Wandelingen op de Expo ’37
Malaria
s
fl
leve
tuig
nen
een
VOOI
(acx
Z0ek7e)rsoeneT?Wbaar FOTOREPORTAGE
O
Plaats dan een „Omroeper”
gezinnen
/E
BOEK EN BLAD
Landen, die zich in het
gala staken
’31sde
7
Engeland en de V.S.
vallen tegen
De paviljoens van Hongarije en
Roemenië maken een uit
stekenden indruk
A
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1937
- - - e.
s
werkelijkheid
Voor degenen, die de skisport willen beoefe-
b
(Van onsen Paryscben correspondent)
het
f
i
Da omvangrijke bagage der buitenlandsche contingenten, die deelnamen de Wereld
jamboree, wordt bij het vertrek op het station Vogelenzang Ingeladen
ver Duitschland en Rusland schreven wjj
reeds. Groot-Brittannië b.v. valt ook ge
weldig tegen. Wanneer men een uitzon
ikheid toch wel
.1 zy zich hier
voor
een
aa
ml
eei
scl
de
de
dli
St<
va
gr
vs
w<
te
be
UJ
vr
m
In
n
k'
es
ze
dl
ki
K
tl
Si
b
n
b
a
v
t
verl
ben
beti
van
aan
een
te
met
der,
baa
noo
D
ven:
die
eige
oef<
baa
van
het
Oor
na!<
een
laat
JDe
één
dan
V
wik
blei
bar
een
laat
eeni
een
woc
doo
in i
wlje
eige
die
H
dan
ove
larx
sjjn
Stic
der
mei
war
by
wor
gee
te i
zoel
pro
zaa
en
Ml
aar
alg
zy
har
als
gar
gee
heli
aar
1
me
de
her
zoc
ron
tan
zne
1
de
we
kui
om
au
dei
de
vai
les
veel
geven,
kleedt)
k niet genoeg
uBkyken met
Onze reeds vroeger hier neergeschreven
indruk, dat de kleinere of minder ryke sta
ten zich over het algemeen beduidend meer
moeite en offer» hebben getroost dan de
grootere en rijkere, is door latere bezoeken,
nadat weer nieuwe paviljoens ter bezich
tiging waren opengesteld, versterkt gewor
den.
Met nieuwsgierigheid zoekt men zyn weg
naar het Japnnsche paviljoen, in de ver
wachting lets van een Oostersch droom
land te vinden. Het paviljoen biykt niet
oninteressant, maar het geeft den bezoeker
toch een desillusie meer. In bet wel origl-
neele, luchtige en lichte gebouw laat Ja
pan zyn Westersch masker zien en niet zyn
Oostersch gelaat.
Het overtuigt ons, dat het alles kan, wat ook
Europa kan. Men vindt er nog slechts den ver
fijnden smaak der Japanners en wat Japansche
ornamentemotieven, in geheel vereuropeeschte
woon- en leefwyzen verwerkt. Bovendien is het
een tentoonspreiding ven luxe, waaraan het
De heer A. Verbeek te Steenbergen
kan zich de trotsche bezitter noemen
van een motorvliegtuig, dat door hem
in een jaar tijd zelf werd vervaardigd.
De jeugdige vliegtuigbouwer, die ook
vlieglessen neemt, Is tevens bezig met
den bouw ven een zweefvliegtuig
Waar H. M. de Koningin de opening
der Wereldjamboree te Vogelenzang
verrichtte. De vorstelijke tribune wordt
afgebroken
derlng maakt voor de groote plaatsruimte, die
het heeft afgestaan voor een tamelijk monotone
uitstalling van sjrortartikelen. valt het pavil
joen door niets tusschen de andere buitenland
se he paviljoens op; in uitrusting en aanklee-
dlng blyft het verre achter by een groot aantal
paviljoens van minder machtige en ryke sta
ten; men waant zich in een warenhuis. Wan
neer men de oppervlakkigheid zou begaan hier
vergeiyklngen te trekken, waaruit men een
overwegenden natlonalen karaktertrek van de
buitenlandsche exposanten afleesl, zou men van
de Engelschen zeggen, dat zy hun koopmans
geest niet hebben verloochend. Zoozeer heeft
hun paviljoen het karakter van een stand op
een internationale jaarmarkt; met monsters
van dit en monsters van dat, van het laatste
model golfstick tot een hooivork.
Teleurstellender nog is het paviljoen van de
Vereenlgde Staten. Het behoort, naar het eens
luidend oordeel, tot de minst belangwekkende
van alle buitenlandsche paviljoens. De indruk,
dien men krijgt. Is, dat in het weinig aantrek-
keiyke gebouw Inderhaast zoo maar wat voor
werpen zyn neergezet. De verklaring Is wel, dat
de Yankees tot op het laatste nippertje er sterk
aan hebben getwyfeld, of er van de geheele
expo' '37 wt?l iets terecht zou komen. Odnertus-
schen: mocht de tentoonstelling inderdaad eind
November gesloten worden, om in het voorjaar
38 haar poorten weer te openen, dan hebben
de U. 8. A. de kans, om in de wintermaanden
deze, hunner onwaardige, deelname door een
passender te vervangen. Of hechten zy zoo wei
nig meer‘aan het oordeel der Oude Wereld?
wikkeling van dit uiterst kleine diertje in het
bloed was vastgesteld.
In het algemeen geloofde men niet aan de
vondst van Laveran. Hy ging in 1882 nasu
Italië, om te zien, of hy in het bloed van de
daar levende malaria-lyders dezelfde microben
zag: dit kwam uit. Toch duurde het nog drie
jaren, voordat de twee bekende Itallaanacbe des
kundigen Oelll en Marchiafava (Ujfarts van
Paus Leo XIII) deze ontdekking erkenden; zy
hadden nu eenmaal een eigen theorie. In 1884
gaf Laveran een groot werk uit, waarin hy de
geheele zaa* in den breede uiteenzette, terwfci
hy dat voor dien tyd slechts in korte nota's ge
daan had
Maar: waar kwamen nu die microben van
daar)? zy waren niet te kweeken, zy hielden
net nergens uit; hoe of waar men ze ook bul
ten het lichaam bracht, ze stierven binnen
uiterst korten tyd.
Professor Patrick Manson (dezelfde, die den
stichter van het Moderne China, Sun-Yat-Sen,
bevryd heeft uit den greep van het toen nog
keizerlijk gouvernement) was op het goede
spoor. Ten eerste was bekend geworden, dat
sommige infectieziekten door bloedzuigende in
secten werden overgëbracht (filarlose en slaap
ziekte). ten tweede had hy gemerkt, dat met
de dralneering van den bodem, zoowel de mug
gen als de malaria verdwijnen. Ook andere
onderzoekers zochten in die richting, en er was
reeds een vooroordeel, zouden we kunnen zeg
gen, tegen de muggen, toen Patrick Manson aan
een jong Engelsch militair arts, Ronald Roes,
den raad gaf, om te onderzoeken, wat er ge
beurde met de microben, die in het lichaam
van de mug terechtkwamen, nadat deze bloed
van een malariaiyder had gezogen. Hy vond
toen duldelyk, dat deze microben in het lichaam
van de mug verder leven, en dat de mug op
nieuw den mensch kan infecteeren; hy be
schreef ook de gedaanteverwisselingen, groei en
voortplanting der microben In het muggen-
Uchaaam; voorwaar geen eenvoudige taak.
Tevens vond hy. welke muggen de malaria
overbrengen, en dit bleken slechte heel be
paalde soorten te zyn; bijna steeds, en ook In
Nederland, alleen maar het wyfje van de z.g.
Anopheles maculipennls, een mug, die zich voor
al daardoor van zyn soortgenoóten onderscheidt,
dat zy gevlekte vleugels heeft, en dat het lichaam
een hoek van 45 graden maakt met de pooten.
dus niet dwars, maar scheef er op staat.
Na deze belangryke ontdekkingen Is de hoofd
zaak duidelijk, vooral nu men gevonden heeft,
dat er drie soorten muskieten bestaan; nJ. een
voor de derdedaagsche, èën voor de vlerdedaag-
sche, en één voor de tropische malaria. (Het
woord malaria is Italiaansch en beteekent niets
anders dan: slechte lucht, omdat de koortsen
vooral in moerassige streken voorkomen).
De laatste onderzoekingen, noodlg voor de be
strijding, betroftet de levensgewoonten van de
muggen: b.v., dat se *s avonds ultvllegep; daar
om plaatst men 's avonds in de Malariastreken
kappen voor de ramen; hun winterslaap en ver
menigvuldiging: op dit alles kom ik nog terug.
Zeer merkwaardig is, dat de behandeling van
de koorts zelve (dus niet van de besmetting)
reeds honderden jaren bekend is: nJ. door kina
bast of kinine. Dat is reeds in de 17e eeuw van
Peru door Jezuïeten naar Europa gebracht. De
taak echter waarvoor men nu is komen te staan,
is de verhindering der besmetting. Dese ge
schiedt in hoofdzaak op twee manieren: nX hst
geregeld gebruik van kinine In malariastreken,
en door de muggen uit te roeten, en door hun
de gelegenheid te ontnemen, zich te vermenig
vuldigen. Over deze maatregelen hoop ik u an
der maal te schry ven.
DR. TH. H. BCHUGHTOfa.
SKI LOOP RN,
Nijgh en V<
Rotterdam.
nen. geeft het boekje, waarin de heer A. W. Vol»
Jr. de moderne techniek van het sklloopen zoo
wel voor beginnelingen als voor meer gevorder
den behandelt, wenken, die er veel toe kunnen
bydragen, de beoefening van deze sport te ver
aangenamen. In een beknopt bestek worden de
verschillende bewegingen besproken, terwyi tee-
keningen zoo noodlg voor verduideiyklng zorgen.
OMHOOG DE BERGEN INI door
G. Kramer. N.V. UttgeversmV.
Kosmos Amsterdam.
Het trekken in het bergland, het bergtoerisme
in den meest uitgebreiden zin de» woords telt
een groote schare aanhangers, welke zich nog
steeds ultbreidt. En dat Is niet te verwonderen,
want wie eenmaal In de bergen de schoonheid
van de natuur heeft kunnen bewonderen, ver
langt er steeds naar terug. Het maken van berg
tochten brengt echter vooral voor beginner»
bezwaren mee en het is altyd zaak, een tocht
goed voor te bereiden. Hoe dikwyis worden met
kleinigheden vergeten, waarvan men later heel
veel last ondervindt, iets wat gemakkeiyk voor
komen had- kunnen worden, als men tydlg de
juiste maatregelen had getroffen. In dit verband
kan het handige boekje .van den heer Krkmer
nuttig werk doen. Het is een handleiding voor
bergtoerisme, waarvan velen heel veel pleister
kunnen ondervinden.
HANDBAL, door R. van der Leg.
Nijgh en Van Ditmar N.V.
Rotterdam.
zyn. Daar staat dan een groep
landen tegenover, die in werkelijk!
mooier of beter zyn dan
zy staken zich in een meer daagsche
Hier dienen o». Hongarye en Roemenië met
eere vermeld te worden. Deze landen hebben
hun vertegenwoordiging want dat is ten
slotte deelname aan een tentoonstelling als de
onderhavige ryk in het gala gestoken. Aan
de uitermate kostbare uitrusting moeten zy be
dragen ten koste hebben gelegd, waartegen de
zuinigheid van verschillende heel wat draag-
krachtlger landen des te schrleler afsteekt.
Ouder den titel „Snelheid" hebben twee mo-
tordezkuhdlgen by uitstek, Ir. A. L. W. Seyffardt
en J. Koolhaas Revers, een bewerking gegeven
van „Speed” van „The Motor Cycle", Uit eigen
ervaring hebben de auteurs in hun jarenlange
practyk telkens kunnen constateeren, hoeveel
vraag er was naar voorlichting op dit special»
gebied en vooral ook naar lectuur, die de kwes
ties in hun algemeen verband en zoo eenvoudig
mogeiyk behandelde. Iedereen, die vóór alle»
voelt voor een degeiyken theoretlschen grond»
stag zal in dit boek iets van zyn gading vinden
maar daarnaast kan h|j, die alleen praktijk wil»
me. zoo weinig mogeiyk theorie, er ook mee
terecht en er. zonder op de theorie dieper te
willen Ingaan, veel voor de praktijk van bet
motorryden uithalen. Het werd geschreven voor
alle motorryden elgeniyk, die, zonder bepaald
aan snelheldswedstryden te willen deelnemen,
gaarne «rat meer uit hun machine willen balen.
Deae wenken voor het „opfokken" van mot«
rijwielen zullen hun weg wel vinden.
inds w^de laatste maal lets over de bui
tenlandsche deelnamen op de Wereldten
toonstelling 1937 schreven, is er al weei
een en ander bjjgekomen. Men kan zeggen, dat
de Tentoonstelling thans aoowat af is. Of de
bezoekers er gelukkiger mee zullen zyn, laten
wy wyaeiyk in het midden. Zeker is, dat men-
aeben van de soort, die zich nu eenmaal geen
rust kunnen gunnen zoolang zy niet ..volledig
zyn geweest en consciëntieus alles tot het laat
ste hebben afgewerkt, de Parysche Expo'
*37 een karwei zullen vinden welks door worste
ling hun nog lang zal heugen.
nlatuurtjes van vliegtuigen, bewijs, dat wy een
nationale vliegtuigindustrie ryk zijn.
Achteraf zal het nu misschien ook In de
verantwoordelijke Nederlandsche kringen be
treurd worden, dat de belangstelling voor deze
expositie nogal „zuinig” is geweest.
Men behoeft slechte de drommen menschen
gade te slaan, van alle nationaliteiten, die zich
dagelyks in de buitenlandsche paviljoens ver
dringen, om te beseffen, welk een kosteiyke ge
legenheid voor propaganda de Expo' *37 Is.
SNELHEID, uit het Engelsch be
werkt door Ir. A. L. Vf. Seyffardt
en J. Koolhaas Revers. N.V.
Uitgeversmif. X. E. Kluwer
Deventer.
Nu de handbalsport ook hier te lande steeds
meer terrein wint, voorziet de handleiding, welke
een onzer beste kenners van dezen tak van sport
samenstelde, in een behoefte. De verschillend»
onderdeelen van het spel worden op een over-
zlchteiyke wijze behandeld. Ook de techniek en
de tactiek zyn niet vergeten, terwyi tenslotte
de nieuwe spelregels het werkje completeeren.
door A. W. VoU Jr.
7dn Ditmar N.V.
Het meerendeel der bezoekers, die zich met
groote animo aan de bezichtiging zetten, moet
het opgeven, nog voor zy tot halverwege zyn
gevorderd. Een tweehonderd paviljoens is dan
ook geen kleinigheid, wy hoorden de pittoreske
verzuchting slaken, door iemand die deze ten
toonstelling vergeleek met de koloniale van *31
in Vincennes, dat zy niet „binnen het bereik
der beenen” is.
Adspirant-bezoekers kan dan ook
aanbevolen worden, dat zy goed u
welk onderdeel zy beginnen.
Het interessantste onderdeel Is en blyft de
omgeving van Trocadéro en Elf fel toren, «raar
alle buitenlandsche deelnemers hun paviljoens
hebben opgeslagen. Er Is daar veel fraais en
vaal leerzaams te zien, maar het komt er op
aan. hoe men het ziet. Men kan een bezichti
ging van het onderdeel „buitenlandsche deel
namen" eenlgszlns beschouwen als een beknop
te reis om de wereld, maar dient dan wel te
bedenken dat de verschillende landen In wer-
kelykheld niet alle precies zyn. sooals zy hier
voor den dag komen. Er zyn een aantal landen,
die schitterend voor den dag zyn gekomen, die.
zeer terecht, dez» expositie als een soort „gala”
hebben opgevat en zich daarvoor In een bijzon
der fraaie, extra voor de gelegenheid vervaar
digde plunje hebben gestoken. En niemand
,voejt neiging eraan te twijfelen, of al bet fraais
dat deze landen hier te zien geven. In werke
lijkheid ook in die tanden te vinden is. Het is
dg, groep tanden, waarvan wy zouden «rillen
■eggen, dat zy zich mooi geven, als.xU in
De malaria wordt overgebracht door muggen,
zooals bekend is, en deze muggen hebben, zooals
alle dieren, bepaalde omstandigheden noodlg.
om welig te tieren. In t algemeen kan men
zeggen, dat ze meestal In stilstaande wateren
zich vermeerderen. Drooglegging van moeras
sen, draineeren van den grond, nemen deze
levensvoorwaarden weg; terwyi een maatregel,
die de laatste tyden nok al eens genomen werd,
nj. het strooien van eeti dunne laag paraffine
op het water, de ontwikkeling der eieren door
gebrek aan zuurstof onmogelyk maakt.
Deze muggen zyn machtig» dan keizers,
veldheeren, groote legers en volkeren. Waar de
malaria vasten voet gekregen heeft, sterft de
bevolking langzamerhand uit en verdvrynt de
beschaving. En terwyi de derdedaagsche, de
vlerdedaagsche, de aanhoudende en de doo-
dende koortsen reeds 3400 jaar geleden be
schreven zyn, en men precies wist, waar zy
voorkwamen, en ook heel goed wist, dat met
de saneering van den bodem de malaria ver
dween. is het toch nog heel kort geleden, dat
er ontdekt Is. dat de mug deze ziekte over
bracht. De geleerden, ondersteund door het
Staatsgezag, hebben nu de bestrydlng d» ma
laria krachtig ter hand genomen, en «rel was
het Staatsgezag noodlg, want er waren en zyn
nog altyd vele menschen, die er niets van ge-
looven willen. In een gemeente in Noord-Hd-
land zelde een boer tot een dokter, die aan
den gemeenteraad bad aangeboden, doeltreffen
de maatregelen tegen de malaria-te nemen: .Je
gelooft toch zeker zelf niet, dat die maatregelen
iets waard zyn; want je zou daarmee Je eigen
broodwinning andennynen." Dat is nu al weer
15 jaar geleden, maar ook thans nog zyn er
menschen die, zooals ik des» dagen vernam,
zich min of meer tegen deze maatregelen ver
zetten.
..En dat in deze eeuw, die zich er op beroemt,
de twintigste te zyn?”
Zeker, zoo is het.
De malaria wordt door een mug overgebracht,
maar met veroorzaakt. Een besmette malaria
mug brengt door haar steek heel kleine diertjes,
microórganismen, in het bloed van den mensch.
die zich daar ggrmenlgvuldlgenen na eenlge
weken den eer^m koortsaanval veroorzaken.
Deze microtg^Kgmlarla-plasmodién genaamd,
werden op BTlWfcmber 1880 ontdekt, en wel'
door een Fransch militair arte Alphonae T»
veran, in Noord Afrika. Hy had toen al vaak
het bloed onderzocht van menschen, die aan
malaria gestorven waren, of daaraan leden, en
vond op dien datum eigenaardige vormsels in
het bloed, die voor hem microben betetkenden
Deze dieren maken in het bloed een geheelë
ont«rikkellng door, veel gevarieerder nog dan
o I die van de rups In pop en vlinder, en het
1-4 kostte dus eenlgen tyd voordat de geheele ont-
-jk T u, sinds wy de laatste maal over
I^J Nederlandsen paviljoen schreven, de v»-
schillende bovenvermelde fiavlljoens ge
opend werden, biykt ons paviljoen toch niet
me» zóó boven aan op de Iflit zyn plaatsje
te hebben. Het blyft een voorbeeld van smaak
volle, sobere aankleeding en overzlchteiykheid,
en de afdeeling religieuze kunst blyft een sie
raad der expositie; maar ov» het geheel is
de indruk, dat de middelen, die den uitvoerders
ten dienste stonden, in vergelijking met wat
andere landen aan hun deelname ten koste
legden.-«rel wat erg beperkt waren. Dat men
toch nog dit resultaat heeft bereikt, strekt
den uitvoerders zeker tot lof.
Om eenlge punten te noemen, die ons in
middels heel weinig geslaagd lyken: de expo
sitie van de miniatuur-nabootslng van eenlge
locomotieven is wel iets erg conventioneels, en
men vraagt zich af, wat het nut van is.
Veel doelmatiger ware het geweest, Indien de
Staatsspoor, als zooveel andere landen deden,
modern materiaal ten toon had gesteld in bet
gfoote spoorwegpaviljoen. Hetzelfde geldt van
de expositie van eenlge weinlg-zeggende mi
le Egmond aan Zee werden Vrijdag strandfeesten gehouden. Een kijkje tijdens den wedstrijd in
het hindemisloopen voor kinderen
Men kan het Roemeensche, pracht-llevende
paviljoen wat pompeus vinden, men voelt, dat
de prljzenswaardige drang achter de organisa
tie heeft gegeten, om een zoo volledig mogelyk
beeld te geven van het land en het volk, op ge
vaar af het beeld mln of meer te flatteeren.
Men proeft den natlonalen trots van een ver
jongd, vitaal volk.
Denzelfden natlonalen trots speurt men In
de paviljoens van verschillende andere landen,
zooals Tsjecho-Slowakye, Oostenryk, Polen,
waar niet vergeten is de aandacht te vestigen
op het beste, «rat deze landen voortbrachten:
hun groote mannen.
Tegenover de praal van deelnamen, als die
van Hongarye, Roemenië, Tsjecho-Slowaklje
en de kenneiyke geestdrift waarmede men ze
aanvaard heeft, steken sommige andere, zooals
dan die van Groot-Brittannië. toch wel wat erg
nuchter af.
Van deze geestdrift hebben zelfs de klein
ste Europeesche landen nog biyk gegeven. Een
Interessant specimen van practlsche internatio
nale samenwerking geven bovendien de Baltl-
sche landen, Estland, Letland en Lltauen, die
hutje by mutje hebben gelegd en samen een
paviljoen hebben neergezet, dat zonder tot de
rykste te behooren, toch wezen mag;
al om de gemeenschappelijke hal, die
voorbeeld is van origlneele «randdecoratle-tech-
nlek.
arme Japansche volk geen deel heeft. Japen-
sche volkskunst is afwezig.
Zuster China hebben wy op de Expo' niet
kunnen vinden
Veruit het bezienswaardlgste en fraaiste bie
den de paviljoen^ van een aantal kleinere of
als minder ryk bekend staande landen, wy
moesten reeds eerder met veel lof het Belgische
paviljoen vermelden. Dit heeft ondertus-
schen enkele scherpe mededingers naar den
denkbeeldlgen eersten prijs bygekregen.
De jacht op
waterwild ra
weer geopend.
v
