit Brabant en een stuk of
vier uit de Noordelyke gewesten één o.a
uit Amsterdam. Maandag was Gulpen hier met
A. de omliggende plaatsen. In totaal 1200 man.
Dinsdag kwamen Helmond en Tongeren. De laat
ste had ook ver over de duizend deelnemers.
Woensdag kwamen er uit Mechelen en Maas-
eyck ook een duizendtal, bovendien uit Noord-
Limburg nog een paar kleine processies. Van
daag. nu zyne Hoogwaardige Excellentie de
Aartsbisschop van Utrecht de Pontificale Hoog
mis heefr gelezen, was de Bisschop van Roer
mond hier met Al zyn seminaristen. Boven
dien bedevaarten uit Horst en Lutterade. En
zoo gaat, het maar dóór. WU hadden tiendui
zend pelgrimsboekjes laten drukken met
zoon boekje kunnen zy overal zonder kosten
binnenkomen, by de relieken en by het Graf
van Sint Servaas maar die zyn schoon op
WU moeten er zeker vUf duizend laten bü-
drukken.
Komen er nog veel menschen buiten de
Boternoteering
conunlasienoteering voor Nederlandsche
boter is vastgesteld op 77 cent per kg.
De otficieele Deensche boternoteering is voor
de komende week vastgesteld op 215 kr.
Cf 087).
U zult weten, dat Aken en Maastricht
geiyktydig hun Heiligdomsvaart vieren, zy
hebben daar ook prachtige relieken. Groo-
tere dan wy, doch niet zoo véél. Daar wordt
byvoorbeeld de heele lendendoek van Onzen
Lieven Heer bewaard. Men toont daar ook
de relieken «heel anders. Niet In, doch bul
ten de Kerk, zy worden daar uitsluitend
door Bisschoppen en Abten gedra
gen en getoond op de omgangen van den
toren.
Donderdag heeft de politie te Utrecht op het
Centraal station aldaar een tweetal Jonge werk-
loozen aangehouden, dat gereed stond, naar
Spanje te vertrekken, om diénst te nemen bü
de regeerlngstroepen.
Er bestond reeds eenigen tyd by de politie
het vermoeden, dat er in Utrecht geronseld
werd en in verband daarmede had de recher
che het oog gehouden op een perceel, waar men
meende, dat de menschen werden aangeworven.
Iedereen, die dit perceel binnenging, werd na
zyn vertrek nauwkeurig gevolgd, met het resul
taat, dat Donderdag de beide hierboven genoem
de mannen op het Centraal Station werden
aangetroffen.
De man, die zyn bemiddeling had verleend,
is gearresteerd en aan 71 verhoor onderworpen.
Nadat tegen hem proces-verbaal was opge
maakt, is hy heengezonden.
In de Nieuwe Kerk verzamelden de padvin
ders zich rondom het praalgraf van Prins
Willem van Oranje.
Nadat prof. ir. P. Muysken, voorzitter van
de afdeeling Delft van de N.P.V., een korte
rede had gehouden, werd een krans van lau
rierbladen en gladiolen gelegd door een Ja-
vaanschen en een Indtschen padvinder. De or
ganist speelde daarby het Wilhelmus.
Na de kranslegging ging de leider van het
Indische contingent, de heer Ranneft, voor In
gebed.
Prof. mr. C. P. M. Romme voor
het eerst als minister
de microfoon
Vervolgens stelde spr. de vraag: Is er
kans op slagen voor Individueele landbouw-
emigratie? Voor Zuid-ChUl, Uruguay, een
gedeelte van Argentinië en Zuid-Chili meent
hy deze vraag bevestigend te mogen beant
woorden. Men trekke daaruit geenszins de
conclusie, dat leder, die eenig kapitaal heeft
en het vak kent, het er nu maar op wagen
moet en dat hy daar met open armen en
den noodigen steun van overheidswege ont
vangen zal worden. Niets is minder waar.
Maar, zooals ik U zeg. ik heb geen aanvrage
voor processies van over de Oostgrens. Er ko
men natuuriyk wel Duitschers. maar ik betwU-
fel of het er veel zullen zyn. Van hieruit gaan
trouwens ook geen processies naar Aken. Het
is opvallend zoo huiverig als men zich daar
voor met name in de grensdorpen toont. Er
hoeft maar-één man eens ooit eenige onaan
genaamheid met de Duitsche autoriteiten te
hebben gehad en de schrik zit in het heele
dorp. Het is wel jammer, want nog eens: de
Heiligdomsvaart van Aken is ook heel mooi.
Nu wy het tóch over Duitschland hebben,
merkt U er iets van, dat de menschen de tra
ditie van het bedevaren naar Kevelaer zou
den prysgeven ten voordeele van Maastricht?
Iets wel. wy leggen het er natuuriyk niet
op aan de menschen van Kevelaer af te trek
ken. Dat moeten ze zelf weten.
ooals men zich zal herinneren,
X heeft de bisschop van Berlijn,
raaf von Preysing, onlangs op on
dubbelzinnige wijze uiting gegeven aan
zijn medelevende sympathie voor da
confessioneele Christenen, die evenals
de katholieken vervolging lijden omwjlle
van de gerechtigheid, en zelfs gebeden
uitgeschreven voor de dertig predikanten
der Bellideniskerk, die op het oogenWik
in Duitschland gevangen zitten. Het or
gaan van den Rljksminister voor Pers
en Propaganda dr. Jozef Göbbels „Der An-
grlff” is over deze echt-christelijke hou
ding van den bisschop natuurlijk niet te
spreken en verklaart in een scherp arti
kel, dat Mgr. von Preyslng In werkelijk
heid geen belang kan stellen in het lot
van deze „Ketters” en dat de Roomsch-
Katholieke leer geen woord bevat over
een vereenlgd front met het protestan
tisme. De bisschoppen, aldus beweert
Göbbels* blad schijnen te vreezen, dat
de katholieken zich geïsoleerd zullen
kunnen gaan gevoelen In hun strijd
tegen het nationaal-socialisme en trach
ten nu bondgenooten te vinden voor
geval van nood. „Der Angriff” beschouwt
dit gebaar van Mgr. von Preyslng dan
ook uitsluitend als niets anders dan een
politieke manoeuvre.
Door deze visie bewijst het orgaan van
Dr. Göbbels alleen iets, dat al meer dan
voldoende bewezen is, n.L dat het zelf
zoo volkomen verpolitiekt is, dat het
niets anders meer dan politiek ziet en
kan veronderstellen en dat het zoover
afgeraakt- is van de zuiver Christelijke
mentaliteit, waarin Dr. Jozef Göbbels in
dertijd werd opgevoed, als voor een zgn.
„positieven Christen” nauwelyks mogelijk
moest worden geacht. De Katholieke leer
leert, dat men niet alleen zijn mede
christenen, maar al zijn evennaasten
moet liefhebben gelijk zich zelven. Dus
ook de evennaasten van ander ras of
geloof of politieke overtuiging, ja zelfs
zijn Vijanden. Indien iemand niet het
recht heeft den term ..ketter” te bezigen,
wanneer hij over de verhouding van
Katholieken en geloovige protestanten
spreekt, dan is het toch wel Dr. Göbbels,
die eens katholiek was, maar thans als
nationaal-socialist iedereen verkettert,
die niet op alles wat het nationaal-socia-
lisme leert en doet van ganscher harte
„amen” zegt. De protestantsche, maar
geloovige „Ketters” staan dichter bij de
katholieken, dan de zgn. positieve Chris
tenen, die aan het nieuwe heldendom de
vrUe hand geven en de Kerk van Chris
tus on verdraaglijken dwamg willen aan
doen. De katholieke bisschoppen in
Duitschland zitten niet verlegen om
bondgenooten en hebben geen behoefte u
aan een eenheidsfront met de protestan
ten, omdat zij weten, dat alle katholie
ken van de wereld met den H. Vader
aan het hoofd achter hen staan en dat
zij werkelijk niet de eenigen zijn, die door
de nationaal-soclallsten politiek
maa tschappellj k
Het gebaar van Mgr. von Rn
niets met politiek te makel*,
spontane uiting van een
medevoelen, van een practische lotsver
bondenheid met de geloovige protestan
ten, die evenals zij Christus meer ge
hoorzamen dan welken mensch ook en
van een verdraagzaamheid, waartoe het
nationaal-sociali&ne zich blijkbaar voors
hands niet vermag op te werken.
Als de .Angriff’ politieke manoeuvres
wil signaleeren, kan zij die in de wijze,
waarop de deviezen- en zedenprocessen
in het Derde Ruk worden gevoerd,
meer dan genoeg vinden. Dat is politiek
en wel van onchristelijk allooi.
Prof. mr. C. F. M. Komme, minister van
Sociale Zaken, heeft Donderdagavond voor
de Radio een opwekkend woord gesproken,
om Zomerpostzegek te koopen.
De minister begon zyn korte toespraak
met op te merken, dat hy thans voor de
eerste maal als zoodanig voor het forum der
openbaarheid trad. Hy noemde het een
voorrecht zyn landgenooten te mogen op
wekken tot een goede daad.
In plaats van Jantjes in 't wit en met
braniekraag is een groot aantal werklieden aan
boord geweest met zwarte werkpakken aan en
gewapend met acetyleenbranders om het mooi
ste gedeelte van het schip, de monumentale
brug, te sloopen.
Duizenden meters kabel zijn intusschen reeds
verwerkt. Het schip is van een electrische
vuurleiding voorzien.
In Rotterdam zal het schip dokken. Het kan
niet in het dok van de werf te Nieuwediep. De
gevechtswaarde van de «Java” zal, als de
nieuwe brug. die mede een pantsertoren is.
gereed is zoodanig toenemen, dat het schip
weer op de eerste plaats kan worden geplaatst.
De werkzaamheden in Rotterdam zullen on
geveer drie weken duren. Hierna gaat het
schip weer naar Nieuwediep, waar de laatste
hand er aan gelegd zal worden voor het ver
trek naar Indië
Het zal, als het proefgevaren heeft, hoogst-
waarschyniyk spoedig weer naar de Oost ver
trekken, om de Sumatra af te lossen, die ook
dringend een iTOOte beurt behoeft.
officieele bedevaarten om, mynheer
brood?
Héél veel zelfs. Het feit, dat er uit Ton
geren „maar” iets meer dan duizend pelgrims
met de elgeniyke processie meekomen en niet,
zooals vroeger wel eens en zooals aanvankeiyk
gedacht, een drieduizend, ligt hoofdzakelyk
hieraan, dat enkele duizenden Tongerenaars
Zondag op eigen gelegenheid naar de proces
sie zUn komen kyken. Pelgrims waren er Zon
dag een achtduizend ongeveer, doch vreemde
lingen wel een vyftig A zestig duizend.
Komen er ook processies utt Duitschland
uit Aken?
Tot nu toe heb ik geen aanvragen ont
vangen. Wy hebben er wel propaganda ge
maakt. En de kerkeiyke autoriteiten hebben
onze propaganda naar best vermogen onder
steund. Wy hebben hun onze folders toegezon
den er waren er ook in het Duitsch gedrukt
en zy hebben die verspreid in alle parochies.
Zoo hebben wy ook met hun propaganda-ma-
teriaal gedaan.
Ten slotte wees spr. erop, dat tot nu toe de
emigratie naar Zuld-Amerika veel mislukkin
gen heeft geboekt, zoodat hy de uiterste voor
zichtigheid aanried, niet, omdat men in de be
seffende landen geen vertrouwen zou kunnen
stellen, niet omdat er geen bestaansmogeiyk-
heid te vinden is, maar wgl omdat er van den
'migrant veel gevergd wordt
Donderdagmorgen is te Dodewaard, naby
Ttel, door tot dusver onbekende oorzaak brand
uitgebroken in het huis van den heer J. W.
Gysbers.
Het vuur sloeg over op de woningen van
Crum en de weduwe Merkestein. De brandweer
stond vrywel machteloos door gebrek aan water.
De drie woningen zUn afgebrand. De schade
wordt gedeelteiyk door verzekering gedekt.
Minister Romme besloot zUn toespraak
met den wensch. dat men zyn steun zou
geven aan deze sociaal zoo beiangrUke
voorzieningen: de t. b. c- en de kanker-
bestrUding, maar ook aan het Blinden
Geleide-hondenfonds.
„Ik wensch u toe luisteraars," aldus ein
digde de minister, ,,veel goede daden te
verrichten. Koopt nu Zomerpostzegelal”
Door tot nu toe onopgehelderde oorzaak is
van den
Het vuur
de hoeve
vlammen
nabygelegen schuur,
welke met de hofstede in de asch werd ge
legd. De geheele inboedel en de hooivoorraad
zyn verloren gegaan, terwUl een vUftlgtal kip
pen in de vlammen is omgekomen. Verzeke
ring dekt de schade.
WaarschUnlUk tengevolge van hoolbroel is
brand ontstaan in de boerderU van den land
bouwer M. Arts te Mill. De hofstede is geheel
atgebrand, terwijl ook de landbouwinventaris
en de hoolioorraad door het vuur werden ver
teerd. Verzekering' dekt de schade.
Na de rede van ir. Lelgnes Bakhoven werd
eenigen tyd van gedachten gewisseld. De heer
Sonneveld. secretaris van de Chr. Emigratie-
vereeniging voor Zuld-Amerika. constateerde
dat men voor dit Jaar reeds te laat was met
ri’n actie. In October hadden gegadigden al
b.v. in Argentinië moeten zyn. Gedurende «eer-
t'en maanden zal er nu met spoed gewerkt moe
ten worden. -. A
De heer De Kok achtte het nogal bezwaariyk
dat emigranten over een kapitaaltje van 4 13
duizend gulden zouden moeten beschikken en
vroeg, of ginds ook tuinbouw mogeiyk was.
waarop de inleider antwoordde, dat in de buurt
van de groote steden tuinbouw misschien een
bestaan zou kunnen opleveren
Op een vraag uit de vergadering hoe het
in de Zuid-Amerikaansche staten met de gees-
telyke verzorging gesteld Is, antwoordde de
voorzitter, dat een algemeene gedragslUn hier
voor zeer moeliyk aan te geven is. Het bestuur
interesseert zich voor i^iér geval afzonderlUk.
In dit verband noemde 3e voorzitter persoon
lUke emigratie minder gewenscht. HU zag lie
ver gro?pskolonisatie, waarbU wellicht de In-
heemsche geestelijkheid of de aldaar werkzame
Europeesche ordesgeestelUkheld de godsdiensti
ge verzorging der kolonie op zich zou kunnen
lemen.
In de te Den Haag voortgezette vergaderino
van de R. K. Emigratie-vereeniging heeft het
lid van de Nederlandsche handelsmissie naar
Zuid-Amerika, ir. H. G. A. Leignes Bakhoven
over de emigratiemogelijkheden naar de door de
handelsmissie bezochte landen gesproken.
Tot de aanwezigen behoorden ir. A. Roe-
broek, directeur-generaal van den landbouw, als
vertegenwoordiger van den minister van Econo
mische Zaken, mr. H. J. Morren, waarnemend
directeur van den RUksdienst der Werkloos
heidsverzekering en Arbeidsbemiddeling, prof.
A. Cleonhas, de heeren H. Verheggen. Ud van
Ged. Staten van Limburg. Boersma, voorzitter
van den R. K. Bond van Handels-, Kantoor-
en Winkelbedienden, Van den Akker, voorzit
ter van den R.K. Volksbond in het bisdom
Haarlem, Hoeben van de R.K. Werkgeversver-
eenlglng en rector Beune van de K. J. M. V.
Ook vele Kamerleden deden van hun belang
stelling blUken. Wij merkten op dr. Korten
horst, generaal Bajetto en de heeren Kuyper,
van der Weijden. Loerakker en De Bruin.
Het Chileensche gezantschap had een ver
tegenwoordiger gezonden.
Voorts waren er vertegenwoordigers van de
Stichting Landverhuizing Nederland en van
verscheidene zustervereenigingen op het gebied
van emigratie, alsook van de Nederlandsche
kloosterorden en Congregaties, werkzaam in
Zuid-Amerika.
Naar men weet sprak ir. Leignes Bakhoven in
de plaats van den heer Ch. Welter, die van
zUn toezegging om in deze vergadering het
woord te voeren was teruggekomen in verband
met zUn benoeming tot minister van Kolo
niën.
De groote belangstelling, aldus spreker, van de
regeeringen der bezochte Zuid-Amerikaansche
staten voor de emigratie is volkomen verklaar
baar. In het algemeen gezegd liggen in de A.
B. C.-staten en Uruguay nog vele productie-
bronnen onaangebodrd of geschiedt de exploita
tie nog extensief. Een en ander is het gevolg
van gebrek aan goede arbeidskrachten en ook
aan kapitaal. Zulks geldt zoowel voor de in
dustrie als voor den landbouw.
Wat den landbouw betreft, zien wU dat groo
te oppervlakten die voor bodemcultuur ge
schikt zUn, nog op ontginning wachten.
Behoudens de belangrijke voortbrenging
export van tropische of sub-tropische landbouw
producten, in het byzonder in Brazilië, zUn de
voornaamste landbouwvoortbrengselengraan.
lUnzaad en vleesch, terwUl de productie van
fruit (en wyn) in enkele landsdeelen van be-
teekenis is.
Een gefortuneerde dame heeft
het Heiligdomsvaart-comité een
aanzienlijke som gelds toegezegd,
wanneer dit erin zou slagen twee we
ken Jang iederen dag een processie
naar Maastricht te trekken. Het Co
mité heeft het geld verdiend. Dag
in, dag uit arriveeren in den vroegen
morgen vóórdat de dagelyksche
pontificale Hoogmis begint honder
den. somtijds duizenden pelgrims,
biddende en met Kruis en priesters
voorop uit een of ander deel van
Limburg, uit een der Belgische deke
naten van even over de grens of uit
de gewesten van boven den Moer
dijk.
Er is veel leed en wy moeten er op Inge
steld zUn, leed te voorkomen en te lenigen.
Vervolgens gaf de minister aan, waartoe
opbrengst der Zomerzegels, die thans voor
derde maal worden uitgegeven, zal dienen.
HU bepaalde zich er toe het sociaal belang pr
van in het licht te stellen. VUftlg procent Is
voor de t. b. c.-bestrUding, dertig procent voor
de kankerbestrydlng, twintig procent voor het
Blinden Geleide-hondenfonds.
Wat de t. b. c.-bestrUding betreft, wees
Z. Exc. er op, dat ons land aan de spite staat.
Statistisch zU er wel achteruitgang geconsta
teerd, doch stilstand mag er niet ztfn. We moe
ten waakzaam en werkzaam zUn. De regeering
oordeelt hier zelfs zonder tegenspraak te duch
ten, dat eigeniyk op dit gebied niet genoeg
kan worden gedaan.
Vervolgens weeg minister Romme op den
arbeid van de vereenlging „Het Nederlanttech
Kankerinstituut”, dat reeds meer dan 25 Jaar
nuttig werk'doet, om kanker te voorkomen en
te bestrUden en om onderzoekingen mogeUJk
Waar we echter doelbewust naar
streven en dat heeft nóch met de
politiek, nóch met het vreemdelin
genverkeer ook maar iets uitstaande
- is het eerherstel van Maastricht
als bedevaartplaats ook na de Hei
ligdomsvaart. Daar heeft de stad met
haar Sterre der Zee, haar H. Kruis van
Wjjk. met het Graf en de Bron van
St. Servaas, den eersten Bisschop van
Nederland, stellig recht op. In vroe
ger eeuwen kwamen hier koningen
en keizers. Karei de Groote had zijn
eigen zaal boven in de Servaas-kerk
een schitterende zaal met een van
de weinige koepels, dié in de Mid
deleeuwen zjjn gebouwd, U kunt hem
nóg in voortreffelijken staat zien -
Lodewjjk XI heeft schenkingen aan
het Graf van den Heilige gedaan.
Karel V kwam hier ter beevaart. En
ieder jaar volgden tienduizenden
het voorbeeld dezer grooten. Die
traditie moet in eere worden her
steld.
