en
H
Beschuldigingen tegen Paus
Kerk
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel?
Plaats dan een „Omroeper’
gezinnen
Goedkoope benzine
Diefstallen uit oliepyp-leidingen
De Duitsche pers tegen
LUCHTPOST VOOR BIRMA
Kard. Pacelli
Beschuldigingen, die
onverdiend zijn
en
De Vaticaansche politiek
tegen Duitschland zyn
gevaar opleveren voor
den vrede in Europa
Cricket-programma voor Zondag
.-Mi
ib ZATERDAG 31 JUU 1937
K
epidemieën
K<
Dr. TH. H. SCHLICHTTNG.
soa
h
di
ai
rc
k
N
tu
m
•e
81
to
te
de
Ui
di
st
be
nt
st
Ut
en
vo
sti
ba
ee
eu
be
mi
Tweede klasse B
Quick (H.)— Ajax (L.)
H. B. 8. 2—H. D. V. 8. 2
V. C. C.—Excelsior 3
et Katholicisme kan zijn goddelijks
sending in deae wereld niet vol-
ledig ontplooien vonder Unlveral-
telten. Het is daarom plicht van lederen
katholiek zijn eigen Untventtaft naar ver
mogen te steunen.
bi
et
ol
n
n
in
vt
et
Ui
Si
tl
or
St
le
ui
nt
n;
de
W€
bü
ru
ga
de
wi
gir
inl
tra
sul
bie
1
Derde klas* B
H. C. C. 5—Excelsior 3
H. B. 8. 3—H. D. V. 8. 3
L. C. C.—A. 8. V 2
LeonidasSparta 3
Tweede klasse A
Haarlem 2Laren.
R. W 2a—R. I. O.
HerculesKampong.
V. R. A. 3—8. C. H. C. 3
U. V. V.—A. C. C. 3
V. V. V. 3—R. W. 3 b.
Eerste klas*
H. C. C. 1—R. en W.
V. O. C.—H. C. C. 2
H. D. V. 8 V. V. V.
voortdurende dreigende gevaren hun liefdadige
sending volbrachten.
Overgang
ExcelsiorH. C. C. 3
C. V. H.—A. C. C.
Sparta8. C. H. C.
Quick (N.)—H. B. 8.
Tweede klas* O
U .D.—P. W. 2.
T C. C.—H. T. C. O. 1 (31 Juli).
staten moedwillig willen verstoren? Het is juist
steeds de groote kracht van de Pauselijke Di
plomatie geweest, dat zij In weloverwogen kalm
te en ontdaan van iedere driftigheid haar taak
vervult. Juist deze op den voorgrond tredende
eigenschappen zijn het beste bewijs, dat zij wel
in dese wereld, maar toch voor het andere
leven, voor de eeuwigheid werkt. Want alleen
een diplomatie die werkelijk geen 'andere zorg
heeft dan het heil der zielen, kan zich buiten
al die bruisende opwinding houden, die nood
zakelijkerwijze met een strijd om de aardsche
macht verbonden is. Juist daarom is de Vati
caansche diplomatie een machtige factor voor
den vrede onder de volkeren, omdat zij boven
die dingen staat, die het omstreden voorwerp
vormen in den strijd der partijen en in den
strijd van landen en volken. Die groote moreele
wacht voor het behoud van den vrede kan niet
hoog genoeg gewaardeerd worden.
-w y iemand heeft dieper ontroerende woor-
l^kl den voor een rechtvaardigen vrede ge-
x sproken dan Plus XI. Is het niet *n bru
tale verdachtmaking, wanneer men een derge-
lijken edelen en oprechten vriend en verdediger
van den vrede in de schoenen wil schuiven, als
sou hl) de toch reeds zoo verwarde en gespan-
eskunde weerspiegeld. Zoodra
een zekere welvaart en zekere
-» w en verliest maar al te gemakkelijk uit
l\/| 1 oog, dat alle groote verwikkelingen tus-
scben t Pausdom en de wereldsche mach
ten ook in die andere periode der geschiedenis,
steeds betrekking hadden op geschilpunten over
de groote en princlpleele vraagstukken van het
godsdienstig en zedelbk leven. Men behoeft
Slechts te herinneren aan dgp Investituurstrijd,
die tenslotte toch slechts ontbrand is omdat de
e geschiedenis der geneeskunde weer-
j 1 spiegelt op nauwkeurige wijze de geschie-
-L-^denls van het menschelijk geslacht. Dat
is b.v. het geval met de ideeën over natuur,
die alle fti de geneeskundige opvattingen haar
weerklank vinden. In den tijd, dat men het
lichaam als een machine beschouwde (17e en
18de eeuw) krijgt ook de geneeskunde een ander
aanzien. Thans nu de invloed van de ziel aller
wegen op het nauwkeurigst doorzocht wordt,
tracht men ook meer dan vroeger lichamelijke
ziekten door geestelijke werkingen te genezen.
Zoo is in elk tijdperk de geneeskunde onder den
Invloed van de heerschende natuur-phllosophie.
Paus niet kon tolereeren, dat het door Chris
tus ingestelde herderlijk ambt onderworpen zou
worden aan de dienstbaarheid van wereldlijke
machten. Als men de geschiedenis grondig be
studeert, niet uit de jammer genoeg zoo alge
meen verspreide oppervlakkige of populair ge
houden beschrijvingen, of zelfs uit kwaadwillige
schotschriften, maar uit wetenschappelijk er
kende geschiedbronnen, of uit werken van
serieuze, wetenschappelijk hoogstaande histo
rici, dan komt men tot de overtuiging, dat de
politiek van het Vaticaan er steeds In de eer
ste plaats op gericht was, het Rijk van
Christus uit te breiden en te beschermen.
Het is toch al te belachelijk, om, op den dag
van heden, nu het Pausdom van iedere wereld
lijke macht ontbloot is, nu de Kerk op haar
eigen geestelijke macht is aangewezen, nu voor
de betrekkingen van het Vaticaan ten opzichte
van de andere Staten denzelfden maatstaf aan
te willen leggen als voor óe verhouding tus-
schen de mogendheden onderling. Dergelljke
vergelijkingen moeten noodzakelijkerwijze een
misleidende uitwerking hebben. De politiek van
het Vaticaan staat los en vrij van leder „Machc-
complex”. Zij ziet slechts één arbeidsveld: de
verovering en verzorging van de onsterfelijke
menschelijke zielen, die haar op aanwijzing van
Christus zelf zijn toevertrouwd. Zij kent geen
vijandschap jegens menschen, of jegens groe
pen van menschen. Voor haar bestaat er slechts
één onverbiddelijke tegenstander, zij kent
slechts vijandschap tegen de dwaling, tegen de
grondbeginselen en de leer welke tegenover het
Rijk van Christus vijandig staan. Deze vijand
schap verschuilt zich niet in een listig diplo
matiek spel of gein tri geer. Openlijk en vrij
moedig geven de Pausen aan de grooten en
machtigen hun meening te kennen, wanneer
naar hun oordeel het uur gekomen is om in alle
openbaarheid omwille van het algemeen belang
hun stem te verheffen. Zij bestrijden de dwa
ling en trachten de dwalenden op te sporen,
voor zich te winnen en terug te brengen tot de
waarheid. Voor iedereen die slechts eenlger-
mate met open oog de wereld rondom zich heen
beziet, zal het duidelijk zijn, dat zoo iets niet
gebeurt door middel van politieke knepen. Wij
zouden tal van voorbeelden kunnen aanhalen
om te bewijzen hoe de Rotneinsche Curie ook
over de afgedwaalden haar erbarmlng uit
strekt. Men behoeft slechts te denken aan de
groote internationale hulpacties, waarbij de
Paus steeds een zeer vooraanstaande plaats
innam. Waar dringend hulp noodig is vraagt
het Vaticaan niet naar godsdienstige gezindte,
maar naar de hulpbehoevendheid. We behoeven
slechts de groote hulpactie voor Rusland te
vermelden, waar de Pauselijke Delegaten onder
maakt het ons moeilijk, achteraf te zeggen: die
en die epidemie werd door die en die ziekte ver
oorzaakt. De beschrijvingen van die ziekten
stammen dan vaak nog van niet-geneeskun-
dlgen, zooals de Atheensche pest in de vierde
eeuw voor Christus door Thucydides beschre
ven is en de Byzantijnsche pest door Procopius.
Maar zoowel uit de oude geschiedenis, als uit
de moderne tijden blijkt, dat de epidemische
ziekten veranderen; en die eigenaardige invloed,
die deze veranderingen teweegbrengt, noemt
men den genius epidemicus. Het is nog niet zoo
lang geleden, dat men deze veranderingen toe
schreef aan veranderingen van het klimaat,
maar sedert de opkomst van de bacteriologie
weten wij, dat de microben (bacteriën enz.)
zelf veranderen, vooral doordat ze langen tijd
met den menach samengewoond hebben.
Een endemische ziekte dus, d.wz. een ziekte
die in een zekere uitgebreidheid steeds aan
wezig is, zooals hier roodvonk en dlphterie, ver
toont neiging, goedaardiger te worden. Op den
duur, zegt men, verliezen de diphteriebaclllen,
door steeds weer bij den mensch in te wonen,
hun kwaadaardigheid. Daarentegen, wanneer er
ergens in een landstreek een versche ziekte
wordt Ingevoerd, is deze veel moorddadiger dan
in de streek, waar zij al langen tijd Inheemsch
was. Zoo is de tuberculose, die bij de negers in
gevoerd is, veel moorddadiger dan hier; en een
'ander, zeer merkwaardig voorbeeld van dezelfde
waarheid vindt men in de epidemie van ma
zelen op de Faröer-eilanden in 1846. De mazelen
waren daar onbekend en werden in dat jaar
door Deensche schippers Ingevoerd. Welnu, ter
wijl de mazelen hier doorgaans een goedaardige
kinderziekte is, ontstond er op die onbesmette
eilanden een moorddadige epidemie, waaraan
een groot deel, ook van de volwassen bevolking,
stierf.
De gewenning van de microben aan het men
schelijk lichaam (aan den gastheer, zooals men
zegt), maakt ze dus in den regel goedaardiger.
Maar er is ook een andere factór; en wel
deze dat degenen, die zulk een infectieziekte
hebben doorgemaakt, in dep regel daarvoor
onvatbaar worden. Hun bloed bevat stoffen, die
de microben of de vergiffen der microben on
schadelijk kunnen maken. De kinderen nu van
deze onvatbare moeders krijgen daarvan iets
mee; worden weer minder vatbaar voor de
ziekte.
Zoo zou men meenen, dat met deze twee fei
ten, de gewenning der microben aan den gast
heer en de overgeërfde onvatbaarheid, de genius
epidemicus Is verklaard. En misschien zou men
het optreden van heftige epidemieën van nieu
we ziekten daardoor kunnen verklaren, dat het
ziekten zijn die van andere streken zijn inge
voerd, waar ze voor dien tijd in milderen vorm
inheemsch waren.
Toch zijn er andere feiten, die op zoodanige
wijze niet verklaard kunnen worden. Zoo was
er in Pruisen een epidemie van kinderverlam
ming in het jaar 1833 3646 gevallen, met ruim
10 pCt. sterfte. Het merkwaardige nu in de*
epidemie was, dat alle gevallen los van elkaar
voorkwamen, op vrij afgelegen plaatsen, dat
men zoo goed als nergens eenlge aanwijzing kon
vinden, dat het eene kind door het andere was
aangestoken. Dan moet er toch iets geweest zijn
fn dat jaar, waardoor de kinderen voor de*
ziekte bevattelijk werden en waardoor de mi
croben. die er natuurlijk ook vóór dien tijd ge
weest moeten zijn, plotseling kwaadaardig wer
den. En daar men nu niet weet, wat dat ia, kan
men toch weer spreken van den genius epidemicus
In verband met het optreden van Birma als
zelfstandige postadministratie, waardoor de
postdienst aldaar onafhankelijk is geworden
van dien van Britach-Indië, behoeft in het ver
volg de voor Birma met den luchtpostdienst
AmsterdamBandoeng vervoerde post niet
meer te Karachi te worden uitgeladen om met
de vliegtuigen van de „Imperia! Airways"
worden doorgezonden, doch kan de* door de
KXJd.-vUegtulgen tot Rangoon toe worden
vervoerd.
Het resultaat van de* wijziging is, dat de
correspondentie voor Birma welke met het
Zaterdag-vllegtulg wordt meegesondco. één dag
en die welke met het Woensdag-vöegtulg woedt
meegezonden, vier dagen eerder haar doel ba-
reikt.
De* nieuwe regeling treedt het eerst in wer
king voor het Zaterdag 31 Jutt vertrelrkanrie.
vliegtuig.
Derde klas* A
OlympiaA. C. O. 3
V. R. A. 3—Ajax (A).
K N. 8. M.Kampong 3
oen de bekende blsschop van oTrier, Dr.
Korum, bij gelegenheid van zijn ambts
aanvaarding een bezoek bracht aan Bis
marck, vroeg de „Ijzeren Kanselier", welke po
litiek de Kerkvorst dacht te volgen.
„Mijn eenlge politiek,*' zoo antwoordde de
Bisschop. ,4s te trachten doodzonden te ver
hinderen I” Dat is het klassieke antwoord dat
men aan<Jgdereen kan geven, die de opwerplng
aou maken, dat de leiding der Kerk den Invloed
dien de godsdienst op 's menschen hart uit
oefent, beschouwt als een factor van macht,
aooals wfj die in den gewonen sin des woords
verstaan. Toen de Kerkelijke Staten nog be
stonden. moest de Romeinsciy Curie er steeds
op bedacht zijn, dit rechtmatig vei wis ven, doch
veel omstreden bezit met alle geëigende mid
delen te handhaven: door een verstandige di
plomatie moest men zich zooveel machtige
bondgenooten trachten te verzekeren, dat bij
een eventueelen aanval op het klein en slecht
bewapend grondgebied van de Kerkelijke Sta
ten de aanvaller ofwel werd afgeschrikt, ofwel
vrijwel vaststond dat hij verslagen zou wor
den. Zelfs in de meestbewogen tijdperken der
Middeleeuwen heeft de PausellJke politiek er
nooit naar gestreefd, nieuwe gebieden te ver
overen, of op kosten der nabuurstaten het een--
maal vet wu» ven bezit uit te breiden.
Ook den loop van de sociale geschiedenis vindt
men in de gei
de maatachapp
geordendheid heeft gekregen, zien wij het aan
zien van den geneeskundigen stand stijgende
studie wordt uitgebretder, het verkrijgen van
diploma’s moellijker. Terwijl b.v. van de 6de tot
de 11de eeuw de geneeskunde in West-Europa
voor een zeer groot deel door geestelijken (die
toen vrijwel de eenlge ontwikkelden waren)
wordt uitgeoefend, zien wij na dien tijd leeken
geneeskundigen opkomen; dat wil niets anders
zeggen, dan dat het geneeskundige beroep ge
specialiseerd is.
Zoo vindt iedereen, die zich met de geschie
denis der geneeskunde bezig houdt, een bepaald
terrein, waarvoor hij voorliefde heeft. De één
bestudeert het verband tusschen natuur-philo-
sophie en geneeskunde, een ander bestudeert de
Intieme geschiedenis van groote mannen, een
ander gaat de ontwikkeling van de publieke
gezondheidszorg na. Een van de moeilijkste en
geleerdste onderzoekingen is die naar de ge
schiedenis der groote epidemieën, en hier ont
moeten wU het woord: genius epidemicus.
De groote epidemieën verschillen namelijk van
elkaar in aard en in hevigheid. Vooreerst in
aard: van sommige moorddadige
weten wij, dat veroorzaakt zijn door een
zfekte die thans niet meer voorkomt. Een van
de bekendste is b.v. het Engelsch zweet, die
omstreeks 1526 woedde, waartegen Thomas
More hygiënische maatregelen genomen heeft.
De* ziekte komt niet meer voor. Nü heeft de*
ziekte een bjjzonderen naam gekregen en is
door de ttfdgenooten vrjj nauwkeurig beschreven.
Bovendien en dit is belangrijk wist men
in dien tijd, dat men met een nieuwe zfekte
te doen had.
Maar omtrent de vele vroegere epidemieën
is de berichtgeving veel onnauwkeuriger, en dit
komt vooral daardoor, dat men de verschillende
ziekten niet uit elkaar wist te houden. De mo
derne bacteriologie heeft geleerd, de schul
dige bacteriën nauwkeurig aan te wijzen en
zoo de eene ziekte van de andere te onderschei
den. Dit is voor de bestrijding een enorm voor
deel, want wanneer men niet weet, dat de
malaria door muskieten, de slaapziekte door
de tse-tse vlieg, de pest door rattenvlooien, de
gele koorts door,een mug, de stegomyia fasclata,
de vlektyphus -door luizen wordt overgebracht,
dan wordt het onmogelijk, de* ziekten te
bestrijden.
Maar niet alleen, dat men vroeger de bacterio
logie niet kende, doch ook het feit, dat men de
Zooals bekend, wordt, aldus het Palembangsch
Nieuwsblad van 20 Juli, het binnenland van
ons gewest doorkruist door tientallen pijpen,
waardoor de oliemaatschappijen hun produc
ten naar de raffinaderijen voeren. Van ulteen-
ipopenden aard zijn de* producten; zoo zjjn
er enkele pijpen, waardoor reeds gedeeltelijk
geraffineerde benzine stroomt, welke voor het
voortdrijven van automobielen zeer wel bruik
baar is.
Begin Februari van dit jaar kwamen de eer
ste berichten binnen, dat uit een der pijpen
benzine werd gestolen, zoodat toen de recherche
haar voelhorens uitstak. Het eerste spoor wees
In de richting van de doesoen Begajoet, in het
TadJong Radjasche en het bleek toen dat men
hier met een groot complot te doen had in ge
noemde doesoen. Hoezeer dit zaakje in de
puntjes georganiseerd was, bleek wel duidelijk
uit de snelheid, waarmede berichten van Pa-
lembang uit door middel van flashlights werden
doozgegeven. Indien de politie hier vandaan
trok, dan was de kongsie in bedoelde doesoen
reeds lang voor aankomst van de ambtenaren
op de hoogte van hun komst door middel van
een flashllght-systeem.
Het is begrijpelijk, dat met een dergelijk goed
georganiseerd complot het voor de politie
uiterst moeilijk viel om bewlj*n te vinden, doch
ook om de plaats te vinden waar de benzine
werd afgetapt. Begin Mei werd met 'n politie
macht van 50 man een overval gedaan, waar
mede een geheele dag gemoeid was. Doch on
danks ijverig zoeken In moerassen, kali’s enz.
mocht het niet gelukken de* diefstallen te
ontdekken.
Het eenlge, dat bereikt werd was, dat sedert
dien geen benzine meer uit de pijp vermist
werd. Vooral hoofdagent Leeuw heeft, als jager
verkleed, nachten lang in de omgeving rond
gescharreld en daardoor een zeer groot deel tot
de oplossing van de* diefstallen bijgedragen.
Door middel van spionnen kwamen zoowel via
genoemden agent als rechtstreeks naar Palem-
bang druppelsgewijs berichten binnen en zoo
kon eenlge weken geleden een vijftal men
schen, waartegen voldoende aanwijzingen be
stonden preventief ge*t worden.
De organisatie was zelfs Ingericht op het
dichtsoldeeren van de blikken, zoodat vervoer
over langeren afstand mogelijk was.
BI
8
8
d
8
n
8
HIP OUPj
Of
d
ii
n
k
t
t
D
n
Da posterijen hebben er voor gezorgd,
dat de padvinders op het terrein dor
Wereldjamboree te Vogelenzang steeds
postzegels voor hun correspondentie
kunnen koopen
Vendelzwaaiers in actie tijdens de generale repetitie der Nederlandsche pad
vinders voor de demonstratie bij de opening dor Wereldjamboree
De restauratiewerkzaamheden In de Nieuwe Kerk te Delft
zijn nagenoeg voltooid. Een overzicht van het gerestaureerde
Interieur
FOTOREPORTAGE
I Met een zestal
I schepen arri-
I veerden dui-
I zenden Engel-
f sche padvin- I
dors Vrijdag te I
Hoek van Hol- I
land om deel
!'te nemen aan 1
de Wereld-
jamboree
ruWf-e* -1
