Wandelingen op de Expo ’37
Malaria
s
a
Jew
tuis
nen
een
rooi
(zo<
M
ver)
hen
be t<
van
aan
een
te
met
der,
baa
noo
1
O
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel? -
Plaats dan een „Omroeper”
voor 80.000 gezinnen
Landen, die zich in het
gala staken
w A
F1- BI
itewF
ft#
BOEK EN BLAD
Engeland en de V.S.
vallen tegen
De paviljoens van Hongarije en
Roemenië maken een uit
stekenden indruk
•fc
st
H
s
I
SKI LOOP EN, door
Voor degenen, die de sklsport willen beoefe-
(Van onzen ParUschen correspondent)
kunnen
het
o
h
ver Dultschland en Rusland schreven wij
reeds. Groot-Brittannië b.v. valt ook ge
weldig tegen. Wanneer men een uitzon
te 5
zoel
pro
zaa
veel
geven,
kleed U.
HANDBAL, door R. van der Leg.
Ntfgh en Van Ditmar N.V.
Rotterdam.
aar
afg
haa
als
gar
gee
hel<
aar
1
me
de
hw
zoc
rori
lan
me
1
de
we
kui
nnj
aui
dei
dei
vau
1
sa
mi
eei
•cl
de
de
di<
St4
va
gr
vs
Wl
te
be
Hl
vr
m
in
ki
ot
dl
k<
K
U
M
■C
b
n
h
D
ven
die
eige
oef«
haa
van
het
G<x
nali
een
laat
..De
één
dan
V
wik
hiei
ban
een
laat
een,
een
woc
doo
in i
wU<
eige
die
H
dan
ove
lan
zün
Stic
den
mei
wai
bij
De heer A. Verbeek te Steenbergen
kan zich da trotsche bezitter noemen
van een motorvliegtuig, dat door hem
in een jaar tijd zelf werd vervaardigd.
De jeugdige vliegtuigbouwer, die ook
vlieglessen neemt, Is tevens bezig met
den bouw
Met nieuwsgierigheid zoekt men zijn weg
naar het Japansche paviljoen, in de ver
wachting iets van een Oosterach droom
land te vinden. Het paviljoen blijkt niet
oninteressant, maar het geeft den bezoeker
‘toch een desillusie meer. In het wel ogigi-
neele, luchtige en lichte gebouw laat Ja
pan zijn Westersch masker zien en niet zijn
Oostersch gelaat.
Nu de handbalsport ook hier te lande steeds
meer terrein wint, voorziet de handleiding, welke
een onzer beste kenners van dezen tak van sport
samenstelde. in een behoefte. De verschillende
onderdeelen van het spel worden op een over-
dchteljjke wijss behandeld. Ook de techniek en
de tactiek zijn niet vergeten, terwijl tenslotte
de nieuwe spelregels het werkje completeeren.
Onze reeds vroeger hier neergeschreven
indruk, dat de kleinere of minder rijke sta
ten zich over het algemeen beduidend meer
moeite en offers hebben getroost dan de
grootere en rijkere, is door latere bezoeken,
nadat weer nieuwe paviljoens ter bezich
tiging waren opengesteld, versterkt gewor
den.
Hier dienen oa. Hongarije en Roemenië met
eere vermeld te worden. Deze landen hebben
hun vertegenwoordiging want dat is ten
slotte deelname aan een tentoonstelling als de
onderhavige rijk in het gala gestoken. Aan
de uitermate kostbare uitrusting moeten zij be
dragen ten koste hebben gelegd, waartegen de
zuinigheid van verschillende heel wat draag-
krachtlger landen des te schrieler afsteekt.
nlatuurtjes van vliegtuigen, bewijs, dat wij een
nationale vliegtuigindustrie rijk zijn.
Achteraf zal het nu misschien ook in de
verantwoordelijke Nederiandsche kringen be
treurd worden, dat de belangstelling voor deze
expositie nogal „zuinig" is geweest.
Men behoeft slechts de drommen menschen
gade te slaan, van alle nationaliteiten, die zich
dagelijks in de bultenlAndsche paviljoens ver
dringen, Om te beseffen, welk een kostelijke ge
legenheid voor propaganda de Expo' '37 la.
Inds wif de laatste maal lets over de bui
tenlandsche deelnamen op de Wereldten
toonstelling 1837 schreven. is er al weer
een en ander bijgekomen. Men kan zeggen, dat
de Tentoonstelling thans zoowat af Is. Of de
bezoekers er gelukkiger mee zullen zijn, laten
wij wijselijk'In het midden. Zeker is, dat men-
achen van de soort, die zich nu eenmaal geen
rust kunnen gunnen zoolang zij niet volledig"
zijn geweest en consciëntieus alles tot het laat
ste hebben afgewerkt, de Parljsche Expo
*37 een karwei zullen vinden welks door worste
ling hun nog lang zal heugen.
Waar H. M. da Koningin da opanlng
dar Wereldjamboree te Vogelenzang
verrichtte. De vorstelijke tribune wordt
afgebroken
de saneering van den bodem de malaria ver
dween, is het toch nog heel kort geleden, dat
er ontdekt te, dat de mug deze ziekte over
bracht. De geleerden, ondersteund door het
Staatsgezag. hebben nu de bestrijding der ma
laria krachtig ter hand genomen, en wel was
het Staatsgezag noodig, want er waren en zijn,
nog altijd vele menschen, die er niets van ge-
looven willen. In een gemeente In Noord-Hol-
land zeide een boer tot een dokter, die aan
den gemeenteraad had aangeboden, doeltreffen
de maatregelen tegen de malaria te nemen: ,Je
gelooft toch zeker zelf niet, dat die maatregelen
iets waard zijn: want je zou daarmee je eigen
broodwinning ondermijnen." Dat is nu al weer
15 jaar geleden, maar ook thans nog zijn er
menschen die, zooals ik dezer dagen vernam,
zich mln of meer tegen deze maatregelen ver
zetten.
*En dat in deze eeuw, die zich er op beroemt.'
de twintigste te zijn?” s
Zeker, zoo is het.
De malaria wordt door een mug overgebracht,
maar niet veroorzaakt. Een besmette malaria
mug brengt door haar steek heel kleine diertjes,
mlcroörganlsmen, In het bloed van den mensch
die zich daar vermenigvuldigen en na eenlge
weken den eersten koortsaanval veroorzaken.
Deze microben, malaria-plasmodita genaamd,
werden op 8 November 1880 ontdekt, en wel
door een Fransch militair arts Alphonse La
veran, in Noord Afrika. HU had toen al vaak
het bloed onderzocht van menschen, die aan
malaria gestorven waren, of daaraan leden, en
vond op dien datum eigenaardige vormsels tn
het bloed, die voor hem microben beteekenden
Deze dieren maken tn het bloed een geheele
ontwikkeling door, veel gevarieerder nog dan
die van de rups in pop en vlinder, en het
kostte dus eenigen tUd voordat de geheele ont
wikkeling van dit uiterst kleine diertje in het
bloed was vastgesteld.
In het algemeen geloofde men niet aan de
vondst van Laveran. HU ging in 1883 naar
Italië, om te zien, of hU in bet bloed van de
daar levende malaria-lUders dezelfde microben
zag: dit kwam uit. Toch duurde het nog drie
laren, voordat de twee bekende Italiaansche des
kundigen Celli en Marchiafava (lUfarts van
Paus Leo XIII) deze ontdekking erkenden; zU
hadden nu eenmaal een eigen theorie. In 1884
gaf Laveran een groot werk uit, waarin hU de
geheele zaak in den breede uiteenzette, terwUl
hu dat voor dien tüd slechts In korte nota’s ge
daan had.
Maar: waar kwamen nu die microben van
daan? ZU waren niet te kweeken, zu hielden
net nergens uit; hoe of waar men ze ook bul
ten het lichaam bracht, ze stierven binnen
uiterst korten tijd.
Professor Patrick Manson (dezelfde, die den
stichter van het Moderne China. Bun-Yat-Sen,
bevrUd heeft uit den greep van het toen nog
keizerlUk gouvernement) was op het goede
spoor. Ten eerste was oekend geworden, dat
sommige Infectieziekten door bloedzuigende in
secten werden overgebracht (fllarioee en slaap
ziekte). ten tweede had hu gwnerkt, dat met'
de dralneering van den bodem, zoowel de mug
gen als de malaria verdwijnen. Ook andere
onderzoekers zochten In die nchtlng. en er was
reeds een vooroordeel, zouden we kunnen zeg
gen. tegen de muggen, toen Patrick Manson aan
een jong Ekigelsch militair arts, Ronald Ross,
den raad gaf, om te onderzoeken, wat er ge
beurde met de microben, die in het lichaam
van de mug terechtkwamen» nadat deze bloed
van een malaiialüder had gezogen. HU vond
toen duldelUk, dat deze microben in het lichaam
van de mug verder leven, en dat de mug op
2 hU be
schreef ook de gedaanteverwisselingen, groei en
voortplanting der microben In het tnuggen-
llchaaairi; voorwaar geen eenvoudige taak.
Tevens vond hU. welke muggen de malaria
overbrengen, en dit bleken slechte heel be
paalde soorten te zUn; bijna steeds, en ook in
Nederland, alleen maar het wUfje van de z.g.
Anopheles macullpennis, een mug, die zich voor
al daardoor van zUn soortgenooten onderscheidt,
dat zU gevlekte vleugels heeft en dat het lichaam
een hoek van 46 graden maakt met de pooten.
dus niet dwars, maar scheef er op staat.
N*-deze belangrijke ontdekkingen is de hoofd
zaak duldelUk, vooral nu men gevonden heeft,
dat er drie soorten muskieten bestaan; n.L een
voor de derdedaagsche, één voor de vlerdedaag-
sche, en één voor de tropische malaria. (Het
woord malaria is Itallaansch en beteekent niets
anders dan: slechte lucht, omdat de koortsen
vooral in moerassige streken voorkomen).
De laatste onderzoekingen, noodig voor de be
strijding, betroffen de levensgewoonten van de
muggen: b.v., dat ze 's avonds uitvliegen; daar
om plaatst men 's avonds ln.de Malariastreken
kappen voor de ramen; hun winterslaap en ver
menigvuldiging: op dit alles kóm Ik nog-terug.
Zeer merkwaardig Is, dat de behandeling van
de koorts selve (dus niet van de besmetting)
reeds honderden jaren bekend Is: n.1. door kina
bast of kinine. Dat is reeds In de 17e eeuw van
Peru door Jezuïeten naar Europa gebracht. De
taak echter waarvoor men nu ia komen te staan,
Is de verhindering der besmetting. Deae ge
schiedt in boofdzaak op twee manieren: nA het
geregeld gebruik van kinine In malariastreken,
en door de muggen uit te roeien, en door hun
de gelegenheid te ontnemen, zich te vermenig
vuldigen. Over deae maatregelen hoop ik u an
der maal te schrijven
DR. TH. H SCHLICHTING.
d™ A. Vf. VoU Jr.
Ni)gh en Van Ditmar N.V.
Rotterdam.
nen, geeft het boekje, waarin de heer A. W. VoU
Jr. de moderne techniek van het sklloopen zoo
wel voor beginnelingen als voor meer gevorder
den behandelt, wenken, die er veel toe kunnen
bijdragen, de beoefening van deze sport te ver
aangenamen. In een beknopt bestek worden de
verschillende bewegingen besproken, terwijl te
keningen zoo noodig Voor verduldelUklng zorgen.
De malaria wordt overgebracht door muggen,
zooals bekend is, en deze muggen hebben, zooals
alle dieren, bepaalde omstandigheden noodig,
om welig te tieren. In t 'algemeen kan men
zeggen, dat ze meestal in stilstaande wateren
zich vermeerderen. Drooglegging van moeras
sen, draineeren van den grond, nemen deze
levensvoorwaarden weg; terwUl een maatregel,
die de laatste tüden nog al eens genomen werd,
n.l. het strooien van een dunne laag paraffine
op het water, de ontwikkeling der eieren door
gebrek aan zuurstof onmogeluk maakt.
Deze muggen zijn machtiger dan keizers,
veldheeren, groote legers en volkeren. Waar de
malaria vasten voet gekregen heeft, sterft de
bevolking langzamerhand uit en verdwUnt de
beschaving. En terwUl de derdedaagsche. de
vlerdedaagsche, de aanhoudende en de doo-
dende koortsen reeds 2400 jaar geleden be
schreven zUn, en men precies wist, waar zU
voorkwamen, en ook heel goed wist, dat met knleuw den mensch kan infecteeren.
OMHOOG DN BERGEN INI door
O. Kramer. N.V. UitgeversmV.
Kosmos Amsterdam
Het trekken in het bergland, het bergtoertem»
in den meest ultgebrelden zin des woord» telt
een groote schare aanhangers, welke zich nog
steeds ultbreldt. En dat te niet te verwonderen,
want wie eenmaal tn de bergen de schoonheid
van de natuur heeft kunnen bewonderen, ver
langt er steeds naar terug. Het maken van berg
tochten brengt echter vooral voor beginner»
bezwaren mee en het te altUd zaak, een tocht
goed voor te bereiden. Hoe dlkwUte worden niet
kleinigheden vergeten, waarvan men lafrr beet
veel last ondervindt, iets wat gemakkelUk voor
komen had kunnen worden, als men tijdig de
juiste maatregelen had getroffen. In dit verband
kan het handige boekje van den heer Kramer
nuttig werk doen. Het te een handleiding voor
bergtoerteme, waarvan' velen heel veel pleister
Het overtuigt ons, dat bet alles kan, wat ook
Europa kan. Men vindt er nog slechte den ver-
fUnden smaak der Japanners en wat Japansche
omamentsmotieven, in geheel vereuropeeschte
woon- en leefwUzen verwerkt. Bovendien te het
een tentoonspreiding van luxe, waaraan het
dering maakt voor de groote plaatsruimte, die
het heeft afgestaan voor een tamelijk monotone
uitstalling van sportartikelen, valt het pavil
joen door niets tusschcn de andere buitenland-
sche paviljoens op; in uitrusting en aanklee-
ding bluft het verre achter bU een groot aantal
paviljoens van minder machtige en rUke sta
ten; men waant zich in een warenhuis. Wan
neer men de oppervlakkigheid zou begaan hier
vergelijkingen te trekken, waaruit men een
overwegenden nationalen karaktertrek van de
buitenlandsche exposanten afleesl, zou men van
de Engelschen zeggen, dat zU hun koopmans
geest niet hebben verloochend. Zoozeer heeft
hun paviljoen hej karakter van een stand op
een internationale jaarmarkt; met monsters
van dit en monsters van dat, van het-laatete
model golfstick tot een hooivork.
Teleurstellender nog te het paviljoen van de
Vereenigde Staten. Het behoort, naar het eens
luidend oordeel, tot de minst belangwekkende
van alle buitenlandsche paviljoens. De indruk,
dien mén krjjgt, te, dat tn het weinig aantrek
kelijke gebouw Inderhaast zoo maar wat voor
werpen zUn neergezet. De verklaring te wel, dat
de Yankees tot op het laatste nippertje er sterk
aan hebben getwUfeld, of er van de geheele
expo' '37 u’el iets terecht zou komen. Odnertus-
schen: mocht de tentoonstelling Inderdaad eind
November gesloten worden, om in het voorjaar
'38 haar poorten weer te openen, dan hebben
de U. S. A. de kans, om in de wintermaanden
deze, hunner onwaardige, deelname door een
passender te vervangen. Of hechten zU zoo wei
nig meer aan het oordeel der Oude Wereld?
SNELHKID, utt het Kngelsch be
werkt door Ir. A. L. W. Sevtlardt
en J. Koolhaas Revers.
Uitgevertmij. AB. K. Kluwer
Deventer.
Onder den titel „Snelheid" hebben twee mo-
tordeskundlgen bU uitstek, Ir. A, L. W. Seyffardt
en J. Koolhaas Revers, een bewerking gegeven
van .JBpeed” van .The Motor Cycle”. Vit eigen
ervaring hebben de auteurs in hun jarenlangs
practUk telkens kunnen constateeren. hoeveel
vraag er was naar voorlichting op dit speciale
gebied en vooral ook naar lectuur, die de kwee
ties in hun algemeen verband en zoo eenvoudig
mogelUk behandelde, iedereen, die vóór alles
voelt voor een degel Uken theorettechen grond
slag zal in dit boek lets van zUn gading vinden
maar daarnaast kan hU. die alleen prakttjk wil,
me. zoo weinig mogelUk theorie, er ook mee
terecht en er, zonder op de theorie dieper te
willen Ingaan, veel voor de praktUk van hH
motorrUden uithalen. Het werd geschreven voor
alle motorrUders eigenlUk. die, sonder bepaald
aan snelheidswedstrijden te willen deelnemen,
gaarne wat meer uit hun machine willen halen.
Dese wenken voor het ^apfekken” van motor-
rUwlelen zullen hun weg wei vinden.
arme Japansche volk geen deel heeft. Japan
sche volkskunst te afwezig.
Zuster China hebben wU op de Expo' niet
kunnen vinden
Veruit het bezlenswaardigste en fraaiste Me
den de paviljoens van een aantal kleinere of
als minder rUk bekend staande landen. WU
moesten reeds eerder met veellof het Belgische
paviljoen vermelden. Dit heeft er ondertus-
schen enkele scherpe mededingers naar den
denkbeeldigen eersten prijs bUgekregen.
■a T u, sinds wU de laatste maal over
Nederlandse!) paviljoen schreven, de ver-
schillende bovenvermelde paviljoens ge
opend werden. blUkt ons paviljoen toch niet
meer zóó boven aan op de lijst zUn plaatsje
te hebben. Het biyft een voorbeeld van smaak
volle, sobere aankleeding en overzichtelUkheid,
en de afdeeling religieuze kunst bluft een sie
raad der expositie; maar over het geheel te
de Indruk, dat de middelen, die den uitvoerders
ten dienste stonden, in vergelUklng met wat
andere landen aan hun deelname ten koste
legden, wel wat erg beperkt warsn Dat men er
toch nog dit resultaat heeft bereikt strekt
den uitvoerders zeker tot lof.
Om eenlge punten te noemen, die ons in
middels heel weinig geslaagd lUken: de expo
sitie van de mlniatuur-nabootslng van eenlge
locomotieven te wel iets erg conventioneels, en
men vraagt zich af, wat er het nut van te.
Veel doelmatiger ware het geweest, indien de
Staatsspoor, als zooveel andere landen deden,
modern materiaal ten toon had gesteld in het
groote spoorwegpavlljoen. Hetzelfde geldt van
de expositie van eenlge weinig-zeggende mi-
werkelUkheld zUn. Daar staat dan een groep
landen tegenover, die in werkelUkheld toch wel
mooier of beter zUn dan zU zich hier
ZU staken zich in een meer daagsche
Het meerendeel der bezoekers, die zich met
groote animo aan de bezichtiging zetteri, moet
het opgeven, nog voor zU tot halverwege zUn
gevorderd. Een tweehonderd paviljoens te dan
ook geen kleinigheid. WU hoorden de pittoreske
verzuchting slaken, door iemand die deze ten
toonstelling vergeleek met de koloniale wui *31
in Vincennes, dat zU niet binnen het perelk
der beenen” Is.
Adsplrant-bezoekers kan dan ook niet genoeg
aanbevolen worden, dat zü goed uitkijken met
welk onderdeel zU beginnen.
Het Interessantste onderdeel is en blUft de
omgeving van Trocadéro en Eiffeltoren, waar
alle buitenlandsche deelnemers hun paviljoens
hebben opgeslagen Er te daar veel fraais en
veel leerzaams te zien, maar het komt er op
aan, hoe men het ziet. Men kan een bezichti
ging van het onderdeel „buitenlandsche deel
namen" eenlgszins beschouwen als een beknop
te reis om de wereld, maar dient dan wel te
bedenken, dat de verschillende landen in wer
kelUkheld niet alle precies zUn, zpoals zU hier
voor den dag komen. Er zUn een aantal landen,
die schitterend voor den dag zUn gekomen, die
aeer terecht, deze expositie als een soort „gala"
hebben opgevat en zich daarvoor In een bijzon
der fraaie, extra voor de gelegenheid vervaar
digde plunje hebben gestoken. En niemand
vo'lt neiging eraan te twUfelen, of al het fraais
da: deze landen hier te zien geven, in werke
il’ d ook in die landen te vinden is. Het te
dr groep landen, waarvan wU zouden willen
aeggen, dat zU zich zoo mooi geven, als zU in
Men kan het Roemeensche, pracht-lievende
paviljoen wat pompeusvinden, men voelt, dat
de prüzenswaardige drang achter de organisa
tie heeft gezeten, om een zoo volledig mogelUk
beeld te geven van het land en het volk, op ge
vaar af het beeld min of meer te flatteeren.
Men proeft den nationalen tróts van een ver
jongd, vitaal volk.
Denzelfden nationalen trots speurt men In
de paviljoens van verschillende andere landen,
zooals Tsjecho-SlowakUe, Oostenrijk, Polen,
waar niet vergeten la de aandacht te vestigen
op het beste, wat deze landen voortbrachten:
hun groote mannen. o
Tegenover de praal van deelnamen, als die
van HongarUe, Roemenië, Tsjecho-SlowakUe
en de kennelUke geestdrift waarmede men-ze
aanvaard heeft, steken sommige andere, zooals
dan die van Oroot-Brlttannlë, toch wel wat erg
nuchter af.
Van deze geestdrift hebben zelfs de klein
ste Europeesche landen nog blUk gegeven. Een
Interessant specimen van practische Internatio
nale samenwerking geven bovendien de Baltl-
sche landen, Estland. Letland en Lltauen, die
hutje bU mutje hebben gelegd en samen een
pavlljpen hebben neergezet, dat zonder tot de
rUkste te behooren, er toch wezen mag; voor
al om de gemeenschappelUke hal. die een
voorbeeld te van origineele wanddecoratie-tech-
nlek
D« omvangrijke bagage der buitenlandsche contingenten, die deelnamen aan de Wereld
jamboree, wordt bij het vertrek op het station Vogelenzang ingeleden
D« Jacht op
waterwild is
weer geopend.
FOTOREPORTAGE
1 ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1937 l
