DE WERELD JAMBOREE SPAANSCHE GRIEP ter Heiligdomsvaart „Voor God” HET TRANSPORT VAN DE DOEJOENG Het program van 28 Juli tot IS Augustus ACTIE IN DE STAD MAASTRICHT MAANDAG 19 JULI 1937 Ronselarij voor Spanje en Sint Servatiu** werk voortzetten Economische Zaken in Indië FRIEZEN NAAR MEDEMBLIK Congres op Radboud Rede rector Drost Drie inzittenden vrij ernstig gewond Drie venters te Groningen aangehouden Volgende bijeenkomst wordt te Boedapest gehouden Nieuwe directeur van het Departement benoemd POGING TOT INBRAAK MISLUKT KIND AANGEREDEN EN GEDOOD OFFICIEELE CRISIS PUBLICATIE Auto botst bij Schiphol op autobus Congres van Landbouw industrieën Alle voorzorgsmaatregelen zyn genomen, om dezen tinbagger- molen veilig te doen overkomen Daders hebben nog wat af te rekenen in de hocfdstad Generaal-majoor A. Butner overleden Verdachte geconfronteerd met herkend door twee Zaandammers Voor duizenden toehoorders spre ken Henri de Greeve en rector Drost op het Vrijthof Bruin staat sportief. GROOTE PARTIJ AARDEWERK GESTOLEN Onderscheidingen r MUnbouwmaat- (Van onzen specialen verslaggever) MAASTRICHT. 17 JuH. af t/m -» f -A0 -.75 -.10 - 10 van van r schen. "s Avonds la het altijd druk voor den winkel aan het Vrijthof. Altijd wordt er ge keken. geredeneerd en gediscussieerd. Vanavond is het ook druk. De „Voor God "-actie opent een massaal con gres van twee dagen met een groote bijeenkomst op het Vrijthof. - 55 -55 -55 -S0 -.75 - 40 wer er BATAVIA, 17 Juli (Aneta) De heer H. J. van Mook, hoofdambtenaar voor Eco nomische Zaken aan het departement van Economische Zaken, is met ingang van 31 Augustus as. benoemd tot directeur van ge noemd departement. zjj het schip der Kerk beschermen tegen de stormen en ons behouden tot de eeuwige ge bieden voeren, waartoe wU zijn geschapen. Zwaar galmen na deze rede de orgeltonen weer over het Vrijthof. De menigte gaat uit een. De schijnwerpers, die de contouren der oude gebouwen zeldzaam fraai verlichten, flitsen aan. Morgen, Zondag congresseert da Voor God-actle verder. - 55 - 55 - 55 -60 De actie „Voor God” heeft de Heiligdoms vaart aangegrepen om met een grootsch ge baar Maastricht birtnen te treden, de eenlge plaats in dit gewest, waar zooals wijlen jhr. Ruys placht te zeggen, Limburgers van ge boorte hun oude geloof verlieten en in de ar men van dwalingen vielen. Met een sterk propagandistisch élan treedt de actie hier naar voren en zij pakt de men- Het totaal op dezen tinbafgermolen gedekte bedrag bedraagt f 1.854.000.De assurantie- firma Blom en Van der Aa had de verzeke ring van dit vaartuig’ reeds in Amsterdam en Londen ondergebracht voordat het ongeval met de Kantoeng' geschiedde. Van Donderdag 29 tot en met Zaterdag 31 Juli zal in deRidderzaal van het kasteel Rad boud te Medembllk het Vierde Groot Friezen congres worden gehouden. De agenda Vermeldt de volgende voordrachten: dr. G. Karsten: ..De Westfriesche taal voorheen en thans”, Ober-, baurat Krüger: ..Küstensenkung an der Nord- seeküste”, prof. dr. C. Borchling: „Die Friesl- sche Sprache in Ostfriesland”, dr. A. E. van Giffen: „Het systematische terpenonderzoek”, prof. dr. W. A. Craigie: Anglo-Frisian con tacts and contrasts", prof. dr. G. Gosses: ,.Gys- bert de psalmblrimer; aspekten fen syn trom mens.” de Scheepvaart-inspectlet van van vertegenwoordigers de werf, van de Billiton Maatschappij en ten slotte van L. Smit en Co.’s is een serie maatregelen ontwor- gnpotst mogelUke veiligheid waar- Helpt ons bU de verspreiding van goede lec tuur. het brengen van onze vliegende bladen in die buurten, waar het Geloof van kleinen en zwakken moet worden beschermd. Leest ook zelf onze brochures en de geharnaste weerleg gingen van de nieuwe vormen van dwaling, die In deze tijden om ons heen slaan. Mogen Servatlus en Maria Sterre der Zee ons een licht zijn voor onze oogen, mogen zij ons den weg wijzen over de bewogen golven, mogen „Gebruik makend van de eer, die mjj eigenlijk niet toekomt, zou Ik vóór mijn Inleiding te beginnen, eenlge woorden in het Spaansch willen uitspreken. Dit feit houdt op zichzelf Iets symbolisch In, want de vor ming van mijn geest, en Ik zou ook willen ■eggen van mijn hart, dank ik aan de lezing van -- - zulks een noemen. Juist door hetgeen Ik geleerd heb uit de Deze actie is de voortzetting van hetgeen Servatiu, en zijn mede-apoi- telen aan ons volk hebben gebracht. toen zij het doopten. -w—eze onze houding, ten aanzien van het I 1 Spaansche probleem wordt niet ge- deeld door den bekenden katholieken Hispanoloog Dr. J. de Brouwer, die oz. aan het lezen en bestudeeren den Spaansche mystieken en aan den omgang met priesters, die thans aan de zijde der Valencia-regeev ring staan, zjjn bekeering tot het katholi cisme mede heeft te danken. Dr. J. de Brouwer meent op goede gronden te mogen aannemen, dat een overwinning van Valen cia voor het heil van Spanje veel verkieselij ker is dan een eventueele zege van Franco, welke voor congressen na den oorlog hebben zorg gedra gen. Ten slotte dankt spr. H. M. de Koningin, die de hooge bescherming over dit congres heeft willen aanvaarden en de Nederlandsche regee ring. die het congres op zoo hartelijke wijze heeft ontvangen. Met de beste wenschen voor het slagen van het volgende congres te Boedapest sluit de voor zitter het congres. De deelnemers aan het congres maakten in den namiddag in groepen nog verschillende excursies en zullen de volgende week nog eenl ge groote excursies naar verschillende deelen van ons land maken. Des avonds vereenigden zij zich- aan een slul- tingsbanket in het Kurhaus te Schevenlngen. de Spaansche klassieken. Als ik mjj mag veroorloven, zou ik mij gaarne aangenomen zoon van Spanje willen Zaterdagochtend te half elf is in het Pa lace hotel te Schevenlngen de slotzitting gehouden van het vijfde Internationale Congres van Landbouwindustrieën. De congres-voorzltter, dr. A. A. L. Rut gers, sprak een kort inleidend woord en gaf vervolgens het woord aan den rappor- teur-generaal, prof. dr. Ir. G. van Iter- son Jzn., voorzitter van de wetenschappe lijke commissie van het congres, voor het uitbrengen van het eindrapport. Tegen acht uur opent de heer Bus namens het Helllgdomsvaart-comité de bijeenkomst. Staande wordt onder begeleiding van een op het podium opgesteld Hamond-orgel het lied van St. Servaas gezongen. En dan krijgt de weleerw. heer H. de Greeve, die juist gisteren een kaakoperatie onderging, het woord. Het feest, dat wij in deze dagen vieren, al dus spr.. beweegt zich om de kerk van St. Ser vaas en de basiliek van O. L. Vrouw. Sterre der Zee. Het is echter niet alleen een feeat van Maastricht, dat met zijn vele heiligdom men en oudste christelijke traditie het Rome van Nederland is. het isbovendien een feest van geheel katholiek Nederland. Gelijk uit het Zuiden pelgrims trekken naar de stad van het H. Mirakel van Amsterdam om daar den Stillen Omgang mee te maken, zoo komen de pelgrims uit het protestantsche Noorden zich hier aan den gloed der Zuidelijke godsvrucht 'warmen. Beide, het Zuiden en het Noorden, ontvin gen van God een wonderbare reeks geloofs verkondigers. In het Zuiden verschenen zij het eerst. In Servatius en zijn opvolgers is het Ge loof voor het eerst over de Maas ons land bin nen getrokken. In het Noorden hadden zjj Wil- librord, Adelbert, Bonifacius in de rij hoog waardige heilige bisschoppen van Utrecht. zy predikten hetzelfde Geloof, maar het Noorden viel af, terwijl het Zuiden ongeschonden de waarheid bewaarde, de waarheid, die opnieuw het Noorden moet vruchtbaar maken. Deze vruchtbaarmaking moet geschieden door nieuwe groote actie, die het geheele land om- nieuwe groote actie, die het geheele land vat: de actie „Voor God”. Alleen AMILDA-zonnebruincréme bevat Pigmental, dat Uw huid, óók bij geen zon. direct mooi bruint en zonnebrand voorkomt. Flacon 90 ct. Tube 60 ct. Doos 50 en 25 et. Zaterdagmiddag is het ongeveer zevenjarig kindje van den heer P. V., wonende aan de Emmakade te Bodegraven, door een auto op den straatweg GoudaBodegraven aangereden gedood. De Nederlandsche Meelcentrale maakt bekend: Het gedeelte van het prijsverschil per 100 kg. voor den invoer van veekoeken (in den zin van artikel 1. lid 1. onder Ho van het Crisis-Akker- bouwbesluit 1934) als bedoeld in artikel 8 b. onder 2o., van de Crisls-Akkerbouwbeachikking 1934 I. Is als volgt vastgesteld: Zaterdagmiddag la te Zaandam zekere van R die onlangs te Rotterdam werd aangehou den onder verdenking zich te hebben schuldig gemaakt aan ronselarij voor Spanje, gecon fronteerd met twee jongelieden uit Zaandam, die hij geronseld zou hebben. De beide Zaandammers herkenden van R. als den man. die hen te Amsterdam aan geld en papieren heeft geholpen om naar Parijs te komen. Zij moesten zich daar aan een bepaald adres vervoegen, waar voor verdere doorzen ding zou worden gezorgd. Aangezien hun be loofd was. dat zij in Spanje in fabrieken zou den worden tewerkgesteld, en het hun uit ver schillende aanwijzingen duidelijk Werd, dat zij naar het fïont zouden worden gezonden, namen zjj de vlucht, hetgeen hun gelukte. Nadat zij tachtig kilometer hadden geloopen. werden zU door de Fransche politie aangehou den. die hen naar den Nederlandschen consul bracht. Deze zond hen naar het vaderland terug. Van R ontkent echter de jongens van geld en papieren te hebben voorzien. Hij geeft al leen toe met hen in een café te hebben ver toefd. De Zaanrtamsche politie heeft tegen van R. i - fr; „aai ongemaakt, waarna de man op vrije voeten is gesteld. Zaterdagmoren te ongeveer kwart voor elf is op den weg naar Schiphol, bij het via duct, een hevige botsing geschied tusschen een kleinen personenauto, waarin twee da mes en vier kinderen waren gezeten en een autobus uit Heemstede, waarin zich, be halve de chauffeur, slechts één passagier bevond. De kleine auto kwam uit een zij weg en had den autobus voorrang moeten geven. De bestuurster ^verzuimde dit ech ter, met het gevolg, dat beide wagens met een hevlgen klap tegen elkaar botsten. Zoo hevig was de botsing, dat de bus om kantelde en op zijn zjide kwam te liggen, met de kap in de richting van het viaduct. De Weleerw. Heer A. J. Drost plaatst zich voor het spreekgestoelte cm een rede uit te spreken over Ons Geloof in. detan tijd. Indien het U gegaan is als my, aldus rector Drost, dan zult gij ongetwijfeld diep onder den indruk zjjn van den prachtigen Maria Omgang die hier zijn einde heeft genomen. Wat de Weleerw. heer de Greeve daar straks heeft ge zegd. over het gebruiken van moderne middelen lot het afweren van de pest der goddeloosheid in onzen tijd, moeten wU aldus verstaan, dat ieder van ons voor het volle en goede gebruik dezer middelen moet meewerken aan het groot- sche ondernemen, dat het katholieke Neder landsche volk op aanstichting van het Episco paat begonnen is in de actie „Voor Ctod”. Niets is aan het toeval overyelateno.a. heett men een alarmsysteem ontworpen, dat in werking treedt, wanneer er water in een van de tanks van den baggermolen zou komen. In zulk een geval kunnen onmlddellljk de pompen worden aangezet. De pompen zijn overigens zoodanig opge steld, dat zjj onder alle weersomstandig heden kunnen worden bediend. Verder zullen twee technische ambtenaren van de Billiton Maatschappij de reis aan boord van den baggermolen medemaken. Deze technici zijn uiteraard met de in richting van het vaartuig volkomen ver trouwd. In 80-jarigen ouderdom is te Breda overle den de gep. generaal-majoor van den genees kundigen dienst A. Butner. Als dlrlgeerend officier van gezondheid le klasse was de heer Butner chef van het militair hospitaal te Den Haag. De overledene was ridder in de Orde vpn den Nederlandschen Leeuw en begiftigd met de me daille van het Roode Kruis met gesp Balkan 1912/1913. g get program van de Jamboree- f~f luidt als volgt: 28, 29 en 30 Juli aankomst der Nederlandsche en buitenlandsche deelnemers. Op 31 Juli 's middags twee uur zal HM de Koningin de Jamboree ope nen. Na de openingsplechtigheid défilé en rally der 25.000 deelnemers. Van acht tot half tien kampvuren in de subkampen. Hierbij wordt het publiek niet toegetaten. 1 Augustus 10 uur godsdienstoefe ningen; 's middags half twee bezoek aan de Groote Kerk te Haarlem. 2 Augustus 2.30 uur demonstratie der Nederlandsche deelnemers; 8 uur. kampvuren in de sub-kampen 2. 4, 6 en 8 op de hoofd-kampvuurplaats. Het publiek heeft hierbij toegang. 3 Augustus: Welpenbijeenkomst in lijk voor het publiek. 10. 11 en 12 Augustus: Excursies der buitenlandsche deelnemers; inter nationale conferentie in Den Haag. 13 Augustus: Opbreken van het kamp. 14 en 15 Augustus: Vertrek der deel nemers. Voor de goede orde wordt opgemerkt, dat in deze bedragen niet is begrepen het in artikel 8 b, onder lo. van voornoemde beschikking be doelde gedeelte van het prijsverschil. Indfen men zijn import op verderen termijn nu reeds wenscht vast te leggen tot bovenge noemde prijsverschillen, gelieve men zich daar over met de Nederlandsche Meelcentrale te "s-Gravenhage in verbinding te stellen. 's-GrAenhage, 17 Juli 1937. Aldus oreerde Dr. J. de Brouwer te Valen cia. Dat hij met deze lyrische ontboezemin gen een ovatie oogstte, behoeft geen betoog, maar evenmin behoeft betoog, dat zijn han delwijze op deze plaats en op dit moment flagrant in strijd is met de wijze voorzich tigheid, welke elke katholiek in het belang van de Kerk, waarvan hU lidmaat is, onder bejiaalde omstandigheden moet betrachten. Ware dr. J. de Brouwer een rasechte Span jaard dan zou zijn houding begrijpelijker en vergefeljjker zijn geweest dan nu, ook al wil hij zich een aangenomen zoon van Spanje noemen. Het mag subjectief zeer nobel zijn en by een Spaansch volksfront-gehoor diepe ontroering wekken, wanneer een Ne derlander zoo van liefde en vereering voor het republlkeinsche Spanje blaakt, dat hij het als zijn aangenomen moeder beschouwt, het ware ons liever geweest, indien dr. de Brouwer met meer liefde en vereering voor andersdenkenden gesproken had over onze Moeder de H. Kerk, waarvan ook hjj een niet enkel aangenomen, maar eén echt kind gewtjrden is. Met alle waardeering voor zijn persoonlijke eerlijkheid, die niet wil transigeeren, moeten wjj zijn uitlating als zou hij in ons land als een ketter, die buiten het Christendom wordt gesloten behandeld worden, brandmerken als een objectieve on waarheid. Is hem hier onbewust de zucht tot het spelen van een heroïsche martelaarsrol te machtig geworden? De herinnering aan Christus, die opgeofferd werd door de „cor rupte geestelijkheid” en „de militaire kaste” om Zijn houding en optreden te rechtvaar digen is zeker in dit verband even onbeschei den als smakeloos. Het moge waar zijn, dat het Spaansche volk het meest Christelijke volk is, dat denkbaar is, maar het is ook waar, dat bij vele minder Christelijke volke ren minder onchristelijke gruwelen gepleegd worden dan bjj het Spaansche. Door zulke redevoeringen als dr. de Brou- te Valencia heeft gehouden, is hij zelf de schuld van, wanneer hij door meer bezonnen katholieken beschouwd wbrdt als lijdende aan een gevaarlijke politieke Spaansche griep en vanwege den besmet- teljjken aard van die kwaal geïsoleerd wordt, voor zoover hjj zlchzelve niet reeds heeft geïsoleerd. ;enaar Hum- nietmcw, VUW4U1CI CU ui. u. Dudok Vail Heel, secretaris van het uitvoefend comité dit congres, alsmede de voornaamste leden van ae Fransche afvaardiging naar dit congres on der voorzitterschap van prof. J. Pérard uit Parijs. Aan het einde van den maaltijd deed baron De Vitrolles mededeeling van het besluit der Fransche regeering, den heer Dudok van Heel en dr. Ir. C. W. Schonebaum, penningmeester van het uitvoerend comité, te benoemen tot commandeur van de Mérite Agricole en/ de heeren dr. ir. E. Ellon, adjunct-secretaris en Ir. J. E. Waterman, lid van het uitvoerend co mité, tot officier van de Mérite Agricole. De bjj deze onderscheidingen behoorende eeretee- kenen werden door den Franschen gezant overhandigd. Inklaring Inklaring Inklaring v. 19 Juli v. 1 Sept. v. 1 Jan af t/m af t/na af t/m 31 Aug "37 31 Dec "37 30 Apr "38 voor lijnkoeken 1.— voor soyaschroot -. voor soyakoeken -. voor grondnootkoeken -.55 voor grondn.schilfers -.45 voor grondnootmeel -.45 voor cocoskoeken -.70 voor Ned. O.-Indische cocoskoeken w -.55 voor malsveekoek. e.d. -.40 voor alle andere niet genoemde soorten veekoeken (al dan niet verwerkt met bijproducten en/of afvallen) -.10 4 Augustus: 2.30 uur demonstratie, van 33.30 demonstratie door welpen; 3 uur kampvuur, waarbij het publiek toegang heeft. 5 Augustus 2.30 uur demonstratie door Fransche deelnemers. 6 Augustus: 2 uur défilé van Neder landsche meisjes-gezellen voor Lady Baden Powell; 2.30 uur demonstratie door Scandinavische deelnemers8.30 uur gondelvaart. 10 uur vuurwerk. 7 Augustus: 2.30 demonstratie door Engelsche deelnemers; Gilwell-reunie 8 uur kampvuur met toegdng voor het publiek. 8 Augustus: 10 uur godsdienstoefe ningen. 9 Augustus (laatste dag) 2.30 défilé van alle deelnemers en Rally; 8 uur groot slot-kampvuvr. niet toeganke- Op het groote processie-altaar staat een groote katheder met een microfoon opge steld. Er voor kunnen enkele honderden menschen op stoelen een plaats vinden: achter de stoelen zijn touwen gespannen en achter deze touwen verdringt zich een me nigte menschen, die steeds grooter wordt. Van alle straten, die hier uitkomen, ziet men onafgebroken belangstellenden aan trekken. het welpenkamp. 2.30 uur demonstratie door Poolsche, Hcngaarsche en Belgische deelnemers. Bezoek van ongeveer 2500 welpen aan het kamp; half acht kampvuur op de hoofdkampvuurplaats voor welpen. Men wil Christus en zijn Moeder terug dringen uit het openbare leven. Men wil geen rekening houden met God, noch in de Staten, noch in de parlementen, noch in de wetgeving, noch in het huisgezin. ..Tegen dit ,jil Dieu nl maltre" moeten wij God belijden en beleven in het openbare en bijzondere leven, niet slechts enkele da gen, gelijk het deze weken feestelijk en kleurrijk in de prachtig versierde straten van Maastricht geschiedt, neen eiken dag In onze huisgezinnen, in onze winkels en in onze fabrieken. Het krulsteeken, het gebed, het offer moet In het openbaar getuigenis vormen van ons Geloof en van onzen strjjd voor God. hij niet veel minder dan een ramp Spanje acht. Het is zijn goed recht deze meenihg te zijn toegedaan en wjj heb ben niet het recht aan de subjectieve eer lijkheid van zijn standpunt te twijfelen. Maar wel hebben wjj het recht de Wijze, waarop en de plaatsen, waar hij zijn objec tief, minstens voorbarig ingenomen stand punt verdedigt, voor een, katholiek oJ. on juist, of in leder geval als hoogst ontactisch gekozen en noodeloos ergerniswekkend te quallflceeren. Indertijd heeft deze katholieke Spanje-kenner in de liberale N. R. Crt. artikelen geschreven, waarin hjj onjuist generallseerend de Spaansche Kerk als zoo danig en niet een zeker aantal van Haar bedienaren als onwrikbaar conservatief ele ment, dat allen noodzakeijjken socialen voor uitgang tegenhield, in krasse termen aanvieL Van verschillende katholieke zijden is daar aanmerking op gemaakt, maar dat heeft dr. J. de Brouwer niet kunnen weerhouden zelfs voor socialistische vergaderingen op gelijke wijze op te treden. En thans heeft hjj volgens een verslag in »Het Vaderland” op het schrlj verscongres te Valencia in een rede os. de volgende niet onbedenkelijke lyriek ten beste gegeven voor het Spaansche auditorium: BU K. B. wordt medegedeeld, dat het H. M. de Koningin heeft behaagd te benoemen tot commandeur in de orde van Orahje Nassau prof. J. Pérard te Parijs, rajiporteur-général van de Commission - Internationale des In dustries Agrlcoles, en tot officier in de orde van Oranje Nassau de heeren F. J. E. H. Dupont te Parijs, secretarls-generaal en ir. A. Marlen te Moerbeke-Waes in België, lid van de Com mission Internationale des Industries Agrico- les. In een der zalen van het Palace hotel te Schevenlngen heeft het lid van den Raad van State, dr. A. A. L. Rutgers namens de Neder landsche regeering den drie heeren de bjj dc onderscheidingen behoorepde eereteekenen over handigd. De Fransche gezant te Den Haag, baron De Vitrolles, en mevrouw De Vitrolles, hebben te* hunnen huize een aantal genoodlgden een lunch aangeboden, waarbij °a. aanzaten dr. A. A. L Rutgers, lid van den Raad van State en voor zitter van het Internationaal congres van land bouwindustrieën, de heer M. G. Wj melinck, voorzitter en dr. ir. JCz De chauffeur en passagier bleken niet ge wond te zijn, doch erger waren de inzit tenden van den kleinen auto er aan toe. Nadht- spoedig hulp ter plaatse was, werden uit de wrakstukken twee dames en een kind, allen vrij ernstig gewond, bevrijd. De andere drie kinderen waren met den schrik vrijgekomen. De drie gewonden zjjn naar ’t O. L. Vrouwe- gasthuls vervoerd. Een der gewonde dames is Mevr. C. M. Lint horst uit Goor, wier vier kinderen -- zooals gemeld mede in den auto zaten. De andere dame was een familielid. De voorzitter deed vervolgens voorlezing van een brief van de Hongaarsche regeering om het zesde Internationale congres van landbouw industrieën in 1939 in Boedapest te houden. Deze uitnoodiging werd mondeling toege licht en onderstreept door den Hongaarschen gedelegeerde, den heer E. Szonntag en onder applaqs en dankzegging van den voorzitter voor de vriéndelijke uitnoodiging werd besloten, het volgend congres in 1939 in Boedapest te hou den. In zjjn slotwoord constateerde dr. Rutgers nogmaals, dat het congres belangrijke weten schappelijke resultaten had bereikt. Dit was echter in de eerste plaats te danken aan de medewerking van alle deelnemers, vooral van hen, die door hun rapporten zooveel tot het slagen bijgedragen hadden. Hjj dankte de voorzitters en de leden van de bureaux der sec ties. In het bijzonder dankte spr. prof. Iter- son, die door zjjn medewerking het congres een zoo belangrijk wetenschappelijk cachet had gegeven. Maar vooral bracht spr. hulde aan de orga nisatoren van het congres, het uitvoerend co mité, zjjn voorzitter den heer Wagenaar Hum- mellnck, zjjn secretarls-generaal Dudok van Heel en diens medewerker Elion, alsmede aan de overige heeren van het uitéOu MK1 “UUusité. Spr. dankt voorts ook de internationale com missie voor landbouw-industrieën en in het bijzonder de Fransche leden daarvan, die voor de voortzetting van de reeks internationale edelste voortbrengselen van de -Spaansche cultuur, voel ik voor Spanje een vereering alsof het mijn moeder «Ure. Toen ik hoorde dat er een misdadige revolutie tegen hef Spaansche volk losbarstte, onderging Ik de sensatie, dat men mijn moeder te lijf ging. En er is geen rechtgeaard zoon, die zich niet vóór zijn moeder zou plaatsen’, om haar te verdedigen met ontbloote borst, HU die dit in Sit geval zou nalaten zou geen kind van Spanje kunnen zyn, maar slechts een ont aarde van een verbasterd ras. Het Spanje van heden, dat edele Spaan sche volk, dat ter wille van de vrijheid en de menschelUke waardigheid in de loopgra ven sterft en nu en dan met één enkel mes strijdt tegen vliegtuigen en mitrailleurs, dit volk zegt ons nu wat wij te doen hebben. Iets heel eenvoudigs: oprecht te zijn, rondborstig te zijn, niet transigeeren, maar de historische waarheid erkennen. M. a. w. om van wat men ons hier besteelt, te eischen de men schelUke waardigheid, om plaats te maken voor de onmenschelUkheid. En als men mij in mUn land verwUt, 'dat ik, als katholiek schrUver, de zaak der Spaansche regeering verdedig en men mU beschouwt als een ketter, die buiten het Christendom gesloten wordt, herinner ik slechts aan die eene figuur: aan Christus, Zoon van een timmerman. Zoon van een landbouwer, die, opgeofferd door de corrupte geestelijkheid en door de militaire kaste, u wist te doordrenken van den werkelijken ChristelUken geest, die beveelt, dat wU doen, «'at ik hier doe: aan de zude van het Spaan sche volk te staan, dat het meest ChristelUke volk is, dat denkbaar is.” Na het aanhooren van deze rede trok de menigte naar de basiliek van O. L. Vrouw, van waar ZU in lange processie den alouden bidweg volgde, den Rozenkrans in de hand, het Wees gegroet op de lippen en den blauwen hemel boven zich. Wanneer allen weer terugkeeren naar het Vrijthof, valt de avond reeds tusschen de hoo rnen en wordt het machtige silhouet van de St. Servaas en den St Janstoren al donkerder. Wanneer de laatste klanken van het machtige orgel der St. Servaas na de pontificale Hoogmis wegdreu nen, vinden de pelgrims in den ouden omgang, die naar buiteh voert, een eenvoudigen brochure-stand, waar zii sprekende fel geschreven vlug schriften kunnen wegnemen en ac- tueele boekjes kunnen koopen. Voor God. En wanneer zij in den loop van den dag langs het Vrijthof komen of des avonds als er muziek wordt gemaakt onder de boomen om dit groote plein heen wandelen, zien zjj opzjj een hel verlichten winkel, waar ook vlugschriften worden uitgereikt en waar ook brochures te koop zijn ook Voor God. In den afgeloopen nacht heeft de politie te Groningen drie personen aangehouden, die er van verdacht worden zich Vrijdagavond laat te hebben schuldig gemaakt aan diefstal van een groote party aardewerk en porceleln uit een pakhuis van de firma J. J. Geubels in de Kos- tersgang te Groningen. Een bakfiets vol goederen, verpakt in stroo en papier, kon ten huize van een der verdach ten in beslag genomen worden. Vermoed wordt, dat de verdachten zich hebben laten insluiten. De verdachten, de 26-jarige M. R., zjjn 28- jarige broeder B. R. en de 41-jarige J. A. S„ allen venter van beroep en wonende te Gro ningen, werden in de woning van laatstge noemde aangehouden. Zij zijn ter beschikking van den officier van justitie gesteld. Zooals gesneld zal Donderdag 23 Juli, bij gunstige weersgesteldheid, 's-were Ids. groot ste tinbaggermolen. de Doejoeng, rffjn rei* naar Nederlandsch-Indië aanvaarden, waarbij het vaartuig, dat gebouwd is voor rekening van de Gemeenschappelijke schappij Billiton en bestemd voor het bedrijf dier maatschappij op Billiton, zal worden ge sleept door de sleeptxxjt Humber van L. Sm” en Co.’s Internationalen Sleepdienst. De omstandigheden, waaronder de Doejoerg de reis zal aanvaarden, zijn vrel gunstiger dan die, welke bestonden, toen de Kar.toer.g welke, naar men weet, verloren is gegaan versleept zou worden. Het jaargetijde is thans veel beter, terwijl bovendien ten aanzien van de Doejoeng dc Scheepvaart-lnspectie en het Bureau Verlto* niet alleen toezicht hebben gehouden op den bouw, doch ook waardevolle adviezen hebben verstrekt voor de sleepreis. Dank zjj de aan wijzingen van het Bureau Veritas, van zelve Sleepdienst, jien. die de borgen. ^e Spaansche burgeroorlog wekt ooge- 1 regelde politieke hartstochten en ver- •1—F troebelt vele geesten, helaas óók onder katholieken en heusch niet alleen in Spanje «elf. De vragen, of de regeering in Valencia -al dan filet als een wettige moet worden be schouwd, of de opstand van de generaals on der leiding van Franco al dan niet gerecht vaardigd mag worden geacht, en of de eventueele overwinning van één der partijen zal leiden tot een bolsjewistische dan wel tot een fascistische dictatuur of tot een ge saneerde democratie, al deze vragen worden overeenkomstig het verschil van inzicht, ge moed en visie verschillend beantwoord. De verlichte intellectueel van de twintigste eeuw wil over alles, wat hjj ziet of meent te zien, een beslissend oordeel uitspreken, hjj wil partij kiezen, zjjn standpunt bepalen, hjj wil innerlijk houvast hebben en verdraagt niets zoo slecht als onzekerheid, twijfel, ongewis heid. Maar deze begrijpelijke zucht speelt hem juist als intellectueel soms leelijke par ten, want ten eerste is het voor tijdgenooten doorgaans uiterst moeilijk tijdsverschijnselen zuiver objectief te beoordeelen op hun in trinsieke waarde en beteekenis. Iets dat voor den lateren historie-schrljver, die kan over zien. wat thans in wording is, veel gemak- kelijker is, en ten tweede verandert het as pect van verschillende actueele problemen onder invloed van allerlei zichtbare en on zichtbare factoren zoo snel en zoo ingrijpend, dat het niet zelden volkomen voorbarig en lichtvaardig mag heeten een vaststaande meening te grondvesten op situaties van het oogenblik. Ten aanzien van den Spaanschen burgeroorlog hebben wjj dan ook tot nu toe mets anders gedaan dan te constateere^, dat de indertijd ondanks eenlge bjj de verkie zingen plaats gehad hebbende onregelmatig heden wettig tot stand gekomen Spaansche Volksfrontregeering in haar taak als hand haafster van orde en recht bjj herhaling schromelijk te kort is geschoten, dat zjj later onder druk der omstandigheden anarchis tische elementen heeft opgenomen, welke de - wettigheid van haar karakter dubieus heb ben gemaakt, en dat de Katholieke Kerk en haar bedienaren onder haar bewind gruwe lijk geweld hebben moeten lijden en nog lijden. Daartegenover hebben wjj vastgesteld, dat, om welke redenen dan ook, in het door de troepen van generaal Franco bezette Spaansche gebied de rechten der Kerk en haar bedienaren worden erkend en geëer biedigd en het godlooze communisme waar tegen de H. Vader in Zjjn encycliek: „Dlvinl Redemptoris" te velde trok, wordt bestreden, terwijl ditzelfde communisme de geestelijke en mllitair-actieve bondgenoot is van de Spaansche Valencia-regeerlng. Wjj hebben ons noch) met alle bedoelingen en meenlngen van Franco en zeker niet met den aard van zijn toekomstig bewind, noch ook met die der Valencia-regeerlng en de perspectieven, welke deze in geval van een overwinning zegt te zullen openen, vereenzelvigd. Wat uiteindelijk het resultaat zal zijn, wanneer een der beide partijen in Spanje overwint, kan op het oogenblik niets anders zijn dan zuiver speculatieve toekomstmuziek, waaraan wij niet mee wenschen te doen en waarop wjj niet willen préludeeren. De toekomst pleegt zooveel duistere raadselen tn haar wijden schoot te bergen, dat men den over moed of de brutaliteit van een koffiediklezer moet hebben om zich aan stellige voorspel lingen, welke evenzoovele vergissingen kun nen blijken te zijn, te «Ogen. Het eenlge, wat men thans kan zeggen Is, dat, wanneer Valencia overwint het communisme in Spanje een betere kans schijnt te zullen krijgen dan he^ fascisme, en dat, wanneer Franco zegeviert, het fascisme er meer toe komst schijnt te hebben dan het commu nisme. Zaterdag omstreeks vyf uur ontwaakte de huisbewaarder van een villa aan den Van Stolkweg te "s-Gravenhage tengevolge van glasgerinkel. De bewoners van deze villa zijn uitstedlg - HU gins eerw poolshoogte nemen en zag toen een man op het dak staan. Zoodra deze den huisbewaarder zag, maakte hU «ich uit de voeten. De huisbewaarder belde de politie op, die ter plaatse vaststelde, dat hét bü een poging tot inbraak was gebleven. In de Scheveningsche Boechjes arresteerde de politie daarop twee mannen, die zich daar schuil hielden en zU bekenden, aan deze po ging tot inbraak schuldig te zijn. Het zUn de 30-Jarige P J. v d. B uil Haarlem en de 26-jarige H. B. uit Amster dam. beiden toede bekenden van de Amater- damsche politie. ZU zouden in de hoofdsted verschillende inbraken op hun geweten hebben. Belden zullen ter beschikking van de justi tie worden gesteld.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1937 | | pagina 15